장음표시 사용
31쪽
e eerat , amen utiquid sibi disere uidesur,4 Mum id dieat,
Ex his omnibus palat, tot absurditates in hoc 3stemate inveniri, quot sunt proptationes illud componentes. Ergo ex fortuito concursu atomorum mundus iste oriri nunquam potuit. 4. M. A tota salamitate infimia suerunt alom rum combinasiones Datqui in infinitis atomorum combia
nationibus necessario continetur etiam ea, qua constat hic noster mundus ergo hic mundus ex fortuito concursu atomorum oriri potuit. Et vero, si litterae numero
infinitas infinitis vicibus in tabulam ridicerentur, certe aliquando etiam Virgilii Eneis prodiret, cum haec non sit nisi una ex insintiis combinationibus litterarum. R. N. Maj. Nam haec Major supponit omnia, quae in
thesi jam resulata sunt, nempe aismos esse et moveri se habere varias figuras, clinamine aliquo in se mutuo incurrere et cohaerere posse et hujusmodi alia Dei F. Min concessa etiam Majore. Nam supponit, priores atomorum combinationes inordinatas brevi tempore soli1-tas ac destructas fuisse, hanc autem unam hujus mundi combinationem integram a multis seculis mansisse, perinde ac si atomi mente praediti eam unice a tota elemnitate spectassent qua demum invenia et composita quie cere potuissent, aut saltem certa quadam lege moveri de- huissent, ne sorte omnia in antiquum chaos relaberentur. Atqui haec omnia sine ulla ratione finguntur quemadmodum sine ulla ratione et absurde fingeretur diueras ex essentia sua molas tamdiu combinationes inuituisse, do-
32쪽
vel saltem ita a movisse, ut opus situm non amplius destrueretur. 1 Caelerum cum infiniti numero sup
si craphlea deserius absurditatem amathiarum et antea quaestiona
m laeo meis. omasonservata post multas alias sola sit, quia solζω istere et comemtari possit: quod utrius salsum esse patet in individuis monstris, quae sine illa symetria forma speciebus propria subsistunt at
33쪽
Mntur alata, mundus autem his infinitas non Q, ων manent adhuc nimium atomi in vacuo vagabundae eur aulam istas nihil amplius combinationis nova prod eum Daenum eo estis etiam ramissis N ad econs. Nam quemadmodum ex infinitis etiam luteris in niues pelectis, deficienta solam liuera a vel b, nunquam aEneis prodire posset, ii ex atomis nunquam prodire potui mundus sis, quia deficiunt atomi, ex quibus mens, intelligentia, alio combinari posset.
De pantheι3mo. 15. namvis idea creationis proprie dictae, eum semel habetur, adeo rationi consona sit, ut in ea mens nostra non solum nec absurdi quidquam nec contradictorii inveniat, sed etiam ex innumeris erroribus, in quos sinae necessario labi necesse est, per eam solam extricam
se possit, uti latetur ipse Barto 1ὶ tamen haec idea adeo sublimis atque adeo dicam etiam divina est, ut ad eam ratio sibi relicia et Milo altiori lumine illustrala, proprio marie vel nunquam vel Grie difficillime attigisset. Atqua
34쪽
hine laetum est ei sit, ui ratio humana, ad unitatem tuitionis continuo eluctans in pantheismum tanquam proprium suum opus et systema tam facile semper pro lapsa sit et etiamnum prolabatur, quandocunque ideamereationis vel adepta non est, vel eam semel habitam ex mente rursus seponit Hodernis certe temporibus ustema hoc sere unise viget, et est error nostri seculi lanio periaeulosior quanto magis recondite serpit, et sorte saepe insciis ei nihil tale opinantibus, certe ut plurimum dimientibus auctoribus, in omnia sere non philosophica solum,
sed etiam historica et litteraria, quin imo in religiosa etiam opera sese insinuat. Itaque brevi ejus expositione historie, praemissa id nobis satagendum est, ut ustema iam perniciosum unditus vertatur 1).
Deus dicuntur illi, qui omnia, quae sunt, Deum esse et praeter Deum nihil vere esse docent. Proponitur vero pantheismus sive sub forma mythologiea, si apud antiquos populos, sive sis forma selent ea, si maxime apud recentiores. Sub orna mihologica proponitur praecipue per modum emanationis transeuntis, juxta quam materia et res sensibiles omnes ex substantia Dei promanant, sere sicut radii ex sole vibrantur, vel sicut exaranea telae . ex bombrce lamenta procedunt. Subtima vero scientifica potissimum proponitur per modum manationis immanentis seu actionis Deo Imminensis 'pia ipsa substantia divina ex necessitate naturae sub d
is omnia, vix ad Pantheismum et praesertim ad Pantheismum mo- demum spectant, gregie exposita et enucleata videri possunt apud Cl. Lbagiis, professorem ordin Philae in universit mihol. Lovaniensi in opere, quod inseribitur Theodiora oeu Theolosae turalia leni tu. Pari in a par. 128 26.
35쪽
versissimis formis area modificat sere sicuti Tartaram eidem lapidi insculptae hujus lapidis modificationes, sed ejusdem cum ipso substantia essent. Haec emanatio comaequenter cum Spinosismo et cum evolusione necessaria Dei, qualem moderni pantheisiae assumunt, sere coi eidit. Hi autem error hic antiquissimus. Invenitur enim in antiquissimis, qui noscuntur libris Indorum 1ὶ rig TOM Vero et maxime consequenter expositus in ustemate ridenticorum 2 et in Dupna'hat 3ὶ, in quo Brisma, ens indeterminati- , proponitur ut solus existens, tiarat. quidquid Brahma non est, sit illusio. Nam Mahma estens infinitum et absolutum ergo si res finitae exim ipsum existerent, ab ipso productae essent atqui ab ipso produciae esse non possunt, qui habeat principium sim lationis in se quod repugnat infinitae ipsius essentiae ergo omnia, quae sunt, sunt ipse Brisma, ei si homo res circa se ut distinctas a Brisma considerat, illuditur et est in somnis Res enim istae omnes identiscantur cum Brisma, sicut fluctus maris cum mari, vel radii ignis cum igne Eandem doctrinam et alii quidam antiquitatis populi, licet sorte non adeo aperte tradiderunt. Apud Gnaeos inprimis Philosophi Ionio cum satalis-m pantheismum simul admittebant. Materiam enim aeternam simul cum principio intelligente ipsam vivis
' Vtile in μει de histoire ae a philosophie , publi mur diuis de Ailly, et Ueber die Spracte una die miserit aer Indier, a Fr Solumel, quae ibi ex libris sacris Indorum reseruntur. Vide etiam 'nops hist phil. Perlad. I. Soci. l. -H. Phil. Indor. 2 Hur Windlaehmanni De Theologumenis In - 3 Anq. du Perron: Theologia et Philosophia naim.
36쪽
26'eant et animavi nnum totum eonsillnere Mestant; sere sicut anima humana cum corpore unum hominem consuluit. Dein vero Philosophi Grine Italis proprie
dictum pantheismum tradebant, omne finitum et materiale tanquam absurdum et in se contradictorium rea, cientes ipsisue ideo omnem objectivam realitatem abn gantes, cum nihil esse possit nisi quod necessario et
ab arte no est 13 Demum Neoplatonita ex Schola Alexa drina duce Plotino 2 ita pantheismum explicabant, ut systema lotini paucis verbis expressum quoad senbum solam essentiam systematis Scholiungiani exhibeat. Nam
luna enneman ' systema Plosin ita resumi potest:
Hilosophia eatentia solum possibilis est, tuum istanos Oens et cognitum, stancTIVim ET MECTIVsu IDENTIFICANTda Philosophiae itaque est eta Mers NITATEM, quo es principium et essentia omnium rerum eamque cognos-eere non Ognitione et regissem, sed IMMEDIATA IN ITIONE, quae tantionem praecedit.
IN MEDIO RV raro quidem se prodidit pantheismus: usamen Scotus rigenis mundum ex Deo ei aeternum oculi esse et Sordam Brum 5 doctrinam graeco-italiarum Eleatensemylla proprio s7stemate exposuit ut cum
l Vido Synops histi phil. Period L Secti a Moch. l. i. et 2. 2 Ibidem Epoch. 3 sq. 3 Grundris de Gesehiehte de Philosophie. l. h. l. Period. 3. ANG. . Ahin Dad et 20S, ubi systoma lotini exponit, ut Dasierando, qui sisti eo are de systi de M phil. TonM III., ita uni intem Plotini explieat L,n 'est mini Erre, a n est polia intelli-yeme, i est emore superieum a Pu et a Pawtre a Me --dessu demute action, deuout actuation actermisse , ad ovis omininance. έ De Diuisitae naturae.
37쪽
pantheismo moderno, praesertim eum scheiungiano sere coincidat 1J. INTER OBERNos panthe mm scientifice stabilire eo- natus est Spinosa 2 Judaeus maxime ex principiis Car testi mala applicasis Ad sequentia sero capita totum ipsius ustem reduci potest: l uuidquid existit, erisui vel . t re vel in alis Muleium existere potest, quod non sit vel substantia vel sub ianuae modus. Parisiit in natura substantia necessaria ei aetem . quae sicui in se, ita et per 3 est. ' Substantia haec, eo quod nec a se ne ab alio limitari possit, si omnimode infinitan ergo omnes in se persectiones, realitates, et hinc omnes etiam earum modos, utpote qui extra substantiam esse non possunt, Omplectitur ergo tanquam attribula essentialia habet αρι--tasionem et eaetensionem.
4' Substantia necessaria et infinita datur unica, qua Dei nomen obtinet. 5 Ergo quidquid esse videmus, in Deo est, et extra Deum nihil esse, nihil cogitari polos propter eius in nitatem primum, et dei quia repugnat, substantiam substantia produci. 6' Ergo corpora omnia non sunt nisi modificationes unius infinitia substantiae, quatenus artemae et spiritus, suasiones, volitiones nihil niu modificaliones eiusdem,
38쪽
quatenus evitantis adeoque Deus et tolum universum
Recentissime tandem criticismus Ranlii ansam dedit sive idealismo subiectivo lintei, quo et ego ponitur ut almiutum prinApium, adeoque pantheismus aliquis su lectivus latuitur sive idealismo obiectivo Sehellin-sii 2 , qui principium omnis esse et cognoscere in absoluto ut omnimoda identilate subjectivi et Objectivi,
reposuit. Nam eodem jure, sicut subiecit Vum τὸ ego, etiam obiectivum eo non g tanquam principium omisesse poni potest ast utrumque est relativum, ii ut unum alterum supponat ergo neutrum est absolutum ei hoc In eo reponendum est, in quo cognoscens et cogntium,
subjectivum et obiectivum, spiritus ei materia coinc dunt, i. e. in absolui idensitato seu in induperentia absoluta omnium disserentium, quae non ratiocinio cognosci; sed immediata intuitione rationis apprehendi de-het. Unde schema ustematis Schellingiani ita proponi potest: Deus in se et qua eis seu aua absoluta in se indifferentia disserenita se uua relativum res Qua relativum ideale
sub potentiis Gravitatis, Materias Veritatis, Scientiae minis, motus Bonitatis, Moralitatis itae, organismi Pulchritudinis, Arsis.
39쪽
tionis vuli apprehendi, ipse mediante ratiocinio evincera donatur. Caeterum cum Schellin consormis loco abs Iutas indisserentiae ponit ideam puram l), i. e. notionem omnino indeterminaiam, quae non sit nisi idea . nihil distincii exhibens, et sub hac idea absolutum apprehendi debet, quod dein actu spontane evolvens sese ponit .mne ideat et reale relativum, seu potius haec idea est
Haec Germanorum doctrina, utut abstrusa et a seminsibus remota, viam tamen invenit in Galliam, ubi maxime sub nomine Eclecticismi in maxima parte scriptorum recentissimorum occurrit. Sic B. Gusta, praecipuus huius opinionis fautor ei promotor, quamvis relaagetur. notam pantheismi non effugit. Docet enim pluribus in locis insintium esse causam absolutam ei necessariam 3J. esse unum et plura, individualitatem et totalitatem, im finitum simul et finitum, triplex demum, i. e. simul Deum, naturam et humanitatem 4ὶ Quomodo eandem
40쪽
i irinem penultissitam an uel solum modissicalionishus iradant ei morali socialiquo vitae applicent si' D.
videre est apud Q. Maret in opore iam pluries ouato M'. aschelet, Terminis et Guim autem eiusdem pantheismi principia historias applicuerunt, ii idem auctor ostendit. Demum pantheismum docet, ei pantheistico sensu omni explicat B. Ahrens, Prosesssor in libera Academia Br eb
lensi, quamvis a pantheismo se longe disiare solumque monotheismum docere autumet, temporumque ignora
sim deploret qua sola seri posse an ui non recte i
et uis, individualiiset totalitri principe, me misim ara somme de ratre et a sori plus humbis de ri in i et 'ua tenae Me rei e enm, elati dire, o la Di Disu, nurum et humanite Seio quidem Dominum Damiron; Essa fur hiat de laphic ei mee avris' inte, pag. 34s, ipsum ex-
eusare a pantheismo, atque hunc ipsum laeum citatum a Dinwismo vi dieare velle; sed vero rationes, quas undequaque conquirit, etiam eae, quas ex articulo aliquo de Xenophane in Biographia universali primum indicem edito asseri, a pantheismo saltem hunc Iocum et alios huiusmodi satis excusare nequeunt, sed ad summum ostendunt, Dominum comicisse ter pantheismum et sensum communem suetuum instar agitari et laeon .sequentem esse Verum quidem est , iin articulo de Xenophane Dominum Comin salsam dicere sementiam eorum, qui sublat1 realitato huius mundi vhitatem reponunt in absoluto extramundano seu Deo solo salsam etiam orum, qui in multiplicitato brius mundi unitatem reponunt , multiplicitatem enumper modum unius consideratam esse quidem Dialitatem, sed non unitatem absolutam sed salsam esse ait utramque hanc opinionem propterea, quod utraque sit incompleta. Quomodo vero D. Co in completam saeiat, patet ex Iocis citatis; scilicet dicendo, unitatem absolutam nee in innuito seorsim sumpto, nec inivit seorsim sumpto, sed in unitate absolutae substantiae et causae, seu in eo reponendam esse, quod sub ianua sit causa necessaria, adeoque necessario creet. Unde multiplieitas seu finitum eonsiderari deberet ut necessario a Deo procidens, adeoque ut
auributum substantiae, id quod eum Spinosismo omnino coincidit vel ut emanans ex substantii divin1, id quod frstemati emanationis immaneniis, quod D cousin praeeipue arridere videtur, orrespondet.