장음표시 사용
181쪽
Hic autem status , cum nullis certis limitibus sit praefinitus, conatur illa eum latissime proferre atque ad cuiusque arbitrium, multorum exemplo , qui ita perperam gesserunt, extollere. Quo fit, ut ex eius documento, nullus eorum cupiditati, aut ambitioni modus sit constituendus Sed amplius haec ratio id absurdum continet quod eo tempore, quo vident omnia praesentia iam es e relinquenda ει auidiuoad haec conquirenda, accumulanda urgentur, nulla fere bonorum alternorum cura suscepta a
Nam de ij quid attinet dicere, qui nullos habentes
posteros cum tamen ad affectam perirenerint aetatem,
huic se nimium tradunt solicitudini rQuid item de Clericis illis loquendum , qui tametsi bona ex fructibus
beneficii una comparata, post mortem relinquenda, sciant ad Ecclesiasticum fiscum deferenda, in hanc tamen unam congerendae infeliciter pecuniae curam, i ii incumbunt SUGGERI secundo, Senectutem varijs&diu-MECUN - turnisspe infirmitatibus obnoxiam, in quarum cura 'Dtionibus etiam domestici, propinqui crebro defati 'Ri 'gantur. Vnde periculum esset, ne aegrota Senes ab Om . f., o nibus desererentur, si eorum pecuniae antea fuis ent ex PTER Ni haustae; additque, quod praeter infirmitates corporis, C SSITA nouae etiam quotidie accidunt eis calamitates,quas an TES SUPER te nunquam cogitassent quibus nisi praesidium alia γῆ TV quod paratum habeant, quo eis occurrant, actum de R illis fores cum rari sint homines, qui alieno inopiae opem ferant rarissimi, qui quantum necesse est, prae- jstent indigenti . Quapropter hac ratione illis persua-. re conatur, ut quod ipsi possident, diligenti Simor, custo-
182쪽
eustodiant ac mala, quae antea passi sunt ob inopiam pecuniarum, in memoriam ijs reuocat; ut specie prae
cauendae nouae calamitatis , restrictiores, ac tenaciores eos reddata
Quibus Malia multa damnorum cricula conatur addere ad eos terrendos , ut in cXtremam auaritiae, atque illiberalitatis oram adigat nulla abi j legum, nulla propriae tranquillitatis ac salutis subducta ratione, quod tamaen in primis curadum cs et Unde nos etiam, extrema quaedam hominibus in communi bcietate degentibus vitanda esse , in serius ubi ci mus TERTIUM ' TERTIO, SVNT nonnulli, qui eiusdem D AVA' ' monis astu decepti, opum cum ti Iandarum auidissimi, ii est VH ac desciet i ditescendi inexplebiles effecti, hanc con-Nos gerendae pecuniae sitim conantur Varijs artibus eludere, ACRE E cum tamen ab ea potius eludantur: siquidem fugiunt v NIAM habere pecunia mi innumerato; sed cum redditus op IN NUM E lentos possideant, eos statim in bona stabilia, agros, RATO vineas, domos, hospitia, venalia ossicia, atque alia huiusmodi impendunt; ex quibus lucra multiplicantes, recentia bona immobilia veteribus adiungunt aut si familia sint onerati , siue alijs euentibus impediti, quominus possint opes aggregareri nullum tamen lucellum praetermittunt, quin ad se pertrahant, pecuniam undique corradunt, ac sordidissimis ctiam quaestibus
se inuoluunt qui quidem omnes dupliciter sed
Primum, quod auaritiae crimen , in pecunia tantum congesta putant consistere cum tamen alijs etiam rebus nitatur, ut praedijs, domibus, mercibus, frugibus, vestibus, id genus similibus , quae ad numeratam pe
cuniam facile redigi possunt Vnde dixit Dominus ita
183쪽
Euangelio Cauete ab omni auarit a ' - . . Secundo, quia auaritiae crimen, non tam in exteriore , T s aQ. pecuniarum affluentia, quam in intima 4mmoderata Q. 6.
quadam eas obtinendi cupiditate Vers tur i. . peccatum spirituale appellari solet Ideo qui hoc asii' ., . . .
duo lucrandi desiderio urgentur, semper anXij, sem-οῖ. TGena per queruli &locupletioribus inuidentes inueniunturi& quamuis arcam implere eis non concedatur aron tamen auaritiae notam effugiunt. Illi vero, qui pecuniam in numerato habere non student, sed alijsopum generibus incumbunt hoc ipso produnt , se non largiores alijs, sed cautiores; quia mercatorum, campibrum decoquendi pericula effugiunt; sed tamen non id assequuntur, ut idcirco non restricti . tenaces nimis habeantur cum parum admodum prae multitudine diuitiarum largiantur, nec eoru expensae redditibus respondeant quae certa solet esse auaritiae nota ARTO , solent fere omnes auaritiae studentes, id tanquam tutissimum asylum, perfugium arripere; quod dicant,videre se deficientibus corporis viribus,atque tum languore effoetae aetatis, tum alijs impedimentis, quae Senium secum affert eos ut plurimum redigi, ut ab omnibus tanquam inutiles habeantur, atque ideo contemnantur. Vnde in prouerbium abijsse tradunt , quod Cecilius dicebat In Senecta hoc depuro miserrimum sentire ea aetate esse odiosum se alteri quod es Catone memoratum fuit incque aiunt, nisi maturam illam aetatem diuitiarum praesidio praeueniant tueantur, quibus sibi, vitae necessaria δε aliorum etiam beneuolentiam comparare possint , actum
de illis quodammodo essetas cum nulla alia re apud populum in opinione, pretio iam habeantur, sed a quam
A DA ARI. TIAM STIM VLVS:NE MATURA AETAS A BALII S
184쪽
quam ad omnia inepti censeantur. Adduntque , tum hac causa, tum alijs etiam iussis rationibus, Theologorum Philosophorum. sapientum aliorum consensi probatum esse , licere omnibus quacunque aetate etiam matura prouectis, sibi pecunias atque opes,laudabiliter reseruare, ad Varia socc nes, quae in dies singulos exoriri possunt, nec urgeri homines, redditus suos omnes, aut quicquid habent auri, a Sira'. '. a. aut argenti quotanni crogare, aut distribuere , nec hoc liberalitatis studio repugnare praesertim quia a IIatura qua sentit se deficere, eiulato di in eos studium quodammodo derivatur; unde naturalis hie morbus, a multis solet appellari , ac proinde nec laudes, nec vitui. peratione dignus haberi Qua ainen in re Plantum decipiantur, patet exemplo somni, 'uietis nam sicut illa hominibus indulgentur , Ut eo promptior . alacriores ad opera,&labores reddantur, non ut ocio marcescant: sic quoque non pugnant octores aduersus diuitias. quasi illic tum sit Christiano homini eas obtiriere'; nec negant etiam pecuniae est quid quod in tempore depromendum sit, seorsum in arca condere liceres; dummodo
auri aceruUS, in cumulum non protrahatur, sitis habendi, quotidie vehementius non exardescat verum v necessitatibus pro conditione status,opportune a sulatur.
LIII est astus aenionis, eo periculosio , quo
frequentior de prudentiae specie plurimos fallere nugis solet. Nam cum v ctus sit prouerbium , non sie innest ijs praecipitandum consilium, sed cunctanter, ni a ture res ag ndas Ille cum ad largiendum pecunias,
aut ad libciale quippiam peragendum, videt Senena
185쪽
animatum; confestim aliud opus, in quod utilius pecunia verti posset, cogitationi illius sub ijcere conatur ac mentem ipsus saltem ita diuider ut de eo, quod sibi antea propositerat, consultius deliberandum esse iudicetica calliditate , ut mora aliqua interiecta, non solum illa tunc dandi occasio elabatur; sed etiam, ut spe vel consultationis, vel maioris boni mens interim ad alia, quae tempus quotidie parit, cogitatione se conuertat; atque ita, vel a dando prorsus distrahatur, vel animo relinquendi aliquando pia legata post mortem, auaritiam vivens nunquam deserat . Cum satis pateat , eos qui toto vitae cursu parcissimi fuerunt, multa rumque opum copia ciui de collegerunt, unde apud omnes hoc auaritiae nomine non bene audierunt demum tamen ab hac infamia nota penitus non liberari, exeuntes vita, bona sua in pios usus, aut integra,aut aliqua ex parte distribuenda relinquunt. Nam etii hoc non damnamus,laudamus potius; praesertim si summa notabilis fuerit, quam in eleemosynam contulerunt laudaremus tamen magis, si quo tempore res suas in potestate habebant , ac praesenti hac vita fruebantur, sibi ipsis easdem auferente ' at a Sol. deI . que alijs largientes, vera beneficentiae exempla publi '-i --ce praebui stant nec angustias illas vitae occidentis expectassent , quando nihil secum possunt X portare ViXenim tunc hac ratione,Draeteritam cupiditatis suspicionem poterunt auari eluere; cum praesens haec pietatis significatio, arguat quidem eos post mortem beneficos b τεμ P extitisse , sed non ideo doceat, dum viverent, auaritiae
186쪽
, ohes EXTO, non leuiter quoque Daemon laborare so Bhu huc vnibus multis persuadeat, optimum illis fore, sistiti Abi in boni Saliquibus operibus quandoque Versentur,at-FR A VS que nonnullis prauarum actionum generibus absti-CRi MI Ameant non eo quidem proposito,quod illos bonos esse,
b vitis, alienos cupiat sedit auaritiam hac boni
tio es no x xi sanctimoniae specie magis contegant , hincque
ovi Α Τ'nem consumenda pecunia occasionem tutius fu-citii. ii R. Quod consilium Senes miseri sequentes arcam refertam arcte custodiunt ac largitati, sumptui quoad eius fieri potest, parcentes, omnem dant operam,ne quid ab eis contumeliosum, iniustum, turpe, mendax, aut legibus repugnans , vlla ratione committatur, ne iudicium subire compellantur propterea quod vident Inagistratuum auctoritate grauiter in eos animaduerit, qui aduersus leges committunt.
Vnde cum hi nihil magis, quam sibi ipsis, jecuta ijs
suis timeant; student non quidem virtutis amore, sed eo praecipue consilio, &fines, ut magis in tuto eorum m pecunia, dum nemo nec publice, nec priuatim oscnditur, se modestos, ossiciosos, ac continentes praebere. Imo Ecclesias, sic ras conciones frequentant Ocramen ta sui temporibus colunt, pias bcietates non negligur, caeteraque omniavi boni ciues, quantum heri potest, persequuntur nihil tamen de suo prorsus, aut parum admodum, raro largiuntur; non animaduertent Vsse nec plo Schristianos, nec bonos tiam ciues haberi potie, qui quaerant tantum quae sua sunt nec alios adiuuar ac miscris subuenire, nec quod superuacaneum
cis est, ali)s distribucre procurent nito id ipsum, indu bitatum est restricti . tenacis anim pulti vita. Imo isti aliquando, ad crimen suum introrsus latens
187쪽
obtegendum, patiuntur se amicorum rogatu ad conui uices hibenda, ad honestam aliquam recreation zm, ubi medioci is impensa est necessaria trahi, aut ad aliud quodpiam raro contingens sumptus genus traduci; a quo alios omnes largitate superare contendunt, viri beralitatis nomcn falso aucupentur; cum tamen a beneficentiae virtute longe absint, quae habitum immob1lem, continuatum , quem voluptas etiam sequitur, expostulat.
Sic M. Crasta accidisse egimus, qui tametsi, ut historiae referunt iecunias sine ullo foenore mutuo tradidisset , decimam facultatum suarum partem Herculi consecrasset, publicum epulum populo aliquando dedisset, ac tres minas in singula ciuium capita contulisse set nihilominus conceptum antea in populo auaritiaenomaen, non potuit estugereis quin vero plurimas, quibus praeditus erat virtutes , unius auaritiae sordibus obscurauit.
Sic isti, de quibus agimus , cum arcam alentem mira diligentia, intimoque animi affectu custodiant, nec eam expoliari, aut tantillum pecuniae ex ea hauriri patiantur, nec eam ullatenus deserant satis sibi conscij esse possunt, se extraordinarijsistis liberalitatis imaginibus, minime auaritia sordes exuish; quin potius sibi pro certo persuadere debent, peruulgatam de sua tenacitate apud populum opinionem, hoc commento minime extingui posse S EI TIMO, Nonnulli itidem inueniuntur, quorum crumena cum sit plena, exuberant, recusant tamen, aut differunt omnibus eorum creditoribus satisfacere non solum ob nimium tenacitatis affectum , quia pecuniam suam a se tanquam viscera auelli, aegerrime
SEPTIMA A WA RITIAE FRAUS:VT SENES SE ERE ALIA
188쪽
rime patiuntur; verum etiam ut hac ratione quod varijs sint nominibus onerati dis inime affluentes diuiiij , aut non auari sed potius egentes ac oneribus oppressi praedicentur unde&in iudicium apud Tribunalia se hoc nomine vocari, tacite laetantur. Quae tamen Corum cautio , non solum eos non liberata praua illa
'ulgo de ij dispersa opinione sed auget potius mirum in modum eorundem indignitatem. Cainv QT AN O, Decipiuntur alij, dum M. Crassum imi AVA RV tantur; qui cum omnium esset auarissimus , legitur ma- , P. . f. q. O uaro grauiter insectari consueuisse,& qua- oh ,h ii sui sin ite horia ines odisse. Idem ij multis obserua-xς Ahio, tui aluisse scimus quibuscum hoc vitium vehemen-AT OSTEN ter dominaretur, ipsi tamen tanquam ad se non perti-DERE SE neret, cum risu aliquando interdum cum stomach0, EO ODI aduersus alios, hac eadem de causa acrius inuecti sunt;
. r. 'ηist in te aut prorsus se eo crimine solutos esse aut
τι AM g Verxen agna' telio simu Ilantes, ut longe ab hac aut-cth Niv dit 'tet ena Oti iudicarentur, cum tamen contrarium spolius euenire soleat quandoquidem ab allijs eorum cupiditas satis perspecta, miserationem potius ipsorum- me , aut certe admirationcm magnam caecitare vi
ii NONO, SVNT quoque nonnulli, qui cum stu- stibus Ecclesiasticis valde amplis, is inguibus potian-F VCIVS tur nota desinunt eos in bona stabilia, quae prophana, , QVVl ria appellant, conuertere; quae cum a Lucularii, jo Pitu C 'ViJ CD ut opinantur se canoniani lege Ecclesiastis 1 cvita cis reguli solutos, nec sibi in ijs bonis , quicquam RIACON cum Ecclesia commulac supcresse. Unde ne octa, mer-VERTERE. ces , aliaque liuiusmodi contre es; non agia oscentes
189쪽
tes, se Dauaritiae,&fraudandi Ecclesiam studio, maxime detineri.
D E CIM O , Sunt ali denique, qui quod dictu for I CI 1 didissimum , atque ignominiosissimum est iobrietatis modestiar,d tuendae valetudinis specie, Vi quicquam si ii s
quod alicuius sit pret ij, in domum inferri patiuntur; M Oi a atque cubicula sua praeter dignitatem rudia, cita com STIAE SPE -pta esse non erubescunt profitentes se his exemplis CIE, SVM- Euangelica consilia sectari , cum tamen defosso, aut PTIBVS abscondito incubent auro quod sacra lege velle 'menter detestatum , atque abominabile esse noui-
Et quia longum esset alia omnia figmenta, quae Senibus Daemon ad prauitatem hanc tetram adumbrandam suggerit, enarrare, sussiciat his, quae modo memorauimu Senes admonuisse, ut haec tanquam in si eculo saepe intueri non praetermittant; unde aduersarij frau
illius radices, agnitasque cacodaemonis insidias, pos Cui ΛΝ se non amplius dissicile videri , virus hoc detectum m D A M. mento propulsare; praesertim quia, cum contraria contrarii Scurentur, nihil promptius, aut vulgatius huius morbi medela esse deberet; ad quam adhibendam,non est opus maria transi re, non Aegyptum , aut Arabiam peragrare, non secreta antidota conquirere, non absconditas in ipsis telluris visceribus radices eruere
190쪽
sed in ipsius et Senis manu, haec curatio quodammodo reposita censetur; nempe incipiat pecuniam in pios Vsus erogare, ' secundum prudentia regulas liberaliter effundere, arcamque egentibu aperit C. Q ioniam vero longe allica re ipsa accidere, ac medelam hanc , quae adeo prompta iacili que videtur, non so iura arduam , ac inicillimam C tradere comperimus; sed potius tenacitatem hanc pecie parsimoniae, prouidentiae imis muliorum Senum visceribus valde defixam esse . Idcirco malo huic expellcndi, utilia aliquot remedia proponere, OpportUnum ma Xime fore iudicauimus ut sciant Senes, quanam ratione X peditius , ac tutius haec ab ijs adhiberii Ciuuat, quo se ab orim prorsiis periculo ciuiumque murmure Ximant; ac quod in primi sic seri ut tutam sibi , ac tranquillan
Q ARE, an innaduertentes nos ea, quae superius tan illam impedimenta relata fuerunt, quibus detinentur Senes, ne bene res suas distribuant, communiter ab ijs, aut non agnosci, aur certe negligi ' non possumus non primo loco id, quod caput omnium rerum est ij idem Senibus in memoriam redigeres ut quam prinIUM studeant ad omnipotentis Dei opem confugere, ac cre bro lumen hoc ab eo postulare, ut statum suum, acle' riculum in quoici stantur, liquido valeant dignoscere;
dicentes cum Propheta InclIna o metran Deus In tems imoIIa tua non in auaritiam ς In Senectam is γnium Deus ne derelinquas me : Oculi mei semper ad Dominum , quoniam ipse uellet de laqueo pedes meos
Quibus Malias tu miles preces peculiares meditationes adiungere poterunt, pro cuiusque spiritu deuotione a Sancta Ecclesia traditas, ac pijs multorum