장음표시 사용
171쪽
et oporteatne insidiatorem interfici vel perniciosum rei publicae civem etiamsi non insidietur Cato arciam honestene tradiderit Hortensio 3 an et conveniatne res talis bono Viro . De personis judicatur, sed de rebus contenditur. De 14 clamationes vero, quales in scholis rhetorum dicuntur, si modo sunt ad veritatem accommodatae et orationibus similes, non tantum dum adulescit prosectus, sunt utilissimae, quia inventionem et dispositionem pariter exercent, Sed etiam cum est consummatus ac jam in foro clarus : alitur enim atque enitescit velut pabulo laetiore lacundia et adsidua contentionum asperitate saligata renovatur. Quapropter historiae monnumquam ubertas in aliqua exercendi stili 15
auiros III, 5, 10 et VII, 1, 34. Cato Marciam. Disi cit6
conj. 18 Η'en sontin argumentcontro a corruptio payenne. 14. Declamationes. Quint.
a imitationem fori consiliorumque materiae, et enrupporto honneu si Demo-trius do Phalsire Ciceron On-naissait 1 chose V entre u
autem ut materiae abhorrenti a veritate declamatio
nibu3, quas esse veritaticlissimillimas volunt, aetatem. . . conSumunt. Cf. b. tout
te chap. 10. Astutescit profectus. ' Strait potarde concret; quiVaut
Pola et propr0 de exorcices de
rhetorique. Consummatus. s. 1, 89 ot 122 avec te notes A Suppleerici adulescens, suggsire Paraaulescit. Pabulo laetiore De sime
quin aut in foro aiceret aut meditaretur emtra forum pSaepissime auism octem aieutrumque faciebat. 15. istorias uberta3. f. 1, 31.
172쪽
parte ponenda et dialogorum libertate gestiendum. e carmine quidem ludere contrarium fuerit, sicut athletae r missa quibusdam temporibus ciborum atque exercitationum certa necessitate, otio et jucundioribus epulis resciuntur. 16 Ideoquo mihi videtur . ullius tantum intulisse eloquenitae lumen, quod in hos quoque studiorum SeceSSus excurrit. Nam si nobis sola materia fuerit ex litibus, necesse est deteratur fulgor et durescat articulus et ipse ille mucro ingenii cotidiana pugna retundatur. 17 Sed quemadmodum forensibus certaminibus exercitatos et quasi militantes reficit ac reparat haec velut sagina di-Gestiendum. Gestire im
sentiment desordonng. Cf. HOR. p. ΙΙ, 1. 175 oestit enim nummum in oculos aemittere A. P. 159 oestit saribus οἰ tuaere puer). ei parisitemen a a face ourmarque te luissor-alter dudialogue, Volsin de la OnVe satio familiere.
matique res lualcra. 'e pression OnVientis out es- pece de posiSie. Contrarium m alienum,nomium. Cf. AC. Diat. 35: emercitationes contrariae
securum et secretum Veroilii secesctum. Articulus. L'expresSion est si apporter a momo ordre
thlete et do gladiateur. Cf. II,
12, 2: Iuctatorem)... incipitaaversarii mollis articulu3.S'enten d la ouplesse des articulations qui se ouille ous'endurcit. Fuistor, articu ἰυδ, mucro impliquent trois msita-
Cf. 1. 27 attrita coticliano actu forensi inoenia et lanote a cela8Sage. V. d'aillsursCΙC. pr. Arch in An tu emistimas aut suppetere nobisposae quod cotidie icamus,
in tanta varietate rerum, nisi animos nostros cloctrinaeaecolamus aut ferre animos tantam osse contentionem, nisi eos doctrina ea clem relainemus.1T. Eaeercitatos. . . militantes Le forum est Our
173쪽
cendi, sic adulescentes non debent nimium in salsa rerum imagine detineri nec inanibus se simulacris usque adeo, ut dissicilis ab his digressus sit, adsuefacere, ne ab illa, in qua prope consenuerunt, umbra vera discrimina velut quemdam solem reformident. Quod accidisse etiam Porci Latroni, qui primus clari nominis professor fuit, traditur, ut, cum ei summam in scholis opinionem obtinenti causa insor esset oranda, impense petierit, uti subsellia in basili-
athletarum Orig. . . militum lacertis. 1, 33. - Reparat ac reflcit La comparuiSon eSt reS
In falsa rerum imastine. Cf. II, 10 4 Sint... pSae materiae, quas fustentur, quam simillimae veritati et declamatio, in quantum mamime potest, imitetur eas actiones, in quarum emercitationem reperta es etc. XII, 11, 15 Qui attinet... eclamitare in schola et tantum laboris in rebus fatiis con- Sumere . . et AC. Diat. 35 Ouiaqui in scholis otiate assitur, in foro vel raro vel numquam e 34: Faciem eloquentias, non imaoinem
Umbra 'Oppos si vera discrimina. Cf. plus haut 1. 33 avfesta noto Sur Oron8em pulverem et 1C. Brut 9, 37 processerat in solem et suἰ-vsrem non ut e militari tabernaculo se ut e Theophrasti doctissimi hominis umbraculis. - post; ainst cho Cio de Orat. I, 21, 89 : Vim annus intercesserat ab hoc sermone Κ. Gr. Lat.
Μsime constructio que pluS haut 1, 58. V. la note a celaS- Sage. - Porcius Latro, rhe-teu celebre qui ut rami et is compatriote de Sensiquo lopereri proseSSa son arto Rome fouilo regne d'Auguste. Il est longuement question delui dans la preface des ContrO- verses, 13 et suiV. Leplua distinguo de ses sileves futovide Professor, apparuent stria langue pres Auguste formo do
derivation du proflteri artem; s'applique a quiconque enSei-gne nori, et dans la languodes rhoteura, si elui qui pro fesso Par par excellence, a rhetorique. Cf. II, 11, 1 ememmpto asini. . . nominia professorum XII, 11, 20 oeometrae et musici et orammαtici
ceterarumque artium professore8.
Opinionem Ἀωistimatio nem famam AinSi plus has, 7, 17 fructu auctis opinionisque. Cf. AC. Diat. 10 OFinio... et fama, cui soli serviunt poetae). Subsellia Coraon Ie bancs ou prenatent placerae juges,les pliadeurs, es Vocat et
174쪽
cam transferrentur. Ita illi caelum novum fuit, ut omnis 10 ejus eloquentia contineri tecto ac parietibus videretur. Quare juvenis, qui rationem inveniendi eloquendique a praeceptoribus diligenter acceperit quod non est infiniti peris, si docere sciant et velint), exercitationem quoque modicam fuerit consecutus, oratorem sibi aliquem, quod apud majores sieri solebat, deligat, quem sequatur, quem imitetur: judiciis intersit quam plurimis et sit certaminis, cui desti-20 natur, Dequens spectator I um causa Vel eaSdem, quaSagi audierit, stilo et ipse componat, vel etiam aliaS, Veras
modo, et utrimque tractet et, quod in gladiatoribus seri
σιλικὴ στοά, colonnade covVerte
qui entourai te forum, et us'installait parfois te tribunal. I 'orateu Trachalus laidant devant e promter tribunal dans a basilique ultenne se falsat entendr de troia avtres, installo dans te simo local QUINΥ. XII, 5, 6ὶ Cf. lanote 1, 119.
Transferrentur Senoque lerhet. Controv. IV, praef. ru- conteris momesait Declama toriae virtutis Latronem Porcium unicum eo emplum, cum pro reo in Hispania Rustico Porcio prosinquo Susaiceret, usque O Sse Onμ- Sum, ut a soloecismo incipe ret, nec ante potuisse conflrmari, tectum ac parietes e- siderantem, quam impatravit ut juclicium e foro in
basilicam transferretur. D-que eo inoenia in scholasticis emercitationsbus elicate
nutriuntur ut clamorem, Silentium, risum, caelum denique pati nesciant. 19. Apud majores. CIC. Brut 89 aconte que an Sajeunesse ii frequentui .uSRid0ment lessorum, et ne manqualtuucUne Occasion 'eniendrete irateurs silebres de SontempS. Cf. QUINT. XII, 11, 5: frequentabunt ejus Senes centis Oratoris domum optimi
juvenes more veterum et verecticendi viam velut em Oraculo petent. AC. Diat. 34 Asua majores nostros juvenis ille, qui foro et eloquentiae parabat r, imbutus jam Omestica iaciplina refertus honestis studiis aeclucebatur a patre et a propinquis ad eum Oratorem, qui rincipem in civitate locum obtinebat. Hunc sectari, hunc prosequi hujus omnibus dictionibus interesse, sive injucticiis, sive in contionibus assuescebat, ita ut altercatione quoque inciperet et jur-oiis interesset atque sicilinerim Monare in praelio clis
20. Quas o audierit quibus oenais interfuerit.
Et ipse in Our Son proprecompte. Cf. 7, 26 motum cor-FOriS, qui et ipse . . oecitat
Utrimque. f. plus haut 1, 131 la noto a utcumque Ici
in utramque partem, accusation et la defenSe. De meme1, 22: utrimque habitaS... actioneS. Inoladiatoribus. In uaave une determination de per-8Onno a pluriel. Cf. XI, 3, 66 nutus in mutis pro Ser-
175쪽
videmus, decretoriis exerceatur, ut secisse Brutum diximus prorutione. elius hoc quam rescribere veteribus orationibus, ut fecit Cestius conira Ciceronis actionem habitam
pro eodem, cum alteram partem Sati nOSSe non posset ex sola defensione.
Citius autem is idoneus erit juvenis, quem praeceptor 1 coegerit in declamando quam simillimum esse veritati et per totas ire materias, quarum nunc acillima et maxime savorabilia decerpunt Obstant huic, quod secundo loco posui, sere turba discipulorum et consuetudo classium certis diebus audiendarum, nonnihil etiam persuaSi patrum nu-
Leo. II, 11, 26 Thales qui sapientissimus in septem fuit.
Iuonamque iliam ecretoriam imperitis ac saepe ublatae turbae relinquunt. Αil leur : Monatoria SUET. Cal. Mi; 'oppos si lusoria. SEN. . 117, 25 Remove ista lusoria arma, ecretoriis osus est. Cf. TAU. Diat. 34 aversarii et aemuli, ferro nonrtialibus dimicantes.
Dimimus Plus haut 1, 23 et III, 6 pro Milone aliud Ciceroni assenti placuit, aliua
Bruto. Rescribere se contrarias veteribus orationes Scribere.
de Cicsiron, e qui tui valui dola par ducitis une correctiomacoupa de fouot. V. Paneodoto che Seneque te rhsit SuaS T, 13. Pour tu resutation dullai-doye en faveu demiton, cf. id. 16: Memini c'est Cassius Severus qui parte me intrare
scholam ejus cum recitaturus fac in Milonem Sue tone nou appren ta simochos de Caligula Cal. M.
Cf. plus haut IT ave la note. Favorabilia. Frsiquent chogQuint qui a galement Pad- verbo favoribiliter inconnuavant Tibere. Μsime Sens dansle passage de Tucite Dial
mmo novus et in civitate minime favorabili natus. Clio Cicoron norouV RVecce Sens ratiosus et plausi bilis. Quori secundo oco posui c.-R-d. habitudo de trai terunyivis si fon et en eniter per totas ire materias Comu'il recommande primo loco est de traiter la confre-partie d unplaidoyer celebre. eme formule VII, 2 9 Ouo tertio loco posui; IX, 2 6 Quod
primo loco FOSuimus. Classium Les division d'0-
avunt rempire. Quint. I, 2, 13
d'0xciter remulation is nobis inuens palma, ducere froclassem multo pulcherri
Persuasio in prouo en-racine ce que Ciceron appelle,
176쪽
22 erantium potius declamationes quam aestimantium. Sed, quod dixi primo, ut arbitror, libro nec ille Se Onus pra
cepto majore numero quam sustinere possit onerabit et nimiam loquacitatem recidet, ut omnia, quae sunt in contro- Versia, non, ut quidam Volunt, quae in rerum natura, dicantur, et vel longiore potius dierum spatio laxabit dicendi 23 necessitatem vel materias dividere permittet. Diligenter essecia plus proderit quam plures inchoatae et quasi degustatae Propter quod accidit, ut nec suo loco quidque ponatur, nec illa quae prima sunt servent suam legem, juvenibus flosculos omnium partium in ea quae sunt dicturi congerentibus: quo sit ut timentes, ne sequentia perdant,
suetudine mutandum rorsus emistimo in iis, ae quibus
nunc disserimus, aetatibuS, ne Omnia, quae ser Serint, ediscant et certa, ut moria
mamime patres emissunt .atque ita emum studere liberos suos, si quam frequen- Ussime declamaverint, credunt, cum profectu praeci sus ilioentia constet. Allusion au msime traVer cheZ
Tacite Dial. 35. 22. Primo ... libro. I, 2, 15
Neque praeceptor bonu majore se turba, quam ut u3tinere eam possit, Oneraυε-rit.
Recidet. De sim che ΗΟ-ruce, A. P. 44T: Ambitiosa recidet ornamenta et Sat. I, 10, 69 recideret Omne quoaultra perfectum traheretur.
diminutis de mepris designantis musses beauisis ii dis- cours. f. II, 5, 22: Recentis hujus lasciviae osculi capti Sans dout par derivationdu floridum oenus, ἀνθηρov, quis est furtout Xpossi.
177쪽
VI. Proxima stilo ci ci Lad L est, quae et ipsa vires ab hoc accipit et est inter scribendi laborem extemporalemque fortunam media quaedam et nescio an usus frequentissimi. Nam scribere non ubique nec semper possumus, cogitationi temporis ac loci plurimum est. Haec paucis admodum horis magnas etiam causas complectitur haec, quotiens intermi sus est somnus, ipsis noctis tenebris adjuvatur haec informedios rerum actus aliquid invenit vacui nec Otium patitur. Neque vero rerum ordinem modo, quod ipsum satis erat, intra se ipsa disponit, sed verba etiam copulat totamque ita contexit orationem, ut ei nihil praeter manum desit nam memoriae quoque plerumque inhaerent sidelius quae nulla scribendi securitate laxantur. Sod ne ad hanc quidem vim cogitandi perveniri potest aut subito aut cito. Nam primum facienda multo stilo larma 1. Cossitatio. V. 1, 1 Vec lanote ui mot; our stilo ib. 24 3, 1.
autant que a facultὐ 'im proviser. Cf. 1, 31 mgtoria... et ipsa et lamote. Fortunam. Uimprovisation dependiouvent dum asstr&d'unmoment, tu compositio Ocriteos assair de labeur, de si noxion. s. plus as 6 ω- temporalem temeritatem et
cossitatio. quasi meaia quae- clam manus, acceptum ab
inventione tradit elocutioni. Cf. CIC. e Orat. I, 33, 150 Si subitam et fortuitam Orationem commentatio et cossitatio facile vincit, hane ipsam profecto adsidua ac i-ἰioens scriptura superabit. Somnus. f. plus haut 3, 25. Rerum actus; un Reu diffsirent do actum rei qui est plus haut 1 31. Ici assest signification precise des luties reelles d forum. f. PLIN. D. IX, 2b, 3 Nunc me rerum actus moaice ae tamen aistrinoit. Otium itiandi spatium. La conjecture de Sp. nec perire otium patitur, 'e8 pagh dodaignΘr. 2. Satis erat, comme plus haut b, T fas erat Indicatis aurate di sub onctis. Praeter manum praeter stilum. Cf. 1, P Summa in eoecolendis Feribus manuget Ic Brut 82, 126 Manua
emtrema non accessit peribus ejus.
Nulla scribenai securitate. Socrate, dans te Pheare do Platon, dsiplore a ce iitre Pin-vontion momo de reoriture; p. 274 C et suiV. 3. Faciencla... forma. s. 3, 28, facienaua usus et 3 3
178쪽
est, quae nos etiam cogitantes sequatur ium adsumendus usus paulatim, ut pauca primum complectamur animo, quae reddi deliter possint mox per incrementa tam modica, ut nerari se labor ille non sentiat, augenda vis et exercitatione multa conlinenda est, quae quidem maXimae parte memoria constat ideoque aliqua mihi in illum locum disserenda sunt. O tandem pervenit, ut is, cui non refragetur ingenium, acri studio aluius tantum consequatur, ut ei tam quae cogitarit quam quae scripserit atque edidicori in dicendo fidem servent. Cicero certe Graecorum Metrodorum Scepsium et Emprium Rhodium nostrorumque Hortensium tradidit quae cogitaverant ad verbum in agendo
Sed si orto aliqui inter dicendum offulserit extemporalis
ron donne a ce modii significatio de species par oppoS sisterius, 'o te sens Vagal Jovis formam aut Minervae
cet sino utos versus, quorum accessio labori sensum incrementi non aferat.
In illum locum ou i est trait de la momoire; I, 2.
venit res usque a aenisima. Ut is... ut ei: sigligence. Metroclore de Scepsis, en
Vidi enim eo summos homines e divina prope memoria, Athenis Charmadam, in Asia, quem vivere octie aiunt, Scepsium Metroclorum, quo-Tum uterque, tamquam iι- Ieria in cera, sic se aiebat
imastinibus in iis locis, quos
quantam in nullo oonoviose arbitror, ut, quae ascum commentatus esset, ea sine scri Oto verbis eisdem rea
aeret, quibus costitavisset. Hoc a timento ille tanto sic
utebatur, ut sua et commentata et scripta e nullo referente Omnia actversariorum aieta meminisset. SEΝ. RHET.
5. intemporalis color. Suri Aens de ceraernier mot cf. 1,
179쪽
color, non superstitiose cogitatis demum est inhaerendum. Neque enim tantum habent curae, ut non sit dandus et o lunae locus, cum saepe etiam scriptis ea quae subito nata sunt inserantur. Ideoque totum hoc exercitationis genus ita instituendum est, ut et digredi ex e et regredi in id facile possimus. Nam ut primum est domo adserre paratam dicendi copiam et certam, ita resutare temporis munera longe stultissimum est. Quare cogitatio in hoc praeparetur, ut nos sortuna decipere non possit, adjuvare posSit. Id autem fiet memoriae viribus, ut illa, quae complexi animo Sumus, fluant secura, non sollicitos et respicientes et una Spe SuSpensos recordationis non sinant pro videre alioqui vel extemporalem temeritatem malo quam male cohaeren-116 et 59 aveo te note et pluS
S erstitiose. De sim I, 1, 13 non hoc acleo superstitiose fleri velim. illeura: scrupulose IV, b, iste i. Demum restrictis, quivaut ape pro si tantum. Us. 1, 44:1meas aemum et 2 8. Cf. PLIN. Ep. 10, 33 Nobis autem utilitas emum spectanda
Fortunae, cf. 1 eaete Oralem fortunam. Em eo. . . in id. . . A dis-
sudiare. f. CIC pro Rab. Post 16 uam bonitatem non Octo non aspernari ac refutare, sed complecti etiam ... ebemus et Tusc. II, 23 Refutetur ac rejiciatur Philocteteus ille clamor CheZQuint. Seulement a cette place.
qui nchovsitrent in phraso et non a que a insiditationpreulabie quae complemi animo nous empsiche non sinant
a cratnte de reSter court. Eaetemp. temeritatem. f.
180쪽
tem cogitationem. Prius enim quaeritur retrorsus, quia, dum illa desideramus, ab aliis avertimur, et ex memoria potius res petimus quam ex materia Plura sunt autem, si utcumque quaerendum est, quae inveniri possunt quam quae inventa sunt. T. RetrPrsus terme positique pass dans a prose depuis Augusto et lisiquemment employsi par Quint. - Quaeriturre tr. respicitur an costitata omnia sint dicta. Ιἰἰ cossitata. Utcumque et non utrum-gus que donnent legis. Cf. 1, 131 et la note. 'autres
utrimque, c.-k-d. εω memoriae eae materia.
vΙΙ. Maximus ver studiorum fructus est ei velut praemium quoddam amplissimum longi laboris ex tempore dicendi
facultas quam qui non erit consecutus, mea quidem Sententia civilibus ossiciis renuntiabit et solam scribendi facultatem potius ad alia opera convertet. Vix enim bonae fidei viro convenit auxilium in publicum polliceri, quod praesentissimis quibusque periculis desit intrare portum, ad quem 1 Civilibus oraciis CL 3, 11 et lamote. - Renuntia it; 10 futuri Pinjonctio tempὐ-
ree, cs. 1, 41 et 58. RenuntiarenVec e SenS 'eAt pas de lalati iiii classique, ut se ren- contro de si che Senδque. Solam m quam solam ibi saraverit. In publicum polliceri: Expression forme par analogie, comme in sublicum, in commune congulere, providere.
De mome cho Cicsiron, de cliv. in polliceri operam suam. Intrare. Ous abandonnonsta conjecture de eiser, re-
Quoique les comparaisons dures et orcsie solent lig-quentes che Quint. ceti RS- similation 'Mn hom me auscle Pire est par tropchoquante. 1lfaut attacher intrare portum si viae convenit Ilo a ellipsera potnt de comparat-son et tamquam oubernator.