장음표시 사용
291쪽
igitur illud posset ab aliquibus EXTREMUM
sorte desiderari, ad commentarium hunc nostrum congruo veluti sigillo claudendum, ut ea, quae Senectuti priuilegia, summorum Pontificum decretis, Imperatorum constitutionibus, iureque communi delata reperiuntur ac memoranda illa insignia, quae pasti in magistratuum auctoritate, in tribunalibus, cur ijs publicisque iudicum consessibus Senio tribuuntur, hodieque in omnibus fere Ciuitatibus diutino usu recepta exercentur , nos hic in unum collecta proferremus, atque alijs testata relinqueremuS.
Verum cum haec permulta sint, quae sigi Ilatim qua decet serie, diligentia relata, magnam volumini S
partem possent occupare: praeterea multorum in hoc cruditorum Iurisconsultorum opera, magna cum eorum industria, claude fuerit versata; qui adeo accurate in commentarios suos omnia Senectutis priuilegia , praerogatiua S retulerunt , ut nihil intactum sere reli querint existimavimus nihil aliud a nobis haec perse
quentibus proficisci posse , quam rem actam ut dici so
let rursus agere. Praeterquam quod Iurisconsulti, ut supra etiam tetigimus , dum Senectutis priuilegia recensent ea potius complectuntur bona quae eXterna sunt, ac in lubrico posita, eaque vita commoda persequuntur, quae facil
lime nobis eripi possunt. Et quamuis haec minime negligenda putemus, quippe quae ad Christianum usum re
cte etiam dirigi possunt, Attamen quia Bonitam Senectutis, de quo nobis est institutus sermo, longe altioris, ac praestantioris ordinis esse docuimus; haec , Ut leuiora ac notiora, in praesens praetermittenda existim
uimus . Quid enim quaeso magni reserti quod priuile
DE PRIVILEGIIS SENECTUTIS APUD IURIS CONS. ET ALIOS.
292쪽
gij loco ponitur Senes ante alios sententiam dicere priore loco sederes primos consilijs, decretis subscriberes non posse eos sine venia in ius vocari P ad eos tanquam ad egregias personas iuramenta transistiti ineundo alios praecederes apud illos claues, annulos, sigilla custodienda deponi in communibus actionibus eos alijs anteferri; atque alia huiusmodi plurima, quae in magnam illius aetatis praerogatiuam a Doctoribus celebrantur Θ Qualia inquam haec ipsa sunt, ut hinc vera 4 solida Senectutis laus debeat penderes ut alia Iusta.A OmittamuS, quae Cato dicebat diligentissime Romae,& in alijs Ciuitatibus obseruar, salutari scilicet, appeti, decedi, assurgi,deduci, reduci, consuli. Quae quidem hodie Christiana humilitas ad altiora assurgens, declinat potius ac refugit nisi muneris suscepti , aut publici ossi cirratio , quaedam e ijs interdum postulent adhiberi. Quapropter ab ijs nos supersedentes, tanquam instituto nostro non multum necessarijs praesertim cum ab alijs haec copiose scripta comperiantur , cupimus consilium lio nostrum a benigno lectorea qui bonique consuli ac tandem operi huic nostro finem Deo suffragante impo
293쪽
hoc Commentario caelesti gratia aspirant. fuimus comple--xi: Subij tanimum perplexa cogitatio; ne haec ipsa Delon Senectutis inscriptio, quam operi huic praefigimus,
parum tum sacris literis, tum veritati ipsi congruere proindeque tota argumenti huius tractatio, praepostera potius ac discrepans possit iudicari . Etenim cum Dequenter legamus in diuinis monumentis , Vetustatis nomen male sonare , ac pro peccati prauitate V plurimum accipi unde Apostolus Paulus modo Ephe stos monet', ut deponant veterem homi-Kk nem;
294쪽
nem, qui corrumpitur secundum dessi le- ἡ ., ria erroris modo Colossienses ' Vt Xpolient veterem hominem cum moribus, Sc an actibus suis: modo Galatas it expurgent Vetus fermentum . mo Sancta Ecclesia insolemnium missarum apparatu,precari consti e uit Exue me Domine zelerem hominem indue me nouum hominem, qui δε- cundum Deum creatus en in unitia, s sanectitat veritatis: Scalibi memoretur saepe vetustas iterae; id quod antiquatur, ct
quod senescit; Sc quod fili alieni inuete
rati sunt; Scit recedant vetera de Ore Vestro; Scalia huiusmodi,non sime probri significatione. Idcirco hinc potest oriri dubitati, quomodo nomen hoc , quod in malam partem tam saepe in diuinis libris
usurpatur noS contrario potius Vocabulo, tanquam rem salutarem accipiamus, ac Senectutis Bonum praedicare audeamus.
Accedit, quod veritas ipsa, ac ratio hoc idem suadere censentur. Nam quod nos Senectutis Bonum appellamus, illud ve
295쪽
rius graue eorum annorum iugum esse agnoicimus,&experimur jum difficile admodumssit, istud Bonum in tam confecta aetate inuenire; Sc longe difficilius, ad illius verticem eo tempore ascendere, ad quem non nisi per arctas, asperas, horridasque semitas, supra nobis praesertim in extrema parte relatas, sit perueniem dum , quae terrent potius ab illius accessu homines ita ut quod Bonum asserimus, optandum magis videatur, quam,Vt a Semne obtineatur, ullatenus sperandum.
Unde sicuti qui de Rege, de Episcopo,
de Oratore, aut de huiusmodi excelsis muneribus monumenta conscripta reliquerunt,censentur a nonnullis ad speciem potius ea commemorasse, quam ut usu ipso eadem impleri posse sibi persuaderent: Sic suspicandi occasio permultis forte preberi poterit consilium nostrum fuisse, ea magis recensere, quae desiderantur prae
stari a Senectute, quam quae ab ipsa verὰ praestari posse confidamus. Kk Haec
296쪽
Haec cum aliquibus, perlecto toto opere, in mentem venire , atque hinc eorum animos perturbari posse, veriti fuerimus minime prstermittendum esse duximus, quin ea paulo exactius ad incudem reuocaremus prudentum freti lectorum iudicio, qui post rem omnem maturitas CXpens iam, nostrum magis hinc propositum confirmari,quam ullatenus labefactari animad
Q 'ARE a Vetustatis nomine incipiendo: cum notum sit, hanc vocem duplici sensu , proprie scilicet, destranslate accipi mon est dubium in superioribus scriptura locis eam metaphorice sum , atque ad peccati turpitudinem transferri: propterea quod, ut ait Sanct us Chrysostoa D di, mus Vetusta res illa communi nomi- csbomes ne dici solet, quae turpis, it da, antiquatur, dessenescit, atque ad interitum ruit. Hae autem cum peculiares sint peccati conditiones, merito apposita valde transi tione
297쪽
tione vetustatis vox peccato tributa fuit.
Hincque phrasis illa loquendi olim de
sumpta est, ut vetus homo absolute diceretur Adamus primus parens noster, omnium hominum antiquissimus quo peccatum originale profluxit, de in posteros omnes est propagatum. At vero cum tempora fuerint postea immutata, atque affiXo Cruci Redemptore nostro, sordes etiam peccatorum pretioso illius sanguine abluta permanserint, ac simul noua per gratiam fuerit in mundum creatura inuectes pariter etiam id, quod Veteris hominis, id est malitia dice
batur, iacuit ut ait Apostolus in pecto.
ribus illis expugnatum, atque extinctum, qui mortui peccato, vivunt iustitis ci quamuis mortale hoc corpus circumferat, concupiscenti j tamen eius non obediunt, sed ambulant in nouitate Vitae. Vnde etiam Christus Dominus 1militudine quadam secundus Adam ab Apostolo nuncupatuό fuit cum ait': Facit isse II pri r. IA
298쪽
mus homo Adam in animam viventem;
nouissimus Adam in spiritum vivificam
Ac propterea totum genus humanum, duorum hominum nomine appellatum reperitur; veteris scilicet, qui per peccatum corruptus erat; c noui, qui a peccati reatu fuit renouatus. Qu9rum nominUm
Veteris, de Noui frequens est in hoc sensu apud Apostolum mentio'. Ex quibus colligitur veteris hominis, siue vetustatis vocabulum, quod antea turpe, odiosumque habebatur; tantum abessse , ut post Redemptoris nostri triumphum, Senectutem, de qua nos agimUS, amplius in pristino, ct metaphorico illo sensu comprehendat , imo hodie haec
ipsa vita maturitas,innumeris sanct Orum Patrum , ac fidelium Seniorum agminibus sociata , nihil magis, quam Vitia expugnare , sordes omnes abstergere , ac veram vita sanctimoniam se amplecti profiteatur Qua de causa praeter caeteras idi
299쪽
teras adducti nos fuimus, ut de Bono Senectutis libellum hunc conscriberemus. QV vero veritati repugnare dicebatur, propter arduas, d spinosas eas semitas, quae, ne Bono illo potiamur, frequenter in extrema hac is Consumpta aetate aditum nobis obstruere videntur: Id quo pacto sit accipiendum, ne quisquam errore decipiatur , nunc nobis est
Nam sicut in rebus naturalibus iniuerse loquendo nihil initio integrum producitur nihil absolutum vnd quaque : sed omnia habent multa quidem perfecta , multa etiam illis desint, quae postea perficiuntur prout in
plantis arboribus , piscibus , auibus, atque alijs animantibus est conspicere: Sic homo, qui inter omnia a Deo condita,r tionis particeps creatus fuit,in lucem egreditur initio, corpore, sensu, intellectu
debilis; inde paulatim augetur, c robo
300쪽
ratur, donec eo perueniat ut cum multa adhuc illi deficiant, tandem suam animi, corporis absolutionem, ac complem C tum assequatur Hoc continuus naturae ipsius ostendit appetitu qua quidem suam sentiens necessitatem, semper
aliquid petit, semper huc illuc se vertit, semper suspirat, ut amplius aliquid obtineat . in vero sapientissimus Deus, quemadmodum rebus creatis, veluti arboribus, frugibus, ac plantis sua praescripsit tempora, quibus perficerenturi cum alia vere, alia ars ate, alia autumno, Non' nulla etiam hyeme , siue alijs anni temporibus compleri voluerit atque alijs animantibus etiam , certa temporum spatia praefinierit, quibus proprium robur, ac Virium validitatem consequerentur . Sic hominis vitam suis distribuit gradibus, per quos incrementa quotidie ei accede
rent, donec tandem ad summam Ctutem,
qua Senectus dicitur , perueniret: in