장음표시 사용
481쪽
A R G R N I s. L 1 B. lV. q. Idepellamus perniciem. Quamdiu Commindori I vivet,
nec Reges esse nos , nec propem ora homines credam. Qito animo putas superbiis Dum hominem accepturum
hoc tuae familiae incrementum Z Sed frustra , si me audis . laevierit. Populi de militum animos. Iubi in nec dissicili arte occupa. O lites meret valetudo ad illos proce dcre ;si coram , facere rantis rebus nulpicium t At ille ; pollum ire, domina, positam : de nisi aliud contulit is , placet populum in regiae vellibulum ad concionem vocari. HOC crat, inquit Regina,quod optabam. Praecipitanda sunt omnia,priusquam aliqui l admonitus Comin)ndorix tui bet. Praecones igitur tota urbe celeriter dimittit, qui populum ad concionem urgerent, quam Rex esset habiturus. Omnibus illi videbantur in sauire. Nam quis crederet Regem qui tot annis publico abstinuerat, rc pente prodire ad p pulum, ac etiam orare Z Quid insolens, quid subitum contigisset ymo altra haec singulis crant, mutuoque ignari, ut in incertis fit rogabant doci bratque bustinuere aliquin dicere, abdicaturum in ipsa concione majellatem hoc ultimum munus regiae potestatis usurpare. Erecta omnium, studia erant, fervebantque coeuntium turbae.,Praetoriasii
milites, & ipsi acciti, per centurias & signa constiterant. Sublimem inter haec locum .inllar scente, diligentissime excitamus ; ad quem poliquam Britomandes Proceribus me dius est progressus, di resedit cum Timandra in suggestu, tibique proximum statuit Astior iste ni variae in populo vo i ces fuerunt. Hi ad Regis conspectum lachrymabantur; quaerebant alii quid subitae dignitatis apud Regem externo juveni accessisset. Saepe denique imperuto silentio Brito- mandes dicere exorsus est; Diis gratias haberi tam a se . quam populo aequum esse, quod sibi filium, regnoque heredem reddidissent. Hunc juvenem quem prope se collocatum cernerent, Reginae partum esse. Sed hostium metu, cum natus est,eile cclatum , eductumque ut privatae sortis
infantem ; deniqur diversitate fatorum amissum ac receptum.
482쪽
63: IOANNIs BARC LAIIptum. Se illo primum die agnovisse eam stirpem, nec quicquam distulit se quin gaudium populo daret quod esse publicum oportebat. Ac ut gemina omnibus Peticia esset, se militibus quidem ' donativum promittere; oppida veri, de' portus triente tributorum & vectigalium levare. Fidem modo exhiberent viris dignam,adessentque Coeli tum coeptis, qui tam eximie Galliae faverant. Astioristes deinde Rege jubente, populo militibusque loquutus est. Gratus antea omnibus fuerat; de tunc auspicatissimae formae subi inius aliquid accessisse videbatur. is iterum donatiuo in crastinum promisso milites suos secit; Populo quem veG-galium minuendorum pollicitatio jam mulcebat ea enim Etrociter Commin dorix , de sub invidia Regis intenderat adhuc congiarium & epulum promisit. Tam novis de arduis rebus, ad trahendas vulgi mentes magno momento fuere optimates, qui cum Rege dc Astioriste consti terant; hi firmiorum provinciarum re ores , alii Praefecti militiae; propemodum autem clarissimis stirpibus nati. Itaque multitudo coelum acclamati
nibus implevit; miles armis concrepuit; facilique & subiis impetu, ut vulgi sunt studia , universa concio consensit huic fortunae. Soli Commin dorigis clientes, tanquam in patroni exitio marcebant; aut illius freti potentia, tacite minabantur haec omnia eo absente audentibus. Sed multitudini impares erant; quae tunc quidem extra periculum fortis, mox subito terrore dejecta est. Quippe Commindorix sub hos motus urbem intravit, aliquid insolens agi per suorum quosdam admonitus, qui ad eum
483쪽
decurrerunt, ubi primum vulgatum est concionem a Rege provocari. Is ut in venatico habitu erat, praecipitatione & iracundia calens, postquam vidit populum coiisse, ci eminere in solio Britomandem , nondum gnarus quid ageretur, sed tanquam supercilio satis omnia comprellu rus, conscenditati Regem. Nemo eunti obstabat, diu rurna tyrannide non in odium magis, quam reverentiam de metum crescente. Ergo per cuneos populi, jam muti timentisque peccasse, ultro exceptus est. Manu venabulum tenebat, ferrum erat ad latus. Pauci ex domesticis, ut festinatio fuerar, comitabantur , nostris' sparis marcinae armati. Jamque ad sublimem contabulationem pervenera , in qua Regem pauci Proceres circumstabant ; illius que gradibus tumultuarie luperatiss Quae, inquit, haec insolentia rerum est Θ aut quis Regi do reipublicae, me absente, per seditiosos conventus illusit ξ Expalluerant omnes ipsa parendi timendique consuetudine. Et parum Videbatur in Rege opis esse. Solus Altioristes intrepidus stetit, processitque mox obviam , et leviter manu repulsum, ponere tela jussit, & ad Regem quem in solio conspiciebat ire modestius. Commiti loriae aliquem id contra se ausum , acerrima indignatione permotus est. celerique consilio ne impune hoc esset, contorsit in Astior illae ora venabulum, quod ipsius declinatio e vitatum , delatumque ad pra torianorum phalangem, peccavit in milite. Ensem deinde ex vagina uterque diripuit. Memorabilius sorth spectaculum , hospes, nostra aetas non edidit; quod ut te nunc etiam oblectet, stipe animo rerum sipeciem qu lis haec erat. Quicquid spatii circa re
giam suit, militet, populusque & ipse de Gallicorum
conventuum more armatus late stipaverat. Scenam illam quae Regis solium serebat, accersiti a Timandra Optimates conscenderant. Rex alti: cum Conjuge sedebat in
I S raris amati J Telum est rusticum in modum pedi recalvum. Virg.
484쪽
cruore et Disae ariis. J Palaestrae, seu i bant, ut ad bellum ex titiores fie- , cui nobi cs in prili is se erce-l rent.
6 4. IOANNIS BARCLAriiuggestu. Nemo tamen ubi Astioris e dc Commin dori sciales fulserunt, aut accendere pugnam aut prohibere tu si inuit. Tanquam aliquo fatali torpore omnes inhorruisse sent, undique silentium fuit, oculis mentibusque in hoc Unum tartamen compositis. Ex illius enim eventu suam quisque fortunam expectabat & ceu suus funderetur illia entibus sanguis, sic quisque dolebant, aut vovebant. Deos etiam arbitros pugnae plerique adesse cogitabant. Iudicarent illi det ne id est, de Astior istae natalibus. Si non fabulo in vanitatis mendacio afferebatur in sceptrum , non commissuros Coelites, ut per tanta servatus prodigia iadebitae se licitatis limine caderet. ipsa quoque pugnata' tium specios intimos affectus ciebat, et multorum animos trahet, it in partes. Nam Commin dorix mensuram mortalium proph excesserat : validissimi erant artus, ct proceritati non impares ; trux vultus,integra adhuc teras ; vi rium . animorum, militarisque & athleticae artis ingens opinio. Contra in Astioris le vivida quidem , sed tenera adhuc aetas, non altilis quam ad hostis sui humeros s fatu
ram promoverat: vultus, quamquam tunc minis asper,
qui virginis esse posset; liberale velligium ; nec quicquam
in eo timeri dignius quam ainari. Et hinc misericordia apud bonos, quod cum eaeperto, & toties victore progrederetur. Caeterum paria arma erant,entis utrique. Necdubitaverat Commin dorix i pso impetu juvenem proteriposse. Itaque spernenti vicinior tanquam ad facilem ruebat victoriam. Sed postquam adverso mucrone depultuac stidius quem alte paraverat, er Astiori star gladium te se a jugulo removit; tunc verti diligentius in illum cirpit inspicere, & ut in justo discrimine serueri. tamque ensia utriusque vanos in ictus bis terque ceciderat, cum tandem Riliori sies prior vulnus accepit in capite, qua in supremam frontem capilliti Gi excurtit. Tum vero sudore ac
485쪽
cruore formosior impatienter excanduit. Circuire , accedere, relinquere hollem, artisque & ingenii mutatione lassare. Urgebat nobilissimam mentem victorita decus, ta praemium gnarus illius mercedem certaminis Galli iaCum esse imperium. Sed omnium maxim h pietas inllabat; Ut repertos parentes in dignitatem assereret. Ita hostem obsidenti. tandem dedit se fortuna. Ut apud nos , ' de veteri more, caesam pugnatur, deliinaverat forth ictum in caput inimici,quem cervicis deflexio non in totum frustrata est. lncidit enim ensis in aurem, quam cum modica genae parte dejecit in terram. Movit tyrannus caesariem horridusque indignatione & minis infremuit. Furum poenam ac dedecus ille casus inflixerat. Manabat & plurimus sanguis; adauxitque hoc ipsum insaniam , quod Astior istes tanquam hoste contempto satis jocis vacaret) dati vulneris dolorem cumulavit ludibrio. Recruduit itaque pugna donec visus est Allioristes indignari tanto tempore constare victoriam. Foelix ictus. & Galliae salutaris. qui Commi adorigi lacertum eripuit; quo prolapso institit victor; reclusitque adhuc mori dubitantis vitalia.
I De veteri more, e simpugnarur. J Id moris hactenus apud Helvetios invaluit.
Vbi sub paternis at graciis Assioristes regnare incipit, Anerosi manes tum n, iotaphio, itim hostili anguiue placat. Dei e remoti unis diu votum fingit. Arcam huic itineri num placet Gelanoras, ipse mentito nomι , t habitu n Sicilia Pol archus et oluit appellari. Atque hanc se quaerere stupens Arsidas prositetur.
XuLTA viae Arsidas intellecta victoria; 'quasi cadentem in arena gladiatorem suo plausu seqtinetur; n quer cadentem in arena gladi i erem Pieri Uel applaudentes , vel λαιον uero Me tuum laudabis pollue ii victo inclamantes , ut seixum recipe- di .ret, ut Philip. a. Seu tandem miserri s Comense pollice i
486쪽
que mora; videor, inquit, in Astioristem vestrum inspice re, Gobrya: qualis hoste confecto, labore periculoque jam grandior, se parenti atque vobis exhibuit; ut laeticia, ut successu, magnifice intumuit; quamdiu nudum ferrum, asperumque hostili cruore, praetulit manu. Juvat o Gobrya , in tam dulci cogitatione haerere. Sed quid mentia militibus populoque Commin dorige caeso fuit Z Talem
populum Altior istes habuit subjicit Gobryas) qualem
optaris. Voce, plausu, omni gratulatione et Serbula. Viles extemplo de jussu Britomandis , ' novo se juramento Principi ob minxit. ' Nocte deinde festos ignes cives coronati , choreis cinxere. Nihil aliud audiebatur in compitis, quam contum cli se in tyrannum,nut Astioristae praeconia , quorum pars vulgaria erant, moxque casura; alia quae con labant numeris, quoniam canebantur, diu turniora habuimus. Noster hic inter caeteros vates liui
mulque Druidam oculis de lignat) non abstinuit car
minibus in communi argumento; quae, ut adhuc tanquam recenti victoria laetemur, si hospes jubebis, ut est humanillimus, recitabit. His auditis .sArsidas, magisne Druidae ingenium temnere videretur, quam quod amaret narrationem ejus nodi interpolari carminibus, apertissimo vultu inspexit in Poetam. Nec multum at nuentem exoravit, ut addito pen cantu, hos paucos vcrsus daret.
xit. J Paulo I .milio de Terentio Varrone Consulibus, tunc primunt per tribunos militum a voluntario sacramen . to a.l legitimum ius iurandum milites acti sunt, mi od Imperator praestare tenebatur primus,mox Legati,Tribuni, Centuriones , Decuriones , Praesecti, id lite denub lingulis annis Kalend. Januarii jurabant per Deos solemne inra mentum; postea in acta Principum ius
su Consulum conventuros , neque e ca
stris eorum injussu qu.etitia occasionibus habituros, non fugae sormidinis te causa extra ordinem recessi: tos; nisi teli iuniendi, hostis fetiendi, cui civis set vandi causa, nee quidpiactes arma
uictum furaturos.1 Uio 7 isor ignes civi coxomithc reis cinxere. J Hacteims dimana.it ille mos accendendorum ignium de cit-cumagitandae choreae in laetitiae communis argumentum. Dicuntur Galli-cufestae de j e , est de latitiae . C iun-ptu signum capita coronis cinsere, ut supra. i cui
487쪽
ARGE Nis LIB. IV. Nam quem de Superis colemus omnes r' Cui plus floribus intumescet ara 'Ilic honos Stiperis sit magis omnibus. Non uno potuit Gallia numine ui vinclis meritoque faelix
Plaudere Re r. Divorum ' cecidit manu tyrann s.
Pallas monstri cu perculit agi e Hastis Bellipotens fulmine P niter.
Nunc ct infestis petiit sagittis
Et suas tibi credidere vires, O Heros , miserae febile vinculum
Terra te sensiit. Tibi liberata Nupserit uni. O lux, o bona, nec premenda noctes Saevum pene puer Giganta spernis.' Despexi que tuas ille ferox genas , ' Qualis tela diu tergore reppulit, ausus imberbem maculosus hostem Spernere Python.
3 Cui ricii φνibus intumescit ara ildictum est de frondibus, fioribus oc
eiis aras cingentibus. et Cecidit m. Orannus. J Commin- rix secundi gradus impatiens. 3 Tivn ius. J Hercules , ad Tiryntho urbe Thessaliae. DLina relis. J Quippe venatrita, ob lunae radios. P. P.tς mou D c.t torculis κ' de Jclypeo Medus xo: cuilibet autern Deorum propria assignat arma. si O heros, miserae obile v nc imi
Pici meum Te a te sensit. IGallia experta est manum Astiori istis, ut Andromeda Perici, II em erepta e to maritum habuit. Ovid. l. q. 8 Puer Gigant.. ste nis. J Tanquanaal: et David. 0 Despexitque tua ille feox zen. s. Commin dorix despexit tuam illustrem iuventam, orisque u enustatem os iux amore digni issimam. io s)ualis tela chia tergo e repidit. Non ceci iis quam Python ille scrpens ex colluvie natus, qui aut is est io ur- re in imberbem hostem Apolli
488쪽
6Jῖ IOANNIs BARC Lai 1 Te te delicias, ocellulumque Naturae juvenem l Ab pios nepotes, ah dona cupidis chare parentibus. Tithonus thalamo seu tibi cesserit ;Seu vehet curru, facietque latum Cynthia patrem. Laudatis carminibus Arsidas vultum Gobryae repetit. At ille, non te superflua narratione conficiam, quae Drui -
supplicatio, quae ad omnia fana populi turba; ut denique omnes in pacem quae in tanta Commiud origis factione
sperari vix poterati sponte aut metu consenlerint. Qui noX provecta est, hospes, & te dicendo fatigavimus ; paccis ad haec tempora nostrum Astioristem perducam , q. experimentum potentiae suae cepit, non voluptatibus at insuetae dignitatis superbia, sed liberalissima pietate. e rovistum & Sicambrem , sub quibus vixerat infans , acciavit in regiam ; ipsique Cerovisto negotiis scilicet assuetque patres familias decent, suae domus praesecturam attribuit. Sicambrem tradidit matri; mox aequatam matronarum praecipuis. Cum eorum filio, qui & Cerovilla appellatur, puer assueverat lusitare, & tunc renova iccommercio habuit inter familiares eximium. Adhuc illistrioris fuit in Regis Androesti memoriam pietatis. HUJ in se amorem meminerat; Centum illa talenta pro puero
Sive te aurora Tithonum alterum cut-rii avehat, sive Cynthia , id est, Lucina te maritum accipiat.1 suae Equitum , decretae in Princitet. J Per equites nobilissimos, Regni proceres intelligit, qui Retii Consiliarii fuere, ne in posterum ad eum gradum principes eveheret, qui Commin-dorigis instar ambirent Tyrannidem.
ta is honos fuit, qui ad gratias Diis teiercadaa de cria bat victori, cum Imperator s nona ne, circa cinnia clubra & pulvina ia, seu lecticas in qbus honos Diis habebatur a pari ictu plebeiique coronatis de carmen Ilantibus. Primis temporibus in anuant alterum diem supplicatio aegre cernebatur; ut in Valerio de Horat. victis Sabinis: postea tamen in quincti ginta decreta est. Ut Octaviano 2
489쪽
A R G E M I s. L I n. I V. ςs9li captivo promissa, movebant gratissimum pectus; gaudebatque Timandra Regis illius casibus palam filium ingemiscere; conscia ex meritis suis ipsa quan id magis amaret ut. Itaque & ' honorarium tumulum excitavimus Ane-roelio , bellumque tyrannis qui ejus regnum tenebant indiximus. Utilis regno haec Astioristae in alumnum devotio fuit. Nam domitis hostibus, terrae nobis & gentes celserunt olim Aneroesto regnatae. Ipse Astioristes bellum hoc gessit; intraque sex menses validissimas 'arces in
Alpibus, & quicquid in illis gentibus roboris fuit, sic
utesiit suo patri, ut nulla fidelior deinceps provincia nobis extiterit. Ubi tyrannos Aneroesti spoliis incubantes partim in acie, partim suppliciis cecidit, ad parentes inligni triumpho revectus est. In ea Delicitate triennium a Commi nil origis mort regnavit sub paternis auspiciis. Ratum esse volebat Brito mandes quicquid ille juisisset: Hinc magistratus,hinc ini nites edicta accipere; ab eo provehi optimates; aut, si
aerebantur, premi. lneo acquiescebat Timandra, sibi- ue domi & foris videbatur fortunata. Ter illa omnino peperat. Primum natu Commin dorix per nutrices sustulerat. Allioristes secundo editus partu, effecerat ut si
Des esset familia. 'Tertius labor, filia fuit, sexennio 4stioris te minor. Hanc dii volunt incolumem ; specie acinoribsis inclyta vivit. Cyrthaeam appellamus. His se duobus liberis Timandra oblectabat; omnesque jam ceperit elapsae calamitatis oblivio; cum mutandis ipse rebus magno, ut existimo, fato Allioristes incubuit. Cupidita e sciendi quae tellus quive homines extra Galliam essent. sine cultu, sine comitibus navigare instituit. ' Herculem
490쪽
qGO IOANNis BARC LAII Theseumque referebat, & ex ultimo Oriente tot Heroas quaesiisse sibi laudem ejusmodi periculis atque vita. Ad
debat in tanta potestate qua Aulam regebat, se iniquis videri non tam asserui ita parentem in regnum, quam ali: servitute pressisse. Sed alia, ut opinor, & secretiora suberant, quae hanc illi peregrinationem commendarent. Convocatis ergo Proceribus, consiliique novitatem mirantibus; his separentes dixit, regnumque tuendum paulisper relinquere. ' Nuncupasse olim vota remotissimis a Gallia diis , quae in eorum templis exol vere deberet. Ne vero hanc ipsius mentem tristes acciperent, aut luctibus abeunti omen facerent. Rediturum enim incolumem& patriorum deorum numine , & religione eorum quos petebat. Clim vero acriter repugnaremus; & ad preces
gemitus quoque & lachrymae passim accederent; ille, ut spe data mollioris sententiae, non adeo timidd aut enixe rogaremus, sponte quidem visus est flecti; sed eadem subito nocte se ab Aula proripuit. Tam arcano & periculoso itineri unus omnino placuit comes, filius ille Cero vis i& Sicambres, quem ludorum seriorumque consortem diu habuerat. Quo profecti, ubi vigerint, quid illis pe-
riculi, quidve virtutis, quamquam nuper redierint, al- huc fere incognitum. Adeo suos errores egregia fide te gunt. Tunc vero, ut timore, ut dolore stupuimus: Qui
populi, qui Procerum vultus, postquam Altioristem i, lille compertum est i 'Lymphati homines ibant, viasque scrutabantur&flumina; si qua possent habere, & morari discedentem. Sola denique nus Timandra a desperation ς