Summa philosophiae authore R.P. Raymundo Mailhat ordinis Praedicatorum, conventus S. Thomae Aquinatis Tolosani. Tomus 1. 4. Tomus 3. Secundam & tertiam partem physicae, hoc est libros de coelo & de generatione ac meteoris complectens

171쪽

An dentis ct qui int Generatio O

HIIPLICITER considerari pesΡ4e

ψGeneralio ct Corruptio : primo in ratione actionis novam hormamsubstantialem sed δintroducentis, Θ expellentis antiquam ' secundo in ratione minationis materia de se forma pracedensis ad non esse stu privationem illisu .sut vise versa depravatisne no aforma ad essee; dem. Aoc posito Dico primo dari veram Generationem , Corruptionem subsiantialem, idest, actisnem se mutationem quu uno corrupto generetur a viis viri m uno genito aliud corrumpatur. Probatur primo: Genoratio es amo aut -- ratio qua materia transi ase privatione ad se mam, ct Corruptio . contra deforma ad privationem: atqui datur huIusmodi actio 3c m ratio I ergo- Probatur minis: videmus en materiam Iigni per actionem ignis transire de forma ligni sub aua erat ad non esse ill - us, & de non esse formae ignis ad esse ejusdem Probatuν secunia: compositum ex cB-- ῖ cia ux

172쪽

An dentur se quidsint Generatio, sec. I Detrariis est corruptibile, satione videlicet actioxis & reactionishnjusmodi cotiariorum tirse intuleem pugnanti up atqui omnia mixta componuntur ex cotraviis: ergo sunt corruptibilia , subindeque alia exeis geneIari de bent, alias si illis corruptis nihil generaretur,

remiseret materia absque ulla forma, vel in nihilum cederer. Sicut autem mixta habent in se contrarias qualitates ex quarum mutuo certamine corrumpuntur, ita elementa quavis in se non constet contrariis,patiuntur tamen pugnam ab illis:aqua enim dimicat cuigne & sese mutuo corrumpunt, ae ex eis fit alterius generatio. Nec in his licet amplius immorari, cam ad oeulum costet dari gen rationem & corruptionem iubstantialem.' i Dico secundo Generamnem ct Corruptione un- esse eandemque cumpraeedenti alterati ne actionem bolumque distin ut tum ab illa tum

a se invicem in ratione mutationum. Probatur: Generatio-Corruptio m ratio

ne actionis nihil aliud est quam actio introd.ctista novae formae substantialis, Meonsequenter expulsiva antiquae : atqui illa actio est unica & eadem cum praecedentiatretationea ergo. Probatur minis r Se im-rriinis quod eadem sit a stio generativa seu moVae formae substantialis introductiva, de domiptiva praecedentis, res est evidens , exvr enim introductionis unius formae, semo-

quacumve alia actione distincta, expe

173쪽

2s2- Q P0sica pars m. litur alia, cum sint in eadem materia incompossibiles duae substantiales formae..ut in libris de anima ostendemns : quod vero hujusmodi actio generativa distincta non sit apra via alteratione, de quo solo est cotroversia,sic ostenditur Aetio introductiγa ultimet dispositionis ad 'fomam substat, talem eadem sum actione a-Mixa, ead- ςmine tefactio quatenus terminatus βδ-lorem absolute, dicitur alterativa qua enus versterminatur ad calorem ita intensium iuvadip sum sequi debeat introdu ctio serna ς igni,

dieitur prae vi ed.spositi va: sed actio' gener tiva non est alia ab hujusmodi gQionei uiti mo dispositiva ergo nec ab alteiati'a. Pa batur minori. quia in ptitavis esset sumissua iliala actio distincta , nam posita ultima dispositione necessario resultat forma substatialis, sublata quacumque alia actione: Deinde quia non potest assignara mincipi m neque teraminus illius diibucto: actiovis gis non da

Respondent aliqui illam actionem ggnem tisam disti am ab alterationenltimo cis positiva procedere immedia a substatia generante & terminati per se primo ad sermum substantialem genitam: alii vero volui ktφο-

minari quidem ad hujesmodi formami , μ'

174쪽

Sedurestque responsio manet impugnam .prI-en quidem ex dictis in sec do Physicolum . ubi ostendimus substantiam creatam non e se principium immediatum operationis; ex quo etiam sequitur actionem creatam non posse 'er se pri md terminari ad substantiam, quia eum principium immediate actiuu speeificetiar ab actione, & actio a term no pG 'mario, debeantq ; proande esse ejusdem ordinis, sequeretur actionem creatam esse lubstantiam non aceidens:posterior verδ resp6so facile etiam refellitur, quia actio nitimo dispositi va, quae procedit ab accidete ut virtute instrumen tali substantiae, est pro lusti via alterius iubstantiae ,, est melius actualis noductio illius tanqua termini seeundarit,. sensu statim dicedo;ergδ superfluit alia quae etiam proeedat ab hu in simodi aceidente .Fro ιatur antecedens : quia hujdsmodi accidens, 1nquantum est virtus substantiae, est in actu p1imo productivum alterius substantiar: ergo aditio quam elicit ut tale, est actuahs pr ductio illius substantis tanquarta termini secundarii ordine executionis , quamvis primarii oldine intentionis unde Habes Generationeis in ratione almonis nihil aliud esse quam actionem ultimo disso i

dixi terminatur ad ultimam dispositionem , e secundariὸ in eodem ordine ad formam sub- sanitatem , qua tamen e conversso estprimarire

175쪽

is 4 Physica Pars III. . rerminus oriune antensionis , quippe quκ per septimo i tenditur ab agente , praevia verbdispositio solum secundario & pr.pter

mam.

Habes secundo, Alterationem, Generatio nem.-Corruptisnem, quamvissint una actio, esse tamen diversas realiter mutationes, quae set secunda pars conclusionis. -- est, quia habent d1versos terminos: alteratio enim est motus ab una qualitate ad aliam, aut ab unamnus intensa ad eandem magis intensam, vel e converso;generatio vero est mutatio de privatione ad formam, & con tio econtra.

. Habes tertiis, quid sint Generatio se Corruptissub utroque sensu initio sectionis posito aces-

, Nec audiendi sunt qui existimant Gene-νationem no esse essentialiter mutationem de indispensabiliter, sed tantum con naturaliter loquendo. quorum ratio est,quia quando ex spetiebus sacramentalibus generantuz e mes aut ignis vel cineres,in hujusmodi gene.

ratione noncintervenit mutatio materiar de privatione ad forcinam, ad hoc enim necessa-. xium esset quod praecessisset ipsa materia sub tali privatione formae gignendae,quod tam non contingit, cum immediate antea esset ibi Corpus Christi, materia vero illa Vermium aut cinerum ponatur ibi in ipso instantigeneiationis 3 non ersto intervenit ibi realis muta

176쪽

An dentur is qui sint Gene iis , cte Iss

mutatio, quae subinde de essentia generationis non erit. Non inquam siti sunt audiendi, cum destruant & everranddoctrinam uni versaliter receptam, quae ponit tria principia ad generationem essentialiter requisita, materiam scili iret, formam, & privatIonem, atque adeo censet generationem esse essentialiter mutatiinem materiae, de privatione ad formam Fundamentum vero hujusmodi anthorum jam destruximis in primo libro physicorum, ubi negavimus intervenire in illo easu veram & propriam generationem, . . sed*otius conversiotiem specierum Sacramentalium non tu solam materiam , sed ia

Habes quarto quo sensu verum sit senerationem unisu eὴμ αννuptionem alterius , , ὸ eontra. Id enim inprimis verum est in sensu identieo degeneratione sumpta , in ratione actionis Γcum per eadem actionem introdu-eatur una forma & expellatur alia. Si vero sumantur in ratione mutationum, no est verum in sensu identico aut formali generatio, nem unius esse alterius corruptionem : Ied thm concomitantst & causaliter. Primum patet ex stipertiri dictis, generatio enim &corruptio sunt duae mutariones realiter diis stinctae, ergo una non est formaliter aut ide- .lice alia Secundum vero, quia generationemi unius esse corruptionem alterius concom Mater & cauialiter , est hujusinodi muta. risum .

177쪽

xs s PF ea pars III tiones se se concomitari seu esse simul, & u- , nae esse causem alteritis,& vicissim: atqui sic est,sin eodem enim instanti in quo introdu- ritu Ova forma, expellitur praecedent,alias essent simul duae formae in eadem materia , quod implieacut alias videbimus,' & vicis. sim in eo instanti, in quo expellitur formapI cedens. introducitur nova , alias materia esset tunc sine ulla forma;item generatio ex ercet eausalitatem essicientem in corruptionem, siquidem ea mediante generas expellit' praecedentem formam, & 'icissim corruptio . ercet causalitatem materialem & dispo . tiVam Gga Senerationem , siquidem per ex pulsionem formae praecedentis disponitur α aptatur materiaδd novam sormam recipiendam,ita ut quamvis sint ita eodem instanti mali, habeant tamen mutuum ordinem pri sis Sc posterioris natura in diverso4llo genere causae essicientis & materialis: una ergo erit concomitanter alia & causaliter, generatio qaidem,causaliter essiciencer ,, corruptiot is vero ea usaliter materialite objiciesprimo contra secundam emelusionem'

Actio productiva substantiae est diversa ab actione productivae aecidentiw sed genera' tio in quantum actio est productiva si1bsta, tiae alteratio vero accidentis. . ergo generatio in actio distincta ab atreratione. t . - is Confirmatur .s: Ubi est distincta educticiiia,est actio diversa, eductio enim est actio,.

178쪽

An dentur is quid sint Generatio: cte. Is atqui generatio est eductio forma, subflauiatialis, proindeque diversa ab alteratione quae est eductio formae accidentalis : ergo est di versa actio. Ad objectionem distinguo maiorem: Est ci- ersa ab actione productiva accid cotis , in

ratione accidenti Saholute, concydo: ab ac

oneproductiva eius in malione ultima dispositionis adformam substantialem, nego, haec enim est quς attio git apstin formam ut terminum

ordine executioni,sccundarium : ex quo facile distingui potest tum minor sic, Alt, ratio est productio accidentis, vel abso ite in ra tione accidetis, vel in ratione ultimae dispo-ῶ0onis, concedo: in ratione accidentiS tantia, nego: tum lysia consequentia, c5 cedendo Generationem este actionem dis tactam ab ALteratione quae est productiva accidentis tantum in ratione accidentis 3 negando autem distingui ab ea quae attingit accidens in Iatione ultimae dispositionis. . Ad eonfirmationem distinguo et in majorem:

ubi est distiniata eductio termini primarii,

concedo: secundaris, nego eductio enim secu-darii ieemini necessario consequentis ad primarium non est no 'a & distincta acti O , sed simplex resultatia, unde ad minorem distinguo Generatio est eductio formς substantialis,tanquam termini primarii: nego: secunda-νii rosultantis ex ptimatio, concedo: atquc adeo non cst nova actio, sed si piplex re itan- ia extetmino primario. In-

179쪽

xsg - Ph ea pars m. Instabis: Hae viae dispositiones, quae sunt

terminus primarius prςcedentis alterationis, non sunt in instanti gencrationis in quo forma substantialis introducitur in materiam , nam ut infra docebimus hujusmodi dispositiones recipiuntur in composito corrumpe - 'do, quod tunc jam non est atque ita nec ipsa accidentia aut dispositiones quae in illo subjectantula easo forma substatialis non resul in 'rat ex praeviis dispositionibus tanquam te minus secuntarius ex primario,sed debet per distinctam actionem produci. Ressondeo concelso antecedente, negando conia sequens: licet enim terminus Iecundarim alicujus adhionis, qui debet recipi in primario, nequeat resultare ni si adsit siriusmodi terminusp in eodem reali instanti, ut patet de proprietatibus respectu essentiae ille tamen terminussecundarius qui non debet recipi in primario, sed ad ipsum cosequi eiq; succedere, ut contingit in proposito, non requirit hoc, ut patet,qudd videlicet in eodem 4nstanti aut in eadem duratione sit cum illo , sed immediate postea, Addo praeterea dilpositiones no desse quidem formaliter in se- , ipsis in instanti generationis,bene tame vἱ sualiter in suo esse 'tu , nempe in materia ut determinata & veluti sigillata ad talem t-mam , quam determinationem in ea relinquunt dispositiones, quae proindesiissicienter adsunt ut ex eis tanquam ex termino pri- matio

180쪽

De Termino generarionis see I s 'mario alterationis resultet forma substantiatis. Obiietes seeundo: Actio est egressus seu emanatio effectus ab agente: atqui gene. alio est emanatio diversi effectus ab alteratione: ergo diversa actio. Respondeo di finguendo minorem: Diversis effectu primarii, nego: secundaris, concedo: Sc nego consequentiam: emanatio enim crictus piimarii & secundarii ex primario con- equentis no est diversa actio , quamvis dici possit diversia seu nova resultantia : & sic generatio, quamvis non sit actio distincta proprie loquendo ab alteratione, ut vidimus est , tamen nova reluitantia tetmini secunda tii.

De Termino Generationis ct Corruptionis.

NOTA primo per Generationem sub-Hantialem plura feri : fit enim primo forma subsantialis, aut saltem communi

catur materiae: : secundo natura totalis eoa-- seens ex materia ct forma pracise , quod compositum Physicum appellatur : terris compositum Metaph eum ex natura ct subsistentia ae existentia , quod appellatur suppositum aut subsistens & existens per se, abstra-