Gerardi vanSwieten ... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis. Tomus primus septimus Gerardi B. De VansWieten ... Commentaria in omnes aphorismos Hermanni Boerhaave de cognoscendis et curandis morbis

발행: 1764년

분량: 364페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

Coistis videtur pariter hoc suspectum , buisse, dum puta. dicit: Sed aliud per

culum excipit , ne infirmum corpus, in aqua frigida vexatum nemorum sentio absumat. Id ne incidae , a piscina protinus in

Oleum calidum demittenuus est. Interim i me in extremo hoc morbo extrema remedia esse tentanda dicta ratio is si brumali tempore a nimio rigore aquae maliquid metuendum videretur, posset illa egelida reddit attamen a subito illo horrore coneumone totius corporis, quae percipitur ab immersione in aquam frigidam

speratur merito magna mutatio , atque ideo haec praesertur Horrorem illum aquae

sublatum fuisse hac methodo in hydroph bis, satis certis constat observatis . Novi hoc factum fuisse Lugduni Batavorum in homine, qui a se te rabida demortus, glecto vulnusculo , sexto mense in udr phobim incidit postquam enim larga copia aqua persulus fuerat toto corpore, bibere potuit is levari in omnibus videbatur attamen periit . Sed notandum, quod jam per triginta horas suerit hydro-phobus , antequam hoc remedium tentaretur . Verum, alius casus legitur Academ des Scisne s cun i599. his p. 8. de puella viginti annorum , quae jam hydr phoba cum esset, immergebmur aquae satis rigidae , in qua copiosus a marinus di lutus erat: repetebatur frequenter haec immersio postquam diu sic illam vexaverant , relinquebatur in bilineo , tota

quasi stupesaeta . Mirabatur haec aegra quod iam aquam absque horrores videre poterat postea autem ebricitabat quidem

sed communi methodo eliciter tractabatur haec ebris, a qua mensis circiter spatio evasit Vomendi conatu aderati , levabatur vomit, Toto autem morbi decuri balnea frequenter adhibita suerunt: unde videtur prodesse , si vi illata dometur illae aquae metus simili modo ac antea patuit ad . iii p. I. melancholicum delirium emendari quandoque, dum magna vi repugnant, qui horum egrorum custodiam gerunt . In eodem loco legitur de hydrophobo , cui arbor alligato ducentae urnae aquae projiciebantur in corpus , tali

cum effectu , quod aquae metus cessaret Requiritur autem immerso , vel larga profusio quaeri nam a modica aqua irritatur morbus, non domatur.

Cum autem ad conspectum aqua ilico

horrescant aegri, tentatum fuit, an ex vase elauso per fistulam liquores fugere possent . Similes artes , quibus Medici succurrere tentabant Hydrophobis, jam apud

retianum Acut morb. l. . c. I 6 p. 34. . leguntur . Varia talia tentamina, alibi

Philoseph irans. Abri . t. 3. p. 27 . h bentur, sed plerumque absque successu Apud Joannem abrum Lynceum si mandes sis rerum med. exic. p. 492 quidem habetur, quod hydrophobus per canaliculum contecto poculo, ne liquid videret trahere liquida sorbere potuerit , nec tamen evaserit . Sed plures alii auctores testantur , nec per fistulam hydrophobos liquida ducere potuisse Via'. an de IVDion obse . rarior cent. I. n. Od. p. 7 6. h.

Cum autem , uti ad 3. II et dictum fuit, in hoc morbo circa ventriculum biliosi corrupti humores haerere soleant initus , sive spontaneus , sive per artem excitatus , levamen attulerit aegris , uti constans apud autores observatio docet profuturum videtur, vomitori uti inprimis ubi post vena sectionem Whalnea modo laudata potare denuo possunt stri; tune enim longe facilius Emetica tolerantur, dum post singulos vomitus aqua tepida potari potest.

Omnibus his adhibitis, certum est, multum turbari aegros, admodum delassari, quae incommoda nunquam melius leniuntur, quam pacato somno

Emulsa ex seminibus sarinosis cum syrrupo papaveris albi velin opium prudenti dos

datum, huic indicationi tuto sari facient. Cum autem antedictis constiterit , in morbo hoc nania exsiccari , hinc sponte patet, humectantia in victu requiri simul adeo tenuia, ut facillime a visceriabus hylopoleticis subigi possint. Decoctum

hordei, oryzae, avenae, mulsa ex his seminibus farinos parata, ut scient, quae simul putredini in hoc morbo metuemdae adversantur. 11 Is

282쪽

a 36. ii 3. vero methodus haec nititur omni morbi indole , omni artis praece- tori ita videtur nihil exitiale magis, quam acerrimis calefacientibus

exsiccantibus, nervosum genus exacerbantibus medicamentis, hic venenis, lam exissiccato suo malo aegros enecareri rursumque nihil crudelius , quam , abiecta cura- tela omni statim negligere, aut suffocare. Cum in multis venenis in morbis

malignis observetur in corpore humano quod vires ilico langueant, pulsus a d bilis, celer , intermittens hinc antid torum titulo sere semper suerunt data talia remedia , quae calida aromatica virtute vires erigunt, motum vitalem augent. Theriae , Mithridatium his similia composita orsicinali remedia , magnam aromatum copiam habent satis calefaciunt , dum assumuntur . Cum autem

quandoque per sudorem dimetur susceptum contagium, uti in febre pestilentiali o servatum aliquando fuit in commendabantur in hoc morbo ad eundem finem talia remedia . Verum si considerentur omnia symptomata Hydrophobiae uti, illa quae in cadaveribus hoc morbo defunctorum fuerunt observataci satis patet exsiccari hic totum corpus, turbari ac irritari totum systema nervosum is saepe sebrim satis validam accendi cum inflammatione fluctum, oesophagi c. Adeoque satis patet, calida exsiccantia remedia minime conducere , dum aquae metus adest.

In cura prophylactica aliquem usum habere possunt , si prudenti cum moderamine dentur, ut ad . ii a dictum sui . Interim tamen videmus a multis calida acria talia commendari . Sic testatur

CHeberrimcis Albertinus Inst. υλι . t. v. p. 4io. Bononiae, in trinis montibus circumferri antidotum aDein rabioserum canum morsti , cujus vatum, compositio

que experientia compris it idque urinas ciere acie freqtientes viriles, ut interdum j.m-guineae apparerent . Videntur autem latis

verosimile esse , quod arcanum illud remedium cantharidibus constet , cum illae

laudent ut ad hydrophobiam a quibusdam. Sic apud accitim me moenis. Antidotis p. 8o. legitur , quod Rhaetes Joannes

Damascentis commendaverint antidotum ex

caenia ridibus si nempe abscissis alis, capite ac pedibus, insula per noctem diem

in lacte ebutirato, acetos , mox exsiccatae ac lenticulae farina exceptae, serm

rentur in trochiscos ad pondus scrupuli unius ex vino is exhibeatur trochiscus. ad multos dies . Si autem patiens emi xerit sanguinem , lacte recenti attemperari posset urinae acrimoniaci unde videtur

alibi inter salutis signa numerasse abiis.

p. 7 . , rictum urinae nigrae, etiam an guinolenta , si alia non adessent accidentia. Postea idem remedium ab aliis Medicis commendatum legitur Medis infrt. s. para. a. p. 78 . . Si autem considerentur illa , quae Dioscorides seripharm. c. a. p. 4oa habet de flectis cantharidum humano corpori ingestarum quod nempe sequantur rosones ab ore ad vesicam usque animi defectiones, fastidia , vertigines tenebricosae mentis alienationesinci, patebit satis, minime tutum esse talis remedii usum quidem in morbo hoc ubiis deglutitionis organa saepe instaminata sunt is convulsiones aliaque symptomata demonstrant , cerebrum nervosum systema adeo irritari: simulque in hydrophobis non possunt potu copioso ausumto haec acria dilui, enervari. Videtur ergo methodus curandi, praecedenti paragrapho descripta , optima esse,

donec vera specifica antidotus ad hoc venenum inventa fuerit, cui confidere liceat. Cum autem hydrophobi rarissime emergarit ex hoc morbo is metus videaturne coni tum communicetur aliis hominibus mori , vel saliva , quam inviti aliquando in adstantes exspuunt , credid runt quidam , licitum esse ut suocarentur mileri aegri , quorum desperata salus esset,is qui ipsa morte pejora mala pati

debebant . Imo quandoque a magistratu impetrata venia hoc laetum sutis scitur Crudele autem est occidere hominem ideo , quia servare non possumus is merito I lpitis Cobsto meae l. I. c. o. pug S ci m.

283쪽

116 RABIES CANINA . I. II S. II S.

monuit sequentia , postquam hydrophobi quia aliqui emerserunt , animos tentanda

casu i dei crinis rit . Ditis ori pr e sunt summa remedia simul liue cavendum,

Mi , nec a se aegris quo e ditim vidi ne adstantibus nocere possint. Hoz autem satis .equentes /r rem Miat: rure si υ per non adeo illicite esse patet, quia rariis frugi L . per cri lcitram diri Aq itur vul sus sunt , ubi hydrophobus alios homines

saιι celeriter e cit te raro spersitu , cum nunquam videtur rabidorum puta cuiquain aqme formiari , in diem in tertium et detrimento fuisses; sed simul addit, quod emapc artum . Ex praecedentibus et lain consti raverit sollicite semper haec mari abluere; tit, non omnes delirare, imo multos sanae merito quidem , cum ei praecedentibus . mentis esse ad mortem usque in illis constet, salivam inprimis hoc contagio afvero, qui in urorem aguntur , brevi se fici. Saltem inde patet, satis caveri possequuntur eonvulsiones' mors ne propagetur contagium, adeoque merito

Cum autem spes exigua sit curanche hy damnari crudele illud consilium, quod hydrophobia , nec tamen certa desperatio , drophobo suocando jubet.

f. ii SNTE desperandum tamen , oh exempla iam in aliis venenis contantia,

1 de inueniendo hujus singularis en

Patuit ex ante deseripta curatione, tam prophylactica, quam therapeutica hydro phobiae, quanto molimine opus sit, quantum vexari debeat aeger, ut post susceptum contagium ab hoc morbo immunis ma-

veneni antidoto singulari. ut probetur possibilitas inveniendi talis avridoti ad hydrophobiam . Sed simul inparet, naagnam hic semper manere ditii cultvem . In hominibus enim demorsis haec tentamina vix institui possunt . dum at omnibus autem his abstinere posse prudens Medicus nunquam committet samus, si cognitum ore remedium , quod lutei aegri incerto remedi in animali- iners redderet illud venenum, vel destrue rabiosis quidem haec experimenta re ret , absque insigni mutatione corporis Tale remedium singularis antidoti nomen

mereretur sed nullum tale hae enus cognitum est, cui tuto confidere liceat. Interim simile quid inveniri posse , videtur admodum probabiles cum, in aliis ve-ncnis domandis hoc factum uerit. Sulphur cum vitro antimonii, aut regulo, usum virulentiam tollit, imo ipsius artuniciis lignitatem domat Wargenti vivi vim ineorpore humano adeo mitigat , ut sere iners reddaturo uti docet Ethiops mineralis, cinnabaris . Plurimi fide dignissimi

Itinerantes unanimiter testantur , Indos atrocissima venena nosses; sed ramulce tisi in antidota , quae tamen Europae pertinaciter celant . Illud venenum, de

quo g. II 36. mentionem feci , quo relatari possent, sed merito omnes horrent se exponere periculo , ne inficiantur , uinpropius accederent. Interim tamen , recentioribus experimentis, ab egregiis Medicis institutis, videtur , multum boni ab argenti vivi usu

exspectari posse . Paucis conabor receniare illa, quae in causa suerunt, ud hanc methodum tentarent.

Ex morbi huius historia patuit , venenum hoc inprimis in saliva animalis rabidi haerere is quidem in saliva, dudum exsiccata , adhuc liperstes esse tali una enectu, ut morbum propagare possit Praeterea licet vulnus Alreri parti corporis inflicium fuerit , tamen, salivam infici. , dum hydrophobi adest . Sed Sc oblερο tum fuit , citius venenum effectum suum imbuta levi etiam vulnusculo certam suo producere salivae ilia messitato bitamque mortem faciunt . iners redditur molli cicchar enini gallinae, simul ac virulentum vulnus inflictum fuerit, saccharum pulveri satrem intrudatur in ingluviem , nihil mali patitur . Haec exempla suth iunt plura enim reeenseri possunt nieatum fuerit per oscula, halitum e rabidi hominis susceptum vel vulnera λciei inprimis in vicinia glandularum

ductuum fili varium . Notariint praeterea, in ventem lativa spumosa copiam excerni

in hydrophobi , ac natura tentare hauret

284쪽

hanc viam expellere hoc venenum , nec sufficeret tamen . Cum autem argentum

vivum, corpori humano applicatum , solvat humores,is magnam secretionem excretionemque per glandulas ac ductus salivares producat, sperabant hoc remedios posse iuvari naturam , ut solutis humoribus facilius extricaretur venenum expelleretur de corpore. Dum vero in lue

venerea, in scabie is in aliis morbis satis difficilibus , insignem opem attulerat

aagenti vivi ulus , merito tentabatur in hoc morbo, quem adeo senestum omnesti edici agnoverunt hactenus vide g. cIῖ9. . Palmarius me morbis tanta . p. ava vulneribus a rabios cane inflictis applicari jussit mercurium sub ima um, uti prae- cipitatum rubrum , sed tantum hoc scopo, ut ei odendo plaga redderetur amplior, i ritando humores majori copia ac vulnus confluerent , sicque venenum susceptum eliminaretur . In aestis Parisinis P . GrSciences 1699. Hs.s '. dubio modo proponitur argenti vivi usus topiosus, ut nempe tentaretur an prodeste posset . Verum

postea Egregius Medicus te Oreo disson. furia Rage ira . uir. vertenum rabidum

1latuens esse verminosum , quod tamen nondum probarum est voluit solis anthelminticis curam tentandam esse , atque ideo pulverem Palm.trii, de quo sequenti paragrapho dicetur , tantum nomen habuisse credidit, quia pleraque ingredientia

ad classem anthelm inticorum remediorum pertinent . Cum autem argentum vivum merito pro efficacisssimo remedio contra verme habeatur uuguento mercuriali illinivit vulnus inflictum , ac vicina loca quidem optimo cum eventu , uti pluribus observationibus praeticis probat praecipue , quod quatuor homines eodem die demorsi fuerint ab eodem lupo rabido, omnes mari immersi , rigida quamvis hyemeri bini ex hi paucis diebus postea suerunt acti hydrophobiae reliqui duo, funesto hoc exitu perterriti, cum iam signa imminentis hydrophobia observarent, consilium petierunt, licet antea se maris balneo satis tutos credidissent . Statim cic trices vulnerum totum brachium illiniyit unguento mercuriatici tribus diebus

successivis hanc inunctionem repetiit; uncisque inceperunt cicatrices , antea elevatae

Winduratae , deprimi ac mollirici dedit simul pulverem Palmarii quotidie postea

alternis diebus unctionem mercuriale in adis hibuit, tali cum eventu , ut uterque ratus fuerit integre

Verum argentum vivum , aut eius praeparationes , interno usu prosuisse in cura hydrophobiae, pariter constat. Apud Chinenses pro certo remedio habetur

quens formula.

0. oschi optimi gr. XVI.

cinnabaris nativae factitue an gr. XX.

Seorsim erantur in pulverem impalpabilem, dein misceantur,is exhibeantur cum haustulo spiritus sermentati coryZa prae parati Arrach . Plerumque intra duarum aut trium horarum spatium blandus

somnus sequitur, perspiratio ; quod

non fiat, repetitur eadem dosis, & certa creditur curatio Pεiloseph trans . 74. via. '. p. 226. D. Laudatur autem illud

remedium AE ad curam prophylacticam si detur statim post morsum inflictum vel tam cito, quam fieri possis tuncque per triginta dies ab hydrophobia tutum

reddit hominem demorsum, quo tempore elapio datur denuo exilem dosis . Ubi vero jam aliqua signa hydrophobiae adsunt,

tunc secunca dos huici pulveris debet dari tribus horis . post primam dosi aD sumtam is certa promittitur cura Cymmes amem methoes madnesi pag. 33 e . . Successisse hanc curationem Npius testantur auctores Ibid. ω S υ ges dissent furia Rage p. 34. Phil . trans m474. Ol. I. p. IS. I 6. D. Cum autem magna copia moschi addatur , cuius mirabilis virtus in morbis malignis , pe- techialibus, uti in morbis convulsivis, recentioribus observationibus innotuit Phia. . urans b. p. I7. 234. non absque ratione cura pro parte saltem oscho tribui posse videtur Verum Malia observata docuerunt abcque addito moscho profuisse in hoc moriabo praeparationes inercuriales primo tentatum hoc fuit in duobus canibus rabidis, dando grana duodecim turbii mineralis,

285쪽

sequenti die grana viginti quatuor , te tio die grana quadraginta octo . Sequebatur tyalismus, vomitus , purgatio ; sed simul eo usque debellabatur morbus, ut lac tepidum sponte biberent : quarta

die uni cani adhuc data fuerunt grana viginti turbith mineralis, alteri non Prior salivam uberrime effudit is diris cruciatibus agitabatur evasit tamen o morbo, is remedii dati periculo : alterum morbus nondum penitus devictus denuo aggressus suit, sicque periit Iames amem method curing c. adneis p. 4. . . Postea in ducentis animalibus , a rabidis canibus vulneratis, haec cura adeo eliciter cessit,

ut ex tanto numero ne unicum quidem

periret unde conclusit celebris auctor,

morsum hunc gravissimum, altem ttibi primum gracium non excesserit, Mercurio, si salivam meat, A non moveat, cedere Neque tantum in animalibus , verum etiam, in hominibus eadem cura successit. In iuvene enim a cane rabido de morio tui post lex dies jam aderat insolita moe- sitia , tremores , somni perturbati , tendinum subsultus, datus sui vesperi bolus consectus ex itatuor granis turbith mineralis, scrupulo lapid contratervae, & theriacae andromachi pauculo, ut inde bolus fieri posset . Nocte sequente paulum dormivit, sudavi ; die sequenti bis alvum liquidam deposuit similem bolum sumsit vesperi die sequenti, unde somnus longior sudor largior bis etiarn alvum

ceposuit, atque omnia symptomata minuebantur. Tertium autem bolum sumsit vesperi denuo, unde placide dormivit , copiose sudavit se mane sanus vegetusque

surrexit in rigidam quotidie per dies

quatuordecim descendit, postea sanus vixit. Crusta autem arida , quae vulnus manui

inflictum tegebat , post tertium bolum sumtum , sponte decidit , vulnusque pure probe cocto per aliquot dies manavit dein iacile sanatum . Plures aliae observation practica in eodem tractatu haben- CANIN A. f. II 46.

tur , quae efficaciam turbii mineralis in hoc morbo curando praecavendo confirmant , ut etiam ab aliis Medicis o

servatum fuit Iauvage dissert furva Rage Non videntur adici , qui argentum

vivum aut remedia inde parata adhibuerunt huic morbo curando, illa dedisse tamia copia, ut salivatio secuta fuerit rimo videntur potius illam evitasses attra encura successit . Interim si in peior iam gradu seret morbus , nec a modic a dosi levamen subitum appareret , videtur in ior quantitas, licet cum salivationis Griculo, adhibenda esse. In cane, uti in

do dictum fuit, ingens dosis turbit mineralis salivationem fecit molestam , sed morbum sustulit . Plaeterea legitur c sus hydrophobi CPhilin transas num 47 rom. 2. pag. 26 I. , qui evasit ex hoe morbo ; sed toto morbi tempore ingentem

copiam salivae excreverat , ita ut dentes omnes, ante morbum firmi, vacillarent; nullum tamen mercuriale remedium sum.

serat, sed optatis spasmum faucium levare conati fuerant Medici . Unde videtur concludi posse, salubrem esse illam salivae copio e evacuationem in hydrophobia adeoque nee salivationem hic metuendam

esse

Quamvis autem haec omnia egregium est eclum mercurialium remediorum testentur , tamen non videtur negligenda esse vulneris debita pertraci .itio, ut nempe dia apertum maneat, Quirus susceptum ex re possit . Juvenis demorsus a cane rabido , cum simul onorrhoea laboraret eodem tempore, sumebat vesperidosin me eurii dulcis is sequenti mane purgant ἱvulnus autem, communi methodo tractatum , satis cito consolidabatur. Neque tamen frequens usus mercurii dulcis impedivit , quo minus , mensis spatio elapso post vulnus inflictum , summa rabie correptus miserrime perierit Metacalusiss

286쪽

RABIES CANIN A.

27 h. DU.LTΑctenus vero nullius ea comperta fides , qui credi queat salus miser- crime periclitantis hominis , quum nullum si notum , euius experimenta certa, sed vel speculationi ortum debent , vel descriptis ex alio confisum sint i nec Eschrionis apud Galenum iri basium arcano de caneris combustis nee Scriboni Largi mi gerata piata ad rabiem Siculorum , nec Peregrini consilio de pelle sena , nec Aetii , Rufi , Posidonii, cinere cancrorum cum Theriae , nec iactata Palmario medelaci vel nimis laudato Mayerno , Greis,

venatoribus, anno cum thridato nec in insomniis sacris revelata radice Cyno

rhodonis , aliisve in celum elato Lichene cinere terrestri , impinella , iecore rabiosi canis exusto in similibus exceptis

Postquam die luit fili de variis metho buntur saepe mira praestitisse, ubi simplex dis , quae ad curandat rabiem caninam morbus absque ullo malo sequente sanatur. adhibitae fuerunt , superest, ut examine Multa certe ex his remediis merae specum , quid credendum sit de illis remediis, lationi originem debent, dum v. g. crede- quae specifisorum titulo ad hunc morbum bant venenati animalis partem, vel ob commendantur,is magnam olim famam neri appositam, vel intus assumtam habuerunt , imo adhuc hodie quaedam proprii veneni efficaciam enervare , vel magnis encomtis extolluntur. Hil omnes integre destruere. Hinc pilos rabiosi eanis cautelae in curando hoc morbo enumeratae vulneri applicandos laudaverunt alii iecur sollicite observantur , ficile permittunt hujus animalis aegris comedendum ded Medici specificorum usum , cum plura runt &c. Plura etiam apud Galenum inter haec numerentur , quae saltem noci que veteres Medicos leguntur , quae ab tura non videntur , si non prosuerint: antecetaribus suis acceperant sequentium nec aegre ferent cordati , licet his speci iaculorum Medici eadem similiter deserificis adscriberetur curatio , quae efficacio pta, iisdemque encomtis celebrata, post ribus remediis debebatur. p.rorum fiducia ris tradiderunt . Fateri enim debemus

erigitur laepe horum speciscorum usu quod multum prodest in huius morbi mra , uti ante dictum fuit hinc non miramur , egregios Medicos , etiam haec dedisse remedia , licet omnem curationis

spem in emcacioribus auxiliis posuerint Iauυages issent surua Rrae p. 49 so. h.

Verum nulla experimenta docuerunt, quod possimus certa fide committere salutem

hominis , de tanto morbo periclitantis his specificis solis . Plura ex his Veteribus

men, ut ad . II 3 si dictum fuit, despe- illam partem Medicinae , quae de viribua& usu medicamentorum agit, minus reli quis excultam esse . Eaedem vires , quae apud Dissioridem , Galenum, Plinium leguntur, adhuc tribuuntur plantis eiusdem nominis Laudabili industria Bolanici qum

sverunt , ut plantas a Veteribus mem ratas cognoscerent , talesque characteres

designarent, quibus sera posteritas illas ab omnibus aliis posset distinguere . Verum

nondum satis indagatum fuit sedula observatione , an vires his plantis adscriptae eerto effectu se manisestarent . Quantum

rabant de cura, ubi aquae metus aderat autem utilitatis caperet Ars Ex observationibus antea memoratis constitit , nec prophylaxi certam contra

hunc morbum ab his sperari posse , cum multi hydrophobi saeti fuerint, licet diligentissime sitnilia adhibuissent , quod

severoin prudenti scrutinio expungerentur omnia , quae falsa vel dubia de medic mentorum viribus leguntur. Si unusqui que, qui Medicinae operam dat, toto vitae curriculo vel unam plantulam omnibus ulterius patebit, dum singula hic memo modis examinasset, ut disceret illius usururata breviter percurremus . verum . jam dudum exhaustus fuisset ille praeterea saepe omnino incertum est , labor, plura haberemus remedia man animal , quod morsum Inflixit , vere nita, quibus certoin tuto confidere o rabiosum suetis hinc similia data video semus. Considerabimus iam praecipua h

287쪽

uctoribus ad hune morbam laudata . media 2Esces RioNic Apu, GALENUM e. Cinerem cancrorum, vel solum, vel additis radice mentianae, thure , audat Galenus me simpl. Med. Famisar. Lib. II. c. i. n. 7 . . i. λ. 3Io 3II. tanquam remedium totius proprietate substantiae eLficax ad hunc morbum praecavendum, si homini demorso quotidie daretur per u draginta dies ad mensuram magni cochlearis. Ubi vero non statim a morsu inflittod batur hoc remedium, verum tantum post aliquor dies , tunc duplicatam dosi r qui i monebat . Modum autem p p randi sequebatur, quem Ffebrim empuricus medicamentorum peritissmus , tr

diderat , qui concivis, praeceptor leni sui . Cancros enim viventes , fluviatiles ac majores laudavit Arei Lib. . e. 4. p. o7 comburebat in patella aeris rubri in cineres, qui in pollinem facile conteri poterant decem a tibus cinerum canerorum addebantur qui que partes radicis gentianae, Quna pars thuris . Certo tamen tempore anni , decima flava die Lunae, illam ustionem faciendam monet interim non adeo confidebat huic remedio, quin vulneri imp neret simul emplastrum ex pice popMnaceis aceto acerrimo , quod citam consolidationem impediret . Dioscorides praeriae. e. a. p. 423 42 idem rem diu commendat, sed non meminit, ii cupreo vase comburendos esse cancros, at igne accensorum vitis albae sarmentorum cremandos jussit: quod etiam monuerat Aetius Licet autem Dioscorides laudaverit cancrorum cinerem cum gentianain thule tanquam efficacissimum remedium , quacum fiducia uti liceat , tamen non videtur credidisse, illud semper flectum praesares; nam dicit , illud remedium solum nonnullis saluti fuisses; sed simul monet, nihil obstare , quo minus, alia adhibeantur auxilia, vulnerisque dilatationem, ustionem c commendat . Certe si credidisset, illud specificum nunquam fallere iuin o morbo, sicile abstinuisset ab aliis omnibus. Videtur mutem vulneris perpe-ma irritatio Per acre melastrum magis

profuisse , quam iactatum illud remedium.

NE SCRigoxii A Gl c. Auctor ille, qui sub Claudis vixit , de compotatione medicamentorum librum scripsit,is a Galeno aliquoties citatur . Inter medic menta composita mentionem facit antudori , quam quotannis componebat praeceptor ejus Apuleius Celsus CScribon. Lar Num. ITI. 72. p. ao. e. ,- in Siculiam mittebat, quia ibi sunt plurimi eanes rabiosi . Componebatur autem illa antidotus ex aromatibus satis calidis Narda friaco, Frrha, s , casia, in momo se ει ροι . Dabatur autem sabae aegyptiae magnitudine ex aqua per dies triginta demorsis hominibus , ad pra-vendam hydrophobiantia imo etiam iam

aquae metu correptis verum patet satis ex

ipsis ιri ni verbis, quod non crediderit illud esse certum remedium dicit enim me proficit , ut aquam postea sine timore sumant, s intis quidem liberari hae did

cultare erueianiti . Caeteram nemo adhue correpitis hoc nullo , quotum ego nomi

expedistis est. Praterea, ubi recensuit vires varias huius antidoti in aliis morbis addit sequentia r Oportet aurem locum de morsum a rasiose ean , vel a serpent , diu tenere in exsulcerationem a neque pari eicaetricem vicere, ut virus ilia pertrahatur a ob hanc rationem imponi jubet acria remedia , quae etiam sanas partes exulce

rant .

Patet satis ex his , quod certa specifica vis contra venenum rabidi animalis ab hac antidoto exspectari nequeat , sed agat similiter, ut Theriae, Mitridastaminsimilia , quae aromatibus calidis atque opto constat . Quid autem boni ab his exspectari possit ad . Ii 3 dictum fuit. NE PEREGRINI CONsILI DE PELLE HYKN L. Apud Scribonium cibid. γέ- ter hoc remedium laudatur . A barbaro homine, in Cretam insulam post ausi gium appulso, hoc arcanum uenisse in

rit, qui, cum liquorem timerent, suor rus ederent, spasmoque vexarensur, remedio

brachio miser alligat essetebat , ut o potionem acciperent, oe Iiberarentur vitio Pro magno munes dein accepit Scrib--

illud Dissilire by Ooste

288쪽

illud arcamam, quod erat inaenae corii partient panno inligata . Modeste tamen latetur , se huius experimenti instituendi occasionem non habuisse , licet protinus

magna cum cura hyaenam invenisset ,

pellem jam paratam haberet . Aetius Lib. . cap. 4. q. Io7 versa Gautem voluit substerni utiliter insterni, his aegris pellem ursi , aut vituli marini, sed inprimis hyaenae cuius etiam

cinerem sedare aquae formidinem dicit Alter usus pellis hyaenae apud Aurelianum Acruor Morbor. Lib. r. c. I 6 P. zῖ legitur : Alii pretiis lineo panno fite in o- si , vel beluae pelle, Mandum putaui supersitione traducti scilicet , quod naturatas auriaritas bestiartim , quae canibus est

contraria , timorem aegrotantitim fisat

Parum autem utilitatis inde exspeEtasse Aurelianum , patet ex his , quae statim sequuntur Sed haec, M. vulgus per προ- rimenta probata putar, longe aliena ab arte

Beluam hanc Aureliam es hyaenam videtur constare ex Plinio CLib. 8. c. o. p. 88. qui umbra ulus animalis Mnes obmutescere tradit item illud onii-tionem hominis imitari ad sollicitandos

canes, quos invadat . Cum autem inter natur.ilis historiae scriptores nondum ablo-lute constet, quale illud animal sit , cui dotes Mirabiles a Plinio memoratae tribui possint satis patet, non multum utilitatis exspuelari posse ab hoc remedio NEC AETii, Ruri POSIDONII Cl-

Quid sentiendum sit de incacia cinerum cancrorum, antea didium fuit ut etiam de usu theriacaeo similium in cura prophylae ica.

Postquam in cura demorsorum recensuerat Palmarius te Morb. Contag. p. 275. E c. omnia illa , quae ex Veterum sententia ad hunc morbum sanandum commendabantur tradit remedium , cujus tantam esse credebat efficaciam , ut nulla etiam vulneris cura habita , quacumque victus ratione uterentur demorsi , certa sanatio

ab eius usu sperari posset non tantum prophylaetica verum etiam dum aquae

metus iam aderat . in tantum excupiebat si nempe partes capitis, dentibus superiores , morsu rabidi animalis laesae fuissent aut vulnus statim a morsu aqua frigida elotum tunc enim exiguam sal

tis spem superesse voluit, in reliquis vero

nunquam fallere Talis autem erat hujus remedii se muta : R. Foliorum rutae, verbenae , DLviae minoris , plantaginis , foliorum polin, dii, absinthii vulgaris, mentae , artem me, melis phylli, etonicae, Nerici, Gn- rareri minoris, singulorum aequale pondus Quotannis lectae hae plantae , dum maximo in vigore sunt , intra chartas puras repositae, siccabantur leviter in loco umbroso, ut nec nimium exarescerent, nec

situm contraherent. Ubi autem debebant

usui Jhiberi, singulorum aequale pondus

in pulverem tenuissimum redigebat , hujus pulveri drachmam dimidiam demorsis quotidie praebebat cum duplo a chari , vel ex vino , vel ex pomaceo vel ex iustulo , vel ex butyro , vel ex melle optatae forma, ieiuno stomacho

tribus horis ante cibum . Drachmam unam dimidiam aut drachmas duas credit sus-ficere tum homini, tum omni animali quantumvis crudeliter sauciato interim monet , an nociturum , si ad tres quatuorve drachmas detur inprimis si longo post morsum inflictum tempore , vel nata jam hydrophobia , curatio instituatur vulnus autem foveri iussit bis vel ter de die vino aut hydrome lite , in quo eiusdem pulveris drachma dimidia diluta suerit , dein tractandum vulnus jubet communi methodo , illudque cicatrietari posse asserit absque ullo hydrophobiae

metu . Ingenue autem .itetur , huius antidoti inventionem atque explorationem deberi Iacob SiIυanu Domino de oro . Tamen satis frequentia observata

cuerunt postea , plures post huius rem dii ulum hydrophobos facto fuisse, hinc huius remedii usus eviluit , nisi quod quandoque pris detur eodem empore

dum alia efficaciora ex mercuri Ten e-dia tentantur , uti antea dictum fuit simulque vulnus diu apertum retine

289쪽

Hujus remedii descriptio habetur in Actis societatis regi Londinensis Num tot pag. 4oo oe Philosoph. Transact. Abrid. Tom. I.

pag. 84. h. Sumebantur rutae soliorum a caulibus mundatorum contusorum uncia sex , Thetiacae Londinensium vel Venetae, quod melius ex alii contriti, tenuis limaturae stanni, singulorum un- ei quatuor e vase terreo , rite clauso digerebantur in quatuor libris vini albi generosi , velis canariensis , balneo perquatuor horas, leni ebullitione, cavendo ne vapor exiret dein colatura expressa servabatur. Pro tenerae vel calidae constitutionis hominibus loco vini substituebatur cerevisi generosa bene seimentata. Dabat ut ille liquor medicatus ad duas vel tres uncias, in quibusdam aegris etiam majori copia , singulo mane per novem dies, o cibo per tres horas post sumtum remedium debebat abstinere a per FHes residuae, quae in Ol remanserant,

debebant vulneri applicari renovari singulis viginti quatuor horis . Simul

monetur , illud remedium debere potari frigidum, vel saltem leviter tantum tepe- iactum , propinarique ante nonum diem post morsum inflictum: secus enim sanguis iam nimis insectus foret o veneno. Simile remedium ibidem describitur electuarii forma , nisi quod cordium, surpentaria virginiana hyperici flores addantur quod debebat pariter per novem die exhiberi. Facile patet, illud remedium agere, ut calidum penetrabile aromaticum sud riserum simulque pium continere : de similium usu dicium fuit ad . ii I. sed pectrica vi domari inde venenum rabidum , non constat experimentis. NEC IN INSOMNII SACRI REVELATA

RADICE CYNoRRHonovis . De illa apud Plinium CLib. et s. c. a. p. 629 Lib. 8.c. I. p. Io S. leguntur sequentia. Insombitis ad hoc annos fuit rabidi canis morsus Iuvorem agme, totusque omnis asserens odium Nuper cuiusdam Litantis tu praetoris mater vidi in quiete , ut radicem βλυbis rose , ouam e ore iam vocant, blanditum

sibi in fratecto, mitteret filio bibendum, in

Lacuanta res gerebarur Hispani. proxima Iari s easque accidit , ut miliis a eanis morsu cipiente aquas expavescere', sum υeniret pisola orantis, ni pareret religioni:

se artisque es ex insperaro, posea quisquis auxilium simile tentavit . Sed nimis notui est, Plinium plurima collegisse in vasto suo opere , de quorum fide merito dubitari potest . Forte, cynorrhodonis sive rota caninae, nomen , fecit, ut ad canum morsu utilis crederetur haec planta. Sed notum est , asperis spinosis plantis hoc nomen datum fuisse a Bolanicis, uti

nosbaro c. saltem hoc certum est recentiorum observatis non confirmari vires, quas Plinius huic radici tribuerat.

rum historia CPq. roo. Celeberimus DLIrnitis hane plantam descripsit sub nomine Lichenuit digitari cineret , Lactuci foliis Minis is pulchram figuram dedit nuitque celebrari tanquam specificum medium ad praecavendam hydrophobiam atque prostare in officinis Londinensibus Iulveri na, utilinpium dictum , ex aequali copia hujus musci, piperis nigri compositum . Magnam famam huic remedio conciliavit testimosium Celeberrimi Archia-tri Rich. Meata, qui dimidiam tantum piperis partem addidit . Sequenti autemn: ethodo dabatur illud remedium . α- mittebatur venae sectio in brachio ad n vena aut de rem uncias Musci huius bene depurati, exsiccati , dein pulveri sati, unciae dimidiae addebantur drachmae duae piperis nigri in pulverem tritici hae simul bene missa dividebantur in quatuor doses aequales. Quatuor diebus successivis mane, vacuo ventriculo, dabatur una dosis cum dimidia inta laetis vaccini calidici his quatuor osibus sumtis , omni mane , jejunus aeger debebat immergi balneo aquaestigidae per mensis spatium, hac lege, ut

totus mergeretur, & tantum per dimidium minutum hora maneret in aqua, si admodum rigida esse . Postea adhuc sextimeodem balneo uti debebat duar a septimanarum spatio.

Dubium autem videtur, an elices su eessus illius remedii huic mulco tribui de beant 1

290쪽

beant, cum piper tanta copia addatur, pia terea balnea aquae rigidae toties repetita multum huc facere videantur, uti ad g. 4ῖ dictum fuit Saltem habentur observationes, quae docent, post usum hujus remedii hydronhobiam secutam fuisse. Puer enim, cujus pollicem rabidus canis momorderat, sumsit manein vesperi r chmam pulveris antityssi per quadraginta dies, decies ulus fuit maris balneo polleaealculi sectionem passus optime convaluit; tamen post novendecim menses periit hydrophobus PMedica Es.sso. pura. Σ. p. o 8 . . Unde videtur concludi posse quod non certo constet de vi specifica huius remedii. PiΜPIN ELLA . De hoc remedio legitur apud Palmaritim te morbis contagiosis pag. α78. Q quod Venator Henrici Secundi galliarum regis , dum gravi morbo decumberet , illud bona fide revelaverit Joanni

Fernelio, quem ut praeceptorem suum Venerabatur Palmarius . Primo autem impinelita efficaciam expertus fuerat in canibus regiis, unde affirmabat, quod si quis

demorsus a cane rabido aliquot ditaculis, me in acetariis, vel alio quovis Mo, a

Paratam pin nellam x comederet , nihilande incommodi sentire posset . Interim tamen non memini, in emelia operibus hujus specifici mentionem fieri: a P mnarius, sua antidoto fretus , fatetur, quod noluerit tempus, operam perdere in aliis knveniendis. Unde patet, impinella efficaciam non satis probatam esse, ut homi-

nis de mori salus huic remedio committi possit

antea ad g. 136. constiterit , multiplici conragio illud venenum posse concillari

corpori humano, merito metuuntur si obsca illa remedia ex ipso animali rabido desumta. Verum quidem est , si in cineres ureretur hepar talis animalis, non videri inde animali quid aetuendum esse cum ignis vivus lustret omnia animalium plantarum venena , destruendo illorum fabricam sed ab inerti cinere pariter vix

quid boni exspectandum videtur, cum mera sere terra constet . Verum commendatum sui a quibusdam , ut demorsi si tum canis, qui momordit , jecur commderent per triduum , .ilmaritis Ibid. pag. 73. asi irmabat , se experientia didicisse, liquot rusticos o remedii genere Hydrophobiam et fugisse . Quantum autem Palmari in his sidendum sit, patet

ex ante dictis . Certe puer novem ann

rum totum hepar canis , qui illum ind- morderat comedit frixatum solus, post mensem a morsu inflicto periit hydtoph bus Ῥεύ transact. Abrio. t. s. p. 57. An credihil videtur, rusticos evasisse, parte hepatis comesta , dum integrum hepar salvare non potuit miserum puerum 'Plura alia laudantur remedia ad hunc morbum cibid. r. p. p. S; apud auit res varios, sed ex illic, quae modo recen-sta fuerun , satis apparet , quid exspectandum sit de reliquis.

S. D 8. CCorbutus septentrionalis maris accolis frequenti immu morbus , plurio morum aliorum causa , neque recens , neque eteribus praetervisus licet haud adeo accurate descriptus, desectu longarum navigationum,in peregrinationum in plagas telluris frigidissimas . .

Quamvis negari nequeat, apud Veteres Medicos plura symptomata corbuti meenseri in descriptione quorundam morbo- um , quos alio nomine indigitaverunt tamen non adeo videntur perspexisse huius morbi indolem , neque tam evidenter descripsisse, ut plena corbuti cognitio inde hauriri posset. Neque videtur adeo requenter occurrisse hie morbus, a quidem hodie solet, ob rationes non pe statim dicendas. Constat enim , Medicos celebres, in lectione Veterum Medicorum satis etiam

SEARCH

MENU NAVIGATION