장음표시 사용
211쪽
Isis . IN CAPUT QUIN Tumi A facie gladij in deserto. t Similes sunt in Hebraeo voces
ann & di in gladius & infidiae, qua similitudine decor non en-guus sermoni comparatur,in agris autem subsedille hostes ad mlidias superius dixit, i in motibus persecuti sunt nos, in deserto insidiati sunt nobis. l Causam vero quae illos ad hoc vitae periculum subeiindum impellebat iames erat, dc ann nae inopia,de qua stibiungit. . id X. .. L X X.
Pelia noma quasi clibanus iamgrata ess, conuulse funificie tempestatum famis. OLT M a oo. I Qui enim sunt Christi, carnem crueifixe.
runt, cum vitiis& concupiscentijs.l Eivsva M. Prae. vehementi S maxima fame,liue sensibili iuxta hiltoriam,si uc- spiritali iuxta sublimiorem intelligentiam .
- X. - . i V V L G A T A. ' i Peltas nostra quasi clibanus exusta est, ascie tempessatum
VEMAn Moo v M solet incendi cIibanus,perflante veto, dc flamma excitante,sic procella lamis irruente,adeis combustisque carnibus pellis nostra exiccata exustaque est dc nigredinem contraxit. Exusta est,tantiar aut incensa est significat,aut denigrat :qua posteriorem significatione probauerunt LXX.qui verterunt, ετ λια ,liuida facta est. & certe sic de fame locutus est supea ius,cum de Nazaraeis diceret,idenigrata est super carbones facies eorum. l Tempestatum famis. nonnulli putant significari Hebraeo nomine restates accensionem, ut sit,a facie a censionum famis. sed LXX.habent, ταιγίδου procellarum.vcst impetus ventorum appellentium .& Chaldaeus interpres
sic transtulit, perflatio famis, quasi venti ad ignem appulsi αflammam excitantis.
OL πM ν i o D. Iuxta historiam,turpiter illis utentes. iuxta sublinitorem se uin,Ecclesiaspersecutores.
212쪽
Mulieres in Sion humiliaverunt,mvirgines in tiuitatibiu
Iuda. IL x v v vero miserrimum simul & turpissimum probrum, quod mulieres in ipsa ciuitate violauerunt,& virgines,in ciuitatibus ad Iudae tribum pertinentibus. - Humiliandi verbo utitur scriptura pro eo quod est violare, simul signa licans eam quae violatur de fastigio &sublimitate castitatis detrahi,& in infimum locum depelli XI. L X X. /
Principes manibus ipsorum suspens uerunt.
EIvso a M. Manibus hominum aduersus veritatem conscribentium . I seniores non sunt honorati. l EIvs Da M. Nam adulterata peruersis scriptis veritate, etiam seniores simul cum illa dehonestantur is
Trincipes manu sustens uni, facie enum non erubuerunt.
FR i Μ c i v as ut haec Iudibria morte vitarent, suis ipsi manibus se suspenderut: senum facies quorunilaetati venem ratio deferri solet,contempta & ignominijs affecta est. i. Principes manu suspensi sunt, in Hebraeo est, manu eoru .l quorum autem ξ an manu sua ipsorumΘan manu eoru seruora qui dominati sunt eisξ utrumque enim intelligi potest : sed B Hieronymus quia non addidit quorum manu suspensi sint,vi' detur sensisse sua ipsoru manu se suspendisse,alioquheorit,addidisset, si alioru manu suspensos intellexisset. ἱ I'acies senum Do erubuerunt. I Erat apud Hebraeos senectus in honore maximo, adeo ut lege etiam Dei sancitum sit,ut eoru praesentia, Lisi in honoraretur, quod Leuit .cap. 3s.scriptum est, i Coram cano capite consurge,& honora persona senis. idcirco eorum opript obitu tamquam re apud eos indignissimia commemorauit.
Electi luctum assumpserunt. . EX ine a Ruo. Luctuosae sunt clarissimorum virorum ignominiae sunt enim ij longe miserabiliores,quam qui
213쪽
serendis aduersis easthus obcallueruvt. 3 Adolescentes inligno infirmati sunt. l ΟιYMpi on. Qui fide adeo firma erant, ut etiam propter Christum crucem paterentur. EX INcER. το. Est enim lignum quoddam constringens, quas compedςs
Q dolescentibus impudice abusi sunt, pueri in ligno eo
ADoLEsca NTI Bus ad turpe ministerium abusi sunt,&pueri sub iugo & onere graui debilitati corruerunti Adolescentibus impudice abusi sunt. t LXX. κλα M M, luctum sumpserunt .sed tam c quomodo luctum ex Hebraeo pnu transferre potuerim, difficile est videre ; nam hoc
verbum Hebraicu semper sere αλπιΘων, molere sunt interpretati. nis forte κλασμων, dixeruiit non luctum sed confractionem, ori κλαιθα ,frangi. B. Hieronymus tians .ite hoc vel buaccepit,quod molere obscurius turpitudinem, ut etiam apud
latinos auctores significat . certe in Iob haec significatio manifesta est, ubi enim Hebraeus textus habet I nio Icit alteri v-xor mea, i in eo loco B. Hieronymus quod Hebraicc tectius Iob ii. dictu erat elarius transtulit , t Scortum alterius sit uxor mea. lCeterum Hebraei fere in significatione molendi accipiunt, iuuenes molam acceperunt, quod eos qui valentiores essent eaptos in pistrinum darent, sicut Philisthaei Samson molere coegerunt. & huic significationi congruit quod de puerissequitur, l&pueri in ligno corruerunt. I tamquam sicilieet laborem ferre non sustinentes:quod si in pueris labor & debili; alio virium commemorata est,non absurde in iuuenibus etia mole di labor accipitur.Pueros autem in ligno corruisse non nulli sic intelligui, quod patibulis affixi snt: quod etiam Chaldaicae interpretationis auctor sensit. Hebraei nonnulli, sub onere ligniorum corruerunt: alii, in ligno quo mola versarii prae labore nimio corruexunt ac debilitati sunt: deficietibus viribus oneri succubuerunt. potest etiam lignum ipsim iuguaccipi quod ligneum fere erat, & ad onera ferenda seruisi imponebatur. aut fasces lignorum quibus inor aetas supra vi
214쪽
res a laeuis dominis onerabatur . Hucusque 'aerumnas & ace bitates quae sexum omnem, condicionem elatem peruaserant recensuit. Non reticendum est pulchre quendam quod de pueris dicitur ad Iudaeos transtulisse , qui eum pueri sensibus essent, in ligno scandali Eati sunt & offenderunt , cum ut inquit Apostolus, verbum crucis Iudaeis scandalum fuerit , ibique offendentes corruerint.
XIV. L XX. Et senes a porta cessauerunt. OLYMν. Iuxta historiam, qui in portis Ierusalem seden
tes populum irritabant, ijsderit,inquit, in locis intersecti sunt. quod sit haec verba ad martyras reseras, intelliges eos ab exitu huius saeculicesuuisse, hoc est consummatos esse.
si ei defeeerunt de portis, iuuenes de choro Ualgentium. SE μ ε ε qui in portis Ierusalem sedere soliti erant,&gra.
uiores caulas tractare,in administranda republica, iudiricis sque exercendis occupati,nunc de portis defecerunt. Ivirenes qui pro aetatis ratione laetioribus stud ijs operam dabat dipusiciscarminibus, & psalmis canendis vacates , iam ab ei modi laetitia cessiauerunt atque destiterunt. - -
Haet duo etiam in psalmo 68. coniunguntur, i Aduersum m loquebantur qui sedebant in eorta, i hoc est senes qui serias res agebant:I & in me psallebant qui bibebant unum, hoc est
iuuenes qui conuiuijs atque carminibus vacabant.
QViuo vin gaudium ac laetitiam cordi nostro assere bat,id omne cetauit, atque sublatum esticantores &earmina iΙla quae in templo canebantur, templum ipsum iri quo exultabamus;pulcherrima illa ciuitas, quam aspicientes iucunditate perfundebamur et musica illa instrumenta quibus oblectabamur,tibiae, psalteria, cimbala,chorus denique iam
215쪽
i Defecit gaudium cordis nostri . t Gaudium cordis nonnulli,
oblationes intelligunt,quae offerri desierant. templum ipsum etiam gaudium cordis eorum dici poterat, &ipsa ciuita et in psalmo 47. dicitur exultatio uniuersae terrae. ει huius libelli capite a. i Haeccine est urbs persecti decoris, gaudium uniuersae terrae Θ i dies sesti atque ibiennes gaudium cordis eorum erant,ut Osee a. j cessare faciam omne gaudium eiu lik enumerans singillatim saudia, Sollemnitate linquit eius, neomeniam eius,sabbatum e ius,& omnia sesta tepora eius. l horus noster, i vel carmini & cantica quae in templo per sonabant: vel chorus proprie δι tibiam significat ,in eaque omnia musica instrumenta comprehensa sunt, idem namque nomen Hebraeum quod hic chorum vertit interpres, tibiam transtulit apud Isaiam capite 3 o. i Canticum erit vobis sicut vox sanctificatae t ollenitatis,& laetitia cordis, sicut qui pit
git cum tibia ut intret in montem Domini ad sortem Istas. lx v I. I. X X. fecidit corona capitu noli. OLYMrion. Iudaei hoc de lege dictum afferunt; at Ec clesiastici viri, de ijs qui crucis mysterium irridebant
4 Vae nobis quia peccauimus.l Ex is e To. Non tam ca lamitates, quam calamitatum causam luget . quae res cu pὸς nitentia conuenit.
Lecidit eorona capitia nomi, vae nobis quia peccauimus .REo v v M ipsum quo maxime gens nostra bone stabatur,
. ablatum est a nobis: & corona diademaque insigne rς gni nobilissim uir de capite nostro cecidit. o nos miseros non eam quia haec passi sumus, quam quia ut haec pateremur commeruimus atque Peccauimus.
i Cecidit corona capitis nostri . t Ex Hebraeis nonnulli coro nae casum templi ac sanctuarii euersionem intelligunt. qu00 malum tamquam omnium luctuosissimu extremo loco recon stum putant. Vae nobis. t Dictio dolent is, est etiam in braeo,quam LXX.in Isaia reddiderunt, s -λαι ἐγώ. o me m serum. Animaduerteda est sancti Prophetae humilitas, qui
216쪽
i urbis peccantium admiscet, & cum illis se quoque peccasse confitetur, & culpam praestitisse quae communi gentis excidio expiaretur agnoscit.
XVII. L X X. Hac de resectum e I dolens cor nostrum: Hac de causa contenebrati sunt ocuti no sibi.
Propter montem Sion quia ιιθσθt, mulpes ambulauerunt
OLYMrio D. Tenebras maeroris nostrae regionis desolatio nobis offudit. cum belluae quae solitudine gaudet, in ea creuerint .sed tamen ea minime a te deserta est,qui ubiq; ades & omnia conspicis. Ex INc En To. Vulpium nomine nonnumquam daemones scriptura significat. dolosa est enim& homines odit ea bellua: dicit enim Salomon in Cantico Canticorum , i capite vulpes paruulas quae demoliuntur vineas. I
XVII. V V L G A T A. Tropterea maestam est cor nostrum, ideo contenebrati sunt oculi nostri.
Propter momen Sion, quia dis 'erri, vulpes ambulauerunt
HA a u causa est cur intimo dolore animus noster lana gueat, cur etiam oculi continuo fletu caligauerint, &paene lucem a miserint, propterea quod templum in monte Sion extructum dirutum est, & mons qui praeclaris illis aedificijs ornatus erat, nuc desertus est & ruinis horret,ita ut vulpium quae in dirutis locis habitare solet,diuersoriu factu sit. Propter montem Sion.l Destructionem templi ultimam nurimerat, & in eius euersione lamentationibus terminum impo- templi destructionem ceteris malis commemoratis magis dolandam putet . quod adnotandum est ut discamus, quanto Dei culius ceteris rebus quae humanae sunt &nos tangunt,sit anteferendus.
217쪽
XIX. L X X. Tu autem Pomine in aeternum habitabu , solium tuum in generationem δ' generationem.
O Lxurio nosti. Hoc est,saltem recrea nos tandem cum sis aeternu S.
Auare in mictoriam obliuisceru nosiri, derelinques nos in longitudinem dierumst
OLYMPI DORI . Quare taces , vinci nos sinens & dere- Iictionem nostram producens
Tu autem ae omine in aeternum permanebufolium tuum in generatione in generat one. ΙΑΜ vero ad te Domine meam orationem ac verba conis uerto. Tu quidem sempiternus es, neque ullum tempus erit quo esse desinas. regnum etiam tuum nulla vis temporis violabit, sed solium tuum sedesque regia per omnia saecula perdurabit. cum igitur idem semper sis, neque potestas umquam tua aut minuta sit aut minui possit,
uare inperpetuum obliuiscem nosiri, derelinques nos is longitudinem derum e
Cur tande no recordaris nostri,promissaq; tua longius differs si tibi neque mutatio aliqua potest accidere,quia in aeternum permanes ue neque vis vlla potestatem & imperium imminue re, cum solium tuum in generatione & generatione perduret,cur ergo foederum velut oblitus videris, neque illa nobis praestas,neque ut promisisti subuenis, sed opis tuae indigos, miseros, afflictos,tamquam tui serui non simus, nihilque ad te pertineamus relinquis ἡ Quare in perpetuum.l ex immutabilitate naturae Diuinae,nrmitateque regni atque potestatis, vult illum ad constantiamque promissorum tenendam adduceniali flectere .paene ijsdem verbis usus est David psalms sol. I Tu aute Domine in acternum permanes, di memoriale tuum in Sene-
218쪽
ratione & generatione,Tu exurgens misereberis Sion. ' promiserat autem in Leti ilico cap. 26. eos ctiam in terra hostili captiuos non se derelicturum, qui hoc igitur promisisti, cur promissorum exhibitionem longius differs P XXI. L X X. Onuerte nos Tomine ad te conuertemur. OLYMνion. Quia propter multitudinem peccatorii re. pellimur, propitiationem petit propheta,per qua alacriter ad Deum conuertimur. i Et innova dies nostros sicut prius. l OLYMp. Reditum petit illi ex Aegypto similem, per suminam aduersus hostes ultionem ac supplicium, ela admirabilem ipsorum salutem. Eius Da M. Vt secundum suam praescientiam salutem homini dandam praefinisti.
Onuerte nos Domine ad te conuertemur, in noua sesnogrossicut a principio. SED iam origo mali omnis quae fuerit aperienda est, &vt omnis boni originem tribuas a te petendum .Quia a te discedendo,& tuum cultum relinquendo, in haec omnia mala coniecti sumus, & voluntatis nostrae momentis a te discedere potuimus,ad te autem redire voluntarijs viribus no posissimus,ideo quod ipsi non valemus,id a te humiliter petimus: tu nos ad te reuoca atque conuerte, & conuertemur, & gratiae tuae voluntarios nostros motus adiungemus, ac tibi reis uocanti obsequemur. innova dies nostros, ad eumque statum
reuoca,quo eramus ante quam a te auerteremur.
Conuerte nos Domine ad te. l Vel de conuersione per paenitentiam dicit,& reuocatione ad gratiam, qui sensus praeferendus est:vel de reuersione ad sedes pristinas,co uerte nos ad te,hoc est ad locum habitaculi templiq; tui,& conuertemur, tibique seruiemus quemadmodum antea iaciebamus.
xxo. L X X. Repellens enim repulisti nos ratus es in nos valde. EX ivea Reto. Nam ipsa magni mali perpessio ad imp
219쪽
Sedprojciens repulsi nos. Iratus es contra nos vehementer. OV O D si noxij sumus ut certe sumus , & peccando me-
ruimuS,ut nos a te repelleres , & tamquam tua protectione indignos ab ij cercs, de pro tuo populo non haberes, ac repudiares, talia certe satis iraru est, deseruescat tandem precor ira tua, S ad instam tibi clementiam atq; misericordiam
Pro ij ciens repulisti. I Tamquam rem abominandam,imprΟ-'andamque repudiasti. i Iratus es contra nos vehementer. lad summum vindictae minarumque tuarum illarum gradum Leuis. 16. peruenilli,quae in Leuitico descriptae sunt.
220쪽
IN DEXLOCORUM SACRAE SCRIPTURAE,
quae obiter in hoc opusculo explicantur.
centi TTAbitauit in terra. Pr 's3. ao LI Quid Vidissi, ut hoe neeres. p. I D Risum feeit mihi hominus . . e s s supposuit hameros suos ad portandum & E. eius est tributis seruiens. p.8Exo a Praepostit eis magistros operum, ut affligerent eos onetibus. 'a Aedificauit obstetricibus Domos. p. 87. via pag. gavidi assisionem populi mei. p. 33M i si sti itam tuam,quae deuorauit eos. seut sti putam. paci Vistans peeeata patiam in filios in tertiam di quartam generationem. p. 93Leui. as Τune placebunt omnia sabbata tua. Deu-xo Constituat te Dominus in eaput 3e non in itistit. dam. p vo 38 Filiot generabis de stias de non livetis eis quoniam Ducentur in captiuitatem. p. 2- M In gentibus quoq se illis iam quiesces nece .rit r qities vestigio pedis tui. p, 431 Quando diuidebat altissmus gentes dec. rata autem Domini &e, P. as a Foris v ambit eos gladius & intus pauoc
31 Vua eorum stua sellis & botrus amarissimus. 2pag. subae adisse auerunt domum Ista es: p. 8ν ultus eius non sunt amplius in diuersamu4tati. f. 3 3 Hauserunt aquam At effuderunt in conspectu Domini. . P. Veraeium os implebit risus, vel ut habet vulgata Donee impleatur risu os tuum. 13 Sittiasti quas in saceulo desina mea. p sis posuit me sibi quas in sgnum. p. io
Is Fratres meos longe iacit a me &e. p. I3a Ee potidus eius ferre non potui. p. IIIpsat.1 Astiterunt reges terra & principes tenue ne runt in unam. p. t 6sset In Deo meo itansgrediar murum. p. I ga Ut lutum platearum delebo eos. P 4sa5 Quoniam absco sit ine in tabernaeulo suo Se . o Respexisti humili tatem meam. p. 3 334 Conturbatus est in ira oeulva meus anima mea dc venter meus. p. 43 3 Immittit Angelus Domini in eircuitu timen. tium eum. o sRut. Reg. I
rah. 2 porta 8e in me psallebant qui bibebant vi
num. p. 9sε8 Intende animae meae de libera eam. p. I avr Boni mira eriis terram ii ngentis P a dici Et gloriati sunt qui oderunt te in medio solemnitatis, .' . p.uis 4 Nolite extollere in altum cornu vestrum 1 gr 4 Calix in manu Domini vini meri plenus miκ-to,dee. de inclinauit ex hoc de e. p. 44 4 Et omnia eo rix a peecatorumc5 ineam. p. τε Anti ei patierunt vigilias oculi mei. p. 89 8 Introeat in conspectu tuo gemitus compeditorum- . , .p s 7 Sie ut vulnerati dormiete in sepulchris ede ipsi De manu tua repulsi sunt. i p 14 Posuerunt me in lacu in1-II. p Io dc a. Qui sedea super cherubim. p. ricii ossa mea sicut ea imium aruerunt. p. Irato, Rentitiabitur, ut aquilae iuuentus tua. P. 177ios Exibit homo ad opus tuum de ad operatione . . suam usque ad vespetam p. 3xo Et vocavit famam super terram. p. 3Tios Nutantea transferant ut filii eius Ec mendi--. - cedri p.rI ii 4 Per Diem sol non uret te dee. P 19. et i Hic habitabra quaviam elegi eam. p 38 us Memor esto Domine filiorum edom, qui cscunt exitiani te Le. et '. . r. at 2 8 Τu eos nouisti setfionem moam de resurrectionem meam. I. . P. 4s 4 a collocaui me in obscuris si eat mortuos laeis . callia . . . . p. 3οII 46 Qui producit in montibus senum, & herbam t. sexuituti hominum. p. 343 sanitas erit umbilico tuo, de irai gatici ossium Pro-
so suavis e st homini sanit mendae ii 3e poli ea implebitur os eius ealculo. P mort Laetare Iuuenis in adolescentia tua. p. 34 Eees. a vulnerata charata te ego sum. p. I 6 Catia 1 Laboraui sustinens. p. as Σαr os enim Domini loeutum est. p. or Caula vi suae non ingredietur ad illos p syio Assur virga indignationis N e. p. lgio Et dixistis nequaquam, sed a A eqvox ascen demus. p. 78M Et aleendat super eam mensura vi redigatur in nihilum. p r
M vultus autem Domini super saeientes mala. 37 spreuit de Irrisit te virgo filia Sion. v. Iaga ut educeret vinctos de domo carceris se aen tes in tenebria. P. 1 pag. I Ias Notum lae m hi Domine finem meam &e. eleemensurabiles &e. p. 17743 Ree ingere gladio tuo super semur tuum p . tentissime. ' p.rs 4τ Fundatur exultatione v n; uersae terrae p.ε , s Ex sion species decoria e.us ar Ueruntamen pretium meum cogitauerunt repellere. mei Aduersum me loquebantur qui sedebant in
ν Sede taeens de intra in tenebras 3e e. p s13 Quoniam abscissus est de tetra vivetium. p a II In momento indignationis ab leondi faciem meam 3cc. p. 88 p. 84 ut praedicaret captiu s remissionem. pia. Reee quasi nubes ascendet di quasi tempestas Hie-