Angeli Politiani Opera qvae qvidem extitere hactenvs omnia : longè emendativs qvàm usquàm antehac expressa : quibus accessit Historia de coniuratione Pactiana in familiam Medicam, elegantissimè conscripta : quorum omnium ordinem post Politiani el

발행: 1553년

분량: 703페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

ideoq; plus habent pituitae: quo fit,ut senes qui frigidiores sunt,pruritu magis asificiantur. . LXII Cur facilior scalarum descensus, quam ascensus est ' Quoniam in descesu, corporis pondus deorsum uersus suapte ui fertur, Zc quodammodo descendentem adiuuat: in ascensu uero laborat uis, corporis pondus sursum uersus attolles. Sic

enim & lapis facilius deorsum quam sursum fertur. Quod enim graue est, deorsum sertur. LXIII rCur infantes, ut primum eduntur, flent ria sensus eorum at* natura ueluti peregrinatur. Nam er calido molli* ipsius matricis corpore in aera frigidu exeut. Fortasse tamen Sc a lumine exterrentur.Non ut quidam aiunt quod anima coelestium regionum extorris, terrenum corpus inhabitet, atque ideo flere infantes

Cur apes,& formicae,& musca omnia* insed a oleo per ut ' Quia respiracula angusta habent. Oleum uero utpote lentii, eorum resipiracula obstruit, ait ob id pereunt. Idem & serpentib. ex ijs csitingit, quae mali odoris sunt. Lm V iCur flantes calida refrigeramus,frigida calfacimus uoniam respiratio cali

da fit, exiens autem spiritus eorum qualitatem resoluit: calida uero refrigeramus, quod eoru calidam qualitate movemus acre luimus. LR U I ICur, quae carnes noetu sub plenilunio fuerint, putrescunt uoniam tunc aer calidus ab eo atq; humidus fit, quae habitudo ad putrefaciendu maxime facit, uia de efficitur,ut si modicus sit calor, atq; humor, concocitio fiat: si immodicus extin 'io: si calor praeualuerit, exustio. Luna quoq; quatuor nasia habitus uidetur: media enim humida 8c calida quodammodo est: plena calida quodammodo Scsicca: quo tempore desinit, sicca 8c frigida. Cum luminis omnino est expers frigi da est,& sicca: est enim θc solis expers radiorum qui tunc calidi sunt. LX v I I ICur dolore affecti pallent Quia rursum natura eius, quod sese angit reminiscens, paulatim ad intima defugit,una cum sanguine eo, qui cutem depingat: mi nus tamen in iis, i in metuentibus euenit. LXIXCur gaudentes rubent Quia natura spote sua deIec tanti sese occurrit, qui ex trinsecus sit, ut nos amico liberisq; solemus. Eam uero Sc sanguis assectae: is qui ut supra diximus)cute suo colore rosea reddit.Pallor aut acotrario accidit. LXκCur in sopore nocturno, cum subito oculos aperimus,lucem videmus uia uidendi spiritus collectus inter dormiendinatq; adauctus,repentinus plurimus, per tenebras erumpit: cum Φ ipse sit lucidus,instar luminis cernit. LXX1 Cur uerentes oculos deiiciunt ' Quia animi speculum sunt oculi. Nam di an ita mi affectus per oculos cernimus,ut dolorem, iram,pudorem. Quoniam uero n5 sustinet animus contra id, quod sit honore dignum, intueri conscientia quadam, ideo aliquandiu oculorum musculos demitti cogit, id que uelut sese operiens efficit. LXXHCur auris omne humidum toIerat, excepta aqua ' Quoniam cum frigida sit ad

audiendi neruu continuo fertur. Frigidu uero omne neruis infensum. LXX II rCur ante is uehemens excitetur uentus, quaedam ueluti stellae excurretes eum praemonstrant, aut quasi fulgetrae, maxime Φ per sudum Nimirum quia coeperat quidem prius moueri: nobis autem, qui & crassa, & duri sensius corpora nacti sumus , non dii manifestus apparet.Supernum igitur aer l, utpote magis tenuem, magisq; aetherium perflans,in ignem conuertit, atq; ita eius parteis scintillanteis uidermis.uehementior autem deinceps uirtus crassiorem illinc aera, qui sit circa terram, mouet,ati ita sentitur. LXX I I I I

432쪽

PROBLEMATA.

42 iCur qui uentus angusta loca inflat uehementior est, quam qui lavat' Quia colis 1igens sese unum in locum intenditur in seipso, u* maior, increscit ,&ueli cm entior euadit In locis autem latioribus explicatur atq; dispergi fit in languidior, imhecillior Q : hoc idem in calore accidit, in qualitatibus δί in aquis. LXX VCur aliqui longinqua, quamlibet magna minime uidentes: propinqua tame, quamlibet minutilsima cernunt, quos ec myopas, hoc est, luscinos uocant, quia conniventes uideant Equidem arbit r, uidendi spiritum tenuem his csse, ac parum: qui cum procul abeat, resoluatur, neq; obiecta attingere possit: uix autem propinqua cernit propter tenuitatem ac puritatem. Sunt 5 qui minutissima pro cui cernunt, ut senes quidam. Hi igitur contra, qui uidendi spiritum crastum, ei mdemq; multum nacti sunt, necesse habent, ut is per longiusculam quodammodo Uiam moueatur, eoq; pacto attenuetur , ait ad uisibilia suscipienda idoneus fiat. Sic ergo duo inter se opposita soluuntur. L XVI Cur praeter omnia animantia,soli canes post coitum uinciuntur c Quia angir stos habet meatus collum matricis coles autem in re uenerea inflatur, neq; statim exit.Tum quia semen glutinosum est: utram enim ijs, nimia siccitate accidiit Sic cum enim cogit, coartatq; particulas, atq; humida condensat. Lx XVII Cur soli canes perpestatem rabie laborant r Propter siccae habitudinis praece Ptionem .natura enim sicci sunt, magis in aestibus: Excalfactae igitur eorum humiditates ait exiccate inflammantur, tum uniuersa eorum habitudo, eoq; pacto in saniui uelut phrenetici: unde & eorum saliua ueneni est instar, atq; siccistima. In flammari aut e constat, uel laequenti anhelitu,uel igneis oculis, uel oris hiatu, que ad protrahendum aera apertum semper habent, uel quod eorum cauda ob sicci tatem incuruas atm macrescit,rabidi uero fiunt praecipue qui siccissimi sunt. Sunt re qui caniculae sidus influxu quodam suo rabiem ijs afferre dicant. LXX U I II Cur qui repente attinuiti execantur,minus cruciantur, ij qui per electionem execantur Quoniam qui deimprouiso in alio conuersium habent animum, scin sus let omnes inaequaliter suscipientem. At qui per electionem, ij cum sciant, quid passuri sint,aninui semper in ipsum, quod inciditur corpUS, intentu habent: quare cum sensium aequaliter suscipiant, magis in ipsa stetione cruciantur. Solutio quae stionis a consensu quam agis. LXXIV Cur qui onera baiulant, cantanteS ambulant, eodem Φ, qui trahunt Quia mo dulatione rationalis anima oblectatur: quo fit, ut in eam conuersa, minus ipsum sensum suscipiat: unde efficitur,ut non tantopere onus ipsium sentiat. Hac ratio esolue, cur in funeribus tibiae ac tympana adhibentur, cur ad dolenteis, aut lugen

reis, aut aegistanteiS mos obtinuit,ut hominum conueniat multitudo, diuersos in inserant sermones: Uergens enim ad uerba animus calamitates minus sentit, qua

propter & scenica oblec ameta, uaria 4 eius genera ab antiquiS excogitata sunt, ut animi distraherentur. L ΣπαCur Aethiopes sebricitantes ut plurimum extinguuntur , & lippientes ulce

rantur ' Calidissimi sunt, ait siccissimi, di quasi elementorum quaedam iis resolutio accidit, & quod humidi exiguuiis ines consumptumati corruptu emcit, ut

re caetera elementa resoluantur. Fugit enim calor cibi penuria. Exua git stigiis caloris absentia .Regnat 8c siccitas humiditatis interitu. Atq; ob id ipsum cadauera frigida siccaq; sint inde re diuinus Homerus haud ignarus duo quidem elementa effugere, utpote tenuia ecleuissima, duo uero in extinctis corporibus perma

nere ait:

Sed vos o cuneti tellus fiatis, ec unda.

Siccita

433쪽

4 22 ALEXANDRI Siccitatem ille nimirum,ac frigiditatem intelligit. Vicerantur autem in lippitudiri ibus eoru oculi, quonia sanguis ex inflammatione fit biliosius, multaq; acredine

oculos per fluctum corrodit. LXXXICur in conuiuijs contra ratione poculis UtantUr . Incipientes enim exiguis, ex

pleti magnis poculis bibunt.Videtur id proculdubio ridiculum, sed ne in praeter rationem tamen fit. Vt enim frequentius ad mensiam possint perpetuoq; bibere, incipiunt quidem a paruis poculis, desinunt autem in maioribus .Parua enim po cula non tam queunt exaltare, qj abundantior potus. Si igitur a maioribus incita Diant frequenter id facere, ut in iis deliciis astblet, non possunt. Natura praeterea ipsa immensis illis capacissimisq; poculis, ueluti re quapiam peregrina turbatur, feci, ab iis auertit. Paruis aute paulatim assuescens, copiam quoq; ipsam postmo

Cur, qui aqua intercute laborant, cum pleni aqua sint, sitiunt semper uoniata ipsum eis humidu, falsum fit, quippe quod minime permeet, sed putrescat, at

os alui exsiccet. Quin & febriculas tenues habent. Praeter haec aure, quanto Uen ter tumidior fit, tanto reliquum corpus, cum minime sua ratio e nutriatur, siccius Quadit, unde etiam macrescit.Plurimum enim nutrimentu in aquam abit, ipsum adauget morbum. LπXXI GCur in conuiuiis priusquam cibum capiamus, ac repleamur, anguste accumbi mus: post repletionem uero,at in ante couiuii finem laxamur, ne in iam urgemur Quoniam cum a principio uehementem ciborum appetitum accumbentes lia heant,in ca quae intus, hoc est,in mensa sunt, c5 currunt simul uniuersi, atq repeinter: post cibi uero satietatem,alius deorsum vergit, alius in obliqua, alius item modo quouis alio sedet, neq; supra modii in ea quae intus sunt, vergunt: atq; hoc pacto,ubi expleti cibo sumus,relaxamur. Praeter hoc autem & quia omnes a principio cum comedunt, in pectus atq; in latitudine corporis cubant, euenit, ut angu ster accumbamus. . LX a dii iii

Cur quocunq; loco pilos habemus, cani gignuntur praetercli in axillis Quia is

iocus calidus est, arterijs enim scatet,&ue1ais.Tum rarus, atq; ob id pituitatis exincrementa perpetuo excernens: hinc fit,ut perpetuo sudet.

Cur si pituita frigida est, ct crassa, re leta, similiterin nigra bilis, frigida & crassia,

sed multo C, pituita minor, quartana tamen diuturnior est, i cotidiana Quia pi tuita tametsi frigida, copiosior est, humida tamen est: humidum uero facilimeat teratur atin immutatur.Nigra uero bilis, frigida &sicca, quo emcitur, ut dissici timer alteretur aut immutetur. Decipi sit itain ipsa similitudine frigiditatis tabilis redundantia,reliquam uero cotrariam qualitatem occultant. Praeter haec pituita magis naturae consentanea est,cb nigra. Vnde di cum quis sanus fame extinguit, natura pituitam ipsam innutrimetum uertit.In febri igitur quotidiana, quicquid utilis pituitae offendit, id omne in nutrimentum consumit. Quod aute inutile est, putrescens febrim accendit. X X V,

Quare cum quatuor sint humores, qui interda putrescunt,tres tantum lcbres, non autem quatuor existunt Quia sanguis secundum naturam esit, Sc nutrimen tum corporiS. Is exuberans repletionem tantum facit: corruptus autem, n5 iam sanguis remanet.Mutat enim excalfactus in flauam bilem. Reliqui igitur humo ros exundantes quidem morbos pariunt,maxime iu circa cutem, ut serpentia ut cera, di cancros, duplex , genus uitiliginis, alphos uidelicet, dc leucas: putrefacti autem,febres. LXXXVI

Cur si in duobus aduersis parietibus geminae sint et regio e senestrae, quas uehementios

434쪽

PROBLEMATA. 423

mentior perflet uentus, altera tantum clausa, iam per alteram no intrat uehemes ille,& plurimus uetus, qui sipiret,uelut utrao aperta accidebat c Quia aer qui mouetur,hoc est uentus corpus est: altera igir clausa, qui per alicram intrarat aer, locum domus replet. Cum in corpus sit, non iam reliquum aera, qui corpus quom sit,ingredi sinit. At si fenestra reseretur, qui locum occuparat, exitum nacitus, locu ingrediendi & alteri datademq; rursus per obiectam fenestram erumpens, alium altera ingredi sinit. Idq; continenter fit: clausa uero aduersa senestra, non iam id amplius accidit. LXXXV m Cur amantium extremae partes, modo frigidae sunt, modo calidae: Quoniam ubi dolore affecti sunt erga amicam, eaq; se desiperant potituros,insitus calor una cum natura in intima penetrat quo fit, ut extreme partes stigescant, ob o idipsumta pallent,& tristes evadunt. Cotra uero cum aut hona spe ab amica sunt affecti,

aut cum uehementer ira cuntur, tum innatus calor ad cutem Uergit una cum natura,fiuntq; calidiores Sc rubicundiores Obq; hanc ipsam causam pictores amo rem nunc tristem pingunt sc quiescentem,nunc uolantem-ridentem. Puerumucro mutabile: quia cupido Uehemens quidem est, non in diuturna dc perpetua. Dispositio enim perpetua est, ut in legitimis amicis, aut in patre erga filiis, aut in

uxore erga uirum: amor autem non perpetuus est, Ut plurimum enim circa igno

tos accidit.Dispositio quo J modica stabilis Q est: amor autem uehemens,&in anienti similis.Facem uero habere fingunt, ait esse pinnatam: quia amantiu ani mi suspensi tollutur,sunt* mutabiles, ceu uolucres. Tum cordi insitus calor semperiis exardescit ncessabili uidelicet uehementiq; cura erga id, quod cupiunt. Tenet autem dextra gladium, sinistra autem pharetram, ec quam plurimas sagittas, quoniam a principio quidem ex uno oculorum radio amor oritur, una enim

uidit Sc cupij t: ut uero primu cupηt, perpetuos emittit amas radios in id quod a se cupitur.ls autem radius sagittae similitudinem habet, quod eum amans in corpus iaculatur. Sunt uero intra pharetram flagittae: quoniam occultos emittant ratadios, qui amant: Ut autem uentus ignem, sic consuetudo amorem accendit. Non enim proprie ex ipsa amor oritur si enim hoc esset, pculdubio oporteret ex consuetudine semper amore gigni. Amoris aute ortus repentinus est. Est uero nutadus, quia ab scp medio desiderium id, manifestoq; euenit. Neq; enim per alterum quippiam amat quisquam, sed nessi clam,neq; quam ignorat. Quapropter Sc sta

mari j honoris gratia nudos interdum deos,regeSq; eiungunt,ut qui indicare ue lint, adapertum illud uirtutis eorum, ac mentis extra omne clancularium uitium existere.No est autem unus amor, sed plures: seu quia diuersi rerum sunt amores: aliter enim atq; aliter amant, quemadmodum 8c diuinus Plato ait, amorem multorum capitii belluam esse, quia sub multos ut idem ait) amores idem cadit: ma trem uero habet Venerem, hoc est, cupiditatem: Veneris enim simulacro cupi ditatem emngunt.Fertur item amor Erynnin furiam amasse uidelicet quia multi

inique amarunt,impiisq; sint cupiditatibus affecti, quemadmodum & a me ipso in secundo Allegoriarum libro ostensiam est, quem in confictas de diis historias

composui. LXXXIXCur in pestilentia alii pereunt, alti minimer. Hoc nimirum ex habitudinis con uenientia accidit Nam si quis malis humoribus plenu corpus sit nactus, ei prosocio inspirans is aer, qui sit putredinis effector, & quod exiguu utilis humoris insit,faciter corrumpit: quo sit,ut corrupto iis humore uniuerso, δέ insanabiles assietactus, Sc quam plurimi exoriantur, eo* pacto occidant: quod si net multa quis habeat excremeta, di bonis abudet humoribus, is aut nihil, aut parum omnino a Ang. Polit. n a pestilen

435쪽

pestilenti aere offenditur. Attrahi uero ab ea qua diximus conuenientia, id quod

agendi sit causa, uel externae materies ostendunt: quercus enim haudquaqua anfectibiis idoneae, ne in eiusmodi sunt, quae faciter ignem comprehedant:multo at

tem magis idones arundines sunt,magisq igni excipiedo expositae,sed ec situppa multo iis magis. At si quis madidam capiat stuppam, uirides Q arundines,qGerca

uero aridissima eligat, uel eam sit phure spargat, quod minime idone si erat con prehendedis ignibus, id maxime idoneu reddiderit, si igni admoueat . Hoc item exemplo,& quaestione aliam soluere potes, qua ratione eueniat, ut lassitudo diurnam potius febrim gignat, cli aut eam, quae ex putredine fit, aut eam quae habitua lis dicitur.Dicimus enim euenire id ex dispositionis prςceptione.Habebat enim naturales spiritus, humores in minimer superuacuos. Solida uero omnia siccissimae sunt, ct causa in ca incurrit. Et cur solis ardor aliis somnum excitat, alii S n6 item cQuoniam cui multa in capite pituita inerat, ea effusa caput humesicit,atq; inde sopitur. Qui autem sicco sit capite, cum magis id, magist exsiccetur, peruigilio afficitur. XCCur sol nigrum quidem hominem,linum uero candida reddit, ceram cp emol

lit,limum durat Propter dispositionem rursus patientis materiae HumoreS enim OmneS CXcepta pituita, cum sunt praeter modii excalfacti circa ipsam cutem nigri apparent: linum uero aut nitro, aut falsugine infectum, cum sol eius sordes absumat, albescit. Rursum Uero, cum ex eadem cera humiditatem eliciat, quae in eius

intimo sit, euenit,ut emolliat. At uero in limo, omnem sol h umiditate, quae dc plurima sit, & in ipsa superficie redundet, depascitur, alcpita eum desiccat, durtam oefficit. Si ergo circa id quod patitur, Sc agens uertitur, magno nobis usui esse potest. Si enim pietate animu armemus, corpus ciborum modestia exornemus: Vita

aute non possidente,sed iis contenta, que sint uictui opportuna, nosmetipsos sta-hiliamus,tum omnes uitae molestias, quoad fieri possit, euitabimus. Nel nos a genti malo idoneos prebebimus,ut id quod patitur, agat quicquam, si quis uide

licet est aut daemon, aut stella,aut alia quaepiam extrinsecus causa. X CICur icterici dissicile deiiciunt, oc deiectio ijs alba est Quia flava bilis toto eo

rum corpore distius a est, quod et oculi indicat, dc cutis color, necti ad intestina iam confluit, ut prima naturae lex exigit, atm ita stercuS non colorat nem sua acredine deiectivam intcstinoria uirtutem irritat ad euacuandii stercus : propterque id ipsum medicina, quae ut arteS caetere naturam imitatur, ubi in aegritudinis periculo cor

pus uersatur, aegrotanti uirtuti auxiliatrix adest . Nam quia stercus dei jcitur, bile irritante, ad 4 eius expulsione intestina prouocante ec musculos, ipsium uero stercus molle lubricum in est, ob lentos illos humores, qui in intestinis sunt, ei chi adiacent: merito etiam clyster pro bile mel habet, quod ericiendi uim habet: item ni trum, quod & uim habet cinci edi, 8c intestina ac musculos ad expulsionem citat: hydreleum uero, hoc est, Oleum aqua dilutum, ad humectandum emolliendu ostercus quod sit a febri desiccatum. Scire autem oportet, nunc sua sponte natura ac sine medici ope agere,ut in aegritudinum iudiciis, ut in concoctionibus. Est Onim tunc medicus uelut spectator quidam, & arbiter, oc iudex duorum aduersa riorum,morbi,& naturae.Nunc uero persolum agit medicum, ut in articulorum fractionibus, inq; articulorum iniectione . Nunc uero per medicum simul agitur et natura,ut in sordidis concavisq; ulceribus.Medicus enim sordibus ulcus per purgat, iis quae ad eiuscemodi purgationem pertinent: tum caecis illis meatibus relaxationem praebet: resecat enim quicquid ijs est pro operculo, ut sic dicierim, eosq; obstruit, ut purum sanguinem acquirant, Natura uero per ulceris meatus Purum

436쪽

PROBLEMATA. 42ypurum sanguinem suggerit, qui a nutrimentis sit creatus, eum Q ad camis gene

rationem transfert. Is rursum a desiccantibus uenenis condensatus, idonea ca ro fit. XCII

Cur ij qui febri continua laborarunt, post iudicii tempus, quam cristia uocant,

nigerrimam aliquandiu cutem habuerunt Quoniam ex flaua bili continua accidit, quae in ipso aegritudinis rigore perusta in nigram demutata est. Atq; ita in ea quam diximus crisi, a natura ipsa ad cutem repulsa tinxit ipsam: quemad modum etiam in uitiliginibus alba quoq; est cutis .Eius autem humoris crassitudine dissi citer eiusmodi color resoluitur. Rcm Cur nigra bilis ad mammam, aut ad crus accedes corrostonem operatur: in his uero qui melancholici uocantur,cium in ipsum confluat cerebrum,id tamen non agit Quia in mamma quidem multae magnaeq; insunt uenae, propter laeris generationem, at* ob id bilis copia eo confluit. Similiter Ac in crus multa bilis dedatacitur, quippe quae ad inferna feratur. At uero in cerebrum, tum quia superne est, tum quia minutas habet uenulas,eXigua qUsdam bilis ascendi quςl pungendi raritum, non autem corrodendi uim habeat. Frigidum praeterea, atq; humidum

est, quo emcitur, ut modo aliquo nigrs bilis habitudini aduersetu ipsamq; emolliat: quae igit ux proprier nigra bilis est, ea corrodetem in mamma cancrum gignit: in crure uero chironiam ulcus, oc quod nomades a depascendo uocant: in cere tiro autem ferinam melancholiam. Quae uero non proprie nigra bilis sir, sed me lancholicus humor,& feculentuS,fluctionem tantum, tumorem, qui cancrum imitetur, sed minime corrodat, placidamq3 melancholiam gignit. XCIIII Cur in ris qui intestinorum dissicultatibus laborant, papyrum cOglobant, ea lin anum intesta prosunt Quia concurrentibus musculis sedis, humectata papy rus musculos sua relaxatio e excitat. idemcp in hypophoris agit, quae in ulceribus concurrunt.Relaxatis igitur musculis,stercus uelut destitutu deincitur. X c vCur quae uasia a Grscis baucalia dicuntur, cum aqua replentur,sonum quenda sibi proprium edunt, a quo-noira en uasis est factu, uelut alia sint apud Graecos nomina sonorum factitia: ut in aqua phloesbos, Sc in alvo borborygmos, ec cae tera ' Quia cauas eiusmodi inane est aquae, aere impletur, corpore uidelicet te nuissimo. Cum ergo inditur repcte in ipsum aqua, sua grauitate aerem persequi tur,utpote tenuem, aliu excludit: sim Ut enim manere in haucalio, quoadusq; re pleatur,nequeunt Est enim a philosophis demonstratum, non posse duo corpo ra eundem locum tenere eodem tempore. Chimergo aer repenter sursum per an gustias extruditur, sonus necessario exoritur, ne P is unus, sed plures. Quaedam enim ueluti pugna inter ambos incidit. A qua em deorsum aere premit, aer uero sursum aqua: hoc cum successio e fiat, accidit,ut freque ter sonus fiat. πc V ICur in uasis, quae a Graecis harpagia, quasi raptoria dicuntur, digitus eoru ori iniectus non sinit aquam fundo ei fluere, eleuatus autem sinit c Quia cum ex ore digitus eleuatur, aer ingrediens trudit aquam deorsum, quo suapte natura fertur, atq; ita per foramina fundi eXit: propter hoc ipsum omnia mechanica instrumeta per aerem di aquam conficiuntur,ut Oronomia, clepsiydrae, vocum Φ imagines, quae de stati iis resultant, at alia ijssimili ac ricv II Cur ec uinum N aqua alieno tempore febricitantibus data, phreniten emclusi hoc est, duo inter se contraria: frigida enim est aqua, calidum uero uinum Dico igitur uinum ipsum clitri suapte natura sursum feratur, exurere cerebis, una cum febri perturbaturri tacp uehemeter a principio animae instrumentu aetherius quo dammodo spiritus est, vimq; ipstam prudentiae idem agere compellit. Inde uero

437쪽

hoc patet, multi quippe etiam sani plurimo perpetuo cy meri potu Utentes, men

iis impotes fiunt: aqua uero ipsa uelut Obstrues corporis mcatuS, per quos uide licet resoluuntur 1 j spiritus, qui a putrefac tis humoribus oriuntur, eos in crassiores reddens, id agit, ut plus ob id ipsum putredinis febris ch resultet saepe uero Sc aqua ab immodica febri deuidia, eius pabulu fit. Quemadmodum in furnis usu uenire Uidemus: qui enim ignem accendere Volunt, cXigua quadam aquilla ignem ir

Cur mulieres acuta sunt uoce,itenacim dc spadones,&pueri ' Quia humiditatis abundantia,arteria eis in amplis minime protendit. Caliditatis enim ossicium est, meatus in amplum relaxare: ut ergo angusta tibia acutum edit sonum, sic&aspexa arteria. DicUnt autem nonnulli, mUlieres acuta esse uoce, quia coiicrat in pari tudine clamare ad pariendi facultate, quod proculdubio falsum est. π C IMCur infantes aestate siderantur Quod uulgus asstu laborare eos dicit. Febrici tant enim tenui quadam profunda in febricula, is Q oculi excavantur, fiuntq; uigiles,&imbecilles. Nonnulli uero dc fluxu uentris laborant. Quia infantes passibi Ies sunt, magnam cluim pituitae in capite habent,ut dictum est.Igitur in estibus pituita supra modum excalfacta ac putrefacta febrim accedit, unde Ac cartilagines cerebri ignescunt, at w ob id uigiles sunt ignitio autem per arterias ad cor descendens, di uiuificum spiritum reddens igni tu ,febrim sine putredine accendit. Crimuero ex febri multa bilis procreetur, euenit ea ratione, quam superius eXplicauramus,ut bile aluum, atq; intestina mordicante uentris resultet fluxus. Esse aut eius causam,radicem 4 affectus in cerebro patet, quoniam capiti refrigerantia admouentur, eaq; Utpote ignitionem eXtingitentia prosunt. Laborant tamen hoc ipso etiam adulti, quibus scilicet in capite pituita, aut exiguum flauae bilis coaceruatusit,& putrescat: per ipsam igitur inspirationem, peri ignitum quodammodo ac rem spiritus igncscunt. CCur rotunda ulcera dissiciter curantur Quia ex bile acri, quae in uim corro dedi

habeat, oricitur. am quia guttatim confluat, & corrodat, rotundum ulcus faci Propter in idipsum exurendo, desiccando et idonea reddunt medicamenta. At hoc quidem pacto medici. Naturales autem dc philosophi euenire id dictit, quia nullum sit principium, unde uomica incipiat. In circulo enim neq: principita,ne finem accipere est, atq; ob id dicunt, cum eius figurae ulcera, ferro a medicis inci dantur, in liguram aliam demutari. C LCur aliquem ad locum uel nece flario proficiscentes, Cum tamen eo perueneri mus, ulterius aliquando progrediamur Quia animus sepe in rem quampiam hahemus intentum, eo p inclinatum, ec conuersiim,nel penitus sensibus imminetatem,ut quae ihs propria sint, cognoscat. Velut igit locu uidentes, non uident: ne praesto is est, qui sensibilia iudicet. C I sCur mel omnibus dulce, ic cricis tamen gustantibus amarum uidetur Quia hilem amaram habent, quae per totum corpus, per que ipsam linguam redundet. Mel igitur cum comedunt, fit ut quiescens humor commoueatur. Gustus dein de ipse, chim iam bilis amatitudinem sensit, imaginationem parit,ut mel amarum

Cur uehementer irascentibus oculi ignei fiunt Quia ira feruor est eius sanguinis, qui sit circa cor, calidi i sipiritus: hic igit utpote subtilior superne fertur, perloculos, qui perspicui sunt, transparet, habent uapores sanguineos ascendeteiS. Vnde oc facies rubra rjs apparet: huius rei non ignarus Homerus inquit: Instar erant ardentis lumina flammae. c H IIC

438쪽

PROBLEΜATA. 42 Cur infusa serpentib.aqua eos expellit Quia natura frigidi sunt,& sicci, & neruosi,& exigui sanguinis fugiunto immodicam frigiditatem.Esse autem illos hir

iuscemodi habitudine, uel hinc colligitur.Latebras enim hyeme quaerat, terrae pintima utpote calidiora. Occidente autem sole, ut plurimum: rursus aerem ut fri

uidum fugiunt: rursum in aestate, quoniam terrae intima frigida sunt,inde fugiunt, inq; locos calidos demigrant. CV Cur ouit si astetur,rumpitur, si in aqua bulliat minime Quia cum igni eius iiii nuditas appropinquat immodice calfit, SceXUritur, plures Q ob id spiritus gignit qui cum ob loci angustiam exitu quaerant,rupto putamine diffugiunt . Ide quo in agunt in doliis, Sin fiftilibus, cum mustum effervet. Multa praeterea flamma oui putame aisatio e di sirumpit.Id quod Zc fictilibus uasis supra moda adustis accidit.

Vnde naturaliter uulgo o uti cum assandii est, aqua premadidant aqua em calida suapte mollitie humiditates paulatim effundit, ac per raritudines resoluit. c V ΙCur in coitus uoluptate homines quodammodo oculis coniuent, atq; huic aliquid simile & in caeter1s sensibus patiuntur Quia deuicti ab affectu uoluptatis, magis eam quodammodo conniventibus oculis comprehendunt. NO enim ele uantur, ipsum Φ eXtrinsecus animum una cum sensibus ad aera protrahunt, quoessiciatur,ut corporeos illos affec tus minus sentiat. c V tr Cur nonnulla licet uniformia medicamela, Vim tamen coni aria habet, quem admodum experientia ipsa indicat: mastiche enim ei ci resoluit Mntendit ace tum aute 8c calfacit Sc refrigerat f Quia insunt iis indiuidua, minimao corpuscu Ia per interpositionem, non confusionem, ut arena humectata c5globatur,unii in corpus emci uidetur. Re uera autem multa sunt minutissima in arena corpuscula. Quod si hoc uerum est, haud est absurdum in aliis, aliis Q mastiches particulis contrarias uirtutes ec qualitates occultari, necἴ inter se confundi, quia natura eis tantum corporibUs legem illam inseruerit. c V III Cur cum pedis digitu offendimus, inguen tumescit uia semper natura quae ad corpus pertineant, prouides, solet accurrere uelut auxilio qs partibus, que dolore laborent: quoniam uero utilissim uomnium humoris, & nutrientem, Oc cognatum, ipsum uidelicet sanguinem pro uehiculo habet, necessiarium est, ut cum ea ad pedis digitum una cum sanguine descendat, impleantur eae uenae, quae ma xime in inguine sunt, eae 4 partes quae circum Uasia ipsa sint, atq; ad enes a Graecis appellentur, quippe quae rotunda int corpora. Immodica igitur constipatio, in flammationem eleuationemq; emcit, appellat Q id inguen, ex ipso loco deno

minationem mutuatum. cIπCur natura auibus, ne in uesicam Urinae receptaculum, neq; renes elargita est cQuia multa indigebant humiditate, ut oriri pinne,ati increscere possent. Eam cpipsa uolandi exercitatione consumunt. Neq; omnino quide mingunt. Cum uerohibunt stercus immodicer humidum de aciunt. cxCur pueris in urinae uesica calculi gignutur,senibus uero intra renes Quia an gustos 1n renibus meatuS pueri habent: terrenus uero humor, re crassus uioletia angustiarum ab utina extruditur, tum e renibus ipsiS, tum ex conceptaculis, quae lunae forma habent, in ipsiam urinae Vesicam.Ea cum latoS habeat meatus, exeun- di locum urinae pratet: humori uero ipsi,unde calculi gignuntur,insidedi, siuoq; more cospissandi.At uero in senibus contra euenit: laxos enim renum eatus ha bent: quo fit ut in urina exire, ec terrenus humor insidere congelari Q possit. Color autem calculi humorem quoi ostendi , a quo ortum habeat: solutio ex comis positione rituq; membrorum. c XI

439쪽

ra ta

Cur si caliditate calculus congelascit: calidi enim sunt pueri, simili l ratione sit

in senibus: neq; enim tanta concedenda frigiditas, quanta in glacie niue si sit: ex tremo enim frigore renes demorerentur: non contrariis tamen ad frigiditatis lutione, uerum similibus utimur,hoc est calidis,ut petroselino, feniculo,& eiuscemodi Dico igitur accidere, ut exustione torrefactione . nimia calculus in arenulas exteratur, quemadmodu in testis, in actilibus in uasis, cum supra modum to refacta fuerint, arenae proueni ut.Fitq; hoc pacto,ut exigui lapilli una cum arenu- iis facile inter metendum emtiant.Euenit quot nonnim Φ,Ut frigida epota, facile calculus extrudatur, renibus uidelicet protentiS ipsum fluxu nimio per excer Dendi uirtutem dehcientibus. Euenitq; praeter hoc, ut immodicuS renum ardor. cuius causa calculi congelascunt, a frigida extinguatur. CX HCur in renibus, in* urinae uesica ulcerum dissicilis curatio Quia urina cum sit

acris, exulcerat cicatricem, quam opportuna medicamenta obducunt. Magis autem in uesica insanabilia sunt, quod intra eam permanet urina. In renibuS autem defluit. . ri . ξηs Cur in soliis calida aqua commota calidior nobis, nostrumq; fere adures cor pus uidetur Quia descendentibus nobis appellens aqua & ipsis patitur, hoc eit, cum nostrum ipse excalfaciat corpus, & ipsa a nobis quodammodo refrigeratur. Didicimus enim, quaecunq; in generatione corruptioneq; agant, ea quoque ipsa proculdubio pati. Quoniam igitur aliquo refrigerata pacito, no iam similiter ex calfacit, manifestum est,assuesse iam nos, ne* ipsam iam caliditate sentire, quem admodum a principio: quoniam immodica eius caliditas a nobis diminuatur: liergo calidam mouentes, eamq; quae cuti adhaeserat transmittamus, aliat calida aqua sincerior accedat, nondum uidelicet aut agens,aut a cute ipsia paties, suamlcaliditatem immodicam seruas, merito nobis calida exurens Φ uidetur, quatenus re ipsa agens patiatur, suamq; remittat caliditatem, quemadmoda illa prior. Atq; hoc per successionem fieri potest: quam diu enim calida movemus,tam diu se in per ad nos accedes,re uera ipsa calida uidetur: propterq; id uulgus naturali mota cum uult in solio corpus magis excalfieri, moves continenter aquam, quo auuult. - VNI Qua ratio e si quicquid mouetur,sese ipso calidius sit, maxime Φ m calido aere, re loco: aer tamen cum uerberatur, at p mouetur, frigidior nobis tacta uidetur, id in uult maxime per a statem, quo tempore solis calor multo ardentior est: Hoc uidetur contrarium superiori esse. Calida enim aqua calidior nobis solic irata uita dehatur .Hoc autem loco frigidior calidus uidetur aer, cum & mouetur,ec solicitatatur.Dico igitur usu hoc euenire,ut quod in re quapia plus est, aut qualitate, aut Virtute, uincat quidem id,& uertat, quod minus est. Modice uero ec ipsum, quod fortius est, contra patiat .Calida igitur aqua, cum calida uehementer est, calesceti adhaerens corpori, di ipsa contra refrigeratur, ne in iam eandem qualitatem seria uat. Quinos igitur circundat aer,aestate modica, cum sit calidus ad aquae calidae similitudinem, ingruens in corpora, a nobis ardentibus, ob calidum anni tempus calfit quodammodo, atque ipse nos contra calfacit. Quod lineae agunt uestes que cum frigide prius essent,mox a nobis calfacite nos ipsos postmodo calfaciat. Cum igitur aerem solicitamus,transmittitur e corpore, qui a nobis praecalfaetus aer fuerat, alter autem nondum excalia tus accedit, qui nobis frigidus uidetur:

id j per successionem sit. CXV

Cur, quae in pupula oculi ulcera fiunt, cum exolevere, alba uidentur: quae uero

extra pupula in nigro oculi, no item Quia per solam pupula uide di spiritus exit,

qui oc

440쪽

PROBLEMATA.

429 qui 3 peripicuus est, Sc lucidus. In albedinibus igitur 's, quae leucomata dicunt,

cum cicatrix meatus consipisset, eius tunicς, qtiae cornea specie est, non iam uidendi sp iritus exit: quo fit, ut magna deinceps copia contractus cicatricem illustret, eamq; calidam ostendat: quoniam uero ex uisuS condensatione spiritus no exit, euenit ut non uideant. CXVI

Cur pale e Sc calidam aquam,& frigidam niuem, hoc est, aduersias inter se qua litates conseruant Quia palearii natura manifesta qualitate caret, unde ec a non nullis απρια apina, hoc est, qualitatis experres appellant. Cum igitur facile suapte natura confundi commisceri Q possint, o cyssime quibus adhaeserint, conferunt, eorum ipsis confusionem iscipiunt. Collato enim sibi calido calfiunt, idq; ipse contra recalfaciunt, at* conseruant, similitet ii frigefactae a nive, eamq; ipis refrigerantes,frigiditatem eius conseruant, quemadmodum Sc cera, ct oleum, quae facile confundi possunt: santq; item qualitati S CXpertia, coferunt eorum qualitati, qua culpsis ad diceant, quippe quae Zc eorii fusione accipiant. CX V II Cur bruma per sudum clariora uidentur siderar Quia dc a uentis, & ab imbri hus, uel qui nos circudet aer, uel qui altior sit, motu ipso eX tenuatus, ct quodam modo expurgatus puriorum sidereorum corporum conceptionem, multo quefaciliorem, ulterioremq; progressum Uisui praebes: quod di in puris persipicuisuptiuuiorum aquis manifesto apparet. Multo enim puriora clariora que uidentur, quae in i s corpora insunt. At in crassos re coenosis, aut nullo modo, aut confusa

Cur Ope inter metendum horremus Quia actis bilis defluens, atq; urinae ue sicam mordicans Uniuersum quoque irritat corpus,atin excitat ad eius particulae consensium, ut deiiciendi uim modice offerat,ati ita qui horror dicitur, emci si let, hoc uero pueris maxime: accidit. Multo enim plura ob nimiam saturitate ex crementa sunt nacti. cta IXCur noctu dolores magis intenduntur ' Quia anima secum ipse otiosa no iam aut uisiui, aut auditui, aut aliis huiusmodi sensii bus intendit neq; quicquam agit,

neq; ad externas actiones prouocatur: quo emcitur, ut multo plus corporearum Perturbationum, tangendi sensu suscipiant: paucae etenim pernoctem animales Operationes existunt, quales sunt respiratio e cogitatio. Animu uero cum ad ex terna per suas operationes protrahatur, corporeaS perturbatio es minus expcriri manifesto apparet, quando in luetibus, in aduersis ualetudinibus, in Q caeteris huiuscemodi accidentibus, amicorum cosagressiones, ac narratiuncuta eorum qui sint ast eoti, perturbationes alleuant atin solantur. Animaduerte autem, naturam quidem in suis operationibus minus interdiu agere, Ut in ciborum concoctioni hus , in humorum permutationibus, in sanguiniS euocatione, in pullulandi, nutriendi, concrescendi similitudinis, aliorum Q his similium operatione. Animam uero magis agere in suis actionibuS, ut in quinq; sensibus, in motibus particularucorporis,in imaginatione, in cogitatione se memoria: contra uero noctu: magis enim agit natura,minuS anima. CXX Cur uitrum per brumam, cum quid uehementius calidum iniicitur, disrumpi solet Quia plurima frigiditate ex circumeunte aere, toto suo corpore affectu est. Clim igitur repente calidam, non prae calfacto uitro indimus, tum caliditas con trariam sibi frigiditate proculdubio persequitur, illa autem una cum spiritu ipso repente fugiens, conseactione eorum corpor i cssicit, quae intra uitrum sunt. Dacidum enim est, inesse δέ in uitro exiguos meatus, qui subsiliorem aera contineant,

quos tametsi oculis sensul no assequimur, natura tame ipsa, rei uera inesse non dissileami

SEARCH

MENU NAVIGATION