Quadriga æternitatis ... Universi generis humani meta, carmine composita, iconibus et sententiis illustrata. Questus Iambici de vitioso horum temporum statu Guilielmus Gailkircherus ...

51쪽

NOVISSIMA. r

quIIsmum scriptorum genus, homines ἐφημερους δcis whους passim appellarunt. 6. VITA HOMINIs VI 'A. Vita nostra est tanquam diuersorium viatorum. Hierem. 9. Via vitae Increpatio disciplina nandatum Domini lucerna , & lex lux est, Prouerb. 6. Quot dies vitae peragimus, tot passibus, quasi in itinere ad locum propositum . propinguamus :praesentem vitam quasi Ulam subigendo transimus. Greg.in m orat. Sancto Dei consilio agitur, ut huius peregrinationis tempore electorum vita turbetur : via quippe est praesens vita, qua ad patriam tendimus,& idcirco occulto iudicio frequenti perturbatione conterimur, ne viam pro patria diligamus. Greg. ibid. . Vr fA IETE R'A.9 Nec ocuIus vidit, nee ituris audiuit, nec in cor hominis descenderunt,quae praeparauit Deus ijs, qui diligunt illum . Paul. I. in Corinth. 2. a mihis tantum linguastum, oras centum,

Ferrea vox, omnesscelerum comprendere firmis.

Omnia poenarum percurr e nomina possem. Virg. ω AEneid. g. VITA FRAGILI s.) Breuis est inprimis vita, & vitae iugacissimum tempus, rerum humanarum inquietum aduersis fiatibus & procellosum

pelagus. August D a Quid

52쪽

a. MEMORARE Quid est homo λ Imbecillum corpus de fragile, nudum suapte natura, inerme, alienae opis indigens, ad omnem fortunae contumeliam proiectum. Seneca ad Marciam. c. I I. 9. VICISSITUDO RERUM.

Omnia snt, hominum tenui pendentia filo

Et si bita casi, quae valuere , ruumta. Ouici. Natura rerum humanarum nihilo secius se habet, quam amnium fluctus. Nazianet. Homo fluida est materia, & caduca, & omnibus obnoxia casibus. Seneca Ep. 19 fluunt omnia, & in assidua sunt mutatione corpora nostra, fluminum more, quidquid vides, eurrit cum tempore. Senec. Epis. 16.

o. INSTAB I L I TA s M v Nn 10 Nihil est in rebus humanis stabile, nihil aequabile, nihil sus-ficiens. nihil in eodem statu permanens, Omnia veluti roti quadam inani volvuntur, diuersis iapa diebus, singulis etiam horis vicissitudines ais rente.

NaΣianz. Nihil mutationis periculo exemptum, non terra, non coelum, non totus hic terrarum conte tus , quamuis Deo agente ducatur. Senec. Epist. I.

Lipsius, vir immortali nomine dignus, De coninstant. lib. I. c. χα & seqq. & Physiolog. lib. a. c. 2 o. II. FATUM.) Fati nomen, sicut&prouidemtiae, etiam Deo conuenit. Vis enim inquit Seneca

53쪽

NOVISSIMA. ἐ

Natural: Quaestio: lib. 2. cap. 4s. in Deum Fatum vocare λ Non errabis: hic est ex quo suspensa sene 'omnia , causa cusarum. vide inserius nu. 8 s Vis illum prouidentiam dicere λ recte dices. Est enim cuius consilio huic mundo prouidetur, ut inconcussus eat, de actus suos, explicer. Senec. ibidema

Nihil publieὶ, nihil priuatim stabile est tam .hominum, quam urbium sata volvuntur. Senec. Epist. 9 E. Ia. TRIs TITIA MUNDI. Rari&vix ac-eessibiles portus in mari: scopuli innumerabiles, inter qinos difficilis, & prorsus ambigua est nauigatio. Petrarcha.' I3. VITA HOMINIs LABOR ET D o. Io R. Quid inter laborem & dolorem intersit. Cicero. a. Tuscul: Quaest: susE tractat dc explicat. Labor proprie est corporis, Dolor animi cruciatus Labor,tamen saepe ad utrunque refertur, dc definiatur, functio quaedam vel animi Vel corporis, grauioris operis & muneris: dolor autem motus asper in corpore a sensibus alienus.

Vita hominis nihil aliud est, quam labor & a

xia cura. Eccles. c. 28.

Ecce tribulatio & tenebrae, dc dissolutio, de angustia, recaligo persequens, de non poterit auo

lare de angustia sua. Esa. 8. a

54쪽

MEMORARE Cuncti dies hominis laboribus δe angusti

.pleni sunt, nec per noctem mento quiescit L LO

cles. c. I

Quid fiat λ tu occuparis, vita sestinat Mori interim aderit, cui velis nolis , vacandum, est.

Quomodo sabula, sic vita hominis,non quamdiu, sed quam bene acti sit, videndum. Seneca ER: . in fine. optima dies miseris mortalum aut .

Prima figit, sybeuut, morbi, tristisi senectus ἰ

Et labor σ durae rapit inclementia mortis. Virgilius. Nuncii dc ministri mortis admodum sunt mubii, puta febres . tum frigidae tum calidae, tabes, in flammatio pulmonis, gladij, latrocinia, cicutae, Iuet dices quoq; dc tyranni. Lucianus in Charonte. I . CI R. C v L U s M A L OR v M. βst rerum humanarum velut circulus, siue periodus Sc vicisi studo, quae sua permutatione non permittit eosdem semper agere fortunate. Herodotus refert tale quid Croesum respondisse Cyro, bellum Scythis sne iusta causa inferre volenti, quod euentus rerum probauit, occiso Cyro a Thomire, Scytharum Regina, reserente Herodoto libro. i. &post illum Luciano in Charonte. Nulli sortunatam dedita est, ut inuit tentam ti ubique respondςat. Sen. de ir

55쪽

Mκσον οQς σων' ἀνὴρ ἐυδαίμων. mo undequas agitprostere. Menander. spectant huc prouerbiat Nihil ex omni parte beatum : Nemo mortalium omnibus horis sapit. de quib. Era sim. in suis Chiliad.

Is . VOLUPTAS,) Momentaneum est, quod delectat, aeternum quod dolet. Bernard. Uincula huius mundi asperitatem habent veram: iucunditatem salsam 3 certum dolorem : im certam voluptatem: diuturnum laborem timidam quietem: rem plenam miseriae: speciem beatitudi. nis inanem. Augustin. Haec quibus delectatur vulgus, tenuem & per luseriam habent voluptatem, & quodcunque acuentilium est gaudium, fundamento caret. Seneca Dimittevoluptates turbidas, magno luendas,

non futurae tantum , sed etiam praeteritae nocent. Senec. epist '. ' - φευγε ηδονο , πιέει γαρ λοπην.

Fuge voluptΠtem, quippe qua dolorem parit. Chilo. υVoluptates praecipue exturba, de isiuisissimas habe, latronum more, quos A1gyptij Philetas vocant, qui in hoc nos amplectuntur, ut strang lent. sen.ep.s r. ubi Lipsius Philetas apud AEgyptios eos dici de haberi docet, quos Graeci κλε , λη- , hoc . est lares, latrones dixerum 'in

56쪽

per urbes noctibus ibant, expilatum diuites, unda ipilare, compilare, expilare, quidam Graecae origi-ginis suisse putant. Lips. add. Ep. I. Senecae.

Possant nostri Zingani die Bigemer) qui &'apsi se AEgyptiae originis esse iactitant, istis Philetis

aequiparari. 16. H O D I E ,: CRA s. Nemo in crastino sui

certior est. Sen. Cp. 9 2.

Nemo diuos tam habuit fauentes,ut crastinum sibi posset polliceri. Sen. Uuis scit an adisciant, hodierna crastinasumma Tempora Dis superi 2 Horat.

Subito, dum speratur, venit contritio eius, 3cemminuitur, sicut lagena figuli, contritione Va ida, &non inuenitur de fragmentis eius testa, in qua portetur igniculus de incendio, aut hauriatur parum aquae de uea. Esa. c. 37. Stat super caput satum, & pereuntis dies impurat, propiusque δc propius accedit. Sen. Omnem luxuriosi noctem inter salsa gaudia.& quidem tanquam supremam agunt. Sen. Ep. 19. D II. VIA PECcATO RUM. Venite lo duuntur impii Sap. c. a. &Luc. c. I 2. dc fruamur bonis, quae sunt, & utamur creatis, tanquam in Iu 'arentute celeriter : Vino precioso & unguentis nos impleamus, & non praetereat nos flos temporis . atomonnostrunt obliuionem accipiet psr tempuβ.

57쪽

de nemo habebit memoriam operum nostrorum, umbrae transitus est tempus nostrum. Venitesumamus vinum, δe impleamur ebri nate, Zc erit sicut hodie, sic de cras, δc multo amisplius. Esa. c. I 6.18. STULTITIA MvN D I. Tenent tympanum & Cytharam, εc gaudent ad sonitum Organi, ducunt in bonis dies suos, &in puncto descendunt ad inferos. Iob. c. 2 I. Videbunt Iusti, &super iniustum ridebunt, &dicent: Ecce homo, qui non posuit Deum adiutorem suum,&sperauit in diuitijs, praeualuit in vanitate sua.. Psal. 11. stulte, hac nocte repetent aqimam tuam a rquae autem parasti, cuius erunt i Luc. I 2. Lachrymarum causas quidam tripudiantes phagunt, & mortis suae negotium ridentes exequui. tur. Greg. in Moral.

O stulti, quid tanto studio in his rebus molimini ' Desistite a laboribus, neque enim perpetui vivetis: nihil ex his, quae hic praeclara habentur, perpetuum est, nec istorum aliquid cum moriendum est, secum quisquam auferet. Lucian in Charonto I9. MORS OMNIUM RERUM FINI s.

- Epicuri schola fuit, Nihil esse post mortem, Te tullianus restri. de resurrectione carnis lib. I. c. I.

58쪽

.r MEMORARE

ubi etiam Seneca allegatur, qui dixerIt alibi, omnia post mortem finiri, etiam ipsam. Dicaearchus pri, mus, post hunc Democritus, istum secutus Epicurus, hunc Lucretius, mortalitatem animarum asiseruerunt, teste Lactantio lib. τ . diuina: Inst. c. 7. Et Saducaei tenuerunt, non esse resurrectionem . neque angelos, neque spiritum Actorum c. 2 3. ΣΟ. MORTE CARENT AN I M AE. Quam-

Dis variae fuerint veterum philosophorum opinio, nes de Anima, quid illa sit, quas opiniones Macrobius in somnio Scip. lib. I. c. I . resert obtinuit tamen verba sunt Macrobij non minus de incor- moralitate, quam de immortalitate sententia. Animam definimus verba sunt Tertulliani in bro. de anima c. 22. Dei fiatu natam, immort em, effigiatam intellige ad imaginem δe similitudinem Dei sectam liberam arbitri j &ta ex una r dundantem. Quae verba ultima, quatenus de anima hominis per traducem propagata intelligantura Tertulliano, dc alijs, va Ide controuersa sunt, per ea, quae Iacobus Pamelius Theologus Lovaniensis ad III. Paradoxum Tertulliani annotauit, tenens sum communi Theologorum schola, Deum nouas quotidie animas corporibus iam conceptis insun

derea

Uideatur Lipsius physologiae lib. 3. c. Io. Fiaturato corpore ait Hieronγmua ibi allegatus sta

59쪽

sim anisa cieatur& immittitur. Et Lactantius ibidem citatus, Serendarum inquit animarum ra tio , uni & soli Deo 1 ubiacet. xi. HOMO PULvx s. Formauit homineri Deus ex limo terrae, oc inspirauit in iaciem, eius ;& factus est homo in animam viventem, puluis Se in puluerem reuersurus. Genes. c. a. & 3 Corpusculum hoc custodia& vinculum est animhuc atque illuc iactatur : animus sacer est Ac aetenus: Dijs cognatus, Sc omni mundo, aevoquPar. Sen. ad Helui c. ii. Vide Lipsium Phisiolo, lib. 3. c. 2.21. TηΜpvs SUPREMI IVDic Ir. innis post exordium Mundi sexies mille complet summum illum conclusionis extremae diem,psumque de ruinam rerum omnium lare, ex lit

ris sanctis He ex varijs historijs colligi posse, I

ctantius Firmianus sub Constantino Magno cirAnnum Domini 3χo. scriptum reliquit lib. . cI s. Sc as. Quod tamen lapsa leu deleta demum , nc incolumi Roma futurum sit.Sed vana,seu non probata est haec opinio Lactantii, quam etiam Petrus Messias Hispanus,& alij quidam recentiores ample i xi, tenuerunt, mundum bis mille ante legem , bia

mille sub lege, δι bis mille post legem duraturuimςsse. Hanc Lactantij, originis, Irenaei & alio-ἔum opinionem ululat, & temeritatis arguiT

60쪽

so MEMORARE

Iosephus Acosta in tractatu suo de nouissimis temporibus lib. I. c. s. Christus enim Dominus nois nee sciscitantibus discipulis suis hoc tempus, respondit, Non est vestrum nosse tempora, dc mo- menta temporum,. quae pater posuit in potestate sua. Aeh. c. Iai MoRs VEL Ox ET INOPINA . Dies mei velociores suerunt, quam a textore tela succidi.

Textor filum subtegminis a telae margine ad marginem incredibili velocitate, miraque dexterruate coniectum in sinistram, momento reiicit in 'xteram: Talisitio &reditio fili textorij, similimast vitae humanae, vicissitudine dierum &noctium, 'norum & malorum, quibus in hac vita subierumus, considerata. Pineda add. c. 7. Iobi. Dum respicimus quod aiunt j versamusque os, immortalitas aderit. Seneca. . E . MORS ET DIE s SuPREMus. Dies Domini sicut fur in nocte, ita veniet, ad Thesal.

Si sciret Pater semilias, qua hora fur venturus sit, vigilaret utique, & non sineret perso di domum

suam. Matth. c. 26. I. Vigilate, quia nescitis diem, neque horai ,.

O mors, quam amara est memoria tua homini, habenti pacem in substantia sua. Eccl. c. I. . O