Gerardi vanSwieten ... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis. Tomus primus septimus Gerardi B. De VansWieten ... Commentaria in omnes aphorismos Hermanni Boerhaave de cognoscendis et curandis morbis

발행: 1764년

분량: 364페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

me nil mali percepisse, vetaro autem tempore hydrophobos factos. Si a rabida se, morsus homo aut uni nati tempore , circa finem mensis est sequentis anni hydr phobus periit Cytalp. v. de Is iste obse .

minem novi, qui , medio mense Decem. bri pariter a sele morsus , mense Maio incipiente hoc morbo exstin his suit Plures similes occurrunt casus , qui suadere viderentur, quod vernus calor hunc morbum excitaverit interim acura febris, variolarum comes, idem esticere non potuit, uti

modo dictum fuit.

A, ARI GRADU MORBI IN ANIMAM

MORDENT M. De hac re iam dictum sint f. II 3s. Videtur enim hoc malum, ubi se- me ad uosum redditum suerit , vires acquirere eundo Forte, haec ratio , quare lupi rabiosi morsus sit maxime venenatus. cum hoc animal raro sylvis egrediatur Womnia obvia animalia aggrediatur, nisi jam penitus furibundum fuerit Canis a tem rabidi morsias periculosior videtur quam morsus homini hydrophobi vages se sur a Rage p. . . Praeterea videntur observata doceres, citius hydr

phobiam sequi , si saliva immediate inficiatur Ibid. p. 4. haec videtur alia

esse ratio , quare lupus rabiosus plus mceat, cum ferumque in pedes posteriores erectum hoc animal hominem assiliat, adeoque aciem epius laedat.

stitit ex illis, quae ad F Dyo habentur, in quibusdam hominibus sponte natam fuisse drophobiam in morbis acutisci adeoque videtur ad moduni verosimile esse , quod

rates homines validius asticerentur a veneno auris rabidi . Videntur contra ob- larvata docere, quosdam homines non in . fici ab hoc veneno . Sic Celebrimim,sCo

res homines dei norsos fuisse eodem tempore, ob eodem cane tabido quosdam periisse hydrophos, Ecet variis medendi

methodis usi fiterinici alios vero nullum damnum inde percepit, licet nullam omnino medelam adhibuissent. Observavit pariter in de Iiniam ossem rarior rent. . . O . P. I . , quod ab eode in animali

demorti iomines alii citius, ni serius, in hydropho biam inciderint. Notabile exemplum, quod huc species , alibi Afri th Philinos trans t. s. p. 366 legitur

bini iuvenes, dum videbant caniculam nec latrare, nec ullum liquidum deglutire posse, digitis in os immissis fauces linguam tetigerant undique , ut detegerent causam paucis diebus post rabiosa haec canicula periit . Unus ex his robustus admodum &laboriosus post tres septimanas incepit sentire immanem dolorem capitis , quandoque semel aliquando bis in die , circiter per hoci spatium simul tunc sentiebat

fauces contrahi, pulsus erat tremulus, omnia , quae oculis conspiciebat, ipsi appare- haut rubicundi sine coloris . Per integram septimanam haec symptomata patiebatur inter paroxysmorum intervalla ad solito r:dibat labores, a quibus sudabat , sicque absque ullis remediis evasit

Altem, ab eadem canicula insectus, sed iunior , circiter quatuordecim annorum non adeo robustae constitutionis , etiam dolore capitis corripiebatur , cum levi se-bricula ; nunc veto melius , nunc peius se habebat comedebat optime , sed bibere non poterat postea vera nania corripiebatur,o tandem adeo furiosus per vices evadebat, ut a quatuor viris coerceri vix posset dum deservesceret ille sutor, leu men sentiebat, ridebat, loquebatur cum L stantibus, sed semifer tamen morsum min:-tabatur . Redeunte tandem siritali paroxysmoaphonos eddebatur,&paulo post moriebatur. Confirmat haec observatio, sola contrectatione multa canis rabidi hoc contagium communicari absque morsu posse is diversos metus producere in diversi temperiei hominibus . Simul etiain notanduin quod in hoc casu robustior evaserit, debilior vero succubuerit inorbo licet plerumque statuatur , calido biliosos in hune morbum facilius vergere , pituitos in rigidos minus . Forte bona ortuna per I

bores validos, sudores difflatum fuit de corpore hoc venenum, quod aeteroquin di non expulsum luisset de corpore , sed agitatum tantum, dissimos in robusto hoc homine flectus produxisset. Cum enim uti sequenti paragrapho dicetur , sebris

acuta

262쪽

acuta frequenter comitetur morbum hunc, minis, licet ab eodem animali demorsis Wdura atque exercitata corpora inde e viri enim vinculis coerceri debuerunt, si ius assiciantur , videtur probabile , pejo latinae autem placidam obierunt mortem rem rabiem suturam, si caetera paria ius Cum autem aestivus ruor, calliarint , in robustis, calida temperiei ho dior hominum temperies , videantur red-minibus. Huic sententiae etiam adstipulatur dere hoc venenum magis actuosum, simi-CHeberrimus au ges Dissera stir a P age lis enectus merito exspectatur a victu, pag. . , observat, symptomata longe medicamentis calefacientibus , de qua re vehementiora suisse in viris quam in Oe plura dicentur ad g. II s.f. ii 8. Tomo optime sanus contagio hoc Ii 36. insectus , post varium tempust 1 pii 37. , incipit hoc ordine sere aegrotare dolet locus, cui impressa contagii labes primo fuit dein vagi per alia , mi xime vicina , loca , dolores lassa ludo gravitas , tarditas , in toto musculoso genereri somni inquieti , turbati, terribiles , cum convulsionibus is subsultibus inquietudo assidua suspiria tristitia , solitudinis studium atque his sere primus mali cursus incipit, his sermerimus ejus gradus finitur et sanguis tunc venis emissus omni nota bonos . Tum postea priora augentur , acceditque porro ingens circa necnrdia angustiari respiratio difficilis suspiriosaci horror is conspe lum aquae , liquorum quo umcunque , rerum vel pellucidarum , vel star speculi reflectentatam , orripulatio, tremor

prostratus appetitu deglutitio tamen solidae cuiusque oss, possibilis ; attactus humoris cujusque , maxime labiis vel lingua , incredibilem anxietatem , tremorem convulsiones immanes, atque furorem sere creans vomitus glutinis susci illos aut illi porraceae incalescentia febris vigiliae assiduae prianismus cogitationum alienariam inluetarum perturbata valde series . Sic procedit malum , atque hic solet secundi gradus imites ponere . Postea autem omnia enarrata exacerbantur continenter, soletque sequi irrigua aspera exsertio ; hiatus orisci vox raucam sitis ingens furor ad conatum hibendi , humorum adspectum , contactumve , pumae. in ore collectio ; eam in alios exspuendi conatus vel invitus ardor obuia quaeque

mordendi invitus, nec tamen a voluntate comprimendus , pumante tactu frendit;

pulsus respiratio deficiunt sudor gelidus rabies summa , dum interim quod

mirabile, mens prudens', constans, aliis a se metuens , idest hinc intra quarium sere semper a primo gradu diem, mors convulsiva cum summa in respirando anguilla. Patuit ex antedictis, venenum illud , inium communicatum suilla ubi enim pertis diu in corpore humano latere posse

antequam turbet omnia, Qtoto hoc interuallo nullum signum dare. Patebit postea, quando de cura hujus mali dicetur, quod , ubi vel minima suspicio hujus contagii suscepti adest , ilico efficacia remedia exhibenda sint , antequam diris symptomatibus se manifestet latens virus Verum cum talis medela neglecta fuit, quod sepe fit, insciis hominibus , vel obliviscentibus, quod insecti suerinici magnae utilitatis est cognoscere prima in acta, quibus se hoc malum manifestate solet, ut ilico

tentari possim congrua remedia . Omnia autem lim symptomata ordine recensentur DoLET LOCUs c. Quando nempe per morsum , vel ungulis radendo, hoc coni

intea ram cutem transiens hoc venenum

in secit hominem, quales casus ad g. o 6.enuamerati fuerunt , tunc hoc symptoma locum non habet. Pluriime observationes confirmant, pri 'mum signum veneni, aestuosi redditi, observari in ipso loco demorso is praecipue in cicatrice vulneris jam consolidati. Imo

Aurelianus Acut morb. l. I. c. I . p. 26.

pro univeriali regula hoc statuit, thens

Praeparitia enim ea pars, me morsu fueris vexara, metiam initium d nisu passim'em

mere nemo agat. In homine , post quinque menses undecim dies a mors c ni rabidi , vulneris cicatrix aliquot diebus prurire incepit , antequatin hydron hinbus fieret Acta Ph Po-Mediea natur eurios

r. I.

263쪽

t. I. pag. 8. . Salius Diversius Denses. fanis. c. s. p. credinat, se solum animadverrisse signum insilli bile instantis rabie in demo is, omnibus ignotum nempe dolor quidam in loco commorso, licet ulcus per dies' menses integre suerit satiatum , accederet , sensim trium quatuorve dierum spatio a. cerebrum Lcendens, tuncque vertiginem faciens. Alia observatio habetur Abri the Philostr.mst. 28 o. de homine a rabida vul-

.pe. demorso in manu dextra , cui morbus

se manifestare incepit doloribus rheumaticis praxipue in mami dextra , brachio humero, Wdor loci his doloribus minutis, seouebatur brachii dextri paralysis pulsus singulo sexto aut quinto flu intermitte. bat, sed in brachio dextr tarn tum . Quinto autem die post hoc symptot nata iam

med. l. r. p. 48. legitur, cicatrices

vulnerum . rabido cane inflictorum incepisse livescere post se; urannum , subseque irre pariter hydrophobia . Apud Celebrer nimii ad is es Dissert. fur a Rage r. pariter plures casus leguntur, qui docent, dolorem obtusum cicacticum illarum elevationem cum duritie maiori . praecessisse hydrophobiam e imo ibi notatur, dum

morbus in melius vergebat , cicatrices denuo emollitas subsedisse. Omnia iam haec observata docent, aliquam mutationem. in loco dei flors , inprimis in cicatricibus vulnerum, praecedere solere illum statum , ubi latens hactenus contagium incipit actuosum fieri . Unde videtur admodum probabiles, illud venenum susceptum in loco de morio haesisse tamdiu Cni autem illud venenum, in demorsa a parte Hens s liquidis permistum foret,

abriperetur in sanguinem , sicque illud

coningium universse humorum massae communicaretur, ideo credidit Celeberrim S

mages Ibid. p. s. , solidas partes potius hoc veneno imbui, quod ob istositatem illis firmiter adhaereat, donec istiora, a iiive

causis accedentibus, in actu in deducatur, attenuetur , fluidis misceatur, inficiat.

mnia . Observata videntur hoc docere quod in vulnere contagium haereat tin preM

. t 38. sum diu dum illud incipit agere

saepe recrudescunt vulnera diu clausa virulentamque saniem stillan interim tamen dubium videtur, an idem illud contagium sanguine receptum statim actu sum fiat, nec per plures dies humoribus nostris permistum manere possit , absqueeflectu sensibili . Illi casus , qui . ii 76.

memorati fuerunt , videntur hoc docere

Dum enim hydrophobus pater morti pro ximus ultima figit oscula liberis , illos inficit γ nec videtur . verosimile illud venenum adhaesisse integiae uti, sed potius subtilissimam eius partem venis bibulis receptam fuisse . Dum ex Atireliani, HiLdani observatis saliva , exsiccata in veste ab animali. rabiolo lacerata, infecit mulie-inem , quae dentibus momorderat illum

vincque latiis, i sua retigerat be --nenum, videtur potius illud conta ium saliva sana dilutum , deglutinim fuisse

vel per venas bibulas iis interni inere sum , iram quo , partibus olidis vilcosa tenacitare adhaeserit Monge m Dyis o videtur probare ille casus , sibi levis rasura epideria: idis, ab unaue rabi di selis ficta

hunc morbum induxit. Certe videi nus alia venena, humoribus illa, per naultos dies haerere in corpore, antequam e tecta sua monstrent . Dum in variolarum in culatione crudo vulneri pus variololum

instillatur, tenaci emplastro applicato mnantur. Dim i modo promovere res Orptimnem lautiis contagii variololi per venas attamen observata docent, pluribus diebus adhuc aegros a morbo immune manere 'Procul dubio pius illius veneni variololi resorbetur , licet pars vulneri inhaereat

ideo , dum in acturire deducitur illud. contagium , sebris' reli ilia variolarum lymptomata emergunt , sed ii nul tunc vulnus incipit dolere aluiue inita in mari, quia ibi pars hujus comagii notabilis remanserat Ubi autem hinen sum methodo exsiccatis variolarum crusti in pulverem redactis per nares attrafus , arti laeexcitantur , cidetur hoc per esse prionem subtilissimi contagii , in cructis illis latentis, fieri ; attamen non ilico variola sequuntus, licet procul dubio latis cito sanguis hoc veneno inquinetur

264쪽

Qualis autem mutatio contingat in hoc veneno , illo tempore , dum actuolum redditur quomodo tuti distera a se ipso , dum latens in corpore nullo se manifestabat

effectu, videtur dissicillime explicari posse

Merentur tamen legi illa, quae in dissertatione , toties jam laudat . C libere natis Sati ges ingeniose de hac re disputavit In reliquis animalibus venenatis crudo sanguinolento vulnusculo comi micatur vi-xus, statim pessimos essectus iaciens vix nocens, nisi recenti vulneri instillatum fuerit inde in in his animalibus invenianus mirabilem fabricam dentium , quae efficit , ut eodem tempore dum morsus inti igitur, venenum necessario vulneri faeto instilletur. Servo dentes vipera caudisonae, otii in i idem acutissimum exeunt; verum sub hoe apice tota longitudo dentis crenam insculptam habet satis cavam , per quam venenum vesiculis , quae his dentibus adjacent, contentum deducitur in vulnus an fictum , dum musculi maxillas, mom que nre animali, adducentes premunt simul vesiculas succo venenato turgida , quaeips adjacent. Notum est , apum cie parum aculeum liquidi guttulam minimam instillare vulneri sequi ilico molest a sym-

promata : canis autem rabidi fauces plenae sunt aliva venenatam dentes eius hac madent: hinc morsu vulneri facto haec saliva immittitur,m amen hoc venenum per menses saepe manet nullo se manifestans flectu ; pollea subito eluosum sit, cum horrendis symptomatibus holirinem

paucorum dierum spati perimit, ejusque humoribus , lativa inprimis , similem labem impriniit, per quam illud contag una propagatur in alios, ctiam absque vulnere

inflicto, uti observariones recensiti docue runt. Mira certe veneni rabidi proprietas,

explicatu dinet illima. . Videatnias jam reliqua symptomata, prout ordine e mu

tuo quuntur.

- AssiTuno, RAviTAs c. L ssitudines illas spontineas morborum inurorum praenuncias esse notavit in Ai noris misH pocriates , uti antea ad r . dictum bit hae sequuntur dolotes illos in varie assecta praegressos, uti omnes histo- xi huius morbi , accurate descripta

testantur . Simul incipit tunc genus ne vosum turbari, somnia oriuntur horrenda,

moestitia insolita , metus absque causa Non mirum est illos metuere, qui conscii sunt , se a caine rabido demorsos suis Te verum tristitia, metus observantii in illis, qui ignorant se hoc veneno insecto fuisse, vel ob diuturnitatem temporis post morsum inflictum omnino obliti sunt sibi ais quid contigisse : quin imo hoc morbi stadio acies pallida, contracta apparet, ut in meticulosis hominibus fieri

solet Quamvis autem nervosum genus in suis senetionibus turbari incipiat , dum illud venenum actuosum si , tamen nondum magna mutatio in reliquis humoribus , servatur sanguis hoc morbi tempore de vena missus sanorum sanguinis similis

est CPhil in h. Transes. Abriugem. Om. I. t 277. M. h. Prinnis ille gradus hujus morbi in quihusdam durat diutius: in aliis cito succedit hydrophobia . Sic legitur Iati ges

de homine , qui per quindecim dies in

crure demorso dolores per integram septimanam singulis noctibus rigores calores , sudores senserat Ounque subito mirabatur , quod scyphos aqua abluere uti muneris ratio postulabat, nullo modo

posset intra biduum hydrophobus

periit

Hoc morbi stadio subito apparet horrendum illud symptoma signum pato-gnomicon , a quo morbus hydrophobiae

nomen accepit , nempe aquae 3 omnium liquidorum metus. Miser homo, qui ante quinq te circiter menses a rabida sele morsus fuerat, avide uir erat primo die morbi vinum rhenarum muli aqua dilutum secundo die attonitus ipse mirabatur quod horreret totusin convelleretur, dum

videbat scyphum plenum eodem potu qui adeo placuerat . Quandoque adhuc aliquam liquidorum partem deglutire o sunt, sed magna cum disticultateis contorsionibus miris totius corporis Ibid. . In quibusdam observatum sui , quod a propria saliva deglutita statim adeo ange. rei

265쪽

rentur, ut mox se morituros creeerent Interim tamen nullum impedimentum videtur esse in via , per quam potu tram

sire debet : nam idem ille homo, qui a propria saliva' legi utita ess me afficiebatur , deglutiebat omni hora bolum solidum, qui drachmam ponderabat, qui dem longe facilius ac celerius , quam alius homo facere potuisset Philυορε Transies.

Abri . T. 3. p. 77. B et Sepulcret Anat. T. 4 et Is . . Dum autem quia offerebatur, horrebat, Qventrieuli regio mox ro modo intumescebat . Cum autem solidas offas semelici canis instar celeriter deglutiret , tentatum fuit, an prono situ bibere posset, ut canes solent. Transversm ponebatur in lactes, prono capite ultra Iectum parum eminente, supponebatur vas argum tenui erevisi plenum, quod non tantum facile tulit , sed etiam testabatur , se quam maxime refici coe-visiae odore , certumque esse , quod brevi totum illud vas evacuaret . Dum autem os propius admovere tentabat , non O- terat , c mox regio ventriculi intumescebat. Tandem tamen linguam exseruit tentaturus, an lambendo posset erevisam sumere sed dum apex linguae tangebat superficiem cerevisiae , mox retrocedebat subito totus perterritus . Interim miserises, Tantali poenas patiens, delectabatur bibendi imaginatione , semper sperans quod tandem bibere posset, nec patiebatur vas cerevisi plenum removeri, millenis vicibus denuo experiebatur, sensin os admovens erevisiae , mox subitissime caput removens . Tentatum sui , an per arundinem cavam sugere posset erevisiam,

sed nec hoc potuit perficeres: sicque periit

miserrime.

Dum observabaent Medici in tal bus aegris sitim ingentem , adeoque summum potus desiderium is tamen illos convelli, dum tentarent potum deglutire, imo dum labiis vel linguae admoverent, in quibusdam etiam liquidi tui ulcumque aspectum

summum metum sacere, imoin furorem Varias excogitaverunt causas mirabilis huius symptomatis Aerius CL.6.c. 2 l. Iop.

notat, quosdam dixisse, quod canis ima-uinem viderent hydrophobi in omnibus

liquidis , hinc horrerent. Raecius iem n nis p. 76 extra omnem dubium hane rem ponit, dicens : Vidi ego tales abhorarere in poculo eanes, ae abigendos ex tibi

is exclamare . In ultimo morbi stadio quandoque delirantes hydrophobos talem sorte phantasiam habuisse , non videtur impossibile sed inde aquae metum deduci posse in omnibus, repugnat observationibus fidelibus & frequentissimis Saltas Diversias

me Febri pestilent oec. p. 346 plures

interrogavit hoc morbo correptos negaverunt constanter , se aliquid videre in

aqua praeterea non tantum aquam , sel

iustula, aliave sercula dilutiora , tu bidosque potus , in quibus nihil tale potest repraesentari, pariter sugiunt, nec per sphonem trahere liquid possunt, quae non vident. Neque etiam apud recentiores Medicos, qui omni cum cura hunc morbum indagaverunt, aliquid sinite legitur Solet inculari difficultas deglutitionis; sed certe solidos cibos deglutiunt, quandoque av de comedunt b. p. 6 . In illo pro, cujus mentio praecedenti paragrapho facta fuit Phil transies. Abri . t. s. p. 66. notatur, quod avide eomederit, nihil vero bibere potuerit. Cum autem a salivae deglutitione pessime se habere tales aegros observatum fuerit, hinc voluerunt quidam auctores , inde aquae metum fieri , quia omnis potus salivam diluit, in ventriculum deducit, dum deglutitur . Sed certe solidi cibi, dum masticanturis deglutivi tu , saliva undique obducuntur . Satius

Diversus is 3 p. putat , ideo abhorrere omnia liquid , quia perceperunt se liquidis assumtis pessime habuisseri sed

historiae talium aegrorum docuerunt, quod primo initio, dum venenum illud actu sum fit, potum assumant facillime , mox ipsi mirentur , quare potum , qui antea placuerat, nunc horreant unde patet , illum metum aquae o omnium liquidorum non sequi molestiam perceptam a deglutito potu, sed potius prae cedere . Hydr phobus ille , cuius meminit Celebe=rimus uvager Q. et in notis . , sensit se non posse sere conspectum aut attactum aquae, dum scyphos eluere vellet: iusculum tamen oblatum adhuc deglutire potuit, sed

Corale

266쪽

sed cum molestia. Ubi autem semel aquae metum illum insuperabilem habent aegri

tunc non adeo mirum videtur , quare ad solum conspectum qine , imo oc solum nomen , Orreant: videmus enim etiam in ianis hominibus solum nomen rei nauseo ,- abominabilis, ventriculum uia vertere . Ob similem rationem videnturres pellucidas , vel speculi instar refleistentes, horrete hydrophobi, uti notavit Nilus es loco citato. quia aquae deam renovant. Imo quandoque observatum fuit, qaod ipsum aeris motum horreant, hinc Nid stantes rogent , ut cubiculum clausum maneat is halitum ab ipsis avertant Sativages in loco modo citates. ει l. transes. Abri . . . p. J66. . Vomitus glutinis susci c. Talis vomitus non semper , sed quandoque tamen observatur aeger ille , cuius statim me

lio Dei sui Ibid. x stetidam vomebat materiam , instar sanguinis nigri, oleiscetorem redolentem, Qquidem aliquot vicibus, cum levamineci in cadaveribus hoc morbo defunctorum bilis viridis viscidae magna copia reperta fuit Ib. p. 68. . Incalescentia, febris Saepius solent comitari hydrophobiam Iauis es Disseri fur

a Rage p. I et in notis.): tamen, alii exsus observati aerunt , ubi haec non aderant . Puerum septem circiter annorum hydrophobum , postquam a sele rabida momfus erat, externas partes corporis rigidas

habuisse legitur Ib. p. πι); sed simul habebat pulsum omni modo malum is in syncopem dilabebatur . In illo puero videntur vires vitales a veneno penitus o presta suisse. Febris autem quandoque adest is quidem satis valida Ib. p. Ia in notis non semper tamen Ib. p. 7 . h. Plures enim casus ab auctoribus recensentur , ubi hydrophobi perierunt homines absque ulla

DI Item p. as quin imo Salius Dis ND CD Feb. testilent edic. p. 38. testatur, se tantum binos vidisse , qui hunc mombum una cum sebre patiebantur quorum unus , a rabido cane demorsus , ulcere iam fano, ex vehementissimo ictu contusionem istasitem in imo ventre acceperatri unde

valida febre prehensus paulo post rabie

correptus , tertia die vita functus est posis et certe ebri, haec validae contusioni praegressae adscribi . Alter casus , ubi febrim hydrophobiae comitem observavit Salius erat in muliere, que absqua contagio accepto, in morbo acuto hydrophoba facta suerat: cujus mentio facta fuit . II 3 o. His autem bini, casibus exceptis , dicit

Rebatiorum rabientium, quo ego vidi, nominem sensi ulla consistari febre , ne hu-itis adesse suspicionem, ne dixerim signum observavi mine olligo , alientes rarisne proprii virus non febricitare ; si autem alia quando febricitent , εο ex corporis praevia altera indistinii ne fieri . Cum autem aliae fide dignis imae observationes doceant, hydrophobo febricitasse, tantum inde concludi potest , quod ebris non semper adsit. Vigiliae assidua . Cum enim anxietas magna semper adsit , sitisque, siccitas saucium, hinc somnus admodum diffisilis, vel nullus: de quo symptomate ui

morbi satis convenit inter autores. Priapismus . A Galeno me compos M.fectin, locos l. p. c. Io. t. Ira. p. 624. quidem definiebatur , quod esset puciendi ine mentum fissile, in longitudinem v orbem tumefacti,

citra rei venere appetentiam. Interim tamen

a Medicis vocatur hoc nomine perpe . tua ε constans membri virilis erectio, licet simul acer in venerem stimulus adsit is Prius , hortorum custode Deo qui erecto membro in statuis antiquis visitur, nomen derivatum est . Hoc sympi in in pluribus hydrophobis observatum fuit. Ita legitur Hemandes rerum Mulcan. med..thes r. p. 49ῖ. de baiulo, qui ultimis tribus diebus morbi , involuntariis cperpetuis pollutionibus, semen, ani nasia simul suavit . Septuagenarius homo priapismo incitatus , ipso morbi decursu

uxori concubuit CN N. Sepulcr. A f. ι. I.

p. 16. . Idem illud sympto in legitur observatum suisse a Li Philosorans Abri . t. 3 p. 78. qui tamen credebat, illud a largis emplastris vesicatoriis , quae applicata tuerant, productum suisse . Observavit idem C Iebarrimus Ibid. t. s. p. 369. sed, notatur in illa morbi histori , quod fuerint applicata vescat

267쪽

ria . Interim ainen ab Aciret .m t. morb. I. . c. o. p. 22 o. inter sumptomata huius morbi recensentur veretri frequens Irmsi cum seminis Μυοtantiario adiu ; licet in curatione huius morbi apud hunc auctorem nulla fiat vesicatoriorum mentio. Inicem in simile malum vidit Amatur Amat.

Cogitationum alienarum e. In locis statim citatis pluam exempla habentur, quod magna hi cogitatione mutatio simul his aegris contigerit. Quandoque summum

odiu in habebant erga illos , quos ante morbum amabant reverebantur oliquando tantam inquietudinem, ut celerrime aufugissent , nisi ab adstantibus impediti, plura alia similia.

Omnia hactenus recensita symptomata solent secundum morbi gradum comitari. Verum cito augentur haec mala, tunc miserrima conditio talium hominum est sitiunt immaniter , sed nequidem potum nominati serunt , quia surantis convellantur. Unde Aureliancis Metit morb. c. 16 p. a Io. momuit, dum vena his secari debet : Ita in merui avreine aver

tendia sint aegrorantium Ora i , atqNe aura

excipiencius suo , ne sonitu mus commoveantur Lingua sicca fit atque aspera, ct hiante ore promine , horrendo cerinspectaculo; cumque interna oris exsicce, tur, vox admodum rauca fit; cum si-anu respiratio admodum distici lis sit , i terrupta voce loquuntur: unde latratum canis imitari hos aegros, scripserunt autores . Cum autem propriam salivam horreant sic trans Abriast. r. I. p. et o quia ab illa deglutita pessime afficiuntur hinc illa colligitur circa os spumosa tit, ob anhelam admodum respirationem una cum halitu exspirat quaquaversum dispe agitur. Imo fatentur tales aegri saepe, quod habeant inelu tabile deside sum adstantes conspuendi , vel otiam mordendici hinc monent ne propius accedant. Non enim semper deli'nt tales aegri unde merito Salitis Diinisus is Febre pe=hvr se.' asa, inter propriam pathognomica hujus morbi signa delirium non esse numerandum Fatetur quidem , sen nullos vidisse rabientes , qui non tan-

tum delirarent , sed c urerent : tametri testatur vidita alios , in quibus nulla unquam sui vel minima delirii suspicio, qui aequo animo serebant omnia tentamina, quae adhibebantur, ut potum uia

mere possent; cumque canum more cogeiarentur invitiis reluctantes alios morsu petere, rogabant custodes, ut ipsos coercerent valides, ne in adstantes insili reis sent rimo vincula apponi libenter tulerunt quidam , ut sic securi essent , se aliis nocere non posse Delirantisis pesssime Q.

rentis hydrophobi casus legitur Philinos

Transact. Abri . . s. p. 67. 69. Baccitis de minis p. o. Atta c. FOM . . pari. a. p. 8 i. . Sed Malia observatio habetur de tali aegro, qui non solum mence comstab it per totum morbi decursum, verum quibusdam adstantium visus sui , melius ratiocin.iri, quam sanitatis tempore CPhil. Transact Asri Q. T. y. Ιχ. 28 I. In genere videntur observata docere , raro penitus delirare hydrophobos, sed licet torvo minaci vultu , clamoribus , feroci mo

dendi conatu , terreant adstantes, tamen mentis compotes manere plerosque ad mortem usque . Palmarius me morbis cons

glini p. 69. quidem voluit, hydrophobia

prehensos osse mente captos, se suosque ignorares fatetur tamen in remissione mali multos miseriam suam agnoscere, ac deplorare . Historia enim citus morbi d

cent, non semper continuo tramite hunc morbum decurrere, sed saepe subito exacerbari omnia, dein iterum remittere parum

in i inoph.Transact. Abrud T. s. p. 267. : sed simul constat . plures hydrophobos

monui de adstantes, ut sibi caverent, durupraetentiebant novum furoris quasi par xysmum instares rubor aciei maior, oculorum immobilitas , distorsiones musculorum facie , plerumque praecedunt immediate talem exacerbationem

Miserrimus ille aegrorum status non diu durat incipit tunc pulsus vacillare, imo delicere, respiratio fit disticillima, sudor gelidus viscidus per totum corpus exit Wplerumque convulsi pereunt. Habetur tamen observatio Hydrophobi Ibid. t. r. p. 28 i. , qui absque ulla convulsione uno absque agonia, moriebatur . ac si

268쪽

universalis paralys mortem induxisset in hoc autem aegro incipiens morbus post dolores molestos veram paratisin secerat in brachio demorso . Raro vel nunquamqvirium diem excedit hic morbus , computando in primis a ne prim gradus ast qui , uti ad eandem hane paragraphum iam monitum sui , prima illa sympe mata , us latens venenum docent iam actuosum fieri , quandoque per plures

dies utant , antequam aquae metus se

quatur.

I. 1139. LX tota ae histori s iret ad ii I p. constat huius mali cognitio rc prognos autem e licitur ex consideratione or 33. ii 37. 338. simulque cogitando tristissimas ubique eventus, quum a nata Medicina hucusque, omne sere Artis Principes deplorent demorsorum prophFlaxim vix diam eri haleri , at iam aquam paventium sanatorum exemplum dari certa fide ullum 'maxime vero dolendum , post saecula elapsa , irritum successum hactenus applicatorum deplorantia, non esse tentatas diversas a primis methodos.

Diagnosis huius morbi ex aetenus enar morsum rabidi animalis sequi solent, D men nondum est ab omni metu liber dirum hunc morbum posse sequi Prudens Medicus hoc aegris nunquar revelat, sed illorum animos certa spe erigit cum constet observatis , metum futuri aliis cere : interim tamen Medicus angitur ob incertam Prognosin, dum aegros suos magni consolatur fiducia is quidem tanto magis , quia omnes sere Medici desperaverunt de curanda rabie, ubi aegri iam ab aquais orninibus liquidis incipiunt abhorrerem illudque symptoma brevi selet se qui dum venenum hoc actuosiam fieri incipit , Dioscorides iam Theriar. c. . p. 23. testatur quidem, quod plures demorsos ab aquae metu vindicaverit, istiam ab aliis Medicis noverit servatoc verum ubi jam hydrophobi erant, nullum novit servatum fuisse . Ex historiis quidem unum alterumve hoc morbo evasta acceperat, sed

ipse nullum talem casum vidit. A theta Lib. s. c. . p.7 . versa. hfimilia testatur radditque illos , quos ex historia servatos didicerat , non a rabios cane demorsos fuisse, sed ab homine quodam prius moris hunc morbum accepisse . Notavit autem Celeberrimus Savi gea isen. δε la et p. 7. quod venenum rabidum , ab homine communicatum alteri homini minus virulentum sit , quam quod per morsum canis aut lupi communicatur Aulusi Lib. b. e. a J Io7. ymeminit Phusissimum hunc morbum producere . Unde losophi, qui invicto mentis robore supe- licet Medicus efficacissima remedia adhu ravit aquae metum sed videtur suspectat. ad praecaventa pessima mala, quae nonnihil esse illa historia, quia dicitur. ,

I bin V. M a quod

raris sitis evidens habetur recensita enim fuerunt signa, quae demonstrant, canem, vel aliud animal, rabiosum esse : deinde descripta fuerunt syna tomata, quibus luccessive hic morbus in homine se mani- estac Prognosis autem elicitur pariter ex ante dictis r nam . II 3s habentur illa, quae successive in canibus rabidis occurrunt; tuncque monitum fuit, morsum eo periculosorem esse, quo animal diutius hoc morbo laboravit se morti propinquiuus est. Praeterea ad s. 137 patuit quod calor magnus aeris excitando in uia morbo iaveat & citius actuosum reddatur hoc venenum in calidis ac biliosis homi-imibus, quam in rigidis ac leucophlegmagicisci adeoque variui vivendi genus is diversa remedia exhibita, in Prognosi consideranda sunt a Totus autem morbi decursus praecedenti paragrapho descriptus suit; adeoque major vel minor spes est, prout symptomata haec graviora ves leviora suerint.

Id autem & difficileis tristissimum simul in Progno est, quod non habeamus certa signa, quae docent, lud venenum ab homine susceptum , ex corpore expulsum esse, vel sic domitum , ut in poste-σum nocere nequeat. Ex illis enim, quae

ad s. ii 3'. dicta puerunt , constat illud

venenum diu posse latere in corpore, nullo indicio se inanifestare; attamen postea subito aetuosum reddi is calamito- Ussit Zeo Dy

269쪽

quod ille Philosophus balneum ingrestiirus

viderit in aqua canis imaginem , tunc ratiocinio suo utens dixeridici rud iani commune cum balneo λ sicque superaverit morbum . Licet aute in reliqua symptomata hydrophobiam co: nitantia a Veteribus descripta adhuc ovi Medici inveniant , tamen illam ima inem canis in

liquidis oblatis, causam , ut sertur, quod

aquam horreant aegri , non confirmant recentiorum Observata inde etiam Salius

Dis Uti De Febre silent. c. p. ;66. huius historiae fidem in dubium vocat

dicens: Cum enim ab eo tempore citra perio secula nullam habuimur soriam uti santem , confirmatam rabiem fanatam fuisso in tibium mihi vocatur de stas Ortim scriptorum e quod si vero hi ex hoe morbo fas

vari sint, in eam e sententiam , tis incipient , non promes morbo, re Martim sit. Interim tamen non videtur negari posse, aliquos evasiste hydrophobo : videntur enim observationes satis exactae, post Sata Diυ s' tempora notatae , hoc docere Helmontis In capit. Demens Idea g. 47. p. a I. Doculatum testem se profitetur Vidit enim trans intem navem, in illa senem nudum , funibus vinctum , habentem pondus pedibus affixum ona sub

axillis transeunt alligatus erat antennae a cane autem rabido demorsus senex ille iam erat hydrophobus. Credebat He montius, quo miserum sussesare sub aquis in

animo haberent , ne propagaretur contagium : at nauta audacter promittebat lenem post rediturum anui . Pretio impetravit Helmontis , ut socius, testi;

esset huius curationis viditque , quod senem in altum prius sublatum in mare

praecipitem dederint, tu aquis retinuerint tanto tempore, quo salinus Miserere recitari potuisset postea adhuc binis vicibus submerserunt , sed non tam diu

Dumque mortuum senem suspicaretur fAmontius, solutis vinculis cepit aquam marinam , quam hauserat, vomere, . revixit, postea rabie liber . Testabatur autem nauta, omnes hydrophobo sic sanari posse Aliud exemplum lanatae hydrophobiae legi.

tu Aeaci de Sciences stan. 6sq. Hisor. p. 8. . Praeterea ad 3. IIIo casus naris

ratus sui sanatae hydrophobii verum ille

morbus non a morsu animalis rabidi nutus luerat , sed sponte in morbo acuto

aqua metus sequebatur.

Forte quandoque illud venenum in rem ethcaciam habet, tunc quidem aliquem quae metum producit , sed non omnino incurabilem sequens casus PHLTransact. Abrigd. t. p. p. 282. hoc docere videtur. Bini pueri, unus decem, alter

novem annorum , laverant, pertractaverant multum caput canis, qui alio cane rabido demorsus suerat, hoc ellectu, quod vulneribus sanatis a rabie liber mansit illa canis . Verum post sex menses circiter ambo pueri inceperunt se male habere in imo abdomine dolorem sentire , qui sensim versus umbilicum adscendebat post binos menses accedebat ad hos dolores lenis alvi fluxus is quandoque animi deliqui post aliquod tempus dolores abdo.

minis ad ventriculum adscendebant, imo altius tuncque sequebantur convulsivi motus circa ventriculum abdomen circa finem non mentis inceperunt aquam horrere , nec poterant ullum liquidum aspicere quin statim animo linquerentur, sequentibus postea motibus corporis convulsuis imo lareatum canis imitabantur, mordebant , in primis aetate major

Paroxysmi illi per horam durabant, quandoque minus circa finem paroxysmi animo linquebantur postea dum ad se redibant, meticulo sugiebant adstantes atque intra hora circiter spatium penitus erant ab omnibus his symptomatibus liberi Notari meretur , quod eodem praecis tempore ambo pueri corriperentur hoc paroxysmo Winde emergerent : quotidie autem in ambobus exalperabatur malum. Undecimo mense peiora erant omnia, ita uim extra paroxysmin fugerent homines, neque ad se invicem accedere vellent post septimanam autem natu maior patrem

accessit, admirabundus dixit, quod bene se haberet abique ullo metu aquam intueri. posset idem contigit natu minori. post tres quatuorve dies recidivam patiebantur,is post septimanam denuo subito liberabantur bene se habueruiat in

posterum , nisi quod natu, o quint

270쪽

saeculorum experientia demonstraverat esse imparia huic morbo debellando , neque videntur multum incubuisse , ut novae methodi tentarentur . Ultimis tamen his temporibus cordati viri ausi fuerunt a trita via recedere, experiri, quid alia remedia efficere possent , laudabili certe instutulo, nec absque successu: uti postea in curatione videbimus.

plerumque organa deglutiendi uteunque

decimo mense adhuc aliquot parox mos passus fuerit. Ex his patet, non quidem absolute dici posse , quod nul lus aquam paventium sanatus unquam fuerit sedis simul constat , raro admodum contigisse hanc elicitatem . Ob hane causam videntur m dici sere desperasse de curando hoc morbo : dederunt tantum tali remedia, quae M.

f. ir o i Isse Aio cadaverum docuit ab inflammata gluten biliosum varium in stomacho vesiculam et s.

atra bile planam, peri cardium siccum pulmones coacervato omni sere cruore incredibiliter plenosci cor sanguine tam sere siceat plenum arterias plenas venas vacuas cruorem valde liquidum, &vix in aere concrescentem, dum missus vena concreverat ante triduum omnes musculos , viscera cerebellum, spinalem medullam , sectora solito

Antea ad g. II 36. monitum suit, ve bus hoc morbo deiunctorum fuerint obse nenum rabidum multiplici contagio posses vata. communicari imois pertractationem Organa deglutitionis utcumque inflam- multam rerum insectarum non carere e mata . Ex historia morbiis symptom ficulo r hinc multis videretur imprudens tibus antea enarratis patuit, quod quida. facinus , Diophoborum cadavera disse vel omnino non , vel saltem difficillime, care inprimis cum observata quaedam deglutian dubium autem videtur, an illa

docere videantur , quod aliquid maligni in edda liquidorum deglutitio inflammationi organorum deglutitionis adscribenda sit an vero horrori insuperabili ab omni- .iti talibus cadaveribus adsit . Chirurgus enim , dum hydrophobi cadaver sic bat, scalpello leviter vulnerabat digitum indicem, & mirabatur, quod longe maiorem dolorem perciperet , quam a tali vulnustulo expectare potuisset. Alter Chirurgus, qui biduo ante digitum vulneraverat dum manubus versat in simili cadavere viscera cadit emplastrum vulnus tegens, quod in tabo eadaveris perluebatur, sed paulo post Erysipelas manum occupavit bus fluidis, qui in hoc inobo observatur. Historia morbi docet , quod aegri , dura incipiunt aquamin omnia liquid metuere, de nullo dolore saucium conquerantur imo quod solidas ossa deglutiant absque impedimento , majori saepe alacritate quam in sanitate solebant . Juvenis quatuordecim annorum Philoseph. Transact. Abri . Tom. s. I). 366. 68. , qui hoc cum multa tensioneis dolore Ouid. t. morbo periit , optime comedebat , licet p. 69. h. Interim non novi, in historia nullum potum deglutire posset. In Angi-

medica memorari exemplum , quod rabies nis autem inflamniatoriis, uti notum est, communicara fuerit per sectionem cadaveris hoc morbo defuncti. Similia autem mala ae illi Chirurgi passi fuerunt, quandoque contigerunt sedulis Anaromicis dum putridas cadaveris partes dissecarent. Verum docuerunt obsepvara , quod cadavera hydrophoborum media hyeme intra quindecim horarum spatium ess me coma

putruerint Ἀ-- sis n. sur a Ratrp. 4r adeoque videtur subi e putre-cni adscribi hoc posse Videndum iam , quaenam in cadaveru dolor adest is solidorum ciborum impossibilis deglutitio , licet liquid adhuc

transire possint. Unde vidc tu illa inflat matio potius enectust morbi jam facti quam causa non mirum enim est , has inflammari , dum convelluntur vel ad minimum tentamen liquid deglutiendi nullo humido madescunt, ingens copias liv excernitur hinc exsiccatitur penirus. In cadavere iuvenis hydrophobi, sed raptim Hisiecto, inventa sus interior supe .ficies oesophagi inflammata aspera arteria. R. 4 etiam.

SEARCH

MENU NAVIGATION