M. T. Ciceronis, Epistolae familiares, cum commentariis clarissimorum uirorum, Hubertini Crescentinatis, Martini Philetici, Io. Baptistae Aegnatii, et Badii Ascensii. Item Georgii Merulae Alexand. & Angeli Politiani obseruationes scitu dignissimae. H

발행: 1545년

분량: 757페이지

출처: archive.org

분류: 로마

61쪽

Nunc

Cupio

pratum & bonum uirum, eum causam meae restitutionis fideliter & amanter egisti , ut ostendere, quantum beneuolentiae tibi deberem &qd mihi agendum esset si usu uenitet. Alterum ut erebro te certiorem iacianti Vt quonia ordo est alterum laeto labenter ut loquar q saepissime tecum per literas quoniam interuallo locorum & tempora disiuncti sumus.interuallo, spatio,& tam ad tempus ad locum tesertur ideo addit lo Hidi temporum.Loeorum.quia Roma longe mirat a Cilicia. mporum.quia iamdiu te no uidi, &quanuis noadmodum longum esset tempus,tamsi ex afi ictu amicitiae ita diuit Distincti,ditiis separati,ut Virppri. Aes. Atq: Italis longe diutinim ut oris.Quo.s loqui tecum per literas. Quantum expectabis .i.quantum tu voles& del3derabis. id erit causici.ea erit causa, ct ornate per genitivum daeitur, & pronomen ad eminim in substantulum eonversum ut hoe literam in ad te dedi.i. has literas .Eius generis, eius conditionis.Committere, eredere,& aliorum fidei tradere.ut Teren. Ovem lupo commisisti Critorum fidorum,ut Virg.se . Aeneid. Tquidem per littora certos dimittam. Potestas,facultas. Recte tuto. Dem,dare possim. Non praetermittam scilicit ad te literas dare.Quod stare uis. responsio ad aliam partem epistolae Lentuli,in qua petebat a Cicerone seri certiosiquo animo quisque in senatu erga se esset.Qua fide, quali fidelitate, & est fides mandatorum s datae tio uel Obseruantia.dicta ut uoluit Cieero in quarto de republiea,& prio de Oisciis,quod fiat quod dictum est. Dissicile est dictu i memoram,id est dissicile est exponere. De singulis i. de quolibet sngulatim, di separatim.illud unum. ordo est audeo scribere illud unum nune persecta re quod sρnificavi tibi sepe signi aut evitet ostendi Quosdam homines inuidisse dipni .i. doluisse, , consequerisqaane dignitatem Qui debuerunt Guuare, quia eras bene meritus de his, Ec ipsi tibi fidem dederant. Simili mam rationem , uda smilem causam.Tui temporis nunc, nune aduerb.temporis pro nomine posuit. Tui temporis nunc.q.d.tui temporis prςsentis,& quasi nucini,si latinitas tale adiectivum pateretur,ut crassini In re diss7. quia mihi in salute,tibi in dignitate,&sibauditur audeo scribere simillima suine rationem & c. Palam,aperte. OppugnarEt, tibi essent aduers &infesti. Causa rea pu .non odio dieque utilitate tua. Authoritatem,existimationem.Non tamemores essent uirtutis tuae id est non tam recordarentur,q, recte egisses semper, nec tam respectum haberent tuae uirtutis. Quam essent inimici laudisci.ς dolerent laude tua. Ut perseripsi antea.lan fine epistois quae incipit.Τamos. Percupidum,amatorem, nam cupere pro amare ponitur, ut Terentan Andria. Vel v ipsi bene eupio Glbeerio,ponitur tamen consequens pro antecedeti,quem enim amamus,ei bene cupimus. studiosum fautorem . nam studere fauere signativit,ut Nub.xii.meta Cui studeat deus omnis habet. Ex magistratiabusuqui magistratum ossicium ad muti strant Argumentum sextae epistolae.

Hi tuas literas Lentuli literis fesponsurus Cie. ostendit in eo ς & erebriores literas miserit,& magna:

semp beneuolentiae argumeta dederit,iure id a se amoris gratiq: erga illum animi testificatione factu. Tum qua hoim ii olutas,que fides sit, quatu invidorum ritu dissimulatore aptitii me docet.Quo Hortensus,&Lucullus ex eo nlularibus aici quo egieri.Qtio ex magistratibui Rutilius, suo deniq: Popeaus .QuεLutorem,auditoremq: ad ola fore pollicitur.Sed di quid de regia restitutione, ex sua, Pompeiiq; sententia tentandum existimet costium das,ita admonet, ut ex eventu re titutione illa , aut multum infamiae,aut multum laudis allatura putet.in eo uero quod de samitiaritate intonii, de Clodii imbecillitate sibi gratuletur, nihil sese admirari,si ipse ut optimus artifex suis potitsimum operibus delectetur.utcunq; in st,incredibilgesse quorunda improbitatem,qui sede pristina lua uoluntate,no tam,ut dignitatis oblatus uideatur, et ut &Ialutis rationem aliqua do habeat depuleriti qui sene eundem aim in ipsus oppugnanda dignitate,quem in Ialute sua dissimili tamen in re, deelatarint. Hortatur demum illum ad nee sorti animo, di electo des oleiεda, contra ad omnem gloria eonsequendam,qualis mp.status fit,edoee simulq: in eo,q, de filis nuptiis tibi gratuletur aumanitatem laudans, ut filium suum tum aliis bonis ambusdum precipue sui imitatione erudiat, . 1 a se mirabiliter amari fatetur. Egi tuas literax Se. Respongens epistolae Len.dicit se merito,& Iibenter de rebus Le.ad ei tinscribere. polliceturq: se nullu certum nuncisi praetermisium mina an certo credere taleis lite Iras non si tutum,quin ei ad Le literas det. Reiicit deinde eulpam qua Leti uota dilata, ae imgdita iunt in quorundam perfidiam,tum laudat φ ad PO.humane scripserat.Tu de rege re-ueendo costium suu aperit. Tum perfidia quorunda de tellatur,&tandem Len .aduirtutemaeeendit. Est aut toga& ita ae rate seripta epistola. ordo est. Ego o se .legi literas tuas, quibus scribis ad me,sratum esse tibi, , certior nas crebro per me de olbus rebus & su p. v pipicas i .agnoseas facile,bnuolentia meam erga te.Quorum a iteruae ut diligam plurimum te,neeesse est mihi facere,si uolo esse sis talis,quem .i.qualem,tu uoluisti me esse,alterum.sut certiorem faciam, facio libenter,ut quo tua nos sumus distium interuallo. ianterstitio,& distatia loeoru & tempora,no quod sint diuersis tepor bus,sed quod no uno tepore eadem audire de uidere possuhego colloquar q sepissime tecti P literas. me lioqui iecit m p literas si fiet rariusq expectabis erit eause, quod meae literae non sui eius gnis,ut -- dea eomittere i .eredere di dare tabellariis eas temerea an siderate Quoties potestas.i facultas certore holmerit mihi 'uibus da i.eommitta.recte. ime periculo no praetermitta sup ad te dare.Quod tu uis scire qua fide id est fidelitate,&tioluntate sit qui': in .i.erga,& aduersu in te est dissicile dictu. ivit dieatur de singuia Ego audeo scribere ad te illud unum,qucris signi heaui antea saepe tibi,nunc quoq:.Letiam nun re perspecta,& copitia, qtiosdam homines,& mole eos, qui & debuerunt maxie,& potuerunt plurimum iuuare te inuidisse ue hementer dignitati tuae, di s lima ronem tui temporis nunci.quod nune est,& nti tempori, quodam sitia se in te disimili,quia in dignitate tua,&in salute me ut sup.ii. quos tu laseras causa reipu. oppugnarent te, illi quoru defenderas authoritatem,dignitatem,& uoluntatem,no essent ta i tatum memores uirtutis tuae. q.i. quantum essent inimici laudisTtuae. Quos uidem tem re,ut perscripsi, aut scripsi, antea ad te ego cognoui Horiens iam percupidum tui. . iuuadi,&Luciillum Hudiosum tui Ante m. i. sed, ego cognoui eramagistratibus. i.qiri tune magistratu singebantura uvium Rutilium,& fide, S animo singulari supari te.rt ii

quas dicat quid de tua fideac animo in Lentulum lentis Cicito titin in id mitius sinsulari fide, aut animo ii cum es uti uici,q Rutillus Respondet quas tacitae obiessioni e s dicit.dixi Rutilium singulari fide.

62쪽

LIBERNam nostra P pugnat io,ac desesio di ni

tatis tu e ypter magnitudinem beneficii tui forta iste pleri'; officii authoritatein maiorem habere videatur, et sententiae. Praeterea quidem de costularib' nemini

XIIII.

FDPR Opugnatio ae defensio,declaratio unius per al- HUBER. terum nam .ppir gnatio eadem, quae S desentio nisi Propuga v detensio quomodo fit, propugnatio per contentiC- tio. De in . Usticii tui,an me collati in restitutione mea, di est Detenso

selus quod pro te facio in dendenda tua dignitate, uidetur fortasse quibusdam potius me fieri ex ossicio, &ex debito accepti a te magni benefleta, et quod ita sen

tiam,& iudicem te mereri. Sententiae. cogitati,& penta iati iudicat. Praeterea,praeter lii pradictos. Praeterea interia

dum est simpliciter adverbium ordinis aut temporis.ut apud Hora li.pra.1ermonum. Praeterea nec se,ut qui Praeterea tollatia ridens percurram .interdum habet in te pronomen,tam singularis,q pluralis numen inela sum. singulati, ut Virgi.si duo praeterea tales idaea tu viset Terra uirosci. prster eum. i. Aeneam. pluralis, ut hic praeterea.i.praeter eos,apud Cic. pius.& significat non solum pister eos uel eum, 1 ed etiam praeter te, ut te doctu existimo prsterea neminem a. prster te.& signa sicat prater me ut mihi credis praeterea nemrm.1. priter me. de eodem modo significat praeter nos,praeter uos,praeter illos,& est aduertenda hae significatio. possvn esse tectis nemini sudat. i.neminem possum uere dieere tibi praestare officium aut studium , aut animum amicum,nam testium est uera dicere. Et eni Pom. solum Pom Geipit de quo dicit te no posse iudiea H LR're,quia raro sierit in lenatu, agebatur de rebus Len. A me prouocatus,a me inuitatus S ad loquendum de te deductus.Communicarea.me participem tacete,me in conferre.Cui Pom. Proxime,nuper ne. Quod a. quam rem ciuisse periucudam . vel quod intellexerim .icinquantum intellexerim. Mihi quidem, laudat Cl. Le. φ po in .a se alienatum humanissimis lueris sibi reconciliauerit,& retinuerit. Humanitas. i manluetudo, siue facultas,que niaxie deret holem,uel pro eruditiotie, & Humani doctrina ponitur.Dicit enim Au. Gel. Humanitas pro- prie est eruditio,& institutio quam in bonas artes dicimus, quas qui sinceriter cupiunt,appetuntq:, hi sunt maxime hii manissimi huius .n .seientis eura, Sc discisina ex uniuersis animantibuι uni homini data est i- eoq: humanitas appellata. Vel samma potius sapientia. correctio est,nam plus est sapientia, qhumanitas,si quidem est sapientia humanarum diuinarumq: rerum eognitio,& moderatio. Non iucunda 1 .ssuit. Sed admirabilis i. magna & laudabilis. Visa est, & ititelligitur admirabilis.vitum .sPo. Devinetiam astrictu eonvinctum. Nonnihil ,aliquid. Suspicantem, male opinante. Vel.i .etiam ut Vir. Vel Priamo miserada manus . illa epistola. squam nuperrime miseras. Cum semper.iΔ soperisti spiciosissimo tempore Caninii .i. quo tempore omnes iuspicabantur Caninium intercessisse senatust.

pro te facto,ut faueret pom ut uisum est in seeunda epistola. Perspectus eognitus, Lectis tuis literis .i .postu legit tuas in s.ornamentis laudibus,& honoribus.1 op Ropugnatio f& desensio , nota huiulcemodi notae Io. BE.v. maxime a Cicerone in epistolis ustirpari lcitetit. s Cis non saepe fuisse in senatu, uidetur tempus id innuere, Pompeii quo Po ducta Cornelia,que. P.Crasso Narci filio a Par infamia. mis interempto desponsata fuerat, ocio degeret procul ab urbi, inolestiis, in hortis,& amoenioribus italiae locis freques non sine aliqua lita infamia, τ eum resp. seditionibus agitaretur, ipse uxori uacans, teip. ram abiecisset. ON A N nostra propugnatio.i. eoneertatio pro te, ac denso i .protectio dignitatis tuae uideatur fortasse se Aso m': habere maiorem authoritatem ossicia .sdebiti persoluti sententiae fuero iudicio ad te latae propter magnitudinem beneficii tui. Hoc est quia Omnes nouelut me tibi plutimum debere eo quod te reserente ab exilio reuocatus sum, minus ereditum est mihi de te praeia

possum , aut studii erga te , aut officii, aut animi amici esse testu. Et enim Po-peium,qui mecum saepissime non sola a me prouocatus, sed etiam sua sponte de te communicare solet, scis temporibus illis non saepe fuisse in senatu. Cui quidem literae tuae, quas proxime miseras quod facile intellexerim periucundae fuerunt. Mihi quidem humanitas tua, vel simina potius sapientia non iucunda solum, sed etiam admirabilit uisa est

V irum enim excelletem,&tibi tua praestanti ineuin liberalitate deuictum non

nihil suspicantem propter aliquorum opinionem suae cupiditatis ab te alienatum , illa epistola retinuisti, qui mihi cum semper fauere tuae laudi visus est etiam ipso suspiciosis uno tempore Caniniano, tum vero lectis tuis literis perspectus est a me toto animo de te, ac de tuis ornamentis& commodis cogitare. Quare ea,quae scribam,sic habeto, necuillo re saepe communicata ide illius ad te sentetia at authoritate scribere. Quoniam senatusconsultum nullum extat,

di aut officis,aut animi amici erta te. Etenim. quia certe tu scis Pom. qui toleloqui mecum de te sepissime, no solum prouocatus.i .excitus prius ab hoc a me, ted etiam sua sponte4.a nulso prouocatus,leis inquam Pompeium non laepe fuisse in senatu illis temporibus scilicet quibus de tua ciuia agitatum est & ita tacite Pompeium purgat,Cui scilicet Pompeio quidem .i.certe literae tuae,quas miseras pro

xime,quod dicunt ultimate,tuerunt i eriticiindae. quod. i. quam rem,mo Intellexerim facile. Quidem .i. certe,

ut de Pompeio taeeam humanitas uel potius summa sapientia tua uisa est mihi non solum iucunda, ted etiaadmirabilis .i digna admiratione Enim id est quia tu retinuisti scilicet in amicitia,dla epistola.squam proxime ad eum dedisti uitum excellentem, & deuinctum id est obligatum tibi, tua praestanti liberalitate in eum, si spicantem

63쪽

EPISTOLARUM FAMILIARIUM:

suspicantem nonnihil ,immo multum de alienatum 5.alienu semim,S auersum ab se, propter opinionem ali- . quorunt.cupiditatis sexa.quam quidam habuerunt de cupiditate sua reducendi regis. vi. . Pompeius. m l .ita sit,er ivlus est mihi semper fauere laudi tus, etiam ipso sulpiciosissimo tempore Caniniano a. m Cani- ω nius,&Cato rem ad populum resem uoleban eo quod patres conscripti tibi lauere uidebantur tum uero .i.tunc precipue,& quasi ad uerum .iectis literis tuisa.postu legerat literas tuas, ipse Pompeius perspectus est

a me cogitatur toto animo dethac de ornamesis, ac commodis tuis a quomodo te aut ornar aut commodo

aliquo allicere possit. Sic habeto,sic credito, sic existimato.De lententia it ad est ex illius iudicio. Et authoritate.luasione id est erede me scribere ad te ea,quae scribam ita iudicare.& suadente Pom. Quoniam senatui consul dongum est hyperbaton,& obscurus aliquantulum,& difficilis ordo ideoq: explanandus est sic ordo, quare habeto me scribete tibi,quae feribam ex lententia Pom .ste.qui teneas Cyprum,& Ciliciam posse perspicere, quid possis eisicere,&consequi.Quoniam nullum senatuscon. extat quo reductio tibi sit adempta in quoniam ea aut horitas,eui intercellurum dcc. Extat,apparet. perscriptum est. ΗΟΞ R. 3 QVo, propter quod . Adepta,sublata,ut alii mandetur. Laq:,1 libauditur etiam,quoniam intercessum a Catone S a Caninio, ut supra uisum est. Ne quis omnino nam erat perscripta aut horitasci. suasio&sententia quorundam senatorum,ut ne quis rege omnino reducereta .nec Pom.nec Len. nec quispiam alius quod magis ex iracundia quadam horum senatorum et exuero iudicio,&constanti eonsilio tactum esse Cic.dicit deoq; non hi alere.Tantam uim habet. i.tantum ualet .stia diu uoluntas. Iratorum hominum ,& ideo non possutrecte iudieare.Quam consiliu prudens deliberatio. Teneas,gubernes. Cyprum,& Ciliciam, his enim duab' praeerat Lentulus,quae sunt uicinae Aegypto.Consequi,obtinere. Facultatem,possibilitatem eius, quod sequitur. l. ut possis tenere Alexandriam. Atq; Aegyptum.Lili, ire in Aetyptum. Esse, interesse. Tuae dita. 3 α. .

inst quo reductio regis alexandrini tibi ado

pta sit,eaque qua de ea re scripta est authoritas, cui scis intercessum esse , ut

ne quis cino rege reduceret, tanta vim habet ut magis iratorum hominum studium,q constantis senatus consiliu effeVideatur,te posse perspicere,qui Ciliciam Cypru 3 teneas,quid effic ere, quid consequi possis:& si res facultatem habitura videatur, ut AlexandrIam atque

Aegyptum tenere possis, effe& tuae&nostri imperii dignitatis, Ptolomaide aut aliquo propinquo loco rege collocato, te cum classe atq; exercitu proficisci Alexandria,ut ea cu pace praesidias'

firmaueris, Ptolomanas redeat in regnuita fore,ut per te restituatur,quemadmodu senatus initio cosesuit,& sine multitudine reducatur,que admodu hcies re

ligiosi Sibyllae placere dixerunt . Sed haec sentetia sic & illi & nobis probatur

Vt ex eventu holes de tuo consilio existimaturos viderem'. Si cecidisset, ut volamus & optamus, es te sapienter& so

titer,sin aliquid essct offensinn, eosde illos & cupide & temere secisse dicturos

ut potui honoris. Et nositi imperii Roma Te proscisci.i

ire.Cum classe atq: exercitua. m omni apparatu mi

litari.Collocato Rege.i.posto rege, interea du tu ibis Ptolomai, AUyptu. Ptolomaide, quae usis est Pentapoleo, inter Aegyptum & mraeam,olim teste Seruio,& Stra Baree ne,Barce appellata. Aut propinLAegypto.Vt Ptolomae

us redeat.1 In patriam. Cum,i. postqtiam Eam.1.Alexandriam, quae erat irata Ptolomaeo,quem expulerat, ut diximus in primo argumento. Praesidiis a. tuis militibus

Praesidium posti, ad tutelam loci anteq Rex reducatur,nam prisdium dicitur quod eo nitur ad tutelam allevi' loci, uel personae ante perieulum & dicitur a pre,& sedeo .est ausubsau tem quam dicimus mutationem loci uel persona. Subsidium uero, quod datur in perieulis a subsidendo, &est quem dicimus uulgo luccursum. Ita fore, id est ita

futura,subauditur.se habeto ita scire. Initio ante discissum Lentuli ut est uisum superius.Sine multitudine, sne exercitu magno. Religiosi obseruatores religionis.Illi pompeio .Probabatur,approbabatur,placebat. Vt uideremus,cognosceremus. haeistimaturos , iudiciu facturos. Ex euentu ,ex eo, quod uel bene,uel tibi euenisset Cecidisset, simplex pro compost Oi .si accidisset. G sapienter S sortiter id est eum magno cosilio, & animo subauditur dicturos fecisse. Ostentum i .lesum,erratum,eespitatum .Eosdem aequi fuissent te laudaturi, si accidisse ut uolumus.Dicturos, subaudi habeto dicturos.Cupide ex appetitu ,eontra id,quod dixit sapieisderate contra sortiter. Nam sortitu Fortitudo te Temere i. cons Temeritas eonsiderata petieulorum susceptio, & laborum perpessio cuni iratione utilitatis cui colatia temeritas. 1 CILICIAM, Asiatiealiaee regio duplex, una Thebaica altera Lyrnesia, quae iterum se diuiditur, ut quaedaTractea, qusdam campestris dicatur, Trachea maritima tota,& tauro ferme monte circunuallata. Campestris a pompeiopoli,& Thalia necunda admodum est, di plana. Cy prum maris Pamphylii insula Cerastis qua q: a promontoriora copia dicta, noue Olim regno cura & Aramantis,s Amathusa &Macaria,&

Cilicia

tum sedes, & Acamantis, s

Spheeia Stephano, Plinio,Aspelia di Melonis,quam Astynomus, Cerrion, lineor M in q,ae frequenter aquis inundaretur putat prius dictam.quanuis alii a Cypro Cynire filio malint. Haee trimo tyrannis subiecta mox Petas inde ad Ptolomaicos reges imperium transit, adempta mox Ptolomaeo Cleopatrae patruo. Claudii Pultari Trib. pleb.rogatione qui iniquotulerat animo exiguum admodum precium pro sui redemptionea rege missum, cum prius rex tibi uioletis manus intulisset,ptatoria prouincia Marci Catonis opera tacta est qui ex regia gaza maximam pecunis uim Romam transuexit. Pli .stratio. ste Eustathius .EGandriam, ciuitasAle, adfia lora es arissima b Alexandro conditore nomen sortita, ae per Geellentiam eluita, dicta , duo deuiginti hoc Ptolomai, nomine censentur urbes .author Steph.Ptolomaide,phsniciae oppidum satis cedebie Aeerrius nucupata quoniam graeci e r medicamentum Seunt. Acem autem Claudius Iulus, qui Phaenicia eon seripst , hine dictam putat,q, ciun Het les laboraret ulceribus,quae ex hydrae ueneno contraxeta oraculo Delphico cosulto ν

64쪽

L1BER PRIMVS.

sponsum tulit mist longam illum peregrinationem eoualituriim, cum primum ad flumen peruenissiet in ius ripis hydrae perquam similis herba nat Eeretur.Tandem cum in pilaeniciam peruenissἡt, v fluuium inuenisi et animaduertit herbam hydrae perlimilem esse a Mettum multiplicitate. quocirnq; enim cederet, totidem enascebatitur Colalaion autem herbae nomen, cuius succo qui eandidus emittitur lanatus,nomen urbi dedit CV - i QR sed & altera Pamphyliae est,& altera Aegypti Thebaies regionis graeco ritu utes. De Phoenice autem Cic omissno lentit. Si Rexiloeus mendo uis,atq: ita restituendiis.si rex amicis tuis, qui per prouinciam imperii tui pecunias ci credidissent,fidem suam praestitisset,&auxiliis eum. V V in YARE habeto .i.teneto sceaqus scribam.q. d. conlilio utriusq:,utpote me scribere ad te de semen- ASCENtia illius.f. matq; authoritate ,re laepe communicata cum illo.Quoniam nullum senatuscon .extat quo reductio regis alexandrini sit adepta tibi,& ea aut horitas,quae scripta est de ea. f.reductione,ut ne quis omnino reduceret, a. Muthoritata eiu leis intercessu esse.i. quosdam se opposuisse, ac ita non est praescripta,nec ratineata. habet tantam uim.q.d.sere nullam,ut pote tantummodo eam,ut uideatur magis esse studium tromi-

polle si resam ociu hoc uideatur habere iacultatem,ut possiis tenere.i possidere,i qua aut incias mit proii in ciae partes, Alexandrim, si a regu Aezypti. Atq; Aegyptu. .reliqua .id lup.esse dignitatis.&.1. sinitii tuae i. simul imperii nostria r 'mam,hoc est pemnere ad dignitatem tuam, & totius impem,tep ficisci. i.ut proficiscaris Alexandriani,ciim classe,atq; exercitu,& hoc rese collato Ptolomaide i. in ea urbe Pentapoleos in- Ptolomaister Aegyptuni,& Africam olim Barcu dicta,aut aliquo. l.alio locu propinquo. ut clim i .postquam firmaueris eam .L Alexandriana pace.i .concordia cum rege,& p adiis i. militibus tuis ad tutelam urbis,di ut in fide seritietur. Est enim praesidii im,quod gallice dicitur garnisen, Ptolomsus redeat in regnu. ita fore. i. suturaim esse P sdi reputa te perspicere,ut.isPtolomaeiis restituatur per te quemadmodum lenatus ex lententia Hortensi cesuit initio & redueatur sine multitudine i sine exerciti nitem tunc, restitueretur presente,unde callida i spicitur relationis interpretatio, quead modii holes reli iosi. Aarchaismos est.i .amara irrisio. .qui se fingsit religione uadios ita letire.dixerunt

naec sententia

ita letire.dixeriint placere Sibylle.i.cositio Sibyllino,quod in praenota mentis recitauimus. Sed i. noc cosilium probatur sic. i. tenus illi .s Pompeio. & nobisa mihi, ut uideremus holes existimaturos.i iudicaturos de tuo cosilio ex eventu .i. secundu quod euenerit, & exitum habuerit m cepistuli. Si scilicet inceptum tuum, cecidisset a. euenisset. utitolii miis .selienire,&optamus, uideremus omnes dicturos te secisse,ae sortiteride lapienter.si aliquid esset ostensum .i. peceatum per te in eo conarn eosdem illos dictum c esse te iecisse de cupide id est ambitios AE temere id est insipientesiae imprudenter.

Quare quid assequi possis, non ta facile est nobis u tibi, cui .ppe i cospectu Aegypt est, iudicare: Id qde nos hoc senti inni exploratu tibi sit posse te illi 'regni

potiri, no esse cuctadu, si dubiti sit,no e econa dua lid tibi affirmo,si re ista ex se

telia gesseris, fore, Vt abses a multis, cu

redieris,ab olb'collaudere ossessioneesse piculosa Ppter iter posita aut horitate, religiones video. Sed ego te, ut ad certa laude adhortor,sica dimicatione deterreo. Redeoque ad illud , ψ initio scripsi, totius facti tui iudiciti, non ta ex stic tuo,qex euentu holes esse facturos. Quod si haec ratio rei geredae periculosa tibi videbitur placebat illud, ut si res amicis tuis, qui p*uicia imperii tui pecunias ei credidisset, fide sua praestitisset M auxiliis eu tuis,& copiis adiu

li' reditu vel adiuuado conrmares, Vel

neglige do i pedires. In hac roe Ores, O causa, qd te ferat, tu facillie optimes pspicies, qd nobis placuisset , ex me putam potissitnuin te scire oportere.

mus remota. Prope, re in conspectu,Mue oculos. Nos quidem q.d. quicquid tibi uideatur,ego ita sentio. titimus iudicamus. Exploratum,certii Pot militiis re- Potior gna.Lobtinere illud regnum. s. Aegypti potiri autem est aliquid eum di sietiliate aut desyderio assequi,ut potior amica di Caesit tandem potitus est Callia, construitur autem cu ablativo,ut apud Virg.liba. Aenei Hretias optata troes totiuntur arena.& cu genitatio ut apud Cicin epistola sequenti. Ocium exoptandum est,quod ii prastaturi utiletitur,qua rerum potiuntur.interdum etiam iungitur cum acto,sed in raro usu,ut Ter. patria potitur commoda,& fiequentius est tertiae coniugationis in uerbo excepto inlinitivo, ubi sequitur quarta, sicut etia in in participio. Cunctandum,motandum , de subauditur nos hoc lentimus. Non esse conandum. .ie conotiandii ut Virg. Ter conatus ibi collo dare braehia ei eum Est enim conari seu stra aliquid tenta reci . experiri.ut Achelous uersus in taurit m eotiatus est Hercule uincere,& Eunuchus conatus est mulierem comprimere. Non esse conandum,quia turpius est repelli ab incepto negocio,q nunq esse aggressum.Asirmo tibi, Gr- latissimum dico. Rem istas. reductionem. Ex lententia .i. ex proposito. stuo .iaat tu cupis. Fore suturum.. cum redieris ab omnibus collauderis quia presentia tua faciet ut aliqui te laudent qui absentem non laudasent. Cfiens nem .i errorem. s. tuum in reducendo reg .s- uid eespitaueris in reducendo rege,pieuiolum esse uideo, propterea φ dicent te iecisse contra religionem,&authoritate eomi,qui interpretabatiir Sibyllina cariniana. Authoritatem, sententiam, uel potest esse enaiadii, ut sit .ppter aut Oritatem, S religionemra..ppter aut horitatem religionis, uel melius authoritatem Catonis,& Caninii,& aliorum,quos superius religiolos appellauit, qui dicebant sine multitudine redii dum regem. sed ego te,oratio,in qua epo praeponitur uerbo, tempgrauitate, & ueritate prae leseri,ut Virg. Aene. la.quar.

65쪽

gnia reru

Ioo te quae plurima Bndo Enumerare uales, ns regina negabo Promer i tam . sunt multa alia exempla tum apud Cic. tum uero apud Terent.&alios. Ego te,gateonsilium Lentulo, & adhortatus eum ad luseipiendam prouinciam reductionis regiae,si res uidebitur habet saeuitatem, ut ex lententia eonfici possitata deterret dehortatur eum a dimicatione. i. ne suseipiat rem,si habuerit litem,& difficultatem ita,ut neeesse sit deuenire ad dimicationem. Redeoq: ad illuci commemoratio est exornatio rethorica, quoniam eandem sentetiam saepius repetit. Ex eonsilio ex sentetia.Quod si lute ratio tertium eonsilium,quo possit redueere regem non offensa aut horitate senatus, ut ipse rex et e fide obliget prouincialibui Lentuli,qui ei pecuniam credant,qua possit aliquos milites conseribeteac cogere, ita tamen ut Lentulus suis copiis eum adiuuet. Dicit enim eam esse natura prouinciae,quae sit uicina Aegypto,ut s Lentulus uelit iplum adiuuare, omnino redeat in regnu.

Si uero nusitat eum adiuuare, idem sit qu as impediat ipsum quoniam nisi Lentulus ut ius sit ei neere , ne q: Aegyptus eum recipiet neq: ipse rex solus quicquam efficere poterit. Confirmares, stabiliaris.vel negh-gendo id est non eurando scilieet reditum ipsius regis. Quid nobis plaeuisset,dicit se 1erapsisse de hae restitutione ea quae sibi uidebantur esse iacienda. QVARE,id est quamobrem non tam facile est iudieare nobis LPompeio I mihi quam tibi in euius prope i.quas conspectu est Aegyptus quod possis anqui.san laudem an uituperationem Populi.Id quide cie.

hoe aut sedistingunt,ut particula id adnaereat superiori,& legatur. Nos quidem,alii coniungunt sic Nos d- de setimus id hoc s. modo aut loco ,sst tibi es oloratu i .eompertum,&certum, tracta metaphora ab exploratoribus uiarum tepore belli, te posse potiri illius regni lup.imperio, sed sciat non addimus ablativum cu- dicimus potior rerum,ita nee additur nune genitivo regni, quod Uallae annotandum erat, qui de rerum tanu tum mentionε facit no es eunctandiantii immotandum tibi,si si dubium .sutrum possit potiri regni, non esse eonandum .i.frustra annitedum.Nam conamur sere in uanum,ae frustra. Ego affirmo tibi illud, s gesseris rem istam ex sentetia.i.ut sentis,hoc est ex uoluntate tua eum prospero euetu, sorea .suturum esse, ut tu absis .i.tantisper dum aberis. collaudere a. eollauderis a multis cum redieris su p. collaudere ab omnibus. O tensong & eae ordo est uideo ogensione a.ertore, & peceatum in tali cauti, de qua iam loeutus est,ese perieulo ,propter authoritate. senatus interpositam .i. quae intercessi raues ne ouid temere agatur, I propter religione.i. metum,que in gerunt libri sibγ llitii. sed ut ego adhortor te aά eertam laudera sue offendi onere peregeris,sic deterreo sup.tea dimicatione i.conciliatione dubia, hoe est a dubiae laudis conamine .q.d.non ausim penitus contulere,cum sit res periculosi,sed tantum indicare,quid fructus Oonsequare, si reprospere segeris monere uolui. Et redeo ad id.Lad narratione illius, quod seripsi initio, homines esse facturos iudicium totius fata tui. i.de toto iacto tuo,non tam ex eonflio tuo, quam ex evem. Quale iudicium aegre seres Sapho ouidiana dicit Exitus acta probat i.dicis mihi,quod exitus acta probat. i quod ex eventu res prudenter ut im erudeter suscepta cesebitum Careat suecessibus opto Quisquis ab euetu sacta notanda tratat. q.d.nunquam felicem habeat exitum rei,qui ab euentu prudentem incipietem iudieat. Nam saepe p infortunium res prudeterineepta insilice habet exitum,& contra pes fortunae applausum res temere incepta D-liciter sinitur. sed ut hie Cie inquit populus sere fortunam sequitur,& sd prud&er inceptum putat quod fr-liciter euenit.quod si lue ratio.i. rnia rei geredae. squam modo adduxi uidebitur tibi periculosa .llind placabat.s mihi haec moneti.ut si res praestitist fide suam .i exhibuisset promissione de restitu edit sbi ereditis amicis tuis,qui eredidi simi ei peeunias, per prouinciam imperii tui & adiuuares eum auxiliis tuis,& copiis,saeebat aut edico ea esse naturam & rationem prouinciae tu ut uel confirmares reditum illius, adiuuando Teum,uel impedires negliged odioe est si senseris, , per pecuniam a prouincialibus tuis mutuo datam restituendus sit tuo consilio,quod prouinciales nimirum sequantur,aut reducetur,aut negligetur rex,penes te ergo esset ei' reductio Tu pspicies facillime,& optime in hae ratione,quid res serat i a gerat.smo meti quia rausi serat, quid tempus serat Ego putam oportere testare potissimum ex me quid placeat nobis Vbi notet pu-Not de et in prima persona liecte modo singulariter,modo pluraliter, modo mistim de uno loqui.ut hoc loco , ex numero. me & nobis di in sequenti particula. QVI per prouinciam imperii tui pecunias ei cred.sie in Omnibus exorsis libris ait illa uarietate lentum in Medi o ita seriptum est:Qui per prouinciam at': imperii tui prouincias ei crediditant .mendose prorsus & negligenter.Est tamen ae rate uidendum,ex hae tam inquinata feriptura,an aliquid boni erui positias enim locus eoniecturae detur, ita libenter legerem, Qui per prouinciam, atq: imperium tuum pecunias eseredidissent nam sepe se loquitur,ut etiam in hac epistola, cum aliquantulum ex prouinci atq: ex imperio laudis aecesserit.

beret Milonem amicissimum &ς omnibus eonstaret Clodium imbecillemn leu ε homine esse qui nulla re offensus a Cie. ab eo tame alienatus esset non culpa Ciceronis,sed quod uideret Alitonem inimieum suum samiliarem Ciceroni. De nostro statu.qui etiam nune aliquam authoritat &dimitate in reo. retinemus. Leuitate uilitate. Et imbecillitate,ineonstantia. Hoe aute dixi quia eum Litore Caeseri, & Crassi Actu, suist Clodius tribunus plebis,ea mercide, ut Ciceronem e ciuitate est ret, Pompeio nihil audete aduersari elim hoe fecisset .restitutus postea Cicero studuit Clodium, quo habuerat insessissimum , s si reconciliare, ne ampsus . eius seditionibus uexaretur, sed ille non permansit in amicitici, a uidebat Cicerone familiariter uti Milone.

que ipse maxime sibi inimicu cognoicebat,io appellat

Quod mihi de nostro statu, de Μ il

nis familiaritate, de leuitate & imbecillitate Clodii gratularis, minime miramur,te tuis, ut egregium artificem, praeclaris operibus laetat i ,quamquilii est incredibillis hominum peruersitas grauia

Ore enim verbo uti non libet qui nos quos fauendo incommuni causa retincre potuerunt, inuidendo abalienavem

quorum malevolenti si mis obtreelati nibus, nos scito devetere illa nostra diciturna, sententia prope iam esse depul-

66쪽

L1BER PRIMVS XVI.

sos,non nos quidem, ut nostrae dignitatis simus obliti, sed ut habeamus rationem aliquando ctiam salutis. Poterat

utrunque praeclare, si esset fides, si grauitas in hominibus constularibus, sed tanta est in pleri si leu itas, Ut eos non tam constantia in re publica nostra delectet,

quam splendor ostendat. Quod eo li

berius ad te scribo, qui non solum temporibus iis,quae perte sum adeptus, sed etiam olim nasceti, prope nostrae laudi, dignitati,virtutis praefuisti.

lnere aibilis ma&ima, quae uix credi possit Crauiore e- dii iiii, iam uerbo. i.acerbiore, ut puta si dixisset proditio,vel perfidia,uel aliud tale. Fauendo, si si uisant .in communi caul ,i .in causa,& titilitate reipub. Abalienaveriant,

remouerunt. lnvidendo,dum in inderent laudibus, ct uirtutibus meis, e secerunt ut a defensione reipubli alienatus sim. Obtrectationibus aduertationibus, di oppugnationibus,nam obtrectare esse contra recte tra- ,

ctantes facere ut uoluit festius. Diuturna,a diu, iis est quam ueteri sententia deliberatione,& iudieio semp 0h ' defendendi Rempublicam,& pluris faciendi eam quam 1alutem propriam. De pulse, contra uoluntatem a m '' motos, nam detestamur a re grata, ct iucunda, ut Virg. Depulsos lacte,domiq: elauderet agno . Prope sere tit Mh ostendat se posse adhuc permanere in sententia, si illi desinant ei obtrectare ,& in malum uertere, quae pro Repub.recte & utiliter faciat. Non nos quidem,ssicit Cie se non destitis 3, a sentetia iuuandae Reipub.q, ignoret,& oblitus sit quid dignitas sua postulet, sed ut etiam habeat respectum,& curam uitae suae que esset in periculo si contra uoluntatem illorum maletiolorum, de invidoraim ageret. Non nos quidem .sseito esse depulsos.Ut. i quia simus obliti t.immemores. Nostrae dignitatis, quid dignitas nostra exigat, quae suadet, ut Rempublieam tueamur. Aliquando tandem, ae si dicit post multa perieula. Salutis in uitae, ut saluus esse possim. Vtrunq;.s.&dignitatis,& tali itis habere ratio. Praeesar optime. Grauitas constantia. Consulares conlulares di in

cebantur,qui aliquando consulatum gessissent aut etiam qui eonsulatu digni essent. tiecieero inseriti, libro V 'Mμψ- eum leuem .i.contemptibilem, & nullo honore dignu& imbecilluli1.L inconstantem, quia aliena culpa eum

deseria erit, neqldnim apud tiiros graues aliena culpa nobis obest. Gratularis , Musa mea gaudes, tratula- - ... mur enim nostra,& gratulamur altis .i. aliorum ea uti, 'ς audemus nobis . . eaula nolira, ut idem Cie lib.M. T

i gratulor, mihi gaudeo. Sed grataei est solum pohia θη-μςψrum,gratii lari uero S poetarum,& oratorum. Non miramur, utitur quadam similitudine si impia ab artifictquae talis es'. cui egregi' artifex delectatur suis preelaris operibus,ita non miror te,qui quas artifex me ia-brivisti & secilli,eum ab exilio retioecilli desectari.Tu is peribus .i. me, qui sum opus tuum. Quam qua est in-eredibilis hominum peritersitas, ae s dicat non est tamen nobis lata felicitas in nostro statu , ut omnino nobi, gratulandum stiperitersitas, iniquitas, mul Si itas, perueti; Nam peruersi dicitur qui a bono in mala simus est. i,

sed tquam quartad Servium Sulpitium. Nam de Qu. Maximus,qui filium consularem magitis rebus gestis amisit. Sta est in pleri':, sensus est,sed multi adeo sunt leves, ut eotius eis displiceat splendor meus,s gloria, ου adeptus sum in Rep.quam constantia mea & stabili, perieuerantia eos delectet. Levitas lenitas non inconsta- Levitastis,ut quidam male interpretatur, sed ut Gel.& qui recte proprie,ato: inteare loquutur, sentiunt,leuitas est, Leuis quae a nobis uilitas Lemir,releues,quos nos uiles, & nullo honore dignos dieimiis. M.Tcii. Antonianaria, nacti genus quoddam sista dissa inae uius,atq: uimas M. Antonii idem modo straturus esset, iri in caupona delites ret,quod ad uesperum perpotaret,& ore inuoluto iter fareret, ne cognoseeretur. Hse & alia huiusmodi eum dicturiis esset uidete inquit hominis leuitatem,tanquam prorsus illa dedeeora hoc uitio notarentur

ergo leuitas. i. uilitas, ignauia. Liberius,audentiu non timide ingenue .Quae sum adeptus per te,quia tu es causa ut nune sim in Republi. Sed olim antequam missus tum in exitium Prope,fere. Nalcentioncipienti. Prisui

stituisti iuvisti. 3bLEultate,&imbecillitate Clodii intellisi leuita, hae & imbe ei sitas Clodiana ea est, de qua Cicer ad Atticum qii arto. φ cum Catuli porticum,qua 'm ad tectum locatione Consperuenerat,disturbasset elim. a io p x V rei, primo lapidum coniectu fracta,deinde coniectis ignibus inflammata tuisset domus, uisa est ea res bonis omnibus periniqua,& noua.Quare post hunc furorem, ni iam omnibus te odio esse animaduerteret, seq: ad supplicuim eunctorum uocibus exposci,desertus ab omnibus seruos ad libertatem uocauit. Cic. pene in sa cra uia consecit. Domum Ciceronis, Miloni': postea expugnare,& incindere conatus est,tandem a Flacco Euiloni, domo eductis uiris fortibus repulsus, intersectis e Clodiano latrociniis notissimi, quibus': ipsoq:, pene Clodio nis in interiorem partem aedium se recepisset necato, qui aduersante praecipue Marcellino nee illud impetrare potui ut eomitia sua fierent.praeturam enisu ille, quo Miloni eonfiatitum petenti resistere posset petebat & Miloni in eonsulatus petitione mirum in modum aduersabaturi' QUOD mihi de nostro stat ude.Nos minime i nequaquam miramur, p tu gratulari, mihi de statii nostro ASCEN..1.prospero,utpote de lamita aritate Milonis,quem contra Clodii a eos Civito postea defendi de leuitate.i ineonltantia,& imbecillitat ea .impotentia animi presertim Clodii, minime inquam miramia te ut emesium artificem istari tuis praeclaras opem avs.q.d. per te enim Miloni conciliatus sum,& perHeum sim urbi restitutus,& Nilonicarus, Clodio sum inuisus Quamquam. tametsi permetiitas hominum. 1 quom indam, it Clo dii,& Caesaris est incredibilis.i.tam magna,ut uix eredi possi dicit peruersias,enim. i.quia, non libet uti uer- ho grauiore,i. molestiore,& acerbiore quale esset ii dixisse perfidia immanitas pernietes dee.Nam peruersus

dicitur,qui a bono in malum est uersis,& inclinato Metiamsi mali adhuc nihil egerit qui si omine, peti es: Pςruςxsua

abaliena ueriint. s. a se inuidendo.i per inuidiam, p. eos,quos potuerunt retinere. siti amicitia fauendo seis in rati .communi. . reipu. utilitate tin depressione coniuratoriam in palmam Quorum: hominu in obtrectationibus. i. prauis, utpote a recta uia retractationibus &ribstaculis, malevolentissimis Icta sim ma malevolentia ortis,scito nos esse prope.i.quasi depuisses iam a uetere illa diuturna lententia nόstra. qua decrevimus Otra omnium malevolentiam Rempu. quacuq: ratione possemus semper iuuare. Lomimi r autem de se uno licet dicit nos. Nos quidem scito no ab ea sententia depullos esse ut i .ueluti simus obliti nostrς dignitatis sciliit habeamus aliquandoa.tandem rationem salain .i.uteonsulamus saluti nostrae, tiam cum prius os illitium aciet

67쪽

EPISTOLARUM FAMILIARIUM

in Remp.sit in cilium actus,ueretiirci pergat, pite puniri.Vtrunq;.chabere rationem,&dignitatis,&sali tis,utrunq:.i.&nuper,& nunc Remp.iiuuare contra malevolos,poterat, se fieri praesare,si fides. si grauita, .i.eonstantia matura esset in hominibus eonsularibus i. qui consules fuerunt,sed tanta leuitas. i. ineonstantia& ad perfidiam Deilitaι,est in plerisque,tit eonstantia nostra in Rempu.no delectet eos tama. tantopere, ibc uantum splendor. .noster ostendat.i .laedat,&eruciet eos,quod ego teribo eo liberius ad te,qui aut, τ pr

fuisti noti solum iis temporibus.sfrlicibus,quae sum adeptus per te,sed etiam prstitisti olim nostra laudi dignitati,& uirtuti,prope.i. quasi nalcenti. ID SIM VL. i.etiam. Novitati mea notios ii omines,ut inquit Seruius, appellamus eos, quorum nulli maiores dari sunt,sed per leiplos eum primum magistratum in Repub.adepti sunt,euius significationis exempla multa sunt apud Ciceronem ergo hic nouitati meae.i.mihi homini novo, qui per me nixus ad dignitates ascendi,

non ratione meorum maiorum.Neq; enim omnino ac

cedamus iis,qui di i nouos homines eos esse,qui nullam adhuc dignitatem,aut magistratum gesserunt.In te enim .arguat, potius inuisum sit litae uirtuti,quam n ciuitati propterea quod, si inuidissent nouitati, non inuidissent Lentu.qui non est nouus sed habuit suos maiores clarissimos, cui dicit uehementer esse inuisum quoniam non passi sunt eum excellere eum posset. In principibus. i. inter primarios, quasi diceret inter multos. Altius euolare, altius ascendere, & quodammodo excellere S esse supra alios, quasi solum. Noluerunt.s homines leues & malevoli. Euolare. transsatio sumpta

Stinui quod video, non Ni antehac putabam, nouitati esse Inuisum ineae, in te enim homine omnium nobilissimo similia invidorum vicia perspexi, quem tamen illi esse in principibus facile sui

passi, evolare altius certe noluertit.Ga

deo tuain dissimilem fuisse fortunam,

multum enim interest,Vtru laus minuatur, an salus deseratur: me meae tamen ne nimis poeniteret, tua virtute perse

ctum est. Curasti enim, ut plus additum ad memoria nominis nostri, q demptu,

ab auibus a Gommodata ad homines, & dignitates, AE LN ad altiora ascendentes, ut Horatius lib.pri. epistolarum .Maiores pennas nido extendisse loqueris. Dissimilem .s meae, quia plus est laedi in salute quam in dignitate quod declarat eum dieit. Multum interes .i.multum distat. Minuatur, non tollatur penitus quia si etiam non tueris assecutus,quod cupis,non tamen amittis omnem laudem & dignitatem tuam . Deseratur, quod plus est quam minui. M .sfortunae Tua uirtute, tua liberalitate in me restituendo praestita.i.fecisti, ut non multum possim quaeri de fortuna mea,quia non passus es diutius me exulem esse.Curasti enim, ratio superioris propositionis dedisti enim operam,ut pl' laudis,3 gloriς compararem post reditu, quam amisissem sor

tunatum,cum exulaui.

Musis R. E sortuna de bonis fortune , quς multa amiserat

dirutis etiam aedibus siti a Clodio. Te uero, nunc admonet. hortatur Lentulum, ut ita gerat prouinciam, ut ad laudem comparatam olim in consi latu suo optime gesto addat etia muriam administratae prouinciae gloriam.Id autem 1e eum ex ossieto debito, tum ex biitio leti a cosulere dicit. Incitat iis, adductus coae . Am . meo,erga te.Consequare, acquiras. lndustria solertia.. Nagnitudinem animi tui.i. magnitudinem tuam . Sed aduertendum φ Magnanimus ti magnanimitas soli eoia. ' . Deniunt poetis, nam Oratores dicunt magni animi, uel magno animo uirum pro masnanimo δε magnitudine opinio

de fortuna videretur. Te vero moneo cum beneficiis tuis, tum amore incitat' meo,ut Omnem gloriam,ad quam a pueritia inflammatus fuisti, omni cura alcyindustria consequare, magnitudinem animi tui, quam ego semper admiratus sum, seinperque amaui , ne unquam ii fiectas cuiusq; iniuria. Magna est hominum opinio de te, magna commendatio liberalitatis, magna memoria con

sulatus tui. Haec profecto vides quanto expressiora, quantoque illustriora sutura sunt, cum aliquantum ex prouincia,

ais ex imperio laudis accesserit.

animi pro magnanimitate. Aumaratus, laudaui tanquaraiam.Infectas mutes, amas ab instituto. Opinio iei in serilium est spes,ut Nar.Tu ad Caesarem. Post hae quod uoles a me nees, scribito unitam opinionem .i .spem idem Ofiiciorum. ter. Opinionem asserunt populo eorum similes fore, quos sibi delegerint ad imita dum opinio etiam see diim Nonium Nareellum si gniseat famam,ut Cic ad Caesarem iuniorem,sb.prio.

Erat opinio bona de Plantio, boma de Lepido ergo hie possumus intelligere pro utroque. Magna opinio.i. spes,uel fama de te sed melius hie pro fama ponitu in se

1ensui multum & honorisce ab hominibus nominaris. Commendatio , laudatio . Licierat talis, scilicet tuae. Nemoria consulatus tui. i. mnes libenter recordantur ea, que preelarissima gessisti in consulatu tuo . Hecate ante gesta,&eommendationem tus liberalitatis,&memoriam tute sulatus. Expressiora, mani testiora, Aueriora, tratium ab imaginibus,quae exprimunt & representant eos,ad quorum similitudinem sunt faste. Ii- lustriora,clariora,&excellentiora. Ab quantulum lata .aliqua pars laudis. Aeeesserat, additum fuerit.Ex prouincia atq: ex imperio,quia prserat&prouinciae,&exercitui simul. ego perloexi tisunt Deile esse -- omnium,quem tamen ste,illi .s inuidi prin e in prin pibus.i.numero principum urbes Moluerunt certe evolare.i .celeriter prouehi altius. Gaud o sortunam tuam, licet aduersam,fuisse dissi leimi mee. multum enim interest.i.di fieri utrum laus minuatur ut tua,an sal hs dς seratur, ut olim mea ne tamen reniteret nimis meae. s. sortunae,persectum est uir utei; a. ana.quia, tii curasti, ut plus cia eradditumiaductam ad memoriam nominis nostri,quam uide

68쪽

retur demptum,id est ablatum de totilina,quia quas totius Italia humeris in urbem reduebas est Ietit illo de

eius reduetione referente. Vero.1.sed,ego incitatus tu .pariter beneficus tuis unia. pariter amore meo.tit

consequare.i.consequaris omni cur atq; industria omnem gloriam , ad quam suisti intlammatu, a pueritia

di ne iectas unquam Hiiuria. . propter uti uriam cuiuio uam mapnittigi ganimi mi C. '

to expressi Ora i euicientiora, ct quanto illustriora. i.clatiora sint hpe futuraAuma.postquam, aliquantum laudis a esserita addatum ii aut aduenera ex prouinciaiatq: ex imperio scilicet quod inprouincia geras. Α M .speeunt Volo,cupio.Gerere dministra Murg stiare.Quae per exercitum, subauditur in iis, quae gerenda sint administranda. Per imperium,per magistratum l. pereonsulatum tuum. Meditere, meditariggnificat di Mellito scire,excogitare,&exercere,unde meditatio militaris .i. Meditatio mercitatio uidetur hic esse expositio,vel potius inter- , litari,. preta aO,quoniam non iterat idem uerbum, sed mutat

id quod positum est alio uerbo,quod idem ualet nam his uerba omnia hic posita ad idem sere significitii re

Quanu te ita gerere volo,quae P exercitu atqi imperi u gere da sunt, ut haec multo ante meditere, huc te pares, haec cogites,ad haec te exerceas,sentias pid,quod

quia semper sperasti, non dubito quin

adept', intelligas te facili me posse otia tinere summu atq; altissimu gradu ciui

tatis:quae quidem mea cohortatio,ne ti

bi inanis, aut sine causa suscepta videatur,illa me ratio mouet,ut te nostris euetis comunibus admonen d i putarem et considerares in omni reliqua vita,quib'

feruntur. Meditere, in animo proponas, excogites. Senatusa.iudices. Quin .ut non. Adeptus,madent.&c5secilius i. postqtia fueris adeptus. Summii gradu, summum linu, ut praesis aliis. Mea cohortatio, admonitio, sed ut vitaret arrogantia,maluit appellare cohortatione. Inanis,liacua,une podere. Sine caula i fine aliquo iusto respectit .llla ratio,ille respect Movit me, ut putarem te admonendum.1.1 ita sis mihi, ut te admonerem ex iis,quae utrique nostrum euenerunt, ut considerares post hae,quibus eredendum,& quibus non crededum esset. Euentus, dicimus& euenta in neutro genere, pro Iis,quae casu,aut sortuna nobis eueniunt,tam mala,qtiam bona, licet Donatus in Ecyra Teretii dicat, Euentus esse tantum de rebus bonis. In omni reliqua vita. i in tota uita,quae tibi se Perell.Quos caueres,quos tutares. rueniam C RED E RES, fideles, nam credere significat fidere, ut Virg. in Buco. o sermose puer nimium ne crede ux Arst colori.Quod scribis,alia pars epistolae responsilia de statu rei p. praecipueq; de Caesare, qui tunc erat in Galba, ci do 'cui de prorogando imperio in aliud quinquennium,& decernendo istipendio agebatur in senatu, de qua re erant tiari e sententiae. Alii enim d cebant mittedum e sse,qui ei succederet,alii indignum esse alium mitti, qui iam tot gentibus uictis Calatianae laudis gloriam interciperet.ltaq; cum alle aut hore Plutar.rebus Galliae optime dispositis in Cisalpinam traiecisset, clarissimi,S amplissimae aut horitatis uiri complures Luca ad eum euenerunt Pompeius, Crassus,di Sardiniae praetor Appius, . H& Nepos Hispaniae proconsul,ita ut lictores centum,&ui icti senatorii ordinis circiter ducetos fiterint,lii costio constituto decreue t Crassum, ac Pompeiu designare colu les,oportere pecunias Caelari suppeditari, di belli administrationem in aliud quinquennium prorogari.Quae res a prudentib' iniquissima iudicabatur, haee Plutar. itaq; Cicero nunc dicit. Summa dissensio. i. sententiarum uarietas. Contentio,certatio dispar.propter id, quod subdit . . Nam qui plus opibus, sensus est, qui enim sunt ditiores & potentiores tantum persecti se uidentur, quia habuerunt stultos,&ineonstantes ad - ν tuersarios,ut sicut plus ualent opibus, ita etiam plus ua ι leant authoritate i.plus credatur quicquid senserant, &suaserint. Stultitia.q. d.nulla alia ratione, nisi quia aduersarii qui contra Caesarem sentiunt,ita sint stulti,ut nesci in tueri raulam suam, dc inconstantes, v in eo, vsemel pro repsenserint, perseuerare non possint. Ideoque dicit Ci .stulltim,s. in eouilantia non nastura, aut honestate ause sed ciuia non habent,qui aut sciant, aut uelint 'resistere. Authoritate , fide& grailitate sententiarum. Paucis aduersantibus. i. repugnantabiis,quia pauci erant qui auderent contra Cras im, Pomp.&reliquos uiros magnae aut boritatis sentire. Et quamuis ipse Cicero hie dicat sibi non probari, quae de Caesare erant decreta,tamen in oratione,quam habilit de prouinciis conlularibus, longe aliter dicit, ubi ostendit lesensisse prouinciam Galliam iterum Caesari decernedam,& decem legatos,& tandem in se gratia Caesaris propter rei p.utilitatem redi, sie. Ita,aliter loquimur in epistola apud amicum, aliter in oratione apud senatum. Sunt consequutia.obtinuerunt. Persenatum,senatu concedente. Quod per popuIu quide, quia facilius cocedit populus, qui minus intelligi quam senatus.q.d. plus obtinuerunt,q sperabat, quia quod uix a populo, qui minus considerat se impetraturos sine seditione sperabant, impetrauerunt etiam a limatu,qui solet maturius deliberare. Nam &stipendium dicit quid asse ii sint, ut stipendium .i. pecumae luppeditarentiae Caesari. Et decem legati,quos Cae.petiti erat sibi dari .Persectum est obtentum,& impetratum est. Ne succederent Cala in Gallia. Lege lem pro.qua non licebat esse ultra id tempus,quod prius ritisset constitutum,nam Caesarmis iis suerat in Galiam tantummodo per uniun quinquennium, quo finito lege Sempronia costituebatur ei successioriquine ei mitteretur,pesiectum est ab amici Caesaris,quia Pauciresistebant eis.

velle scire, qui sit reipub titus, sumina

dissenso est, sed contentio dispar. Nam qui plus opibus, armis, potentia valent, persecisse tantum mihi videtur stultitia& incostantia aduersariorum, ut etiam authoritate iam plus valerent. Itas perpaucit aduersantibus, omnia, quae ne

per populum quidem sine seditione se

assequi arbitrabantur, per sendium cosecuti sunt: nam& stipendium Gesari decretum est, & dece legati, & ne lege Se- pronia seccederetur, facile persectia est.

69쪽

EPI STOLARUM FAMILIARIUM

ux BE. v. in PER P A UCI S aduersantibus. Catonem intelligit Catonisq; aemulum Favonium. Sare constat Catonε dum diem dicedo eupit eximere a Trebonio trib.pleb.qui rogationem serebat,iti ea rectem duci iussum.sea tandem eum Dictus uere tidia Trebonius esset,Catonem millum fieri iussit. Sequ&i mox die pulso per uim Aquilio Tribuno plebis ligatisque optimatibus rogatio lata, protogatumque Caesari in Gallias ad alterum quinquennium imperium. Decemque legione, ad id bellum gerendum deeretae. Quo facto nil ampliui sibi eum plebe agendum celena Cato ad Pompeium eonversus admonuit cauendum sbia Caesaris potentia Qua eum uelle cleponere minime posset.Uerum haee omnino Pompeius contempsi . Plutarch. Lege Sempronia, quam sempronius tulit ne successior Caesari daretur, quique contra de dandis Gabinio, Pilonique quorum unus Syriam,alter Macedoniam imperio obtinebat, successores lege censuit. Ciee in oratione de prouinetiscidi lore, consularibus decernenda sunt nobis lege Sempronia duae.Verum ut ingenue, quod sentio dieam, eorruptaeotiti piti, mihi uidetur haec lectio,nec sempronia,sed Trebonia legendum. Plutarch. &Flor. quorum alter &iti Catoni, Vticensi,& in Pompeii uita a Trebonio Trib.pleb. rogationem latam memoriae prodidit , Sipsum Catonem rogationi aduersantem in eareetem duci a Trebonio iussum neque non interi in statim dimissum. Florus uero in his uerba. Is eum legem impediret,qua prouinciae consulares in quinquennium Pompe. Hispaniae, crasso Syria, Parthi eumque bellum. Caesari Galliae,& Germania dabantur a C. Trebonio Tribu .pleb. legis auctore in uineula ductus est, ut & illud in oratione de prouinciis eonsularibus lege Trebonia non Sempronia legam. Decem Legati, quorum singuli sngulis legionibus praeessent . E quibus Quint. Cicero. frater unus stierit. AsCEN. 1 QV Α N QV A N ego uolo tegerere ea,quae gerenda sunt per exercitum atque imperitim ta ut mediterea. animo exerceas,&geras,haec multo ante. l.quam geras orere ipso ut pares te Duc.i.ad line gerenda, ut cogites haec ut exerceas te ad haee,& sentias id quod quia sperasi semper, non dubito quin intelligat adeptilia eum sis adeptus, ut pote,te posse facilime obtinere summum,atque altissimum gradum ciuitatii, leilicet Romanae. Quae quidem cohortatio mea ne uideretur tibi inanis, aut suscepta, scilicet a me sne eausa, illa ratio

mouet me, ut putarem te admonendum ex communibus euentis nostris. . quae utrique nostrum euenerant, ut cons derares in omni uita reliqua,quibus Lhominibus crederes i. edere deberes & quos ea uetes .i. uere deberes. Summa dissentio est.s inter consulares uiros sed contetio. i.eertamen est dispar.i. disparium uirium.

Nam supcii qui ualent opibus id est diuitiis aemi, & potentiaec clientum S fautorum uidenturniihi perfecisse tantum. Stultitia S ineonstantia .i.propter stultitiam,&inconstantiam aduertariorum, ut etiam ualerentiam plus auctoritate. Itaq;.i.& ita paucis adueriantibus.i.ciam pauci obstet, ipsi eonsecuti sunt per senatui senatu approbante,omnia quae non quidem I .non ian aut non saltem arbitrabantur asi equi per populum sine seditione. Nam & stipendium deeretum est Casaria. pro exercitu eius, ct decem legati. qui eu in eo proseis eantur in Galliam,& persectum est i impetratum per decretum ne succederetur.s Caesari antequam belluconsecerit lege Sempronia quae erat lata ne ultra ortum tempus quis in prouincia imperium haberet, sed eo finito illi Reeessor mitteretur haee nune sbi displicite innuit Cicero,quia se Lentulo placere putat, in oratione tamen de prouinciis eo ularibus aliter sentit haec eadem probans cum rep. ne esse putaret Hv3TR. O N delectat me non placit mihi. seribo tamen philosophicum consitu in magis ex schola Peripatet eorum quam stoicorum, qui solam uirtutem & honestatem per se solam appetendam uolunt peripatetici autem etiam propter aliud. Dicit igitur&quamuis seribat breuiterscribit tamen ut admoneat ipsum Lentulum id quod quamuis fuerit deditui omnibui literis a pueritia,tamen magis experientia quam discendo didicit,ut donee res eius sunt integredi immutatae, & insolito statu distat non esse quaerendam salutem S uitam, uuae sit sutura sine dignitate, neque etiam quaerendamaignitatem cum perieulo salutis. Itaque consuluit, ut Ε, Henia utriusque habeatur ratio propter utranque. Experien tu do re ipsa probando,& ita dat maiorem fidem eonsilio suo quonia res experietia cognitae certiores sunt quam quo ex libris discimus:experientia enim, ut uulgo dicitur facit artem. Quod ipse deditus,subauditur quatit, deditus. Rebus integris, in pristino statu manentibus. Habendam rationem,habendum respemim S euram. salutis sne dignitate, quae enim nita esse pol est quae sit sine dignitates Neq: dignitatis sne salii te quid enim prodest summis sungi dignitatibus sine collimitate &salute Monet igitur ut curet dignitatem, sed tamen ne ad eam ita eontendat ut salutem suam in diserimen, & manifestum perieulum coniiciat, aut agendo aut sentiendo contra potentiores, quemadmodum ipse Ciee.ante secerat contra Crassum & Caesarem & Clodium. Quod mihi de filia, duobus senetis collocauit Cl. filiam suam Tulliam . Primum Pisoni Cralit pedi, ldita est Dolobelli

parum cum ea uixit, post eius mortem tra-iolobelli , eo tempore quo Cicero praerat Ciliciae, ut infra epastola Ciceronis cognostemus. Nunc autem respondet Lentulo , qui gratulatus fuerat ei de matrimonio filia di Cratiipeta, quod dicit

Quod ego ad te breuius scribo, quia me status hic rei publi .non delectat, scri

bo tamen ut te admoneam φ ipse literis omnibus a pueritia deditus, expericdo tamen magis quini discendo cognoui, tu tuis rebus integris discas, neque salutis nostrae rationem habendam n bis esse sine dignitate, neque dignita

tis sine falute. Quod mihi de filia, &de Crassi de gratularis, agnosco lit manitatem tuam, speroque & opto nobis hanc coniunctionem voluptati s

re. Lentulum nostrum eximia tipe, shmina Virtute adolescentem cum Ceteris

artibus quibus studuisti semper ipse ,

tum imprimis imitatione tui fac erudias. Nulla enim erit hac praestantior

disciplina, quem nos quia tuus, & quia te dignus est filius, & quia nos diligit,

semperque dilexit, in primis amamus, charum habemus. Vale.

70쪽

LIBER PRIMVs XVIII.

agae uetustio M. Val. It eos maxime qui te amare debuertit. Quod sitae ratio te isere dae periculosa tibi esse uidebit, placeat illud ut si rex amicis tuis qui per prouincia atq: imperii tui prouincias ei eredidissent, fide suam praestitisset & auxiliis eu tuis & copiis & adiuuares,ea essedi nostram rationem prouinciae tuae', ut eius redatum uel adiuuando confirmares,vel negligendo impedire, . Alii se, Eam esse naturam,& regionem prouinciae tuae &c. Poterat utrunq: praeclare fieri, si etiasdes si prauitas in hominibus eoiularibus esset .Qui non solum temporibus iis que per te sum expertus, sed iam olim na1eenti prope nostrae laudi,dignitatique,uirtutiq: simul fauisa quod uideo no multo ut ante hae putabam nouitati esse inuisum meae. In te autem homine hominia nobilissimos milia initidorum uitia perspexi. Quae quidem mea cohortatione tibi inanis atq: suspecta si, quae mea cohortatio ne

tibi inanis atq: suspecta sit quod quidem sine causa

Digeretur illa mea Cratio me mouet,ut te eu nostris euentibus communibus admonendum esse putare,

ut eosderes in omni re &reliqua uita quibus Gederes quos caueres. Et ne lege sempronia succederet,

faciti perspectum est ad cantis uoluntatem. ex humanitate Lentuli seti. Et opto a diis peto', quo

rum beneficio hoe consequi possum,ut timeo uctio& asiata, mihi si futura uoluptati. Letulum nostria, more amicorum loquitur,nam filium Lentuli suum dici erat hie Lentulus adolescens lentuli filitis quem ut instituat tum artibus liberalibus,scut coepit, tum uero magis exemplo S imitatione siti hortatur. Artibus,liberalib9. studuisti, operam dedisti. Nulla disciplina, nulla eruditio,& institutio. Praestantior,melior, excellentior, Hae,qua ex imitatione tui acceperit,ut enim mala exempla comessica ad corrumpendos ammos ualent,magnis cum subeant animos aut horib', ut inquit Iuueata probitates & bona exempla parentum&seniorem maxime instituunt adolescentiam. Quem nos,dicit hune adolescentem a se duplica de caula amari,&quia est filius dignus tali patre, & quia ab eo & diligitur,& semper dilectus est, quum est enim ut a quibus amamur eosdem redam emus. Filius dignus te, bono ingenio,bonisque moribus sicut tu es.sa Qv o D mihi de filia & Crassipede gratularis. Tulin Io. ΒΕ .v.

holam filia & pluonem cognometo Crassipedem a pe- Cie dolo dum, scilieeteras,itu diale dictum intelligit, cui priino re uictu, Tulliola nupserit, post euius mortem de amico senia Tulliolaetentia eum Cieero Ciliciam proconsule administraret, morti, Cornelio Dolobellae nupsi aegre id serente Cicerone,nee satis probante,quae cum ex partu obtiget, quo tempore Caesar contra Pompeii liberos bellum gereret molestissime tulit.Cumque alia,ut inquit Lactantius,satis aequo tulisset animo filiae morte adeo constematus est, ut tunc se a sortuna superatum plane fateretur. illud non possum non mirati Pedianum scribere post Pilonis mortem. P. Lentulo nuptam I ulliolam, apud illum Pedianus ex partu decessisse,nis ita dicas P Cornelium Dolo bellam Lentulum dictum, quod a Lentulo adoptatus,Len arguit &tuli quoque nomen assumpseri qua de re plura in victolis Caelianis dicemus. cociliatur αδ o Da.quam rem, o scribo a te breuius .cq iacerem, hie status reipub.non delectat me. seribo ta- ASCEN.men ut admonea tea. v ego deditus. i. penitus addictus a pueritia omnibus literis.ialisciplinis,cognoui tamemagis experiendo q di lcendo.s e libris rerum gestarum, aut disciplinae militaris, ut tu distas rebus tuis intetris. 1.tantisper dum integrae sunt & saluae,nu: rationem a. euram & respectiim salutis nostrae habedam esse l. haberi debere,fne digilatate, neq: dignitati, sine salute, hoe est ne tantum nitamur dignitatem nostram tueri, ut tittam amittamus, nec uitam ut dignitate caream iis mam melius est mori cum dedecore amissa dignitate uiuere.Vnde Iuue .summum crede nefas animam praeserte pudori. Et propter uitam uiuendi perdere causas, equod tu gratularis mihi.i.mihi rem laetam euenisse tibi tueundum esse contendis de filia. s Tullia & Cratiipece ei licet Pisone eius marito & C1eeronis genero duobus enim nupsi Tullia Ciceronis prius Pisoni Crass1- pedi,qui cum parti uirit,deinde Dolo bellae cum Cicero quam Letulus nune regit Ciliciam) regeret prouinciam agnosco. 1.in ea gratulatione,humanitatem. i. clementia ni & beneuolentia tuam. Et spero S opto.quod in plus se extendit. Speramus enim tantum quae meritas nostris aut certis rationibus assequi possumus, Opta- speromus quaelinque nobis comoda forent.Vnde Aenei.septimo.Turne quod optanti diuu promittere nemo Auderet Ne.&ita sperare non posset, licet optaret,unde hoc loeo dieendu uidetur & opto si pero. Nam plus est sperare q optare licet plures optent et sperent, & plura optemus q ibetemus. Hanc coniunctione scilicet coiugalem, re id est sutura esse nobis uoluptati. Et quia de filia gratulatus erat Lentulus,memor filii eius note paterno uocati,dicit. O Lentule sae erudias Lentulu nostruma. filiu tuum, etia mihi quas paterna charitate dile etiam agulescente eximia spe summs uirtutis .i in quo est eximia spes de summa uirtute scilicit situra hic est uera lectio,quam etiam Valla non divitetur,sed ordinem non intellexit, nam non probauit diuerses casus M , ad unum referri,quapropter multi legunt summa uirtute, quod multis non placet: non enim uero smile sit viii.

in adulestente summam esse uirtutem,ideo genitivus summae uirtutis non cons itur eum nomine adulescerem sed eum nomine spe:tic inqua erudias eum,eum scilicit ita stin teris artibua quibus ipse.i.tu studuisti semner tum .i.tunc in primis.i.praecipue imitatione tui.i ut talem patre imitetur. Nulla enim disciplina erite stantior hoc. s. facto,& ita potius legam q,ut alii di ni,hae. Non enim in imitatione paterna uidetur disciplina, sed se in ae opus. Praeterea si maxime censeret disciplinam esse in imitatione patris uideretur Cicero dicturus fuisse istaea. a disciplina qua te imitari eum doeebit potuisset tamen hae dixisse.squa tibi signisco: tere hoe quidda urgentius habet. Quem .s Lentulit filiu diu, nos amamus in primis .i. inter primos, &habem' etiam dici. smul, a tuus est filius,&.i.smul v filius est dignust dii.tali aetata praestati patre S .i.s mulquia diligit nos & dilexit nos semp. .du m per aetate potuit.Pulchre obseruat elegantia ut quod minus est,ui-

M. T.C. Len. Proconsuli. S.D.

1 E omnibus reb'quae ad te pertinet,quid actum,quid costitutum sit, quid Pompei ' susceperit,optime ex platorio cognosces, e

delicet diligere puero det quod maius sbi, unde no eo gruerat summa uirtute eum dixisse.

DE omnibus rebus. Ciee. in hae epistola excusat HvBER.

se apud Lentulum ς non stabat de rebus, quae ad eum pertinen quia poterit melius de eis i telligere o Emplatorio eius amicissimo, quem dicit, omnibus eius rebus in senatu tractatis interluisse, & Otiam prs fuisse deinde docet eundem,quo statu sit te ostenditq: se maxime tatere uoluntata Pomp. cum aut

C ii male

SEARCH

MENU NAVIGATION