Quaestiones physicae

801쪽

tergere.

I AMARIX, quae& myrice satiua tantum gallae similem fructum fere. maristen. Ex eius ligno fiunt pocula. S A LICES uiminibus utiles sunt nec nisi a quo sis locis proueniunt: dicuntur salices.asialiendo ,quo)d celeriter exilian t & crescan t: ea rum semen hanc habet naturam, ut liberis cais

reat, qui id in poculo hauserit: sed de foemianas in foecundas efficit. Homerus uocat salices frugisperdas. Salicum disse. rentiaeplures. Amerinae falmeiden,minen cortice & folio cano ac subcinericio, uirgas emitatunt sequaces ad texturas sepium, lenticiae deuincturas. Primo uere gemmas protrudunt cana lanugine molles. Graecae seu vimineae crant eide cortice purpurascente, uirgas emitatunt praetenues, flexibiles,&uinciendis r bus alijs texendis que uiminibus spectabili subtilitate. Vitellinae, gelbmeiden cortice sta uescente ad ripas aquarum nascuntur. Amrarinae meide Neiden in cortice albescente uirgas edunt fragiles. B V X V S, a Graeco πνIO , arbor semper uiarens: ob levorem materiae, elementorum fiagurisapta. Solidum lignum habet, spissum S graue, quod in aquis non fluitat. Inter realiqua

802쪽

L I B E R xxv Iria torsiqua magici criminis argumenta, obiecturia. fuerat Apuleio, quod Mercur1j sigillum scalpendum curarit ligno buxi. Fortassis buxus ad id potissimum deligebatur, uel quod hominis pallorem prae se ferat, uel quoid materies sit omnium maxime aeterna. Nam 8c aduersus ignem quoQ ferri rigorem obtinet ali ore Plinio. Vide prouerb. Non e quouis Itigno Mercurius sit. CEDRUS arbor parua dc spinosa , cariem

dc uetustatem non sentit. Vnde ex ea arbore ςlim Deorum simulachra fiebant. EX eius eistiam oleis libri liniebantur, ne a lineis corro aderentur , quod de Numae Pompilq Iibris post sis annum repertis affirmat PIinius. Ouidius: Neo istudin minio,nec cino Aarta fiotet . Lignum eius iucundi odoris est. Vide prouerb. Cedro digna.c ' P.R E S s V S, ut 8c cedrus, aedificando utilis est. Lignum sanὰ cedro pene pro XLmam habet uirtutem. Cariem enim non sen-eiunx r nec rimam aut fissuram capiunt. Crapressus dicitur ora κνa , qu6d eX aequo ramos & fructus procreat. Fructus cupressi

803쪽

to . DE D1NDROGRAPHI A, cis cui tenue 3c exile semen laricis fruactui simile innascitur. Trunci cupresibrum iaperticas S asseres findun rur. Templorum trabibus apta eius materia est: impenetrabili e nim soliditate nunquam oneri cedit: sed ea qua principio fuerit,firmitate perseuerat. Pli, lnius libro decimo sexto, scribit natu moroa lsam arborem esse,fructu superuacuam, baccis lto ruam, foliis amaram, odore uiolentam , aene umbra quidem gratiosa . Atque ii uiusmo, di chum fisitamen proceritate unde & conise

ra uocatur a poesis ac per petUO Us rore,neque

non nascendi difficultate , nouum aliquem fluctum polliceri uidetur. Vnde proverb Cy parissi fructus de uerbis diei u magnificis, sed inutilibus.Theophrastus libro primo, de causis plantarum, scribit semen cupres Ar adeo eu seminutum,ut uix oculis percipi possit. NO lque enim huius esse fructum totum id quod pilae speciem gerit,sed quod cono innascitur. Perquam tenue &exile, laricis semini proxi, mum,quod pitula sua dehiscete dilabitur,neelegi nisi ab experto potest

Arbores quaedam seos ς ferunt: hoe ex. ligneum putamen squamatim compa sturn subtus excavatum, quΘd nuces concineta quae nuces pineae 8c Cybeles poma uocanscurris agnitudine δι figura ponticis nucibus simile

804쪽

L I B E R x x v I rosemiles, sed longiores. Arborum autem cognatarum πρό s serentium , multa tunt ge

nera. Coma:quae pieeae longior est,sr niis etiam dependentibas) pi-ao breuior. Nucibus: quae pino maiorespiceae minores. Cono:qui pieeae longitudine dodrantem , crassitie manum ae quat: pino breuior, sompactior di amilior est squamisi quae piceae tenues sunt&hiscentes:pino crassioreS,d mores & compactae.

PIN A s T E R*Iuestris est pinus : caremusae hac. Plaea sylvestris conum piceae similem gignit, in eo minutum & alatum huctum,

vilichim. ABIES eo nos habet piceae sylvestr simties. Duo eius genera. Formina proliXior, e NS que materia mollior, utilior 8c rotundioriistia pinnata, densique,Rotethannen. Has de-E E s terior,

plNVS arbor elictis quae sub ea sunt, prodest: si,

at nox nocet os ninibus. Ea care-nias inGermania, ieeam vocamus

805쪽

tos ny DEN DR GR A PHIterior, ibamen . Expetitur malis . naul gris, trabibus. Pars eius inferior& enodis. sapinus: superior nodosa S durior, sustertii

dicitur. Τ A X V S uenenata arbor et unde & toxica uenena dicta di Baceas fert, cum reliqua genera nucamenta squamarim compacta,'raamis paniculorum modo dependentia proue. enc. Fiunt ex taxo arcus dc scorpiones. Et rii. Vide Caes lib. 6.i AE p A arbor flammis grata,menbaum. Pinis Missima eius materia etiam isda dicitur, Κλ. in Europa sex genera sunt arborum refinam ferentium: pinus, mnaster, picea, bies arix,

taeda propriὸ dicta 'abundans succo , liquidior quam picea, flammis grata. Impropri

autem quaevis ligna taedas appellamus , quae 'flamma olei uel picis illitu concepra, faculae modo luceant. Ex refiniferis arboribus destiuiat sine ustione, resina: ex earum uerὀ taeda ac censa pix. L A R I X nomen a castello Laricino habeti ex qua tabulae tegulis affixae flammam repeti

unt. Plinius enim eam nec ardere, nec cambonem tacere, nec alio modo ut ignium conalami tradit. Exudat liquorem melleo colore, lentum, nunquam durescentem,quo utimur

806쪽

LIBER xxvii ti tot pro resina terebinthina. Resina laricea, terpeηathisi. ariX, urch. PLATANVS a latitudine foliorsi, uel quὀd ipsa arbor fit patula & ampla. Est tenerrimis sol s S uitium similis: umbriae solius gratia expetita. L A V R V S δκεαλαι est : Graecis quod in igne posita crepet . Sacra Apollini: quia uaticinii Deus habitus, & quod uaticinantes

lauro uescebantur, unde δαφνεφανoi dicti. Vide prouerb. Clamosi. r lauro ardente. Laurea folium est lauri: δαφνir,bacca lauri: Tr1umpha.lis arbor fuit:unde ovid. metam. sub persona Apollinis; Arbor eris certe dixit meas per habebunt, coma,ercubar te nostrae Laure pharetrae. ducibia latis disru,cum latri pho vox canet,σ longaι uisent capitalia pompas.

stibus Augustis euὸem 'fima custos Ante yres tabis,mediam, tuebere quercu . vis meum intonsis eaput est iuuenile capillis, qsos perpetuos semper gere frondis honores.

Erat enim ornamentum aedium princip*lium ac pontificiarum . Quin laureata epistol Imperatores suam uictoriam senatui,populoque Rom.nunciare solebant. Vide prouerb. Laureolam in mustaciis quaerere. Creadita autem est & aduersus uenena remedium

807쪽

habere Iauras. Plinius lib. zs. demonstrat eam iustrationibus adhiberi solitam. Videtur α duersus fulmen eius uis tueri, quandoqui dem arbor una non icitur fulmineatam Tibearius Caesar semper gestabat capite coronam lauream, ut in ipsius uita scribit Suetonius. Vide prouerb. Laureum baculum gesto,

M Y R T v S arbor litorea est. Unde Virgis Ilus: Litora i rutis letifima. Arbor Veneri sacra est: quia plurima na

scatur in litore maris, ὰ cuius spuma Venus nara fingitur: uel quia muliebribus Venerearum partia morbis medetur: ouantiu quonadam dc triumphantium corona. Eius fructus myrta Heidelbeeri Hippocrates myrtidan auocauit, sic que piper ab alijs uocatum scripsit: unde error Pli qui libro decimoquin ro,capite tricesimo primo, scribit uerereS,antequapiperis usum haberent, loco eius baccas myratiusurpasse. Dud nusquam apud autores r fatum est. Arboribus adnascuntur fungi μγ metri:quo. um du' genera. Nam alη edules sunt,aid ue. nena β: Sc utriusque generis muItae species. E-

fui iunt fungi, quibus piperis sapor 3c succus

, lacteusi

808쪽

lacteus, Jerling, item boletit . Venenati sunt fungi beluiaces, qui sub betulis nascuntur. Proverbialiter dicitur fungus,qui est stupidus& impense credulus. Nam fungus per se insipida res est,mollis ac fragilis: & qus subi

ci NAMOMUM frutex breuis est, qui in Indiae regionibus gignitur. Duorum est tari. tum cubitorum, colore subnigro uel cinereo: tenuissimarum uirgularum. Nam quod in crassitudinem extenditur, spectui est: quod uero gracilius prouenerit, eximium. Godeum frangitur uisibile spiramentum emittit ad imaginem nebulae uel pulueris. Putant aliqui nos cinamomo carore , 5 cinamomum nostrum esse cassiam ueterum. Strabo Ptoleatnaeus, Plinius, cinamomum, caseiam, myrrham , aliique huiusmodi aromata in Trois glodytica de Aethiopia nasci scripserunt, una de illa regio cinamomisera illis dicta est, At hodie nulla ibi nasci Portugalenses illaruin re gionum assidui lustratores testantur. CASSIA nascitur in Arabia,uirga robusti corticis, & purpureis foIiis, ut piperis. Est aut em uirtutis cinamomi similis, sed potentia

809쪽

inferior: unde pro cinamomi uice duplex esius pondus in medicamentis miscetur. Dici- lturisc cassia fistula : cuius pulpa, cassia fistula, ris dicitur. 8c Aegyptia filiqua, Sc cassiae atra inentum a nigrore. Vide Herod.lib. s. lA M O M V M exigue frutificat, ex ligno se lconuoluens in racemi modum, flore ceu candidae niolae paruo, solijs uitis albae similibus officinae uocant rosam Hiericontis . Lignum est ualde odoratum, in Armenia, media dc Ponto hascstur. C A L A M v S aromaticus, Acorus etiam dicitur. Gignitur in India multis nodis geniculatus, fulvus, fragrans suauitate spiritus. Quicum frangitur, in multas fit partes scissilis,si- mulans gustu cassiam cum leui acrimonia re

In Vite tria consideranda sunt:Partes,SpN eles,Cultura.

sarmenta, palmes. Flagellum.

Tartes uitis senis Clauiculae. .

810쪽

LIBER TY VI II. Isarmenta φρνγυα sunt praelongae uitium yirgae,in quas uicis luxurians spargitur. PalmiteS κληματα, in uite uocantur, qui in arboribus surculi, quotannis emergunt exstirpe dc in gemmas abeunt: quae deinde in 'iodum palmarum humanarum uirgulas quasi digitos expromunt Palmitum uaria genera sunt: Pampinarius, qui ex duro pio uenit& primo anno plerunque frondem sine fructu affert. Fructuarius seu racemarius, qui ex anniculo palmite procreatur, fructu que protinus induitur: cui contrarius est orbus, qui nihil parit. Focaneus, qui in bifurco metadius prosilit. Malleolus,nouellus palmes,plas rationi idoneus. Subsidiarius,seu resex,est satamentum annotinum, quod putatur ad studiificandum. Flagellum est uitis maior , summa palmitis pars & cyma. Clauiculae, seu capreoli, sunt coliculi, quibus quasi manibus proreptans uitis, adminicula apprehendit. Pampini sunt folia uitis,quibus uestitur. Gemmae, in ipsis uelut sarmentoruria articulis filictae inuam: odentem osten