장음표시 사용
321쪽
ruer HERME ICAE MEDI IN AEnea disgregans,&homogenea ita copularis,ut anthdestinatii in fine nullum interitum experiantur alit sub Jire possint. Erras autem toto coelo, nec Philosophorum . sententia capis, si lapidem tantum pro ea affectus parte intelligas, qua viliora metalla in aurum commutantur
Longe quid maius promittit Philosophoru lapis. Ergo ' &hic disce apere, & de incognitis plura Ioqui desine, iquam fert sobrietatis regula & sapietiae lex. Eadem lege cautum, ne defunctorum manes turbentur; sine igitur Mosis manes in pace requiescere, & falsam, quam con- cepisti de Mercurio Trim egisto opinionem, excute. Ini
ceteris, tanquam in vacuo ac inani incertoque campo, fatilis ac vanus excurrito &expatiator:In arenam enim cnostra nunquam descendisti, ut nos oppugnares,&ar-
morum nostroru speciem tibi videndam exhiberes ; sed: phantasinatis &inanib. tuis speculationibus bellum iii diceres, ut tibi gloriolam inde, si posses, comparares. At quid possit αναλφαβητος in Chymia Θ Q d ad Democritu attinet,frustra quoq; lacestis eum: cuius, ut &Aristotelis, si diligenter & attente scripta perlegisses, longὶ aliud sentires. Scias illos Socratas more αιει γη . Θαι Excutis deinceps, an auru possit . arte fieri, ex multis rationu,& ab Erasto petitarum in- uolueris, niteris negatione adstruere. Si et que familiaris esset artificib.eius conficiendi, ac vitri ex herbis & lapi- i dib. auteriam metallis, educendi ratio, ac tam creber il- lius ac huius aspectus: mirari, credo, aut dubitare desi- Ineres. Q us enim rerum ignarus credat ex herba, plum. bo, lapillis, vitrum extrahi posse, formae tam dissimilis, ac substantiae 3 Quis ex linteo aut fi lamentis chartam t. ex lignis,uirgultis, conchyliis, ossibus, paleis, lapides & saxa vi aquaru concrescere dcessormari r Quidni igitur: a simili dc aurum fieri posse,& trasmutatione metallo Ium inter se annuemus,pr sertim cum in similia, quam
322쪽
D ar EN s r o, L IB. II. C A P. I. 233 di similia liberior fiat transi tus ZQuis consensitim propQ
omnium gentisi, Hae brcorum, Chal. laeor uiri,aEgypti Ο-rum, Romanoru, Italorum, Galloiu: Π,A: glorum, Gurmanorum,&Hispanorum, citra rati ciue aspernet tir aut rideatinec non quae proposita si in t admirandaru trans mutationu exempla supcrbe utinis respIciat, rationumque momenta, lul b. tam nobilis ar, confirmatur, non
satis iudiciose expendit Z Sed cuiu ab illis falis contradicatur, qui ea nunquam vel o incerint , aut si quid ire Chymicis libris legerint, tarditate ingenii sui nihil asi cuti fuerint, quid istos moramur homines 3Audiant tecum, Anonyme, Avicennam Chymicum dicentem, neminem unquam misgisteri una lapidis negasse, qui esset sapiens. Sed ut ad auri conficiendi artem de qua ne myquidem aut gry in priore meo libro, nisi quatenus a fulmentum ad medicinam facit) contra inanes tuas rationes tandem accedamus: visum est pauca hic de ea disserere, ac primo inanes istas tuas rationes dilueinus, ybliquain eius artificium Laconico dicendi modo, qui Philosophis proprius est & vernaculus, cum de Saturni menstruo egimus, iam a nobis satis enucleatum est, ut
illis satisfactum fuerit, qui ingenio pollent, de ad hanc
Primb internum principiu esse vis, ex quo procreentur omnia, deinde illud duplex costituis, natura videlicet &anima, quo quidem Principio, quum ars destituatur, eam idcirco inepta esse ad conficiendii auru inserta. . Praeterea ut forma et lentialis corpori aptetur, materiam debere esse adsorma excipiendam idoneam assis ris, quae talis redditur temperie certa, & legitima conformatione. In istis quam apertδ in generatione rerum ignorantiam tuam prodas hinc liquet. Primo qudddu- . .
plex principiti formale constituas,&ea distincta facias, quae unum &idem sunt rati e & essentia. Secundo, .
323쪽
Principia,ut tu vis, quae materiam illam temperatam αprobe c5 formata subire debent. Duo igitur erunt principia, alterum Formaru, alter u Materiai u. Atqui creatum est a Deo, unum fuit, non binum, ex quo illo uno omnia separata sunt, quae tuae originis & unionis recordatione perpetuo geltiunt ad illam unitatem regredi. Hinc perpetua illa elementorum circulatio in seie, ut . ad unitatem pristinam redeant. Dum enim terra in aqua transit,aqua in aere, M aer in coelum,coelum verb in te tam, hoc appetitu & studio feruntur redintegrandi suae unitatis, in qua omnia simul& unum fuere, quae aqua fuit primo, seu chaos aqueu, in qua tandem unione post copletas circulationes, adperfectione quanda crystallinam, loge primae unitatis creatione nobiliore peruen--tura Iunt, qua Apostolus coelorum &terrae renouati
nem vocat.Vt igitur quid generatio sit reru, & ex qui Principiis forma & materia in generatione corporis ex uno semine procreentur, paucis ex nostra schola,Physi- eam sacram Mosis sequente,addiscito DiciturDeus apud Mosem crea Ile unum chaos, quod aqueum colligitur fuisse; quod Spiritus Dei aquis incubuisse dicitur a Mose.Materia istius chaos nulla alia an-
fuit, quam Verbum ipsum Dei, Fiato quod quidem
verbum non fuit inane in Deo, nihil enim ab eo prosi- ciscitur, quod non sit immenta virtutis. Quemadmo-
dum igitur cum dixisset, Fiat lux, statim facta est; sie de
chaos hui' origine pronunciandu est. Chaos igitur istini ex verbo Dei ortum, aut per verbum creatum, statim in corpus immense animatu prorupit, ac Deus loquutua est. Immense animatu dico,ex infinitis virtutib. quas iudies exerit,ex seminererit omni u uniuersali, ei a verbo
indito omnia produces. Seme aut illud aliud nihil est, uanima uniuersalis m udi ex spiritu Dei profecta, qnae i γta verbum Domini,Fiat,stasim creata est,c suo com
324쪽
pore uno&eodem momento ad rerum futurarum ge Merationem. Hoc autem semen, seu anim a illa uniuer salis, licet prima creatione statim cuna corpore exo ta . sit, aliam ramen habuit a Deo institutionem, gradus
uepraescriptos, ut icta sim &paudatim species &indiui ua progigneret, dum ad perfectionem suam perducta sint. Semen igitur & principium omnium rerum fuit hoe rbiam. Fiat Jouod chim stib sensus non eadat extiihilo verbum, Fiat quod cum sub sensus non cadat,ex nihilo idcirco dic uiuur omnia est creata. . Vt ergo ex nihilo creata si in t a Principio omnia, ita &nunc creata naicuntiar, tantiam ex nihilo, Exempli gratia, Triticum nunquam reui rescit, ni prius satum in teFraco mimpatur,& Ita obteratur, ut in nihilum redi
., gatur. Nihilum voco ut dixi antea) quod non potest 1ub aspecturn aut alios sensius cadere, siquidem semen, in quo concidis sunt proprietates omnes radicis, cauitis, aristae, grani,& virtutis in illis specificae, in meram spiritualem,hoc est in primum ens suum spirituale, aut . in spiritum id est anima, redigendum, ut omnibus compedibus & impedimentis corporis liber spiritus nouum tibi corpus, virtute sibi ingenii 3, cssingat, atque induat O
. CLEI CHM ud persectionem usqi Cat. Itaque ex digestione corporis re spiritus tritici in . terra facta spirituale quid oritur, in corpus excresceris, Ionge nobilius ac feracius parente suo. Hinc vides non esse triplicem formam, nec aliund materiam,aut temperiem,&conformationem, quam a solo spiritu,vi fermentationis extracto & separato tin- . Et as omnes, virtuys ac proprie rates possidente, per
fici, quas quidem virtute. in corpus, quod tibi fabrica-
325쪽
D E p a N s r o, L i s. II. CAP. L 21 ad persectioiieni usque indiuidui efformans. Hoc te docebu agricola, vinitor, o litor ,& rerum quotidiana experientiae Sic in auro principium auri inest, quod si rite praeparetur, & in terra suam iniiciatur, ut in ea putrescat, digeratur ac ferme tetur, in primum ens tandem redibit, hoc est, in spiritum mercurialem, qui liber a denso illo corpore, reuiuiscit,&quicquid sibi tum con- genitum nanciscitur, illud iii sui simile vertit, ae longe purius nobiliusque reddit, quam esset antea ipse parens, quemadmodum ex tritico nobis apparet, quod ex simplici grano, radicem, herbam, caulem, spicam, & centum ex uno grana producit. Vt igitur paucis dilua inus tua argum eta, scias artem, quam nouitatis inique insimulas, noui nihil produeere, sed naturam iuuare, eamque promouere ac intendera digestiohibus ac coctionibus, ut cum semen auri compedibus suis vinctum nullas vires in sui similis gener tionem habcat, vinculis ab arte expeditum & traci a- tum, ut par est, virtutes suas in materiam congruam
possit diffundere,&petincipia illa speciei unperfectae, ex principiis suis, potenti vi ae suam persectio
Ceterum inspersa simi quaedam in hoc tuo examine insignis istius tuae Philosephiae ornameta, quς sicco pede non sunt praetereunda. Magnes, ais, trahit ferrum vi formae seu proprietate substan tiae. Confugis hic ad proprietates Occultas, cum nullam rationem possis reddere virtutis Magneticae in ferri attractionem. Quomodo potes dici Medicus & Philosephus, si ignoras unde spiritus nostri in corpore latentes famelico appetitustatim ex cibo & potu nutritiuos spiritus exti aliut, quibus reficiantur An te fugit, spiritus in alieno corpore
morantes star naturae corpus validius attrahere, quam
s in Prorrio corpore manerent, ubi infixi quiescerent
326쪽
. Sic Magnets, ut hoc ex nobis addiscas, cum habeat spi-
ritus fereti in se inclusos, quorum non sit proprium comi . pus, non potest eos ita continere, quin, si proprio corpori,&quod suae natiuae est, adinoueautur,illud ipsum pro omnibus virilius appetant & attrahant. Ita ut spiritus ferri in peregrino corpore positus, longe potenti res vires habeat attrahendi, quod sibi consentaneum θcst, quam si suo proprio contineretur, quia in alieno. spontus proprium desiderat, in suo vero otiose niora-
tur, in quo ad voluptatem requiescit. sic ferrum a ferro non attrahitur, quia spiritus pro- prio corpore fruitur. At si spiritus in alieno sit corpore: dsvr in Magnete & ferro admoueatur,cognationis & v - nionis recordatione , statim ad ipsum fertur, aut quia retinetur in corpore peregrino, in quo est, corpus suae i naturae conatur attrahere. Quod allii litu spiritus ai- . ' ceatur, id fit impedimeto, quo obtunditur vis eius, nec tantum allii, sed omni u prope aliarurerum induimo ne. Si quidem quo Magnes purior & limatior redditur, it eb potetius attrahit, quod nullis obstaculis recineaturi Pr terea absurde philosopharis, quum dicis, perform ma toturn rei esle,id quod est. Na essentia dat esse rei: At essentia constat materia&forma. Ergo no sola forma est qtiae dat este rei, sed materiae iuncta. Anima,cedo,es ne . homo Corpus humanu itidem, estne homo ξ Perperam
respondeas, si utramq; parte seorsim homine esse dixe
ris. Neq; eniim anima homo est,nec corpus homo,ata .nima&corpus simul iuncta homine constituunt Cum , moritur homo, separata anima non dicitur Homo, nec separatum corpus homo, at cadauer dicetur. Cetera sunt puerilia, quae de arte externa dicuntur. an picta musca vivae & naturalis formam internam an . admittat. Quis ista alterat ZIneptuni & id est a Chymico, autum claboratum non esse naturale, sed fucatum. Na
327쪽
D E F E N s I o, LIR. II. CAP. I. as si omnes naturalis auri proprietates artificiali adii ret, quis negabit legitimu este auruὶ Iinb quin ab artificialinaturale viribus sit peretur, non dubium est, ut triticiezemplo demonstrauimus. Neque idcirco simpliciter aurum artificiale dicendum est, 1ed naturale etiam, cum naturale principium ars promouerit, & ad imperfectum metallum formam & substantiam suam aurum arte transfuderit. Ars igitur tatum adiuuit natura, ut in ampliores vires ac maiores excresceret, & sui geueris corpori ac formae eas abunde impertiret. Sic diximus ouum artificiali calore, hoc est externo adiutum, tandem in formam pulli commutari, principio internoscvirib.crescente,& arte ad perfectionem suam tendente, eamque tandem assequente.Atque hinc a nobis, contra eam quam concepisti opinionem, addisces imperfecta reliqua praeter aurum esse metalla, quae coctionibus&digestionibus in aurum perfectum adduci possunt, quem ac o dum ouum perfectum quidem ouum, sed imperfectus pullus apto calore in pullum perfectissi-mmn excludi potest. Getera,quae de metalloru proprie
talibus garris, & de auro quod illis inest, perinde est, aes caecus de coloribus exauditu tantum loquatur. Hoc unum aduersium te pronunciari non animaduertis, qui micam tantum formam uniuscuiusque rei csse voluisti. Hic tamen formam auri seu auru inesse vis, corpori aurichalci & cupri praeter natiuam, unde potius colligere debuisti, imperfecta metalla auri principia in se habere, ad quod tendunt,atq; idcirco ad perfectione possc artesromoueri, ut ouum ad pulli perfectione. Dum finem metallorum attingere voluisti, no illepide utiq; ad scrinii loculos tuos conseruatis synthesin animum aduo
tisti. Sic aliis animus est in patinis, aliis in loculis, aliis
in trocho & alea. Ut autem omnisi metallor u finem noesse probes, multa argumenta ex Erasto corrasisti, quae
328쪽
aco HERMI TICAE MEDI INAE cum nihil aduersius libri mei argumentum faciant,ne suistis, quae ex aliis meis . scriptis haurire potes, & quae fi- .sus alibi tractaturus sum, tempus ludamus,cum loci pletissime tibi fatis factum fuerit ab iis, qui Erasti in N 'ptias, tuasque futuras sub augurati, confutarunt, ad eos te relego. Tantu dico regeri in te crimen,' uod meum esse falso putasti, nempe iis, quae de tuo addis, Erastica, quae cultiora erant, longe deletiora reddi. Ad istud igitur caput venio, in quo Chym Ic omni remediorum cum consuetis accuratiorem comparationem instituis. Vbi cum de iis tantum disseras, quaen bIunari mundo copreti eduntur, miror cur superliminaria & coelestia omittas, cum Astrologiam in Medico ut necessariam requirat Hippocrates, eumque qui ea careat instar caeci hominis habere dicat , qui Incertis errans passibus,baculo viam pervestigat, ubi tuto pedem figatrNotandum & istud est, te tam criticum Grammaticum, quid Alexi pharmacii sit, ignorare. Inter venena enim collocas quasi venenosum medicamentum , cum ex ipsius etymologia Veneni deleterium sit, sed ignoscendum tibi esset, quod Graecus non sis, nisi Cretensem satis superi te prodidi sies. Quas primis istius capitis pagellis distinctiones adsers alimentorum,medicamentorum & venenorum, tuae scholae diicipulis seruare deabuisses , ni aliquid tibi scribendum esset, quo pagellas impleres, & ad iustam utcunque libri magnitudinem.
Αpologia tua excresceret. a Totus autem in eo es,Vt eollatione utriusq; sectetr mediorum facta tuam illam vulgare meducamentorupraeparationem multis verbis probes utiliorem,iucundiorem & tutiorem Hermetica. Non satis concepisti me a dogmatica disciplina nequaquam recedere, quam semper laudaui, ubi ea imperi u habet in morbos. At ubi silet, fuerunt excogitanda ortiora&ytiliora remedia
329쪽
squod a doctis Philoseptiis & Medicis sagacis ingenii
factum est quae alioru imbecillitatem superarent,&a quis viri b. aut sortioribus etiam cmodo ne quid nimis'
cum affectu concertarent & vincerent. Non enim disia fili. unt Iraateria, sed tantum prς parationis modo. Magna
in priore meo tractatu doctorum virorum illorum sc-l riem iam contexui, quid repetitione opus estΘΑlia Hermetici Medicamentoru partitionem, ex secundi S qualitatibus pluri s faciunt, ut alia adstringant, alia leniant,
alia purgent, alia vomitum concitent, alia demulceant, &anodicia sint, alia aperiant, attenuent, incrassent, &quorum Vires ac proprietates non decoctis, non infusionib.& leuibus tantum istis praeparationi b. eliciunt. sed chymicis & magna industria elaboratis operationibus,ita ut si adstringentia medicamenta ex arte spagyrica rite parata fuerint, nihil illis fiat c5strietius, adeo ut etsi vulneri labia elusimodi medicamento illita & in sese adducta fuerint, nihil tenacius aut coniunctius.Docent ergo Medici illi quod res est, omnes actiones naturales aspiritib.proficisci, in illisque principioru sicientia inesse, ita ut quemadmodu morbi ad generationes perducunt tur,reiblutione vaporii & spirituum alimentorum iniisl puritates morbidas in se continentiu , 5c in anatomiam humanam inuehentium; sic morbidos illo spiritus& tincturas corrigi & eiici non posse,quam aliorum spiri- tuum ope. Etenim spiritualia spiritualibus, ut corporea' corporeis committenda sunt. Nucesse cst igitur ut in zemediorum praeparatione spiritus a corporib. &mo : tuis qualitatibus separentur, quod non sit infusione, coctione, simplici,& id genus crassis artibus, sed spagy' ricis putrefactionibus, lutionibus, coagulationibus, distillationi b. S: circulationibus, ut purissimae tandem spirituales substantiae emergant,tincturas sisas &Upri tates fietinius retinentes, irtutib. hac praeparaditatione R. 3 aucti
330쪽
16α ΗΕ RMETICAE MEDICINAE auctiores. sic spiritus resoluendi vi pr diti,constringendi, purgaudi, vo initionem, utinas, sudores proliciendi, 'inio etiam generando somno, doloribus demulcendis& fluxionibus sistendis, idonei &apti, his praeparati nibus porciatiores in suis proprietatibus evadunt, L mius id constrictius in centru sutim colliguntur, ac sese
in virtutes admirandas contrahunt. Qiras autem virtutes possident, eae sitiat quae ex tribua principiis proma- inant, sale, siilphure & mercurio, quae alioquin exigues sunt, aut nullius etiam effectus, si in compedib. sui co poris perpetuo maneant, nec in sipiritualia astra resol uantur. Etenim quςcunq; ad curationem requiriintur; in spirituu potestate omnia continetur, siuq ut loqui tur Aristotelici in potentia illi essentiali,cuius superius mentionem fecimus, ex qtia rerum omnium facultates no autem ex ipsa crasi pro manare diximus. In hoc Me. diei scientia posita est, ut spirituum discrimina & pr prietates optime cognitas habeat,&singula singulis ad . aptare norit, non in medicando tantum, sed & praepa ratione, siquidem ut arctius cum corporib.coniungah-tur, cum corporei, quo da in modo tardi, ac crasti nouusquequaque penetrant, aliam praeparandi Iatione laboriosiorem requirunt, quam quae in corporib etiam si tiliora. b. medicamelavstirpantur. Praeterea cum alii spi, ritus faticina proprietates,alii selphurum, alii mercuriorum referant, ii quoque &in medicando &praeparando varietate requirunt, ut eruditissimus dicaturis Medicus&perfectissimus, quilioruna omnium scientiam callet. Non igitur, t sentis, Medici ossicium versatur in cogui xione tantum morbi, sed remedioi u potissinatim debita praeparatione administratione, ut senitate inde consequatur. Qiiorsum e uim morb.cognoscatur, si curandi ratio ignoreturὶ at faciles tu curationes prolaticias,na0do morbi sit cognitus. Cur igitur tot tibi excidunt aegri. immatura