장음표시 사용
301쪽
corporata inueniuntur Jc inuenitur curres itieisdem locis argetum vitium Sc ex lapidibus quado igniuntur exsudat sulphur 5 prscipias ex lapidibus in quibus est aes sicut in loco qui
gocelaria vocatur. Omnium aute horum querit phisicus cognoicere caussam icut diximus in scientia lapidum locus generat locatum a proprietates coeli quae influuntur eis per radi γos stillarum,in nullo enim loco elementi inueniuntur radii omnium stellarum , nisi in terraiat dicit Ptolomeus,eo quod ipsa sit sicut insensibile centrum totius coelestis sperae, maXima autem Virtus est radiorum in loco in quo uniuntur omnes,& ideo terra mirabilium Sc multarum rerum est productiva. Ad noticia autecaullarum Oim modorum inductorum scien , dum cst verum metallum no generatur nisi ex sublimatione naturali talis humidi quale di/ctum est,& talis terret quale dictum est superi/us.In loco em ubi terreum dc aqueum primo Permisicentur per cass Ioci, ubim mixtum est multum impurum cu puro,qcrimpurum non,pdest ad generationem metalli. Ab illo auteloco cocatio qui in se habet tale mixtura vir
tute fumi eleuati egrediunt pori parui vel magni Sc multi vel pauci se naturam Iapidis vel rerrs in quibus sumus eleuatus siue vapor diua tensus in se ipsum praefocatur dc reflectit,3
302쪽
eum sit in ipso subtilius illius materiae quae comixta est cogelatur in canna illa Jc in poris ei/us vaporabiliter comiscetur Sc conuertitur in metallum illius generis cuius est ille vapor, ochuius signum est in Oi tali vena quod interius est,est fumosum ignobile et si in toto lapide est incorporatum metallum qd superius e .est seculentum 6c inutile,& ideo qctantus est meIius Sc nobilius est. Cuius caussa Iculdubio estiri incensum de materia illa cobustum Jc ignis tum ascedit altius Sc in cineritate per incendi/um est deductum dc quasi in fece dc in cinere,2 ideo hoc quasi siccum Sc cominui bile de fragibile inueni t. Id aute quod prs focatum est interius in visceribus lapidis in se comiXtu erat vehementer 8c non incensum,& ideo terminatum est calore leui Sc lento & postea frigidita/te terrae cogelatum. Et siquidem in circuitu locus copactus est no porosus,tunc facit vapor viam una vel duas vel plures secundum qua fitatem suae virtutis & suae quatitatis,& secundum molliciem loci potuit vel n5 potuit per forare imples illa vapor conuersus est in me
tallum,penetrativum em est uehemeter,cuius
signum est quonia quando funditur sup terra calidum metallum aliquod diuersis viis penetrat in terra,& hoc est sicut in figura vasis primo in loco in quo recipit materia sicut circu
303쪽
generato sit linea.c.d.&alia linea.a.g & sic multis lineis sit generatu. Si autem totas se statia in circuitu est porosa insensibilibus po/riS,tunc evaporat materia in totam substan tiam corporis circunstantis δέ implet eam,&praeiacata in omnibus poris eius metallatur& congelatur , & efficitur tunc tota substatia 1apidis uel terrae circumstantis in colore sicut metallum,& metallum tunc generatur incorporatum lapidi uel materiae corporis circi, stantis materiam,prs cipue cum generatione metallorum est in montibus uel in aquis, eo quod loca illa magis sunt uaporosa&ma gis praesecantia uapores eleuatos in ipsis. Si enim apertuS esset locus e iraret tota materia dc nihil inde omnino generaretur. Auruautem quod inter arenaS generatur Ut gra na quaedam maiora dc minora generantur ex uapore Sc calido subtili ualde qui inter arenarum materiam praefocatur Sc digeritur &Postea congelatur in aurum purum, locusem arenarum calidus est 6c siccus uald aqua autem ingrediens claudit Poros nee iret, Zc ideo in se praefocatur dc conuertitur in aurum& ideo etiam tale aurum melius est cu ius duae sunt caussae,una quidem, quia depti
ratio sulphuxis optima est per frequetem to
304쪽
turam, &sulphur qcrin locis aquosts est re
quenter lauatur 6c depuratur, oc hac eadem caussa etiam terreum argenti uiui lauatur se pius & depuratur &subtiliatur. Alia autem caussa est cocluso pororum in fundo aqua rum 8c in ripis dc ideo uapor resolutus optime in seipsum conuoluitur & praefocatur Rdigeritur nobiliter ad substantiam auri Jc coselatur in aurum.Signum autem o locus esele debeat talis dispositionis ut dictum est,est quod inuenimus in operibus alchimicorum peritorum qui melius natura imitantur quoniam cum elixir facere uolunt quod habeat colorem & tinctura auri,primo quidem accipiunt uas inferius amplum quod totam recipiat materiam sulphuris δc argenti uiui de puratorum uel aliorum quae in elixir recipi untur. Deinde considerant cidi super istud sit iras habens collum longum strictum, Sc sua illius colli foramen sit operculum ex luto in quo si foramen ualde paruum et strictum, deinde inhuman*hoc est immergunt funduvasis interioris in cineribus uel fimo & forte
in fimo equi melius est quod uocant equiclibanum,& tunc supponunt ignem ualde lentum,& qui melius faciunt, faciunt haec uasa vitrea, oc est primi uasis dispositio sicut figi ra urinalis,&secundum stat super illud oc re
305쪽
cipit totum vapore qui resoluitur eπ ipso, aeest contactus vitreorum vel vasorum linitus opti me luto ne aliquid per illum locum expi rare possi receptum ergo vapore dirigit sura
sum in collum tuum longum quod paulatim siringitur es in ipso vapor praefocari incipit et conuolui,illud vero quod incensum est de vapore evolat fuliginolum per foramen strictu
operculi colli,cu ergo persoratur redit ad substantiam citrinam conuolutus in seipso,quod postea acceptum tingit quodcunci: Vis metallum in colore auri & forte pulchriorem si furarit nobile elixir in quo a nullo errauit arti sex. Horum autem vasorum est figura talis in
fac operculum sit figura. h.sic ergo etiam erit in natura .h t propter hoc patet w omnis generatio metalli fere inueniatur di ffusa per venas dc poros que sunt sicut collum loci in quo Vas praefocatur S conuoluiturAn lapidis aute subsantia S lapidosis locis haec generatio coue V Dientior in propter loci undi in clausuram aesoliditatem. Haec ergo de locis generationis
dicta sunt. Qualiter enim inlaenii Ur metallum
aliquando durum aliquando molle in serius melius hic determinabitur. Uictum est igi/tur de substantialibus caussis metallorum per hunc modum. T radiatus
306쪽
LIBER .III. 3 TRACTATUS SECUNDUS
ter iij libri mineralium qui est de acti/
onibus metallorum. De congelatione Sc liquefactione me tallorum. Cap. LPortet etiam & accidentia cognoscere
quaecunq per se accidunt metallis sicut liquabilia esse dc ductibilia & colores ipsotuin & sapores 8c odores Sc cremabili a/tes δέ quaecuno talia videntur per se accidere ipsis. Est autem liquabilitas metallorum ali quid habens propriti ab alijs quae liquantur, alia autem quae liquantur diffluunt, nocremanes pars cum parte 1sicut cera Sc sal Sc huiusmodi siue caIido sicco siue frigido humido siqua/tur. In metallis autem non recedit a sicco hi
mido,sed in ipso soluit & cum solutum est mouet in eo quasi ipuna deglutauerit terreu et moueatur in visceribus eius. Propter eua dicit Hermes genitrix metalli est rerra quae por/tat ipsum in ventre suo,& haec caussa est op no adheret tangeti nec humefacit iplim,eo Φ sic cum terreti phibet ipsum humefacere Ac ad/herere. Humidum alit Phibet siccum uescere, sic viruiu agit in alterii oc patit ab altero.
307쪽
Cum autem metallum est in aliquo non ho rie commixtum, eo ci, non Utruno continoetur in utrom, tunc in igne aduritur terreum
dc evaporat humidum, eo humidum non extinguit icrreu defendendo ipsum ab igne,Bc terreum non tenet humidum prohibens euaporationem humidi tale metallum in li/quatione sua frigidum habet multum &fretidum propter sulphuris foetorem, dc scorseam dc Decem relinquit plurimam propter terrei ipsius adustionem. Si quod autem lib- het iis c pura ualde dc optime commixta hoc non evaporat humidum in quantitate quas sensibilis sit, nec etiam aduritur in eo terrei dc ideo fumum paucum habet non faetidum 6e Decem quasi nullam sicut aurum. COUM 1atio autem ipsorum non est adeo differens sicut liquatio ipsoru. Coagulatio enim ipso rum cst a frigido comprimente in centro sc ci, humiditas autem si sit pura radicalissiue impura superflua,& siue sit bene commixta,
siue sit male comixta comprimitur uno no/.do Sc eodem, occultata enim in centro ligaetus ne intret macula sicci terret. Idem aute de
his quae calido sicco non liquescunt sed moselescuntsicut frigidum,mollicies enim no prouenit nisi ex solutione humidi quod moueri incipit intra siccum in quo cocinetur inuisice
308쪽
ratum. Ea autem quae balbutientem ut dicit Aristote.habent mixturam sicut stannisi quopplus liquescunt eo sicciora sunt & fragiliora, eo uolant ab ipso partes humide & rem nent sicce non bene glutinate propter quod franguntur citius. Vocatur autem balbuties mixtura quae in aliquibus partibus mixtiois rationem attingit & in quibusdam non, sed est compostio quasi minima sicut homo babbutiens quedam uerba attingit dc quedam non Et quia illa non ad plenum mixta sunt, ideo etiam quando liquescunt facile evaporant, eo non bene colligare partes dimit tuu se inuicem, dc tunc humidum non pro 'tegit siccum ab incensione, & siccum non re tinet humidum ab effusione dc uaporationc. Signum autem eius quod diximus est quado plumbum &s annum coagulata aliquae diu iacuerunt,tunc exterius indiu contrahiit scabrositatem erunt fusca , & forte nigra Perlongitudine temporis quod contingit absq; dubio duabus de caussis,quarum una est ,M cum comprimitur per frigus ad interiora humidum relinquit exterius terreum dc si cum, & tunc hoc inducit fuscum colore. Secada autem est, quia modica humidum quod exterius est evaporat calore circumstantis aeris, oc tunc iterum remanebit fuscum terre
309쪽
tim colorans superficiem. Propter eriapi hum plumbo non consolidatur Cum eXtremi, ras utrius liquescit ferro candente, nisi prius dura superficies radatur & toIlatur siccum terreum quod impedit conglutinationem, eo Θconglutinatio unius cum altero est per virtu/tem humidi quod influit in aliud , &non per virtutem sicci quod stat in seipso. Sed nec conglutinatio fit nisi post rasum est ungatur sis Do vel aliquo quodam pingui via quos o qce
ideo sit per argentum vitium, is in plumbo est habet humidum vnctuosum, sicuti pius dictum est,& ideo non adhereti uperficiei, nisi per aliquod habens fimbolum in natura. Aes aurem conglutinet serrum de argentum praealns cum liquescit est conglutinatiuum metallorum, Sc caussa est quia argentum uiuum in
eis est bonum Sc subtile & purum 8c gratia humoris viscosi qui est in illo fit c glutinario,&cum est tale propter cognationem&sim
holum naturarpenetrat in ea quae conglutinatur 3c fortiter continet ea simul. Haec igitui deliquabilitate & coaguIatione meraliorum dia, ista sunt,quoniam in metheo.in communi di/ximus de naturaliquabilium. qDe ductibilitate metallorum.
310쪽
LIBER .III. OD ibilia vero videtur esse illa Ia me
talla quae magis & melius omibus aliis ducuntur Caussa vero ductibilitatis in genere est quae dicta est superius humidum videlicet in sicco clausum sed non omnino liga tum.Cum enim hoc soluitur per eXpulsionem algoris ligantis ipsum cunc tantum natat in terra etiam ferrum Sc lapides in ipso natat, dc non profundantur propter impetum ebul
litibis Aspissitudinis humidi metallici 'umi/du enim quando ligatu est per algore nihilo/minus inest, Sc cum secutitar metallum etiam facit ipsum cedere circustando, Jc sic cedendo pducitur continue sed in hac passione faculta/. te habent ualde disserente . Aurum enim prae omnibus Sc argentum post hoc sunt ducti bi/lia,deinde autem cuprum multum depuratu, Spost hoc ferrum, minus autem stannum Jc plumbum Auru ducitur in dilatatione maximam,ua Ut pelte fiant quae nentur super seri/cu S ponit in picturis. Et adhue plus cum emproducitur argentum dc ponitur super aurum in sexta pportione ad argetum, ut si sua qua
tuor marchas argenti ponatur sexta auri vel minus taneum producit aurum quantum P/ducere potest torum argentum,ira no apparet nisi colorans argentum, & si liquant pelie producte non apparet auru ted aergetum docuis