장음표시 사용
301쪽
DEFENs Io, CAP. XχIII. asi exceptus tale quid, quoid mox enarraturus sum, praestitit. Alteram,qua in a doctissi:no & magni nominis viro Polono,apud Craco utenses Medico, cuius nonagri non citra desiderium excidit, ante viginti sex aunos mutua tus sum.
Is igitur usq; adco eleganter & Philosoplaice apparare norat cinerem, ex omnibus plautae cuiusuis partibus, idque cum omnibus tincturis ac impressioni bus Omnium plantae partium , earumque usque a debscite spiritus conseruare , omnium facultatum autores, ut plures quam triginta eiusmodi artificiose ex cineribus paratas plantas, easque diuersas haberet vasi u-lis suis vitreis contentas,Hermetico sigillo obsignatis, quae titulum plantae as proprietatis eius inscriptum haberent, ita ut si quis rogaret, sibi rosam ac calendulam demonstrari, aut aliquid aliud, utpote, papauer
Tubrum, album,aut variegatum , tunc cinerem illius plantae arriperet, cuius ipccimen esset editurus : ut si nempe rosam tibi monstrari cuperes, vasculum rota titulo insignitum exhiberet, ex cuius vasis fundo, lucernae igni admoto, aliquantum incales ens, tenuissimus ac impalpabilis ille ciuis ex se apertam rosae speciem emitteret, quam sensim crescere, vegetari,ac formam penitus, caulis, foliorum, tandemque gemunar floridae rota,umbram ac figuram exprimere,& tan- dein explicatissimam rosam producere ,' apertis oculis intueri liceret, ut nihil certius nec elegantius, quam ex umbratili illa rosa, apertissima rosa enuclearii ac conspici posset, omnibus usquequaquesuis partibus absoluta, ut plane corpoream diceres, quae spirituali tantum idea, reuera tamen spirituali essentia dotata sese intuendam praeberet, cui nihil aliud restaret , quam congruae terrae mandari, ut solidius co rus assumeret. Haec autem umbratilis figura, vase ab
302쪽
DEFENs Io, C A P. XXIII. Σ33 dentissima matrona ac heroin adiutus, mirifice &breui conualuit, leni vomitu ab hoc medicamento omnem impuritatem tenacem ac viscosam instar ouorum album inis, rotundam ac crassitie magnitudineque hylo aequalem, variis infectam coloribus, quam quasi morii preditam dixisses, ex stoni actio & ventriculae duxerit, unde ingenti gaudio se plane integrae valetudini restitutum esse tunc exclamarit. Hinc deinceps magno flagratui, non tantusn .huius secreti addiscendi ardore, cuius cognitionem facile ab eadem nobili domina impetrauit, quam habebat amnem, suaque opera&consilio in variis eius negotiis forensibus regebat,sed aliorum etiam non minus egregiorum inuestigationi, incumbendi, quibus non tantum apud se,&necessitate ita Irgente,uteretur , sed ex charitate Christiana, qua in proximum adducebatur, omnibus liberali subsidio esset
Is igitur aliquando cum apud me familiariter diue tisset, bellorum tempestatibus cum multis aliis Gaulis exulans, animum ad salem ex urticis extrahendum appellebat, ut inde dissoluens crystalli remedium ad-uςrsus calculum pararet. Hie quidem sal lixivio quod concinnaverat ex cineribus urticarum ustarum, affundendo crebro aquam calidam, & subinde multis vicibus traiiciendo, ut solent lixi uia a mulieribus fiςrij commixtus, edidit siuae essentiae lixivio inclusae specimen hoc modo. Transfuso lixivio per silirationem etiam crebram optimε delacato, in vas terreum; angustioris fundi & latioris aut capacioris oris, quam terrinam vocant : cumque aeri gelido trans senestras cubiculi praedictum vas cxpositum tuisset, ibiques ibstitisset per noctem, concreuit in glaciem, per hye- male frigus. Aperta mane fenestra , & lustrato lixivio, mera firmaque glacies illi apparuit, in qua millet
303쪽
134 HER MET ICAE MEDICINAE urticarum formae, radicibus, caudice, foliis, ac locustis constantes , sese conspiciendas mira elegantia pra buerunt, ut nihil elegantius, nec perfectius, utpote planta, omnibus suis numeris absoluta, ac distincta membris & partibus, suspici potuisset: omnibus: eam intuentibus , urticas esse certissime agnoscentia hbus. Cum igitur hoc animaduertisset vir nobilis. tanquam miraculum siuspiciens, ad me ocius aduolat, liisque compellat verbis, ad imitationem Archimedis.' Inueni, exclamat, veni, vide. Vbi accessi ad eius erga-'. sterium , arripui glaciem, eius fragmentum separaui fatis grande, quod ita apte a me dispositu, ne liquesce rei calore manus, ad varios magni nominis viros fide dignissimos, qui tunc eandem urbem nobis curi
habitabant, & adhuc supeistites ibi sedem&domici lium fixerunt, colli portaui. i singuli, ut glaciem
consipexerunt, urticas esse conclamarunt, nec ininus
quam ego rem usque adco incredibilem, ac eleganter portentosam admirati sunt, unusquisque cogitabundus meditabatur, quid rei istud esset, & vndu ac quomodo tam elegans res in natura nasci posset, memoria repe tentes Omnes, quod in sacris literis habetur: Mementos
homo, quia cinis in cinerem reuerteru, cogitaritesque
sub cineribus ciusmodi rerum formas delitescere ac immorari, unde resurrectio nostri corporis certissimes sit expedianda. Illud ipsum iam notaui, quasi suprafidem omnem miraculum libro secundo magni mei spe iculi Mundit his versibus. r ιν beaucos de tesmotas encore Melas de visi formes ont vera de mainte , mainte ortio Dans Iesale lexi e bur codre scoule L exfqui par loroidae sant mn iotirgeucestibace d' e telument represente
304쪽
DEFENs Io, CAP. XXIII. Racines fussies,tige Oseura de cese plante
Ien en suis podit Pauthra 'mon Delaynes c est tu trotiam cscret sani loge chen mor, Secret doni on comprendque quoν que te corps meurones formessentpourtant aux cen tres leur demeure. Hoc utique elegans experimen tu sepius a me postea arte repetitum reuocat mihi in memoriam eam quoque historiam, quam de Polono illo Medico commemoraui, quam a me visam omnibus ingenii viribus, ruinari, meditari, ac imitari contendi, ac primum rationes Οmyes, quibus tam elegans operatio absolui pocset,. acquid esset, quod ita rotam, aut aliam plantam tam perfecte & ad viuum cum omnibus suis coloribus
' Vno momento per levem calorem emgiaret, variis modis apud me agitare ac expendere coepi. Sed inter cogitandum, ac in operationibus aliis laborandum, animaduerti,sor nam quidem aut figulami i in falla io citra ullum colore inclusam esse, nec alios colores in aqua,qua a lucos, hoc est albos, posse ac debere exhiberi. Praeterea quod urticae in illa glacie omni destitutae essent colore,prqterquam a quem aut albo, cogitabam eam esse causam, quod nempE ex assatione ac calcinatione earum in aprico spiritus aetherei ac mercuriales, halituosique & sulphurei,exhalent & evanescant, a quibus colores promanant, ut supra ostendimus exemplo a sale nitri petito, qui etsi albus Q pectu, a lembico tamen operto exceptus, & igne arena
compulsus, ut figatur, non desinit volatiles suos spuritus trans corpus, etiam compactissimum alembichi laticere, sexcentis coloribus variu distin tus, Rex ter-
305쪽
HERMETICAE MEDICINAEnae vasis superficiei serinae volatilis instar adhaerentes. Cum igitur eiusmodi varii colores in sale petrae qui . terrae eitiai pinguis delitescant & inclusi fiat, non du-
bium est in aliis quoque rebus omnibus eiusmodi nitrosos sales contineri, qui suos quoque colores proprios exter potentia haustos in se contineant, quos Lopportune&ex artis solertia explicent. illSic igitur animo sepe volui ac reuolui, & apud me: attenta meditatione eiusmodi rationes agitaui, ac phi- losophatus sum , cuius rei periculum sacere in animo qhabebam. Decreueram enim integrum simplex, in rsummo suo vigore existens , quod mihi tentandum;& experientia examinandum sumpturus eram , verno tempore colligere om ni tum suo virore, floribus ac potestatibus luxurians, haustisq; tum ex terra per radices, & abunde exuistis succis, ac tincturarum vitalium im- pressionibus, proprietatibusque, quae in spiritibus se lium naturae concluduntur : Integrum inquam eiusmodi simplex suis radicibus, caule, foliis, fiore statu KTam contundere in marmoreo mortario , atque sic nini. habs, confusam 5 ue molem redigere, quam Vase, Hermetice clauso, includerem, eamqε materiami digerendam, macerandam, ac fermentandam ad idoneum tempuS exponerem, ex qua postea tria ill/ Priu- eipi educerem ac separarem, eo quem diximuS modo,
omni diligentia spiritus conseruans, & ux suis mercu- rialibus ac sulphurcis liquoribus activis elementa- rem aquam passi uana secernens, qua ad extrahendum ex tacibus aridis ac philosophice as ris ac calcina- tis salem, ad clystalli puritatem adductum, qui can- ς didissimus est cinis ae vivacissimus; huic seli deinceps ripaulatim ac guttatim liquorem suum mercurialem xedderem, quem ab eo ex tillarem, ut cum sale fixo atamoniacum volatilena, qui in eo liquore est inclusus, ,
306쪽
quo vim omnem suam liquor mutuatur, coniun- gerem , quem solum obseruandum suscipere in , a sale tuo fixo detentum de ab serptuna; sic enim natura naturam amplectitur,& simile gaudet similia ut sal 1ile. His ab Elutis, hoc est, talibus istissimul rursum vnitis, denuo paulatim ac sensim sulphuream essentiam adderem, quam in terram foliatam reducerem, i simplicissimam nempe ei sentia in , & omnibus suisti uicturis vitalibus, ac proprietatibuSinstructam. Sed cum hae enus,ut supra dixi, dc erit mihi operandi o- tium, nondum attigi certam istius tam nobilis arcani experientiam, cuius cum dabitur occasio,iuuante Deo, periculum ficiam. Cum enim in rerum natura sit, α, re ipsa conseistum fuerit, non dubium est, quin iterum' absblui possit ab aliis Q lertibus artificibus, qualis ille
fuit, qui mihi conspectus est. Nec puto commodiorem aliam ed perueniendi viam sterni poste ea, quam 'proposivimus,&qaς omnibus trita est ac familiaris verEphilosophantibus. Hac enim ratione quaelibet res elain: borata virtutes sum in E efficaces de activas, vitalesque: ac firmissimas qualitates consequitur. , Sed eruditior me aliquis, &in Philosophia Chym1- ea exercitatior, acutius possit rem istam intueri, &psi nitius artificium totum introspicere. Cui etiam liceat, si maius nactus sit otium, huius operationis periculum facere, & re ipsa artificii veritatem ac certitudinem comprobare. Qim si pertingere vlli contingat, ne sibi soli arcanum seruet, fallem bene meritos homines hoc beneficio sibi deuincere in perpetuum di-
Τgnetur. Etsi enim res est aspectu elegantior, ac iucundior,quam utilior: sopitos ramen oculos & con niuen- tes, acutorum & dψctorum hominum, ad maiora
utiliora generi humano aggredienda vehementius excitabit: qui caecos postea, dein inscitia sua deuios,
307쪽
HERMETICAE MEDI 1NAE in rectam viam reuocent, ac maledicis inuidisque hominibus altum silentium imponant. Qui etiam tanto . beneficio deuincti Deo, eius laudes celebrent, ac assidua operum eius meditatione perpetuo ipsum colant, bimmortalesque gratias habeant. CAP. XXI V. Luo docetur, rerum metallicarum ab Antiquis usurpa- ita rum se in antidotos adaptatarum, qualis fueritv jus non tantum extrinsecus morbis inductim, sed intrinsecus etiam absumptuo ac usurpat
IN huius primae partis nostri opusculi conclusionem
operae praetium est, An onymi nostri, qui usque adeb aspernatur & respuit auxillorum metallicorum admi- nistrati9nem, oculis sui uicere, quantus & quam pre- tiosus eorum a pud antiquos fuerit usus,quibusve modis antidotos suas illi exornariuit ac locupletarunt, quas prae omnibus commendatissimas habuerunt, ut citra tamen praeparationem ea metallica remedia usurpa irent. Nihilominus negari non potest: quin vires malo. res ea assequantur ac cificatius agant, si solertis Chymici industria declarata ac depurata , labiectis superua- caneis faecibus, noxis potiusquam utilibus, in usum siet,
Saris superque dictum est anteὲ, ab iis, qui eiusmo- di remedia repudiant, aquas simul metallicas necesse esse expui ac damnari, quas tamen adhuc in desperatis . ac deploratis morbis , in quibus alia silent remedia, ab iis inuocari ac in usum introduci quotidie videmus. Quorsum enim ad thermas metallicas aut sontes minerales desperatae valetudinis aegros ablegant, si mineralium aut metallicorum auxiliorum usum usque adeo
308쪽
DEFENs Io, CAP. XXIV. reformidant Z Hinc quam parum iudiciose de iis lucrant videre est: quam Hiconsulte ac maligne eal auerstatur , quae inscite postea admittunt,quinque. Impudenter de ignotis securam ausint sententiam
De eiusmodi autem metallicarum . rui proprietatibus, virtutibus, estemiis salinis
aquarum natu-l malibus,sulphureis, fusiorem tractitione in librum no- urum de Recondita reru natura dimeremus,ubi &pre- cipuarum ac primarum totius Europae scaturiginum,
: therinarum, lutorum , distinctionem ac veram virtu- tum illorum demonstrationem ac declaratione, usumque in varios morbos accurate perscribemus, ut omnii inde liqueat, quam benigna, liberalis ac profusa sit erga humanum genus natura in tot tamque' praestantium auxiliorum proditis hione, quae aduersus Petiam imitetissimos ac deploratissimos morbos cuius Suis sortis hominibus abunde elargitur ac suppeditat. Hanc igitur liberalitatem naturae,in metallicis diui-A tiis,exquib. tot admirandi ei ectus prodeunt,ut exce- , &quanta artis industria in concinnan- dis suis ex illis antidotis versati inusium humanum ea promouerint, nunc demum restat nobis dicere, atque ex hac demonstratione Αnonymi nostri insiuisias opi-
Ac primo loco Nicolai Myrepsi autoritatem cita bimus, qui inter Graecos ex recentissimis est scripto- ribus . Actuario aetate posterior', quem cum aliis superioribus Graecis Qtet in suis scriptis , ut probatissi-hesmoSautores ac testes,adferre, ex quibus quam pluri- - mis, ut&ex antica uioribus Graecis Arahibrac ir I αν
309쪽
a o 'HERMETICAE MEDICINAE bus sequentis aeui Pharmacopolis prae ceteris in exem, plar suarum compositionum idcirco repraesentatus, de in imitationem adductus, praesertim ubi ex Graeco Latinus factus est,& infinitis mendis, quibus scatebat, i Leonardo Fuchsio, doctissimo ac celeberrimo inter Germanos Medico, repurgatus. Primum igitur in ea antidoto, quae Aurea dieta est Alexandrina, ab ipso Nicolao descripta lib. de Antid. sech. I. cap. I. recensentur metallica haeci Sulphur, Auxum, Argentum,Sapphyrus, Smaragdus, Iaspis.. In antidoto e Rosis, quam valere dicit aduersus st L. machi calorem, potissimurn vero iecoris,lienis, pulmo nis, omnem denique calidam totius corporis intemperiem: Quam item cardiacis & quibus nimium discutitur aut disset uitur corpus conducere ait, nec n. nail omnem animi defectum ex calore ortum, inter cetera
metallica recipiuntur haec, Aurum, Iaspis, sulphur,&Crystallus. Quam quidem antidotum consulere liceae descriptam cap. s6. eiusdem libri de Antidotis Myrepsi. 8 i Capite 1 uadem Myrepsius gescribἱt Antidotu, qua minscribit de iis radiante, qui lapis est Laetuli: quae qdem antea sub eodem titulo ab ipso Mesiue & tradita &gemina ac germana ab ipso tanquam legitimum
tus agnita erat,in quam ingreditur etiam aurum. Quae quidem antidotis aduersus omnes melancholicosaffictus ac cardiacos celebratissima est, nec non lapisLa- xuli immiscetur : qui etiam aliis nostrae confectio his Athermes ingredientibus, cum auro accensebaturm mnostris temporibus ab ea reliqua propemodum omniat alia ingredientia retinente aut sellem paucis immutatis, abscissus esset, & in locum eius hermes suffectus. unde confectio Athermes non antidotus de lapide L etuli,dici coeperit.
310쪽
Ea vero antidotus Chrysippo vindicata, quae capitqu7. dc scribitur,dysentericia ac coeliacis sun nre utilis, lapidem haematiterii, sulphur vivum, alumen scisti le&vstam calchyladem excipi r. Quin'dc antidotus, quae ri yphera dicitur e serro,
stigi itati &humiditati ventriculi, atque inflammationi, nec non frigidis ac putridis laumoribus e ventriculo, uniuersoque coipore repurgandis conferens: stomomatis ferri lib. i. admittar, quae fere reliquorum Ingre- dienti uin pondus.ex aromat. bus adstringentibus ac roborantibus constantium, quantitia testiperat: cuius descriptio habetur capite. 22r eiusdem l Ibri. In antidoto pono Persica vocata, multis aegritudinibus utili , sulphuris&arsenici, vel singulorum etiam drachma quinque immiscetitur, quod vix ego crediderim ab ullo Pharmacopola in exemplum trahi, ut audeat arsenicum , septi cum ac virulentum perniciosumque medicamentum, citra ullam praeparationein, compositioni adiicere, etsi Dios corides eo nec non auia ripigmento etiam in quibusdam morbis pectoris utitur, & aliis etiam antidotis, ut ei quae Musae A pollonis adiudicatur, ab ipso Myrepso cap. 3o 3. in usum hepatiacorum , hydropicorum, nepiali ricorum Lacaegrae minis gentium descriptae, arsenicum adiungatur. Antidotum quoque argyrophoram ob praestantiam medicamenti sic dictam, quod non paruis siumptibus, aut mediocri pecuniae collatione. compaIetur, cap.32o. descriptam,& ab ipso Myrepso ad infinitos morbos summe laudatam,bitumen, aurum, Ialliis & Sapphyrus ingrediuntur. Psaererea in antidoto cap. 33o .explicata, quae eclogaen cupatur, hoc est selecta, censentur alumen calcbyus,punaca, mist, bitumen Iudaicum, nec non etiam