Narratio de Helio Eobano Hesso

발행: 1843년

분량: 133페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

stiti, et quasi iusta stineris Dei solvi, ii in Pros et inter Praecipua tona uinore in inicitiae et satilili uritatis usum et vincultitia, ilii clim obari deus a coniunctuin esse voluit. Qui

sui deni breve curriculuia ita suae laudat, iliter et eliciter eon- secit Otsi molestiis non caruit, Praesertim rei sumit aris , et hunc vita in in terris eo momento β 'M reli luit, ilia quasi de convivio tempestive discedens fing illi impendentem contagioni ni λυδ et turbas, denique ea, ad quae nostra Producitur, declinando vitavit. De ilibus latur nunc cribenda et dolori perturbationique induligendiim SSe, non Pula linus. Eo denianno ni ulti ingenio, dignitate, virtute, sapientia, do e triti api aestantes viri diem situ in obierunt V ut hunc studiis bonarum artium et excellentiae humanae satalem sitisse, credi posse videntiar. E quorum numero Guillelmum s 5 Budae-utii in hoc loco nominasse satis habuimus. Composuit autem, ut scis, Micyllus Vi noster eles 3 utilissimum carmendo obatio β η), quo ipso portexuit historiolum '-Τ quandam vitae fortunaeque et mortis illius. Qiiod est in authus Oinnium dos etiam hoc loco apponere Oluimus Versus, quos

conscripsimus quasi ad sepulcrum obani opponendos, id est, ἐπιτατίους.

vir optimo, principi poetarum,

uic situs est Hessus, patria tellii re receptus, Quo rediit domino se revocante Soli.

li arrat. CAP. 19. Ol. 188. - 304 Vid. n. Furri t. cap. i. tot. 5. - 305 Iid ad Narrat. cap. 24. not. 228. - 306 UMmerririus Scripsit II Hleti m. quod Caipaovilis recte in Iudaeiam Hilavit. Iticyllus quoque in Epiced. Eo-bani us 34l hanc huius nominis scrii, tiara in est Secialiis. - 307 'litatis ocie Canieraritis ii quoque ii cap. 18. Scripsit I 'cillus, quod arpet ovilis licsii supra hii iras Dominis scripti ram emendasset, hic Perpera Di relinii it - 308, Vid. Addii. II. - 309 Ilui vocat, alo. quod i iis i in m rePPrit tir. Stil,si iiii enarratiunculam, quo ii inclit Instil. Orat . , 0, 6. et Plin. EP p. m. 33 umis urit, vel descri fiunculam, quod Senec. Suasor. . legitur Ilohul te ii δε-

62쪽

Dum circum liue illucque vagus fert seque desitumque ulla erit et Aonio praemia dis ita elio ro,

Non nihil ille quidem reperit. Sed praemia Musis

IIuius nulla satis digna suere viri. Nec potuere dari, neque saecula nostra tulerunt Tantum, aetasiossum nosset ut illa, boni. Gloria sera venit meritis, post sata SuperSteS, 10 Inque dies melior ama sepulta redit. Et tamen ipse suae cognovit nomina laudis, Audiit et tempus se celetarare Num. Cepit et ingenii de fructu commoda Vivus, Virtutisque suae rescere vidit opus.l Sed maiora serunt insignia scilico t)ii anni, Viventis cedens quos abit ante decus. Illi etiam eximiae amne praeconia mundus, Nesso, donee erit, splendidiora serent. Hoc satis est Messi Histo sepeli tur in isto 20 Corpus, in aetheria spiritus arce mari t. Per terras hora fama volat, speciosaque laudis Nomina Pieria testificata manu.

63쪽

ORATIO

65쪽

nestior in eademiae magnis eo,

Cancellari Perillustris,

Prosessores ac Doctores Summe Reverendi,

Consiluissimi, Experientissiliat, Excellentissimi, Fautores et Collegae Venera nili, Anditores ordinum omnium Honoralissimi, Commilitones Humanissimi. Quod evenire solet in concionem prodeuntibus, uditores,

lilod evenisse compertum iubemus oratoribus quondam disertissimis i), eum coram populo et senatu ad verba sciet unda Surgerent, ut mai: no eum metu dicere inciperent, id milii ora tori indiserto, doctrinaeque meae tortilitati probe conscio, hodie venire sentio et iitro confiteor. Etenim si intueor haec sapientiae penetralia ), an in si Inem audientium initium ordinum si e litentiam, hune Splendidi S Si intim consessum virorum divinae uinariaeque apicii tiae laudibus florentissimorum, audiendi iudicandique peritis Simor uri 3 Si recordor Virorum celeberrimorum, qui ante me bane cathedram conscenderunt, quam hodie primuxu conscendi Si Perpendo ipsius muneris, quod nunc auspicor, dignitatem et PraeStantiam' si me cui deni ilue reputo, de Dion apti l Os iii poster uni existimatio ite mihi

hodie esse periclitanduin λ; iii tui idem uni in tranquillo esse possim et impavido Prosecto mihi obmutescendum esset, nisin niuium neu in recreni' i et reliceret recordatio insit, ni bono-

volentia 'h, quam os impri in is, cademiae Patros, ibi ah senti it advenienti praestitistis, misi certus praeviderem, Vos

In citio licet in orator. Aliter ii inclit. Insiit. Orat. XII. Prooeni. 3. Orator nuriora sibi rixilia ex Pε is re ter fiae lienetrialibus Pelere dicit tir. - Sic Arigustris prid ii lori Tiber. ii P. 1. ne te stir/ima in Perii sti Populus Ilo 1 rara i/s Pericli eti/r. Prae OSili viligo ni illi liii . I id. I r. Lent, ich. ad Liv. XI XI H. 25. . cui Oiselendorpitis ad Stielonii locunt adstipulatur. - 41l uino olitis hoc loco bellet olentine sed ii illo post beniuolasque o benivolentia, cap. . benivolentiae, et 3 P. 12 benivolentici/u scripsit quod minus recte

fieri, post Schneiderum Granim lat. Vol. I. Part. I. p. a 6 monuit Eriletius

66쪽

inflammatos amore patriae literarumque, quarum excellenti doctrina tantam claritatem Obi compara Stis, ut gloria et spieuiloro mirifice fulgeatis, Vos doctrinae meritorumque in patriam et litoras estimatores ' intelligentis si in os gravissimosque milii dicenti, quamvis rationis ubertas et elegantia desit, propter orationis meae argumentum attenta benevolasque aures ultro osse praebituros. Nempe Helii Obani essi memoriam mea, Auditores, renovabit ratio. Obaui memoriam popularis Vestri, poetarum Latinorum Sua aetate in Germania facile principis, de iiii silio V suom assia, clarorum virorum parens et altrix, i, tot in lair, in qu Ovidium retiatum S SQ. Erasmus, ut iiiiiiiii ominis vir iudicabat ), que iii cum Oinero compa- eupe haud dubitavit clarissi inum illiti literarum lumen, ame- Varius ). Eobaui ergo laudes et vir lutes Vestra, Auditores, humanitate et benevolentia retus ita ratione perscitu ac celebrare conabor, ut quali quantu Sque vir exstiterit, quam insignia ipsius in bonus literas merita suerint, cunctis appareat. Ill. Plures sane exStiterunt, uditores, et avorum nostrorum Emoria et recentiore ' aetate, qui naturae ipsius ha-hili prope divino, etiam a Praeceptoribus minus idoneis male itistituti, per se ipsos in literis excellerent, in eas lue merita sibi compararent maximat ')3 sed Quin ad naturam eximiamati tu illustrem acces Serit in Stitutio magistrorum doctorum et fidelitum, tutii, ut Cicero ait il), illud nescio quid praeclaruinue singulare solet ex Sistere. Ex horii in numero obatius erat. Curii iiiiii iam in Prima pueritia nigenium ipsius milieret Dititiariis coeli obii cinensi praesul, homo Sagacissimus, fluipii erum prima literarum elementa docuerat, ingenii eius ani-

tuique dotibus mirifice delectatus obani parentibus suasit ut silium dis cotidi cupiditate incensum literis dicarent i -), et Ge-

mundam mitterent ad Ioannem e bestiam, quem viruin gravoni et satis doctum Camerarius nominat id , iudex, ut nosti μ, iii axime idoneus et fide dignissimus. Ab ioc praeceptore eodemque cost nato Suo curia Praeceptione grammaticas acco Pisset , ita ut eas ton deviter attigisset, sed comprehendisset

eio si xum ideret. Aliter La inis terrae filias de honii ne ignobili et obscuro dieii ie. - In epistola ad Draconem 3. 519. scripta, quae in E p. Eo-hati p. 257. d. arburg legitur. - In Vitu obani, ips. 696. p. 10.

Mi inoel. Huius Editionis . . q. - Sic scripsi pro recentiori, quod uin-o6lius posuit. Vid. rebsi Atilibari, P. 3 - 10 Hae nostram consti inditioni redolere videntur Latini dictant bene, Praecliare, melius, i fame deia liqua re mereri, quae Minoeli:iis alibi stirpiavit. Vid. rebsi Atilibar h. p. 304 sq. - Orat. Iir Alclii cap. 7. Minoel. Ex quo Ciceronis loco paul Io rite recepi ad aliariam, adiecta praepositione, quam typotheta tiinoo- Iio invii omisisso videtur. - 12 Maltim liferartim studiis de4tinarent. - 13

67쪽

penitus quali ii ordo cim . annorum puer in disciplinam traditus est Iacobi orta ei h), qui cliolae Francohergens insigni cum laude praeerat. Hoc duce et magistro bonas litora stant ardore et studio tractabat, ut quotidie maiores et ampliores in iis Pros ressus saceret. Imprimis incredibili postseo si )flagrabat amore et studio. Qua remoriaeus, qui mirificam in

puero elucere vidisset indolem, Praecepta carminum pangendorum ei tradidit; cumque aliquantulum temporis in liue institutione consumsisset id), eumque ire Sua in componendis versibus experiri iussisset, Vim promtam inigenii ipsius adnitrabatur i,'), ita, ut eum cohortaretur et obtestaretur, perseret quo deus et natura ducerent Carum imprimi hunc dis ei pulum suum habebat Hortaeus, nec unquam eum amare ae diligere desinebat, saepiusque discipuli suis, ut industriam eorum et studia incitaret atque inpelleret, ob atii, cum inclarescere inciperet, Xemplum imitanduin Proponebat, homo profecto sapientissimus. Etenim egomet ipse ulumnus quondam disciplinae ischeri, quem alterum umerarium nominare, quisos qui dubitet expertus Scio, quum I ru Ve alea ad discendum mihi reliquisque condiscipuli meis admoverit praedicando ot ad imitandum aemulandumve proponendo eXempla virorum illusivium, de re publica raeclare meritorum, qui lim suissent disciplinae scholae homanae alumni ).

so. Tam si di illitur et docti cum contigerint obanomaigistri, qui et ipse excellenti inigenio Praeditus esset, non

mirandum est, uditore S eum aetati annum decimum sextum i algentem idoneum suisse, qui dimitti in eadem iam posset. Abiit ergo in academiam Errurtensem, i ominibus odiis liberalissimisque studiis affluentem' ibique peram omnem, omne tempus in cognoscendi arripiendisque literis μ ad bu-

Narrat. cap. 20. - 14 Nescio an scribere pr8 eslet: ι eas non leDile ni moriae infixas , sed sciensia Penitus comPrehensas teneret. - 15 Hoc proquatuordeciva posui. Vi l. ad Canaerarii Narrat. cap. 2. not. 15. - 16 V6IIacobo Hortaeo Cic. Div. I, 41. senatus deereυit, ut de risi lytim filiis sex singulis Etruriae populis in disciplinant traderentur; sed Philipp. II, 2 se in discit linam meam radideras , quo loco genitivii in tuearis. - 17 Idem uin-oelius Ap. 7. 10 et 12 posuit. Rectius tamen Poeεis Scribi, satis constat. Vid. chneideri Granam Lat. Vol. II. Part. . p. 73. 190 8 Iq. Et 288 sq. atque rei, si Atilibari, p. 12 sq. - 18 Haec ex Camerarii Narrat. cap. 6. ita sunt depromta ut praepositioni de quam inducendam esse docuimus rectius in substitueretur. - 49 Et haec inde Petila sunt, servata tamen e ctione Promiam, quam PS Camerari auctore in Provisi mutavimus. - 20 Eudem momoriae prodi lit uitio elius in Narratione de Io. r. fisehero ad Frane Vollan Neinhardum, Lises. 799. . l. et P. 28. Fischorum , cuius exstat ratio de Ioach. Cameraris, grammatico Pariter atque heologo excellente, Lips. 1762. adiuncta eius Pro luεionibus in Palae hasiam, Lips. 1771. Melanctillioni et Camerario doctrina pariter atque virtutibus simillimum fuisse iudicavit. - 21 Sciit e sextu=n decimum. Vid. Ad Camerarii Narrat. cap. 6. not. 49. - 22 Praestiterit mutato verborum ordine, ira arriniendis coetnoscendisque liferis scribere. Cf. ic Cal. cap. . ubi Ato : Graecas, inquit, literas senex didici quas quid 'Dι te αυide arrinui, uasi diuturnam itini ex

68쪽

manitate in perii notitibus ita OHOentant, ut colori terminia bus om- militonibus suis in enit Iloria nil tecelleret. in Pritui Poesin,

cuius inorem Singulare in in aenilem talia illa levat, innio iractabat studio, ut et facultati Suae carmina Pani: rudi specimina duo satis luculenta publice daret, ita magno milium plausu exciperentur δ). Sic ver fieri non poterat, quin

etiam tonoribus otionestaretur et Orna in erilis augeretur. C-

cepit summos in lillosophia Itonores, cum attigisset notatis

annum vicesimum t). v. Curriculo cade inico deo eliciter, tanta cum lati de

transacto, Obanu B extern quo illi res: ione visere decrevit, ut in notitiam Iioni in uni doctorii in venti Ot, Porum risu et Sermonibus amplificaret inagis atqtie ui erct copia literarum, earumque cupiditatis sitim exstingueret. Porngrtita illitur nimia Germaniae horeali parte, Pomerarita, lorus si et Polonii, cum literis commendaticiis Sese consulit ad Iohu in praesule uiniose burgensem, literarum corurnque, quos vera doctrinae tvirtutis cum studiosos, tum perito Ville rei, autore in exiiiiiiiiii.

Hic adolescentis titi inanitate et ira banitate, praeclaris lite ini' tili animique dotibus rovi ita captus tenebo ur, ut eum uiuinis beneficiis ornaret, ne tanto more et Studio amplecteretur, ut obanus iam iustum virtutum suarum aestimatorem f) sibi contigisse gaudere ac gloriari Suo iure posset. Quam vellementer obanum dilexerit, quantopere ei consistis sit, vel inde iudicare potestis, uditores, quod eius opera ad scriptura secretiore usus sit Τ); ir Od eum eum maridulis ars oviam ad Polo uiuo regem miserit; Iliod cum Postea ipsinna abire ius sevit ad dematius ibi discendam prudentiam ei vilem fit ),

quo ei graviora iri' g otia de inandare, et amplioribus eum orti re posset tonoribus. obunus vero iunc autorem suum, a quo tantis beneficiis ornatus et cumulatus es Sot Sllidio colebat summo et flagrantissimo, nullamque Pea Sionem Praetermittebat, qua ei animum gratum demonstrare posset Parebat etiam auctoritati et consilio ipsius, Lipsiamque concedebat. Sed iuris prudentiae iiiij temporis' 'λ ah tomitribus barbaris

ix. - 23 Carmori de infelicitato manlium Philotas, Carmen hucolicum. K in Oel. id ad Camerarii Narrat cap. 7. not. 59. tibi eclorcs, id ito post-sa vidi, ad ossi librum Helius Eoban Hesse nil eine nigeno.ς4en, Gothia, 1797. p. 230 delegandi ora ait. - 24 ΚMinoelius id quod satis mirari non possum, servorse scripsit: Sic ero feri non Poteras non Viain tu Alle milia. non sustuli. Vid. rebsit Arattharb. . Tl. et olfionalect Literar. V l.

II. p. 491. tibi haec, nescimiis Dde, Tertiritur: Non Possum ora, qui nexis trirem, ut elegantissi nae aetasi, qua iam etiam Graece scribit dole- seentia, in Latinis no Dunt Antibarbarum Plabilem esse. IIo desidoriri in

iam Grysari, Urebsit aliorum qu opera expletum est. - 25 Anno 1508. Minoel. s. ossi librum Helius Eoban esse id eryre ei Cenossen, p. 17. - 26 Scribe Yistimatorem Vid. ad Orni cap. l. not. 5. - 27 Vi J. ad Amorarii Narrat. cap. . iacit. 63. - 28 Vid ad Camerarii Narrat. cap. 7. not. 64 29 Omitto vocabulum aena Oris id Boisigi Gratiam. Lat.

69쪽

misero depravatae stii ditim brevi merito sor lethat Eobano Musarii in ali inino et ii litori doctrinae studiosissi in o. Vix dum iure considiorum cliola frequentare coeli erat, et libros colum

grandes, barbarie inscitiaeque lenos inspexerat atque dei:ustarat, eum eum horror tractationis a iuris studio repulit '). Rediit ad literas humaniores i , quarum dulcedine et praestantia totus captus teneretur, et divenditis illis legum atque constitutionum libris, paulo post permissu ac pace Praesulis Ries eburgensis Ersurtu in repetiit δη). . Hanc enim urbem, cui doctrinae suae initia et tuerementa deberet, mirifice amabat, et cum flagraret cupiditate incredibili de literarum salute docendo bene merendi, in hac potissimum urbe iuventuti bonarum iterarum studiosae doctrina sua prodesse avebat. Quibus quulem animi pii et grati

desideriis eventus etiam Paeclare respondit Cottia missa est ei rectura δ scholae Severianae, commendatione maxime Ioannis cuiusdam, ecclesiae S. Severi AE canonici. Iam huius scholae moderamen si cum eo inmissum esset obaui fidei, omni opera, omnique studio in eo elaborabat unice, ut ex ea expclleret superioris saeculi barbariem et insipieritem sapientiam, mentes et ingenia Puerorum verae sapientiae divinae iu-manaeque Pibu augeret, eorumque Pectora omnis probitatis, virtutis cuiuscunque amore ac eupiditate incensa inflammaret)0 . Tam egregium omnino se Praestabat mugi Strum, tanta uni cura et diligentia Dinibus muneris sui partibus ac Dumeris satisfacere studebat, ut exemplo esset omnibus scholarum mas istris, ut omne pueritiam liorum suorum Iubenter

disciplinae ipsius concrederent. Sed stetit umbra in sole ambulantes, sic sequi et comitari solet invidia ad veram laudem gloriamque solidam ac ierennem tendentes. Ludi Mariani rector, homo egregie stultus et insice tu. - Τ) cuius institutio

merarii amit . a P. 11. repetens Perperarii Scripsit rePelleret , cui Latinam consuetudinem secutus rei lii substitui. Vid. Hiel si Anti barb. p. 32 sq. et 513 - 1 Auctor Cicerone Orat pro Archin cn p. 2. scribo studia trana nitatis ac liferarion. Vid. robsi Antiliari, p. 243 sq. - 32 At Camera xius Narrat. cap. 11. scribit, obati uni obtilitari votitiata iis ac mandatorumpraosulis sui, libris divendii is, Erpb ordinia, o retulisso. - 33 Raritia oo Vocabulii in quod Frontin de Coloti. p. oes p. 31. reolitudinem signifi-cηt, Pro rectione si v regi nine poni non potest. Vid. rebsii Anlibarb. p.

416. - 4 Praestiterit ad aedem D. Seoeri scit bere. Vid. Erebsit Antibarb. p. 92. - 35 Voces bulum Ovidian uiri et odiis relin triendum. Scribe:

side etc. - 36 Omitto vocabulum incensa, quoi rodriti dat. Sic uitioellius etiam cap. 8. studio noe is si rabant scripsit Paullo ante malim Obi- falis et Dirtutis scribere. - 37 Vocabultini e rogi adiectivis dili im iu

70쪽

pueroriam narii ex parte inepta esset, cum mali ignia videret,

ii uani insis ni eum laude et discipulorum utilitate Eohanus doceret, quantam frequentiam cliolae conciliaret ipsius institii-lio, quam gratio Su cuncti esset, viri laudatissimi famam variis artibus et obtrectationibus laedere conabatur, et amoribus suis atque eriminationibus etiam hoc ossiciebat, ut Ioannes ille, cuius Paulo ante mentionem fecimus, Eohano alienior fieret δη), cumque, quem iactenus δ' convictorem habitisset ac pluribus beneficiis ornasset, a se removeret '). Iam quomodo putatis, Auditores, obanum lio infortunium tulisse Neque invidiae morsus, nec rei familiaris algustiae, hoc modo insigniter uetae, eum ad modii in tenui Stipendi doceret, ardorem et studium ipsius de schola bene merendi reprimere poterant. 1 ersuasissimum enim ei erat, nihil esse in vita mairn opere Xpetendum, nisi honestatem et recto praeclareque actorum conscieritiam, in eaque tuenda Omnes molestias, iniurias, Omnia pericula Parvi SSe ducenda. Nec vero etiam desuerunt huic ipsius constantiae et probitali praemia dulcissima. Cum abunde pateret i), quam Salutaris et ruetuosa, quam se-Ii et mea disciplina ipsius esset, demandavit o rhetorices docendae provinciam in academia senatus Ersuriensis. s. Postquam igitur obunus munus scholasticum commutarat eum academico, cum ita latius pateret ipsius essIcacitas, nihil prius sibi agendum existimabat, quam ut OV quotidie iteris incrementa asserret et compararet, atque iam ad iustae doctrinae laudem quam plurimis patefaceret, patefaciam muniret. Docebat ergo rite loricen auctores utriusque iii-guae ' , et Graecae et Latinae, Optimos, oratores imprimis et poetas explicabat, et exemplo et institutione auditorum iii- genia ad artium liberalium Studium accendebat Successu Prosperrimo Quanta uerit ipsius doctoris ea domi ei dis ei plinae felicitas, quanta utilitas, declarat et loquitur insignis multitudo eorum, qui, quod Praetulisset, umen secuti et ipsi deinde ad

illustrem nominis sumani posteritatisque memoriam pervcn runt, et munera ecclesiastica atque civilia praeclarissilii sustinuerunt; qui omnes se omnia obani disciplinae debuisse,

uno animo iudicabant, unoque Ore Praedicabant, milibu DO-

minasse sussiciat Sebaldum Munstorum δ), Petrum Lotichium

SEARCH

MENU NAVIGATION