장음표시 사용
371쪽
test , sed cum torminibus & strepituit descendunt, & alvum concludunt, ipsi vero noctem inquietam agunt, &in semniis perturbatis ac tumultuosis vexantur, quod plerisque etiam morbi initium extitit: quae quas ob causias his accidunt, consideranda sunt. Nempe, quod is opinor, qui semel tantum
cibum assumere consueVit, non eXpectaverit idoneum tempus, dum venter hesternos cibos plane confecerit, super Verit, emollitus fuerit, ac conquieverit, αὐ ιζέουσαν τε sνην, Tei πέγωο) sed in ipsum
rerventem & fermentatum recentes in-
iuerit. Hac Hippocrates. Sed, cum illi , de quibus Medicae familiae princeps
loquitur, non tam naturae humanae incommuni consideratae, quam sibi vim fecerint, semel de die duntaxat comedendo, quum tapius tamen comedere debuissent, contigit iiς, quod &observat lib. 2. de Dina, expccari: quod Plinius more solito l. 28, Nat,
372쪽
Nat. Hist. cap. s. paulo liberius reddidit bene scere. simul imbecillior redditus fuit ventriculus, in quem cibo non jprobe adhuc digesto dimissi cibi, conti- sit illa , seu potius ure leffervet centia: quam eX accidenti in lventriculo, biliosa quoque subitantia labundante, contingere posse, ut nun- lQuam negavimus , ita neutiquam ar-pum e mari licet, ab eo, quod per acci- ldens contingit, ad illud quod per te. nec procedit argumentum a ventriculo noxia aliqua qualitate affecio , ad leundem integrum sanumque . quomo do vero bilis, in ventriculo praeternaturaliter ex illans fermentationem procuret , infra alia occasione, di itincte observabimus. Interim hoc notetur, Perlamem, ex dilatione alimenti accersa tam , variis humoribus, non modo ventriculum , sed & totum hominis corpus repleri: quod cum nosset Par situs Plautinus Curc. a. 3. ita dii putat :
373쪽
Os amarum habeo, dentes biennos , lip
Ita tibi vacivitate venio lactis lamia
HUeo, ut Hippocrates non faveat feramentationi, quae hoc seculo a multis vi. ris caeteroquin insignibus, nimis quam rer vide propugnari coepit. Proinde tu to nobis concludere licet ad concoctionem animalis, qu6 ordinario m co S pariter convenienter peragatur, ne uti Iaam opus ellie aliquo fermento, lud suffacere calorem, ea ratione, quam bactenus expendimus, consideranicum. Secundo notandum , hunc ip-l sum calorem ratione graduum diveri simode se habere, non modo juxta di- Verias animalium species, verum etiami indi Isdua alicu)us speciei: Ad eum viro, portionatum cuique speciei redden-luum, plurimum conferente consuetu-lume, secundum quam aliquis alimen-ltum iumere, & diaetam instituere solutua fuerit. De qua consuetudine licet
374쪽
proximo capite pluribus agendum iit, lihoc tamen de illa notetur, in vi HS i , ratione principes Medicorum cum ra- ltione praecipere, ut ei aliquid tribuatur, quod de expresse monet Hippocr. L s. Aph. 17. qui Sc praecipit l. 6. Epid.
sedi . I. ut expendat Medicus ea, quae ltempore sanitatis aegro consueta erant, luualisque victus ratio ipsi conveniens laut incommoda fuerit: cavenda enim lalla tempore morbi diligentius, quae lne quidem sano conducebant. Hoc cer. tum est, per consuetudinem, nostλ- ltra hominem abeam, cuique iangulari quoque homini, quod ad offcium concoetionis, induci non quidem ba- lbitum, qui in functione naturali neu-
liquam locum habere potest sed quen- idam tonum digestivum , juxta quem l
Ventriculus sese ita componit, ut, ut ratione illius turbetur, officio suod1- ne iiivo aeque non susticiat. Hunc tonum, sive harmoniam digestivam, Lu- ' cretius L occasione saporum, se digestione
375쪽
l gestione cibi disputans, tenorem vocat. quando ita canit: refert quiquam, quo victu coquis
alatur , Dummodo , quod capias , concoctum diadere possis Araibus, ct Itomachi humectu erra
. Atque haec est δε μις αὶ quam quidam siri egregii, qua Philosophi qua Medici, velut machinam ,
lollicitandam esse putaverunt, uo con I coctionis primae, quae Ventriculi be-l nencio absolvitur, rationem explica-i id possent. Quae, si in communi confideretur citra calorem Ventriculit digestivum quaerendam non esse, eAmperioribus abunde jam constare con-si hypothetice , ratione laut diltinetarum specierum animalium,l aut ungularium quoque hominum, debeat considerari, non haberi debel fit, vel peculiaris aliqua facultas, vel, sed peculiare aliquod, Q. si quod
376쪽
quod ad di versas animalium 1 pecies, di- ipestionis ossicium, pro caloris distincto ι radu differenrer se habens: quod ad Iindividua vero riuidem speciei, atten- debebit singularis allue factio, per i quam Ventriculo peculiaris & propria si praefigi possit regula, juXta quam non- is ulla quoque, minus eidem proportio- lnata, saepe proportionata fiunt. Adeo, ut hic nonnunquam cogitare liceat il-iud Ovidii lib. 2. de Arte Amandi: lutoi male fers, assuesce, feres bene, imulta vetustas Lenit
termentatione non fluoicere λούσει'. β-
I expenduntur singulares Galeni θ Aristotelis loci. Quum varo multi singularibus ar igumentis se putent instructos es quibus evinci videatur , calori la a partes l
377쪽
De Armentatione. partes deferendas non esia r se, operae pretium fuerit, paucis illai disicutere. Atque primo quidem sollici; tant Ventriculum, qui cum sit mem-t branaceus, natura frigidum esse coni tendunt: & quia frigidus sit, non suf-t ficere τῆ χυλωμι. Caeterum superiori ca-t pite huic dissicultati jam est occursum: i dato enim Ventriculum omni calore insito, sive, calore sibi proprio, destitutum esse, nihilominus tamen velut lebes aliquii,cui circumpositae sunt pru
nae, hoc ossicio defungi potest. Cum
ad concoctionem requiratur moderatus solummodo calor, ille , quia vi ceribus circumpositis Ventriculo communicatur,videtur sussicere posse. Praeterea falsum est, Ventriculum meremembranosum esse : cum enim tribus membranis constet, ea, quae media ,& Ventriculo propria, carnosa est , atque pluribus transversis fibris contemta. Praeterea, in avibus quoque, desti
378쪽
cari rosiores ventriculoses te, supra observatum fuit. Quid quod gratis dicatur, ventriculum calore sibi insito destitutum es e. Secundo ita ex adverso arguunt: Si calor agnosci deberet chylificationis caussa , quo intensior, eo chyl ificationi procurandae magis etiam
fusticeret: quum tamen constet, non solum in febribus, Verum etiam a nimio usu aromatum, coctionem Ventri
culi laedi. Sed, ne ab hoc quidem ariete multum incommodi nostr sententiqmetuendum est, quandoquidem non omnis generis calor, sedis duntaxat, qui animali juxta suam speciem considerato , ad hoc concoctionis ossicium peragendum proportionatus est , hic considerari debet. Praecedenti capite, argumentum e culina desumptum , a coctura pisorum atque fabarum ut' propoluimus ita illud ipsium praesenti nostro instituto ad hanc rationem diluendam susticere posset. Caeterum
hic mentionem fieri fe-- - brilis
379쪽
De Armentatione. brilis caloris , inde patet, quod sit
praeternaturalis: cui, ut excedenti ratione gradus, atque non tantum inflammanti sanguinem , Verum etiam conturbanti tonum ventriculi, occurrit debet tum per mediamenta, tum etiam per diaetam, quae febricitantium ratione alia debet esse ab illa, quae sanis convenit. Siquidem his conveniunt potuistenta magis quam esculenta, &exesculentis humida potius quam solida , speciatim juscula in quibus humida sim.l plicia effetbuerint. Quantum ad aro-l mala, quamvis negari non possit, peri nimium eorum usum, quod sint exquil site calida, & simul admodum stibi ilia, calorem nativum nimium quam excitari, primigeniumque humorem dissolvi - moderatus tamen illorum usus
non est plane improbandus: licet senibus potius quam juvenibus, pituia tosis quam biliosis, hyemali veriusquam aestiva constitutione commendari debeat. Certe , sitςmpestive& in
380쪽
derate cibi condiantur aromatibus, nota solum sumentibus major cibi adlubes.
centia procuratur, Verum etiam ventriculo major ejusdem amplexandi aviditas. Praeterea reparario spirituum celerior , assumpti alimenti distributio facilior, conservatio melior, asti mptio tutior, & elaboratio perfectior accelerantur. Tertio nonnulli putant, non posse concoctionem cibi in ventriculo componi cum elixatione, quod contingat in ventriculo digeri animalium hepar, ova, &similia, quae alias permodicam quoque elixationem indurari solent. Eoque concludunt aliud e X- istimandum esse Caeterum perperam : nam Ventriculi calorem igneo compararunt, & eXperientiam excluserunt, per qnam patet, haec,& quae illis respondent, squod ventriculi calor moderatus sit nec dissiculter coqui, nec unquam quoque indurata excerni. QuaΠὸ,quidam ita quoque arguunt: Si concoctio calori attribuenda