장음표시 사용
261쪽
gius durant, haberi illustriores; temporis diuturnitatem, grauitatem rebus acquirere, ampliora annorum spatia pondus solere monumentis afferre vide-inus: Sic certum est , canitiem tribuere hominibus quandam Venerationem consueuisse, qui fructus quidam maturae est aetatis tantumque abest, ut quod olim ab aliquibus iaetatum fuit haec vitae faex sit censendae , ut potius liquidissuarias, ac purissimus liquor apud claros, excelsosque viros habeatur modo mens sit sine iniuria; Senes iure suo, ac proprio norit bono perfrui . Hinc cum in psalmo dicitur h: Multiplicabuntur in Sene Ia uberi, Theodoretus obseruat, quod Senectus eo in loco vocatur perfectio ; quoniam Sene quOdammodo perfectus dicitur , imperfectus vero iuuenis Et ideo ibi vocans Senectum berem , indicauit propheta futuram perseetionem ; in qua iustitiae fructus multiplex producetur quia tunc SeneSiberem fructum ferent, optimi ac floridi erunt. Sic etiam Omnia fere alia, quae creata sunt a Deo, tunc maXime fructum ostendere solent, cum ad maturitatem peruenerint sic plantae, sic olera, sic stirpes mulice, atque arbores. Unde eorum exemplo,idem de hominibus aia firmari potest: tunc scillicet illorum messem, ac fruetum dignosci, cum ad Senectutem, tanquam ad in
Quemadmodum igitur Imperator , fusis sugati Dque hostibus , vexilla in sublimi loco collocare consueuit, suisque tutus praesidi j c, cunctis pacem ac libertatem pollicetur: Sic Senex domitis sensibus, impurisque affectibus profligatis , trophara excelsa sapientiar, scientiae, consilij, intellectus, temperantiae , a
262쪽
que experientiae, quibus sibi ipsi dominatur, in aliuni efferre laetatur Qtiod caeteri intuentes, longeque praestantius ioc esse animaduertentes hominem scilicet sibi uni potius, quam mille alijs praeesse, cum frequenmtes sint in terris qui ciuitatibus, ac populi imperant, perrari autem, qui seipsos in potestate habeant ideo non possunt, non adna irari Senem hunc tanquam Ccaelo delapsum , atque imitandi studio ad cum confugere , cupereque illius ductu, ac patrocinio tri-gi. Sed haec generalia quaedam sunt, quae omnibus fere patent. NVNC de fructibus, qui singulares sunt, prooe jor, i prii SenectutiS, agendum cst; qui sic cundo illo modo coneti qTRiphi siderantur, quatenus homo ex Senectute tanquam ex CES ERG arbore fructum percipit. Hi autem cum multiplices sint, DEUM, ER nos ad breuiorem, clariorem illorum cognitionem, GA PROX tripartita eos ratione complectcmur quam propheta MVΜ R olina cum ab co quaesitum esset oua potissimum ratio
siti ichom me animam tuam in tuto possent Ita tu conitis lucre,& aeternam gloriam promereri,hi paucis expresse a Mula . 6. sit, dicens Q Indicabo tibi o homo, qu/d is bonum; se Dominis s requirat a te Vitque facere iudicium; 'Hogere misericordiam os soluitum ambulare cum Deo tuo. Quibus verbis tria iiiciorum genera includuntur, quae persectum hominem in omni statu viuedi reddunt; cum unum, ad Deum alterum, ad proximum tertium, S. Tho, i et ad seipsu ita referatur ille enim homo, cui datum est,
I ... tria haec in prael crati vita implere satis dicitur,quod de- is. 7.c bet, praestitisses; postquam' eO,proximo, sibi ipsi,quae' - - suarum erant partium,persoluit. Et qua nutis tria liae bonis quibusvis actionibus peragendis omni aetati sint communia Senectuti tamen peculiari
263쪽
culiari quadam ratione adeo conueniunt, ut quasi propri , ingulares illius fructus appellari iure optinaopos int N A M a primo exordientes; si theologicas virtu et Ago tes consideremus, quae hominem recta in Deum ordi LOGl Cis nant, fidem, spem, charitatem haud dubium est, has V RTUII- in Senectute longe , quam in alijs aetatibus promptio res, Mardentiores sperari polse cum ratio persuadeat, humanam naturam , quae semper perfugium aliquod quaerit, cum se fugiente vita, omni spoliatam interho mines auxilio videat, imo proximum instare diem reddendae rationis anteactae vitae, fidei luce illustrata,agnoscat,quod alia aetates non ita sibi persuadent eo acrius incitari debere ad vires suas spirituales colligendas ut in Dei unius, ad quem properat , patrocinio expedita conquiescat quod maxime hac triplici ratione, credendo, sperando, diligendo consequi debet.
Mid enim, ut ait S. Cyprianus, Bolidim fieri posset, si
mens ad persectionem festinare non contendan, a nando toti ς mi eorporis habitus SenecIut con ec a Interitam properat
dum oci , caligant, aures grauiter audiunt,capilli fluunt. -- cies in pallorem mutatur, dentes si numero Imnuuntur, curis arescit, latiu nonsuauiter olet, pectu suffosatur,tu sis cri innat, genita trepidant,talos, pedes tumor insta, etiam homo interror, o tu non senescit, his omnibm aggravatur est haec omnia, ruituram iam Iamrue domum nostri corporis cito Pomm ciant
264쪽
DE RELI HIS prope accedit Religio, quae ipsa etiam homi-
Gio N E. nem in Deum ordinat, prima est inter virtutes morales quam clarum est in Senili aetate, quae secum expe. rientiam, maturitatem,& maiorem ad concupiscentiasse nandas vim habere solet,una cum caeteris virtutibus moralibus, facilius quam in alijs hominum aetatibus ob tineri posse. Praeterquam quod religio ipsa, quae nihil aliud agit quam ut homo singulari quodam tonore, dccultu Deum prosequatur,totumque se illi tradat: Senibus, qui longo id annorum spatio iraestiterunt, professi sunt iam demum corporis insultibus confra elis, mundi solicitudinibus prorsus fere relictis praecipuo quodam modo videtur conuenire. Vnde Diuus Cypria
' 'n' 'ius alto pos omnibuου, religioni operam dare. Senibus com
seculi. c. a. petit,ltio praesenti oculi torratatas transacta ae eruit.
D DEVO 'IAE addere licet deuotionem, quae
TIONE. ipsa in Deum fertur cuius causa intrinseca cum X Varia diuinorum beneficiorum, propriorumq; defectuum s.Tho. r. r. meditatione oriatur dubium non est, quin ea multo *- Πεῖ procliuior in Sene, quam in alijs consentaneum sit inueniri cum Senex, omnium rerum suarum D corationem cito redditurus, debeat omnem culpam, tum in Omittendo, tum in committendo contra Etam, eo plenius e X- pendere, ac secum diutius meditari. Adde,quod caeterae mates bonorum e Xternorum spedetentae suctibus perturbationum agitatae, non ita praesto esse possunt ad ea prompte ampleci end o quae pertinent ad Dei simulatum, sicut Senectus quae his impedimenti caret. 1 hue. d. s. Nam cuin quatuor sint rationes, teste Sancto Bernardo quae deuotionem augent memoria peccator tim, quae
265쪽
quae hominem reddit humilem apud se:Recordatio poenarum quae illum solicitat ad bene agendum : Consideratio peregrinationis, quae illum hortatur, visibilia debere contemni: Desiderium vitae perennis , quae hominem incitans ad perfectum, cogit cum a terrenis assectibus voluntatis mutatione suspendi . Nulli dubium est, eas in Senectute , quae maturior est, urudentior, quam in alijs aetatibus facilius, ac perfectius
ID E de oratione, quae ad religionem perti Da ' ne , affirmare possumus ea enim in actu rationis con sistit , quem diximus in Sene magis, quam in alijs, ob
longam eius aetatem,&consilium, prudentiam 'i i - 'I gere. Quid enim tam rationi consonum est , quam Senem, qui rerum humanarum fluxam lubricamque naturam saepe ac diu expertus est , totum meditatione,
atque precibus in Deum serri, ab ipsoque commutationem huius miserae vitae in alteram omnium bonorum cumulo perfectam, per singula temporis momenta expectare Praeterea Senes maxime Omnium reputare sic Vm a. oportet, quamis, ut ait Sanctus Augustinus' amaritu ἔ- ,ι ὰ θώ.nibus admixtum sit, si quid Alce, ac iucundum in via huius amma. e.
vitae occursiusuo nobis blanditur; quum fallax , o sese pectum, ' σquam instabile, ' transiitorium eu,quicquid pecies, aut temporalis pulchritudo promittit. Considerat quae sit patriae caele-- si pulchritudo uauitas, atque dulcedo secum ipse perpendit
quantis miserijs atque arumnis niue sum mortalium genus quotidie con fictetur , quantumque nobis in hoc exilio δει-- gendum sit quae meditatio scientiam scientia compuncilionem, compunctio deuotionem, deuotio orationem parIt.
266쪽
PGII O de alia virtutes, quae gratitudo erga ID GRATI Deum a Theologis appellatur, quid dicemus Nam
ANIMI Vll cum omnibus qui nobis beneficiunt , gratos nos eXhi T VIS E bc re teneamur' multo magis, hoc erga Deum praestan. O VM dum est licet autem nullus te illi satis gratum eXhibe
QS. Tli'. a. a. revaleat, tamen Sene videtur maiorem grati animii kψρ μ ῖ significationem reliquis omnibus quodammodo darepos , Etenim cum Deus omnipotens sit primum principium 4 vltimus finis noster, ab eoque saliis . vita nostra pendeat, nihilque sit quod ei non debeamus , ita quo vivimus, movemur sumus , ut vetus ille graecus poeta dixit; certum est, non posse gratum hunc animum ab eo homine praestari, qui non summa illius agnoscat beneficia; simul prouidentiam , sapientiam aeneris humani custodiam memoria saepe repeten , munera etiam, qu e quotidie confert, non secum accurate
Qtiis vero inter homines hoc melius assequi potest, nisi qui hoc ipsim ita se habere longo, continuato annOrum spatio comprehendit,usu perspexit, quodammodo experimento cognoui es Reliqui enim loquimur de communi hominum more quamuis obiter , ut ita dicamus, se ad Dominum suum laudandum, glorificandum aliquando transtulerint; cum tamen laaec non per-- petua quadam obseruatione, diutina eXperientia per spe ista habuerint, non adeo haec alte animo suo defigere , nec suam in illis memoriam e Xercere solent . Hinc-que, nec intimo cultu in Deum facile assii rgunt nec eo desiderio illius perfruendi frequenter accenduntur; quo servi Dei , diu multumque in his exercitati, atque acriore propterea spiritu instaminari obtinuerunt.
267쪽
HI omnibus accedit alius fructus, qui timor Dei - - . . appellatur. Nam cum eXeOlὶOmmes maXl me In reli tigi. gione constantes, obsequio eius addicti, in sceleribus auersi conseruenturi nullus vere est aetatis gradus , quiessicacius hoc praestare possit, quam Senectusci quae non solum creberrime oculis conspexit prauos, flagitiososque homines, in hoc saeculo atrocibus supplicij meritas scelerum suorum poenas dedisse, quorum exemplis ad ea vitanda ipse admonetur; sed proximum etiam Dei iudicium sibi iam iam elabente vita adsuturum cernit,
quo omnia sua expendentur; indeque ad Deum reuerenter honorandum, praeceptis eius parendum, ab eius offensione cauendum, atque ante oculos tremendam
illius maiestatem perpetuo habendam, eo magis excitari debere, est verisimile. HINC etiam & maior animi fortitudo ad perse DE ANIMI rendos pro Christi gloria flabores , contumelias FORTITV- aerumnas accedit quo se ad vitae suae certamina pro- Pydbanda,4 ad caelestia atria ingredienda,propiorem esse Senex intelligit. Quod Saluatoris nostri verba innuunt,
cum olim Petro Apostolo dixit ' Cum esses iunior onge a S.IO.eap. 2Lbas te ambulabas bi volebas; cum autem senueris , extende manu tua , se alius te cinge , C ducet quo non
Quae verba, quoniam quoad illorum superficiem vi dentur nonnihil repugnare aci ui fortitudinis, quo martyrium libenti,4 prompto animo suscipitur, sicuti Sanctus Andreas, Sanctus Ignatius, tam multi alij fece .
runt Idcirco interpretes ita ea declarant' , Ut Domi eOrd.Eua ,1.Lnus noster de voluntate tantum naturali locutus fuerit, II 'i '
quasi bij ciens Petro Apostolo imbecillitatem illius se su.
268쪽
cundum sensum p crinde ac si diceret; c Um tu enucris, hostes fidei cingent te,& perducent in locum, ad patibulum, quod tu nolles; secundum scillae naturalem tuam voluntatem,&secundum sensum carnis Attamen non negat Dominus, quin Apostolus secundum rationem diuino spiritu roboratam, quae e prae Ualebit non sit libenter mortem exemplo aliorum martyrum subiturus.
Sunt praeterea multiplices alij fructus qui ex superioribus consequuntur quos prudens iecito facile coni j
cere poterit absque alia longiore nostra narratione. Quos quidem tametsi longaeuae aetati, annorum maturitati ac diuturna experientia tribuere tantum videamur cis tamen qui sapiens est, actiCnumque liti manarum perrtus, haec ipsa in primis a Dei gratia proficisci si cum cogitabit, ab eiusque clementia uagulos hos fruetus Senectuti communicatos fuisse agnoscet, sine qua cosmoe cogitare ullatenus valeret; indeque eo magis ad immensam illius benignitatem attentius media tandam, atque eiusdem bonitatem ardentius colendam, sine dubio accendetur. Atque haec de fructibus Senectutis erga Deum
ALTER est fructus Senectutis , qui erga proXI-mum exercetur : Nam cum homo sit animal sociabile,&diuinae naturae particeps, siquemlibet ex Deipi cepto diligere teneamur Mut ait Apostolus ' Cui 'Iί tuum, tribi tum cui honorem , honorem; sic alijs in rebus, pro cuiusque conditione, charitatis cuique ossicia debeamus nulla est cen te aetas, quae plenius hoc ipsum, quam Senectus exequi valeat. Etenim cum ad alterum iuuandum tria in homine requirantur unum, quod sciat alteruntas, ouod velit acritum , quod possit videntur haec
269쪽
haec si cui ouam alteri certe Seni maxime praesto es e.
Napii quod ad scientiam spcctat, nemo est, ut alias di-Simus i caeteris paribus plenius, aut certius aliqui
inter romines scire posse in centendus, quam Sene X; non solum propria, Maliorum industria, ac labore adsutus sed etiam implius longo usu, experientia instructus inde multa solas depromere aptus est, quae ali nequeunt; constantiusque, ac tutius eadem probare , quam ulli tere ali valeant. Q IO vero ad voluntatem pertinet, cumn QR se Lo Vs N. cile videamus, loquendi ingenuitatem, ac sinceritatem Lisigkinter homines reperiri, siue id ex Veteri naturae corru TATE.ptione, silue ex propri amoris inordinato affectu oriatur, qui homines a vero charitatis ossicio auertit , ne libere quod sentiunt loquantur ratio sane probabiliter suadere videtur , haec impedimenta longius a Senectute, quam a caeteris aetatibus abesse debere; propterea quod Senex, qui sibi dierum suorum exitum in foribus domus conspicit immineres, nihil habeat amplius in hac vita , quod a domesticis, consanguineis , a magnis viris, a magistratibus, a ciuibus, alijsue quibuscunque ambiat, aut speret;&proinde nihil etiam ei super o Arist. Rh α
sit , quod ab ullo metuat . Nam ex his timor proficisci xj
solet, de sententia Philosophi q. r. art. L. Vnde consentaneum est, cum ab omni honorum con tentione, aerrenarum rerum studio, ac cupiditate expeditum solutum Iibere omnia agere, cloqui deb re, quacunque in re, quocunque in loco, quocunque tempore, cum quocunque viro cum ut ait Apostolus ubi piriti, ibi libertas. Nam si a rerum humanarum spe,longe se abesse agnoscit,libenter mortalia haec , nuxa contemnens, attollit oculos in montem, Unde
270쪽
auxilium expectat a Domino, speratque non dari incoin motionem pedes suos. Quod vero Senex hoc magis, quam in alia qualibet aetate praestare possit, probatione non indiget cum annorum accessio, ad terrena despicienda, caelestia desideranda robur adiungat. Credendum est igitur,Senem, si aetatis suae auctoritatem velit tueri, eum tamquam publicum oraculum habendum quod exemplo suo doceat, eo magis, quam hominibus fidendum esse,raro inueniri in humanis commercij veritatem, cunctos qui sua sunt quaerere, niuersa fallacia&inania esse, &diuinis tantum, atque aeternis rebus inhaerendum homines caducos, VariOS, inconstantesque crebro reperiri; ideo eorumdem fragilitatem saepe indigere auxilio, subleuatione, consilio, disciplina, ac patrocinio huiusmodique misericordiae ossicium. pietatis erga proximum, maxime Deo gratum &acceptum esse.
:i . -'dὲ libςrt tem multae aliae virtutes comitari solent,
M ad proXimum iuuandum directae, variaeque actiones ex charitatis, rilstitiae, prudentiaeque sontibus manantes; veluti beneficentia, eleemosyna, correctio, prouidentia, mansuetudo, sinceritas, velitas, atque in iudicijs, in commutationibus,rerumque omnium distributionibus summa aequitas, accircumspectio. quae cum Omni aetati erga proximum sint communes, praecipue tamen ad canitiem pertinere videntur, ob prudentiam, eXpertentriam, atque auctoritatem,quae illius aetatis propria cli facit turivi morum e Xempla, atque actiones, ad aliorum aedilicationem omnibus in rebus ab ea cxneis ten