Jo. Barclaii Argenis, nunc primum illustrata 1

발행: 1664년

분량: 687페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

2o IOANNIs BARC LAII Educat alme tuis, septisque fidelibus ambit Tuque Erycis vi tor, A tuque o Erycina, Τ Ceresque,

' Trinacrii casto placamus thure coloni ;Ferte piis vires , nec fit violabile Regum Numen, ut is tutus restris honor excubet aris.

CAPUT IV.

ARGUMENTUM.

Servus sibi rediit, nuntiat Poliarchum ad cap tale supplicium es π.S-det Timoclea ιimulato disicessu hunc in abditosubadibus pecu latere. Poliarchus consilium probat, salutatque in speciem longioru discessus

Archombrotum atque Timocleam,

LR A N T in illa lectione, cum nunciatum est rediisse Timocleae servum. Omnes ergo suspensis animis circumstant intrantem. Nec diutius poterant dubitare, &

interrogare trementem non audebant. Neque Is ratus

quod afferebat coram hospitibus evulgandum, sevocat Timocleam , delatoque indicio, cum stupem e paulis ermuliere, & ipse videbatur obriguisse. Tandem Timoclea, ut maxime subitis consiliit mulier valebat, manu

prehensum, ne cum caetera colloqueretur familia, in m-r teriorem

I nc e Ermis victor. 4 Hercules, qui Erycem filium veneris provocatus ad cestuum certamen superatum interemit . Syracustinis Herculem promptum numen ic maximi eultus fumeferunt, quod ope Proserpinae Cerberum inseris eduxisse diceretur. 2 Tuque 3 Ermina J Venus, quae in Eryce monte , ubi filius eius Eryx sepultus est, a Siculis colebatur. Templum & montem describit Polybius lib. I. & Strabo in 6. de quo sic vir

3 Ceresique. J Cui sacra fuit Sicilia, vel ob fertilitatem, erat enim frumenti adeo ferax, ut non immerito Romani imperii horreum fuerit appellata , sive quod ibi imperasset. Indigena. J Ut Proserpina, Al plaus. Arethula, dic. quasi inde geniti, ex Sicilia scilicet. 3 HUpita numina.J ut Pluto , seu Orcus , dc caeteri, qui in Siciliam appulerunt hospitioque excepti lunt. 6 Trinacrii.J Siculi sie dicti rim P

τυων ακρων, a tribus promontoriis ,

Peloro, Pachino, Lilybaeo. Nam Ovidis Is . Metamorph. . - tribus bac excurr ι in aequora linguis, E quibus imbrifcios MVa est Pachirim ad austras :Mostibuν expositum Zephris Libbaeum rad Arctor

52쪽

ε A R G B N I s. Lin. I. 3 2Iteriorem thalamum rapit, monitisque ut sequerentur hospitibus, ostium tremens adducit: & jubet palam servum quae audisset nunciare. At ille, Vix in oppidum perveneram, inquit cum plerique occurrerunt, ut in tumultibus solet, nec ipsi quo irent satis certi. In omnium foribus micabat lucerna, divisique in coronas haud modica admia

ratione marcebant; cum me ad proXimum coetum ap

plicuissem , audio Poliarchum ' perduellionis reum esse,& ad capitale supplicium quaeri ; in hanc quaestionem p

blice ignes accensos. Ego errorem nominis veritus, quod in multos cadere potest, curiose quaesim quis ille Poliarchus, & quo facinore damnaretur. Vox omnium suit, Poliarchum eum esse, qui plus anno in Sicilia, hospes, armis, & amicitia Regis inclytus fuisset. De crimine neminem eorum satis scire. A Rege damnatum; dc quidem diligentissime vestigari. Ab hoc coetu digressus ad alium, eadem rursus accipio; & cum nemo suo dissensu incertum rumorem faceret, rem satis exploratam nunciare non distuli. l . i liHis auditis, Archombrotus , simulque Timoclea, in Poliarchum contemplationem injiciunt. Pallens ille ac tremens, , non ut conscio metu, sed indignatione periculi, nec contumeliam ferente virtute, identidem a servo requirebat, an vera & comperta memoraret; & Matrona, satisne compos animi erit is servus. Nec secius quam inani somnio praecinctus 4gebatur. Vocem deinde aliquandiu tenuit; ne in tanto animi tumultu quicquam excideret in fortunam aut Regem indignum. Sed tanda res, domus que incertum an sat fida , cunctatio mi hon 1 ferebant. Manum igitur atque oculos attollens in. Au m s V0s, in

quit, Dii Siciliae, & quotquot praeterea Superi jus fasque

consese

I Perduellionis νeum esse. J Gravissimum inter maiestatis crimina est cri men perduellionis,dc sub illo tamquam species seb genere eontine ur; est a tem perduellio hostilitet adversus Rem. publicam vel Uincipem ammatum esca

53쪽

2 2 JOANNIs BARC LAI conservatis; 'Uos Genii, Laresque Meleandri, qui me hospitem excepistis, obtestor, ac veneror, ut si quid in Regem remue publicam Siculorum offendi, si ope , m nu, consilio violavi fidem hospitii. aut omnino traduci commerui hac publicae quaestionis infamia, tum me inter inimicorum manus atque ludibria quam potest funesti S-mo exitu conficiatis. Sin omnia contuli ad salutem imperii, inundatque haec in insontem invidiosa calamitas; date, odii, saltem ut Regi populoque purgatus, tuto ab Insula excedam , lieeatque non foedam aut ignobilem mei

memoriam in hac gente relinquere. Te vero, Matrona, in communionem periculi non voco. Hoc ipso noctis concubio recedam in agros, meae fortunae contagione tuas sedes liberaturus. Fremebat interim Archombrotus; &adeo unius diei amicitia valuerat, ut extrema omnia lino-liarcho polliceretur. Ex vultu impetuque, & loquendi ratione, utri hoc periculum esset nescires; nisi quod adhuc licentius Archombrotus videbatur' irasci. Sed matrona ac quasi servuli indicio fidem non haberet, dissimulans, alios qui referrent certiora se protinus legaturam dicebat. Subsistere tamen in triclinio servum jubet, hospitesque extra illius conspectum in proximum conclave ad consilium ducit.

Illic vero non diutius gemitus renens, deflebat fortunas Poliarchi. Neque se enim de illius innocentia, sed

neque de Regis iracundia dubitare. Quippe sagacissimum

servum nisi fideliter exacta renunciare non aulam. Sequidem suam domum, opesque offerre Poliarcho, iis ipse qua posset ad salutem uteretur. Sed quid, inquit, haec tecta, aut tua Archombrote societas, possit in Regem

I Mos Genii, GHLao. I Iurisiurandi l Dii domestieii Genii vero, qui genitis

formula , qua Deos domesticos . Ge. committebantur. unde Tibuli. niosque prae stites innocentiae suae testes t θρμὸ asset Geni v servi Mamres. Poliarchus invocat, ante quorum aras Genios adesse regnis di Regibus Auo spitii foedus ieerat. Lares autem sunt i sust. apud Festum Pomp. docet. ': γ x Cultae Dissiliaco by Cooste

54쪽

Iam aderit miles armatus, jam aedes aut. apertae nos pro dent , aut obrutae in nos ruent. Nam nec sperari potest

toti familiae integram fidem fore, nullumque servorum, si hic clam haeseris , Poliarche, nostri furti secreta temeraturum. Scitis quid inter tam subitos metus suecurrerit Latens iter, & praeter me hodie nemini notum , effodeήrunt sub terra qui has aedes condidere. Id tripliei errore dissectum totidem ostia habet, quibus in varios campos erumpit. illic facillime potes tegi, Poliarche, subducique discrimini. Simula modo te atroci rumore perterritum a me abire, ut ambo defungamur periculo ', nec aut tu tanquam nocens, aut ego receptatrix, invidioso tumul tu obruamur. Cum vero limine excesseris, continuus arborum ordo, qui a meis foribus ad Himaeram est, eo te ducet, unde non procul fluminis ripa arcanus in promissam speluncam est aditus. Ego nemine familiarium conscio per domesticas latebras cum face in eandem fluminis viciniam evadam. Exceptum deinde in haec antra ope deorum servabimus, dum tempestas ex serviat. Hoc se cretum Archombrotus ignorare non debuit; & ea indole violare non poterit. Libertum quem unum hic habes, id celari magnopere interest, ne timoris taedio. aut praemiorum fiducia, mutetur. Poliarchus in gratias ad Timocleam effusus, id vero consilium in eam noctem probari sibi di Nit. Neque enim in spelunca haesurum, nisi ut certo in

telligat quae hae larvae Siciliam in se agant. Exploratae fidei libertum , ab ultimorum secretorum notitia arceri non posse. Nam & ejus ministeria in illa tempestate potissimum exigi. Ab Archombroto non petendum, ut tantam rem silentio premat. Dignum se pejori calamitate

fore, si de illius fide auderet dubitare. In haec verba de

triclinio exceduntt justisque mox armis, ceu pugnam caspesseret, insignis Poliarchus, procedit ad Timocleae fores. Illic stupenti familiae , & quae haec rerum mutati esset furtim quaerenti, paucis exponit, denunciatum sibi

55쪽

xab I OA N N I 's 'B x Ric I, A , I periculum illis ignibus quos videbant. Se igitur.fugere ne aut ab his ipsum prodi necesse sit, aut cum pis hos perinire. Salutavit deinde in speciem longioris dithessus Arrichombrotum atque Timocleam; conscenditque in equum,& liberto vestigiis haerente in praescriptum a muliere iten

Periculi immanitas, &propemodum pudor, stimulatum juvenem angebat. N . Hime Ve sanum , Gelanore cita libertum appellabat) quod ulli mortalium potestatem fencerim in hoc caput i Quid attinebat ignotum , nec 'culiuad meam sortem idoneo. in hat genis err ret ' Aut quid fabulae aliud docen r, Ruinissimum ad Jovis. hos it is j igulum nobis eringunt; quam Principes qui insper to exi tu luunt quod se externis crediderint, non magi sallan iseelere quam sua' stultitia Violaxi 3 ι Volui, paruret i Gutiis, Bene est: laedor ex merito , Geladore. Haec ipsa numis quitur, δ subit memoriam causa quae eum iu Sicilia tene bat ; cujus veneratione illico movus, timuit nemo rans ar

spei foetichate, in quam illis vigebat, sce mih doluisset

de oblato ciscrimine. s Gelatinos si dissimo metu in dumieni periculo turbatus , cense r debere Foliare tam gentis suum fortunas omissa--uldtione detegere.LiNam si sibi per nam detraheret, si, si in fastigiunt suum recipe .m, sponte excusaturum Meleandrum acerbi praejudicia, hostesque veniam petituros.imihil sapita isolutis Poli ardictus. Post acceptam ipjuxi M tuamn liner piti meo cela indignitatis meae reverensa pnini forto accendered cog tantes posse me laesum dimixta semel Iapeum ; at semper

meminisse injuriae. Nihil reserobar Gelonoma, sententiae

est, s ibitur . a. i. stiis pn. εοπ

56쪽

I AAR G R Iet 4 S. L I B. I. Σ incertus , & astra, quaecunque tunc micabant, in opem,&mentem, sibi atque patrono, inter lilcntium compellans. Interim Timoclea inunitis foribus, familiarcs jubebat secedere ad quietem: nolle te quicquam noete turbari; orta luce omnia diligentius exploraturos. obire deinde singulorum cellas coepit, tanquam domesticis curis intcnta , revera ne.quis rebus quas furtim agitabat molestus in spector accederet. Ubi acquiescentibus universis, rura Tesivisse, intrat em quam cum Archombroto cellam. inqua secretum effossae speluncae aditum peritus artifex a diderat. Stratus erat asseribus locus, quorum inter se

orae clavis insertis nectebantur; nisi quod duos ex iis nullum ferrum caeteris commilerat; ut faciles essent, si quis hos vellet ab limulata compage revellere. Supra illos Dblonga liabat m qnsa, vetabatque calcari; ne quoniam aliis non haerebant . ad perambulantium quaterentur velligia, proderentque secretum. Paucissimos illuc intrare ferebat Timoclea ; ipsa rato locum visebat. Tunc vero sublatis asseribus specum aperuit, gradusque in imum aedium ducentes: mox concussi silicis ignem sulphurato excipiens, praeparatam facem accendit; Viamque auspicatur cum lumine. Sequebatur Archombrotus, ' lua& mulieris causa nudum entem manu tenens. Gradus ad viginti erant, per quasi Iubibatur subterranea porticus, quae in longum porrecta bibat denique in varios calles ; ne possesso ab hosti

buὲ uno ore , obstrui posset fugiendi utilitas. Terra huic operi apta fuerat; quippe adeo spissa, ut qua stare illam

vellζs, detera quae egerebantur nulla ruina sequeretur; rursus-

ad inseros carpens: si viam eri fem .

Et infra: conis is bie hibiti trepidus si muline

Platonici ci ipter Cliristianos et amnonnulli aerea corpora Daemonibus inesse existimant. Unde Poeta apud Homerum eos fgnificat intenta serii acie terreri, qtiasi possint vulnerari ae. rium enim corpus aeteretri sacile dissipatuῆ.

57쪽

αS IOANNIs BARC LAII rursusque non dissicilis accipiendis fossorum imbus uos

nec objectis saxis interpellabat, nec cedente arena seu strabatur. Longus ille, & arcuato opere continuus ser-niX, quamquam arva & incumbentem domum ferret, ad huc tot annis vitium non fecerat.' in aditu modicum spatium calce liniverant, ut pictura.& literis imbueretur. Sed piger, nec solutus syderum luce aer, gravi humore imagines corruperat. Adhucaelamen cerneres eiugiemarae hominisque imponentis simulata thura in focum,prompter cujus verticem ejusmodi versus utcunque legeban

Dι quos sub vacua sus est tellure precari',

Seu Poris hic regnum est, seu Ditem hac antra verentur, ' Seu qui caeruleis incinctum continet orbem

Fluctibus, hἱc ' tri di posuit fundamina sceptri;

Πα precor o fidas dominis servate latebraι.2Von istam fraudes scelerent, non turpia noctem l rFurta, nec attonita radians face ' tyistis Enyo di oti . - Terreat, aut dira vanis 'stridoribus umbrae. Sit pacata quies, fuit sandia flenti a rebus, ori : M. Π, Donec casta domus, nec parci grata nepotes a. ἹΤhura ferent vobis. IIIo sontibus incubet horror, .riatii: IIis Erebus; placidasque bonis malcete tenebratu' times:

irron: : . t GADDUI Seu quἰ leis, Seu loeus iste Neptuno sacer est. et Trifidi Per trifidum M p rami, id est, tridentem , imperium ρο- Iagil intelligit Hieroglyphicias. Virgil.

dontem ε/d mihi siste datum. --

58쪽

ARGUMENTUM.

Dum Arehombrotus , ct Timoclea m spreum perseeretos aditus perumdunt , de gratiosis in auia o Regum familiaribus sermonemhmia perfunctorium faciunt.

Haec raptim legebat Archombrotus; sed gravior de

Poliarcho cura a loci contemplatione mentem red xit. Timoclea percunctantem docebat, quamquam P liarchus erat externus, neminem fuisse Siculorum propi

ri amicitiae gradu Regi admotum; neque bonos invidisse. Sed nescio quod hodie fatum , inquit, desaevit in illos qui

Regibus fuere charissimi. Ita est , retulit Archombrtitus; ' hic cometes paucis annis quas aulas non perstrinxi t At Timoclea, Verum, Archombrote, caeteris omnibus ruianae suae causa, vel in se, vel in dominis fuit. Illum tantae virtutis, sub moderatissimo Rege, quis casius assiixit R tulerisne ad exemplum, Lydios conjuges. qui nuperi gente externa impotentis inelicitatis poenas dederunt; hic ad regium limen, in .suo sanguine fusus, illa ex carcere ad lictoris ferrum educta 8 Notissima refero, Archombrote. Sed quid ea in scena limite Poliarcho λ nihil illis ad regnum deerat, praeter nomen & purpuram. aspernabantur pares esse gentilibus, nec qua virtute tantum supercistium tollerent, habebant. Teneros quoque annos caeci calcabant, illius qui haec bona & asserere vere poterat, &fortiter sustulit in rudimentum potestatis. At taliarchus non libavit regiam gazammon praesidiis,non castellis fundabat suas vires. Apparebat denique instar Solis hanc vim tutem in transcursu lucere Siciliae. Longe aliter isti Lydi,

& haud absimile fortunae ludibrium) par aliud conjugum

ex1 T TIe comotes.J Hoc malum. eausa pestes, bella praesagire. Cometesque A Apro effectu. Cum fulget Comm creditur musam dare malis i hic ainem es in inhere longa volumina trahens, damnat invidiam erga eos qui Regibus si Solis geminatur orbis, si idem Sol gratiosi sunt. deficit, si Luna laborat, solemaei mala, ' i a Aves Diuiti reo by Cooste

59쪽

28 IOANNIs B A RC L Λ I Iex Phrygia. Nempe illi subjicit Archombrotus, quos nuper ex regiae penetrali, in qua omnia poterant, veneficii crimen mittebat ad laqueum, nisi Princeps adhuc memor amas te, carcerem damnatis munus dedisset. Ita est, inquit Timoclea. Scis istur quam multum peccaverint, ipse quidem tanquam immemor primae sortis, & a multis amari dedignatus ; illa invidiam non verita abdicati conjugii quod primum erat nacta: uterque autem aversae Junoni non litans , ignarusque suum quoque' deabus fun

. Miraremur haec, matrona sali Archombrotus) nisi cre-hrae humanarum rerum vices pene omnium rerum admirationem sustulissent. Cerne Aquilii aulam , cerne Himsophili. Quid Procerum primos juvit post exhaustum immenta potentiae cursum, ad purpuratum Sacerdotium eonfugisse, tanquam ad aram Nempe ut preciosius esset funus expirantis dignitatis. Sed non ideb mehercule plebeiae invidiae unquam accedam, quae in omnes deste vir, qui Principum amicitiis illustres sunt; ipsisque Regibus obloqui audet clim homines sibi gratos caeteris anteponunt. in signis haec est, inquam, in Reges injuria, velle eos arceri a suavitate amandi, &a fide quam omnes in iis expectamus, qui per nostra beneficia creverunt. Amicum tu aur ego habeamus; in ea lenitate conquiescamus ; Solis Regi -

Η - I -- se Iurioni. nis litans. J Non I a Imis rapidam ja laxa ἡ n Ab sibi concilians Junonem, L . - ignem. - ι seunt vincla letalia cura. 3 Tanquam ad aram. J Servis, obae- virgit. . . . .' ratis, maleficis in asyla frequens per---. Nec tellus nee pronuba Turio fugium erat. Ita Cornes. Tacit. 3. Αnotin signμm. , natium et complebantur templa msimo Illa autem deferebat coniugem ut nu- semisia m. Eademsubsidia abaeνaria eis beret alteri, violabatque priorum nu-lμ creditores, sussi'ectique eapitalium rei ptiarum sacrum, Fc alias celebrabat, minu- receptabantu Nequemissime semia quibus Iuno non favebar. Servuius apud Plautum, a 2 LIoabαι fialmen esse. J Ulcisci posse Ego interim Lanc aνam Mevabo. Deas. pallas enim a parre Iove ful- De malefieis servisque Plutarchus Q rnen, clypeum , & aesida accepit. virg.Iόειοπόαμον.M. De obaeratis idem ti- I. Aneid. bello de vitandis initia.

60쪽

Regibus lex barbarae inhumanitatis dicatur , ne quem eximium habeant, aut cujus familiaritate delectentur λ Quid cum sponte amari se sentiunt i cum ingenii & affectuum paritate, imo cum fide S beneficiis provocantur ad ama dum Ne tum quidem audebunt illi impetui indulgere, quem natura dulcissimum habet y Certe neque Herculi Philoctetem , ' neque Achilli Patroclum invidemus; paucique inter Heroes sunt, qui non aliquem praeter caeteros charum , in vitae & secretorum contortium admiserint.

Hi e Timoclea: Mihidquoque, Archombrote, nunquam placuit tam iniquae obtrectationis audacia; quae quamquam publicae utilitatis larva contegitur, plus insani tu moris tamen habet, quam solidae pietatis. Plurimi enim Regibus irascuntur, non qubd aliquos gratia sua subve,

hant; sed quhd sibi gradus ille non pateat: & in gratiosis,

quos tam acerbe devovent, haud raro nihil magis quam ipse felicitas displicet. Certe ux ex domesticis nonnullos seligimus, ac veluti adoptamus nostras in curas; fidemque eorum familiaritate c muneribus tam pensamus quam

sollicitamus in futurum ; ita ni Princeps sibi quaesierit ejusmodi vicariam opem, iisdemque rationibus aluerit. non siifficiet publicis laboribus, ) non 'mecastor vel si

firmiores nostro Atlante cervices incumbentibus negotiis opponat. Nam quod modo referebamus casum eorum, , quos

r Ηραηlἱ PMloctetem. J Philoctetem tus est. Homeri Iliade, & Virg. Rhese sic charum Hercules habuit, ut ei mo-rdos lib. I. de χ.riens arcum de sagitios Hydrae veneno 3 Non si firmiores nostro Atlante, .lambulas dono dederit.Ita Senec. actu 3. Atlas mutitaniae Rex, seu ob peritiam Helcia. OEtaei , in Astronomia seu ob cognominatum rest Mepsit, accipe hae, inquis, fate sito nomine praeruptum montem , su- ante e digni , munus Alcida eve, .lstentare coelum humeris dictus est , dia Neque lchisti Patroclum. J Tam ex aspectu Medul ei capitis in montem strictus inter ambos amicitiae genius in- a Perseo transformatus. Ovid. Metam. tereessit, ut inter illustriores priscorin xlib. 4. temporum amicitias numeretur. Nae ar- 4 Mecastor. J Supl.ad vetet. Iarame ma sua Patroclo commendavit Achil- tum Golis commune mulieribus , ut inles, di mortem ejus Hectoris nece ul-l serius iterum patet. r Aura Diuitiam by Go le

SEARCH

MENU NAVIGATION