장음표시 사용
41쪽
tempore e tum ut creaturae non est ent aequa
Ies Deo in duratione , & si c magis reluceret Divina aeternitas latum ut ostenderet ui Dei, independentia a cieaturis,sine quibus potuerit esse per aeternitatem, nee non libertas quaeas produxit quando soluites enim ab aeterno ea screa stet Π, dubitassent forte homines num ex necessitate potius quam ex libertate id praestitisset: Nec alias efficaciores rationes pro nostra conclusione afferre possumus: creatio enim mundi nedum quoad substantiam operis , sed etiam quoad circumstantiam temporis quo facta est, omnino a libera Dei voluntate pendete quae vero sic pendenta libertate, non pollunt ratione natu Iali demonstrati, sed vel ipSa operis exhibitione no- ., bis inno telcunt: vel certe Divina texe ii odes a sensibus fuerint remota, ut est mundi cre- atio atque ita cam non ab ς terno sed in tem -ιpore futile factam n ulla em caci ratione phy, sica convinci potest, sed Divina auctoritate
dc Scriptura testante indubitanter tenen- dum . Ex quibus habes non esse mirum si Aristoteles in hac materia ertinerri existimando mundum de facto fui sie ab artemo quamvis id non assertive sed opinati e duntaxat ab eo
dictum fuiste probabilius sit: quandoqui-
gem hae in re nihil certi haberi potest nisi so, Io lumine Divinae revelationis & fidei qua b nobis oppositum constat Atistoteles vero hoc luminemiserabiliter caruit.
42쪽
Objicies cum illa' Idem eodem modo et abcns semper fariri deni cum igitur primus motor idem semper atque inin nabilis sit, vel semper motum edidit,vel nunquam: hoc posterius est aperte falsum o ergo prius ventum: ergo semper fuit motus,subindεque x tempus quod est ipsius motus mensura at-w adeo & mundus aeternus fuit. infirmatur primo Posita causa susscita ti ponitur essectus P ficut posito Sole statim dequitur illumrnatio; sed Deus est ab aeterno sum ciens causa productivamundi: ergo a b aeterno est productus mundus: Et eodem modo a freniori argui potest de actrone, eherim posita clarum videtur ponet &es e- sum: sed actio creativa mundi i quae nihil aliud est quam actus Di ini intellectus α , voluntatis , proindεque ipsemet Dei substantiaoest aeterna: ergo & mundus aeternus, erit.
Confirmatur secunia : qnia Deus cum is Iummum bonum, debet summe se communitare, bonum siquidem est sui diffissivum, ut ait D.Dibnsius & tanto magis quando majut est: sed communicatio facta ab aeterno major eflet quam in tempore: ergo &c. Ad obieetionem respondeo idem eodem modo se habens semper facere idem si opere
tur hecessitate naturae :Deus autem non ope
ramet sic in productione creaturarum, sed ii
43쪽
Ad primam confirmationem respondeo similiter majorem esse veram de caula naturali &naturaliter operante qualis est Sol: falsam de libera qualis est Deus haec siquidem agit' quando vult. Ad id quod additur de actione , eo dem etiam modo respondeo verum 1llud esse de actione naturali , non delibera quae est productio effectus non statim atque ponitur ipsa actio, sed pro tempore quo vult: talis autem est actio creati*a. Ad secundam respondeo de ratione summi boni esse quod sit summe & omnibus mo- dis possibilibus communicativum in acta primo in actu vero secundo γ prout per suam infinitam sapientiam magis expedire judicaverit e unde quia convenientius judicavit sese in tempore communicare , Obrationes a nobis adductas , quam ab aeterno , ideo hunc modum communicationis
objicies secunia: Ante quemlibet motum datur alius motus, & similiter ante quodlibet tempus fuit aliud tempus ergo motus& tempus de facto fuere ab aeterno. Proba-
tur antecedens: nam ante quemlibet motum
est mobile : illud autem mobile factum est
per aliquam actronem aut generationem quae motus est: ergo ante quemlibet motum est motus. Item quolibet assignato tempore de illo verum est dicere quod antea non .erat: sed ly antea denotat temptis prius : ergo
44쪽
Werum munus desectosuerit ab , cte. 33 in te quodlibet tempu datur aliud tempus, si cque in infinitum. Respondeo negando. anteeedens. Ad probationem primae partis dico non quodlibet mobile factum suille per motum aut genexationem; sed multa, ut coelos & elementa, Po creationem,quae motuS non est cum non
fiat ex subjecto praesupposeo;Adprobationem, secunda partis i re*ondeo ιν antea designare tempus vel verum & reale, vel imaginarium quod concedimus semper fuisse suo modo,
sicut spatium imasinarium, non Vmo rem- pus reale de quo hic agitur. - Quaeres primo utrum unica die vespluribus mundum Deus condiderit.
Ressondeo condidisse ipsum sex diebus , de: die septima quievisse, ut dicitur initio Genelaos et unde etiam septima illa dies appellata est dies sabbati, id est requies, & ante Christum passum semper solemnis habita, juxta
praeceptum quod habetur Exod. 2 O. Memen io ut diem sabbati sanctifices: modo vero apud nos celebratur dies altera sabbato immediate succedens ob Christi videlicet resurrectionem quae ea die contigit. -Ex quibus inseres opus creationis universi , 'quod consistit in productione coeli & terris i caetera enim ad opus distinctionis& ornatus spectant con- tigisse ea die quae nunc estDominica,cian ab - ea ad sabbarum numerςntur septem dies, &, Deus dicatur quievisse die a creatione coeli&terrae septimo. . Dicis. -
45쪽
Dices: Ecclesiastici 18. habetur,Ωui visuiu aeternum creavit omnia simul e rigo non sex diebus ; sed unico in1tanti creatus fuit mundus. Propter hunc locum sensit Divus Augustinus totum universum unico instanti fuisse productum, pcr sex dies quibus initio Geneseos legitur Deus feciste cuncta , intelligens non sex dies physicos & corporeos, scd sex dies spirituales, aut potius unam diem spiritualem seu intellectua- lem, scilicet cognitionem angelicam 's vespertinam & matutinam j sex rerum generibus praetentatam : ita ut dicatur Deus u-
'numquodque opus feci stet in aliqua die, quatenus illud impresiit menti angeliςae: A quamvis omnia ei kmul impresieriti, sicut & omnia simul produxit juxta hanc opinionem; possitque angelus multa simul cognoscere, lubindeque non distinguantur . hujusmodi dies secundum successionem cognitionis angelicae, silc ut, nec secundum successionem productionis rerum in hac sententia 4 distinguuntur tamen secundum
naturalem ordinem cognitorum. Vocat autem Augiistinus cognitionem Vespertinam, illam qua angelus cognovit res in seipsis. quae est obscurior, matutinam Vero qua eas icognovit in Verbo, quae est clarior r unde
eum dieitur in Genesi , Factum est vespere de mane dies primus, sensus est ex cognitione matutina & vespertina primi Divini ope -
46쪽
Vtriam mundita visam suerit ub,Sc. . fae tam esse primum diem f supplespui - IemrJ M fic de aliis. Quod autem cogniari gelio convenienter appelletur dies,
taeis probat idem sanctus Doetor quod luxciae est caci se diei, dicitur etiam & maxime spiritualibus, unde dicitur Deus habitareicem inaccessibilem suae Divi uitatis, Juxta lentςm ergo D. Augustini Deus in princi-1o M ante omnem diem omnia uno insta i produxit, id est, & naturam spiritualem, sub nomine coeli intelligit, cum dicitari In principio creavit Deus coelum & co oream , quam intelligit sub nomine terrae, cum additur,ct testam : ordo autem ille istum qui ibi describitur, non ad successione 1 productionis rerum referendus est , sed ad angelicam cognitionem de ipsis operibus formatam. Motiva autem hujus opinionis sunt , imprimis locus ille Ecclesiastici eitatuS: praeterea id quod habetur in primo capite Genes eos, Solem scilicet sui ste quarta die piodustaem: quod argumento est nomine dierum non intel Iigi dies phylicos &tatos qui Solis cursu peraguntur, quomodo enim peracti filissent tres primi dies 3 Unde ipse S. Augustinus consequessier nomine lucis, quae dicitur facta prima diu, non intelli ,-pit lucem corporalem quae tres primos dies distinxerit,sed spiritualem, id est, naturam angelicam quae dicitur facta tunc non ita
47쪽
, K F, ea Pan II. - . - seipsa, cum Juxta hanc sanientiam ante Om diem diem proditista fuerit,sed in ipsis mentibus angelicis per species aut cognitionem ruam de ipsa sormant, quae efficit primum lemcunde quando dicitur Deus divisisset cem a tenebris, intelligit Divus Augustines per lucem angelOSbonos per ignebraSm
Verum quamvis haec Divi Augustim interpretatio ut in veneratione habenda,standum tamen magis est communi omnium aliorium Doctorum & Patrumdensui, qui ad lis teram intestigunt produimonem universi sex Ieris&realibus diebus per lucem prima die, ut dicitur initio Geneseos factam descripitis, Unde Ad illud Melis resondeo eum Diso Thoma
nia sim qi , quia coelum duntaxat & terram, quae simul facta sunt, produxit pepcIeatiq-nem intellisendo sub nomine coeli tum cose lora cuplestia , tum angelos qui in empyreo I celo producti sunt;&sub nomine terrie --ria elementa, coetera vero produxit ex aliis prae suppositis,atque ita non per creationem.
Adiuud quod dicitur de Sole respondeo ipsum: ptima die clim caeteris corporibus c Alibus fuisse prodiictum , & suo curis peregisth tres illos dies,sicut &sequentes sub inde pexegit. Quod vero dicitur prodiictus quarto dίe cum aliis luminatibus , intelli- gendum
48쪽
Wartim mundiu de facis fuerit ab,cte. 3 Indum en non quoadsubstantiam, sed quoad
tinctionem dierum & noctium, temporumari noxam; quoad distinctionem,inquam,orum, non communem,quam facit motusum uS C Ii,cum quo proinde distimstio ii, incepit prima die,sed specialem,secundum uam dies est calidior die, tempuS tempore, annuSanno , quae distinctio caulatur per eciales stestarum motus qui posIunt inteligi quarta die coepisse,Ita Divus Thomas Il.
secundo quantum temporis effu-t erit a creati ne mundi Rupondeo,hoc anno in quo vi vimus 16 s I. computato, essi uxisse a mundi creatione sex mille octingentos quinquaginta anno Quod constar ex numero annorum qui ab orbe condito usque ad Christi adventum computan tur, V i delicet quinqui es mille ccntum nonaginta novem:quibus addendo numerum mille sexcentoru unim & quinquaginta ui a Christi nativitate usque modo elapsisunt,sit praedictus numerus 8 so. Em xisse vero a mundi creatione usque ad Christi adventum numerum illumis Is '. annorum, constat ex omnibus mundi chronologiis, de
ex ipsis Ecclesiasticis tabulis, Decembris
Christi nativitatem cum omnibus temporum, &mtum mundi circumstantiis describentibus& annuntiantibus, his verbis
49쪽
δ Physica Pars II. .pradicta a creatione mundi, quando in pris-cipio Deus ereavit coelum is terram, quinquies millesimo centesimo nonagesimo nono: Adiluvismero anno sis millesimo nongentesimo quinquagesimoseptimo et A nativitate Abrisa anno bis millesimo quintodecimo : AMuse egregupopuli Israel de AEgypto anno millesimo quingenesmo. Ab unctione Davidis regem anno mi lesimo trigesimosecundo : Hebdomadasexagesiama quint iuxta Danielis Prophetiam : Olympiade censes a nonagesima quarta : Ab urbe Romah condita anno leptingesimo quinquagesimo secundo: anno imperii Octaviani Augusti quadragesimo secumdo: toto orbe in pace compo ito e sexta mundi atate: Iesus Christim alemus Dematerniquo Pattis Alimmundum volens suopiissimo admentu consecrare, de Spiritu Sancto conee prius, novem post conceptionem decu sis men- 'min Bethlehan; Iudae nassciis r ex Maria Vir
ginefacisis homo. Ex quibus patet id quod
HIco primo : Posset mundus in eo statu quo
hacten-perseveraverit,durare in aternum
50쪽
ιm solo Dei concursu ordinario. Ita cbmmuis
iter Ptillosophi. Sensus est posse ipsum uόi-ersum prout est aggregatio tam corporumcntenium & elementorum , quam mixto- aries qriae continuo generantur x intereunt, ,erberito d urare Deo solum suum concuristi rei sesi tum praebente. Probatur: quia Deo continuante suum oris 1inarium cone Hrsum,continuare-lr per totam aeternitatem motus coesorii qui aliunde
quoad substantiam incorruptibiles sunt ex inatura sua ) proindeque di rerum subluna rium generationes fierent perpetu B sicut modo: atque ita onavia in perpetuum perseverarent Geut hactenus perleverarunt. objicies Non estet duraturus in perpetuum a parte post mundus, si paulat m periturae es.sent reru species. atqui sic estim de specie humana probari post e videtur: tum ex hominupetate & vitae periodo quae in dies brevior sit, cum enim pri eis mundi temporibus usque
ad sexcentesimum,oetingent murri, nongentesimum & ultra viverent annum, modo vix septuagesimum , oistogesimum au
nagelimum attingunt,& paucissimi Wntesimum; igitur successu temporum & saec serum ita minueretur vitae- hominum periodus, ut tandem nihil illius remaneret tum ex eorundem homimum. statura , quae etiam in dies minuiti r, cum portentosa est et mundi nascentis exordio; proindeque adeo exiguatarer