Caroli Sigonii De rep. Atheniensium libri 4. Eiusdem De Athenien. Lacedæmoniumq. temporibus liber propediem edetur

121쪽

, , testimonium dixit ob id , quia contra legcm dixit, &- , , qui producit illum eodem modo . Additq. legem vetare, ipsum sibi testimonium dicere εν γραφαῖς, ενδ ω , si ἰυθυνας. Cum hac autem actione etiam κακοτ bbra coniuncta fuit, cuius meminit Arpocratio , 5 Demosthenes in oratione contra Euergum, cum hi quit:

,, Praeclarae mihi leges illae videntur, quae post iudicia fal . , , si testimonii dicas concedunt, ut si quis productis te- , , stibus, qui falsa dicant, aut conditi Q nibus, quas non ,, tulit, aut testimoniis, quae contra leges dicta sint, iudi- , , ces deceperit, nihil ea re proficiat, sed ut qui iniuria, , accepit, testi inoniis , & ad uos ingressus , , , ostenderit, testes de re falsum dixisse, tum ab eis poe- , , naS repetat, R illius, a quo producti sunt, κακωχsu ul, , ciscatur. proptereaq. minorem actori, si uictus erit, . , , mulctam statuerunt, ne qui laesus est, poenae magnitudi, , ne a persequendis testibus auocetur . reo autem poe- , , nas magnas proposuerunt, si conuictus fuerit,& uobis, , falsum testimonium dixisse uideatur. idque merito. . , , uos enim testes intuiti,&xorum testimoniis freti, sen, , tentiam fertis. ne igitur & uos decipiam in D, & qui ad , , uos ingrediuntur, iniuriis afficiantur, propterea eos , , obnoxios reddidit legislator . Quin etiam tantam in ,, hoc toto dicendi testimonii genere diligentiam po- , , suerunt, ut si quis de re, cui gerendae affuisset se testi- , , monium dicturum professus, fidem seselli siet, ei quo- , , que, Polluce toste,λει μαρτνρίου litem intendi posse statuerinx. Publi earum. Atque hae quidem publicae, priuataeq. caussae, lite'. dc priuatarum fuerunt, longe inter se non solum ipsorum, quae dixi- actionum dii mus, criminum genere, sed etiam propositarum aesti-Drςnxiae. mationum uarietate, & iudicum, qui eas cognoscerent, dissimilitudine,& tota demum actionis, ac iudicii ratione dispares, atque diuersae. Aestimationes autem, quas illi uocarui, sere fuerunt, sura ,

122쪽

Gilais, i εμος, s νλη,& θανατος, i est, mulcta, exilium,infamia, uincula, pila,& nex. Ex quibus pecuniarii mulctationem attulit , ανγ. urbe exegit. & bona publicauit, ατιμια, quam nescio an satis apte infamiam dicamus, iure ciuium,& maxime honorum potestate

spolia iit. Vnde in tertia contra Hailippum Demosthenes ατιμον definiuit eum, qui rerum comiti unium pamtem non haberet; & contra Androtionem, cui neque . dicere, neque scribere, id est neutiquam rem p .attingere liceret. ό ρον intellexerunt carcerem, quem inde

M Thu:ν appellarunt,& vinculorum genera ἐν μονα- , siue ii λα quod vocabulum passim in legibus S loni Linuenitur.s ελιτας autem dixit in tertia Philippica Demosthenes, quos in pila ad perpetuam memoria , Ut impios, aut ingratos descripserui. Maiores, inquit, , , nostri in mea pila, in arce, litteras has inciderunt:

, , Arthmius Pycto nactis filius Zelita sit hostis populi Λ-

, theniensium ,& sociorum , N ipse , & genus, quia aurum ex Medis in Peloponnesum attulit, non Athenas. eax Tον autem omnia necis genera quocunque modo illata, nominarunt, gladio, laqueo , tympano, & Ve

quibus nocentes homines caedebantur, It Pluti interpres prodit. Plato autem Socrati,& Xenophon Theramen i , capitis damnatis cicutam veneni id genus est ex legibus praebitam esse a cui odibus carceris scribunt. Quaecum ita more, restitutoq. maiorum obser. uarentur, inde formula illa iudicandi manavit, cuius cum alias, tum in Timocratea Demosthenes meminit, ut quibus criminibus aestimatio nulla a legibus indicta esset, iudices aestimarent, L τιγιντα ειν, αποτίω, id est quid reum aut pati, aut pendere oporteret . quibus verbis haec omnia , quae dixi, aestimationum genera compreheoderunt. Quoniam autem, quemadmodum aut

singulae caussae cognitae, aut iudicia earum facta sint,

nisi

123쪽

, , diis mihi paratis, & in iurgio manibus illatis, capite, , suo caesoL de vulnere apirii Areopagu me, ut urbe exters, minaturus, rea secit.& cotra Conniae:Brauroniae sacer, , dotis patre, qui interfectu non attigerat, sed ad caede- , , dii cohortatus intersecto reni fuerat, in exiliu eiecie, , senatus Areopagi. De insidijsdemu necandi caussas ctis, qua illi Srλ υπν dixeriit, iudicasse Areopagia, tradi- dit in Atheniet iurep. Arpocratione teste, Arithoteles. Iam vero ordo apud Areopagum agendi is fuit, ut actionem accusator apud regem, qui unus fuit e noue, Ordo agetigi intenderet, is deinde receptam litem ad Areopagum apud Areopaintroduceret, atque una cum eo, corona, ut inquit Pollux, deposita, iudicaret. Antequam autem acti nis initium fieret, accusator, S reus grauissimo se iu-

reiurando: obstringere iubebantur. inde bis utrique caussam orare, reo vero post primam dictionem solii etiam vertere permittebatur. Iudices aut sedetibus iis in duobus scabellis argenteis , quorti, teste Pausania, vestraei Contumeliae, alterum Impudentiae nominabat, ' noctu, Sc sub dio caussas audiebant, & quidem sum- mo silentio, adempta oratoribus conciliandorum, & commouendorum animorum omni per praetonem facultate, quorum illud in exordio, hoc in peroratione facere soliti erant. Quae quoniam neque apud unuscriptorem, neque uno in loco reperiuntur,ex quibus ea fontibus hauserimus, indicandum est. Quod ergo dixi, quaestionem harum cauctrum ad regem pertia nulta, id ex multis orationis Antiphontis de choreu-ltae morte locis perspicitur. maxime aute, cum inquit: ' Rex & leges eis recitauit, & tempus ostendit, quo di- t' cam scribere non liceret,& citationes citare, quas

oportebat. 6c paull o post: Quod regi obiiciunt, quod mea caussa dicam scribi noluerit, id a veritate longe

motum est. oportebat enim regem,ubi tres quaestio- i

nes scripsisset, eas in tribus mepsibus exocere .dican 'di ..r ' vero

124쪽

vero quarto mensi, ut nunc, introducere. duo stero mi

gistratus sui restabant menses Thargelio ,& Scirrhoia' ' phorio. neque in suo magistratu introducere poterat. ' Deque caedis cognitionem alteri tradere licet, nequHi ab ullo unquam rege tradita est . neque scribi volebat contra leges. De iureiurando autem testis est Demor, sthenes in Aristo cratea: Primum, inquit, iusiurandum σν dare,& si calunietur, sibi, ac genti, familiae q. sua p γγ stem exoptare in Areopago cogitur is, qui aliquem de si caede in si inulat: deinde iureiurando sanctissimo se. Obligat. &, quod nemo in ulla aliare iurat, in viae ir ribus capri , & arietis, & tauri, qui re per quos & quiseis x bus diebus oporteat, sitit mactati. post autem et , qui ἰνν sei tali religione obstringit, nondum tamen habetur: 1 3 fidos, sed si mendacii conuictus est nihil aliud cons et i quitur, nisi ut liberos suos, & omnem familiam per

3 iurio obstringat, sin autem iure accusasse videa- tur, & reum caedis damnarit , ne ita quidem data i

natum in sua potestate habet, sed sumendi supplicii

γ' ius penes leges est, Id eos: quibus haec commissa sunt; i huic vero damnatum inspectare poenas ex lege dan- tem licet; nec praeter id quidquam amplius. reus au- a tem calumniae iusiurandum eodem modo praestat, co- cediturq. ut priore caussa dicta solum vertat, neque γ' accusator neque iudices 'neque hominum: aliquis eum retinere potest itemq. Lysias, cum in oratione contra Thomnestum prima actorem iurasse ait, quod interfecit , reum vero, quod non interfecit, quod ille inci uinoa vocat. & Antiphon, cum in oratione de cae- , , de Herodis inquit:Tum vero , cum oporteret te iura- , , re iusiurandum maximum, & grauissimum, exitium, , tibi ipsi generi, & familiis tuae imprecantem nem, , pe te nihil aliud mihi obiecturum, queml caedem me, , fecisse, iniuratus me accusas. postrem O. Dinarchus,

qui Demosthenem inquito milibita e , qvie in ciuin.

125쪽

. late suscipiuntur, esse deuotuna', quod Seueras deas in Areopago peierauerit, alio R. deos, quos iurare leges iubent. Iam vero tcstes eodem etiam se obligasse iureiurado, ostendit Antiphon. Et cum testes, inquit, ' oporteat codem se obligare iureiurando , atque tu,' qui accusas, & victimis tactis contra me testimonium' ' dicere, tamen iniurati sunt. Hinc idem ille cum pro choreula diceret, intulit, sacramenta,&praedictiones, ct cetera, quae fiunt propter controuersias de caede, multum inter se differre. & in eadem: Ex his intelligi licet, viri sanctiora, de veriora iurarint, isti ne, an . ego . ill i enim iurarunt me insidiis factis necem attu-'. lisse Diodoto i ego neque interfecisse , neque manum - , inferentem, neque insidias comparantem. Iam cetera , quae de ratione dicendae caussae proposuimus, earundem etiam orationum auctoritate firmantur, in

quibus & illud est: Quod si quid horum mentiri videbor, licui accusatori in secunda oratione, quodcun- ,q ite voluerit, reprehendere, defensori vero priore dicta oratione licet abire. Sed multo apertius a Luciano haec omnia tractantur in Hermotimo, & Anacha side . apud quem ita Solo loquens inducitum Noli abs' re longe aberrare, sed imitare senatum Areopagi, qui nobis caussas de caede iudicat. cuius hic mos est pa-' trius, ut ubito pagum ascenderit, de caede, aut vulne' re ex industria, aut incendio iudicaturus , potestatem'. dicendi faciat utrique litigatori. ita separatim dicunt' accusator, & reus, aut ipsi , aut patronos adducunt.

Eaequo animo,& cu silentio audit senatus. quod si quis

exordio colligendae beneuolentiae caussa utatur, aut ' misericordiam,aut indignationem alicunde comm ' ueat, qualia multa oratores aduersus iudices compa-' rarui, statim per praecone silere iubentur, non permi tentem eos audicnte senatu nugari, & rem verbis in-' uoluere, ut facta nuda Areopagitae inspiciant. Atque

126쪽

Areopagi

ρφmς hoc idem etiam multis ante hunc saeculis Aristoteleas, ut ceteros omittam, in principio artis rhetoricae litteris prodidit. Cur aute sub dio iudicium exercuerint, causam reddit in oratione de Herodis caede Antipho. . nempe ne iudices an eundem locum conuenirent, atq. ii,qui manibus essent impuris,&, ne qui de caede accu- sabat, sub eodem tecto esset,atque ille ipse,qui caedem Patrarat . silentii uero eoru summi argumento sit Prouerbium celebre, quo dicebatur, Areopagita tacitu niorem esse . nam uere tacitos eos iudicasIe, Macro biu sic tiam libro Saturnalioru septimo prodidit. Atq; haec quide iura ferme omnibus nota,atq. illustria sunt. illud uero uulgare minus, ac tritum , quod ulciri . .

Areopagus partim sponte sua, partim populi scito de aliis grauibus etia criminibus,ut de proditione, quae suit, re praeiudicio facto ea iudicibus Heli arx detexit, ac nouo ab iis retractanda iudicio tradidit. hanc autem quaestionem, atque de te monem ἰότιαν illi, atque

OG tetri dixerunt. Quae omnia ex Dinarchi oratione contra Demosthenem cognoscuntur. Primum, inquit, Areopagus necessario duobus modis αποφχσεις insti-

tuit, sponte, populi q. decreto. item: Putati S n C lena . tum Areopagi, cum de Demosthene, Demade,& Ce- ' siphonte per sex menses quaesiverit, iniuste apud uos απο pateniς instituisse. item : Neque uero, ut eum absolo ueretis, de eo quaerendum Areopagi senatui commis' ' stis, sed ut, si ille detexisset. uos meritas poenaS sume retis .& paullo post. Cum tu decretum scripsisti, ut senatus Areopagi quaereret de iis, qui pecuniam ab , Harpalo accepissent, ut ipsi patrium est, quaesiuit, do . iudicibus detexit . item: An uero Haiores uires ueri- γ, tale calumniatio huius habebit, qua dicturus est, mul- tos, quos senatus Areopagi popuIum laesisse detexerat,m, in hoc ingressiss forum euasisse aut senatum in nonnul'

ii lis ne quintana quidem suffragiorum partem tulisse Phoc

127쪽

hoc autem quo modo fiat, facile cognoscetis. senatus quaerit, quae sunt mandata a uobis, & quae sunt apud se crimina, non quo modo uos aliquando iudieare soletis, sententiae plus, quam iusto tribuentes, sed omnino, qui obnoxius eli iis, quae quaeruntur,.& quicunqέ patria uiolarit; existimans, qui in paruis assuescit iniuste se gerere, hunc magnas iniurias facilius etiam il- laturum . cum mulctasset eum, qui apud se naulo portitorem fraudarat, vobis detexit, eum q. vos absoluistis, non quod Areopagi senatum mentiri iudicaretis, sed quod sententiam magis, qua in iustum spectaretis. Non necesse est plura proferre. satis est locum indicasse. plenae enim huius sunt rationis, atque doctrinae ambae Dinarchi in Demosthenem ,& Aristogitonem actiones. Hic ergo senatus seuerissima, ut dicere co peram, iudicia fecit . quippe qui, ut scribit in Timarchum Aeschines , non tam ex verbis oratorum,& testibus, quam ex sua ipsius, quam de facto praeceperat, conscientia iudicaret. sententias vero occultis suffragiis tulit, id est calcul is aut perforatis, aut solidis, re quidem ab ara, ut scribit in Ctesiphonteam Vlpianus,

acceptis, & tacite in sitellam immissis. ovibu, dis

Ceterum, ut narrat Pollux, ter tantum in mense le- bu . eonvena gitimis diebus, quarto, tertio, & secundo abeuntis rit.&quoin conuenit, & quidem in pagum cognomine Martium: loco. extra ordinem autem in Regia etiam porticu est coactus, quod ostendit in prima aduersus Aristogitonem Demosthenes, cum inquit, legum vi essici, ut se deps in Regia porticu Areopagus, quanquam sunt cul O ta tum obtento, ipse quiete res suas agat, di omnes statim inde recedant.

Atque haec quidem de hoc senatu, soroq. quae dice

remus, habuimus. cuius tanta apud veter ps laudum praeconia praedicantur,ut nulla virtus sit,qua egregius

senator, de sanctus iudex aliquis affici possit, quae nons ei summa

128쪽

ei summa tribuatun .v'ue adeo , ut Areopagitam pro conitati senatore, Sc sieuerissimo iudice M. Tulli us, homo Ois antiquitatis peritissimus , ad Atticum scribens usurparit. in Aristides cum in Panathenaica priscam x Atheniensium disciplinam laudibus celebraret, Areopagum omnem superasse laudis excellentiam dixerit, neque aliam vim in eo loco insitam ad iustitiam co- egnoscendam fuisse, atque in ijs, unde oracula fundebantur ad futurarum rerum praedictionem; tantae vero auctoritatis eum fuisse, ut magistratus omnes,&consilia cum alia, tum maxime populus, & priuati cu-cti ad eius iudicia venerint. Quibus de rebus tanta ei ab omnibus ciuibus habita reuerentia est, ut in co- spectu eius ridere nefas existimarint. Cum enim pro- ' ducto, inquit Aeschines, in concionem ex Timarchi' decreto Areopago magnus risus populum nescio qua' de caussa esset complexus, tum Pyrrhander increpans' populum, quaesiuit, cur non risum Areopago praesen' te continerent . illi vero responderunt: Non ignora ' mus, o Pyrrhander, non oportere in horum Praesen-' tia ridere, verum tantae sunt veritatiS vires, ut omnes' hominum superent rationes. Hic est demum ille senatus, cuius nimia potentia factu est, ut in rep. Atheniensium species aliqua paucorum imperi j eluxerit. Itaq. Pericles excellens auctoritate, atque potentia ciuis cum populi partibus se aduersus diuites adiunxisset, Ephialtem, egregium ite ciuem induxit, ut multis iudicijs ereptis eius opes decreto ad populum lato labefactaret . quod Aristoteles Politicorum secundo, &Plutarchus in Pericle memoriae prodideriit. Hinc Aeschines in Timarchum, Areopagum, ut cetera imperia , reddendis rationibus fuisse obnoxium,& Demosthenes aduersus Neaeram, Areopagum non potuisse pro arbitrio in ciuem Atheniensem animaduertere dixit. Memorabile autem illud in primis, quod idem in Aristos

129쪽

Aristo cratea scriptum reliquit, Areopagum neque a tyranniῆ, neque a paucis dominantibus vllis unquam e re p. sui me remotum , & quod in Panathenaica minor multo natu tradidit Aristides, locum eum nullai Perturbatione, quibus multis res conflictantur humanae, unquam esse astectum.

LAD IO, DELPHINIO, ET PHRE ATTIO.

POsr Areopagita sequutntur Ephede . hi vero De-m0phoonte, v x a me dixi, rege instituti, quinquagin- . . ta ex Atheniensibus, totidemq. ex Argivis, ut in Pal- Ephetarum ladio Oro de inco fulta caede cognoscerent, maiore numςru , i duinde auctoritate , iureq. ampliore a Dracone instru stiψις-gyuxi . sunt. sic enim instriuit, utvnus, & quinquaginta ex Optimis pli gerentur, qui, ut prodit Pollux, in foris capitalibus iudicarent. ex quo existisnari potest, Ath nien ses solos ad iudicandum ab eo ire tentos , Argivos autem est e repudiatos, epheta'. ab uno Palladio ad reliqua de caede fora esse traductos. Itaque in Apocra tionis , si S idae commentarijs reperitur, ephetas in

quattvo r, de quibus supra diximus, foris Prytaneo, Palladio ,: Delphinio, &Phreattio de sanguine iudiacas e. eaq. ς phetarum fora vocata esse . Quod si ita est, sane perspicitur, certum ephetas forum obtri uisse, & lectione ad iudicandi ius peruenis te. Lectio v roeam hahuit vi ip., yt, neminem nisi aetate, & vi ta spectata admittoret . si quidem Suidas nisi quinquaginta annos natos, & moribus probatissimis legi negat potuisse N praeterea sortitionem adsucta haberet. quod uerbis quili silam , qgae apud pluti extant interpretem mihi ci ς pet sua sexim,ic me inquit, ex singulis ut bubu ros quinque illustriores sumptos, atque exH num i serta ad Irad ιcad m positum esse .neque enim

e te et e

130쪽

lectio eum sortitione eoniuncta in alios potest iudices conuenire , quam in ephetas. Solonem autem,

quaqua Areopagitas Ephetis, ut inquit Pollux, ad eorum deprimendam auctoritatem op osuit, tamen haec omnia comprobasse, leges eius quaedam indicanta Demosthene recitatae . quarum una est in Cratione . , contra Macartatum; Si quis necauerit, decreuerint au, , tem quinquaginta,&unus ephetae, intritum necasscte. , , altera contra Aristo cratem: Si quis homicidas necarit, , aut caedis eius caussam attulerit, cum ab si increta mer, , catibus, qui.in finibus si in tu At ludis, & ins stris Am- , , puctionicis, iisdem teneatur , ac si Atheniensem in-Wim: terfecisset, cognoscat autem ephet. h. Quin etiam eos.

dem de insidijs necis caussa factis in Palladio cogno- P uisse, eκ Is ei auctoritate proditit Arpocratio, in Prytaneo vero de rebus in animatis, signicar Aeschines in caussa Ctesiphontis, inquiens: Indignum sit, si l ignit,' ' & lapides, & saxa, & ferrum, res mutas, & sensu care' tes , cum quempiam ruina opprimunt, & necant, ese terminamus, Demostheni vero , qui &vltimam e X pe' ' ditionem decreuit, & milites prodidit , honore iii ha-' ' bebitis. Regem porro in haec item fora caussas introduxisse, argumento est, quod scribit Pollux, Regem de rerum in animatarum caussis quaesisse, quas in Prytaneo iudicatas,supra cognouimos. Quod si rex cae dis caussas ita Prytaneum introduxit, profecto etiam in Palladium, cuius meminit Demosthenes in oratio ne contra Euergum. Apud regem, inquit, ne intendas. neque enim id tibi lege licet , cum e tua familia' non fuerit illa mulier, neque ancilla. leges autem co-'' gnatis, & dominis actionem dant . proinde si apud

'' Palladium iuraris, & ipse,& uxor, detum vos, tun ' ' familiam deuoueritis, multis deterior videberiS. item' ' contra Neatam: Impegit falsum crimen, eum debuisse' ' aerario ab annismuinquet, ct viginta, pro umq. ali quando