Sophocles, qua ratione vocabulorum significationes mutet atque variet. Dissertatio ..

발행: 1867년

분량: 62페이지

출처: archive.org

분류: 어학

41쪽

quod orbi ἀμυσσω cum νύσσω conjuncti notio, quae est radendi i itaque ad lacerata pectora quadrat Il.

neque vero ad crines, hoc loco ad discerpendi vim translata est id quod quin Sophocles ausus Sit, non quidem dubito, praecipue cum similis sit usus verbi καταξαίνω in Eur. Jone 267:rν αυτης τους κηράτους πλόκους κόμης καταξήνωσι Παρνασου πλάκες ); accedit autem altera dissicultas, propter quam loci illius hic mentionem feci, quod vocabulum μυγμα, si vellendi

vim habet, VulSum, sive crinem vulsum significat verbo sic explicato cum dissicultates, quibus premitur locus, RH-geantur ), et Suasum mihi est, Oce μυγμα actionem laniandi indicari tum ex verbo πεσουνται ad alteram enuntiati partem verbum generale σται Supplendum St. Quae si recto disputavi i hi difficultatis remanet. extremum commemoro, cum in hil. 69l saepius apud inferioris aetatis scriptores βάσις pedem Significet, inStrumentum, quo actio fit, cum actione mutari, ac Verba ου πων δόσιν ex analogia adjectivi που superlatione quadam dicta esse ).

Transeamus ad alia, quae generi translationis, in quo considerando VerSamur, Supponenda Sunt ac primum quidem de eo dicamus USU, quo notissim notione arborum et dructuum,' quos illae serunt, mutantur Sic

G. Curtius. Grundetligo de griecti Etymologie II, p. 23.

42쪽

in segm. 83 ἐρινός quamquam nonnisi alia forma vocis ερινέος caprificus est, eandem vim, quam Vulgo ἐρινον ha-bset fructus) ascivit i). In segm. 56 λίβανος turis arbor pro λιβανωτός tus usurpatum habes ), et in lagm. 4l9 adjectivum λαιήεις, cujus propria is est: quod ad olivum arborem pertinet', vel Olivis vestitus', hoc en-Su: oleoSuS dictum ex analogia substantivi ἐλαία tam arborem quam fructum significantis. Comparari quodammodo

cum his exemplis potest μυξα pituita in segm. 87, 3 )pr μυκτήρ nares dictum, quia quaedam pituita in naribus ammalium Oritur. - usu notione arborum et fructuum in una voce conjungendi levi tantum discrimino dissor substantivum μέλισσα sensu mellis' usurpatum in O. C. 48l, ubi notanda est vera scholiasta explicatio: reo γαρ του πομυντος το ποιουμένον, ejusdem alium Sophoclis versum uobis nusquam Servatum afferentis ). Schneid0Winus bene comparat χελώνη testudinis putamen et testudo' apud Philonem), aedia gemma' apud Philostratum

imagg. p. 770 aliis l0cis Π0men proprium est), ελέφας ἡ elephaS i. e. Elephant' apud primum Herodotum significans. - Haec tranStati ea re Xplicatur, quod arborum illarum s0li fructus apud homines in pretio sunt, horum animalium tantum quod ex corporis parte Sumptum in humano USUS cogitur.

Efficiens pro effecto significari verbo αἴγλη in . . 20 Sensu facis usurpato 6 et vocabulo βέλη quod in Phil. 198, ut ex verbo τεῖναι colligi potest ), arcus' significat,

libenter concedeS.

Verborum sententia haec est: ipse insipiens alios sermone tuo sapiente reddere studes.

2 Lobook ad hrynichum p. 87. 3 Ρollux II, 2.3 frm. 160. . Reisi initio enarrat in . C. 6 cf. Spa hemium ad Callimachi hymnum in Dianam . 11. Non sustici dixisse, poetam sesagittas tendere posuisse pro

43쪽

Notiones ossicientis et effecti, porro effectionis venia Sit verbo, quo actionem, qua quid ossicitur, intelligi velim)0 offectio inter se mutari cum Viderimus, restat ut, quae tertia est, rationem effectionem ad officiens transferendi attingamus. - Ut notiSSima in mentem nobis revocem: λόχος significat: l. locum insidiarum 2 insidias parandi actionem a). 3 homines qui subsistunt in insidiis φυγή pro φυγάδες ponitur ). Sophoclea exempla haec praesto sunt in . . 070 πασα αμβασις pro πάντες ἀναβάται dictum ), in segm. 794 αλ pro οι ἀλώμενοι, in Trach.

Quoniam vocabulorum ab actione aliqua ad locum, quo actio fit, translatorum mentionem inchoaVerim, rei accommodatum habeo, quibus exemplis Sophoclis in hujus quoque translationis usu licentia quanta sit comprobetur, ea nune commemorari. Egregium exemplum, quod in . . v. 362 reperitur: τουσα την σὴν ποι κατοικοίης τρόφην cum plerosque editore fugisset scholiastae explicationem, quae St: δίαιτα, probantes, SchneideWinus sedem, Omicilium intelligi voluit, quod quam fecerit recte ex verbis που κατοικοίης perSpicue cognoscitur. Notus est similis substantivi διατριβή usus, quod locum ubi homines VerSantur, deinde praecipue eum, quo philosophi cum discipulis docendi causa ambulant ), significat confera quoque πε-

harcum tendere. Nam quid sibi vult illud: sagittas tendero 7 Ceterum vide Xempla a Dindorfio allata. t cf. g. 8 in fine. 2 In O C. 089 ita usurpatur, ut impetum significet. δὶ rueger ad huc. VIII, 66, 2. 4 Transfertur vox ἄμβασις etiam ad locum, ut βάσις - obechad j. 1090. . Meinekius p. 303 στάσις scribi vult, quia v. 967 idem voca

bulum βάσις legitur. στάσις saepe pro οἱ ἱστάμενοι usurpatur. Cf. Schol ad Ar Ranae 359.

44쪽

στροφαί agri pascui Aristoph. Ran. 383 et Hesych. s. v. et λαβή, qua Voce manu porrigendi actio μ et capulus μindicatur. - Effecti notio transit in loci ubi officitur notionem in vocabulo παίδευμα, cui in segm. 36, 3 vis schola subjecta est i). Eodem sero modo, nisi sorte audacioro Thucydidos initi cap. 4 libri II dicit: την τε πασαν πόλιν της Ἐλλάδος παίδευσιν εἶναι ). Omnino Graeci certa loca non propriis vocabuli designant, sed fora plurali numero substantivorum, quibus re vendendae significantur; ut χθῆς forum piscatorium', βίβλια forum librarium A, ορνεα serum aviarium' venia sit orbo significant neque aliter comparatum est ταφαί locum funeribus destinatum indicans in Arist0ph. an. 23. g. 10. proposito paulum digre88u ut redeam, notiones e sciuntis ot effecti, qua mutari in OcibuS, quarum potestas iri externa re Valet, StendimUS, Si rerum, quae ensibus non percipiuntur, rationem habeamuS, Otionibus causa et effectus respondent eaeque quoties a Sophocle varientur, jam Sum persecuturus. In El. 236 κακότης idem fero significat quod τα κακὰ cf. Hesiod. p. et D. 93. Her. II, 28 Soph. . . 52l δ). - νεῖκος in . R. 702causam rixae indicat ), ut apud seschylum in Ag. 101: τί τόδε νέον χος μέγα Ocabulum no rem, quae moerore

l) Hoc in causa fuit cur Nauchius De tragicorum GP. fragraentis observationes critica in Jahresber liber das konigi. Joachimthal- sche Gymnasium, Berolini 856 p. 33 fragmentum Sophocli adjudicaret. Ceteris quoque, quibus ille nititur argumentis, auctorem ad praecipiendi rationem delabi dicens et quemque versum 1 syllabis

formari, non ad dueor, ut fragmentum non Sophoclis esse existimem.

cf. ruogor adnotat et Sauppium ad ibi commemoratum Protagorae loeum. 3 Exempla a Hauptio collata. Ρropter constructionem f. Phil. 328.

45쪽

animum implet Similiter in o. R. 34 κνηρός dubitationem injiciens' pro dubitans' significat. Hesychius in segni 107 ἀραίας βλαβεράς assert. Qua in Ant. 107 leguntur

αμοιρον, ἀκτέριστον, ἀνοσιον νέκυν eis cadaver insepultum intellegi cum luce sit clarius, adjectivi νόσιος, qu0 Hesychius ταφος Xplicat, melius

sepelitur, Significetur, quivis facile inisell0gat cons. σωυν τινα τὴ γῆν Philostrat her. p. 714, ἀνόσιον σμῆν 1 Ant. l083 a). - lectivum ἀσυμβλ o a propria i , quae St: ἡincomparabiliS'. cum συμβλ oς comparabilis significet, in Trach. 694 ad id quod intelligi nequit translatum ea re

enucleatur, quod reS, quacum non habemus quod comparetur, quali Sit, OgΠOSci non potest cognoScimus enim ignota cum noti comparantes. Sic eschylus id quod facit intelligitur υσιμβλ o dicit in Prom. 775 3). In

Aj I 358 εμπληκτος i. e. mutabiliS, incon Stans' eos significat, quorum quovis impulSu mutantur consilia ). Qua vice cauSae et effectuS notiones, eadem culpae et poenae inter se permutantur, ut in El. 1102 vo semdζήμιος ὁ φράσας significare culpa Vacat, abeS a culpa μnon sit quod miremur; nec magi mirum, vice versa in El. 626 θράσος vim poenae propter audaciam Solvendae accepi8Se. - Siquidem crimen praVitati pro quadam poena, et laus virtuti pro praernio haberi possit, notionem culpae in poenae et virtutis in praemii transire his quoque exemplis comprobatur: ευσέβεια et δυσσεβεια laus pietatis et crimen impietatis ) κακια crimen pravitatis . .

46쪽

512, αρετ laus virtutis Eur. Hol. 151 Pin Isthm. II 44 ), κάλλος laus pulchritudinis et quae sunt similia a).

Paulo aliter quamvis comparatum Sit, cum noti culpae notione supplicandi varietur, tamen ut quanta Aeschyliqu0que in mutandis vocabulorum significationibus sit audacia, appareat, commemoraverim , προστρόπαιος apud Aeschylum celeratum significare, de qua re optime disseruit Hermanos, hi usus verbis δ): Est autem Unitas quaedam vocabulorum celere contaminatos Significantium et eos qui ob hanc causam supplices ad templa eorum accedunt. μAddo qu0d multa adjectiva viam accipiunt merendi id, quod proprie Significant, ut voce πανώλης is quoque indicatur qui perniciem mersetur El. 544. O. C. 1264. Phil. 357. Εur. l. 60. Consimiliter in El. 108 ευπατρις, quod πατρίς ductum bene de patria sentientem significare salse

existimat assovius, recte indorfius vertit: optimo patre nata, n0bili patre digna', propterea e Sen8u SurpaVit poeta, quod a bono patre bonum, malum a malo oriri Graecorum erat Sententia ). In segm. 392 vocabulum επίκοτα ab Hesychio ἐπίμομφα α πῶς αν τις μέμψαιτο explicatum cum proprie sit iracunda μὴ et Si asSive Sur-petur, rem cui qui irascitur significare soleat, inde translatum, quia vituperare nihil est nisi eloqui se irasci, rei vituperandae im accepit. Donique pro effecto facultas efficiendi nonnullis designatur Ocabulis, Velut voce λωσις expugnandi facultasPhil. 61 ); quas duas notione ex usu Graecorum SSe conjunctissimas cum ex aliis rebus, tum sex duplici adjectivorum verbalium in 'o desinentium vi intolligitur ) Nico

234. 166, ubi haec leguntur: φιλεῖ γαρ υτως ἐκ κακῶν εἶναι κακούς.

47쪽

versa vocabuli πλους notio in Phil. 430 ab opportunitate navigandi ad ipsum ventum transfertur. His adde locum Electrae v. 45l, ubi adjectivum λιπαρ a Schaeior i in suspicionem corrupti vocatum, ab Ellendii defensum, postea arachnoidewino et G. Wolmo in λιπαρ mutatum, a

solo Hermanno recte explicatum Si vertente: coma ad Supplicationem non accommodata. Nam quemadmodum

λιπαρεὶν supplicare Significat et λιπαρὴς supplicans', Sic λιπαρῆς cum proprie Sit: non Supplicans', per tranStationem eum vel id significat, quod non aptum est ad Supplicandum, paulo aliter comparatum atque quod Supra

Jam ad aliud vocabulorum significationes mutandi genus transituri in usum inquiramuS, ex quo Verba eam vim

accipiunt, ut aciendo id quod proprie significant, vel o modo qu0m indicant efficere aliquid significent ac primum quidem, si objectum no Vel Simile additur, propria ver-b0rum vi tantum ratio dicendi notatur. Notissima sunt haec: κλέπτειν λόγον vel μῆθον Trach. 437 Phil. 7).M. 89. l. 56 etc. ), ἐξυβρίζειν superbe loqui El. 293, κομπεi gloriose narrare vel dicere . . t 49. M. 770

Similitor in M. I 108 0gitur

και τα σεμν επη κόλ κείνους quae verba recte a glossatore Xplicantur: no λάζων κείμνους λέγε α σεμνὰ πη, ea tamen conditione, ut verba O- λάζειν εα quasi in unum verbum conflata, quod sere vituperandi notionem accipiat, accuSativum κείνους regere putentur quae non est Lobeckii sententia haec adnotantis: ἡCOmmum Sermo verbis laudandi et vituperandi adjungitaeeuSativum nominis neutrius. In Aj. 096 Ἀμαρτάνω

48쪽

ἐπη est fere quod nos dicimus: die Rod is versehit'. His adnumera Verba a notion strepitus faciendi ad dicendi rationem indicandam translata, velut ἀρύσσω, quod substantivo ὀνείδεσιν addito strepitu quodam loqui, crepare Si gnificat in j. 725 conseras Phil. 374. Aristoph. Nub.l373, θόρυβοι tumultuantium clamores El. 42 cs. J64), ψόφος vociferatio ill6, deinde verbum octεω cum compositis transitivo et intransitivo usurpatum dicendi rationem indicat; soni. 259

λόγοι δ' εν ἀλλήλοισιν ἐρρόθουν κακοί i)

V. 290: ταυτα - ανδρες μόλις φέροντες ἐρρόθουν μοί, i. e. commurmurantes dixerunt ); Esch. Choeph. 458: στάσις δ δε πάγκοινος αδ επιρροθεῖ. Trach. 264). Ant. 13 εαίρροθα κακά convicia q) Dgm. 52l: πίρρocta . . Vituperata. Neque aliter comparata sunt verba κακορροθεῖν β et ὁμορροθεῖν, quod alterum in Ant. 36 6 et segm 416 l legitur. - Quoniam horum

exemplorum mentionem fecerim, eo perducor, ut quemadmodum in multis linguis notiones jaciendi, trudendi, aliae dicondi rationi indicanda sint sic a Graecis verbum βάλλειν HuSque Similia usurpari saepissime et liberrime a Sophocle nunc commemorem, quamVi eam metaphoram a promovendi Specie sumptam nonnihil ab eo, quod nos Occupat, translationis genere discrepare haud ignorem. In

Aj I 88 ubi haec leguntur εἰ δ' υποβαλλόμενοι κλέπτουσι μυθους

ad vocem ποβαλλόμενοι rectae Scholiastam adnotare αὐ-

i sonum auribus ingratum indicari jam ex verbo κακοί patet. cf. C. Wol p. 32.2 Schnd w explicat τουτον ον όθον ταυτα ἔοοόθουν in hunc modum strepebant. 1. Obeeli paralipp. Gramm. r. p. bl 2. 13. G. Wol bene comparat Eur Androm. 096. 3 cf. p. 1 nota 5. 3 cf. . . . cf. . ueller ad P. Aeli. 06.βὶ einekius, Bettrage . h. r. d. o. p. 13 μοOOοθειν idem fere esse quod ὁμολογεῖν recte, nisi fallor, statuit.

49쪽

σστείραντες nemo negabit, qui praeter alia διαβάλλειν calumniari' significare meminerit praepositio autem re vimolam sparsi mihi videtur habere, quam in voce quoque Metriarcos in v. 213 valere Hermanno quidem et indorsio. dicendo Suggeras' explicantibu ego cen Seo, persuaSum habenS, chorum a Tecmessa, ut clam aliis atque ipso sortasse jace ei rem aperiat, petere. - Quod in M. 323συμβάλλειν εα Seu8 respondendi dictum St, enuSa metaphorae inde est petenda, quod qui ad convicia respondet altercari incipit; συμβάλλειν enim ut Latinorum committere de manibus cum aliquo ODSerendi uSurpatur. - Cum σπείρειν πη poeti Graeci tam Sit usitatum, quam Latini se Spargere voceS - s. l. 642. Verg. Aen. II, 8

nulla sere opera enodantur, quae licenter Sophocles dixit in segm. 587

μ σαεiρε πολλοῖς τον παρέντα δαίμονα i. e. ne in multos profer malum quo premeris i). cf. Hor. Sat. II, 5,l03: Sparge Subinde', quod cron explicat: frequenter, passim dicito. - Licentia quaedam poetica cernitur etiam in conjunctis verbis ἀναλίσκειν λόγους Soph. M. 1049. ur Med. 25 Aristoph. Lysistr. 468. - His subjunge quod in segm. 632 legitur: μέλη ρακτήρια amesychio his explicatum verbis: ἀντι του ψοφώδη καὶ θορυ

Miramur non nihil ea quae in j I 227 legimus:

σε δὴ τα δεινὰ ρήματ ἀγγέλλουσί μοι

τληναι καν μῶν δ' ἀνοιμωκτὶ χανεῖ

cum ρήματα χανεῖν dictum Sit pro στόμα χανόντα si uora λέξαι, sed cogitantibus nobis a verbo cum accuSativo Objecti conjuncto alterum saepe pendere accuSativum, ac deinde frequentissimam apud Graecos esse ellipsin accusativit Do dativo alchonar ad Her. IX, 16 p. 060 comparari jubet Eltonditus. Ducitur enim adjectivum ρακτήριος a verbo P άσσω, tu quo feriendi notio inest.

50쪽

objecti ' hoc quoque exemplum lacile expedietur cujus ad similitudinem reddi possunt hau qua ex Sophocle

sumpta praesto Sunt exempla Trach. 323 διοίσει γλῶσσαν, quae Verba intelligenda esse: labris ap0rtis vocem )emittet μ, quamquam διαφέρειν im aperiendi habere exemplis confirmare nunc n0 90SSum, facile mihi persuadeo δ); deindo sint. 675 καταρρήγνυσι τροπὰς, quae recte Vertit Wunderu8: fugam rumpendo se ordinos officit', ochhio non hostium, sed civium ipsorum fugam a poeta dio addente.

Magna est Sophoclis audacia in Ant. 1l03 συντέμνουσι γαρ θεῶν ποδώκεις τους κακόφρονας βλάβαι ita dicentis, ut cum συντέμνειν δον praecidere iam significet ), et si nude positum verbum inveniatur, noti ὁδῖς audiatur; cujus rei exemplum habes apud H0r0d. VII, 123 συντάμνων Sc. την ὁδον ἀγα υμπέλου κρ ς εαὶ Κανα-στραῖον κρηνὶ haec Sententia designetur Via praeciSa nefarios adsequuntur. - Simili ratione enodantur Verba: ψυχὴν τάδ' κτείνουσαν O. C. 499), quae ab omnibus sere editoribus nodum in scirpo quaerentibu in p. T. εκτίνουσαν mutata defendit solus Doederiinus si ea praegnanter pro his τάσδε λιτὰς με εκτάσεως χειρῶν ευχομένην dicta

lum ἀντιάζειν semel ab eschylo saepius a Sophocle si et Euripido, sud non nisi a poetis tragicis sensu precandi,

3ὶ underus mendati in Trach. p. 25. 26 conjecturam, quam primus Walaesioldius proposuit: διήσει laudat. Nauchio interpolator ex uno duos versus Videtur feeisse. ἡ Similis est usus verborum συντgλλειν et συνελεῖν Passovj. Her. V, 41: του χοόνου συντάμνοντος i. e. tempore appropinquante IX, 89 simplex τάμνειν significat carpere . . Homer. Glossar. . I9, nota 19.6 Ut oxomplum afferam, in El. 1009. 7 Doederi lecti Homer spee. III. leet. 7.

SEARCH

MENU NAVIGATION