장음표시 사용
41쪽
i, id est, quemadmodii navi in animalibris cogna, tae partes sunt ita etiam in plantis. singulae partes plantae composita: Animalis membris s- miles uini cortex qui de plante naturaliter Animalis cuti suntlis est ligamenta deinde Anima , lis neruis similia &in eodem libro cum de iis, stirpium partibus loquutus csset quae augenturo κτοσθεσιν Ut ait ipse capiunt ut sunt radix, ri viticos, a mi, addit, . ταντα παρομοιοῦντω μελεν, ori ανΘζωπων τοι πιεζὶ χουσι παντα τά αλ - , α με θ. hoc est atque haec conferuntur homi num membris nae alias continent partes . Nec
quidquam obstat, quod in quinto de historiabros de stirpibus pollicetur solet enim aliquando diuinus vir tempus scriptionis speetare, non dispositionis rationem cuius rei argumentumiit, quod in secudo libro de Coelo libruria de In ccsi animalium adducit, non quod dispositio nis ratio ita postulat, ut ille liber prior sit, qui in libri de Gelo, sed quod ante libros de CCLl co mentariclum illum iserte conscripierat quae culta sint libri de stirpibus post criores erunt, quem libri de Animalibus . sed ex his, qui prae ccclant, oui sequatur maxime dubiu est. libros de historia iunt, qui amoueut a librorum de Animatibus disposi-
42쪽
dispositione, eo quod in iis non asseritiatur causae . sunt etiam, qui in postremo loco statuunt. virique male meo iudicio . Nam quanquam in Histariis cause non asteriantur, tamen cum ne xum habeant cum iis , in quibus redduntur cauosae, surdum non est illos in dispositione collocare . quodvii Aristotele manifestum est, qui sepenumero, It τω inquit ἐν τω Dci biota ρκμὰ ἰν octo ανατομMo collocare autem extremo loco mihi penitus absurdum videtur nam quid odipus esset post causas partium,3 affectuum explicatas histariam excre vianiersorum an ut sic itiis non ignoraret at cum demonstrationibus causae steruntur, nemo certum non babet,quod sint an etiam, ut quae afferendi causis demon strantur cognoscantur melius atqui hoc modo non postremum, sed primum debent tenere Or dinis locum nam quae ad aliorum cognitionemcnarrantur, prius explicanda necessario sunt, si lucis aliquid sunt allatura quid non ne millies in partium, ac membrorum declaratione histo rias videnda , csse suade, non ne Theophrastus accuratae stirpium cognitioni historiam. partitionem carum anteposuit mittam ceteros a uia nominis auctores,Galenum praescrtim, qui nunquam pulsuum, morborum, symptomatum docet causas,nisi historice differentias omnium,&certa genera demonstret Ccrtum itaque sit non este postrem in locum historiis tribuendi
43쪽
d in quo loco reponendae sint quaerendum vita sciur. Nam aviccianae sententia non ea est ,
quam aspernari debeamus, quippe quam aloxander in conamcntarsis libri de sensu videtve habuisse. Cea,quae contra Avicennam a reccn-- litoribus scripta uiatio sine negocio refelli pos sunt graeci interpretes quid senserint inccrtum ' lcst; sed quatum ex eorum scriptis potest aliquis coiiijcere Historiarum libros primos omni u li ibrorum de Animalibus videtur statuisse,ut Simplicius in primum de Naturali Auscultatione,&iloannes Philoponus in eundem eiusdem operizi librum, Min libros de ortu, Minteritu. Naaloexander, quem Avicennam sequutum esse dice bam varius mihi videtur omnino, quod contra morem grauissimi illius scriptoris est. Nam in commentarijs Primi Meteorologicorum prster quam quod Historiam animalium primo loco reponendam esse videtur innuere, omnium li- brorum de Animalibus ea ponit initia,& ratio . nes, quas in commentarijs libri de sensu iacuit . quam videtur amplexari sed has rationes perpedemus paulo post Nunc an verum sit quod ait
in librum de sensu, libros de Anima primos esse
omnium tractationum, quae ad animantes pertianent,quaerendum cst. Mihi sane non modo primi nonisse videntur ii libri, sed neque tertij, aut
'- j η milixi in libri de Anima inter eos co .
44쪽
mentarios reponuntur,qui de Animalibus scripti sunt, non video cur caeteris sint antepone-di nam: magis naturale est meo iudicio historice primum,deinde etiam causis redditis explicare animatum corpus, deinde animam, quam contra Deinde Aristoteles in primo horum librorum nihil aliud fere dicit, quam qua ratione, via, omnia, quae ad animantes pertinent sint explicanda. Nam quomodo partes, tractandς sint docet, quomodo physico de Anima agen-chim sit . ad Ytremum autem libri affectus: Oiones exponendas proponit,vt,ortum,incrementum, somnum xvigiliam. huiusce enc ris ut manifestum sit libros hos de partibus Animalium primos esse omnium librorum, in quibus redditis causis animalium scientia continetur. quoniam,quae ad partes,actioncs, aste ictus pertinent,melius cognoscuntur si historice prius sint enarrata,idcirco Historia ab Aristotele conditas necessario rcdendum cst, ut primo loco in Animalium commentatione apponantur. Si itaque libri de partibus primi sunt omniucommentariorum de Animalibus, in quibus a feriantur causae atque hi vel ipso Alexandro auctore sequuntur historias, sequitur libro historiarum primos esse omnium librorum de Animalibus postremo si dispositio ex Aristotele Quaerenda est, exu emi quique libri videndi sunt, in
45쪽
in iis cnim dubium no est,quin dispositionis o
do proponatur. Videndum igitur est, an unquain extremo aliquo opere de Animalibus historiam pollicitus sit, luemadmodii libros de Antiama, in extremo πε b roeciar nullibi enim factum hoc esse rei critur quamobrcin sequitur libros illos in primo omnium loco necessario ponendos esse . neque valet eorum ratio, qui dictitanimam,ut formam,&principium prius, quamque anima constant, cognoscendam csse. prostat enim nudicam necesse esticopositas prius 'a
te explicare, Morganicas, deinde accurate ani
mam in lucri, si recte illa definita es organici corporis ἐντελέχεια Caeterum posset aliquis ob1jcere Aris otclis verba initio libri de sensu, ubi cum de anima disputatu esse dicat, deinceps agere proponit De Animalibus, iis quae vita
habent, clitae qualesie communes, ac propriae eorum actiones sint ex his enim videtur manifesto colligi,libros reliquos de Animalibus,&χ5mentarios de plantis hae enim sunt, quae non ζῶα animalia sed ἰωίω χοντα vitam habetia appellantur post libros de Anima disponendos esse. scd obiectio iacile refellitur non enim de Animalibus, plantis simpliciter disputaturum se proponit, sed de actionibus4 affectibus ipsorum, de quibus diisetit in libro de sensibile e moria de recordatione d in alijs, qui sequuntur libros
46쪽
libros de Anima haec cum ita sint, quoniam si bros de Historia antimalium primosisse conuicimus, sequi alit libros hos de partibus,ratio etiam ostendenda st,quavi horum,& aliorum librorudispositio habeatur nam quam tradidit Alexander infirma est, ipsimet repugnat manifesto. quam vero confirmare nixus est Franciscus Caballus,S M.Antonius Ianua, calliam falsis niti
tur principiis nisi fallor in primo commenta
riorum in Meteora pnoit Alexander rationem, hanc,animalium citiones alias communes esse, alias quorundam animalium proprias . illas explicari in libris de historia, lepartibus, de generatione, te incessu, de Motu Animalium . has in libris de memoria, de somno, de diuinatione in sonansis horum enim plurima, quae dicuntur homini soli conuenire si itaque haec Alexandri ratio sequenda est,communia prius quam pro pria sunt explicanda sed quae communia sint
non eodem modo in librum de sensu tradidit, atque in primum cteororum nam ibi communia censet ea,qus quatuor coniugationibus comprehendit Aristoteles,hic autem communia,O-cat,quae in libris de historia, te partibus, te ortu, de incessit,ac de motu declarantur sed placet C-
47쪽
prijs cuiusque specie animalium disputabit, primum Historice enarras ea,quae animalium sunt. Confert enim Animalium historias partitio ad proprias,cuiusque specie Animalium aectiones, eorum partes Communes enim animatoruactiones aliquo modo communem de Anima disputationem attingunt,4 cum ea connectutur. quae nam autem herint dicet postmodum .ex his manifestu est eius sententiam se libros de communibus his actionibus libris de Historia, ac caeteris,priores esse oportere Mosto sanes sed cur cotrarium docet in librum primum Meteoron
quasi vero etiam in libris de ortu,& de partibus, ac de incessu& motu communes non doceat
actiones, aut quasi omnes, quae quatuor componuntur coniugationibus communes sint,no auis
48쪽
et Praefatio..tem x his aliqua homini soli proprahae nam .
sentire proprium omnium animalium sit, tamem somnis diuinare hominis tantum es iacino negant ad haec si communia pr. eponenda sunt, in libris iis, quos paruos Naturales appellant noea seruabitur dispositio,quam summus auctor videtur voluisse . nam ut librum de sensu liber de memoria sequatur non tamen sequetur omni no nam quae de recordatione dicuntii hominitantum conuenire videntur. Divinatio autem in somnis propria actio est, non communis ita agitur siet,ut otiis omnia sine ordine, sine via, ac ratione relinquantur quamobrem praestat
aliam dispositionis rationem sequi,atque illam, qualia grauissimus hic auctor posuit nam quae sua dispositionis ponit initia Franciscus abalialtis mihi nullo modo probari possitiat na quod putat Animalium materiam, & forma diuersis libris explicari, initio huius disputationis abunde refellimus, quando de proposito auctoris ageba
cur generationem,uitam, Minorte
ab affectibus amouet cum tamen Aristoteles inter affectiones praecipue numeret in extremo primo horum librorum postremo cum separat
libros de Generatione a libris de partibus ita videtur ambitios libros illos discindere, ut non lem crimine in philosophia accusandus esse videatur sumenda itaque alia ratio est, qua libri de
49쪽
Animalibiis commode disponantur porro quae de Animalibus explicatur, aut ad animal totum, speci ant, aut ad Animi quae ad Animal totum, aut magis ad corpus, aut magis ad animam spectant cluae ad animal totum pertinent, sunt,que in omnibus libris praeter libros de Anima expo nuntur . nihil cnim agit anima, quod&corporii animato non communicetur sed quae ad cor i pus magis accedunt, sunt partes, generatio,inces Uus cluae ad Animam, sensus, somnus, vigilia,
memoria, diuinatio, motus Malia.nam ut inepte dicis animam incederc, ita non male anima meminiss c, recordari, diuinare, mouere na&libro
de Memoria ait Aristoteles esχ τε-oταν ἐνερ
τανα φρανετρα ε πεΛΘA . his ita positis facilet erit ordinem inuenire Nain qui libri de Animato agunt corpore,& de ijs, quae ad illud ma gis pertinent, priores statu cndi sunt . illi sunt post libros de Historia, hi libri, libri de Genera
tione, k commentarius de incessu animaliu .sed horum librorum apparet etiam aliter nexu necessarius . nam cu in his libris in uniuersum partes omnes animalium exponantur, inu bri, de peneratione illae tantum partes,quanqlsaui Cu,ae solum, quae ad procreationem pertirent eX-plicantur in libro autem de incestu illae quae
50쪽
rancessivi inseritiunt proseram unum Aristotellis locii, ex quo res manifesto cognoscitur,quod i ad nexum horum librorum,& eorum de genera tione in secundo horum librorum cum de par tibus, quas similares vocant egerit, in extremo di, capite nono ait πιδου περίγoῖλη, γαλακτορα, απελι οριεν ἐν τῆ περι τυ γρουν, of oioμε- λων θεωIIoc. τοις γάρ τερ γενε σεως λογoie αρα, μοτ υσαν si , ite αε ιιι , ε μει ἀσυ αρχ' , S
mine,ac de lacte dicere praetermisimus in humi M. dorum,& similarium conleplatione haec enimis disputationibus de generation coniunctiorem, , habent tractationem horum enim altersi prin, cipium est, alterum eorum, quae genita sunt ali mentum primo autem de generatione Ani malium sic ait, obloioμερων πελήφθήν
D--πεῖν, ε ι με γονῆ σδν, περ λ γάλα κτος,ο τειρε ομεναρ sane ex similaribus de semine, , ac de lac cedicere praetermistinus, de quibus di- ,, cere tempus est, te semine quidem in pressentia, de lactein ijs,quae sequuntur hic nihil potest videri clarius est tamenin alia ratio quae ad Ammates pertinent tribus potissimum causis declarantur, sine, materia, efficiente causa ex his si nem, materiam frequentissime affert in his libris,in libris auicni de ortu efiicientem,S mariteriam