장음표시 사용
451쪽
tiano interprete. ΜMIs quide scrip tura diuina magistra est uirtutis, 5c uerae fides:
habet etiam quodammodo imaginem sta-I4 tus animarii. Vt enim qui adit regem, prius ipse habitu uerba lco ponit,ne forter imperitus habeat: sic diuinus hic liber currentates ad uirtute, Zc eos qui uitam saluatoris in corpore cognoscere gestiunt, admonet prius per lectionem motionii omniu, quibus an ma assicitur, deinde de uariis format instruit o sermonibus. Potest igitur unus quis in Psalmis motu statumq; animae suae deprehendere, at ita figuram quisl disciplinamq; siana quibusq; uerbis placere deo possit. Et quibus uerbis sese corrigere ualcat, di deo agere gratias,ne si praeter* fas est dicat,incidat in impietate. no solii erra de operibus, sed de omni otioso uerbo reddeda apud iudice ratio est. Si igitur beatu aliquem dicere uelis, habes quomodo, de quamobre, re quem dicas, in Psalmis. I. Beatus uir qui non abiit. XXXI. Beati quorum remissae sunt. π L. Beatus qui intelligit super egenum. I II. Beatus uir qui timet dominum. ec XXV H.Beati omnes qui timent dominum. Si conqueri Iudaeorum contra saluatorem insidias, habes II. Quare fremuerunt gentes.
Si te tui persequuntur,ec multi insurgunt aduersum te, I II .psalmum dicas: Domine quid multiplicati sunt. Si autem ad hunc modum tribulatus inuocasti dominum,ic quoniam exaudi uit, agere uis gratiaS, canito IIII. Cum inuocarem. ec cXIIII. Dilexi, quoniam
Si uides insidias tibi a malignantibus fieri, ec auribus percipi cupis orationem
tuam, canito psal. V.Verba mea auribus percipe. Si minas Dei sentis, & inde territum te uides, dicere potes psalmum VI. Do mine ne in furore tuo. &α πη V II. Domine, ne in furore,&c. Quoniam sagittae tua , ct c.
Si autem consiliu ineunt aliqui contra te, quemadmodu Achitophel contra David, di hoc aliquis tibi nuntiet, cane V II. Domine deus meus in te speraui. Et confide in eo qui te liberabit. Cernens aut gratiam saluatoris circum quam dissulam,& restitutu saluti genus humanum, si alloqui dominu uis, cane V III.Domine dominus noster, quam ad mirabile est nomen tuum. Si rursius canere uis pro torcularibus, deo gratias agens, habes V U I. Domine dominus noster, ec LXX κ .Exultate deo salutari nostro. Si coerceri inimicu uis, ec creaturam saluari non confidens in teipso, sed in dei filio,dic I X. p al. Confitebor tibi domine in toto corde meo. Si quis te metu assicere uelit, tu confidens in domino cane X. In domino confido, quomodo, &c. Si multoru superbiam & malitiam uides ab udare,ita ut nihil sit inter homines sanctu, confuge tu ad domin ec dicta f. psalmu: Saluum me fac domine. Si diutius perseuerant aduersariorum insidiar,ne teipsum negligas, quasi tui dominus sit oblitus, sed inuoca dominum canens ZAE U I psalmum: Dominus illuminario mea, &c.
452쪽
I N PsALMOs. 44 si quos audis blasphemantes contra prouidentiam,nes s tu quidem particeps
eorum impietatis, sed ad deum cJfugiens, dic XIII.Dixit insipiens in corde suo, non est deus. Corrupti sunt. 8c L II .Dixit insipiens, oce. Si scire uis qualis est regni coelorum ciuis, cane γ U I I.Domine quis habitat in
Si tibi oratione opus est,propter resistentes tibi, circundantes anima tuam, cane X V I. Exaudi domine iustitiam meam. 8c LXπXU. Inclina domine aurem tuam. 8c L X X X v I M. Misericordias d omini in aeternum cantabo. 8ccm. Do mine clamaui ad te, exaudi me. Si scire uis quo pasto Moyses orabat, habes LXXXIX.Domine refugium factus es nobi S. Si euasisti ab inimicis, Ac liberatus es a persequentibus te, cane tu quoque X V H. Diligam te domine fortitudo mea, Zcc. Si miraris ordinem rerum creatarct,& diuine prouidentiae gratia, cane M o I s. Coeli enarrant gloriam dei, octa Et πη V II. Ad te domine clamabo, Θ c. Si tribulatos uides, consolare eo S, dc pro eis orans dic uerba psalmi X I X. Ex audiat te dominus in die tribulationis, A c. Si te custodiri a domino uides, di prosperer agere gaudens cane psalmis XXII Dominus regit me,&C. Si cotra te irruunt inimici, eleua animam ad dein& dic tam III I. Ad te domine leuaui animam meam, ecc. 8c frustra eos inique agentes uidebis. Si perseuerauerint inimici, Sc sanguinoletis manibus abstrahere, uel occidere te quaerut,ne des homini iudicium. Suspecta enim sunt humana omnia . Sed deuiudicem postulans: ipse enim solus iudex est: dic tax V. Iudica me domine, quo nia ego,&c. X X X ta H I.Iudica domine nocetes me. ec C XL I I.Iudica me deus, ec discerne causam meam. Si autem saeuius instent, ct multitudo instar castrorum sint inimici, despicietes quasi ne uncius quidem sis, nihil formidans cane tata V I.Omnes gentes platidiate manibus, dcc. Si rursus impudentes sint, qui insidian minime: illos curans, cane ad dominsi, quae sunt in psal. XX U II. Magnus dominus,ec laudabilis nimis. Si scire uis quomodo gratias acturus accedere ad deu debes, intelligibiliter in telliges, cane NXV m. Ludite haec omnes gentes,&c. Deinde renouans domu tuam, dc animam, quae dominu suscepit, dc sensibilem domu,m qua corporaliter habitas age gratias,8c dic X X I X. Deus deor a domi nus locutus est.& C XX VI. Nisi dominus aedificauerit,&c. Si te odio haberi propter ueritatem ab amicis ec propinquis uides, ne remittestudiu, neue aduersantes extimesce,sed futura cogitas, cane αππ. In te domine speraui non confundar in aeternum. Si baptizatos uides a corruptibili generatione liberatos, diuinam benignitate admirans, cane πXXI. Beati quorum remissae sunt iniquitates. Si canere uis inter multos iustos uiroS,8creeter uiuetes colliges, cane XXX s s. Exultate iusti in domino,rectos decet collaudatio. Si incidisti in hostes,& eos prudenter euitasti,atin insidias effiagisti. dc ob id a gere uis gratias, conuoca miteS homines, di cum eis cane psal. π XXI M. Benedicam dominum in omni tempore. Si uides iniquos in malum certare, ne putes secundis naturam esse in illis pec
catum, quemadmodum haeretici quidam, sed dicta AE N V. psial. Dixit iniustus, ut delinis
453쪽
ut delinquat in semetipso,no est timor dei ante oculos eius, diuidebis quod ipsi
met pirecandi causa sunt. Si malos iniqua agentes cernis,&contra paruos superbietes, dc admonere uis aliquos, ne istos attendant,aut aemulentur, quoniam cito extinguetur, dic ec tibi et aliis XXX VI.Noli aemulari in malignantibus,&c. Si statuisti habere tui curam,& uides insidiante aduersariu: maxime enim conistra tales cxcitatur, ac uis remet in eum parare, cane XX π U Ι Ι I.psal. Dixi custodiam uias in raS, ct C.
Si multos uides pauperes ec medicos, ac misereri uis, potes 5c eos qui iam sunt miserti, probare, δέ alios Ut idem agant hortari, dices XL. Beatus qui intelligit super egenum ec pauperem, 5 c. Si desideriti habes erga deu, inimicos audis exprobrantes, ne perturberiS , sed intelligens immortalem fructum, qui ex hoc desiderio nascitur, consolare anima tuam spe erga deum,&hac releuans mitigansq; uitae dolores, dic XL I.psalmum: Quemadmodum desiderat ceruus ad, Z c. Si recordari frequerer uis beneficia dei, qua patribus secit,&in exitu de Aegypto, Z in deserto,&quomodo deus quidem bonus ipsi aut ingrati, habes XLIs I Deus auribus nostris audiuimus item L XX V ΙΙ. Attendite popule meus, ecc. LXXXVII l .Misericordias domini in aeternum cantabo, ct c. c I. Domine exaudi orationem meam, Ac clamor, o c. c V. Confitemini domino quoniam bonus, quoniam in seculum, S c. c V I. Confitemini domino quoniam bonus, ecc. Dicat qui cXIta .in exitu Israel de Aegypto, ecc. Si confugiens ad deum euasi si quae aduersus te dicta sunt, ct gratias agere uis deo, ct narrare eius erga te benignitatem, habes ta L U. Deus noster refugium dc uirtUS. Si peccasti,& conuersus poenitetia assiceris, 3 uis misericordia cosequi, habes consessionis uerba in psalmo L. Miserere mei deus secundu magnam misericor diam tuam, ct c. Si calumniam passus es apud malu regem, S diabolii uides gloriantem,secedeta dic quae sunt in L I. Quid gloriaris in malitia, qui potens es iniquitate. Si qui te persequuntur θί calumniantur,prodere uoletes, sicut Pharis es Iesum, re alienigenae David, ne tardio marcesicas, sed confidens in domino, cane LII I. Deus in nomine tuo saluum me fac. oc L v. Miserere mei deus, quoniam conculcauit me homo. Si autem concurrat persecutio, 5 non cognoscens in speluncam ingrediatur, in qua tu absconderis,ne metuessa abes enim in hac necessitate utilia, cum ad consolandum, tum ad memoriam rei colendam uerba in L V I. psalmo: Miserere mei deus,miserere mei, quonia in te confidit anima mea.& CXO psalmo:Voce mea ad dominum clamaui.
mi obseruari domum qui insidiatur iussierit, ut effugeris, age gratias deo, 8c in tabulis animae tuae rem incidens, dic L V II l . Eripe me de inimicis meis deus
Si exprobrent inimici, qui tribulant te, Ac loquacius detrahant, qui amici esse
uidentur,ct in exercitatione tua labores aliquantulum, potes inuocare tu quo deum, dicens quae sunt in IIII. psalmo: Cum inuocarem, exaudisti me deus iustitiae meae.
Contra hypocritas 5 in facie gloriantes, dic ad eorum conuersionem L U I I.
psalmii: Si uere utiq; iustitiam loquimini, recite iudicate si ij hominum. Si aspere
454쪽
si aspere irruant in te, & capere animam tuam uelint, oppone illis subiectio
nem tuam ad deum, & bono animo sis: quo enim magis intauiunt illi, eo magis domino subiicientur: dic autem psalmum L π I. Nonne deo subiecta erat ani ma mea ct c. Si persecutionem fugies in desertum concesseris, ne metuas quasi solus ibi sty, sed habens deum,& ad ipsum diluculo surgens, cane LX II. Deus deus meus ad te de luce vigilo. Si perterrefaciant inimici nec struere insidias desinant, et omnia inquirant ad uersum te, etiam si plurimi sint,ne cesseris. Sagittae' enim paruulorum erunt ho rum plagae, si cecineris LX l l I.EXaudi deus orationem meam, cum deprecor . ec LXV II .Exurgat deus, di dissipetur inimici eius,5 fugiant, qui odi ut eum a facie
eius. Lα IX. Deus in adiutorium meum intende, domine, ecc. Et LXX.In te do mine speraui,non confundar in aeternum.
Si canere deum uis, habes LX III I.Te decet deus hymnus in Sion,&c. Si quos imbuas resurrectionis mysterio, habes L A X I X. Qui regis Israel, in tende, &c. Si misericordia a deo petis, cane psalmu LV V I.Deus misereatiur nostri,& be nedicat nobis. Si uideas impios in pace prosperari, ne scandalizetis, ut commouearis, dic tu quoq; LXX I I. Quam bonus lsrael deus, his qui recto sunt corde. Si irascitur populo deus,habes uerba quibus hunc consisteris, in LXXI II. Vt quid deus retulisti, S c. Si consessione tibi esst opus, cane L π π. In te domine speraui, S c. LXXIIII. Confitebuntur tibi deus, ex c. X c I. Bonum est: confiteri domino, & psallere nomini tuo, A c. CIsta . Confitemini domino,& inuocate nomen eius. C V .Confite mini domino quoniam bonus, 8 c. c UM .Parata cor meum deus, ct e. cκ. Con fitebor tibi domine in toto corde meo. CAEI I. Confitemini domino quoniam bonus. CXX XV. Confitemini domino quoniam bonus, quoniam in aeternum mi
sericordia eius. 5c c XXX V II. Confitebor tibi domine in toto corde meo, quo niam audisti uerba oris mei. Si uituperare gentilem uis,& hereticos,ut apud quos dei cognitio non est,potes intelligendo canere,& dicere quae sint in psal. LXXX V. Inclina domine auis rem tuam,& exaudi me, quoniam inops 8c pauper sum ego. Si occupauerint inimici esttigia tua, Sc magnopere tribuleris, quanqualm perturberis, ne despera, sed ora, &si clamans exauditus fueris, age Deo gratias, dicens quae sunt in psalmo LXXVI. Vo ce mea ad dominum clamaui, uoce mea ad deum, ct C. Si perseuerantes inimici irruerint,& polluerint domum dei, ac sanctos occiderint,& eorum corpora uolatilibus coeli proiecerint, ne metuas illorum crudelitatem, sed copatiens patienbus, dic psal. LAE X V III. Deus uenerunt gentes in hgreditatem tuam, polluerunt templum sim tum tuum. Si canere uis domino in celebritalc conuocatis dei seruis, cane LXXX .Exul
late deo adiutori nostro, iubilate Deo Iacob. & X cIlII. Venite exultemus domino, iubilcmus deo salutari nostro. Si rursus inimici congregentur undi , S minentur domui Dei, conspiratio ehcontra pietatem, ne te multitudo Sc potentia illorum perturbet, habes uelut an-ch ora spei uerba quae sunt in LXXXII Deus quis silmilis erit tibi ne taceas,neq; compescaris deus.
455쪽
644 OPVS c VLVM Si uides domum dei re aeterna eius tabernacula, desiderium habes ad illa si
cui habebat apostolus, dic ct tu LXXXIII. Quam dilecta tabernacula tua, dic. Si cessauerit ira,&soluta captiuitas fuerit, habes quibus gratias deo agas Lκπα I i ta . Benedixisti domine terram tuam, auertisti captiuitatem Iacob. &cta Credidi propter quod locutus sum,&c. Si di cordiam catholicae ecclesiae aduersus schismata cognoscere uis, dc illos conuertere, potes dicere quae sunt in psia1.Lππα VI .Fundamenta eius in mon tibiis sanctis. Si exhortari ieipsum uis, & alios ad religionem, ac persuadere, quod spes in deum non confundit, sed intrepidam reddit animam, lauda deu, dicens quae sunt in psal. X C. Qui habitat in adiutorio altissim ecc. Si canere uis sabbato, habes X c I.Bonum est confiteri domino, dc psallereno mini tuo aliis Isme. Si gratias agere uis dominico die,habes X I H.Dixit insipiens in corde suo,no est deus, ecc. Si canere uis in secunda sabbati, habes que simi in X c I I II. Venite exultemus
domino, ecc. Si canere uis parasceve, habes laudationem in X cI I. Dominus regnauit decorem indutus est, dic. Tunc enim domus aedificata est, quamuis circumire conati sunt hostes. Atin ideo triumphale carmen canendum est ipsi deo. Si captiuitas fuerit, ac uastata domus,ruris p aedificata, cane que sunt in X C UCantate domino canticum nouurri, cantate domino omnis terra.
Si uexata terra fuerit ab hostibus, ec deinde quiescat,regnante domino, habes
quem canas ta C V I.Dominus regnauit, exultet serra.
Si uis quarta fabbati canere, habes X c I I I. Deus ultionum dominus, deus ut tionum libere egit.Tunc enim traditus ulcisci mortem coepit,& de ea triumpha re: cum igitur Euangelium legens uideris Iudaeos consilium ineuntes aduersus dominum, dc ipsum audacter stare pro nobis aduersus diabolum, cane quae sunt in XC ta I. ut dic tum est. Si uides prouidentiam domini in omnia,& dominisi ipsius, ct uis imbuere ali quos ipsius fide fc obedientia, cum persuaseris prius, ut confiteant, cane M VIM Iubilate deo omnis terra. Si potestatem iudicandi in eo cognoscis, 3 quod misericordiar iudicium admiscens iudicat deus,atq; accedere ad ipsum uis,habes ad hoc uerba c.piat. Miscricordiam & iudicium cantabo tibi domine. Si propter imbecillitatem naturae nostrae assiduis uitae malis aliquado, ceu me dicus, i edio afficeris, ecconsolari te uis, habes psel. cI.Domine exaudi oratione meam, ec clamor meus ad te Ueniat. Et quonia conuenit semper & in omnibus agere deo gratiam, quando ipsi be nedicere uis,habes quo tuam animam adhorteris CII. Benedic anima mea domino, ec omnia quae intra me sunt,nomini sancto eius, ecc. dc c II s. Benedic anima mea dominii, domine deus meus magnificatus es uehementer. Si laudare uis deum, re scire quomodo ob aliquod oportet laudare,ct que uerba dicere laudans debet, habes C XI I .Laudate pueri dominum, laudate nomen domini, dcc. CX V I. Laudate dominum omnes genteS, laudate eum omnes populi. CXLV .Lauda anima mea dominii, laudabo dominum in uita mea, psallam deo meo δ diu fuero. CXXXII .Ecce Φ bonum, ecc.cta L VI .Laudare domina, quoniam bonus est psal. cx LVII. Lauda Hierusalem dominum, lauda deum
456쪽
tuum Sion. CXLV m .Laudate dominum de coelis,&c. Cro X. Cantate do mino canticum nouum, laus eius in ecclesia sanctorum. c L. Laudate dominii in fanctis eius, laudate eum in firmamento uirtutiS eius.
Si habes fidem, quemadmodsi dominus dixit,&credis in his quae orans loqueris, dic cXV. Credidi propter quod locutus sum. Si te ascendentem sentis actionibus sicut dicas his obliuiscor autem qui prae cedunt contendo, habes in unoquoque processu, quae dicas quindecim graduss
Si captiuatus es alienis cogitationibus,&sensisti te abduci,&poenituit, desine deinceps, ec manens ubi te peccante deprehendisti sede, ac lugetu quo J, quem admodum fecit populus, dicens quae sunt in c Z X X V I. Super flumina Babylo nis illic sedimus, ecc. Si tentatio es putas este tui probatione, age post tentationes gratias deo, dices c XXX V ta s. Domine probasti me,& cognouisti me. Si teneris rursis ab inimicis, & liberari uis, dic cXXX IX.Eripe me domine ab
homine malo, a uiro iniquo eripe me. Si orare uis, ec deprecari, dic V. Verba mea auribus percipe. cta L. Domine clamaui ad te, exaudi me. CAELI. Voce mea ad dominii clamaui, uoce mea dominii deprecatus sum CXLII.Domine exaudi orationem meam, auribus percipe ob secrationem meam. C π L V .Lauda anima mea dominum,&c.
Si inimicus tyranus insurrexit aduersus populsi, tu quoq; siclit David Goliath,
ne timeas, sed una cum David crede, Zc canens dic CXLII I. Benedictus domi nus deus meus qui docet manus meas ad praelium. Si bonitatem dei & in te,& in omnes recolis,&benedicere deo uis, dic uerba quae Dauid dixit in LXXXIIII.Benedixisti domine terram tuam,&c. Si cantare uis domino, habes quid dicas ta C V . Cantate domino canticu nouu,5 c. X c VΙ I. Cantate domino canticum nouum , qtria mirabilia fecit. Si paruus forter in aliquo usu fiatribus ant poneris, ne extollaris contra ipsos,
sed dans gloriam deo, psalle tu quo in C LI. Quid gloriaris in malitia, qui potenses iniquitate, qui proprius dei es. aliis C L. Laudate dominum in sanctis eius, laudate eum in firmamento uirtutis eius. Si canere uis obedientiam habentem alleluia, habes c I ta s. Cofitemini domi no, inuocate nomen eius. C V. Cofitemini domino quoniam bonus, quoniam in seculum misericordia eius. Quis loquetur potentia domini. C V I. Confitemini domino quoniam bonus, ecc. Dicant nunc qui . & CX. Confitebor tibi domine
in toto corde meo. cπI.Beatius uir qui timet dominii,in mandatis eius uolet ni mis. CX I I .Laudate pueri dominum, ecc. c X III .in exitu Israel de Aegypto, dcc.cκIta I. Dilexi quoniam eXaudiet dominus. CX V. Credidi, propter quod locu tus sum. C ta V I. Laudate dominum omnes gentes. C V V II. Confitemini domi no quonia bonus, ct C. Dicat miclsrael. CAE V III.Beati immaculati. CXXX ta I s. Laudate nomen Domini. CXL V .Lauda anima mea dominii, &c. CXL V I. Laudate dominii, quoniam bonus est psalmus. CXL V II. Lauda Hierusalem domitanum. CXL V II s.Laudate dominum de coelis. CXLIX. Cantate domino canti cum nouum, laus eius in ecclesia sanctorum .dc C L. Laudate dominum in fantactis ciuS,SC.
Si seorsum uis canere de saluatore, habes de eo in quovis psalmo. Pridcipue uero habes Y Ls ta I. Ad te domine leuaui animam meam. cIπ.Dixit dominus domino meo, sede a dextris meis, Scc. indicantes ipsiuS ex patre legitimam genera Ang.Polit. P tion eni
457쪽
446 IN CHARM. PLATONIS tionem, S corporalem eius priesentiam. π. autem,scilicet,In domino confido. 8ίLm V I I I scilicet, Salvu me fac deus. praedicentes de diuina cruce, ec quantu pro nobis insidiarii suscepit, ec cli multa passus est. N II. Quare fremuerunt gentes. 8cc v I II. Beati immaculati: significantes Iudae orii insidias, & malignitatem, dc Iu
dat Scharioli proditionem. Item X X.Domine in uirtute tua. π LIX.Deus cleo rum dominus locutus est. 8c LXXI. ostendentes regnum eius, & iudicandi potestatem,& eius praesentiam in carne. X. autem, Conserua me domine, quonia sipe ravi in te,&c indicat eius in carne resurrectione gloriosam. XX II Domini est terra ec plenitudo eius. 8c LXVI. Omnes gentes plaudite manibus, ecc.nutiant
eius in coelum ascensum. X CII. Dominus regnauit. α c V.Cantate domino canticum nouum, cantate,&c. X C V II. Cantate domino canticum noua, quia mira
hilia fecit. X C V III . Dominus regnauit,tra cantur populi: si leges, sipeculari poteris, quae dominus nobis beneficia per passionem contulit. Talis est stylus Scharacter Psalmorsi, ad hominum utilitatem.
Platonis Charmidem, d Grieco a se in Latinum conuersum, Praefatio. V M saepe mecum animo reputarem, magnanime Laurenti Me dices, ec tant ex alta quadam specula humanae huius uitae con ditionem intuerer, illud in primis crini admirabile mihi, tum mi seratione dignissima uisum est, quod cum omnes homines pari quide studio ad felicitate ipsam tant ad portu aliquem tutissimutilam affectent, adeo tame pauci tanta praesertim, tam mulsorum inuestigatione existerent, qui ad eam adipiscendam recto uirtutis itinere ingre derentur. Sed citria dc natura quidem ipsa ad felicitatis indagatione quos da quasi igniculos nostris mentibus inseruerit, Sc quod in Protagora Plato ait) neminem Omnitim non inuitum peccare sapietes arbitrentur, illud mihi profecto maxime CXtare Visium est, Omnem malorum omni ucausam, quae quidem humano generi plurima saner ati acerbissima incubuerint, quibus Q uniuersia uita nostra uelut turhulentissimis tempestatibus hinc atin illinc perpetuo iactetur, non tam nostra nohis uoluntate, b illius inueniendae difficultate emanas te. Hinc ita csscctum est, ut quae homines singuli per se ipsi nacti sint, ea quidem mordicus teneant alienis Uero, atw ad se minime pertinentibus , dies noctes in pro se quisl anxie inhient multo Φ, Φ quorum ipsi potiti sint priora ea, ac potiora esse arbitrentur. At in illi quidem nauibus, ut est apud Flaccum, ait quadrigis bene uiuere petetes,& tan
quam inter omniS generis margaritas, preciosam unam, de qua diuina sapietia locuta est, in tenebris pervestigantes, cum ne i pondere, necp tactu, neq; item magnitudine eam a caeteris discernere ualeant, concursant temere, dc rixantur inter
se, atq; infidis quibusda imaginibus allecti dum id quod indagatur, habere se ambigunt,nel omittere quas legerint, ne in a quaerendi labore, obstinatis iam ani mis desistere audent. Nempe uero hoc illud est, quod Homerus ille noster diui nar sapientiae quasi quidam Oceanus, herbam quam moly vocat, qua* Vlysses a Ioue per Mercuriu accepta, quasi quodam antidoto contra Circes ueneficia usus fit,nigra quide radice ipsam, flore aut lacti l simili mo, viris p mortalibus inuetudissicit imam esse dicit. Quapropter cum tantis simus ignorantiae tenebris prepe
458쪽
'PRAEFATIO. 44γditi tantisq; idcirco laboribus ac periculis exerceamur, non minus prosecto no his , cli Homerico illi Diomedi 8c uulnere & sudore in conferta h ositu acie laboranti,sapientissimae Palladis, hoc est, sanctissimae philos phiae auxit in implorandum est, quae ec ipsa nobis omne illam, quae nostris nunc oculis obducta morta les hebetat uisus, atq; humida circum caligat, nubem cripiat, ut quod diuine id e Homerus cecinit) sit nobis lumine promptu Purgata iam in luce hominem spectare,deum Q. Nisi enim philo phia ipsam totius uitae duce, ct uirtutis, ut ille in quit,indagatrice atm expultrice uitioru assequamur, quae immortalis dei munere e coelo in terras ad regendu gubernandum Q homine demissa est,nun profecto nobis uel pura in luce refulgere,uel preciosiam illam margaritam nostro ut altit)marte eruere, uel ab humanae huius uitae illecebris, quae nos Circaei poculi instar inferas bestias Q conuertunt, ullo pacito euadere licebit. Vcrumcnimucro ut noex omni ligno,ueteri prouerbio,Mercurius fingitur: ita profecto no cuiusuisna turae est intima philosophis adyta penetrare. Qui enim animo angusto sordido messent,rerum c. humiliu cupiditatibus mancipato, eos Plato in eo quem de Rep. inscripsit libro,a sacrosaruliae philosophiae limine, ceu profanos quosdam, atq; ad eam capessenda minime idoneos, rid iniuria ablegauit. Haud enim quaqua fieri posse arbitratus est, ut quem animu sordida illa rem ignobilia cura occupauerit, eo ipso humanara diuinarumq; reru scientia coprehenderetur.Est etiam Platonis eiusde in Phoedone uera illa, of tibi Laurenti certe: non inaudita uox, par omnino esse ut qui ad sapientie studiu se conferant,prius quide emoriantur, animum , ipsum ab omni corporis sensu contagioneq; auertant,& quasi in suu ius, siuamq; liis hertate uindicent. Quod cum ita habeat,nihil profecto minus sapientis studiosocosentaneu esse potest, cli cibi potionis Φ, ac foedioris etia corporis uoluptatis, tre nis praeterea, 5 calceos aliorum Φ huiuscemodi nimia appetitio,& cura, quae ipsius tantu corporis cultui,utiq; nulla animi participatione subministret. Qiram obrem cum ad philosophia ingredientibus prima nobis censorio quasi superci
lio temperantia occurrat, eademq; diligenti examine multu ac diu pensitatos ad recondita us cp sapientiae arcana comitet, nemini profecto obscuruuideri potest, ingens omnino quid da, ait eximiu,maiuSq; multo, cli quantu facile prestare ho mines possint,suscipere, ac profiteri eo S qui se philosiophi nomine, maxime in Platonici censerensi erubescant.Itacpcum coplures id temporis garrulos, nugaces, putidulos, ineptos, eosdem leueS, pusillos,inuidos, gloriosos, auaritis,luxuriae piuxta addiclos,ammaduertere, qui hoc sanctis sinu philosophi nomen illotis ut ita dica)manibus harpyiaru more attrectare et c5taminare nefas n5 putet, atq; in ipsum academiae sacraria refractis iam pudoris ac reueretiae claustris, quasi canes in temptu temere impudenterq; irrUmpant, Opersprectu facturu me existimavi, si quem ego uel ab ipsis inferis tantae temeritatis uindicem excitare, qui aut interdicto cum leviculis hi ce abiectissimis 3 homunculis cotenderet, aut ex iure manu
consertu uocaret quod in alienas ut inquit Cicero )possesssiones tam temere tria ruissent. Atin ego quide cum ad elim qui hoc prouinciae sussciperet perquirenda toto animo & cogitatione conuerterer, in ipsum peropportuner incidi Platone, philosophord omnisi sine controuersia parente ac deum, totius os apientiae quasi quodda ut aiunt terrestre oraculu. Qui cu perdiu an er ut uidebae latine sci edia uidissimus fuisset, libenter equide ego hanc ab eo gratia, quam uidebam uelle, intui, eum in pauculis admodu diebus, quos apud me sit diuersatus, latinit sermo nem edocui. Quem quide ille qua sua est docilitas) ita fano auider celeriterq; arripuit,ut ad litem iam ipsam philosophoru sim ijs intendedam omni studio accingi Ang.Polit. P a uidere
459쪽
449 IN CHARM. PLATONI; PRAEFAT. inderetur. Quapropter cum te uiati, magnanime Laurenti Medices , id quod ui dere aliquando ille per in imp esse cupiebat, ex uniuersa hominu multitudine exi stere intelligat, qui S remp. sapieter geras, di philosophia omnia bonarum articiparentem longo iam tempore exulante, quasi postlirninio in patriam reuoces,nihil profecto antiquius habuit, in ut euestigio incredibili quoda animi ardore, mataimal alacritat uisum te,salutatum ρ,tupeo uirtuti, quoad eius fieri posset, graculatu accurreret. Te unu sibi tam iusta in causia iudice, praecipuer nuncuparet Te cum ut cum optimo academiae patrono, acceptas identidea simiolis istis iniurias
cotum clias in liberius expostularet.Tecu de hac ipsa, quam saepe dicimus, temperantia acutis inter disputaret, re quid de ea ipse sentiret, subtiliter prosequeretur. Qua quide ille ab ipso statim disputationis exordio, quasi quanda in delubri ue stibulo aeditima collocat. Haud enim omnino quenqua penitissimis illis plutos Phiae mysteri s initiandu censet, qui non ipsam priuS temperantia sit conuecutus. I, cin uero id iniuria. ut enim agricola, clim iam stirpibus sentibus agrum bene Omnem purgarit, tum demit semente ipsam aggredit: ita profecto homines de
hent , cum iam omnem rem sordidara cupiditatem at* intemperantia ex animis porro eiecerint, ceteros p huiuscemodi amedius ferro atq; igni uaria o disciplina rum machinatione persecuti fuerint, tum demst purgatis iam animis, uere sapien tiae semina excipere Oportet, ut nulla pullulantiu cupiditatu quasi spinarii cdmix
tione suffocata, ad ipsam beatitudinis fruge mature perueniant. Atin hoc est scilicet, cur prisci illi theologi, Homerus, Orpheus, Hesiodus, Pythagoras ite, Sc hic ipse de quo agimus, Plato, alijq; Φ plurimi musarri uerae Q capietiae antistites, multiplicem illa totius philosophiae cognitione per quaedam fabulam atq; aenigma rum inuolucra, in tegmenta4; tradiderint, di quasi sepibus quibusdam cancellis Fobstruxerint, nercligiosa quodammodo Eleusiniari id arsi mysteria pinsanaretitur & quasi suibus quod dici solet margaritae obiicerentur. V erissimu enim est,
quod Pythagoricus Lysis in epistola ad Hipparchu scribit. Qui corruptis obscoenis i moribus,sipeculationes sermones 4 diuinos immisceat, nihil omnino secus agere, j si coenoso puteo purissima infundat aquam, quae Θύ coena conturbet, resiliam ipsius contaminet puritate. Quod cum ita sit, magnanime Laureti, dignum Profecto te, tuaq; uirtute ac sapietia feceris, si diuinci hunc philosophii animi uir tutisq; magistris, tecti, id es cum homine temperatissimo de temperantia disputataturum, pr stanti illa tui uujtus hilaritate, atw eximia quada, qua tu insigniter ex cellis, humanitate comiter benigneq; excipies .Et quicquid tibi uel familiae cura, uel amicorii negotia, uel respub.tribuet otii, id omne ad illius priecepta celebranda, tecum recolenda potis sirmim conferes. Si enim coelestis huius musae canti hus, aures mentemq; adhibueris, nunci, profecto insidios se illae nostri Homeri Si renulae quas tanae ipse ab ineunte iam aetate a tua no modo familiaritate, sed etiacongressiti in hunc usw diem Cana iam tum prudentia, adulta uirtute prohibui sti nunt illae te blandissimis noxiorit carminum irritamentis, illecebrisq; seda cent. Sed ut Platone tandem ipsum latine tec si de temperantia dis utantem, atq; hunc 1abularii leuissimum gregem, qui facrosanctu Platonici philosophi nometam profane sibi tam in impudeter arrogat pollutae religionis reum agente, eos tua quidem potissimum sententia, omnibus uero deinceps su stragins damnatos Pronuntiantem audias: age iam, patrone mi dulcissime, vacuas philosiopho au
IcS, intentum cyanimis, quantuin te est , paulisper accdmoda: cuius tamen
singula uerba Angelii Politianu tuum semel tibi, iterum Φ
460쪽
PERANTIA, AB ANGELO POLITIANO IN L Α-tinum e Graeco conuersuS.s o CRATE s. E N I equide nudiustertius ex Potidara ab exercitu, tum ut qui peregre diutius abfuissem libenter me ad cosuetos amicorum
conuentus contuli, atR in Taurei palaestram, eam quae ex aduersum templo Basilics sita sit ingressus,magnum ibi hominum numerum offendi, quoru ego alios ne noram quidem, plurimi au -tem ipsorum noli mihi aderant: ut uero med improuiso ingre dientem conspexerunt, statina omnes eminus aliunde alius me salutare. Chaere,plion uero infantenti similis e mediis exiliens currere ad me, apprehensia' que manu, o mi, inquit, Socrates, dc quomodo nobis er pugna saluus aduenis Haud enim ita prius ei; nos illinc proficisceremur bellum in Potidara gestum erat, cuius helli rumor apud eos quidem, qui illic adessent, Φ nuperrimer increbuerat.) Hie
ego ut tute,inquam, cernis. Atqui huc, inquit,nuntiatum est, cum ipsum omnino
hellum atrocissimum fuisse, tum in eo illustrium cb plurimos cecidisse Et uero,in quam,rite ad uos perlata sunt.Tum ille: An tu,inquit,pugnae interfuisti Intersui. Huc ergo agedu, ait, sedensi nobis singula enarrato . Nem enim dum omnia lia quido intelleximus. Et cum dicto sellum me adducens, secus Critiam Caisschri silium constituit.Vt uero consedi,tum ipsum Critiam, tum alios salutaui, simittimiis enarraui quae me de exercitu, diuersi pro se quisl diuersia interrogarent. Vt autem super ijs fatis cui. factum uisium est, ego item ex eis uicissim percunctari occoepi , tum quo nunc pacto philosophiae studia in ciuitate uigerent, tum uero ex adolescentibus ement ne aliqui aut sapientiae, aut pulchritudinis, aut utriusq; pa riter gloria excellentes. Hoc loco ad ostium Critias intuens, cum gregem adolescentulorum intro ad nos euntium,interi se altercantium, simul c, aliam turba a tergo subsequentem conspicaretur, deformosis quidem, o Socrates, confestim ut opinor certior fies, inquit. Qui enim huc ad nos pergunt, tu praeuij sunt eius, tum amantes, qui unus omnium ut nunc quidem est adolescentium, habeatur pulcherrimus. Atqui Zc ipsum quoq; aspicio, iam proxime ad nos accedentem. Quis uero, inquam ego, aut cuius tandem est Nosti sane & tu inquit tametsi ille nondu adolescentiam inierat, cum tua nobis prosectus es)Charmidem Iau conis auunculi nostri filiit,meum Q sobrinum. Novi equidem, per Iouem inqua.
Nem enim malus Vel tunc erat, chim adhuc puer esset.Nunc uero ut arbitror)s
cile iam in adolescentiam peruenerit. Statim,inquit,sicies, ct quantus ille, Sc qua lis euaserit. Haec dum loquitur,comodum Charmides ingreditur: Et mihi quide, o socie,nihil pensi. Quod enim ad formosos attinet, faciIe equidem alba sum reis gula carpentarii.Omnes enim fere, qui ea aeditate sint, formosi mihi uidetur.Enimuero cum ille mihi tuc uel corporis amplitudine, uel forma admirabilis est uisus,
tum csteri una omnes eius amore correpti uidebantur,adeo exterriti tumultuaritesci; fuere,ut primum ille in palaestram concesserat. Complures praeterea, ec alti amantes a tergo subsequebatur. Quod uero ad Uiros attinerer,minime equidem admiratione dignum ducebam. Ego autem uel ipsos quidem ad pueros animum aduerti,Ut nemo cXqsunus alium quempiam intueret, ne is omnino quidem, qui inter eos esset minimus: sed illu omnes unii tan* dei statuam contemplabantur.