Summa philosophiae authore R.P. Raymundo Mailhat ordinis Praedicatorum, conventus S. Thomae Aquinatis Tolosani. Tomus 1. 4. Tomus 3. Secundam & tertiam partem physicae, hoc est libros de coelo & de generatione ac meteoris complectens

발행: 1664년

분량: 393페이지

출처: archive.org

분류: 철학

131쪽

mo . ' Physica pars II. tia fistulas inclusa ascendit, ut experientia constat i n aqu ae ductibus artificio sita Meu . do , intelligitur etiam quomodo ad altum mare possint rursum aquae illa: .fluviales assicendere, qiua nempe ut dixi quantum des.cenderunt, tantum potiunt iterum ascendere partibus postesioribus nativo pondere promoventibus anteriores , dc ipse centro seu naturali loco a Divina providentia ipsis daputato vi quadam occulta eaS attrahente.

Ex quibus facile erit respondereIn forma ad objectionem: Ad eonfirma tionem similiter ressandeo probare tolum terram quoad partes reliquaSeriminctiores esse altiorem mari spectato quoad partes ipsius depressiores. Et sic etiam intelligenda sunt loca illa Psalmisa, ita ut sensus primi & secundi sit Deum fundasse aut firmasse in mari plagas aliquas seu insulas

supcriores ipso, sensis explicato, certius vero denotet doscensum almorea quo solvuntur'

naves,ad ipsum mare quod in ipssi aditu αprope littus depressus est . 'Ex dictis habes terra partim ab aqua tan-quari asuo loco naturali, partim ab aere circumdari ; & utriusque, id est, terrae & aquae , locum adaequatum esse aerem. Unde Dico quarto aerem e se superiorem terra is aqua is ignem ipso aere, ita ut proprius is naturalis locus sinu sit concavum Iam a. Probatur: quia ignis purus & elementaris

132쪽

De sin is ordine Elemen' Irx est omnium elementorum levissimum: ergo supremum inter illa debet occupare locum: unde etiam flamma, quae apud nos est purior ignis, semper tendit sursum: aer vero qui levitate est igni proximus, debet consequenter locum ipsi proximum occupage, in seriore tamen: quia non est summe levis sicut ignis. Ex quibuS Inferes aquam esse nobiliorem terra, aerem

aqua, ct ignem aere: quia hujusmodi iupet i- ora elementa sunt minus materialia, & quia habent qualitates persectiores. Qua res, utru quodlibet illotu clementorusuperet in magnitudine subi sibi inferius Ressondeo non, nam ex prub biliori opinione Mathematicorum xςrWprias inditas se a ipsius diameter coli net amplius Iex i es mille, reptuaginta milliariis: proluditas vero aquaem a nauti S totu pene Oceanum trajicientibus

Uu's altitudinem demissa bolide exploran- 'tibus copertuin est vix ad duo aut tria milliaria pervenit sexceptia quibusda locis quoruvada nondu reperta suntl atque ut plurimitin non excedit dimidium milliarii: quoad gere docent Mathematici ejus profunditate continere circiter viginti quin que milliaria; ig--m Vero elementarem circiter duodecim

mille quingenta septuaginta octo milliaxia. - Dices, Coipora q O nobiliora , eo grandiora esse. Re pudeo hoc esse intelligcndum ἐς nobilioribus in modo effendi: quales

sunt

133쪽

. sunt coeli comparisione horum insertoninsunt enim incorruptibiles, qua de causa i 'fetiora corpora excessu magno superant, Dico ultimo, Iera etiam corpora habere sua

propria ct determinata loca qua sunt ipsa el menta in quibus degunt , qua loca recipiunt a coelis senignam aliquam qualitatem se in ,-antiam con servativam locatorum , ct hac de causae nequeunt connaturaliter retra hujusmodi loca res conservari, ut patet de piscibus e ara aquam: in ipsis quoque elementis id ap-'Naret, ideo enim ignis in his inferioribus p litus non potest diu conservari nisi continianipli submin i stretur materia combustibilis, quia scilicet 11 est iri suo loco naturali in quo solum gaudet benigna illa influentia

quae ipsum conserva irtutemque ejus & a- .ctivitatem moderarur quo minus aerem sibi Vicinum comburat. ucide non indiget ibi pabulo estq;ihi in sua puritate, cum in his inse- rioribus ues de impurus sit o materiae quae ipsi apponitur crassitiem

Luares: utrum clementa Nitent aut levitent.

Ressondeo negative , & constat expetientia . qui enim sub aquis natant nullum ex eis pondus sentiunt, sentirent vero proculdubios aqua ibi gravitaret. Ratio moro es, lquia ideo clementa tatao naturae impetu in propria laca feruntur, ut inibi tranquillitare

iti suis locis gra

134쪽

DISPUTATI O IR

Physicorum convenienter in hunc locuetcmisi,cym propria hujusce partis consid statio sit de ente naturali ut locabili atque adeo ad eandem spectet de loco disserere

D I c o locum risu superficiem ultimam eo

cavam ereporis continentis E. G. locus meus est supeIficies concava aeris ambientis me , locusaquae in vase inclusae est superficies ipsa vasis, non convexa ct exterior, sed& de partibus universi Locus Terra est supe tutaeriseam circnndatis ; Locm Arsia, superflates concava ipsius' omus Iu Y aetas

praecipuis loquendo,

scies concava aquae a

135쪽

xi Phisica pars II. . aeris a quo ambitur; Locus Aeris, concavum sphaerae ignis; Dems ipsius elementi ignis, co- cavum coeli Lunae, quod rursum est in conca- ωαMercurii uti in loco, Mercurius in Venere , Venus in Sole: Sol in Marte, Mars in Iove,Dpiter in Saturno, Saturnus in caelo stellato, quod in sententia Aristotelis est ultima sphaera primumque mobile cum coelos ei superiores non agnoverit,juxta nos vero continetur in coelo crystallino, crystallinum item in a

lio superiori quod reipsa est primum mobile,

cujus locus est co cavum empyrei, quod immotum est nullumque aliud supra te agnoiacit corpus a quo contineatur, subindcque est simpliciter primum continens, primumque locans. Adverte autem Locum dici Superficiem Concavam ultimam corporis cotinentis, ad differentiam superficierum intermediarum eis jusdem corporis quae continuant & uniune partes ipsius,non vero immediate ambiunt corpus contentum & losatum. Concluso sie explicatavi intellecta . Probatur contra e S qai posuere Loeum

nihil aliud est e quam spatium seu intervallum longum latum & profundum in quo in ipsum corpus locatumis Quamvis enim spatium illud a corpore locato repletum soleamus locum ipsius appcllare , revera tamen non est proprie & formaliter IO- quendo sed sola superficies aut coinuuipsum ambiens α continens; quod probo; quia

136쪽

aenia sit Tocus. ' os quia ocus formaliter has habet affectiones, quod videlicet circumscribat is imilequaque

ambiat corpus locatum, quod laetonservativus illius, quod hac de causa corpm hujusmodis θυι libet res naturali inclinatione in Actim pro- prium , naturalem moveatur: hae vero affectiones nequaquam ipsi spatio a coipDre lo- γcato repleto quadrant, ut constat, cum illud sit tantum imaginarium, quod nihil est, non vero reale quid sui nonnullivsonia tutat) alias dagetur naturaliter penetratio, ipsius scilicet corporis locati cum spatio illo quod etiam

verum corpuS est et, utpote reales & positivas dimensiones habens, ut vGlunt,& non tantuprivativas aut negati as, sicut spatium ima-σinarium. con veniunt vero dictae proprietates ipsi superficet aut corpori ambientI, cirru cum scribit enim corpuS locatum, habet qua- Iitates illicis conservativas , ut patet de aere

respectu a,nim & aliorum animalium de aqua comparatione piscium , & de aliis ursu pra diximus, quae propterea in hujusmodi, loca connaturaliter feruntur , nec inde nisi Violenter avelli possum obiicies primo: omne corpus est in loco e sed non ne corpus es rei stiperficie conca --zva alterius corporis continentis, ut patet de prima sphaera coelesti: crso. loeus non consistit in tali superficie continente, sed in spatio ι quod repletur di occupatur a tali corpore.

137쪽

i physicae Pars II. Reystondeo negando absolute maiorem: sicut enim primum alterans nulli subest alterationi sed omnia alia alterat; ita primum locans, quod est omnum aliorum locus, non Fidetur dςbere esse in loco, VH melius distinguo,is concedo omne corpus esse in loco materiali , aut

quasi materiali, id est in spatio seu intervallo

quod occupat, hoc enim modo esse in lom est proprietas quantitatis ut sic, omnisq; Fol. Poris c uari,non vero formali, sui supra dictae affectiones conunt l, sipd id ςst propthim. coiporum inferiorum duxtaxata Ex quo distinguenda est pari tex ςonsequentia, & concededa de loco materiali,de Armali negada. Sed instabis: Eo modo compytiy gorporielle in loco, quo ipsi convenit logaliter moveri, motus enim localis pst a loco in locum: sed omni Ebrpori competit moveri aut certa 'posse moveri formaliter motu locali, posset

enim Dpus movere cudium etiam empΠeu tum motu circulati sicut alios coelos, tum etiam recto unaxum illis versus aliud spatiuergo est in loco formaliter. iReoondeo, negando absolute maiorem e motus enim localis formaliter & estentiali teximportat solum transitum corporis ab ubiacatione quam habet in uno spatio, ad aliami n alio spatio , terminus si quidem formalis intrinsecus & esisntialis tam motus est Iahujusmodi ubicatio , atque ita sussicit esto in joco materi liter, hoc est in spatio extςn-

138쪽

ω aut quasi extenso, ut res proprie & formaliter moveri Icatur. Sed contra urgebis: Ubicatio non resultat. nisi ex loco formali : ergo debet corpus esse in illo ut hujusinodi oncationem acquirat. Resso eo distinguendo: Ex loco formali, veta cisala vel aptitudinali, concedo: acturissem- er. nego. In corporibus inserioribus, quae exigunt contineri adhu a superioribus , non - . Tesultat ubicatio nisi ex actuali loci circumscriptione; in supremo autem quod non postulat sed tamen potestabsolute contineri in alio superiori, quod posset Deus producere, sussieit aptitudinalis: ubi catio enim cum sit formalitas ab luta Sc sollim transcendenta- Iiter relativa,no dependet in omnibus indissipensabiliter ab existentia actuali hujusinodi extrinseci connotati, sicut relatis praedicax mentalis ab existentia sui terminu solum ergδ habetur omne corpus esse actu in loco materialiter sis mp to , pro spatio scilicet seu intervalIos non verse in Ioco formali, nisi artitudine. Ob icies seeundo : De ratione Dei est quod sit immobilis, alias si moveretur, sequerentur multa inconvenientsa r Primum, quδd Iocus esset in Ioco ; quod enim loca liter movetur in loco est & sic daret ut procesius in infinitum ti Meundum, quod

res mutaret & non mutaret locum quando mo etur z mutarer quidem , quia in

139쪽

hoc ainsistit motus localis ; non mutaret , qui secum ferret & traheret suum locum in quo crat: Tertio e contra quod mut et loca immota manens, siquidem locus in quo est moveretur & alius adveniret: Luarto , quod terra v.g. naturali inclinatione post et moveri sursum,& ignis econtra deorsum siquiderosi et contingere ut locus ignis descendi si et, ocu S terrae e contrario a scendi siet Subsumendo autem constat superficiem corporis .cotinentis mobilem csse, sicut & ipsum cor-PuS continenS movetur, puta aex turrim Mn-Dic S,aut vaS continens aquam: at vero ipsuspatium corpore re Pletum immoule omni-Ro perseverat: ergo in hoc , non in illa conis sistit ratio essentialis loci . Ut solvatur hoc argumentum , & natura si melius intelligaxur & explicetur . ad. γei tendum es ipsusi, ut iam intinuavimus 'insertare de num ritati batium , de formali perficiem ambientem. quae adhuc duplici, ven considcrari potcst. Primo in esse εntis etari materialiter, quatenu& est extrumitas& lup cxficius tal. vel talis corporis , Secundo formaliter is in ese loci , quatenus habet talem vel talem stum in univers*, seu Pantam

vel tantam dis tantiam a primo locante , vela punctis fixis mundi aut sp tii imaginarii et

primo modo est. moulis & variatur ad Variari tioncm aut motum ipsius . corporiS cui inhaeret : secundo vero modo est immobilis α

manet

140쪽

1anet semper in variata, eo quδd superficies de novo adveniens eidem succ*lit spatio eidemque substat distantiae ad primum conti nens vel ad puncta fixa, puta ad polos & centrum ipsrusmundi, vel potius ipsius spatii iis 'magmarii,quod addo, quia puncta illa posi-- tiva & roesia mundi, tametsi inmota sint ama attamen absolute moveri possunt, & sic si penes eandem vel diveisiam distantiam ad

ea attenderetur mobilitas aut immobilitas, unitas vel diversitas loci, posset res immota

manens variare locum,aut mota non variare,

si videlicet Deus ipsi approximaret vel ab ea elongaret puncta illa , movendo corpu&ita quo iunt: at vero pune a privativa spatii imaginarii, puta ea quibus correspondent aut in quibus veluti siqnt poli mundi & centrum terrae, omnino immobilia sunt sicut ipsum imaginarium spatium a. atque ita penes ista Nabsolute loquendo attendi debet loci immobilitas aut unitas, ita ut idem sit locus,si idem . sit situs eademque distantia ad hujusmodi puncti; fixa, quantumvis superficies ambiens materiaIiter spectata varietur. In idem auistem redit dicere immotalitatem loci attendi penes correspondentiam superficierum realium sibi circa corpus. locatum succedentium m ad eandem stiperficiem plivativam spatii. imaginarii: In spatio siquidem quod modosepletur hoc universe , quodque ante mundi creationem pure imagina rium erat , sicut modo est extra coelos.

SEARCH

MENU NAVIGATION