장음표시 사용
501쪽
Α R G E N I s. LIB. IV. 47rricialem, qui auspicaretur bellum, dum subitis in Sardinia delectibus ' reparantur legiones. Et ille ubi Lixam pervenit, ad Hyanis ben intromissus, eam nisi sceptro decederet, nisi Mauritaniam Radirobam traderet, lire-nuh adisuros eum exercitu Sardos, qui jus suum persequerentur, audacter pro sui muneris inviolabili sanctitate
admonuit. Regina improviso territa malo, non ramea cunctanter respondit; Uile esse Radirobanis coeptum, quo mulierem cogitabat pervertere, forte robur non ausus in viros experiri. Annorum plurium pacem, nihil lae.
sum, nullo in populis motu, corrumpere, in perfidiae vicinia esse. Non posse falli deos; sed nec abesse humana praesidia ; neque unam esse Tomyrim, quae sanguinem sitientibus sciret dare. Ab ea digressus Fecialis, ubi stetie in littore, dextera hastem tenens; quod, inquit, rem Sardorum publicam Mauri violant, nec moniti emendant contumaciam ; quodque Rex & Populus Sardorum Reginae & Ρopulo Mauro bellum jussit; ob eam rem ego Rexque& Populus Sardiniae, Reginae & Populo Mauritaniae bellum dico facioque. His Llemniter dictis , tesum emi sit in hostico, & receptus in navem viam ad Radirobanem relegit.' Audebant inanisbem proximi amicorum incusare, quod abesse filium esset passa in quem debuerant belli curae recumbere. Se enim ided ad contumeliam faeiliores Radirobans visos; venire quasi ad vacuum regnum hostem; illamque aciem despicere in qua virilis purpura non fulgeret. At illa fortunam plus quam se peccasse referebat;
quae rerum placidissimum cursum inopina tempestate tur
basset. Sed & filium non procul abesse ; N impigre redi-
r Reparantuν legiones. J Legio eonstabat ex sexcentis equitibus & sex millibus peditum. Plutarch. in Romu-
- 2 Neqaee unam esse Tomyim , qκα singuinem sitientibus'; et dine. J Tomyris scytharum Regina, impatiens filii necis, adactum in angustias Cyrum cum exercitu confecit. ejusque caput indolium anguiue assiuens immersit, dicens, satra te sanoniae cluem sitisti.
502쪽
turum, acceptis literis quas ad eum cogitabat. Interim milites legeremur, nec quicquam sedulitati deesset, quam illa tempora quaerebant. Vix biduum inde processerat cum de rebus quae instabant, inter Proceres agitanti,nunciatur alterum ex filii servis s duos enim omnino abvexein rat) pervenisse ad Regiam. Stupuere scilicet omnes, vi de baturque non impat fabularum vanitati Belicitas ; in ipso temporia articulo advenisse, qui certo de Principis Valetudine referret, moneretque unde esset arcessendus Servuli autem ad Reginam mittendi causa haec fuerat. Brchombrotus pos squam ad nuptias Argent dis nihil deesse sibi vidit praeter auctoritatam matris , ne sibi moraeesset in laetissimis rebus, ad eam famulum dimisit cum ejusmodi literis quas juvenis, & amator, & inter illos
impetus tamen maternae potestatis haud oblitus, scribere Poterat. Porro mater, erat ipsa Hyan ibbe. Is vero interibos Hyempsal dicebatur ; sed ex matris imperio ad Graecos navigans, genusque dissimulans, 'conveniens iIligenti nomen assumpserat. In iis literis magnopere suae in matrem reverentiae impqtabat, quod ex julsit ipsius gen ris sui fortunam fideliter tacuisset : caeterum Delicitatem offerri quae superaret omnia vota ; affinitatem cum opulentissimo Rege, possessicinem Siciliae, Virginemque in qua animi dotes tantae hereditati praestarens. Orabat, ut Regi, cui tantopere ignotus placuisset, suorum natalium decus liceret aperirc. Etiam ipsa ad filii hymenaeos Optim tum praecipuos dimitteret, pecuniamque; & opes, quae Mauritaniam commendarent Siculis io illinis aut picium transituris. .
Reginae non tantum non jucunda epistola fuit, sed ad illius temonem conterrita sic expavit, ut qui aderant nihil laetum de Principis valetudine iuspicati, percunctarentura servo quid dignum attulisset eo Reginae vultu
503쪽
quem cernerent. At ille Hyempsalem non modo valere, sed & apud exteros egregie florere confirmabar. Hyanisbe quoque non dubia, ex sua consternatione alios timui Lse, vultum collegit 3, deumque auxilio incolumem filium dixit brevi rediturum in patriam. Sed ubi secreta fuit cum famulo qui litteras attulerat; puto, inquit, satis tibi a filio imperatum , ne hic ulli enuncies apud quam gentem:vertetur. Tu sodes diligenter fidem serva. Neminem enim meorum scire hoc volo. Oportet praeterea ut strenue redeas. Primo mane abibis hinc ad illum. Fides tua effecit, ne te praemiorum admoneam, quae utrimque
te expectant. Haec effata Iecessit in Gynecaei penetrale, non magis de Radirobanis injuriis quam de filii voto solicita.-Tantamne vim negociorum mihi lubito esse objectam ξ Hinc Siciliae astinitatem timeam , illinc arma Sardiniat Tune, charissime, ut Meleandri gener fias p Ut te imprudens in eam regionem miserim , quae te, &no bilissimam virginem una ruina perdat λ Avertant Coelites quod meo errore merui. Quid heu semel, & Radirobanes mihi regnum, & Argenis filium tollit λ Sic plena terroris 'sumpsit ceram, in qua ejusmodi versa pol uir.
Quantum, cogitationes tuae a rerum nostrarum fortuna
abhorreant, mi gnate, hinc scias; quod vix ab oculis meis abscesserat Fecialis Sardiniae, nobis a Radirobane denunciator belli, cum literas tuas accepi ; quae te intempestivo
hymenaeo instare docuerunt. Fortunae gratulor, & virtutibus tuis, per quas effectum est, ut adhuc de genere &opibus ignotum, Meleander sua astinitate dignum existimet. Sed maculabis tuam famam, si amori indulgens, matrem & patriam sines turbulentissimi Radirobanis praedam esse. Noli Siciliam utcunque dotalem maternae Africae praeferre; quam incolumem vix habebis, nisi confestim huc properas. Scis quanto facilius res fervari, quam
504쪽
74 JOA AENIS BARC LAII perditae possint recipi. Post matrem assertam, post trium phos , & fortissimae pietatis decora, ibis major ad faedera, α dignior peti. Sed neque in Radirobanem sollam, aut bellum, moras retuleris quas nuptiis illis jure materno in jicio. Periisti, mi gnate, nisi prius loqueris mihi quam ducas Argenidem. Redi confestim ad charissimam matrem. ' Gaudebis aedepol, & grandem pietatis mercedem esse intelliges, hoc ipsum quod mihi parueris. Nam ut
meam mentem scias, adebinterest' ante coniugii sacra, a me ipsa te moneri de rebus arcanis, quae non literis, non nunciis credi possunt; ut si post vertas ossicio, me tibi matrem negem. Accedam ad Radirobanis partes, ne hereditate dc veluti spoliis meis exultes quam moerore conia ceris. Jam hoc satis imperatum tibi puto. indolem novi, quam non potes ulla fortuna aut peregrinatione exuisse. Caeterum, ne me tuis pervicaciter votis putes aversam,
nihil abnuo quin Siciliae Regi indices te filium meum esse. Qui. si te generum optat, si tibi eum filia Siciliam vovet, tecum idoneam mittat manum,qua irruentibus Sardis obstes. Faxo in Siciliam illico redeas, postquam te hic filium sensero, & Radirobanes hostem. Vale. Conscriptam in hunc sensum epistolam servo clim traderet, adjeciti, ut filium hortaretur nullibi moras ducere, priuiquam Pe venisset in Africam; & haec pih curare quae ipsa his literis
mandabat. Servus omnia pollicitus ut decebat, tamen biduo ob tempestatis vim mari exclusus, vix denique kportu solverat, cum adesse Poliarchum Gelanorus nun
I Gaudebis ad pol. J Per aedem Pol-iniensibus nulla dabatur nuptui, nisi lueis. Palladis laeta obiisset. 3 Ante ci uvi se . I i Sic Athe- it.:
505쪽
Manube regio cultu Poliariatim in Mena excipit, ct c usis mare lum provocat. Reliquum diem bella cura absianu .
TUNc verb Hyanisbe non sane deum numine advenisse vires amicas praefata . Poliarchum in arena Cialtu regio curat excipi. ipsa cum Aulam intraret Obvia fuit. Et exacti memoria beneficii, & praesentis operae quam ab eo sperabat necessitas , humanitatis ossicia geminabat. Tanquam cum filio loquuta est e, niti quod reverentia accedebat blanditiis. Nec deerat ille laudibus tuis. tam submitas in Reginam , tam concinna modestia se in- ferens, ut plerique succlamantes tanquam matrem & filium uno ad deos voto conjungerent. Dispositi in liti reerant qui duces illius militesque exciperent. Publice omnibus hospitium praebebatur. Maurorum una vox erat, gentem externam nullo Mauritaniae junctam commercio, nulla stipendia quaerentem , adesse, quae suo sanguine P reclitantes tutaretur. Ergo amplecti venientes, di prosa
quisque bene hospitibus precari ; in liminibus quoque vina Coronasque statuere; ut mirum esset Gallis adhuc ignaris quod Afri beneficium petebant, alicubi terrarum melius peregrinis quam in Gallia sua esse. An Regina non mor ra diutius, quIm dum a vestibulo Poliarchum ad Aulam deduceret, ita loquuta est ; ecce te Regem, vir fortissime, non nunc prim tim cognostimus. Nuper sub privato h bitu cum hic esses, suspeximus tuas dotes, quas diligenter explorantibus nulla minoris tortis simulatio eripuit. Tune quidem me mihi reddidisti, cum animam prophmeam latrones abstulissent in cistula. Jam vero ut asseras tuum munus, siue tuo sive coeli tum consilio huc cum a mis appulisti. Quippe improvidam , & pace nimia dec piam. Rex Sardiniae Radirobanes bello aggreditur. Expecta-
506쪽
476 IOANNIS BARc LOIpectamus quotidie classem nostris littoribus infestam. Nec
contrahi vires tantillo momento potuerunt. Mulier sum.
Filius abest. Tu patrocinium suscipe; & gloriae tuae tribue, ne Reginam, & injuriis petitam , videaris despexisse.
Equidem summam tibi rerum permitto. Tantum aliquos dies ad praesidium morare; ut nemo de Radirobanis fur re sine mentione tuae virtutis loqui possit. Quantumcunque , & quocunque festines, legitima erit haec mora. Haec dicentem non modo majestas, sed & moestitia ac penh lachrymae commendabant; pudebatque Poliarchum extremam oranti opem rardh annuere. Sed rursus amoris sacramentum, &qubd supplex etiam ac misera erat Ar- genis, submo Uebat stimulos praesentis pietatis; donec vehementer miratus Radirobanem ab Afris timeri, quem credebat in Sicilia esse , percunctatus est, ubi ergo terrarum is degeret. Quem postquam intellexit a Sicilia abG cessisse, & vel esse in Sardinia, vel adversus Africam navigare, acerrimo metu cohorruit, ne rapta aut tradita
Argenide recessisset in patriam. Nec distulit quaestionem;& ecquid audistis, ait, illum Siculi Regis generum esse Hyanisbe quae ex Archombroti literis certa erat innuptam esse Argei idem breviter quidem mirata, quid hoc ad Poliarchum) negavit ejusmodi quicquam factum. At ille ignarus, quis hanc sibi operam dedisset; qua depulsus ratione Radirobanes. quove auctore esset; cogitavit, nihil tunc igitur causae esse, ut tam praeceps Siciliam cum exerincitu peteret. Nam quid praeter Radirobanem urgeret Amgenidem λ At verb apud omnes pro flagitii infamia fore si desereret Hyanisbem, & veluti traderet hosti. Mittendum ex fidis hominibus aliquem qui interim Argen idem
solaretur, & negotii admoneret, quod necessarium iamtuna objecerat. Qubd si non impetu hoc bellum veniret, sed tempore traheretur; tunc se pace Reginae , relicto in Mauritania praesidio; cum copiarum parte discessurum ex Africa. Neque parvum manendi incitamentum erat.
507쪽
A R G R N I s. L I B. IV. 47 Radirobanes, velut fatalis hostis ubique obiectus: Ul turum enim se, specie vindicandi Hyan is m, dolores quibus ille Argenidem cruciaverat. His paulisper pensatis, Reginae in hunc modum respondit. Quod silentio meo suspensam te habui; ne crede, Regina, me ambigua consultatione versasse, an esses relinquenda; id est, an pauibnequior ipso Radirobane esse possem. Sed me praedonis,
non nunc primum apud me damnati scelus movit, rursus. que meae sortis Delicitas, quae meos errores propitia huc advertit. Nam seu te, Regina, seu causam, seu benevolentiam in me respicio, tanta verecundia tibi devinctus sum, ut negare nil liceat. Quando igitur ita res tuae sunt,
omnia mihi posthabeo; utere regni mei viribus ; sciasque in te colenda nihil me tuo filio cessurum ; neque impune , me vivo futurum Radirobant, quod tuam veluti orbitatem provocavit.
Adeo haec laeta vox Hyanisbae & Proceribus fuit, ut in Coelestis suae aedem plerique decurrerent, omni sussi tu gratias habituri de adventu Poli archi. Nec religionem popularem aversata Hyanisbe, etiam Poliarchum provocavit ad templum. Concitata juveni erat ex maritimo Periculo pietas ; ut nec invitus ad numinis Afri limen accederet. Vidit ergo, & amoris sui vota illi Coelesti commendavit ; quam, seu Venerem, seu Iunonem existimes, virginis specie factam leo vehebat, oculis in altum erectiss
caelesti, quam , sex Viseram, ρ. t dianus l. . lunam esse dieit,quam Coe- Iunonem existimes, in c.J De Coelesti testem Afri. mitram Persae, Xiphilinus quod proprium Africae numen fuit, uraniam; Platonici tamen, Marsilius multa studiose & erudite Prerus Py- Ficinus, Et Pausanias ira Arcadicis hanc
rhoeus monuit;Quis Deus vel Dea fie-ivenerem appellant. Leo tamen , quirit non addit: vulgo venerem interpre- Deam vehebat Cubelem, videtur ar- tantur. L. Aput ejus Afer Iib. 6. 8c t r. ruere. Ovid. lib. o. De alicio , obniti videtur . & Iunonem Dente premum domitos labe eia foenaeam facere,adstipulatur statius lib. Ic. Leones. Leoni insidens depingitur,unde D. Am- Plura habes apud Lucian. de Dea Syria, brosius adversus SymmaeliumCybelemiphilostr. de haeres. e. 36. Baronium, an-
existimavit, semper invisa Romanis no Christi 39. De illius destructio uenon aequae Cathasinis Numina. Ηαo- vide S. Prose. deprad.c .L F. e. ἶ6
508쪽
ς 8 IOANNis BARCLA IIctis , pectore quoque & primis pedibus in sublime ira ve
sis, ut in coelum eniti videretur. 'Coelestem Uenerem, Parcarum natu maximam, primi Assyrii coluere. Hinc non longe' ad Tyrios potuit commeare religio, & ab iis inter Carthaginis auspicia Africae tradi. Tunc quidem inhonore praecipuo Mauris erat: & sub signo istos versus marmore inciderant, quibus non modo illa dea, sed&Africa celebrabatur. Ne caelum , me, diva, tuo subvecta Leone Irrupisse velis. Magis his tua limina serva,
Limina, quae τοιώ meritoque implexιmus auro.
Tu fl diva faves, 'Libycis non sinibus ιsia
Praestet humus, cui Sidonii de littore Ponti Virgo tulit nomen falso subvecta juvenco ;' Aut molles Asia tralius, qua Martia multum Frangitur, ct blando lascivit odore Virtus.
Assice qaam latis jactat sese Africa fatis.
Τ Illam ingens curvis Nereus amplectrtur ulnis,
Ceu custos totamque videt: ' Ni faucibus obstet Una Pharos, geminamque solo discriminet aqvor. Ridet cultus ager; facili sata credita surgunt Faenore: Magnanimi' celebrant deserta Leones Ix coelestem Venerem , Parearum munmaximum. l Hane 3c sub Libitinae & i, nius Parcae nomine coluere. 2 ad Tanos potuit commeare religis,
o ab iis intra Cauhaginis ansiicia. J Nam hi λ Tyriis deducunt originem , teste Virg. l. I. & 4. AEneid.
3 Libycis non finibus illa Praestet --
mus , cre. Europa est, quae nomen habuit ab Europa rapta a Iove in taurum transformato. De qua Ovid. Metam. l. 3. Φ .ans motus Ui .e trae κs,qua Martiam tum Frarii nJ Asiatici propter u-
bertatem soli intemperantra esse solent. Iliam amens cωνυis Nere- amplectitur ulnis. J Africa peninsula est , quae solo Isthmo Arabico continenti conjungitur circumquaque vero mari, vel mediterraneo, vel Oceano, vel sinu Ar bico cingitur, divisa solo fieto Gaditano ab Hispania. Hic commendatur Α- Diea ab suis miraculis. 6 Ni I 1-ιbus sis et Una Pharis. Iolim insula AEgypti oblonga , Canopi eo Nili ostio obiecta, de unius diei navigatione , commente direpta, si Homero credimus. τ ce eLant defiena Leones.J Deserta Lybiat ob aestum vehementem dant ortum Leonibus , unde dicti sunt marmarici. Plin. teste.
509쪽
ΛROENI s. LIB. IV. . Et dites strident ebora inter candida θIM.' Hesperidum hac fulvos genuit rerra aurea ramos ;Hesperidumque Ailanta patrem , qui vertice magno Arduus in miseras coelum descendere gentes Non sinit, aut tactis sordescere odera terris.' His tepidas lapit nasientem Pallada Triton.' Ηk O fatidicus mediis in Syrtibus Ammon
Haud stit, o multa velat sua cornua sui .
Nos Pater Armipotens, nos o Junonia servant Numina, ' nec montes sternis deus ales aritos.' Tu quoque, Caelestis , Genitrix tu maxima rerum,
O assi Libycaι ct qui jam dicere dotes Certabant, seu Musa chelum, seu sumet Apollo,
Te, dea, re primam, O tecum tua munera narrent.
Nuncupatis apud Coelestem votis, reliquum diem belli cura absumpsit. Quinquaginta varii generis navigia
erant Poliarchum comitata. In iis ultra duodecim arma
torum millia ferebantur. Pars classis tempestate debilis in arenam subducta, alia, pelagi fluminisque observatura
x Ea dires done Ebora in εν eandidaleoncutiens pedibus, sontem ostendit. Deva.J Esse Elephantes in eadem Libya quamobrem templum a se aedificatum testis est idem Plin. Iovi Ammoni, hoc est, arenario conse-2 Hs 'M- hae Disos misis tena cravit , GrXci enim ἀμμον arenam ν aurea ramos.J Fabulantur Poetae ad radi- cant, de quo fuse Perrotus, Plin. l. 4.cem montis Atlantis Hesperides Viri- Fatidicus dicitur, quia reddebat oracu-darium eoluisse, ubi mala aurea vigillia mediis in Syrtibus , ubi ventus mon- Draco servabat, harumque partem At. tes arenosos si circumaggreget. Adlantem c um humeris sustinere, netditur, comua fisa, eo quod est coelestes orbes & sydera in terras dela-Jillud templum in media sylva ; vide uberentur. Q Curtium , t. q. 3 Hia tepidas ianuit nasi/ntem pastata Nos in Iunonia se ais Numina. Jr Mon. Pallas supi a Tritonem palu-lIuno Μauritanae p Orectrix , nam, dem Aseleae primum visa, unde Trito. - me istius ara . nia dicta est, ut supra. Hic currus I AIι. --6 Hic γ fotidios modiis inbniιmi neid. lib. I. Ammon Haxu fit, in multa s. a 6 Nec nintra spe tDεω a os . itών δ ρ νη οἱ . t Iuppiter Ammon sub Mercurius Μajae Atlantidis filius amat specie arietis colebatur in Libya . eo Asticam, ubi mons Atlas dictus de Pod sitienti Libero patri in Atabiae de- nomine avi Atlantis.s xis . Iovemque patrem imploranti quequρ, c ινμι. J Vide supra, εξpatuit in forma arietis, qui terram quae de Coelesti De
510쪽
confinium, cum Mauritaniae triremibus in stationes divisa est. Trabes, remos, & cum funibus vela, omnia denique armamenta , ingens festinatio conferebat. Inter mare & urbem delectus castris locus; lc additi Gallis Mauri vexilla in eodem fixere Principio ; induti more gentis ferarum ingentium pelles, & Elephantorum terga curvantes in usum cly peorum: paucos tamen hos esse P liarchus dolebat. Nam vix ad tria millia scripti milites
erant; Cives autem, castris inepta multitudo, intra Lixam cum armis ad moenia aggeresque servandos contin
tantur. Neque ille dubitabat quin cum Gallicis quas advexerat copiis posset debellare Radirobanem. Sed si bello non praelio opus erat; quid faceret in Siciliam iturus Solusne proficisceretur 3 an suos milites secum ab Ueheret; quos Hyanis be propemodum solos habebat Huic curae intentus, constituit hortari Hyanisbem, ut gentilem aciem ampliori delectu adornaret; non quasi Radirobanis metu, sui ve discessus mentione injecta; sed veluti transferendo in Sardiniam bello, si forte timidioribus m latus consiliis hostis cessaret.
uod exigi tributa nulla debeant, vanisbe Poliarchum ad ea impellentem arguit.Nam ad naturam accessit,ut quisque opiam fruatur indu-sria sua partis : is civili rations commodum est ut quid suum est, quidatienum intelistat. At enim are multo ad qMotissianos Regia prasdurumque sumptud opus est. Uto: sunt patrimonia Regiam . , portoria qua su iunt leagratiosis non prodigunt aut non negligunt. Fit enim plerunque ut Reges innocentissimum vitae genus, vivendo de suo vectigali omittant,aliudque instituant praedae proximum.
I Gi τυκ postera luee, de belli ratione cum agerer, sitIasit, ut tributum in belli apparatus Mauris omnibus imperaretur; quo Regina pluribus cohortibus, atque turmis, gereret bellum; Numidas quoque qui in vicino erant,