장음표시 사용
281쪽
simo setidi. Sulphur autem non generatur ni si per calidum,oportet calidum digerens es nuerteng terreum Jc aqueum S permiscenseasit caussa transmutans materiam,calidu iritur erit caussa generationis metallorum. Am/ptius aut habitum est in metheoris in illud ql insipissat fluidu Sc constare facit est calidum digeres,constat aut is cum caussa prima horum quae vocamus metalla sit aqua terreum habes admixtis,aliquid facit eam c5stare dc inspissa/re ad initatione metalli, hoc autem ut Patet calidii est ex dictis. Oportet igitur calidum esse caussam generatiois metallorum . Adhuc aut nos i spe in antehabitis libris ostendimus mcaussa comixtionis est calidum, secundum P .prios ei A motus elementum fugat extra aliud elemetum,licet enirn aqua descedat per se a me ascendit a terra, & terra descedit ab aqua. Cu igitur frigiditas no moueat terra in aqua Ut c5praehendatur de eotineatur in ea scilicet caliditas oportet . caIidu sit caussa generationis metallorum. Sed. vlterius considerando videbit non solum calidu esse caussa generati
onis horti,quoniam sicut in libro de generati/orie lapidu dictum est abso dubio si sotu callidii esset caussa c5tinue ageret abso humidi naturalis desiccatioe 8c terrei incineratione, nos aut videmusri stat ad speciem ae forma me talli,
282쪽
LIBER . III. 33 tallt,oportet igit o ipsum calidum sit sicut in γurumetum directunt ad fine qui e metalli forma,& ne rectum in operatione deviet. Adhuc aurinuenimus inuentas esse artes plurimas ut quaelibet earii ad finem ducat operatione per instrumetum factum ic studet coqui in elixajdo & assando & oes alii qui se aliam digestio
ne nituntur c5uertere materias. Similiter igil
oportet Φ sit in natura quae in operibus suis omni arte certior c&directior sicut est in om nisus aliis,ita sculdubio virtus formativa est
in materia Sc stellis 8c coelo insuxa qus ad specie dirigit cais dum digeres materiam metalli, sicut em dc in alijsdietiim est calidum hoc ha bet rectitudine & virtute formalem eta intelletiti mouente 8c efficacia ex virtute luminis Atalidi qffcaussatur ex lumine stellaru oc orbis de virtute segregadi homogenea ab etherogeneis p virtute ignis,oportet enim Φ ibi incohuenietia cosumantur calido ignis digeretis,cudigestio sic coplexio a naturali dc yprio calo
re ex cotraiacentibus passioibus.Remotis aut his a materia oportet adhuc is materia terminet Sc copleatur ad speciem,& hoc facit calida terminas si, nullo modo potest habere virtu/te terminacii nisi a virtute eiu S a est terminus, est aut forma terminus, oportet igitur vir tus formalis dirigat 3c insormet ipsum calida terminas,forma aut hare no est forma qus in
283쪽
ducitur in materiam.Oportet igitur si sorma primi essicientis quod dat formas in tota
specie naturali.Hic aute est motor orbis for mas naturales explicans per motum ctai de qualitates elementorum, sicut artifex expli cat formas artis securi de malleo,propter q' dicit Aristote.quod in opere naturae est sicut in arce,ubi domus est eκ domo&sanitas exsanitate ea quae in calidis & frigidis ex ea qua est in anima medici. Haec igitur est caussa nerativa metalloxum propria.
si De torma essentiali metallorum.
r Orma autem essentialis in omnibus dat s esse & uidetur in metallicis aliud esse actu coagulatione , propter hoc quod hic ut diximus,etiam liquefacta numerum &speciem retinent. Aurum enim liquidum dc est is militer argentum 6c alia metalla dc hanc foremam praecipus in metallis numeri proporerionem quidam autem Q, ui terrae consequiis tur esse dicunt. In quibusdam enim alchimi eis libris qui Platoni inscribuneur numerus dies proportio numeri uocatur forma metallica quam proportionem in uirtutibus posuit constituentium elementoria,eo se onPnia haec generat proportione uimius terrae
284쪽
eum coclem. Est autem uirtus terrea frigida, sicca. Virrus autem coelestis secundum narrationem.7.planetarum ut dixit. Si ergo plua fuerit uirtutis terres quo ad tres uirtutes ipsi
us Φ planetarum in immissione luminis ecnobilitatis obtinebit fuscum dc ponderosum& frigidum sicut plumbum est. Si aute plus
fuerit uirtutis coclestis minus autem de pote ijs terrae exit fulgens uagde incorruptioni ap
propinquans solidum , & quia selidum ideo
necessario graue dc quo ad hoc & econuerso dicitur proportio constituens auri speciem. Ad hunc autem modum etiam alia dicit for mari propter quod etiam. .genera metallo rum . . planetarum nominibus V cauerunt dicentes Saturnum plumbum.sollem autem fiannum Martem autem ferrum,& Sole au
rum. Venerem aes,mercurium uero argentil
iauum, Sc Lunam argentum , asserenses hoc propter diuersos numeros suae compo sitionis complexionem acquirunt.F. Planerarum. Hermes autem huiusmodi auctor uidetur esse sententis,licet Plato postea fuerit huc in opinione imitatus.Hoc autem ab his alatii mici uidentur accepisse,asieretes lapides prγciosos stellaxum & imaginum habere uirtu/tem.T.autem genera metallorum formas habere secundum.7.Planetas inferiorum orbse
285쪽
um,& sic virtutes coelorum primo in terra reflsultare Sc quasi stellas secundas facere. In testi monium autem huius assertiois inducunt qἱδc verum est orbis mouet terram, Sc hanc esse caussam diuersitatis figurarum in generatis in terra A multitudinis quae generatur in eadem potius ψ in alio elemento. Hanc opinionem pater Hermes trimegistus approbare videtur,qui dicit terram esse matrem metallorum,Sc coelum patrem dc impregnari terra ab
hoc in montibus campestribus & planis Sc in aquis 3c ceteris omnibus locis.Nos aute hanc opinionem sic intelligimus Q proportio principiorum virtutum videlicet agentium Spatientium sit dispositio ad forma substantiale, sicut Sc in omnibus at is, & forma est quam dant prima formalia dc agentia principia qus Prima sunt agentia tant Virtus formati uain materiasitiit nos diximus in scientia lapidli. Quod autem genera metallorum sint magis attributa planetis di aliis stellis, ideo dictu est quia cum Iapides sint stabilis esse Sc forme co/agulationis attribuuntur stellis fixis &imaginibus stellarum fixarum quae perpetuo suos retinent situs Sc figuras, situm aute Voco non
illum qui est positio stelle in loco orbis sa ilγJUm murat omnis stella , sed potius quonia hahet in imagine ad aliam stellai sicut verbi gratia P
286쪽
tia op in una linea secundum equalem In om ni tempore distantiam inueniuntur duae stellelucide quae sunt in cornu arieris,cirea quae Vocatur genu persei Sc sic de at ijs stellis, quia ali/ter imagines coeli corrumperentur,sic inueni untur in una dispositione & figura lapides diu sunt,sed metalla quasi erraticu habent motum, modo liquida de modo coagulata Sc cu liquidu sit materia eorum dc liquidum sit errantis motus, Videbit in genere conuenire in pla/netis,& virtutes planetaru influere elementom virtutibus dare speciem, dc hes virtutes sic caussate 3c influxe formant ad speciem & conuentiat cum formis metallor sicut formativa quae est in semine aialium conuenit in substantia cu forma quae inducitur P generatione, dc sicut forma artis couenit cu artificiato, Sc hoc modo veru est qaedicut Platonici,hocem modo prima caussa fecit semente formaru dc spocleru oim Zc tradidit eam stellis fixis dc plane, riseXequedam,ut dicit in thimeo. Et haec etiaest caussa quare iuxta planetaru nutriersi etI'prietates spes metalloru accipiunε. Scimus eniex traditis in prima philosophia ab Aristo. oss generatio est ex couenietibus, licet no o1 no couenies sit secundum ydea 3c forma dc ratione,& hoc modo etia cis generatio esuoca ad univoca habet reduci.Qce aut Aui.dicere videtur
287쪽
tridetur Φ aliquando uis terrea dat huiusmodi formas,&quidam attribuunt hoc die tam falso Aristot.non intelligitur Φ uis terrea est quaesit secundum solius terrae potentias,operans est enim ex alijs scimus enim et, id quod dat formam conuenit cum ipse in tantum ΦAristot.dicit animam effe in semine sicut ar tificem in artificiato, sed uis terrea uocatur a philosopho uis terrae in loco generatiois metallorum. Haec autem habet in se uirtutes coelestes per modum quem diximus dicet enim
forte concedendu uideretur*uis terrae quae
est frigido Zc sicco operans,alio modo inspissaret humidum ingrossando ipsum ad natu
ram Sc consormitatem terrae, tamen nullo
modo potest siccum Sc frigidum dici caussa
fortis Menacis permixtionis qualem noui mus esse in metallorum materiis. Adhuc alitriis terrea hoc modo dicta non conuenit, ni si cum specie dc forma terre, non igitur daret illam formam quae est elementi,eo . iam costitit Sc supponitur omnem generationem esse ex conuenienti etiam eam quae est equi/Moca,sicut est omnis generatio lapydiad me tallorum in quibus necue lapis eX lapide, neci metallu ex metallo unqi generatur, & si hoc dicatur Q, unus solus lapis concipit alium,ta
menn intelligitur . de parte sui seminia
288쪽
generetur sed potius de alia materia quaecu ch sit illa,nisi forte sit medium inter lapidemta plantam sicut multa media inter plantames animal inuenititur, sicut Spongia dc Sti cus&huiusmodi. De opinione Cesistenis dicenti sesse formam latitum unam.
Cap . γε perimenta autem alchimicorum gra ues duas nobis hicingerunt dubitatio nes. Videntur enim illi dicere Φ sola auri species est forma metallorum re omne metallum aliud esse incompletum. Adhuc & in
uia esse ad auri speciem sicut res, incompleta quae est in uia ad perfectionem, propter qae dicunt aera esse metalla quae in materiam nohabent formam auri &studuerunt ad medi tinam quam elisir uocant, per quam egritudines metallorum in commixtione 6c comis hs materiae metallorum remouent, &sic di cunisse educere illam formam auri& specie,
y ad hoc inueniunt multos modos δc diue ses quibus illud elimr componitur & temperatur ut penetret &aduxat, δc in igne mane at & coloret 8c afferat consolidationem &podus. portet igitur hic nos quexere de his.
289쪽
hio no erit nisi una species metallorum,& alia. sunt molitis impassa ab illo,&sicut abortivistius naturae qui speciei figura propris nondum acceperunt. Secundum hoc etiam si & hoc verum Sc protiatum inuenitur,non oportet nos laborare ad hoc, utrum species in alchimicisDmutentur Uel remaneanr,eo secundu hoc nullas prorsus habent species nisi solius auriqSalchimia non permutat.Coelestes em prae cipuus in hac sententia dicit alchimia esse scie/tiam quae inferioribus metallis nobilitate at/tribuit superiorum. Propter hac quistionem debite discutiendam plurimos inspexi libros alchimicos dc inueni libros illos abso sigillo Sc probatioe tantum expertis inniti & caelare intentionem eorum per verba methaphorica quae nuncF fuit consuetudo philosophiae. SoλIus autem Avicenna videtur idngere rasioes& Rasis valde paucas ad solutione dicte qui stionis nos in aliquo illuminantes. Ad hoc autem BIa auri species sit metallorum forma sic ratiocinatur,quoniam eorum quae eadem habent elementa proXima & Vnum comixti onis modum videtur esse una forma tantum, eo in sicut dicit Plato Q secundum meritumateriae formae dantur sicut prius diximus ge. Nerationem eta conuenienti,nec potest ex ei9dem & uno modo commixtum pluribus se/cundum
290쪽
eundum speciem differentibus esse conuenies. Est autem omnium metallorum comixtio eπsubtili terreo sulphureo dc ex radicali aqueo, cuius oleum separatum est ab eo, bc superflua humiditas aquea sicut costat ex praedictis. Videtur ergo una tantum esita species isti respondes per couenientiam. Amplius experium est sy per eliXir aes redit ad argetum Sc plumbum ad aurum,& similiter ferrum ad argetum. Videtur ergo Q sint in materia idem 3c percon seques habere formam unam quae est sicut coplens materia lia praecedetia. A mplius eorumno videtur esse differentia nisi in aceidentibus scilicet colore sapore Sc pondere,& raritate Scdensitate,quae ola non accidunt nisi materiae. Ex his igit& huiusmodi opinionem accepe runt dicetes metallorum specie esse unicam Aceandem dc materiales infirmitates esse plures.l His aute contrarium esse videt quia materia nulla ratione est in aliqua rerum naturalium pmanente in natura nisi sit copleta a substan/tiale forma. Videmus aute argetum permanere Sc stannum,&similiter alia metalla videbatur igil esse copleta a substatiaIes sormas. Amplius quorum pprietates & passiones sunt di/uersae eorum substantiam diuersiam esse necesγse est, passiones autem metallorum in colore& odore Sc sonorositate sunt omnino diuerss.