De secretis naturae sive quinta essentia libri duo

201쪽

Dp R E R V S METALLICI s

icens,diestur autem hic lapis ab igne non corrumpi.

Cegolites lapis est in colore Sc quantitate similis Oissis oliue,de quo referunt quod est ex/Pmu,q, dissollitus in aqua& rasus A sic hau/ sitis dissupat lapidem in renibus Jc vesica.

Corallus lapis est duarum specierum amari sicut superius diximus extractus, Jc praeci pus a mari quod est circa massiliam, una eius species in rubeassicut ebur a liquum, alia Vero alba figuratur ad modum ramusculorum plantarum,de quo expertum est qd' valet co/-tra quemlibet fluxum sanguinis. Dicitur etiacollo suspensus Valere contra epilepsia,& cono tra Operationes meiastruorum. contra testa/pestates fulmina & grandines. Et si pulueris

tur de super herbas et arbores aspergaturcum aqua fertur fructus multiplicare. Refertit eti/am qae principia expedit 3c fines negociorist. Cornelius autem quem quidam cometeudicut lapis est coloris carnei hoc est rubet, ab/scinditur sicut lotura carnis, hic apud rhenum flumen inuenitur frequentissim , de est valde rubeum habens fere colorem sicut minium, Sc quando politur multum micat. Expertum autem est quod constringit sanguinem,&prεcipias menstructum Jc hemorroidarin sertar etiam iras mitigare. Crisopasia

202쪽

Crisopassus lapis ab India veniens,& raro

inuenitur, propter quod oc carus extimaturix Io colorema est quasi sit exsucco piri coagu/latus,habens auri guttas intrinsecas, propter quas dc tale nomen accipit,&Chrisos aurum sonatin graeco,& multam similitudinem ha Pheo cum Christolito. Chri solitus lapis est in colore habens tenue viriditatem lucidam in qua ad oculu solis mi/cat sicut stella aurea, bc noest rarus, dicitur autem venire de ethiopia. Expertum autem est quod spiritualia confortat, propter quod tri tus anmaticis datur. Fertur etiam quod perso

ratus Zc setis asini in foramine repletus de brachio ligatus sinistro, fugat terrores A melan cholicas passiones,& hoc dicitur in phisicis Mgaturis,& in auro etiam positus 3c gestatusfuigat fantasmata ut dicunt, stulticiam etiam repellere,& sapientiam conferre perhibetur. Crisitatius lapis est qui aliquando fit vi selagoris ut dicit Aristot.aliquando autem in terra,scuisspe experti sumus in Germania, ubi

multi inueniuntur,Vter autem moduS generatiois facile ex superioribus erit manifestus. Hic frigidus oculo solis oppositus ignem eri cit sed si calidus sit hoc perficere non potest, cuius rationem dedimus in libro de caussis proprietatum elementorum S planetarum.

203쪽

DE REBUS ΜETALLICI

Dicitur etia sitim restringere sub lingua posssus,& expertum est Φ tritus cum melle miratus receptus a mulieribus replet ubera lacte.. solitus gema est coloris aurei,&in hooris matutinis ussu pulcherrimus c. In alus a tem horis d1issimilis, ab igne autem corrum . Pirur cic fugatur,ut quidam diciti inflamma/tur,dc ideo timere ignem dicitur. Dicunt aut

quidam et, aliud est genus istius lapidis qffest lapidis ignobilis substantis incorpOxarii,

dc hoc non est uerum, sed hoc est marchasta aurea quae medium quodammodo estinter metalla 8c lapides, sicut nos in sequentibus ostendemus. Dicitur autem tertium genus istius lapidis esse colore medium inter ceruleum Sc rubeum, uniuersaliter aute dicitur linlapis tritus scabiem curare,et ulcera.In manu gestatus calorem febris mitigare habet Crisiopagion gemma est ab ethiopia ueni ens hic dicitur Iuccre in tenebris δέ evanesce re a lumine superueniente, ita Φ non retinet nisi colorem hebete obscuro α quasi subre riui colore operti auri, & fit in ip1o secudum diuersitatem luminis A tenebrarum recipro=catio coloris non determinati,uelut in querecti putrefacta Sc noctyluca. De omnibus auteliis in lib.de anima dabimus rationem perfectam & ueram.

204쪽

De nominibus lapidum a quarta litora quae est D.incipientium. Cap. 4

FErtur autem quidam lapis demonis uolcari lapis bicolor,ut arcus dsmonis qui yris uocatur.Et conferre hunc dicunt sebricitantibus, & uenenosa pellere , & tutu 3cuietorem reddere. Est autem demon dictum quod graece intellectus uel stellam clara scin tillantem sonat. Dyacodos autem lapis pallidus dicitur esse aliquantulum herillo 1imilis , dicitur autem in tantum fantasmata excitare, magi maxime hoc utuntur tamen applicatus defunctolii tantum uires amittit mortem horrere vhibeatur.Horum autem ratio quae potest haberi ex libris magorum Hermetis 5c Ptolo mei,Thebith,Rencherath habetur de qui hus non est praesens intentio. Dionissa lapis est niger ut serrtim interms cans rubeis guttis et spirat Uiniim,es de Odo Nipsius,uini fugatur: ebrietas,quod mirabsele multis apparet.Caussa aurem,quia uinum non odore 1ed uapore opilando inducit de bilem ebrietatem , lapidis autem odor sim plex aperitiuus cst et expuulsiuus uaporia

vini. Draconites

205쪽

Dd REBUS METALLIC Is

Draconites autem lapis est a capite draco nis extractus,& fertur ab oriente ubi sunt dracones magni.Est autem vire sessicax eius si/cut & boracis,quado de vitio dracone acti re Palpitante eXtrahitur.Insidiatur autem draconibus dormietibus,& subito scisso capite dra/conis adhuc palpitante evellunt lapidem. Animae enim actus multa consert his etiam supera fluitatibus qua generantur in animalibus ,&mortis corruptio alterat ea quando naturali morte corruptis humoribus moriuntur ,vel quando mortua Sc corrupta occisa iacueriin.

Ego autem in partibus alamanis in sueuia vidi lapidem super quem conuenerant plusquaquingenti serpentes inter montes in quodam Prato,& cum transitum faceret ibidem domi nus terrae sui milites evaginatis gladus scinderunt serpentes in multa frustra,in fundo tamequidam magnus serpens iacuit in multas partes scissus, S sub capite serpentisinuentus est lapis niger formatus ut piramis abscissa, non perlucidus in circuitu colore pallido, pulcher rimum habens descriptum serpentem. Et hi te lapidem mihi ab uxore illius nobilis praesen talum cum capite serpentis eiusde ego habui, Dicitur autem venenii iuga re, praecipvs q.

sunt exincessibus venenatorum animalium ,

victores etiam dicunt essicere.

206쪽

hixes gemmarii optima est coloris pira

nicei,& vocatur a quibusdam aquileus, Sc ab alijs erodialis,eo quod aquile hunc aliquando ad nidum suum iuxta oua collocates eundem sicut grus inter duo oua quae facie Iapide collocari- Iam enim e erti sumus adsensum in Colonia, ubi grues fetus fecerunt multis in annis in quoda horto. Inuenitur aurem ethites secundu Plinium sui generis iux/ta littora oceani, ubi etia optim um genus est Herodioru qui sunt Herodes auiu,dicit ur aut

in Persia aliquado inueniri. L st aut modus eius Prin se continet abii lapide, qui in ipso so/nat quando manu mouetur,& quassatur. Fertur aut quod suspensus 1ὸnistro lacerto confert pregnantibus,impedit aborsum, de periculii parturitionis mitigat.Et aiunt quida quod caducorum hominum prohibet frequentem casum. Et quod his mirabilius est tradunt Cal/dei quod si deministratione veneni cibus alii quis suspectiis fuerit positus in cibo prohibet

ne possit glutiri cibus ille, A si lapis subtrahit

mox deglutitur. Quare autem aquiis hunc lapidem nido suo imponant non satis scitur Experti em sumus grues non obseruare cuius generis

207쪽

generis lapidem inter oua sua ponat sed poenunt moGO Unum et in alio anno unum ali iam. curit autem quidam et, faciunt hoc ad mitigandum calorem Ouorum uel corporis aquile ne ova nimis calefiant, et hoc est pro habile. idam tamen dicunt aliquid conferre ad eorum formationem et uiuificatione.

Quod autem quidam dicunt Iapis ab his

auibus interponitur ovis ne frangantur,omnino falsum est,quia citius ad lapidem ch ad se ipsa collisa frangerentur. Aiunt etiam qui dam si aliquis inspectus habetur demini/stratione ueneni si in cibo eius quocum lapis immittitur,statim ad cibum strangulatur et quado subtrahitur glutit cibum si est reus, et s1 est innocens furit cibum quo lapis missus est.

i Eliotrophia Iapis est uiridis sere smaravi do similis respersus sanguineis guttis,huc eliotropiam dicunt esse uocatum magi et geni ma Babilonica, crasi ungatur succo herbe et Usdem nominis et in uas aqua plenum remissus faciis anguineum solem uideri sicut si pa teretur eclipsim. Cuius caussa est quia totam aquam inutire facit in nebulam quae in spissando aerem imoedit solem uideri, nisi quasi an rubore et spissa nube rorando,postmoduautem descendit illa nebula rorando sciat p

208쪽

guttas pluvie. Oportet autem Φ quoda caremine sacratus sit , dc quibusdam caracteribus. mixtus,& si tunc auruspices pravientes sint diuinando quedam praedlaunt,propter quod templorum pontifices isto lapide utebatur.& maxims in festis Volorum. Dicitur autereddere hominem bone famae 8c incolume, 6 longe contra fluxum sanguinis 5c uenena ualere. Dicitur etiam Q unctus her ha sui nominis ut praediximus uisum fallit in tantum ut hominem prohibeat uideri.Inue nitur auten spe in Ethiopia,Cipro et India. Ematites lapis est inuentus in Affrica,&in Ethiopia & Arabia, ferruginei coloris, ha

bens uenas sanguineas immixtas. Virtus au tem eius est ualde stiptica, propter quod ex pertum est et, ualet contra fluxum uesice uentris & menstruorii, quando coirirus in aqua mixtus bibitur,sanat etiam fluxum saliue sanguinee,Vino etiam permixtus,puluis estis sa nat ulcera dc uulnera, dc carnem etiam superfluam in uulneribus nata corrodit. Et visus hebetudine ex humida caussa confortat 8c fanat,& temperat asperitatem palpebrarum.

Eivndros lapis est Cristallo in coloresimi lis,qui perpetuis guttis distillat,qus febricitatibus ualere dicuntur,& tamen lapis non minoratur nec corrumpitur. Causa aure huius

O est

209쪽

DE REBUS METALLICIS

et profecto quia ex substantia lapidis ists guetae nequa lydistillani sed propter nimiam sesepiditaterri aerem se tangentem continus mu/rat in aquam,sicut faciunt duri lapides, cic po/liti post resolutionem frigori S. Epistrices lapis est natus in mari,rutilans et rubicundus in cantionibus autem ex phisicis lig turis dicitur, quod ante cor gestatu Stutu hominem seruat, 3c compescit lediciones,occopescere etiam bicitur locustas, dc volucres dc steriles nebulas,& grandinem 3c tempesta tes a fructibus terror compesceresertur. EM t Um etiam est qcyoppositus oculo solis ignem dc radios igneos emittit. Dicitur etiam quod si hic lapjs in aquam feruentem proriciatur cessat ebulitio eius,& postmodii frigescir. Causesa autem huius alia esse non potest , nisi quod pro certo frigidissimus est, S motus a calore hullentis aquae frigiditas suae complexionis agere incipit. Exacolitus autem lapis esse dicitur varius 3c ditat ut tuus ut dicunt periti medicorum, ProPter quod vino permixtus 3c potatus dicitur cotra cholicam Sc iliacam valere passi oes. EXaconrali rus aute lapis est sexaginta co/loribus distinctus, parue quantitatis valde a frequentius in Libia inuenitur ,3c apud tro gioditas,dc nocer neruis valde Cropter quod etiam

210쪽

LIBER .II. foetiam o culos hominis dicit efficere tremulos, I De incipientibus a litera F.

carur,xa vulgo auripigmentum idesignificat Est autem de genere lapidum Ci/trinum & rubeum quem lapidem unu despi/ritibus vocant alchimici, habet autem natu ram sulphuris in calefaciendo dc desiccando, et cum calcinatur penignem nigrum efficitur,&statim sublimatione efficitur albissimum. Etsi iterum calcinetur iterum efficitur nigri 3c iterata calcinatione efficitur albissimum, Sccum hoc ter vel quater iteratur in ipso tantuefficitur adustitium,quod aeri compositsi sta sim facit foramina per ipsum, & exurit Melie menter omnia metalla praeter aurum solum, appositum autem aeri ipsum in album colore: transmutat, propter quod falsarii vititur ipso quando etes volui facere simile argento, quia magnum in hoc habet effectum. Ferunt etiam gemmarij quod gemma quae vocatur Filacterium eadem sit cum Christollam dc eiusdem virtutiS, De incipientibus a litera G. Cap. γν