장음표시 사용
51쪽
Secunda fuit Theodores. q.: 1 .in Genesim, & D. D masceni lib. i. Orthodoxae fidei, circa quam etiam dubius suit D. August. scilicet quod tantum duo sint coeli.
His tertium addidit D.Ambros. lib. 2. Hexameron cap. Probatur. Nam D. Paulus affirmat se raptum fuit sex sque ad tertium coelum, quo disicundum D. Tliomam 2.2. l. 17 .art. 3. est coelum Empyreum. Sic enim dicit. Et se tertium coelum dicitur Empricum, quod .s citur tertium respectu cQ li aerei, & cci ii iiderei, dc respecta ccc li aquei siue cristallini. Secundo, quia per Aristot iet. Meth.tex. g. motus cα- lieit proptet motum a siti ei alii xi. Sed supra empyreum, ininio nec iis piastellatum est aliquod a strum. Ergo tani tum accipiemus coetuit tydercum, cristallinum, &en
Tertia. suit communis omnibus agyptiis. &Chaldaeis, suam amplexati sunt Timaeus Locientis P thago ricus, Hato lib. io dc Rc publica, Arist. ia Meta: li tex. I. ει os nes Peripatetici, scilicet quod tantum octo iant coeli, is pleia, videlicet planctarum, Sc octauuin firmammti , iustellati, quod dite: unt ri :mum mobile, dc
Probat ut ri mo. Vilius corporis simplicis unus est
ri i mei se, vi clate liquo in Sole, ci Luna. Ergo com Lisint scptena, septem bi; dabimus coctos. At prater in tum si metarum ab Occidente , ita Oriena , videmus alium motum, quo rotantur omnes planetae. Ei SO hoc singulari coelo attribuetur, quod prunum mobile di- hoc motu trepidationis, constituendiim est primum mobile, quod moueatur motu diurno, scurastus, spatio
Sed aduersus hos duos posteriores coelos, supra si mamentum, seu coelum stellatum a post criotibus Asir
secundo. Non sunt ni ulci licanda entia sine necess-tate. At omnes motuὐ aliis coelis firmamento superiori bus dati in ipso salu ., t. pol unt Ergo erunt tantum octo. Minorem ex tequentibus probab mus.
narta lententia scit Ptolemaei Alexandrini Alphr pani, Sc aliorum i uri uin Astrologorum, qui obseruarunt firmamentum praeter motum raptus habere alium motum retrograda ionis, verius partem Occidentalem, centum annis uti, gradu, quate isex millibus annorum
proprio quodam motu retrogradi ab occidente in Ori cntem. Cum ergo motus opposui non pollini conueni te eidem corpori simplici, Vtcsi coelum concludendum est, quod iirmamentum non est primum mobile, sed quod cupra ipsam, fit nonum coelum.
Quinta sementia successsit deinde apud posteriores Astrologos, s apud Alphonsum Hispaniarum Regem,
Thebitrum. Georgium Purba chium, ta Io. Monte Regium, quod supra nonum coelum sit constituendum d cimum , quia nonum cxliun praeterinorum diurnuni, si bi appropria tali in motum, ci. accessus do rcccitus, quovis e sunt stellae, quandoq; tu nam partem inclinat e, id est . versit, unum polum, es quandoque verius ait tum , dc est veluti me tus exultati Cnis, seu tresidationis, quo in tu etiam Omnes inferior s splixrae mouetitur, ut diluci- dc asyaxet, si notemus radios solis per cristallan scii vitium uanicuntes. Ergo supra nonum c tum Maia unilogis constitutos, arfuit Ruuio lib. 2. coeli, cap. f. u. z. honens solum supra himamcntum primum mobile, de tu per illud coelum emi 'teum. Primo sic arguit. Non sunt constituendi duo coeli supra firmamentum, quia mouctur motu retrogrado, scilicet ab Occidente, in Orientem, & motu t: cpidationis, seu accessus stellarum lixarum ad polum unum, Sc deinde recellus. Erso ruit 4 S. s. sentcntia. Autccedens quod est punctum dissei tatis probatur. Primo, uia motus est sensibile commune, circa quod saepe decipitur sensus. Vnde hi motus non sit ut certi. Si enim propter magnam distantiam Solis a terra decipi mur circa eius magnitudinem, quae ctiam ipsa est sensibile commune, quare etiam non postumus decipi circa hos motu, Secundo. Motus firmamento attributus, tardiis mus est, & ideo in breui vita hominis non potu: t ob siruari Nec valet, quod sit obicruatus secundum aliquam ra tem proporrionalem, secundum quam arguimus aia i tum , quia istae paries non possunt sui scienter designati Tuttio. Motus coeli ordinatus est ad influendum inivsseriora. At tardissimus motus, parum, vel nihil inquit. Ergo non est dic cladum, quod firmamentum tardissimo quod: m motu protrio moueatur. Qi arto. Tempore Acili fuerunt accuratissimi, dc di. ligentillimi Astiologi, & tamen sopradictos motus non depichenderunt. Ergo supra firmamento non sit constituendi duo coethica solum primum mobile.
In. contrarium est tamen diligentissima investigario Asbologorum, ab At st. posteriorum, qui in hac parte
mucs conatus adhibuerunt, & hos motus deprehenderunt. Vna cuique autem in ilia arte credendum est, alit
omnia pollunt saluari negando. Ad primum secundae sententiae dicitur primo, quod
dum coelum empti eum dicitur tertium cαlum, intelli gitur ic anus cognationis intellectivae. Nam prima cognitio est senti una exteriorum. Secunda amaginati , ieu interiorum. Tertia intellectos qui in summo suae cognition sest, dum intelligit diuitiainei letitiam, sicut fecit I . Paulus per ire. Odum transeuntis in suo raptu. vel secund dicitur coelum tertium empti eum pro primo coelo sumento reg onem acris iuxta illud. Volucresca li. Pro secundo omnes gli bos caelino mobiles, Myro tertio cadum emprreum immobile, quod dicitur i do beatorum.
Ad secundum dicitur, quod intentio Amst. est, quod
motus caeli est propter astrona, i insuit quia seca lilia bentes actia anunt in inscriora. At qPae Iupta firmam tri-iuin tunt, S asma non babcut, si ni quide,sed alio m do, & pocilis ad rerum permant rutiam, quam variationet
52쪽
itum, quia sic tolleret etiam coelum empyreum, quodi habet astrula .
id pii munitertiae opinionis nil dicimus, quia sacit
tuti ad constituendos octo cinios, non vero ad tolium nonum,& decimum. id secundum modo dicemus.
id primum ergo, quod pugnat contra decem coelos mus, uod sensibile commune dupliciter considerari est.primo visie, de sic sensus potest circa ipsum deci-ecundo, ut diligenter examinatum,&sic non decipit,
sciendum est ergo primo, quod tale coelum muli pi .
citer nominatur in Scripturis, ex SS. Patribus. Generaliter enim coelum empireum, idem sonat Latine, quod
cinium igneum, non natura, quia non est pr ditu qualiatate cali sitatis corruptiua, sed similitudine, quia lucet,&splendet sicut ignis facit. Iuxta autem sententiam Hilarii in Plaim. 21. Damalcent i de fide orthodoxa,& Theod reti q H.& i . in Genes significatur in scripturis per c luna cani per antonomasiam, quia est veluti anima influens in alios coelos , & omnes alios ambit,& continet, locet,quo facio nou mus Solem esse maiorem terra dc est veluti tectuin omnium aliorum coelorum. Ita Psal. tit,liciter quamuis videatur paruus, dc diligentissimi r i. dicit ut coeli coelorum, in plurali, quia res magnasologi deprehenderunt per instrumenta apta, motus continet, ut vocata est in plurali ciuitas Athenientium, rises coelorum. Athenas.Venetorum, Venetias, Gallorum Parisios Psal. d secundum dicendum, quod cum motus coeli cuius ii . dicitur etiam terra viventium, vel quia est immobiaque sit uniformis, & quam maxime regularis, quod te, test terra, vel quia erit post iudicium habitatio comna parte dicitur, de aliis affirmari potest, quare co- porum gloriosortim, sicut modo terra est mortali una. s is partibus, deducitur totum , Sc sic deducto, quod cundum Damasc.ut i pra nominatur etiam in stellatum, coelum, tantum motum fac t in v no anno, arguitur etiam apud gentiles. a totum illum non consummabit nisi in tot annis. Secundum. Notandum, quod hoc coelum communibi tertium dicendam, quod tardus motus influit, ro- ter conceditur exeipio Caiet in illuda P. tuli. scio ho- ad perpetuitatem rerum, quam ad carum transmu- minem raptum usque ad tertium coelum , ncgat enim amem, sed& ad hanc operatur, prout eius in Luxui liud coelum supra pri inii mobilet & ponitur cornus ma-izur. . teriale, contra Eugubinum dicentem illud quadam nas quartum dicendum, quod A strologi an te Arist. p turali emanatione emanasse a diuina essentia perni odauit esse dubii de illis motibus, sed non certi, at lon- cuius datu lucis increatae, a primo spirituali luminoso dis- fui x. Primo, quia omniς substantia spiritualis est intellectiva, & vol: ciua , non sic coelum empyreum . secui do , quia ordinatur ad recipienda corpora gloriosa materialia,& ideo debet esse materiale. Tertio, quia in Scriptum dicitur coelum, & corpus , quae sunt materialia quaedam Tertio. Ergo loco ponitur haec concluso. Si non est de fide expreste dati coelum empyreum, est tamen error proximus haeresi, velle illud negare, temerarium ire dc detur quod non . Coeli a nobis cognoscun ur, vel erroneum .Probatur primo. Quod deducitur quandi lx ex motu, vel ex luce, vel ex influxu. Sed coelom em ciae ex scripturis, est tenendum quasi ut de fide. At coelumni ponitur immobile, eius vero lux a nobis non vi' empyreum iuxta expositionem patrum ex scripturisd , nec influxus cogito scitur. Ergo tollitur. duci: ur, vi supra. Ergo erit tenendum ut de fide. zundo. Vel hoc coelum erit male ale,5 corporale, Secundo. Quod habetur ex traditione, nullo modo irituale. Non primum, quia est sedes a bonum spi- est negandum. Sic habetur dari coelum empyreum. Ergo. tum , de superia. turalium, locus autem correspon- Maior nota, quia traditio de fide, facit rem de fide. Mitioni. Non secundum, quia communiter dicitur norem habet D. Hilarius supra illud Pialmi. Ad te leuaui i Pu immobile. Ergo. octilos meos, qui habitas in coelis. Idem affirmant H rtio. Vci crit corpus simplex,uci compositum Non braei, ut patet ex Rabbi Isaac.Videatur Picus Mirandula--:m quia non datur corpii, sue sua sorma, cum qua nus in ilio Hepta plo. o nit. Non secundum, quia est maxime Deo pro- Tertio. Quod aiseritura patribus non potest sine ma- una, ct ideo debet este limplex, quia Deus est fim- gna temetitate negati Hoc coelum affirmant Patres, Ut iiDus. Chiis os . Allianatius, Theophylactus, Theodoretus in arto. Vel crit animatum, vel non. Non secundum, illud ad Hebraeos. Minister Sanctorum,& tabernaculi: cclici ignobilius solio rea, qua: vivit. Non pri- veri, quod fixit Dominus, Damaic. vi supra. Basilius h
QMi. a riuatum mouctur, tale autem coelum, dic, ni a. i.& 3. Hexam Rupertus lib. i in Genet c. 6. Strabo ct mobile. tatus a glossa ordinaria ad illa verba. In principio crea- . uram decimio empyreo egimus etiam in p. p. hu- uit Deus coelum, dc terram. Beda lib. 2. commentariorum
tui viri uersi coelesti , ideo rauca modo de eo tu iii Genesin Magistet Sententia ruin cum scholasticis dias, Labulo Ordinace ad alios coelos trocedam M. iunci. 2. D. Tho aSy.p. q. 6I.art. - & q.66.artic. . Aleniis. - F 3 xy- Φexperientia, d accuratior diligentia potuit illos tan- deprehendete , nam multae subtilitates artium de , ad inueniuntur,& sacile est ad inuentis adiici
53쪽
t. p. l. r. memb. i. Albertus Magnus de coaevis q. a . . AEgidius et Hom. e. 36. dc Cl mens Papa i. 5 a. reces i-tionum, eum omnibus moderitis Scriptoribus.
Quarto. Notandu ad aliqua leni defensionem Catet. qu aci calum empyreum de: ur, dupliciter intelligi rotei'. Primo, ex pura ratione naturali, & sic illud negauit,quia non cognoscitur per motum, cum iit immobile, nec pereflectum, eum eius in f adius ricri lateat. secundo, ut rati naturalis fuit coadiuuata sacris literis,ae aliis lationibus non repugnantibus lumina naturali, S: sic non potest ne pari. Primo, quia Phil naturales lice concellerunt icite Damas c. supra. Secundo, quia Ari l. videtur illud annuis se, dum praeter ordinem intelligentiarum orbes mouentiunt alium posuit, movcntium tantum per modum amati, Sc desiderati. Ad primum dicimus, ma: orem ciue mancam, nam etiam rcs poteli cognosci ex propria natura, & persectione,& sic in propo: ito potuit ratio humana deducere, sit- percoctos hi obiles, elle coelum immobile, uia mobile ut imperfectum, roucitur ad immobile. Secundo dicitur, quod aliud est dicere nos non videre lucem empires, Naliud quod illam non deducamus per intellectum, fundatum in perfectione, fine, & statu loci. Primum eii v rum. Secundum eli falsum. Si autem quis quaerat,quare non videamus lucem em- pyrei, sicut videmus lucem solis &aliorum astrorum Respondet Riccaidus 1 disi. t. q. r. ad 3. hoc cie. Primo, quia non est nobis proportionata, eg tantum Beatis, S ideo Hexcedens nostram potentiam visivam , non pote si a nobis videri. Secundo, quia coelum eris fallinum inter medium potest impedire eius lucem. Tertio, quia Deus, uo ad hoc subtrahit concuriunt ilium generalem ne vicatur. Sed haec parum valent .Primum, quia si non videretur recte, videretur excedenter. Secunduna, quaa lux iis transit etiam per cristallum. Tenium, quia hoc est vo duntatium dicium. Ideo alii dixerunt euenire, propterea, quia solum ei lucidum in parte Haterna in exter na vero, quae nos Icipi est, ei inimiς densum, & ideo non potest lux per illam 'partem trans re sed& hoc est diuinare. Dicendum est ergo cum s. D. p. r. l. 66.artic. . ad .b Oc prouenire,quoniam illa lux non est condensata, A consequenter non cinittens radios,sed cii subtilis. Vel quia labet claritatem Hor x, 'ux non est conformis, cum
claritate naturali.Habet etiam influxum,ut infra ostendemus
Ad secundum aicitur, quod est materiale, & corporale, compositum ex propria alia etia,& forma, sed diu cis naturae, & persectionis materia inferiorum, quod deducitur eae tribus. Plinio ex fine,cum sit conditum ut locus creationis Angelorum, & ut sedes beatorum, & Dei domicilium' qui per excellentiam dicitur habitare in pyreoid: in eo habere propriam curiam. Secui ex . u. tui cu supiemuni corporum. Tertio ex lucet, qu 'ς x lue , dc claritate Solis, Quae lux non exem
'ς ni ortat potentiam Proportionatam M. Ad id autem quod dicebatur, quod locus debet correspondetracti Om. dici ii quod duplex eli actio. Pruna dicitur vi tali qui ac si a principio vitali .id cit ab anima,& si e cot- respondet agenti, unde intclligere animae corres rodet Uzcii intellec :ua, & ut est Friticipium sen attonis, ut est
se ultrina Sccunda dicitur communis agentis,&sica ti potest operarim lapidem, ii num elementa, S: Acmentato omnia, dato cria quod sitAngelus, unde tunc suificit solum proportio agentis & passi, ut sunt a ens & patres.& talis est coelum empyreum. Secundo dicitur, quod Operatio pensanda est ex operante, an ei correspondeat, sic autem influxus emi 'rei et correspondet ut est v materiale.
Ad tertium dicendum, quod est corpus compostum. Est e autem Deo maxime propinquum stat dupliciter Primo in natura, & hoc negamus, quia Deus en imma terialis,& ccelum materiale. Secundo in suscipere eius actioneni,& scani rinamus quod non absolute, sed latet. corporalia omnia est maxime Dco vicinum , quia faciam csi ut sedes beatorum, ta optam domicillam corporum gloriosorum. Ad quartum dicitur, quod est inanimatum, quod autem si sotini ea ignobilius itat dupliciter. Primo in genere vitae,& se notionicit. Secundo in genere coii rum& hoc conceditur, in quo sensu positum cst iii premum corpus Sed de hac materia multa diximus supra
An it Ut eum Videtur quod hon. Primo. Nam corpus non agit, nec mouet nisi motum per Arithr. Phyc sed empyreumesi immobile, vi communitet conceditur. Ergo nec in uci,nec asit.
Secundo. Actio agentis eius lini correspondet. At finis zmpyrei, abstrahit ab omni actione ad extra, cum dic tur esse factum vi sedes beator uui corpCrum. Ergo. Tertio. Actio agentis effectum produci ter quem c Inosci potest. At nullus effectus empyreo singularis ce
Pro claritate huius disti cultatis duo cocludenda si Mat. Primum, quod coelum empyreum inquat. Secundum
Primo. Ergo ponitur haec concluso. Coelum empy-
reum influit in omnia ei in seriora. Probatur primo Vna quaeque res est, propter suam operationem, id est, vi non sit otiosa , sed aliquid operetur. Ad coelum e Py- reum creatum est,& nobili ilimum. Ergo ad aliquam χ perationem praelianti sti main. Maior est Aristat de coelo
secundo i Partes v niuersi conia exae sunt, sic, quod in- . seriora pex superiora mouentur, e uiatur,ti conseruantur,vi Sancti sata es, A Philosophi docuerunt.At coelumem p reum est iupicinum corpus inccr omnia corpora.
Ergo in ca agi t,inil ait,& c. Tuttio. Omnis citcntia specifica habet prostia acci dentia
54쪽
x, ab ea emanantia, secundum eius naturam,&perne in . At coelum empyreuan habet propriam essen ab aliis distinctam, ut patet. Ergo habebit etiamia accidentia, dc proprietates, quae erunt principiaus actionis. Et ita tenent Albotus Magnus traei. ituor coet uis q. . attic. I . Durandus i. disi. x. q. x. ius i. s. Et idem S. D. affirmauit P. p. l. 66. art. 3. &s. ara'. quamuis visus fuerit de hac re dubius in 1.
, ad secundum, scilicet quid operetur coelum em-n in haec inferiora. no dico coelum empyreum in seriora illuminare, ais illa lux non bene a nobis percipiatur. Coelum ter lucem agit in inferiora,& corpori simili aliquo corporibus gloriosis, non est lux deneganda, &luce Solis quamuis non emittat radios, ut facit
ando. Et attribuit S. D. ut supra, quod influat ini sibi proximum aliquod fixum & stabile, ut virtu-ntinendi,& conseruandi, quare deducendum v d permanentia, firmitas,&stabilitas, quae habentilais inferioribus causare, a ccclo empyreo obti-
non mediante aliquo motu, cum non moueatur,iculo lucis, qua eos persundit. rtio. Aliqui dicunt, quod agit ad pia parandamini pro introductione animae intellectivae, &et-
conseruationem coniuncti, cum Omnis perma- oriatur a coelo empyrco in ratione agentis corpotestque Dei nutu, Ac decreto ad eam animampse creat operari, ut disponat ad easti, quod so uiuunt frequcnto locutiones, quodaninia intel- ad c aelum pergit, 'uo Urcsta est, Patet enim Gib tras non es leni coelo creatas, ut voluit oris e trahendae sunt iii nites locutiones ad dispositio is, quae ab empireo emanat, non sic dispositio vox,& sentiti uae, in arboribus, & anima ibus. rto. Alii ei dant proprietates quai sani quas sibi ivitates vendi eant,ctiam in ordine ad alias, quae, eodem parallelo,ut Biixta Olcis abundat,&Lug- caret, S tamen sunt sub eodem parallelo Ita Beri optimos cinamomcs facit,& non alia ciuitas si-ercellas optimum panem, & Taurinum nequatiam translatis, sarina, ministro Sec. ad faciennem. It uod in uno situ eiusdem regionis nacpis pretiosus, prope arbor, non longe animal at- i ii empireo'. quod non est difficile ccedete , it ad Permanentiam; Haec tamen operatur Perca os, in quibus aliquo modo eius virtus mo-
imum ergo in contrarium. Primo dicimus adi, quod valet in . liis a primo mouente, qui est lis, nam etiam Deus simpliciter mouet, & non , α intelligentia mouet pilarium mobile, dc dc cmpyrcum in genere corporum influit ad oriam, immotum stans. Secundo dicitur quod
i motus pro nunc. Primus dicit localis, o sc
non est semper neces larium,quod movens mouea ur, ut patet et ion in iacente lapidem est enim solum Vctuin in deserente, &conconutante coiitactu corporali mobile. Secundo dicitur actionis, Sc virtutis, S sic necesse est quod movens moueatur per diffusionem suae virtutis,& ita mouetur empyreum. Quod vero Coni trib. 2.de comto, cap. 3 q. . art. s. dicunt susticere, quod possit moueri, non est stabile, quia ccclum empyrcum cum ex sua natura sit immobile, de praecipua pars uniuersi, motae Ii non potest, nec etiam ab Angelo, unde solum potest dici in bilc non positive, nec actu, nec potentia, sed tantum in genere non repugnanter, id est considerando ipsum vi est corpus. Ad iecundum dicimus duplicem esse finem empyrei. Primus est vi sit domicilium beatorum secundus, ut influat in inscriora, ut supremum in eis, & sic conuenit es. inquere,&operari in inferiora. Ad tertium negatur minor, et iam supra est exri tata.
Idetur quod sic. Primo Nam Apoc. M. de eo dicitur Et ciuitas in quadro posita est. Secundo. Empyreiam cst sedes beatorum, secundum diuersos eorum Aradus. At in figura cliculari non datur
prior, vel posterior locus, unde ad remouendam contentionem praecedentiae de loco in conuiuiis,mensae rotundae parantur. Ergo non erit figurae circularis, sed de facili quadratae. Tertio. Magna erit multitudo corporum floriosorum. At figura quadrata est maximae capacitatis. Ergo.
In contrarium quod sit figurat circularis. Probatur primo. Influens debet aequari ei in quod influit ad hoc ut omnes eius partes ambiat Sed coeli eo inferiores in quos innuit sunt figurae circularis. Ergo, de talis figurae tem pyrcum.
Secundo. Quae faciunt unum globum totalem uniformem, debent esse eiusdem figurae. Sed clementa, & omnes coeli factu ut unum globum uniuersi totalem, deum formem . . Eimo si elementa, &alia Coeli ab empyreo sunt figurae sphericae, talis figurae erit & empyream. Tertio. Corpori persectissimo attribuenda est figura perfeci illima. Empyream est corpus perfecti simum. Ergo attribuenda est ei figura circularis,quae inter alias est praestantillima Resolutio huius quaestionis est quod incertum est, ci ius sit figurae, sed tamen rationabilius putatur esse figurae
rotundae,& circularis. Primo, uia quod uni coelo,& - .mnibus abis coelis conceditur, sine masna ratione non debet de eo negari. At patet oinnes alios ea loses Ierotundos,& circulares, ut docuimus. Secundo,quia ponitur sede, beatorum, rotundita. autem secundum S. D. persectionem beatitudinis repraesentat. Tertio, quia in
scripturis compacatur annulo, figurae tornatili, uellae, M. sinu libus, quae circulaxem figuram habet. Ad
55쪽
Ad p imum ergo in contrarium dic tur, quod illitare adrum mystice intest igitur. Nam ii aqua rata habet primo, quod sit stabilis, permanens, dissicile mobilis,& si moueatur, semper stet in uadio, quae omnia Qqnificant perpetuitatem, ac stabilitatena aeter beatitu dinis, quae est status omnium bonorum aggregatione
'' e secundum dicimus, quod periona est illa, quae insistitem facit locum, de ideo data figura circulari empyrei, bi Christus erit, ille stabit pro primo loco. Vel dicendum, quod in medio empyrei erit erimus locus,& maior,
vel minor dignitas Sanctorum, secundum quod magis appropinquabunt, vel elongabuntur ab hoc loco. Ad tertium negatur milior, quia maxima capacitas est figurae circularis. Penetratum autem fuit a Christo,& penetrabitur a sanctis , penetratione conueniente corpori gloriolo,& in hoc coeta Angeli dicuntur creati.
DUBIUM XXII An in prima mobili detur partium diuesta Du BIVM XXI. An motus primi mobilust vini iura omnium alia
Igetur quod non . Nam scriptura attribuit dies. menses, dc annos luminaribus Coeli, soli, Lunae, di stellis, & non primo mobili. Dicitur enim Genesis i. Quod Deus posuit luminaria ecli,&stellas in firmamen
to, ut sint in Πῖna,tempora,&annos. Et Eccles . Luna dicitur a mente,quia Luna facit menses.
Respondeo, quod motus diurnus primi mobilis, qui
dicitur raptus est mensura omnium Ino tuum. Probatur primo. Priinum in unoquoque genere, etimeti Jura aliorum, quae sunt in illo senete, per Aristot.io. diuinorum. At motus piimi mobilis, est primit, inter o
mnes motus. Ergo erit mensura aliorum omnium in
Secundo De ratione mensurς tria sinat Primum,quod st simplicissima. Secundum, quod sit notissima. Tertium, quod menstratis sit proportionata. At icta habet motus primi mobilis respectu aliorum motuum. Est
enim maxime uniformis, &s inplici istinaus, notissimu dc velocissimus, magnopere accommodatus ad mensurandum motus tardiores. Ergo erit mensura aliorum
M argumentum ergo respondetur, quod Sol, Luna, tastellae praecipue erraticae bifariam considerari pollunt. Primo secutidum se, dc sic negamus eas constituere annos, menses, A dies. Secundo in ordine ad motum δε- mi mobilis, quia scilicet primum mobile eas rapit ibacio m .horatum, de sic ex his horis fit dies naturalis, de ex tot diebus mensio , dc ex tot mensibus annus, quo Sol complet proprium motum. Er ita Luna in mense lun
ri. sed ut dixi tempetia ordinead motum primi mobili Nam quindecim gradus primi mobilis, dum supra H
rizontum ascendunt, unam horam constituunt, talicrior o ionaliter totum diem.
Idetur quod non. N ani quod proximum est smpli
cissimo debet ei se simplicissimum. Primum mobile est proximum Deo simplicissimo.Ergo erit simpliciis-mum, de se non habebit partium d: uel litatem. Respondetur, quod quamuis in primo mobili non sit
ea partium diuersitas, quae est in armamento, ae coelis planetarunt, ubi est stilla, pars densa, dc aliae partes rarae, tamen aliqua diuersias etiam excogitanda est in eo, quod deducimus. Primo ea in luxu, nam insuit in ins riora, quamuis per medios coelos inseriores, diuersos es sectus. Ergo per partes habentes diuersas pr petietates. Secundo exdmet iis motibus in serioribus, quorum omnium dicimus illum este causam. Notandum est tamen, quod bifariam potiumus intel- inrepi unum mobile e sic bomogeneum, & uniforme Ptimo iii materia, ac forma, quia tantum, scilicet in eo est una matella,& una sorma distincta ab omni alia materia,& sotina coelorum. Secundo in accidentibus, de proprietatibus. Secundo modo diximus in eoeile diu ialitatem pati tum, quia potest pro diuertis partibus diuersas habere qualitates trirituales, & influxus. Prout in uno corpore animato iunt diuertae partes diuersas acti nes liabentes,& si una sit materia, & una forma in eo. At prinio modo aliqui dubitarunt, a n sit secundum speciem, mina materia, Ac forma cum iit maxima machina,& di ueribs effectus secundum speciem causet. At nobis plocet ipsum esse vii in specie, materia, & forma, adeo ut non admittat in se diuersitatem partium secundum speciem, sicut saciunt alii coeli habentes stellas, quod deduco. Primo, quia est corpus simplicissimum, cum sit
primum, x mensura aliorum corporum. Secundo, quia habet viiii in motum maxime uniformem Sce.
Ad argumentum primo dicimus ad maiorent, quod se ollatur. In genere corporum 'uod est proximius sim plicis limo, debet esse simplicissimum inter corpora, de non absolute, do hoc est verum. Secundo ne Ptur minor, quia coelum empyieuni est illud quod est magis Deo propinquum.
Du BIVM XXIII. An in rim mobili dentur, triplicitates, Amus,
ex stationis citari yidetur quod non . Aspectus coniunctionis fit, durii V duo planetae sunt in eodem signo Zodiaci, dc gradu
ut si Sol, S: Luna sint in i. gradu Leonis. Sextilis si in ter tio signo, e gradu Leonis respicit Lunam,vel alium planetam, Vel stellam textili aspectu in i .gradu Gemini, vel Librae. Quadratus in quoto signo, ut si sol in r. radu Leonis inueniat Luna vel Z c. in I. stadia Tauri, vel Seor rionis, tritio in i, si du Arictis, res sagittarii. Oppo co
56쪽
7gno, id est in 1. Aquatit. Pater ergo quod isti aspe- mentariorum inspberam Ioan. desaero Bosco, de Ma butuntur a stellis ierespicie litibus. Ita domus, Sc sinus cap. χ. Theoticae planetarum dicunt hoc ccxlumationes a si nis Zodiaei in quibus planetae sorti moueri quodam motu , quem dicunt librationis, qui fit
iit, 3 plures dignitates obtinent, sut loqigi. At in primo mobili nulli est stella. E
as, nee domus, nec exaltatio, 3 c. auntur A-Ergo nec a
pondeo, quod de aspectibus, domibus, exaltatio, terminis, faciebus, a c. uupliciti citer loq ui possiimus
γ, ut important diuersos influxus esicaciores, vel; eis caces, feliciores, vel infeliciores,dce. secundum rundo, ut ista sumuntur ex parte nostri. secundo, negamus in primo mobili vpectus illos, &e ut
.vit argumentum. At primo modo in eo eos stabi-: Primo, quia essectas uniue sal iter varii, reducent in causas uniuersales varias. At in inferioribus a, mobili reperiuntur effectus uniueri aliter varii. erunt reducendi in primum mobile, quod est cautari alis. secundo, quia videmus in Auersis aspecti- in diuersis seculorum temporibus non euenisse ea-luod attribuitur varietati . , spectus cum primo moa Septe trione in Austrum, dc ab Austro in Septentrionem, quia obseruatum est maximam declinationem so- . . . lis, nunc esse maiorem, nunc minorcin, & consequet ter
distantiam polorum eclipticae a polis mundi, unde sc arguunt Astrol gi. Si non esset motus aliquis librationis a Septentrione in Austruin, de ab Austro in Septetrionem, de crinatio senaperesset aequalis, dc distantia polorum eclipticae ellet aequalis a polis mundi. At lioc est obserua-
tum esse salsum, nam distantia polorum eclipticae a polis mundi tempore Ptolomaei erat in ii gradu, min. o. Dare Astrologi cupe falluntur, quia considerant , motus fit per i minuta sub coluro Solstitiorum prima spectus notos stellarum, Se non penetrant varian, quam saciunt cum primo mobili, 3 eius partiti Pettio , quia Astrologi ex circulatione superiorum tum, mundi m Mationes magnas diuinant. uis autem obiiciat contra hos aspectus, dc domus, odo Sol dicatur. V. g. in Leone trabere propriam in , quia in ea maxime seruet, de tamen apud Anti- maxime frigeat. Dicendum venit, quod domus cipitur a calore , sed ab influxu, Sc stellis acceden- ad naturam solis, quae reperiuntur in signo Leo- tiam quod apud Antipodes nostros non excitetra calorem excitat tamet Proprios influxus, pen-men modificatione diuersa quam recipiunt prius x, in secundis, de in elemeniis mediis.
letur quod non . Nam cristallus est aqua congela-i,secundu in illud Sap. Frigidus ventus Aquilo Aa- gelauit cristallus ab aquis. At supra isnem non primet qualitates, scilicet caliditas, frigiditas, dc e ita dicunt Astrologi de hoc caelo, quae ad baec pau-
num cst, quod hoc coelum dicitur cristallinum, deat, quia eii limpidum ut aqua, dc transparens, dc ut crinalius. Et hoc est coelum de quo i crae litte-itione in faciunt, dum dicunt, Deum diuisisse a uae erant supra firmamentum, ab his qlic iunt subiento, sed istae fluidae sunt, sed illae quae sunt iuria inciuum stabiles, ut glacies, de cristallus, o sieuere dicuntur coelum cristallinum.
indam est, quod Clauius inultima editione com-
tempore Ptolomaei erat in ii grada empore Mahometi Hebraei min. 3 s. Araclis 3 . Alcli' meris 33.proca in Hebraei 31. Hebraei io. Dominici M. riae itali 1'. vel nerei,dc Copernici z8. Item ab Astron micis obseruata est varia distantia alicuius determinat aestestae ab aequatore, quia νisa est vagari modo in septentrionem , dc modo in Austrurn ab ecliptica primi mobilis, qua de causa Solstitia locum mutarunt. Hie autem
mobilis, ita x t poli Zodiaei huius decimae spherae, a polis Zodiaci primi mobilis sub coturo Soli latiorum , vltro, de citro remeent ii minutis, S tota cireulatio perficiatur spatio 2 . minutorum. Obseruatum est autem non seruati regularitatem velocitatis, quia velocissima.
est in naudio prope polum eclipticae primi mobilis, dc tardissilia prope utrumque limitem, de perficitur sp
Terrium est, quod aliqui putant hoc eo uni rideri de
nocte per iam lacteam, tanquam perlucidiorem partem firmamenti, & magis transparentem, quod dictum non putamus nos solidum, uia illa luciditas ex alia causa procedit, ut suo loco ostendemus. Verius erit, quod singularem in fluxum habeat, quoniam caeli v t causae si periores non habent esse otiosum in ordine ad inferiora. nec virtutem, ac consequenter in eo poterunt esse triplicitates, Sc dignitates ad inducendos fortiores, vel minus. sortes effectus. Sed quod generet aquas in mediam aeris regionem, ibi eas generando, retinendo, d conseruando, de frigiditatem magnam acris excitando, non est tutum, quoniam hi sunt essectus Solis. Nisi velimus dic re, ad hoc etiam multum operari caelum cristallinum, quo de si non sit frigidum formaliter, potest tamen e - .se tale causaliter, sicut etiam de Saturno dictum est. Latium est, quod Ioan . Maria Bonardus in suo opere de magnitudine, latitudine, & distantia omnium spherarum, cum annotationibus Ludovici Grotti, excia o Hadria , hoe caelum cristallinum in circuitu in gnum est ter million una millium milliariorum, ac sopi ingema sexaginta septem millionum, quatuor cen- . tum Zc viginti octo millium milliariatiorum, Sc quingenia, de texaginta. In latitudine vero habet unum init nuna, milli Onuni, Ad ducenta militona. A nobis autem distat quingenta, te nonagintanouem milliona, dc nouem centa, dc nonaginta quinq; malle milliaria, dc quin-
57쪽
queeentum, &suum cursum rerficiet spatio annorum 3 6 millium. Sed ista multum sunt incerta, cum non bene possit eius magnitudo, &c. deprehendi, cum non ideatur, unde quid alii de hoc senserint apposui, resolutionem exactiorem relinquendo Astronomis persectis. Argumentum ex tertio notabili sol ut uni est.
An octa sthera moueatur motuproprio. Videtur quod non . Nam illud, quod proprio motu
movetur, hoc tibi vendicat, aut ex propria forma, quae est principium motus, Phitici, vel Metaphysici, ut anima intellectiva, intelligendi. Aut hoc sibi proprium
sacit ex propriis accidentibus, ut graue grauitate moli tur deorsum, de leue leuitate surium. Sed firmamento non conuenit inoueri active, nec ex propria sorma, nec ex accidentibus, quia habent rationem principii pastilia Ergo non se movet proprio motu. Quoniam etiam de hac re multa in superioribus sunt dicta, ideo breuiter eius singularia tangemus. Priino. Ergo notandum, Quod hoe coelum multis ii minibus nominatur. Priin' enim dicitur firmamentum,
non quod hoc coelum stet fixum, L firmum , sed quia eius stellae in uariabilem ordinem semper seruant inter se, quoniam in firmamento fixae sunt , sicut lapis in annulo. Secundo dicitur aplancs, i. e. non errans, quoniam
eius italiae distinguuntur a planetis, qui dicantur stelix erran tes, quoniam sortiuntur diuersam latitudinem, &diuersos aspectus habent inter se, non sic stellae si quae semper manent in eodem situ, & aspectu inter te. Tercio dicitur stillatum, quia undique est stillis fixis ornatum. arto dicitur octaua sphera, quia sursum ascendendo octauum locum possidet, nam Luna habet primum, Mercii Dus secundum, Venus tertium, Sol quinii, Mars quintum, Iuppiter icatum, Saturnu, septimum,& firmamentum octauum.
secundo. Notandum venit, quod hoc coelum magna operatur, A ad generationem, & corruptionem rerum valde agit. Primo propter magnam multitudui stellatii, de qua praedictuni est, & quidem diuersae in agnitudinis, L natu: .P. Secundo, quonia in in eo sunt duodecim signa Zodiaci ter quae vagans sol,quatuor anni tempora facit, 'er, Asta tein, Autumnum, & Hyemem. Te
rio, quia ab his stillis firmamenti sum utitur malo O,&diuturniores ei secius, quare Astronomi ex itillis pruna
magnitudinis, dignitates irrationabiles, i. e. supra nati ram nati di sinant.
Tettio. Norandum, quod Ludovicus Molina p.p. disp:no. de opere sex dierum tenuit supra hoc firmamen. Hinc te cras ia quas es entares, corruptibiles quidem sua natura, sed ob multitudinem materiae, M at quam qua u- eo illis impressam, impedientem corru PM I, Mit non corrumpi, maxime Deo denegante
Chirsos Hilarii, Gennandii,& siecopiae relati a Ruuio. lib. 2.de cαlo,c. . . . in oppositum tamen stat s. D. P p q. 63. art. 2. v bi breuibus reiicit hanc opinionem. Primo, quia soliditas firmamenti impedit attractionem Vapo rum ex quibus aqua causatur. secundo, quia interiacet sphera ignis, quae illos consumeret. Tertia, laua sto uia,S icti a non transcunt orbem Lunae, dc vapores non eleuamur ad cacumina quorundam montium. Hinc dicendunt venit cum Scbolasticis in i .disi i . S insit lar cum S D. q. Ia art. I. Bona uentura, Durando, Alberio, Egidio, Abulensi, Iorano, Caietano, Carbarino, λαfirmamentum, sicut &oinnes spherae caelestes sunt contiguae , adeo ut inter eas non cadat, nec aqua, nec aliud corpus extraneum. Et negandum est ibi esse veras aquas. Primo, iura saltem in partem possent corrumpi. Secun do, quia ira bile ellet Deum in re naturali velle semper Operari miraculose, conseruando eas. Tertio, quia ibi per violentiam detinerentur, ne fluerent, dc sic non pos sent esse perpetuae . cum natura iniichat in violentum. Quod a. Ruuio dicat cum S. D. etiam p p. q. 68. an. 2. ad
i. quod per firmamentum diuidens aquas ab aquis, intelligatur vltima regio aeris, quae diuidit aquas in terra . currentes ab eis, quae supra illam generamur, non inficior, sed is aquas supra firmamentum ponemus, no crui zius coelum cristallinum, immediatum firmamento,ru do supra explicato. Ad argumentum autem patet, per ea quae supra diximus, quod motus active conuenit coctis, respectu suae intelligentiae, & intelligentiarum, in cuius com p ration αmateria de forma retinent rationem principii passivum olus, sed naturalis,& inclinati ad ipsum.
Vldetur quod sic. sacra scriptura mentiri non pote n. . quia est sermo Dei. At sacra scriptura affirmat numerum stellarum esse maximum, & innumerabilem, ut
habetur Gen. is. De ut .ro. Hierem. 33. Ergo erit maximus
Respondeo, quod du numero itillarum bifariam to ui possiimus. Primo de notis,& terminantibus clare vi uni, & ad quasdam figuras reductis. Secundo de omniabus sicilis, maximis, S minimis, facientibus figuras, renon. Si primo nando de eis loquamur, Astronomi eas faciunt tantum io Q. quas diuia ni in sex classes. Prima est i . itellarum. Secunda s. Tertia 2 3. Quarta 7 Hii φὴ ii p. sexta q. mibus additis quin auc dictis ne
o sis,&noue in obscuris,lesultat supradicius numerus. .
si secundo modo de eis si sermo, Clauius continent. itai .caput spherae Ioan . de Sacro Bosco, concedit quidem aliquas stellas minimas, sed eas clare visas negat. In contrarium stant multi aluAstrologi, assi antexmultas alias se vidi ie. Secundo su
58쪽
'cundo. Igitur dicendum venit, quod numeriri stelu computando maxima , dc minimas clare visas, Sc:rfecte deprehensas magnus est, & fere innumerabi-uod ex multis deduco. Primo, quoniam hoc sacrae x testantur, quae non solum eas innumerabilesiit, verunt eti in eas numerare dicunt esse opus di intellectus, unde dicitur in Psalm . per energiam. numerat multitudinem stellarum , & omnibus eisina vocat secundo, quia Abraham secundum multit periti illinus Asir ologus, d inuentor Astrolabit, nen ei dixit Deus multiplicandos elle filios, dedet entes eius scutaren an natis, 3c stellas coeli. si au-iellae tantani essentiooix. paruus fuisset numerusum lsrael. Tertio, quia si des nemus unam par- oeli, do eam diligenter in aere iereno contemple- centum & plus uellas in ea reperiemus, & tamen ainima pars cedit, nec centesima. Addamus quod ictea est minutissimis stellis consecta , Ut suo loconus. Dicendum est ergo, quod stellae notae obser- & figuram facientes tulit icioli. Sed stellae ininu- . , sunt fere tu numerabiles , dc per hoc patet ada
Ttio. Igiturnotandum renit, quod Astrologi, non
a voluerunt stellas cognoscere, sed etiam eas nomi- se inter eas differentiam ponere. Quapropter ut re- intelligerentur, 3 nominarentur, eas in .con
tiones, id est, asterismos, seu imagines diuiserunt, multae stellae simul collectae vitam figuram confi- , α hoc antiquissimum fuit, adeo ut tempore Iob carentur, nam patet quod in eius libris fit mentiotione, de Arcturos Pleiadibus, &c. de ita apud Ho-
in , 5c Hesiodum, velutissimos poetas. Adponen- autem diiberentiam inter eas tria excogitauerunt nomi. Pcinitim, quod diuiduntur figuris, ut supra. ido, quod di tinguuntur magnitudine,id est quan- , A luce, id est, qualitate. Ideo cum vidi i lent quini stellas maximas, εἰ aliis natores,cas dixerunt pri-ognitudinis. Secund e magni cudinis posueruntertiae 2 8. Quartae 7 . Quintae Ei 7. sextae . N as,dc obscuriores '. Tettio cogitauerunt, quod et cauialitate disserunt,quia varios producunt este-εc ideo quassam appellauerunt Sacurniosi, qual- oui ales, quasdam Martiales, dcc. prout accelunt
hyeme grandis multitudo stillarum in ecclo comparet, maxime versiis polum armcur , non sic in ae state. Respondeo, quod de stellis bifariam loqui contiugit. Primo secundum se, Ac ita tot sunt in aestate, i uot in hy me, quia sunt in uariabilis,&fixae in firmamento. secur- do ratione nestri, de sic inulto plures videntur elle in hyeme, quam in aestate. Clauius in i . caput sphaerae censet hoc ex duplici capite prouenirer Primo, quia in hieme aer est magis purgatus, quam in aestate, unde tempore
verno videntur etiam minimae. Secundo, quia magis micant eo tempore, iram in aestate, undevisus circa eas ma-
is hallucinatur.sed ego censeo utramq; causam falsam. iam quanto magis sol calefacit, tanto magis vapor terrae consumit, dc consequenter aerem purgat. sol autem masis calefacit, de exsiccat in aestate, quam in hy me, unde in aestate rarae sunt nebulae, do in hyeme it quentes. Pariter maior scintillatio prouenit, quia potentia visiva minus potest stillam intueri, ex maiori un- proportione. Ideo dico,quod tempore hyberno videtur maior numerus stillarum, quia medium est grossus, i. et unde stella non tam instin it visum, tunc enim facit aer, quod ocularia facientia literas magnas . Videntur: autem tunc uiasis scintillare, quia videntur ei te quoad nos, in maiori distantia. Et si eam perdet, erit propter masnam scintillationem, hallucinantem potentiam. Quoniam ad cognitionem sphaerae habendam ni
scenda veniunt multa, quae eam constituunt, ac distii guunt, ideo antequam ad ulteriora procedamus, decre- uimus declarare quoidam terminos non communiter cognitos, ac Astronomiae proprios, Se deinde rediemus
An detur aequator in cario tu aequinoctialis. detur quod non. Nam in hyeme si oeulu si salutii aliquam stellam spraeter enumeratas i eam P l non nare in uno loco deprehendet. Ergo signum od verti, numerus stellaram tantum videatur in qu ritum in hyeme. . contrarium tamen est expcrientia, quoniam in xy ldetur quod non . Nam aequator idem est, quod ae- quan scies cum noctibus, adeo vi constituat diem tot horarum, &no cum totidest, i 2. dea 2. qua de causa dicitur etiam aequinoctialis, aequans noctes cum gi bus,d: secundum Graecos aequi dialis, i aequans dies e uiri noctibus. At hoc quamui, apud*os verum sit, tamen ita est apud eos qui aquatorem habent pro Horizonte, nam lii diem uoum tantum liabenti mensium, renoctem unam in anno sex mensium. Ergo non datur hic circulus in coelo
Pio ii telligentia huius dabit, de dicena rum sciet dum est primo, filio Astronomi diuidunt ecelui a secundum nostram designationem in multos circulo sed diuersimode. Nam Ioan . de sacro Rosco, cap. xsuae sphorae, eos solum facit decem, sex vocat maiores, quoniam intelliguntur diuidere sphaeram in duas partes aequales, qua uor vero vocat minores; quoniam non diuidunt sphaeram in duas partes aequales; sed in partes inaequales. Primi circuli. i maior sunt. Primus Equatorsev x- Ouinoctialis. Secundus Zo iacus. icrrius Coturus Sol
59쪽
Meridianus, s sextus Horizon. Minores sunt tropicus Cancti, tropicus Capricomi, circulus Aicticus,& circulus Antarcticus. At alii Astronomi his addunt Vertica-lcm, qui per verticem cuiuslibet loci ad singula Horizontis puncta deducuntur. Iter horarios, sic dictos, quia coelum diuidunt in i . horas, de hoc dupliciter. Primo in i . horas aequales, ct hoc dupliciter. Primo incipiendo has horas a Meridie,& sic intelliguntur ncedererer polos mundi. Secundo incipiendo ab ortu, vel Occasu solis, de se contingunt duo circuli paralleli, id est, aeque distantes, &vnus horum dicitur maximus apparentium, Sc alter maximus occultorum, secundo dicuntur diuidere coelum in i , horas inaequales, propterea, quia nec supra polos mundi incedunt, nec dictos parallelos contingunt, quibus fit aqualitas horarum. Item dant circulos domorum cxlestium , quas duodecim constituunt. item circulos positionum,qui per communes sectiones Horietontis, & Meridiani, S per centrum cuius , stellae transire dicuntur. item circulos declin
tionum qui per polos mundi, ac singula aquatoris pun- fa educuntur. Item circulos latitudinum, qui per polos Zodiaci, & singula e limicae puncta describuntur. Maximus autem circulus habe: idos parallelos, ut Horizon. parallelos circa verticem capitis dei criptos, Equator circa polos mundi. Zodiacus circa polos Zodiaci,de
quibus in ista aliqua summa e diccatur. Secundo. Notandum venit exTheodosio de sph tici, elementis, quod circuli maiores habent suas proprietates,&ita minores. Primo enim proprium est circuli maioris secare alios maiores bifariam. Secundo sunt aequales, quia habent pro diametro, diametrum spharae. Tertio si transit pet polos alter iis circuli, maximi & min mi bifariam eum diuidit, de ad angulos rectos de e. Vide Clauium in 1. caput sphaerae, & Thcodos una ut supra, haec enim modo tanguntur, pro quanto pollunt sacere ad notitiam caeli. Tertio. Ergo dicendum veniti quod circulus aequino
citatis, ceu xquatoris dicitur ille, qui diui it sphaerant in
duo aequalia,secundum quamlibVt sui pariem, ae arie di-hans ab utroq; polo. Ex hac definitione tot habemus. Primum, quod diuidit sphaeram in duas partes aequales, quoniam si deducamus lineam rectam a cetro mundi, ait initium Arietis, vel Librae, in quibus i gni noctium accidit, transeundo viqi ad primum mobile, caelum manebit diu istum in duas partes aequales. Secundum est, quod secundum quamlibet sui partem distat ab utro diue polo,scit. Arctico,& Aut arctico quod necessatium est. eum diuidat caelum in duo aequalia Tertium. Hinc sequitur bis in anno ae uinoctium fieri, id est, in primo puncto Arietis, dc in pruno Pu odio Librae, quoniam tunc sol in aequatore est,ta dies aequales no ibus est.
o. Deducitur, quod aequator habet multa os mum, quod ostendit primum mobile spatio et ις - cuni uolui, quoniam in singulis horis cic uantur quindecim gradus ae liu noctialis circuli, in primo mobili destiarti, supra Horizontem. Secundum . quod mensi irat tempus, quia ex una sua completa reuolutione diem naturalem, id est, i . horarum constituit, Ec ex omni cleuatione i i. graduum unam horam facit, di ex ascensione viraus gradus - .minuta.
Tertium. Quod seruit ut certissimus canon ad cognoscendam iriegularitatem motus Zodiaci, quia in omni signo Zodiaci sol inaequales facit dies noctibus, propterea, quia reperitur tunc in signis obliquis imago,& minus secundum quod illa signa magis, S minus accedunt,& reccdunt ab aequatore
Quintum. Diuidit aequinoctia, id est aequinoctium
Arietis, quod accidit mense Martio, ab aequinoctio Librae, quod euenit in Septembri. Quintum. Est terminus a quo omnium declinationum punctorum, eclipticae, ac stellarum, quia declinatio nil aliud est, quam distantia puncti eclipticae, seu alicuius stellae ab aequatore versus Arcticum, vel Antai cit
sextum. Indicat partes coeli, scilicet septentrionalem, Meridianamq;. Nam pars quae cadit inter aequin citatem. v. g. inter primum punctum Arietis, & polum Areticum dicitur septeu:rionalis, E uae cadit inter primum punctum Librae versus Antat clicum dicitur Metidionalis, de ex tris partibus aliqua, i lias nuncupamus Septentrionales,&ali ua Mcridianas. Septimum. Pixtioir nobis longitudinem seu quantitatem diei artificiali, & noctis, in omni terrarum regi
ne, quoniam dies a iii alis tam acti, quantus in arcus aequinoctialis circuli,a cc tidentis supra Henii spherium, dum Sol supra idem Helial spherium moratur. Quom do abi m hoc sat vide Clauium ca r. sphaerae sux. Octauum. Dcseruit Cosmograptus, A. Geographis, quias eiacs aequinoctialem itat longitudo ciuitatum, Alatitudo.& in ita alia ossicia retinet, quae non Cint tantum prαcipua.
Ad argumentum autem dupliciter respondetur. Primo, quod nox diei a qui paratur inspacio tr. horarum, in illis locis tantum, iii quibus nox, & dies cotistituunt
numerum 2 horarum. Secundo dicitur, quod illae resiones quae sub polis existunt, habent diem sex meri-hum, dc noctem totidcin mensum, vel alterius numeri, & ita seruant leges aequatori si non in horis ii. sed in dimbus, d me usibus.
An detur Zodiacub incoris seus amento.
Idctu r quod non . Nam Zodiacus per duodecim si-' sua dividitur duodecim animalibus, distinguitu que, scilicet per Arietem, Taurum, Gemini, Cancrum,
Leo item, virginem, Libram, scorpionem, Sagittam urn, Capricornum, A quatium, de Pisces. Sed in cuilo ista ani-
malia elle nequeunt. Ergo Zodiacus erit quoddam sy
In contrarium est auctor sphaerae uti de Zodiaco ci
60쪽
b qui eum se definit. Zodiacus est circulus magnus,haeta, ut intersecat aequinoctialem,&ab eodem in-ecatur semperin duas partes aequales, cnius una meas declinat versus Septentrionem, de alia versus Au-
rimo.Ergo dicitur circulus magnus, ad disserentiamatorum paruorum. : eundo. Dicitur in sphaera, intellige in firmamento, in eo solum sunt stellae, quae duodecim signa Z i faciunt. ertio. Dicitur, ut intersecat aequinocti lem, in duases aesti ales, S ab eo intersecatur, intellige in punctis sitis,quia sunt circuli aequales. iarto. Dicitur, quod una eius medietas vergit ad
Arionem,id est ad polum Arcticum,& alia ad A u-
inquat ad Arcti cum per Σ3. grad. cum dimidio, &lia medietas ad Antareticum per eandem propin
irca autem hunc cir lum. Primo. Notandum ve- quod circulus Zodiaci ob duas causas ab Astronouit excogitatus. ima fuit, quia Astronomi obs malunt solem p x- alios Planetas, modo recedere ab aequinoctiali, edere ad Arcti cum usque ad 13. gradum cum dimit dum sol &c. sunt in signis Scptentrionalibus , sci
ricte,Tauro, Gemini, Cancro, dc virgine, dc lcin- lignis Australibus recedere ab AEquinoctiali, ut su-: accedere ad An reii cum ac ideo ex hoc ni Otu ol statuemni circulum istum Zodraci, per quem Sol, motae oblique moueantur, nunc magiς reccdendo uinoctiali, & accedendo ad polos de modo magis endo ad aequinoctialem,& recedendo a polis. unda fuit, quia xcluator positus suit cingulus pri-rius, qui est ab Oriente i ta Occidentem, quare po- is erat etiam cingulus secandi motus , scilicet ab eme in Orientem, ut elici regularis via omnium una fixarum, motarum Cuper polos distante apolidi ad 23. min. o. Est aut cui isecundum se circu- ularis,& invariabilis in firmamento, quamvis r diueribrum climatum videatur habere maiorem, orem obliquitatem. ando. Notandum venit quod hic circulus multisibus decoratus est ab A stronomis. Primo enim dii a Zoi Graece, quod Latine significat vitain, quia Planetarum sub ipso causat vitam , quia motus aruiri sub ipso caulat vitain , ac motum in Oinni-crioribus urite litibus, unde dicitur vita viventium ,rmaliter, sed causaliter. Ex aceeisi cui in Solis aliter, Scal orii Planetarum secundario causatur Se ex recessu frigus. Calor autem ponitur princii ex cum humido temperato, & frigus cum sicco
odo dicitur a Zodion termino Graeco significan- quod animal, quia diuiditur in duodecim signa a 3o.grad.dc cuilibet signo impositum est nomen
alicuius animalis scilicet Arietis, Tauri,&c. Hoc autem factum est. Primo, quia illa sisna habent quaedam sem-bola ,&similitudines cum illis animalibus. Nam licui Aries est animal calidum , ita dum sol Arietem i ngredi
tur calorem excitare incipit,& in Tauro auget, quia etiam Taurus est fortior Ariete, δc eum semiuat in Gemini. Dum vero Cancrum ingreditur incipit a nobis recedere,& retrocedere, se ut incedit Cancer retrocedendo. In Leone seruet ouia Leo est sortissimus animalium. In Virgine sterilis est, sicut est virgo,quia illud tempus non est aptum ad seminandum, sed tantum fructus ad maturitatem perducendum. In Libra aequat dies noctis, sicut
Libra in aere suspensa aequalis stat. In Scorpio sua cauda id c si mutatione frequenti aeris de ealido ad frigidum
pungit incautos, sine vestibus existentes. In Sagittario . terram fagittat pruinis, ac nivibus. In Capricorno se incipit erigere, & ado ostrum polum ascendere, sicut Capricornus sese ad arbores erigit, de ad frondes In Aquario abundantiam aquarum causat Et in Piscibus multo magis, ut multa natent ut Pisces. Vel melius dicitar secundo, quod a proprietatibus stella tu ista signa eonstituentium,& assinitatem habentium causalem vi suo loco ostendimus sie dictus est Vel tertio ad pcnetrandam disserentiam sputarum sui quibus planet Q mouentur,cum aliis 3 K. quae extra Zodiacum constituuntur, nam figuras c i diximus esse in uniuersum 8.
Tertio. Latine dicitui signiser , id est portitor signor una, tuta fert Iz. signa,ex quibus constituitur, dc in ipsi diuiditur, quae accepti officquens fuit apici Poetas, viapud Claiulianum,& Lucanum patet. Quarto Dicitur ab Arist. Σ.de generat. Sc corrupi. circulus obliquus,& hoc propter tres causas. Prima estir pter varietatem, & diuertitatem effectuum, nam si sol recte semper moueret ut, eosdem semper effectus produ- . . cerct,vel ad generationem, vel ad corruptionem, modo dum oblique se mouet, & ad nos accedit, ad generatio-. nem rerum facit, ut apparet in vere,& dam a nobis recedit, ad corruptionem operatur, ut patet in Autumno, tuc:
enim prata, arbores,& volucres, a generandis fructibus suis cessam, Se illus, & ita multa animalia. Secunda est propter vici istudinem temporum, nam dum oblique semovet per Zodiacum, Ver, Astatem, Autumnum, oclinei nem iacit, secundum quod ad nos magis accedit,vel a nobis recedit , si enim recte moueretur, eadem aeris temperies esset. Tertia est propterea, quia cum quin lucunt circuli paralleli, de duo colari, totum mundum repraesciitates, omnes hos intersecat ad angulos obliquos, exceptis duobus minimis, quibus no appropinquat. Addo quartum , quia cum partes terrae inter se sint distantes neccile erat, ut quandoque ab una recederet, & ad liam accederet,ad hoc ut foecunditatem sentirent,dc ii rilitatem experirentur, ex accessu,&recessu.
Ad argumentum diximus elle iii Zodiaco illa animalia per limita udinem, de virtualem qualitatem.