장음표시 사용
51쪽
d Veliens seu essentia absolui per successivas evolutiones fieret porsectior vel non. Si non sit persectior nulla est ratio, cur se evolvat. Sola enim ratio emi sionis dari haec potest quod infinitudo essentiae multiplicitatem positi mum necessario requirat. Si vero sitie sectior ergo cum evolutiones semper novae fiant, semper esiam Deus fieret persectior ergo nunquam esset absolute perfectus ergo nunquam Vere Deus, sed Deus infleri l)-, ut dici solet, quod est absurdum ergo omnes probationes contra panihelamum allatae ad hane sere reduci possunt. Esse absoluium necessario concipi debet ut esse infinitum et immutabile esse vero rerum hujus mundi ut obiective reale, sed necessario ut esse finitum et mutabile pergo esse absolutum et esse rerum hujus mundi necessario concipi debent ut essentialiter distincta. Atque ex hoc argumento bene evoluto pantheistae extria care se nunquam potuerunt, nunquam poterunt, et qui laniarunt, in absurdiores continuo contradictiones inc derunt. Resiai, ut aliquas eorum speciosas magis, quam
solidas dissiculiates solvamus η.
closophis de M. Cousin: et D. Comin Fragments philos Pessum de lax dit alter in alterum pantheismi notam projicit, eandem quisque a soipse omnibus viribus rems eti l Revera tota doctrina Hegesi ad simplicissimam expressionem reducta id ipsum enuntiat Deus est in lem, Got si im ei dem Vide etiam Q. Maret Esset surae pan iam dans les sociniis modemes. 2 Spinosissimum in specie egregio resutarunt Bergierra ruit de lavrais religi , pari. I. chap. 5. art. 5. - Fenelon: De Peristencede Di . parti II chap. 3, et Mimit drine Letire sui' la refutation de Spinosa. Demum ipse etiam Barie in suo operora Diction eritiq. art. Spinom.
52쪽
ita est ens per se existens ' Substantia est id quod in sorat e perae eruntamur i. e. id, cujus cone tus Rinandi-- - tu auerius, formari debeat si atqui Hunicum datur ens per se existens, ira unicum . cujus neepius non involvat conceptum alterius, nempe ens productum conceptus enim substantiae producia involverei conceptum alterius, tanquam causae producentis a
R. Neg. assert. Ad probos B. U. Substantia esi ons per se existens, I. e. in Mseu ita existens, ut non indigeat ad existendum altero
tanquam subiecio, cui inhaereat, C. M. Perse existens, i. e. a se existens, seu quod altero nec qua subiecto, cui inhaereat, nec qua causa esseculae indigeat ad existe idum, . . et D. Min. Unicum datur ens per se existens, i. e. existens in se et absque subiecto inhaesionis. N. in Per se, i. e. a se existens, C. Nin sed i s. Nam exeo, quod unica detur substantia a se, non se quitur, non posse dari alias substantias, quae sint ab illa una tanquam causa, eis illi, tanquam subjecio, non inhaereant. Contra substantia a se possibilitatem aliarum substantiarum seu possibilitatem creationis in ipso suo conceptu involvit. Nam certe substantia semens a se estens infinitum ergo insinii potensa ergo polens lacero
si Haec en delinitio aequivoea substantiae a Spinosa data, ut tota moles sysiemalis ipsius innititur Blesilaque eversa et systema totum eorruet.
53쪽
omnia, qtam in m non repugnant alum e-lla sen pr duello substantiae ex nihilo sui et su rei non inmisit
contradictionem in se ergo em a s debet posse ereari
adeoque involvi in suo conceptu potabilitatem aliarum
substantiarum. 3. Mai. Substanssa est id euius conceptus non indiget conceptu alterius tanquam subjecti, cui inhaereat. C. Mes. Ne tanquam causae quidem Modist Substantia infinita et a se, C. Maj. Substantia finita et ab adio . MM . et B. min. Unicum est ens, cujus conceptus non involvit conceptum alterius tanquam sulfecti mi inhae reat, N. min. Unicum , cujus conceptus non involvit conceptum alterius tanquam causae c. in et . cons.
Itaque concipimus plures substantias finitas, quae non ne iuntur ne concipi possunt alteri tanquam subjecto inhareere, et propterea sunt plures ei ab invicem distinctae substantiae. Sic certe anima nostra essentialiter -plex et intrinseca acuritate praedii non potest inhaerere v. g. lapidi, nec lapis animae Ast hae substantiae..unt finitas, et hinc necessario causam ora praerequirunt ejusque conceptum involvunt. Ergo conceptus subflam, ita non excludit concepium causae , a qua actuetur substantia, nisi sermo sit de substantia infinia ei a se . quae utique, non quia substantia est, sed quia substantia necessaria et a Madeoque infinita est , excludit conceptum alterius esiam qua causae. Unde etiam patet responsum ad illud, quod addit, substantiam a substantia produci non posse, eo quod conceptus substantiae produciae indigeret concepi alterius tanquam causae Conceptus enim alterius tanquam causae non tollit conoepium substantiae; sed lanium conceptus alterius lanquam subiecti,
54쪽
eui inhaerere debeat quia id, quod indiget subiecis inhaesionis ad existendum non subsistit in se adeoque ueces substantia. Vide etiam Bergier lin. Inst. Sed si plures sint substantiae, haberent vel eadem Miribula vel diuersa atqui neutra habero possent. Nona eadem secus, cum auribulassuunt exessentia, plures illae substantiae haberent eandem essentiam adeoque non plures, sed una essent substantia. Sed neque bydiversa: baec enim Miributa essent vel essentialiter diversa, et tum essentia ipsa esse diversa ergo nec plures essent substantia : omnis enim substantia habet eandem esse sam vel essent aecidentaliter diversa, et tum rursus non plures essent substantiae accidentia enim diversa non multiplicant substantiam. R. mnia haec stolida et Philosopho indigna aequiv .catione undantur. Ad singula tamen respondebimus. Itaque. C. Maj et x Min. Nam inprimis plures substantiae eadem attributa habere possint. Si quivis homo est individua substantia per se subsisiens, quamvis eandem specie essentiam, nempe rationalitatem ei animaliualem, eademque cum aliis attributa habeat, nempe capacitatem eruditionis, facultatem amandi etc. Unde rationem additam, Bist. Plures illae substantia haberent essentiam eandem numera, Neg. Eandem specie, Cono et Nw. Cons. Dein plures substantiae possunt etiam diversa habere aiiri-huia, et quidem essentialiter diversa. Sic prolacio homo
essentialiter diversa auribula habet ab attribulis lapidis,
i Daud de tu rate religion. Euvres completes, lam. U. h. 5. Edit. Paris. 1830.
55쪽
ei lamen ei homo est substantia et lapis est substantia, quia iam hic quam ille subsistit per in nec alleri tanquam subiecis inhaeret. Unde rationem additam, Dist. Si allaiabula sint essentialiter diversa essentialiter diversa erit
substantia in esse vistanιὰ seu quatenus subsistit per
se, quin indigeat subiecio inhaesionis, Neg. Essentialiter
diversa erit substantia in esse entis, seu quatenus iniimum esse unius substantiae per se subsistentis si esse saliter diversum ab intimo esse alterius substantiae, sed quae pariter per se subsistat, et consequenter sit substantia distincta a priori non per esse substantiae, seu per subsister per se, sed per ipsum esse eniis per se subsistens, ne ei Neg. Cons. Substantiae enim eandem essentiam habent substantiae, seu in eo conveniunt, ut singulae subsistant per se, sed non habent omnes eandem essentiamentis Demum plures substantiae possunt etiam ahere aecidentaliter diversa attributa. Nam et accidentia possunt multiplicare substantias, i. e. indicare, plures esse substantias, si sint sibi contradictorie opposita sive eodem tempore sive successive Et quidem accidentia contradictorie opposita eodem tempore indicani plures esse substantias. Nam accidentia talia nec extra substantiam esse, nec eodem tempore eidem substantiae inhaerere possunt. Sic eerte idem corpus non potest esse simul quadratum et simul rotundum, nec eadem anima eodem tempore at quid sciens et id ipsum nesciens Dei etiam accidentia eoniradictorie opposita sueressio indicant plures esse sub ianuas. Quamvis enim una eademque substantia finita successive oppositos modos suscipere V g. eadem eranunc quadrata, dein rotunda esse possit, lamen infesta
substantia seu Deus, hoc ipso quod si absolute immuta-
56쪽
bilis, incressivos modos habere non potest orgo silere 'sivi modi indieant, praeter infinitam dari finitas, adeoquὸ
plures esse sistuantias. I. ' Datur necessario fasiantia infinii atqui infinii substantia, eo ipso, quod infinitum nullo esse carere possit debet absorbere in se omnem rationem substantiae ergo praeter aut extra Ipsam nulla alia substantia esse potest. R. C. Mai. et D. Min. Infinita substantia debet absorbere omnem rationem substantiae, i. e. continere in seoli modo, quidquid esse ei quidquid realitatis est iu aliis substantiis seu in rebus hujus mundi, C. Min Substantiae hae ipsae seu res huius mundi formaliter sumptae debent Deo tanquam sui reto inhaerere N. Min. Deus enim neque est agmegatum numero infinitarum realitatum neque subiectum accidentium quam maxime iurpium et sibi oppositorum; sed Deus es unica realitas Seu cuγεω- iurum esse, quo sit, ut omne esse in suo esse contineat, adeoque nulla realitas seu nulliun esse sit in rebus quod non sit in Deo, non quidem formaliter, seu tale, quale est in rebus cum desectu conjunctum ei in suo esse ines dens simul non sis, sed eisι-Iuer et eminenter virt-ιuer, quatenus potest res finita eae nihilo sui et viseeti producere eminenter, quatenus possidet eminentiori et
infinito modo id ipsunt, quod res contagentes habent modo inferiori et sinito 1 .
Dat 1 Si plures essent substantiae esset in Deo sonus es diis mitia sis , nempe substantiae, in quo conveni-
reni, et diserenita, qua distingua tur atqui in eo.
57쪽
nimis ente infinito. missa dari potest di in ovila siquia
dem omnis disserentia supponat negationem seu dese tum ergo plures substantiae esse non possunt. R. 1' Buta et non eonoessa Majore N. Min. Nam inter duo disserentia nota disserenitalis est posuisa in uno, -- satiea in alium. Sic plania dissert a lapide ita ui in planta sit nota disserentialis positica, in lapide negativa vitae.
Ergo, dat etiam Deum, ens infinitum, cum aliis su stantiis convenire in genere substantiae, nota seu deierminali negativa posset esse ex varie aliarum substantiarum Ast R. 2 N. Maj. Nam etsi plures sint substantiae, pro terea tamen non datur in Deo a genus. Ea enim dicuntur ejusdem generis quae habent notam seu proprietatem aliquam essentialem conmunem, uti v. g. homo et ce Vus; quia conveniunt in nota essentiali animalilaiis ut que conmuni atqui Deus, ut substantia infinita, et creaturae, ut substantiae finitae, in nulla essentiri nota conveniunt. Esse enim se emita', quod quoad nomen et in abstracio utrisque commune si realiter in utrisque essentialiter diversum est 1). Nam esse Dei est essenti Ilier infinitum et a se, seu Deus est illud esse plenum, cum exclusione necessaria omnis limitationis ei omnis non esse erae em creaturarum omnium est essentialiter sin tum et ab alio, seu creaturae nec ni nec omnino Mawssuri esse illud ptinum, hoc ipso, quod in suo esse ne cessario involvunt non ase, per quod siuni modificabiles.
a sedleerens ei esse, sub quo Deum simul et ereaturas subsumimus, momine-tenus solum Deo eum creaturis commune est, eo quod, lieet euem omnimode diversum eo ipiamus ab esse ereatura m. Quaen id a
58쪽
diversitas. Ea enim juxta S. Thomam 1 inter se disti
runt, quae in aliquo conuemunt, in ali non conveniunt; ea vero diversa sunt, quae in nullo conveniunt. Inst. 2 Ergo Deus non est id, quod sunt creatinis; ergo persectior esset, si esse creatiurarum superadderetur esse disin atqui hoc dici nequit ergo dicendum est. Tes, quas dicimus creatas, non esse nisi modificationes divinae substantiae. B. C. Blat. F. cons. Nam in rebus creatis duo spe tanda sunt id, in quo deficiunt ab ensitate seu esse, et id, quod reale est in ipsis. Primum, utpote desectus et non me, Deo tribui non potest reale autem creatur rum est etiam in Deo, non quidem sub eadem forma eisinitudine, sed modo plane diverso et eminenti, ut adeo Deus per additionem harum realitatum persectior non fieret. Nam, ut recte observatri Thomas: Si participans additur ei, quod est per essentiam, tale nori furit aliquod
majus. Sic ut imperfecta similitudine utamur, scientia discipuli, quam a magistro habet, addita scientiae magistri non laesi magistrum doctiorem η. Ita a pari esse cre turae, quod est a Deo, additum esse divino non facit Deum
persectiorem, imo contra imperfectiorem. Sic certe lacu ias ratiocinandi, seu mediani ratiocinio ad certas noli ne rerum perveniendi, est persectio in homine ast eadem in Deo esset imperfectis, cum argueret in eo igno-
l cont gent. Lib. l. Cay lT 2 Vel etiam lampas lamosa, etsi in tenebris lumen diffunderet, Plena tamen meridie lumen solis toto suo splendore eoruseantis adeo non augeret, ut potius obfuse re per ipsum rumum ab Iampadis lumine inseparabilem.
59쪽
ransam et impolentiam immediato intuitu omnia peri
irandi. Unde eo rasa Min. N. Cons. DBI. 3 Deus est anima et vita latius naturae ergo est inum quid cum natura Seu ut Spinosae verbis loquamur meus est natura naturans ergo idem cum naturanal aia. R. D. Int meus est anima et illi naturae quatenus vires naturae ab ipso sunt, et onmia per ipsum seu vi tute ab ipso accepta conservantur et agunt, C. Ant. Quatenus Deus vel naturam, i. e. universum hoc naturet. i. e. quasi tanquam attributum ex essentia sua educat. ita ut universum hoc idem cum Deo esse habeat, modi ficationesque universi sint modificationes ipsius esse dimni vel quatenus Deus naturam informet, ut anima cor pus nostrum m. Int. Quamvis concesso etiam hoc uti mo sensu antecedente duae tamen distinctae essent sub tantiae, sed quae simul junctae unum solummodo totum phrsicum efficerent lὶ uti anima nostra est distincta substantia a corpore, sed cum eo unum totum essest. Priori vero sensu absurdum est, Deum naturam naturare: a Quem enim tam amentem esse pluas, ait Cicero η, qui illud, quo maritur, Deum 'esse eredat. v Porro si Deus est quid unum cum natura universa non quo vescimur solum, in quod execramur, quod secamus, quod uria
lyme sensu etiam panthalatim Philosophi Gmpeodonte totum uni versum eonsiderarunt materiam aeternam a spiritu divino animatam assumentes. Ast hi per satalismum relatarum relatati et ipsi sunt. Eodem lare sensu etiam Stoici totum hoc universum tanquam anima universata spectarunt. Vide Synops histi phil. Perlad. I. Seet ruri Palia IoNica. at 3 c. - mea BIsso rio. η Do natura Deoru , Lib. 3. eay se.
60쪽
mus quod aram , quod clavis si us quod pessibus
Inst. Singula, quae in universo sunt aut sunt, non sunt Deus , sed tantum eius modificationes seu modi atqui modi non possunt dici substantia ergo ei totum universum utpote nonnisi collectio omnium modorum Dei non efficit substantiam a Deo distinctaen. R. c. 1' part Maj ei N. PR. Nam si ea, quae in universo sunt ei fiunt sunt modi divinae substantiae ergo Deo altribui debent: atqui hoc est absurdum pergo. . . . Dico : modi isti Deo attribui debeia Nam certe, cum dicimus, serrum est durum, pratum istud est sero modos tuos durum et feram non tribuimus duritie vel feraritati. sed ipsi serro vel prato, ita ui intelligamus, insimam essemitam ferri vel prati esse talem , ut ad extra duritiem vel seraestatem manifestet. Ergo a pari cum iesum unive sum dicatur collectio omnium modorum Dei omnes m disicaliones universi, adeoque omnia quae sunt ei fiunt in hoc universo, ipsi Deo tribui debent hoc sensu, ut intelligamus, Deum in intima essentia sua ita esse consi tutum ut ad extra se sub his modis necessario manifes tet. Ergo vel admitti debet pluralitas substantiarum, vel, si unica sit substantia huic uni, quae Deus erit, omnia huius universi attribui debent. Quo casu dein profecto Deus iste pantheiulcus simul secatur ei uritur, spuitur et conculcatur, dolet ei gaudet, nascitur simul et moritur, vegetat et putrescit, est reus et iudex et earnifex ele etc. Unde C. Min et Maeotis ei mori.
I. 4' Ralio abhorret a dualismor atqui admissi ere, tione admittitur dualismus ergo ratio per se reiecta crea sono adhaerebiti niueismo ceu unitati absoluta.