장음표시 사용
441쪽
losa, quanquam non vere glandulosa, his mutationibus iacile obnoxia est. Hoc autem vitio nato et moto, excretiones materiae ichorosae et foetidae,
erosiones variae, vasa varicosa et ex earum ruptura haemorrhagiae enormes oriuntur, et cum hae teri
laesiones, utpote tectae, manu chirurgi dissiculter tractentur, ea, quae . I98. seqq. de cirrho et cancro proposuimus, huc quidem transferenda sunt, sed, cum praeter blandas et abstergentes lotiones vix alia, quam hae palliatiua medela locum habeat, aegrae viplurimum immens cruciatibus et aliis incommo. dis enervantur ac tabe pereunt. s. IIS9.
Uferus ipse, inprimis fundus in partu laborioso
invertitur, quod ex inertia vel tonia post nimias haemorrhagias, vel tum inprimis accidit, cum su-niculus umbilicatis breuior est, et secundinas simul vi quadam attrahit, vel hae arctius adhaerentes in ipso partu vehementer trahuntur. Quam ob rem praeter Onita de caute extrahendis secundinis praecipue curandum est, Vt uterus, praecipue fundus prolapsus manu obstetricante in ipsius cauitatem immissa, et digitis expansis blande retrudatur, ac deinde tamdiu retineatur donec se, contrahere incipiat. Puerpera autem pollea extensis et compressiis cruribus quiescat, quo partes in tum redactae in eo confirmentur hac enim cura neglecta, a nimia partium constrictione aut inflammatio, gangraena, et sphacelus inducuntur, aut habitualis teri descensus cum maximo aegrae incommodo remanet. s. II 6 O. Vterus enim nonnunquam cum orificio suo
vaginam descendit, et ita verum prolapsum sistit, si eius cauum peregrinis humoribus distentum, vel ipse
442쪽
43, PAR II. R. V. ABDOMINIS MORBI.
uterus scirrhosus factus, ideoque ponderosus est, quocum malo viplurimum Vitia nunc recensita coniuncta sunt, et saepe nullam medelam admittunt. Si vero relaxatio sola caussa sit, repositis partibus et omentis roborantibus applicatis curatio praestatur, melius tamen pessi uterini applicantur, ad nimiam molem non nihil eleuandam et sustinendam.
Ρessus uterinus est corpus depressum, oblongum, rotundum vel triangulare, ex subere praecipue factum et cera obdultum, foramine in media parte instrutinim quod in vaginam, quam fieri potest, altissit ne immittitur, et, ne intestinum rectum etvrethram nimis premat, ad latera interna eluis
firmatur. Ac hi quidem simplices sunt, alii autem
magis compositi, a recentioribus inuenti, quanquam simplicibus praestare videntur, suis tamen incommodis laborant, et praeter molestias quas oeminis excitant, orificium teri non satis sustinenti Et vaginae relaxatio eiusque prolapsus euenire solet. Hic praecipue in superiori rugarum columna post crebriorem et molestum partum, vel diu toleratum fluorem album vel abusum soluunt emollientium inducitur, et ab initio leuiora incommoda affert, repositione tamen apta et epithematibus stissimigiisque roborantibus interdum applicatis, et quiete, compressi cruribus, seruata, corrigitur. Quoniam vero hanc laesionem saepe ab initio negligunt foeminae, vitium inueteratum in tumorem variae figurae extenditur, et ita molestum est, ut interdum vel ligatura vel scalpello tolli debeat ne continua frictione et irritatione inflamma tio moueatur, variis euentibus molesta.
443쪽
PARS II. R. V ABDOMINIS MORBI. . 43 1
9. II 63. Atretae dicuntur foeminae, in quibus via ad
uterum vel prorsus praeclusa, Vel maxime angusta est. Morbosas teri ipsius coalitiones in vivis vix detegere possumus, sed in sectione cadauerum non nunquam obseruamus. Membrana hymenis autem, orificio Vaginae praetensa, nec perforata, in recens natis lacile negligitur, attamen si illa inere.
scit et non nihil callosa sit, ideoque instantibus menstruis demum molesta symptomata inducit his
perceptis, facile medelam admittit cum enim t- plurimum sanguine aluente turgeat, et ita in tumorem attollatur, sine partium vicinarum laesione inciditur. g. II 64. Coalitus vaginae, in recens natis iam perceptus, angustiam callosam in puellis relinquit, inprimis si paulo altius in vaginam ascendat, nec sectione necturundis postea applicatis tollitur. Quod si vero
vaginae exulceratio, in venere malo potistarnum,
angustiam et coalescentiam essciat, tunc quidem sectione via aperitur, et turundis ex spongia paratis aperta seruatur, applicatis, si opus est, medicamentis, quae cum sanguinis quxum sistunt, tum callosas partes non nihil emolliunt, et erodendo tollunt. Loco urundae interdum canalis eburneus undique foraminibus pertusus applicari potest.
444쪽
3 PAR II. R. V. ABDOMINIS MORBI.
O coecygis cum ossis sacri fine committitia cartilagine flexili et ligamentis sedem firmantibus. Rarius quidem accidit, ut in anteriorem partem vi externa adhibita propellatur, tum vero digito in anum immisso in sedem suam reducendum est, aegro in sella perforata sedente, aut simili lecto incumbente, ne vi iterum introrsum prematur. Si vero, quod in partu dissicili fieri solet, os coccygis nimis retrorsum premitur, mox reducendum et pannis complicatis et fascia muniendum est, ne neglecta medela inissammatio et abscessus oriantur.
I 166. Cum extremitates corporis ossibus cylindricis, in primis articulis mobilibus, et musculis et tendinibus suis vario modo directis, praecipue constent, de Orbis harum partium nunc disserendum est, de ganglis, paronychia et vulneribus tendinum Deluxationibus quidem et fracturis quae in his partibus frequentius occurrunt, in doctrina generali f. 6O3. seqq. et g. 6 8 seqq. iam exposuimus, nonnulla tamen separatim de iis proserenda erunt, quo tandem tractationem de amputatione membrorum subiungere queamus. CAPvT
445쪽
P. II. R. I. EXTREMITAT MORBI. 33
g. II 67. In tendinum vaginis et contextu cellulose, easdem ambiente si illi violenter extensi fuerint, saepe
humor lymphaticus cogitur, et tumorem durum reis nitentem refert, qui velamento quasi inclusus haeret, ipsi tendini nonnunquam accrescit, quod quidem in manuum et pedum tendinibus crebrius, quam in aliis locis, euenire solet. Recenti malo, tumor valida pressione discutitur, vel emollientibus emplastris prius applicatis eo disponitur discusso autem et ad resorptionem disposito humore, lamina plumbea apponenda et sortius adstringenda est, quo novalium xis collectio impediatur. g. II 68. Accidit vero, ut medela neglecta membranae tumoris occallescant, et humor in iis stagnans nimis cogatur , ideoque discussio fieri nequeat, sed tumor totus exscindendus st. Hoc summa cura praestandum est, ne membranae callosae pars relinquatur, nec tendo, cui adhaeret, violetur quod si enim et hoc auxili neglecto aeger medicamentis nimis emollientibus aliisque inepte applicatis tumorem moueat, nimium increscit, motum impedit, et exulceratione fa la non nisi foetidam saniem emittit.
446쪽
g. II 69. Non tantum ad ungues, sed in reliquis quoque
digitorum partibus inflammationes et inde abscessus oriuntur, qui pure omisso facile sanantur, eo tamen retento et sanioso facto ulcus sistunt, quod paronychiam et vulgo panaritium dicunt. Coit vero pus vel acris sanies aut sub ungue, aut sub cute densore, aut ad periosteum, aut in ipsis tendinum vaginis, et has partes aeratissimo dolore asscit. Caussa occasionalis potissimum in puncturis, ac vel &stuc factis, refrigerio post calorem, vel calore post frigus applicato, consistit, et in illis crebrius occurrit, qui manus in lixivium aut aquas spurcas, lauando vasa coquinaria, saepe immittunt. Abseessu tantum sub cute in contextu cellulose
haerente dolor per se quidem leuior, sed a leuissimo
attactu acerbus est, et in cute reliqua inf3ammationis signa excitati Applicanda itaque sunt emplastra
emollientia vel cataplasmata similia, quo humor cito eoeat, et incisione per densam cutem facta, protunus educatur. Dissicilius praestatur curatio, si pus sub ungue, inprimis eius radice haereat , ille enim incidendus est, quo separetur, et nouus, licet tardis me, succrescat, ob teneras fibras cera obtegendus. DTr. Si in dolore valde acerbo nec tumor ullus, nec reliqua inflammationis signa exterius apparent, inflammationem prosundius et ad os haerere cognosci
447쪽
P. II. R. VI EXTREMITAT MORBI aue
mus, accedente inprimis febre grauiore aliisque symptomatibus. Locus itaque dolens cataplasmatibus applicatis, quantum fieri potest, emolliatur, ut, digito firmato, scalpello prosunde incidatur, et pus, sanguis ac sanies essiuant. In sectione et articuli ligamenta, et tendinis vagina, modo fieri potest, tangenda non sunt, continuanda tamen est cataplasmatum applicatio, ut suppuratione facta vulnus depu-
g. II 2. Si abscessus, isque paruulus, diu ad periosleum
latet, et in ulcus mutatur, non raro os ipsum carie laeditur, quae res curationem tardiorem reddit, inprimis si caries ad articulum haereat et proserpati Cum igitur ossis pars arida sit, raro sponte secedit, sed utplurimum scalpello vel alio serramento radenda est. Applicanda praeterea sunt medicamenta, magis balsamica, quam pinguia, ne caries peior fiat. Nonnunquam os totum vitiatum amputationem exigit, de qua re in ultimo huius tractationis capite acturi
g. II73. Interdum abseessus et ulcus inde natum in vagina tendinis haeret, ex qua caussa non tantum acerbus dolor oritur, sed inflammatio etiam proserpem do ita augetur, ut tumor ad tractum vaginae et musculi in manum et brachium continuetur. OG potissimum iis accidit aegris, qui ad dolorem leuandum manum et digitos erectos sustinent, ideoque progressum materiae rodentis iuuant. Dolor tunc ad condylum humeri externum, siue ad initia musculi flexoris prosundi deducitur, et, nisi cito succurratur, inprimis in cacochymicis, gangraena, incon textu celluloso proserpens, nascitur,
448쪽
36 P. II. R. I. EXTREMITAT MORBI.
g. mT . Incisio igitur, inuento loco apto, non tantum per integumenta, sed ad vaginam tendinum ipsamessiciatur, quo humor euocetur, et quod reliquum est inflammationis discutiatur. Materia autem purulenta, vagina incisa, cum vulnus angustum sit, vix educitur, nisi incisio, specillo sulcato immisso ad huius ductum continuetur, quamquam interdum ne haec quidem lassicit, sed per volam manus ad Carpum S-que, et, si res ita postulat, specillo sub ligamento carpi transuerso dimisso, super carpur continuanda est, quo pus et sanies eliminari, et omnis ambitus viceris detegi possit. Diutirna et taedii plena est tam ampli vulneris
curatio, non tantum ob inflammationem, quae ga graenae auertendae et blandae suppurationi essiciendae caussa aptis epithematibus coercenda et mitiganda est, sed ob carnes etiam fungosas hinc inde excrescentes, et adurentibus, et scalpello non raro mparandas. Durante etiam curatione, ipsa tendinum exsiccatio et caries variorum ossium, quae saepe eueniunt, non negligi, sed ab exercitato chirurgo variis auxiliis iuuari debent. Omni tamen attentione adhibita, aeger nonnunquam post multos dolores liberum partium motum amittit.
g. II 76. Tendinum et membranarum tendinosarum siue aponeurosium fabrica ita comparata est, ut obsiectis
449쪽
sccitatem contextus cellulos ad fabricam ossium aliquo modo accedat iis itaque laesis, discisis scilicet et disruptis, aut calli genesis discedentes partes nisi aut substantia ipsa destructa fibrae successive ita secedunt, ut separati cum ex liatione ostium comparari debeat. In vulneribus itaque, quibus et tendines et apon euroses laeduntur, ad hanc separationem attente respiciendum est balsamicis autem medicamentis ex terebinthina, et balsamis nobilioribus texebinthinae similibus applicatis, putredo vicinarum partium coercetur, licet separatio tendinis his non
tium, quae copioso et succi pleno contextu celluloso cinctae sunt, inflammatione oborta facilius suppuratio succedit et separationem iuuat: sic contra tendine simul male affecto, utpote exsucco, separatio tardissima expectanda est Haud raro et am ex tendinis fibris, cum vaginis tendinum coalescentibus, immobilitas partium sequitur Ubi vero tendo unus vel alter tantum discissus, vel sine multa fibrarum destructione ruptus est, ibi extremae tendinis partes sutura inter se uniuntur, quo iterum coalescant. f. II78. Membrum itaque vel extendendo, vel flectendo
in eo situ confirmetur, in quo extrema tendinis, quae recesserunt, se iterum continganti postea acus per unum alterumque tendinum extremum et integumenta simul traiiciatur, et fila ita adducantur, ut super panniculum interpositum constringantur, et in situ retineantur Acus sint curuae, attenuatae, Vtrinque acutae, ne tendinum substantiam nimium
dilacerent, sed vulnus inter fibrarum strata inducant.
450쪽
438 P. II. R. I. EXTREMITAT MORBI.
Pars postea in eo stu, in quo sutura facta est, retineri debet, ideoque fasciis aliisque auxiliis iuuetur aeger, et inflammatio superueniens suo modo tractetur.
Ussibus euenire solet, vel tardius, vel celerius, callo nato, inter se cohaerent, et densitatem conuenientena reserunt, ligatura vel sponte secedit vel solui. ur, et partes tunc callosae redditae vel epithemate emolliente fouentur, vel unguento simili v. c. de althaea Dicantur, quo , si fieri potest, mobilitas te dinis restituatur. Saepius quidem integumenta assuta cum tendine coalescunt, et simul trahuntur interdum tamen vi quadam adhibita tendo leuiter agglutinatus separatur, et in vagina sua, ut decet, mouetur.
g. D8Ο. Maximus corporis tendo, calcaneo assixus, qui chorda Achillis dicitur, interdum discissus et iterum futura unitus fuit accidit vero, ut is interdum inis ad instar sine vulnere integumentorum frangatur, quo facto extrema seeedentia, extens e pedis summa, qua fieri potest, praestita, iterum ad se inuicem accedant, et auxiliis aptis applieatis sine sutura in eo situ retineantur, donec consolidatio per callum sormata ueniat, et postea successiva extensione admissa liber motus restituatur, quam medendi rationem, Praeter PETITUM, quippe qui omnium primus do hoe argumento egregie scripsit ), MON Roproprio exemplo declarauit
vid. rait d0s malassies de os, a Paris I Ι 8vo. TOm. II p. 289 seqq. et Discour historique et eritique surde Trait de maladies des os de se Ain.