장음표시 사용
31쪽
lucania a Nemoria tenereios Navi latiui
Iucandis. Ma Menda mendum Nauitas
Nauseare 23. 'lucina Ira meretrix Nautea
luctus Paulus Ioa meritum rN ante Riueuius
luctus I ametellus pius 3I' Neeesse est '
Nedumi Ity lustrum. 9 migrationes
Nempe quq rbia: loquentia misere 298
Haiores magiistratus 3 Ie' moderatio
nihildum 378Malus pro indoctoica modus
Μatresfamilias D mul staria uocabula
Natureri multo iungitur comparativo dc sunongenti
Nediusfidius a N ante A. nota Tigranis historiam
32쪽
notus Nynotiendialis anouihomines ignouum comum DyN ante v.
obelicio an obeo 28 obitus 98 oblecto Iit obsecro 62.4 obsequium a Obierito 3α obseruare et sobseruantia aqs obsides assobtestatio Ma obtestor iobticeo I obtrectatio is obtrectare is Obrepo 372Ο ante C.
Oeella syoccasus 'ioeiosus M ocium morium literarium Iio Ocium amatorium II o uti l o ante E. Oenomaus Ro
offendo Aa Ossensiuneula ara officio Lossicina 3 3Ossicium L Officii finis io ante L.
orbus iis Ordinatim 99 ouatio s3
O ante s. Os osci naostreae 193 ostentate a spante A.
Paludamentum 3s3 Paludamenta a Pansa a a Panthera uesparastus 33 Parcius 3 8 Parenthesis ' II. a Paro fisparilia 13
Patior syPatre 394 Patres 3 Parrieida an Patricii assPatrimonium Airittonus 18 Patruelis QPauimentum 23
Pauli patria caPaulorum familia 3s'
Paulus Ioa Pavones a33s ante g. peccare ImPeeulium a Pecunia a Paedagogus a pedianus arguitur 38 pedetentim . M pelimpsestus igipelopide ly pelopidas I94peloponnelus I9 pendeo animi et 3 penes γπε peniger avpenuria ' Dper Q.V.sspereulius 96peraeque a Ipetiatre si persunctus asperielitati an periculum Nyperinde a s.χό8
pernicies ' petossiciose etas perpauci ros perpetior 9'perpetuum 49
petieeutus literis aq9 persequor te amore a 'persequi rapersoluo gratias sapersona ira personat' imperspicio εό persuadere ui persuadeo sspertinacitet aso peruersus Is peruersia, is
pessimon uesperasum petasatus 3sa petitiones etca petere asipeto postulo ηεP ante H.
Philippus philoctetes philologia philomelum
pigmentarius acipilum so pindenisium sapimeus v. lapisones a a P ante L. plenus ariplaneus et a plane plotus et a plote 393 plura a 8 plusculum plus 333.an
polypus est politici libri 399
pollentia asipollieeor si pompeii infamia a pompa Lictorum sopompilius rispopulo,populo populare aso
posse a possessio isqpossibile 339 post Ioaposteriua agaposshumus postridie ira. 3 s
potior rotitot rerum eo potiti regni&terum P ante R.
praematura aso prae me sero 39 praemium . M praenomen 3'.3'6
praenobis praeposteri 364 praerogatiua 3 6 praestiri aryptaeseribo 3r
praesertim 39 praes Q praeses presdium a isa
33쪽
praestare praestaturus praesto esse presum prater praeter iunctum cum ablativo ηο
r terea praetermittor texta praetores praeuaritator
pridem primarius principem . prima secunda uigilia pristus pristinum priuatim pestii priuilegium propto proconsules quando ereati proconsule,
proditores prodo productum professio proneistor profligate proinde prolisum
promuliadepromulii, prope propediem propemodum propense
propinquus proprium propugna lapropugnatio prorsus prosequor te amore protrudimui pro uiribui proxime, proximus,proximuprudentiae tres partes P ante s.
pseustum pseudo P ante T. ptolomais . P ante V. publieam pugio pugno pulcher puellari puluinus
punctum,punctus puteoli puto P ante X.
Qu. ante AVadrans 3r Quam ssio Quammox Io Quamobrem ALNQuamprimum 3is367 Quandiu 36 Quam eum positivo 98 Quando Quamquam 39Quapropter Quare ql.I souatenus 96Quatuorviratum et syQu. ante LQuaerere . laqQuaeso Quaestio 2.9 Quaestor 39 Quaestura 39 Qu. ante LQuid sit duriderestientiam Q .scevola poni. 3 Quidem ais et .si
Refigo 98 Refragor 67 Regium lepidi asyReiecta ariRelegatus ara Religio 3 Relinquo loeum precibus Reminiscor a Remitto
remunerari renouare renuncio repente repetere reperio repono repugno repuliares
testire restis eo res gestae respondeo retego
Salua res est saltem saltatius saltus saluus saluesamarobrint famos sanctitas sanctissimus sane sane quam saniones
34쪽
studeo II satio o sicyone 322 studium
s ante Csimili, a suauitas IN seeluseti simonia 32gsubduco
sub rostrarii Irys ante E. sungrapha 38'. O. 377subuere im se se at seri singularis
suffectus Josecunda mensans ,1tagina
sed tamen 39 solatio g9 solamens'
Iossedulitas ad solitudo Msumptuariae leges 228 seiunctusi tollieitatio
sume te sibi is seleueta tollieitudo
selibra 3 7 sollieitus 4 96 supersedere
semissis 32.327 soluendo non essent
sempiternum η' sontes ussuppetat
senatoria dignitas 3 specialiter
senatusconstitia η species 97 supplementum
senatus quomodo fit. 7 specillum soauppudere
s 3 s ante T. Tabulatia 3 2 sestertius ras.3as stabianum
as Tantisperaras ante i. stomachatiris Tantum
35쪽
tubicines re vestigium u8.227 Tempestas
Tergiversari Tetrachma Terra filii Tessalonira Testimoniorum duo genera Tessata Testatiim pamue Testatus ny Testoe tradragma texere T ante Η.thelegoni sthemisto elea
thimaeus thimoleon thimotheus T ante l. timeo timiditasti grani, historia timor tyrannoctant titityrotarielium titubatum titus Pomponius T ante otoga torquatus torquatitorinum totum T ante R. trabea trabes tractina trado,tradetralli, trapeae omntrebatius trebia trebonius rebula tresviri ' tumbos
tune tuo nomine tyrannus tute tutor tutorem tuto
irrannoctani tyrotarichum V ante A. Aeetvacat
334 V Uacastra Vacatio R; Uada labbatia ri vadimonium 33s Vadoriri vas valla arguitur o Vale valde a 'Valdius ' Valdere 2 2 Vatitudor a Veletudo ara Valerea's vaniiM Uanitas
ci Uarieari Varietas 16 Vatinius Beneuentanus 6 vatiniani V ante M
N Vehemens 8.18' vel si Velificatotas velitaris velitatio 289 Velites
A. 83 Viati eum isa vicem a vicinus Q. vicus3 ovidelicit Bloi uideo,uidere 33s uidua
ys uilliens 3M uindimari uindicaturus uinea ' uir 343 uirtus uitiumpi uis 36' Visererio uua uitellus uitium V ante L. ulcus,ro, re ulciscoeultro ulubrae v ante Muncia unctorunde ungula Π unguicula V ante O. uocalium concursus uoconii uolo uoluntas uoluptas uolutari uolutabra/ v ante R. urbanitas urbs s 6 Urbanus U ante si
tribunorum officium ιέ venio in mentem
36쪽
cetinatis commentario, Martino Philetico super epistolis electis,&Ioannis
Baptistae Egnatii Veneti Selectis,ac Nicolai Sccelsit additione super textu, quem aliter ex vetustissimo codice legit, quam ad usque hunc diem ab om
nibus lectum fuerit. Adest quc, 3 Iodici Badii Ascensu familiaris & sacci cta explanatio, una cum Castigationibus Petri V ictorini suis quibuta locis* π
Is o omni ossicio.Sensus est.Ego omne ossicium meum,aut multo magis pietatem in hae Hupra. tua eatisi reductionis regiae tibi ita praesto, ut nemo existimet quicquam a me praetermitti, aut diligentius emet poste,aut debere. Mihi autem non ita uidetur, cui quantum pro te 'faelo minus officio meo puto.officium ab efficiendo dicitur,eo quoa quaeritur quid evi officium
cere unumquenque conueniat pro conditione pers On ut Donatus inquit. Pertinet au
tem,teste Meanio radiano, ad uirtutem,ut hominis est ossiciu pietatem colere, licet in terdum dieamus Letionis est officium insidiari pudicitia,& aeeulatori, officium est inserte erimina, sed frequentius ad uirtutem refertur. Pietat id est intimo & quasi saero af- Pieta, sectu pietas enim usCi.de natura deorum inquit inest iustitia erga deos:unde Non. Marcel.Pietatem hane do- icti ueteres esse uoluerunt quasi penitus & in penetralibus recondatur, usurpatum est ut non solisi in deos, sed in parentes,& in eos quos ueneramur dicamur pii,non autem erga inferiores,ut quidam male utuntur,nis in eos qui de eodem sunt singulae,ut mater pia in illium,&pietas paterna dicitur,ti filii in patrem.ut vi sumptus Aeneas,& quia Deos,etiam patrem ab igne liberasset. Caeteris omabus qui putant nihil posse a me pro te maius fieri ΤΙ Ο in omni officio quit,o Lent. in te P HI.
ecilendo atq: obseruando exteris omni 1b' satissaeere uideor,milii uero nullo mo do. Nam pro tuorum erga me uel magni tudine,uel dignitate meritorum nihil e ficio. Nunquam enim propter me conquietam, donec se ecisti rem meam ego uero quia no idem in tua cuti egi te possum, uitam mihi grauem S acerbam existimem .sed in his quaeramus uerborum iunctura. Ego huiusmodi uocalium eoncursum in aliis accusare, sed
M. T. CI. EPISTOLARUM FAMILIARIUM LIB. I. iEPISTOLA.I. M. Τ.
'itius pietate erga te, caeteris 1atissacio omnibus, Ciee coneedemus,qui cum demosthene, ut ait Fabius, modice respexerunt ad hane partem. Nam ct coeuntes literae quae dicto λοιφή dicuntur,etiam leniorem seciunt operationem, quasi omnia uerba suo sine claudantur. Et habet,ut ait Cie.ille tanquam hiatus & concursis uocalium molle quiddam, & quod indicti no ineratam negligentiam de re hominis magis,quam de uerbis laborantis.Verum iii hoc quid medium tenedum est, nam ut negligentiae est pars hoe pati, ita humilitatis utique perhorrescere. Qui enim Theopompum & lloeraiatem laetiti sunt ab huiusmodi uocalium iacursu nimiu abhorruerunt. Qui ut idem inquit Fabius, cu aecidit hiat & intersistit,&quas laborat oratio,pessime longae quae easde inter sesteras comittunt sonabunt, praecipuus tamen erit hiatus earu quae eauo aut maxime patulo ore egerunε. Vere sunt illiusmodi eollisone, uora . sum fugienda ouae reddunt deforme hiatum,& inconcinna orationem,de quibus Cic.sc ait. Compositio est c5h6sti, verborum constructio aequaliter perpolita,ea conseruabitur si fugiemus erebras uocalium Geursiones,quae uastam atq: litatem orationem reddunt.Quod ut Graeci fugiant itorales abiiciunt, & eam loco signum apponunt, qd as eis et uouo post a nostris conuersio dicitur. Ego,εμ pa κω e dixit.Pronomina enim maioris sunt ponderiso uoce ostendant, O qa non aperte dicut intelligere uolut,ut illud Maro.Me ne inrepto desistere uicta sib illo pronomine me intellexit reona deorum, sororem diconiuge Iouis.sienuc Cic.cum dixit ego,
intellexit se illu talem qui cum Lent iamiliarissime uixit,& qui tot beneficia ab eo acceperat. officio omni os tauri debita actione quae proticiscitur a uirtute pro rerum atque personarum dignitate proq; loco atque tempore ossicium seruato Est enim Ostietum ut inquit Marius unius iusque personae actus costruens secundu mores ciuitatis. stili Dicitur & ossim aliquando uitio est,sed perperam nee satis recte digAmri potest sine admissione finis Speiactat enim ad finem ollescit,& ita digeri a fine ut ossicio quid agendum si intine quid complectendum considerare debemus.Dictum quidem non ab oMciendo, hoe est nocendo a contrario sensu, ut multi uoluerunt,
sed ab esciendo, quoniamd tale est quod egies debeat& si non sit in eulpa est,& illam uirtutis a tione praese sere,quam Graeci rutun dieunt. Re potius pietate eotremo,qua tollitur qd primo dimam comaeo
est,& pro eo ponitu quod magis idoneu uidetur hoe autem animus auditoris maxime comouetur. Est ue- pies, Opietas obseruantia quaedam di reuerentia in paretes,in omnes maiores nostros n deos immortales, quam Ahhes,
Graeci a ita traioe est religionem & quasi iustitiam quandam in deos appellant. Hinc Aeneas se pium iacit, dis ut sum pius Aeneas propter deos raptos ab hostibus & uectos in Latium & patrem Anchisen, quem hume- pi ta ris sustuli ut Cervici imponere nostrae, Nee me labor isse grauabit.Cie.pietas est,inquit iustitia erga deo S ih eet alibi pietatem dicit quae ereta patriam aut parentes, aut alios sanguine eoniunctos ossicium conseruare moneat.Qiud quod a dei, in homines Virgaetulit ut Dii si qua est eaelo pietas quae talia curet. Caeteris sitim-cio omnibus.quoniam omnes existimant me non posse plus pro te Decte, quam L .Et in his ammaduerto
37쪽
Autes eo a dum est inter duos ea sus similes concinne ponimus aliquid tertium dissimile,sue praeposstionem ut omiti'sulende in terris sue uerbum,aut aliquid tale,ut,Caeteris satis Tacio omnibus. Est enim honestitis se im eoniungere. Facio satis quam si dicas in omnibus terris,aut,Caeteris omnibuς timeto. Verum eonsulenaae sunt aures. Interdia enim Satis io non admittunt smiles inter se casus aliquid. Tenendum est igitur,ut uerba ad aure ant .sie in hoe tierbo satis facio dicendum est,s &eontii nitim & diuis in eo uti possumus,ut sicio satis,& satissaeio, & tertiit inter ipsas duas dictiones adjungi potest,ut Ct ad Mareellum, tis nostrae coniunctioni amoriq: iacturum hoc est satin facturum. Caeteris, ite itissem,ut pulcher,& ab eo dicitur,qiiod apud Graetos λo,Me nominatur. Io. BE. V. et rori S est Lentulus, cui consalatum cum Metello nepote gerenti simili, illi admodu Histrio Secundanus Spinter nomine, Spinteris eosnomentum dedit , ut Netello Terentianus ille misphilus Pamphili Rulq: aedilis, Apollinaribus ludis primus earbasinis Delis theatrum totum induxisse dicitur. Plin.& Fab. sexto authores, & Valerius nono illud obiter adnotarim, Spinteri nomen ueteribus Graeciae e micis peculiare fuisse. De homine. bael baro de phrrte quin & Tragoediae authoe hoe nomine eelebris ab Heraelea cuius fabule duae,combustu, Hereules, S amata fulmine Semele legebantur. Is igitur Lentulus, & in Ru pratura,ne Cieean exilium pelleretur,summo studio eontenderat. Ut Cicero in epistola ad Osratrem,& non multo post in Consulatu,ut de exilio restitii eretur enixissime curarat, Quare Ciecillula orationibus parentem,& salutis suae deum non ueretur dicere qui post consulatum proconsul in Citieiam prosectus restitutione hane retiam sibi poti simu dema dari optabat. Cuius eausa Cicero solicitus erat ad modiim quod omnibus serme huiusce libri testatur epistolis. Belli ciuili, inter eisarem & Pompeiu sessi initio, se tus Pompeianas parte, dum Mento praeest de m cohortibus, adue tu Caesim deterritus, inde profugit, mox Corphinii cum Domitio inelusus,beneficio Caesaris, impetrata non sta tu,sed aliis quoq: Romania es Dibus uenia uixi qua tamen se abusus est ut in Acie quoq: pnarsalica eontra Caec re steterit. Hirtius. Et quo An mmeo mam hunc cicero proconsulem appellat,illud primo dixerim non paruu esse eorum lapsum qui rectum husui aleat . iuste nominis casum,& huies milium uitiant siquidem hae omnia pro sule propraetore proquestore,fecto D. Atistis , dicenda sunt,quod o salustii lectione ubi corrupti non sint eodiees aduertas. Sed diui Augustini in li- silaui. bello que de grammatica scripsi citabitur authoratas in haec uerba sie enim ibi. Abel itera uorali nullum latinum is iuncta praepositione masculinum inuenitur.Vt proconsule propraetore,Ergo iuncta praepostione fiunt latina,ut dixit,propraetore,pr quaestore.nam ueteres nominatauo calii pro eonsul dicebant. Attenden-
petieris ii res nullum nomen apud latinos virilis generis in e exire. Hae August. Proconsules autem primu Albo, & sp. Matii Fuso Conscreari oe .cum infeliciter re gesta in E quis dum alter Cos Romae dele mim habet. Quintiu primum proeonsulem suppetias laturum eollegae,decerni onde uero hoc nomen ductu, in uice eo lusum tela gererent & sane insignia pro consilibus prope eadem, quae&consulibus praeterqua quod seu tantum lictoribustiti eo neessu miis est. Is si prouinciae paratae praest quid agat quod sit ei ut ossi esu, late a Iurisconsulti, primo de eliis officio legas. Illud quod ad enxenia attinet scitu non indignum Antonini&Seueri imperatorum ca-Bent iam,& ne Omnino & ne semper neue ab omnibus aecipiant mittebantur uero proconsules priscis temporibus qui rebus militaribui praeessent,qualis scipio maior in Hispania & Marcellus in sicilia,qitibus qu niam sine magistratu esse uiderentur & q, proconsule nemo ad eam diem triumpharat, & q, amissa tantum reeti perarant negari triumphum placuit cum alioqui maximas res gessissent . plutaret ' in Scipione,& Maximus secundo,qui uero prouinciis praeerant quales erant Hispaniae,Atis,Cilicie hi omnes post gestu eonfulatu so te deligebantur. Adeo ut Cieer multo post gestum eo utitum Cilicia proconsul ierit, sulto: sequentibus temporibus haee dignit ac omnium maxima,adeo ut imperatores quoq: ipsi nee aliis maiorem dare possent,&sibi quemadmodum tribunitiam potestatem se proconsulare imperium &sus quintae relationas arrogarent. Argumentum primae epistolae.
ξntulo primum Cieero hae epistola quatum debeat,um quid de regii te, uel ad eius actum legatis, uel a ciuitatis principibus& praefertim a Pomp. tentatum Senatu': totius deinde sente
tiam suumq: ae in re studium S curam uel dehortandi Pompeii,uel aliorum excitandi, postre-- Senatorum diuersas sententias simulque malevoloriam quorumdam in eum animum,& im
minutam suam gratiam quod illi plurimum deberet,quodque eomplures gratistari se Pompeputarent explicat. Nulla tamen in re quod & abiens ipse & praesentes eius amici cognoscere poterunt, dem turtim sese pollicetur. AscyM 'ππ- π-o omni .Quoniam argumentu huius epistolae & sere totius primi libri iam taplictuimus,rgo satis fuerit pro more,quem hic semiare constitui, primo elegantem dictionum quorandam
vociliti Hira usum oponere deinde ordine eum explanatione lubtexere. Ego pronomen non nisi adem-eon estis phas m exprimi solitum in principio termonis magnam uim obtinet ad quam depingedamosi telum tu . N posuit multas uocales continua quae cu mora & prauitate'to nunciari uolunt, impediunt ' lenim sukum orationis,ut ego omni ossicio Re. Ossieni meit suum cuiusq: munus, ob 'uod 2 Q : et Hosaciendum ipse famis aut institutus si ut Oi3scium prseeptori, est prscipere discipuli castere,boni uiri gratiam referre,honae ciuitatu caduceatoribus & sum nati magistratib' obuiam prodire.Ob enim Ogieio praepositio duo nota propter & eontra unde ossicio, id est noeeo, quasi eontra id quod utile sit Deso. Pietas Pieta, addit ossicio obseruantiam quandam & uenerationem,& ita sere est in maiores,ut in deum patria, parentes, quos amater colere debemus,dieo sere,quia Virg.pietatem pro pia cit stodia ace tam caelo i eaelestibus in in- Correctio feriores dedit dicens Dii si qua est caelo pietas,quae talia euret.Quia ergo Cice.Lentiato nosollim ossicium, sed Erga etiam pietatem tanqua parenti impendit per εααio tibi .i .correctione addit ac potitus pietate. Erga semper beneuolentia sanitieat contra sere hostilitate utranq: assem one.Mihi ipse ta Ciee rariuime enim ipse ab eo Ossici ci componitur. Emeere est ciim effectu & eo stimmatione rei & itarius est quam necte Vitam aerebam, pulchra Oppugno coniunctio, m uita nihil si iucundius. Oppugnat qui uim infert, expugnat qui rapit & uincit. Creditores Eapugno sunt qui sua aliis eredui hoe est quibus aliquid debetur. Ordo est.O Len. Ego,inquit Ci satistacio omni officio.i debito munere ae studio erga te ae potima quod potius diram omni pietate.i. ueneratione & Obsernantia erga te caeteris omnibus. n oculis caeterorum omnium,aut quantum cateris uideri potest.
38쪽
ni HI, quia tantu me tibi debere puto,ut nullo officio aut pietate implere possim. Tata. n.est magnitudo, HVEzM ratio est iuperioris p positiois,& est sensus tua erga me merita ita magna sunt quonia tu minci coautem Ili 1 pter me, nisi impetrata restitutioe mea,ut ego pute uita mihi esse acerba & initi auriquia no possum in caulat id inicere qa cupis, sicut tu tecisti in mea quod cupieba. Metita dicunt prestita,ta quonia sunt tam mala Metitum quam bona pro loco intelligendu est,& meritu plus q officiu. Aeerbam insuaue & plena sollicitudine & horrida. Pute,cicissime. i. ut uita uideatur mihi iniucuta,quia n5 officio,& cstera.Ordo aute est. Tanta est magnitudo tuom meritorii, ut pute uitam mihi esse acerba, quia non efficio idem in causa tua uod tu in mea effe
Mihi ipse nuqua satissacio. Tata enim
est magnitudo tuorum erga me merito cisti,quonia tu no conquievisti de me,nili re persectaa. ruin quonia tu nisi persecta re de me no p M0 rς itu n om patria. De mea. propter me. De.
- -- --- Nam de anter alia significata Ppter signitica ut Terent.
conciuieuuti, ego F no idem Ita tua cau in Eunucto.Quantu me amas de fidicina hac. IN Gusa est icio, vita nulli esse acerbam pute. ιδ sunt. Facit attentu Lent .cum summa rei se exposi
ου o P . turum ostendit. oppugnat transatu est ex re militari. oppugno
In causa haec sunt . I ainmomus regis
ut enim dicimus oppugno nrbem tormetis,ita dixit Cilegatus aperte pecunia nos oppugnat. G. Hamomus oppugnat nos pecunia. . tentat lententiacuim tu aderas,agebatur . Regis caula li Mare,resistere, & quasi contra pugnam agere ea uia de- Priapug o
qui sunt qui velint,qui pauci sunt , om- s0di= Pr pugnam de dere,unde & propii Meu- Expugno
, la quae ad defensione nutrut,Et propugnacula bello Tunes rem ad I'ompeiuin deferri volunt, ta parant. ΕΨpugnare uero est ui S propugnavio uinc
re. Hammonius nomen propriu lNati qui nomane regis senatores peeunia corrumpebat,ut eo tra fautores Lentuli sentirent & dioerent deserretq: hane reductionem Pomp. potaus ' Lentulo. Creditores,quibus pecunia protrussa est ut regi saueant.Nam ut Cie. iura leon Creditori sultus ait,digestis, Si certum petatur, creditores non intantum accipiuntur qui pecuniam erediderut,sed omnes quibus qualibet eausa debetur,si eui exempto,uel lorato, uel eκ illo alio contractu debetur. ergo inquit Cie tractatur hare causa per eosdem fautores regis,quibus promissa sunt prρmia,per quos tractabatur eum tu aderas. Nam ut in fine epistolae ostenditur ante discessum Lentuli ab urbe iam rex eorrumpi coeperat, & hie est uerus lenius, neq: eompetitores est legendum. Possumus tamen etiam intelligere creditores qui pecuniam mutuam fidei regis credidissent. 1i qui sunt qui uelint, i cilicet reductionem. Causa regis, id eit propter ipsum regem. Qui pauci sunt.nam uolebant quidem pleriq: regem restitui, sed alii moliebautur omeso populi,& hi Lentu .fauebant,alii mouebantur causa ipsi ui regis ideoq: ut inriore honore reduceretur,deserebas hane reductionem Pompeio,utpote qui esset multo honoratior Lentulo. 324 P S E, cum eode p5dere ut ego,& usurpatisi tam in prosa oratione, in uersu. Ars enim e rit ut ipsis no P H Liple dicimus,ut Tere. ipsus mihi Davus dixit. Nunu plus habet negationis q no. Tata eni est post propositionem q primu ratione adiunxit.na quanq: partes habere debet argumhtatio,propositione,rationἴ,tationes cofirmationem,exornatione taeonclusione sue eoplexione. Nulla est enim tam loga materia Itia: no his facile eomplecti possit Enim idem est qd apud Graeos τὰ ratione causamq: sufferioris sensus Ossedit & eleganterseeundu loeu posside iit hie. Tata eni, aut tertiu,ut fatendu est eni. Primu uero aut quartu locu nunq tenet, nec in I positione locari potest .Quod autem ea legam 'epistola.Curem tibi hoc no gratificer nescio ne te sugiat illud no esse principi u epistolae, sed se posuit. n. ut quasi ronem adiungeret,q, in titulo P. Valeriti iura se sultum esse dixerat. Nagnitudo meritorum. Fuerat enim Tullius in exilium eiectus a Clo. & in Maeedonia exulauit ,& sexto decimo post fuga me se. T. Annii Milonis &Len.opa ab exilio reuocatus, maxima cu soria& gratulatione eluiu in urbem reuersus est de quo nune meminit & addit. Tu nis persecta re de me no conquieuisti. Meritii eni .pprie & beneficium amicoru sunt, & gratuito conserunt. Neritu etia aliquado resert ad MEA um malum cibi equiti adulatorum est,ut illud in Scena dictum. Obsequiu amicos,ueritas odium parit.ld etiam ad obs)quitia eos relatum imienimus,unde Quintil. Simul ut pleniori obsequio demererer amatissimos mei.Seruitium venditetuti ero seruitus est. Virg. seruitio enixe tulim',iande seruitia I seritis saepe legimus Pro meritis etiam biificiis di sh uitium cuntur ossicia,unde Quint. Duxit me similis aetas,euieerunt Oiseia,eoepit fides amante,odisse non potui. De me, propter me. ut Teren .Quantum me amas de fidicina hae. Idem finxit non uoce nee scriptura neutrum ni stulino disiungitudised quantitate. Constat autem prima breui quando neutrum est. Hora. in poetica.ln- Ερ elotiitum qui seruat idem facit occidenti,qn mas linti longa .ut Iuppiter olbus idem . hiscio digeri a facio, na ricio facere est in opere esse emeete uero persectam opera dare. Vitam .Haec a uiuendo appellata, unde dicit eui- vi atari,quas a uita discedere,& id uetus uerbum Cicero ex antiquisiitno poeta in Tusculanis se habet. Priamo pili , iuitam euitari, se compositu ut exanimari. Acerba Quauem & amaram Transsatio est, qliae debet esse mo- ΕΔ hi modesta, prudes &cum ratione in rem consilem transeat, ut nune e pomis aeetbis ad uitam. Putem steqiaen pii citius in fine clausulae lorandum esse uerbum, uel in hae epistola quis iacile intueri potest. Omnes enim ut uide Disputo. inus) huius epistola partes quodammodo uerbis clauduntur Quod imitari debemus suantum ad aures pertinebit quae in his consulendae sunt. Et Quint.inquit.Verbo sensum claudere multo ti compositio patiatur optimum est. Putare enim existimare est,ut putares non unq accidere posse& conferre rati nem. Plautus Putatur ratio cum argentario. In purgandis etiam arboribus putare dicimus unde nastitur disputare, quod est eiectis & purgatis erroribus quae eum ratione dicta sunt colligere. iN causa haec sunt, doeilem facit. Sed quid causa si quid ue inter causam & questionem intersi non ignorare pulchrum est. Omnis materia quam oratores agenda aeeipiunt aut peeuliaris est aut generalis. Si quidem peculiaris fuerit, eam Graecibus . Inominabunt. Latini causam dicent,quaesie diisnitur.Causa est res quae Dabet controuersa in in dicendo posita, causaeum certarum personarum interpostione,iat s dicas,Ptolomeus est in regnum a Lentulo reducendus. sin uero generalis extiterit a C eis dicetur ei. e. nostris uero appellatur quaestio,qua sic dissintvt.Questio est re, Quaestio quae habet controuersam in dicendo positam sine certarum personaruinterpositione, ut si dicas tegi expulia A ii se restituen
39쪽
Ratio se resistu edum imperium , aliter eausa est impetus animi ad aliquid peragendum, & differt a ratione. Ratio
est,ut inquit Marius ordo gerendarum rerum ex causa uenientium ut quid quo loco iacias aut dicis no ignores.sane ueteres caulam pergeminum iliaribere conlueuerunt, ct in sepulchro Bibuli eaussa legitur. Et alibi. Rei gerendae causa. Qii intiliantis de hae meminit tune geminatur, quando iudicet inter duas uocales longas media ponitur,aut post uoralem longam, ut caussa, cassus,divissiones, dissignatores. Hammonius, praeparato per exordium auditoris animo aia audiendum narrate incipimus ex ordine quae gesta sunt. Stetit Cieecin thethoriei, nos facere docuit, Eil haeeliuγω iet,quam Latini narrationem dicunt. Huius uirtus est,ut
breuis dilucida S ueris milis sit. Narrat igitur quae in senatu de reducendo in Aentum Ptolomaeo acta sunt, postquam I. erat. ad audiendum parauit. De propriis personamim apud Graecos nominibus se habeto. Pauca aut nulla esse omnino sine alterius rei signifieatione ait Hippolytus ideo appellatus quod fuisset ab equis dissolutus --equum uia soluo signiti eat:aliud certe fuerat nome prius,quod est ab hoe obseuratu. 5ie Hector dictus quod solus haberet sit, sua de sensione patriam, quasi defensor S tutor patriae.Quod lentit Pla. in eo libro qui κ ατ n lios Oxoniniat inscribitur. Ait enim Hectore ideo appellatum, φ urbe oontra hostatim impetu tonuerit, patriamq: defenderit unde deducitur habeo & teneo fgnificat. Tenere uero proprie est gubernare, tueri atque defendere. Vnde Varg.Omni ditione tenerent. Et in summa eustos Tarpeia Manlius aree Stabat pro templo,&capitolia alta tenebat.led Hom. huius nominis significationem dilucidius explieauit ut Solus enim hie seruabat urbem &moenia longi ambitus. item solo stabat Hectore Troia. possem de ii innumerabilia dieere sed ad hammonium redeamus. Hoe nomen ab arena dieimus appellatum, Hamoni' quam Graeci α μον dieunt unde & Iuppiter Hammon,quod in arena Libyca coleretur, nominatus est. L E-MPius G A T V. s. hune optes s Barbati ambaleiatorem dicere consueuerunt,nos latine letatum & oratorem nun-Duo genu curamutised legato in duo sitiit genera . Vnum eo mim quia f.P.Q R imperatoribus dabantur ut non opira legato-lbium Nata mento, sed imperatoriam maiestatem in exercitu ablente Imperatore retinerent ,& eustod αrum atque rerum ges 'artim eognitionem legatis imperatores eo minittere solebant,propria tam e iurisdictione uti non poterant, sed duntaxat quae ab imperatoribus mandabantur. Et si contigisset , imperatore, in prouincia moreretur, mandata tamen tibi negocia terati eiugere debebant. Alterum eorum de quibus Var. sietit. Legati qui lecti publice,quorum opera coti filioque uteretur peregre magistratus, qui uenuncii senatus aut populi essent. Hos etiam ORATOR Es dicimus ab oranao,ia est agendo, quoniam reipub. & aliorum mandata peragerent. unde Virgil. Centum oratores anguila ad increta regis ire iubet, quos Graecinis Hordiciant. Aperte nos oppugnat, quoniam egus a peeuniarum largitione multi ab eo senatores eorrumpebatur. pecuniam non hic tantummodo pro nummis aecipimus,sed maiores nostri omne diuitiarii modum si, b h peeunia mine colligebant. Dictam peeuniam a peculio,&ia a pecud: bus appellatum uoluerunt,quibus eonstabat an-reetilium t quorum uniuersa substantia. Aperte huiusmodi adverbia a dativo formantur o in e uerib,ut docto do-
pugno cte,optimo optime. lnde illud e in nominibus praeter bene & male semper longum. Oppugnat , insectatur, h, pugno hec uerba ita disserunt,iit pugnare non ad loca sed ad perlonas reseramus,non enim lata ne dicimus, pugnaui oppugno castella pugnaui muros sed pugnaui teciim,cum hostibus,cum seris. Εκ pugnare uero ad perlonas & ad ioca,
licet ad personas non ita sit in usu ut Expugnaui urbes, expugnaui naues, unde Liui . Vna duas naues expugnauit. Et lustinus occupata arce Taretinorum expugnatri ueteribus ineolis. Oppugnare autem ad perlonas
ct loca ut Oppugnatii urbem id est contra urbem intuli ut hi Pecunia nos oppugnat, hoc est inlectatur largin is fio tione pecuniae nos opprimere. Repugnare uero est pugnando resisterea quas pugnando te opponere ne os imbuetia sindatur. At propugnare est procul se di fendere.tinde propugnacula nuncupantur quae ad de:ensionem sunt ula . iacta.vi .propiignacula bello Tuta parant. Res agitur per eosdem ereditores, hoc est expositio ista secu-cied io, niatu in per eos iit.qiai regi pecuniam mutuant. Quod & Ciee. in epistola ad Qu. fratrem his uerbi, ostendit. In ea re pomp.quid uelit non despicio, miliares eius quid cupiant omnes uident. Creditores uero regi aperte pecunias suppeditant eontra Lentu. Qiii ergo competitores hic legendum putant, ex hoe re errare eo oseant sed sunt creditores non modo qui peeuniam alicui credunt & mutuant,sed quibus ob rem quispiadebet ut uendisti milii patera sestertio non dedi sestertium,e lectus es ergo meus creditor qui debeo tibi fellertium pro patera,& est hie consutatio,ien .enim dicere potuisset, qui sunt illi creditores res podet hi sunt, qui erant eum tu hie aderas. Res enim maximum habet in lingua latina principatum .interdum pro eo quod pol pida odi' sdemus accipitur,ut iuue. Res minor est hodie here quam fuit. Aliquando pro imperio, ut virgil. Res Aga-Actoi memnonias, uictriciaq: arma sectit'. Nonnunqua pro utilitate.Terent. Si in re est utraq;. Saepe pro negocio&eaula,& maxime capitur apud oratores ,& inter factum & rem hanc differentiam ponunt, ut Res illa st quae certam sui sormam S speciem ei rea eognitionem retinet iactum uero si quiddam confusum & ineertum. sic etiam ago innumeras sinis rationes amplectitur uel in primis significat ducere,&graecum est unde praedagosus puerorum ductor.Interdum ante se pellere. Virg. Potum pallas a te T: ture,& recitar ut acta ludis Nega lens biis, inde actor recitator & orator,&actuos mimi nominantur,i;gnificat etiam loqui,ut Terentati Adelphis,Est ne is de quo ageba &fugare ut vim in Georg. Nembris agit atra uenenis,& rependere, ut eum dici mus, Ago gratias. Sed agere animam est mori ut Coqius ad Cl. Hortensus cum lias litera, se ipsi animam agebat id est moriebatur. Et Martialis . Cum nil est quod agas Nevole agas animam, & hoe loco agere est S c re. Regis causa,propter regis petitionem . si qui sunt qui ii et in hoe est in restitutione illa regis si qui sunt
qui uelint ut redueatur,omnes isti hane euram Pomp.deferendam uolunt, tanquam homini in ciuitate primario , sed admodum pauci sunt qui uelint huiusmodi reductionem. Rem,curam d. reductionem regis. Ad Pomprium qui inter ciues erat illustris & maiori, aut horitatis tigratiae quam Lentulus & illum intelligit qui cum Cesare de imperio eertauit,& tandem iussu Ptolomaei in Aegypto profugus occisus est.
io, pr. v. in C REDITOR Is, hoste Rabiritim posthumum & reliquot eius socios intelligi uult, qui regi & priusquam regno pelleretur ut regnum stabiliret, Spost expulso ne datae deperirent pecuariae, magnam pectiniae ultra crediderant,qua magna senatus pars eorrupta languebat. Ciee pro pol iliuino,pullus interea e regno
Ptolom rus dolos, eonsilii ut dixit sil lla, id postquam iniit Postium iis Romam uenit huie egenti & roganti hic infelix pecuiuam credidit, nec tum primum, nam tunati crediderat absens quaeque sequuntur alia. Actuosi
40쪽
Qu/m posthumum a Memio acte tum Cicero luculenta defendit oratione. Docens nee culpam eorrupti se potati, Miu, I ictumiana messie iee quὀd ille necessitate compulsus dioecetes fuerat regis palliatus dandum homi ni uitio.Quod ex Ci .epi.quoque ad Q fratrem manifeste colligitur.
1n ip s Ε, id est egomet Nunquam sitissacio mihi id est in oeulis meis,aut iudicio meo. pulchre quia repetit AscIN.
uerbum titisticio omittitur particula at,sed,uem, aut, terum &e. Affert causim dicti,& est optimus modus orationis,dum quod sequitur praemissi eausam affert. Enin id est,quia, magnitudo tuorum meritorii erga me est tanta,ut quoniam tu non coquieuicti de me, scilicet restituedo ab exilio in urbem. Nili re perfecta , id est donee me restitutum uideris Quia non emeso in Guia tua id est quia non essecio,te uoti eompotem,putem uitam esse aeerbam mihi.Haeeteilieri ouae diram sunt in ea uti,scilicet quod non idem emeto. HANNONIVS proprium est nomen legatus regis, cilicet Ptoleme id est quem rex Romam misit ad solieitandam reduetionem 1ui per Pompeium.Oppugnat nos d est contra nos pugnat aperte pecunia id est laegatione pecuniaria, qua senatus corrumpebatur. Res.l.lis &controuersa. Significat enim sine adiuncto li- , tem,uenerem & diuitias item ut hoe loeo, Venerem ut rem habuit eum. uxore,diuitias,ue re sine nullii, eri Cum adiuncto autem uaria notat,ut res literam respubliea res militaris Scin te autem genitivum rerum pro imperio poni censet Valla, ut Lacedaemonii diu rerum potiti sunt. Ego potius subaudiam ablativum imperio.Nee mirandum si tam uarie accipiatur,cum authore eodem Valla plum nomen tes sit unum, ae uerutranscindens de omni ente dicibile. Agitur per eosdem creditores scilicit regis .i. qui regi pecumam crediderant. in Aegypto, d in urbe quam ut reciperent summopere curabant regem potenter restitui, sunt tamen qui creditores at eunt eomminarios esse quibus litis decidendae negocium commissu in suerat, per quos agebatur cum tu aderas. Si qui sunt qui uelint super litem dirimi.Causa.i .ex utilitate & uoto regis, qui.s id uolentes sunt pauci,hoc dicit ad eonsolationem Lentuli, Omnes uolui rem . de qua lis est,hoc est, reductionem regis Aegypti Deferri ad Pompeium .i .honorifice committi Pompeio.s. Cneo cognomento magno.
E N A T V s. Sensus est,senatus comprobat ess- HVBER. niam religionis no propter ipsam religionem,sed propter odium quod rex in sua largitione s hi conflauit.
Neque enim omnes senatores erant eorrupti. Calum- Caluntaniam quidam ereponui falsam interpretationem, quod cauillatio mihi non placet, sed potius cauillationem i. frustatoria Largitas
Senatus religionis calumniam, non re
ligione , sed inalevolentia&illius Regiae largitionis inuidia comprobat.
cotentione. Nam senatotes no duo modo Si llina ear Latritio mina interpretabantur. Probant igitur ne cum Gerci inuidia tu reduceretur,non tam ut tuerentur Sibyllae sententiam quam ne deserretur Pompeio qui tune plurimum Relinquo in ciuitate poterat,&Po. Roaexercitus imperator erat. Illius hoe nomen in eontemptum dictum est. Largi locu precitionis. l. pecuniariae corruptionis nam largita, dieitur rationabilis,& diffinitus libera litatis esctus, largitio bus uero uitium,cum ob iniustam eausam ali uar itur. inuidia,Odio,alias uero dicitur dolor alienae fel)eitatis. Conterio Comprobat,suas sententiis ammat. Pompeium,& hortari ut atrii eum. Orare,ut si aperiorem. E N A T V s religionis calumniam Omprobat.Altera constitatio est. Len. enim Aeete potuisset postquaomnes pro Pompeio senti ut ut dicis. Senatus autem cui assentit Hr,a quo uult ut reducatur Ait Cie.s nec tibi nee Pompeio Senatus seuere uidetur, sed libros sibγllinos praeserendos, &quod ipsi praecipiunt faciendum Dutant. sed quare calumniam dixit teligionis.quia te uera de reducendo rege non loquebantur scripta sibyllae. Sed ne Romanus exercitus in terram Aegyptum prodiret, & isti dolo interpretabantur mentem sibγli ne rex redii retur.hoe autem faciebant propter corruptionem regiae largitionis, quoniam maximam ex eo infamiam Po. RO .consequatur.Calumniam igitur noti pro stia peculiari sgnifieatione, sed pro filia interipretatione sumamus.Calumnia enim duo signitica caliditatem, ut Cic. saepe optimas cautis ingenai calumnia ludificari solet,& mendacem qitandam intimationem unde calumniari latio crimine ac tire,& eauillari, &ealumnia pro cauillatione dicunus, in qua etiam fgnificatione nune accipiendam putarem. Non rebrione, sciebant enim non uetari omnino teligione ne rex redueeretus, sed ne exercitus in Aentum proficii retur.poterat enim sine exercitu reduci, ut paulopost ait euertitum religio tollat. S E N A T V 5,quem Graeci συγκλMix,uel σωγκλm ou dicunt,nostri senatum appellant.Qui aute in eo erant senatores dicebantur apud Lacedaemonios uero ait Cieem qui amplissimum magistratum gerebant,ut erant se etiam irino,rωκοι appellabatur.Hos primo Romulus centu creati it,quos a similitudine curr& ab honore patres,ab annis senatore uel ut ait Plin. a pietate patres appellauit. Additi sunt inde centum & minorum gentium patres appellati. Tantae erat authoritatis senatoria dignitas,ut ne reges quidem aut consules, aut alius magistratus inconsulto senatu aliquid moliretur. Et Tullus Hostiliui diruta Alba simatorum ordinem expleuit. Tune Tullios, semilios, tantos,soganos,Curiataos,Cocilios in senatorex ascripsit.in senatu uero ante quintum de vigesimu annum ascribebatur nemo,nisi praecellenti aliqua uirtute suisset ornatus. Senatorii uero tria tenera patricii, pedarii, insiti.A patribtis enim a Romulo constitutis ,&patribui minorum gentium pereeniores & alios admissis,patricii nominabantur.Pedam qui sententiam in senatu dicere non poterant sed in aliorum sententias pedib usibant consentientes.siue pedam ad illorum disierentiam qui sella euruli in senatum uehebantur,& ips pcdibus irent necesse esset. Insti uero quos alio nocabulo legitimo, dicimus, erant qui decreto tantorum omnium senatui ascribebantur. Esse praeterea inquit Varro equite, quosdam quibus dicendae in senatu sententiae potestas non esset, tametsi in senatum a Gedere possent a in aliorum sententias ibant, & hi erant qui nondum a censoribus inter senatores astripti erant,licit stinoi pluribus ante magistratibus suissent. Religio cultura deorum est 2 metus . tune Virgil. Religione patrum multos seruata per annos.Connexa enim sunt ista religio & metus nam ex timore nata est religio, ut statius ait. Primos in orbe deos fecit timor. Hinc pro timore resipio,ut Terent milia nihil esse religio est direre. Atque inde appellatam Masurius Sabinus scriptum reliquit,s propter lanctitatem aliquam remota ae seposita a nobis sit tomen a relinquedo dictu,tanqua ce