장음표시 사용
121쪽
nsecrari pessimurn militemΘ' CORDus tamen imminentem sibi a SpaΑNo ultionem non nisi morte voluntaria ess git. Neque ita multo post, quum IBERIUS UNIUM BLAESUM, SE1ANI propinquum, qui in Africa feliciter bellum gesserat, triumphalibus insignibus ornasset, o dare id , ut tradit ΤΑΟITu l. l. os dixit honori SEIAΝΙ, cujus
Fretus igitur imperatoris gratia et satis aucta sua potentia, jam coepit imperatorem ad saevitiam incitare, teste TACITO Annal. Libr. IV, cap. Ι, a quo nonnihil
differt Suniosius in olla Tiberii cap. LXI sic judicans uΡost cujus interitum vel saevissimus exstitit: quo maxime apparuit, non tam ipsum a SEIΛΝΟ --ncitari solitum, quam Ε1ΛΝu quaerenti occasiones νsubministrasse. ' Cui tamen sententiae non prorSUS assentior. Nam etsi facile credo 1BEBIUM postquam SEIANUΜ, quem firmum semper sibi amicum putasset,
nimia ambitione jam suspectum redditum, delata con-juratione infidum cognovisset et supplicio affecisset, nulli in posterum fidem habuisse et magis magisque in omnes saeviisse inde tamen consci non mihi videtur, eundem non ante etiam imperatorem incitasse, quod expres8is verbis docet Lorius, cui ut fidem denegem SUETONIUS loco laudato mihi non persuasit. Sed potentiam suam maxime auxit SEaΑNusa. U. 776 p Chr. 23 cohortes praetorianorum in una castra conducendo, quibus jam solus praeerat, ut narrat DIO CAASIus Libr. LVII pag. 616 B, patre in Aeraptum mi88ο Quod quo consilio secerit, docet ΤΑ ΙΥus Annal Libr.
IV, cap. I his verbis out simul imperia acciperent nu-Vmeroque et robore et visu inter se ducia ipsis, in oceteros metus crederetur. Simulavit tamen se hoc
122쪽
secisse ne dispersi lascivirent urbis illecebris extra urbem enim castra posuit. Addidit etiam ore ut majori sic auxilio essent et sortius sese gererent, si eorum opera indigeret respublica. Ab hoc inde tempore praetorianos quam maxime sibi devinxit, quorum de he-tus magis magisque superbire coepit. Legimus enim apud AcITUM Annal. Libr. IV, cap. II: Neque resenatorio ambitu abstinebat clientes suos honoribus naut provinciis ornando, facili TIBERIO atque prono,nu Metam laborum non modo in sermonibus, sed apud νPatres et populum celebraret colique per theatra et resora eriles ejus interque principia legionum sineret.'Huic EaANI potestati alludit JUVENALI Sat. X, s. 90 sqq.: Visne salutari sicut Sejanus, habere
tantundem, atque illi summas donare curules, illum exercitibus praeponere cet.
Ad quantum autem honoris culmen pervenisset docet Dio Assius Libr. LVII pag. 61 7 C, narrans eum saepius a senatu ac populo solitum esse laudari, ad ejus domum mane nobilissimos viros ventitasse, qui de rebus cum privatis tum publicis eum consulerent addit
que η καὶ συνελοντι εἰπεῖν, ουδεν τι χωρὶς αυτου τὰ ν
Jam vero consilium inire coepit imperatoris propinquos, quos sibi infestos ac periculosos cognoverat, inprimis autem RusuM, TIBERII filium e medio tollendi. Quod quum vi perficere non auderet, dolo conatus est. Cur autem Ruso maxime iratus esset, AOPrUs docet Annal. Libr. IV, cap. III hoc modo: νNam Rufusoimpatiens aemuli et animo commotior, orto sorte ur-
123쪽
ngio, intenderat SEIAN manus et contra tendentis osisverberaverat.' Idem sere narrat Dio AssIus Libr. LVII pag. 618 A cujus Verba πυξ αυ--ετε a IIonvertenda esse videntur colastum ei in iis, quippe quod nimis audacter ab eo factum foret, sed idem valere quod ΤAciri verba el eonfra seniantis. Hunc igitur Rusu e medio tollere studen uxorem eius IVIAM . LIVILLAM GERMANIC sororem, ad adulterium pellexit, et promisso matrimonio, eam permovit ut in occidendo marito se adjuvaret, socio assumto EUDEMo, qui LIvIAE amicus et medicus erat. Quin etiam, ut omnes hujus facinoris arbitros amoveret, uxorem suam PICATAM, ex qua tres liberos susceperat, domo sua pepulisse sertur a LoIaeo Annal Libr. IV, cap. III. Quibus omnibus paratis A. U. 776 p. Chr. 23 statuit RustiM
veneno interficere, cujus rei causam affert Actaeus AnnaLLibr. IV, cap. VIII uquo paulatim irrepente morbus nassimularetur,' qui deinde etiam addit per quem ei venenum dandum curaverit: 'Id Ruso datum perAELYGDUM spadonem, ut Octo post annos cognitum est.' Historici autem tradunt fuisse qui ex rumoribus evulgatis opinarentur ΤΙBERIUM hujus caedis conscium suisse l). Quidquid est maxima certe eum animi tranquillitate mortem filii tulisse, moerentes ac lugentes senatores nobilesque orationibus consolatum esse narrat ACITUS Annal. Libr. IV, cap. VIII et legimus apud SENEOAM in eo olatione ad Marciam pag. 116 sq. νipse tamen νpro rostris laudavit filium, stetitque in conspectu posito,corpore, interiecto tantummodo velamento, quod pon-otificis oculos a mere arceret et flente populo Romano
124쪽
onon flexit vultum experiendum se dedit SE1AN ad la-otus stanti, quam patienter posset suos perdere.' ΤΑ- cretus tamen tradit cap. X fuisse qui dicerent SilaΑNuM UBERI persuasisse RuS in animo esse, ut patrem veneno necaret quam ob rem consilium ei dederit ut ipse in convivio poculum veneni filio bibendum traderet; quos tamen rumores deinde refutat Dio Assius
l. l. eandem rem narrans dicit αἰτίαν μεν γαρ ο εριος
λαμν' neque etiam SUETONIus his rumoribus fidem habuisse conficio ex iis, quae legimus in uila Tiberii cap LXII OAuxit intenditque saevitiam, exacerbatus Mindicio de morte filii sui RusL: quem quum morbone intemperantia perisse existimaret, ut tandem venenoninteremtum fraude LIVILLAE uxoris atque SEIANI ncognovit, neque tormentis, neque supplici cujusquam npepercit cet.' TIBERIUM igitur omnes facinoris absolVunt, SEIANI vero culpam amrmant Nec vero DRUSI caede contentus fuisse videtur, sed deinde GERΜΑΝIc uxorem AGRIPPINA ejusque liberos perdere conatus est, quibus cur insidias struxerit docemur a ΤΑΟIT Annal. Libr. IV, cap. XII his verbis: oquorum non dubia Successio. ' Criminationes autem atque insidias SE1ANI in familiam GERMANIO TIBERIO non ingratas fuisse conficias e verbis SuΣΤONII in olla Tiberii cap. LV 'Inter quos cum plurimorum claden IIUM SEIANUΜ, quem ad summam potentiam non utam benevolentia provexerat, quam ut esset, cujus oministerio ac fraudibus liberos GERMANICI circum-nveniret nepotemque suum ex DRUso filio naturalemna successionem imperii confirmaret,' Eundem tamen postea SEIANI caedem hoc argumento defendere ausum esse legimus apud SUEΤΟΝΙUM l. l. cap. LXI: 'SEIANUM
125쪽
nse punisse, quod comperisset, durere adversus liberos HGERMANIOI, filii sui.
metum injecit ne AGRIPPINA, quae favore populi uteretur, sibi liberisque suis dominationem parare conaretur, bello civili commoto multosque praeterea e Veteribus GERMANICI amicis accusandos atque capitis damnandos curavit. Quibus criminationibus quum TIBERIUM ab AGRIPPINA abalienare quam maxime studeret, idem anno insequenti IvIA in matrimonium petere ausus
est, quod tamen imperator ei denegavit Metuens deinde ne imperatoris favor sibi detraheretur rumoribus et criminationibus inimicorum, quos non paucos habuit, huic persuasit ut procul Roma vitam degeret l). Cui
consilio obsecutus quum imperator in itinere esset, accidit aliquid, quo magis etiam imperatoris erga eum aucta sit gratia ac benevolentia. Legimus enim apud ΤΑΟITUM Annal. Libr. IV, cap. LIX OVescebantur in ovilla, cui vocabulum Speluncae, mare Amuciatium internFundanosque montes nativo in specu. Rus os lapsis orepente saxis obruit quosdam ministros. Hinc metus ni omnes et suga eorum, qui convivium celebrabant. νSEIANUS genu vultuque et manibus super Caesarem ususpensus opposuit sese incidentibus, atque habituotali repertus est a lilitibus, qui subsidio venerant. Inde novam ille occasionem nactus est, Ut AGRIPPINAM eiusque liberos, inprimis NERONEM calumniaret accusaretque, quasi imperatori insidias struerent nec tamen efficere potuit ut IBERIUS eos morte multaret Mic
I Vid T cietus AnnaL Libri I cap. XL et Vll, ubi legimus:
,Inter quae diu meditato prolatoque saepius consilio, tandem Caesar in ,Campaniam specie dedicandi templa.... sed cerius procul urbe degere.V
126쪽
autem Romam non rediit sed itinere per Campaniam peracto, in insulam Capreas se contulit, rerum in Urbe administrationem SEIANO permittens, cujus arrogantia hinc in dies aucia est. De quo legimus apud JUVENALE Sat. X, s. 9 sq. tutor haberi principis angusta Caprearum in rupe sedentis cum grege Chaldaeo cet. Μortua autem A. U. 782 p. Chr. 29 TIBERII matre ususTA, ipsius et SEIANI saevitia jam nulla re coercebatur legimus enim apudIACITUM Annal. Libr. V, cap. III uNam incolumi Augusta erat adhuc perofugium, quia TIBERI inveteratum erga matrem ob-νSequium, neque SEIANUS audebat auctoritati parentis nanteire. ''magnum hinc periculum imminebat A GR1PPINAE, quod tamen favore populi et constantia cujusdam senatoris effugit I) Quae suerint ab hoc inde tempore SEIANI sata non docet AoITus, in cujus Annal. Libr. V magna est lacuna, quique cap. I sqq. pergit de rebus post SEaANI supplicium gestis. At multa memoratu digna de ea re
legimus in rosis Assii Libr. LVIII, qui etsi minus accuratu auctor est, nec tanta fide, quanta T cI-Tus, tamen hoc deficiente, illius testimoniis utendum. Narrat igitur quum omnes eum adularentur, Statuas innumeras ei esse erectas, additque: ἐφ ισθ' στως, τὰ jενεθλια χυτου iv ιοσῶα 4oρτὰζ ται dam priuatriumphalia a IBERI ei esse tributa memorat AoITus Annal. Libr. IV cap. XXVI. Nec minus qui-
127쪽
dem eum quam ipsum TIBERIUM erebantur, et in
,μεν ως καὶ αυτοκράτορι ποοσέχειν, τον δε ιβέριον ἐν--
, λιγωρια ποιεῖσθαι V Quod quum TIBERIUs animadvertisset, veritus ne ad SEIANUM imperium deserrent, rem non parvi faciendam esse intellexit. Quum vero is praetorianos sibi devinxisset et sere omnium favore uteretur, non ausus est vi eum aggredi sed contra tantis honoribus eum affecit, ut magis magisque se extolleret, tandemque eo impudentiae progressus sit, ut se ipse imperatorem, TIBERIUM Vero Caprearum tantum rectorem haberet, quae tamen nimia arrogantia imminentis ruinae principium fuit. Mala autem omina, quae saepius acciderunt l), a SE1ANo atque ab amicis et adulatoribus initio certe neglecta sunt. IBERIua interea modo Capreis epistolas mittebat Romam, quibus se aegrotare scribebat, modo bona se uti valetudine et mox Romam se esse venturum modo SEIANUM laudabat, modo reprehendebat eiusque amicos modo honoribus, ignominia modo assiciebat, ita ut nescirent sperandumne an metuendum iis esset, donec tandem dirissimis ominibus ipse SEaΑ- Nus perterritus est g). Multi etiam, quum auspicari coepissent perniciem illi imminere, palam quidem eodem in eum animo esse simulabant, sed, ut dicit Dio As
latim tamen IBERIus apertius ostendere coepit, quo in eum animo esset Narrat enim Io Assius impest vid. Dio Cassius Libr. VIII pag. 24. 2 Iid Dio Cassius Libr. VIII pag. 25.
128쪽
ratorem SEIANI inimicum in jus vocatum absolvisse, in epistola ad senatum ErANUM nominasse nullis additis, ut solebat, titulis, Vetuisse denique ne cui homini sacrificaretur, quum optime sciret SEIANo sacra fier solere; quibus rebus effectum est, ut populus grANUM jam contemnere ac deserere inciperet, quemadmodum Ju- VENALI scribit Sat. X, s. 72 sqq.: sed quid turba Remi sequitur ortunam, ut semper, et odit
TIBERIus igitur jam tempus esse ratus SEIANI exitium properandi, sparso rumore se ei tribuniciam estatem esse daturum, clam SERTORIUM ADRONEM praetorianis praefecit, eique iteras ad senatum perserendas tradidit, quibus SEIANUS accusaretur. Qui postquam Romam pervenit, postero die SEIANuM ad senatum se conserentem, allocutus, ei nuntiavit tribuniciam se ad eum deserre potestatem, cui nuntio fidem habens ille curiam ingressus est. ACRo interea praetorianos in castra coegit iisque nuntiavit quid sibi a 1BEn1Oesset mandatum. Templum deinde, ubi senatus habebatur, custodibus nocturnis quum cinxisset, quibus praeerat GRACINUS LACo, ipse ad praetorianorum castra rediit cauturus ne tumultuarentur. In senatu interealiterae imperatoris lectae sunt, quibus primo leviter 8EaANU reprehendit, deinde vehementissime accusavit iussitque in custodia eum esse habendum. Cognitis imperatoris mandatis, omne sere senatores, qui modo de oblato, ut putabant, tribuniciae potestatis honore ei congratulati fuerant, clamore et maledictis eum increpuerunt Fosirem autem consul MEMMIus E-
129쪽
ouxus in carcerem eum trahendum curavit, quo quum duceretur a populo contumelia assectus est, qui summo
cum surore statuas ejus regit, quod a JuvENAL Momodo describituros. 58 sqq.
. . . . descendunt statuae restemque sequuntur,
ipsas deinde rotas bigarum inpacta securia caedit, et inmeritis franguntur crura caballis. Jam strident ignos, jam sollibus atque caminis ardet adoratum populo caput, et erepat ingens Seianus, deinde ex faeie toto orbe seeunda fiunt urceoli pelves sartago matellae. Senatus autem eodem die in aedem Concordiae convenit et SpaΑNUM capitis damnavit ad mortem igitur ductus in scalas Gemonias projectus est ejusque corpus a populo omni contumelia affectum, donec triduo postin iberim abiectum est Ι). De hujus autem supplicio
legimus apud JUVENALEM SM X vs. 65 sqq. Pone domi laurus, due in Capitolia magnum cretatumque bovem, Sejanus ducitur unoo spectandus. Gaudent omnes. Quae labra, quis illi vultus erat nunquam, si quid mihi credis, amavi
hunc hominem. et vf. 84 sqq. . Quam timeo, Victus ne poenas exigat Max ut male defensus eurramus praecipites et, dum jacet in ripa, calcemus Caesaris hostem. Sed videant servi, ne quis neget et pavidum injuseervice obstricta dominum trahat. in sermones tune de Sejano; secreta haec murmura vulgi.
130쪽
Quae autem expurgandi causa TIBERIΠM dixisse tradit 8UETONIUS t. l. cap. LXI, ut supra Vidimus, δε punirae quod eo eri e cet. quam utilis haec atque inanis defensio esset, ipse ostendit, quum mox addat: νquorum ipse alterum, suspecto jam alterum oppressondemum SEIAN interemit.VConjurationem in TIBERIu secisse SEIANuM acribit FLAVIus JosEPHus Antiq. Jud Libr. XVIII, cap. VI, 6, quam epistolis TIBERIO nuntiatam esse dicit ab
ANTONIA, uxore DRUSI, TIBΣRI fratris, quibus perlectis imperatorem SE3ΑNu interficiendum curasse narrat Verba autem JOSEPH ,επιβουλης reo asIώλης σπινστασος π αυτονυπο Σηιανουν idem indicare mihi videntur quod a DION narratum esse vidimus, metuisse
TIBERIUM ne ad SEIANUM imperium deserrent. Idem sere legimus in Scholiis veteribus ad JuVENALI Sat. X, s. 63 his verbis: SR1ANus sui TIBERI usque oadeo carus amicus, ut nihil esset, quod ei a IBERIO Opetenti negaretur usque adeo ut jam de ejus cogita-overit nece, dispositis conjurationis sociis, ut occiso
OTIBERIO ipse regnaret. Cum hoc cognorisset TIBERIUs,osuper ejus nomine epistolam ad senatum misit ocet.
Jam post caedem SEIAm in eius familiam quoque saevitum est filios ad mortem esse ductos legimus apud DIONEM . l. et apud AcITUM Anna Libr. V,
cap. IX, filiamque eius in carcere a carnifice prius cou- strupratam, deinde intersectam esse, et eorum corpora in scalas Gemonias esse projecta Scholiasta l. l, dicit etnsi per consules damnatus est cum omni progenie sua. usque adeo, ut filiam ejus virginem juberet senatus aia onifice stuprari et sic occidi. ut jure videretur suisse occisa.' Uxor vero SEIANI, APICATA, damnata qui-