장음표시 사용
81쪽
In primo instanti fugaret gradus onines qualitatis contrariae . sed quanquis virtute polleat sugandi illos paulatim , atque successi vh, virtutem non habet, ut illos uno ictu , S quasi prino impetu exterminet, quia ad illud sussicit minor virtus , ad hoc desideratur major, ct ex min ore nequa argumentum , neque dubium urgens sumi potest ad majorem: ergo quMuam calidum possit pedetentim, atque successivd atterere gradus illos , nequit tamen producere in primo instanti totam suam intensionem . si impotivnh quaeis ras, cur non habeat hane virtutem Z Respondebo tibi , . quod tu responderes percontanti, cur strenuus Miles potest vineete Hostes distributive . non verb omnes simul, & in eodem instanti λ Vittu. tis, atque incapacitatis rerum non aliam habemus rationem pra ter experientiam . Hinc praesens quaestio, quae adeb torsit aliquos . non majorem habet difficultatem, quam haec. Cur Homo potest successive conficere itinera, quae nequit simul S unoe impetu i Cujus facilis est responsio .
Eneratio in genere es A produmva extis dependenister a fulillo praefo sim: quare Generatio. Edu.
filio , Receptio . Passio reipsa sunt idem ex parte objecti. Est duplex .astera accidentatis, nempe productio accidentis dependenter et subjecto, altera substantialis , nempe productio substantiae dependenter , subjecto: quapropter generatio hare non dicitur substantialis. quoniam ipsa entitativh in se subina fialis sit : t veros milius enim est , omnem actionem do facto exi. stentem esse accidens. Sed quoniam terminus per ipsam productus substantia est. Utrauue tripartito accipi potest . s. pro generatione praecise . a. Pro generatione . quae sit mutatio . 3. Pro generatione , quae converso sit, de quibus in Physica . Rursus conversita bifariὲm sumi potest. r. Pro eonversione subjecti ab uno in
aliud , R definitur set TransiturDbjecti ab habendo unam firmam ashalendum aliam . a. Pro transmutatione unius Bimae in aliam , &definitur i Desitis unius rei positiva ob adetentum abiis positivae ρ--que. Conversio namque ut condistincta a mutatione, versatur i
ter terminos is quo , ct ad quem posti viri .
82쪽
M. Ubi quatuor notabis. i. Conversionem aeque importare desitionem termini is quo. & producti em termini ad quem. Unde perperam ajunt RR. illam dicere in tecto desitionem , ct in obliquo produtiionem . Si enim hoc ita esset , conversio esset purum nil, quandoquidem de quovis complexo veri sicatur id, quod de suo recto verificatur, & de illa destione . quae sola est per te rectum. vetiscatur, esse purum nil . Quocirca conversio ut talis . est terminus complexus aeque claudens unius destionem , atque alterius productionem, unde est conceptus partim positivus , partimque negativus, 2. Ad conversionem posti, terminos 4 quo , O ad eae invicem oppositos: nam unus descit ex e . alterias. Hinc si, adveniente in subjectu calore, deficeret per accidens albedo in eodem subjecto, non daretur convcrsio albedinis in calorem, scilicet, quia hae duae formae non sibi adversantur. 3. Hanc oppositionem non oportere esse , & quoad simultaneam existentiam in rerum natura e snam substantia panis convertitur post consecrationem in Corpus Christi, ct tamen simul existebant in rebus ante consecrationem sed respouam dumtaxat, quatenus ambo termini nequeant existere simul in aliquo tertio capaci uni nis cum utrovis. 4. Tale tertium oportere esse subiectum . so mam , aut quasi formam , cui ante unitus fuerit physi ed terminus 3 quo. S cui modo uniatur terminus m. Nam conversio ex conceptu suo est desitio unionis rei cum aliquo tertio ob adventum, idest .unionem allus cum illo eodem tertio. Haec est germana ratio, ob quam corpus expulsum a loco per ingressum alἰus corporis non convertitur in illud aliud ἔ non ea , quam I R. assi signant ἀ96. Quarta divisio. Conversio alia est totalis, alia partiali r. Conversio totalis, quae transubstantiatio dici suevit. contingit. quando deficit substantia completa ab aliquibus accidentibus ob unionem allus lubstantiae completae eum eisdem accidentibus. Sic ab accidentibus panis deficit tota substantia panis. quando ipsis accidentibus unitur substantia completa Corporis . & Animae Christi Domini: alioquin in Eucharistia aut maneret materia prima panis . qui error fuit Durandi, aut forma panis absque materia : quem errorem citat S. Thomas suppresso nomine Aut horis, aut permaneret tota substantia panis, ct se vel daretur impanatio illa, quam primus excogitavit Rupertus Abbas Tuitientis , vel ubi quitas Corporis Domini. quam Lutherus cum tota prole s paucis demptis adstruere conantur. Conversio partialis ac uit, quan
83쪽
do, perseverante una parte substantico prioris , deficit altera ob adventum allus. Rursus conversio totalis alia est physich, ae rig rose totalis; nempe Eucharistica, alia denominatλὰ tantisto totalis . Sic non modb dicimus, formam ligni converti in ignem; verlimetiarn lignum ipsum , tametsi mrteria prima , quam lignum claudit, non convertatur e videlicet quia . licdi materia non deficiat , deficit nihilominus forma , unde S compositum ipsum deficit simpliciter ob adventum formae ignis.
9 . Similiter conversio partialis est in dupli ei differentia. Una dicitur formalis, & evenit, quando, perseverante materia , deficit
una sorma ob adventum allus sormae. Altera vocatur materialis. &accidit, quando , permanente eadem forma , rejicitur una materia propter adventum allus. Esto Hominem pervenisse ad terminum magnitudinis, tunc tantum materiae deperdit, manente eadem anima , quantum per nutritionem comparat ἔ ali Is jugiter cresceret substantialiter. Quinta divisio. Ambae hae eonversiones trisariam esse possunt. Potest namque converso esse subsantialis, non quia ipsa entitati vh in se substantia sit; sed quia versetur inter ter minos is qao, & ad quem substantiales t aut accidentalit , nimirum
si uterqne terminus sit accidens, . aut m/xta, si videlicet unus ex
illis sit substantia , ct alter aecidens. Potest demum conversio esse physica , vel moralis , non quia oppostio inter utrumque termi innum sit physica , aut moralis, ut minus recth exponit P. Oviedo, quem RR. sequatur; sed quia terminus a quo deficiat verὶ physice , ac propriδ. vel moraliter solummodb r item qubd terminus .ad quem verE , & phys ch uniatur de novo, vel tant lim moraliter. . 98. Sexta divisio. Generatio in communi ulterilis dividitur 4n generationem non viventium, ut est generatio ligni, lapidis Sc. dc generationem viventium . quae omnium plausu sic definitur exi I. .a'. D. Thoma , origo vitentis 3 vioente a principis conjuncto is simili. T ' ς η' tudinem naturae . Quia ex legitima hujus definitionis intelligentia Z.m i gravissima pendet quaestio circa processionem Spiritus Sancti, opus es illam ver halim exponere. Origo, quia genitus vere , ct realiter procedere debet a generante, hicque veri producere illum . Ob desectum hujus influxus Ε va non fuit filia Adami. is enim solum-m li exhibuit materiam , ex qua Deus sormavit Evam , ver limhanc non produxit verδ . ac proprie. Viventis; alioquin non esset generatio viventis. A vivente. Quod enim vita caret, vitam communicare alteri non valet i Hinc vermes, in quos eadaver re
84쪽
l.itue . non sunt filii illius animalis , quipph quod mortuum est.
Neque obstat, quod ex dissediae matris utero quandoque filius vivus extractus fuerit, ut S. Raymundus hac de causa dictus Nonis natat nam licet tunc Mater vita caruerit, non tamen quando Filium generavit. 99. A principio coniuncto. Hoc est, quod in prole genita per severet aliquid proprium generantis, ipsique utile. Sic in aeterno Filio manet per intimam identitatem natura Patris Rierni. Sie iaereatis manet in Filiis paterni seminis, ct materni sanguinis materia , ex quorum commiκtione sermatur minimum naturale, sive materia primogeni a. Unde provenit, Filios quandoque esse similes Patri, quandoque Matri, quandoque utrique in memhrorum ha-hitudine, passionibusque animi. Desectu hujus conditionis, neque Adamus suit rigor E Filius Dei; neque oppositum doeet Lucas loquens de Adamo respectu Dei, sicut de Seth respectu Adami. Setb. qui fuit Adam. qui fuit Dei. Siquidem nil. quod prilis suit in Deo. mansit in Adamo, neque Homines illi. qui procreanturi si sorte procreantur ex Daemonibus incubia, aut succubis . sunt eorumdem Filii , sed tanthm illius Hominis, cuius semen surripuit Incubus, ct illius Farminae, in cujus matticem fuit infusum . Neque pulli sunt filii avis incubantis, S illos edueentis. sed sollimavis illius , quae ova edidit, quorum ratio est, quia nil proprium
horum remanet in prole genita . .
ioo. In simiIitudinem naturae . Hoc opus, hie labor explicare hanc particulam. Placet prae caeteris expositio P. Zuniga tantisper temperata. Igitur generans dicitur producere prolem in similitudinem naturae, quatenus ut in actu primo proximo ad illam conatur producere terminum sibi similem in Oistare productiva altas sappositi paris , aut supparis perfectionis. Tacitas praeteriens doctas aliorum rationes, sic arguo. I, conceptu generationis viventium est id, quod in omni, ct sola generatione viventium reperitur. Sed praelatus conatus reperitur in omni . ct sola generatione viis ventium. Probatur in omni, quia nullum assignatis Filium, qui
ex vi suae generationis quidquid sit de extrinsecis impedimentis non evadat similis suo prinei pio in virtute . ac saecunditate producendi aliud suppositum, paris persectionis et ergo quia generans ut in actu primo hoc intendit. Non enim est effectus liher, sed absque determinatione sui principii emanat ex illo. Io I. Unam dumtaxat oppones generationem, muli videlicetia ge-
85쪽
geniti ab equo ct asina , ves ab asino & equa, qui non evadit simia iis suis parentibus in hae sereunditate. Caeterlim hoc provenit ex accidentali commixtione seminum diversae speciei: equus quidem, conatur gignere prolem sibi senilem , idem intendit asina, quare subsistit conceptus generationis ; sed quia neuter potiorem habet exigentiam , quam alter, ideb neuter praevalet, evaditque aliud tertium utrique dissimile . Quod similiter eontingit in aliis simplicium commixtionibus , ubi semper resultat tertium quid in specie distinctum a componentibus. Praeterea conatus dictus in sola generatione viventium invenitur, quia nuspiam alibi deprehendi. mus , Quod terminus productus evadat similis suo principio in virtute producendi aliud suppositum simile . explicatur
per hunc conatum generatio viventis . Ioa. Et ecce pro modulo nostro uteumque explicatam alti sit.
mam eam dissicultatem. cur videlicet Processio Spiritus Sancti non sit generatio, & consequenter, cur Spiritus Sanctus non sidFilius 3 Respondeo. ambas productiones, Filii scilicet& Spiritus Sancti esse originem viventis , vivente , priueipio conjuncto; dis,
erepare verbin ultima particnia et quoniam principi uiu productι-vum Filii ut in actu primo proximo intendit prorem sibi suntlana in virtute productiva allus stippositi persectionea aalis . Et conatus sortitur effectum 4 qaandoquidem Tilius reipsit evadit simi. Iis Patri in ipsa laeeunditate. Caeterum citin prorsus repugnet, Spiritum Sanctum producere aliam Perisnam Divinam, repugnat
quoque Spiratorem Patrem sciliret. & Filium , intendere, sea
conari productionem termini sibi similis in Decunditate producendi aliam Personam Divinam. Neque obest. Titium non aeci per a Patre ex v1 suae productionis naturam Divinam cum ea sceeundi. tate', qua est in Patre. csquidem in hoc est eum semunditate se communicandi per generationem, quae struunditas non deprehenis ditur in Filio; quoniam conceptus generationis non postulat in Titio totam streunditatem Patris. sed praecisδ, quod Filius saecvndus sit in natura, idest possit fimpliciter eam communicare alia. Quia vero in creatis non est alius modus propriam naturam communici Mi . nisi per generationem , idcircb in creatis acciIMunt Filii a Parentibus naturam eum virtute commnnicandi eam per
io 3. Quod si rogeris . similitudo exacta inter generantem S genitum sitne specifica, an generici : Ruspondebis, oporterea esse
86쪽
esse speetaeam, nisi sorth conatus generantis irritotur . tu continis git in generatione muli 4 aut natura generantis, & geniti sit eadem numero . ut accidit in Divinis. Si iterum rogeris a cur unaathoe genita ex alia non sit illius filia Z Respondehis . procreationem, unius arboris ex alia re ipsa esse generationem viventis,chm sit otiisgo viventis &c. attamen non dici unam arborem filiam allus, quia his v ibus Pater . Filias tant tim utimur. quando loquimur de generatione viventium , quae cognoscitiva sint. ιio4. His praemissis. dubitaturi. An mutatio sit de conceptu generationis 3 Respondeo negati v ε, tum quia in prima rerum conditione extitit generatio absque mutatione, quippe in primo instanti, in quo Deus ereavit materiam prmam, produxit soromam e ergo non fuit transitus materiae ii privatione sermae ad BGmam . Tum quia etiam de facto, quando corrumpuntur species Saeramentales , & generantur vermes, simul ac Deus pria uest materiam . producit etiam sormam vermis ergo etiam de factoaecidit generatio sine mutatione. Neque reser t. Aristotelin aliquando numeravisse privationem inter principia generationis i l quitur namque de generatione prout frequentet accidit, ct stequenter cum mutatione, cujus est principium intrinseeum pti.
vatio, etintingit. Sed replicabis. Etiam in prima rerum conditione extitit mutatior quia in instanti v. g. aliter se habuit materia. ae in instanti antecedenti; quandoquidem in A habuit formam. seelis in antecedenti, in quo nec materia ipsa existerit. Responis deo. materiam aliter se habuisse negativὸ quatenus in A existebat. habebatque formam ; in antecedenti verb neque habebat iarmam . neque existictat i carier im non se habuit aliter positive . hoc enim postulat , quod in instanti antecedenti physice existeret privata sorinina , quod non contigit .
. . Ios. Dubitatur a. quisnam sit terminus formalis generationis Respondeo, quandoque esse formam, videlicet. si haee fuerit materialis, quaa tunc veia, ct immediatd generatur. Semper autem esse unionem krmae eum materia, quoniam unio haec semper proinducitur per generationem , eique tribuitur generatio compositi ἀItem compositum ipsum esse quoque terminum generationis; nam licti non producantur per generationem omnia sua consti tuti v a
essentialia ; nihilominus verε. S propriε generatur 4 siquidem ver . Misine ulla restrictione dicimus, Patrem generare Filium, . nempe quia verE, ct propriὶ generat unionem formae cum male
87쪽
ria . Dubitatur 3. an generatio subitantialis dis inquatur ab altera. tione, hocns , an productio formae substantialis distinguatur h pro. ductione ultimae dispositionis ad ipsam Z Respondeo firmati υε. Probatur ad Hominem contra Thom istas. Per vos sorma est causa effetens suae ultimae dispositionis r ergo est causa essiciens productionis ejusdem ultimae dispositionis. Sed non est causa essiciens siue productionis 4 alias se ipsam e meienter causaret et ergo sua pro ductio distinguitur L productione ultimae dispositionis. Hae forma arguendi priccavetur effugium reciprocae causalitatis , quam illi comminiscuntur inter formam , & hujus ultimam dispositionem . Omitto dubia alia circa generationes in particulari videnda apud Mediem
Conversio per se requirat absolutam desitionem terininia quo , novamque productionem termini ad quem Z
on dubitamus , quin absolnte. Mefietat terminus is
quo dempta anima rationali j in omni conversio. ne , qua materia transit ab habendo unam larmam
ad habendum aliam: deficit quippe unio illius cum materia, proindeque deficit forma ipsa , quae utpote materialis, subsistere nequit sine unione cum materia. Praeterea dato, durati nem rerum eonsistere in earumdem productione . dubium non est, quin in singulis instantibus detur nova productio: quemadmodum datur nova duratio. Quocirea quando denub unisur materiae terin minus ad quem . nova datur productio hujus. De neutro horuma est quaestio; sed sollim . an conceptus ipse conversionis per se immediatὶ alterutrum ex his duobus poscat Ulterilis . chm unio
ipsa formae ligni v. g. fit quoque terminus a quo . S unio formae ignis sit terminus ad quem l eb quω materia non modb transeat ab
una sorma ad aliam h vertim etiam abusione cum una serma ad unionem enm altera Et prima unio absolutὶ deficiat, secundaqne de novo producatur, certum est , conceptum ipsum conversionis postulate absolutam desitionem termini & absolutam , no.
vamque productionem termini ad quem, si per has voces intelligantur hae uniones . Dubium ergo restat de sormis ipsis ut condiqstinctis hi suis unionibus. Respon-
88쪽
An requis. desitio te ini a quo Ge. in conpersione Z 6 i
ro . Respondeo ergo cum distinctione . Aut sermo est de con .vεisione silecti a soritia ligni ad formam ignis r aut de conversione ipsius formae ligni in sormam ignis Si de prima ; nec requirit per se absolutam desitionem termini is quo , nec novam productionem termini ad quem. Si de secunda , per se requirit absolutam desitio. nem termini ὰ quo, sectis novam productionem termini ad quem . Quadrimembrem concelnsionem ostendo per partes. Probo primam . Eo ipso, quod materia amittat formam ligni ex vi formae ignis denub advenientis convertitur ri sorma ligni ad formam ignis: atqui fieri potest, ut amittat praedicto modo formam ligni , quin haec absolutε deficiat rebus. Probatur. Eo ipso, quod desietae unio materiae cum forma ligni, materia amittit sormam ligni;
Sed fieri potest, quod haec unio deficiat, quin ipsa forma absolut εdesit x rebus, eb quod Deus illam miraculose conservet extra omne subjectum t ergo. Neque opponas , conceptum ipsum hujus conversionis importare absolutum desectum unionis v trunc autem deis
sectum esse physich connexum eum desectu ipse Armae . Aliud
enim est, hanc conversionem ex suo conceptu importare connexio isnem purὶ physicam cum desectu absoluto formaei aliudque importare desectum ipsum formae, aut connexionem metaphysicam cum hoe desectu. Illud primum est verum, secundum autem salsum , & est quod a nobis negatur. io 8. Probo seundam partem, scilicet conversionem praecis δut talem non requirere novam productionem termini ad quem. Nil quod praecish ut tale contentum est sola productione nova unionis larmae ignis v. g. cum materia, requirit praecisὶ ut tale novam pro-dvmonem ipsius larmae ignis inova quippe unionis productio . neque identificatur , neque metaphysice connetatur , sed purδphysich cum nova formae productione et quandoquidem fieri potuit,
ut Brma multo ante tempore producta fuerit, quam unio . Aeconversio praecia ut talis contenta est sola produAione nova unionis Brmae ignis cum materia . Probatur. Eo ipso, quod materia perdat sermam ligni acquirat formam ignis incompatibilem acum illa, convertitur ab una forma ad alteram; At eo ipso, quod de novo producatur unio sormae ignis, materia aequirit hane foris mam, & ex vi hujus aequisitionis amittit sermam lignit ergo eo ipso . quod praesita unio produeatur de novo , expellatu qqu a
forma ligni... materia convertitur ab una forma ad alteram: ergo
converse H talis contenta est hac sola nova produGone.
89쪽
tos. Respondebis, novam productionem unionis per se praeis
eise non lassicere ad conversionem. Tum quia . quando homo nuis tritur datur nova productio unionis animae rationalis cum materia alimenti; & tamen alimentum non convertitur in animam ratio. Datem . Tum quia si, posita unione divinitatis cum humanitate .
desceret in hac gratia habitualis . non diceretur gratia habitualis converti in divinitatem t item si, adveniente gratia habituali, deissiceret unio Divinitatis cum anima , non diceretur Divinitas conis verti in gratiam. Sed hujus nulla alia est ratio . nisi quia in primo casu non datur actio terminata ad divinitatem . R in secundo nocide si eit absolut). & simpliciter divinitas et ergo quia con versio prς-cish ut talis neque contenta est sola produmone unionis termini ad quem . neque solo desectu unionis termini ὰ quo et ergo quia ulterilis poscit. & productionem ipsius termini ad quem, & desectum
terminiὰ quo. Quod si dicamus, rationem, ob quam in utroque Casu memorato non datur conversio, esse . quia Divinitas . &gratia habitualis non opponuntur invicem adhuc relatἡ ad idem subjectum , elim tamen de conceptu conversionis sit . quod ambo termini mutuo opponantur. Prompta est redargutio . Peccatum namque. & divinitas * subsistentia creata , & increata sunt termioni oppositi respective ad eamdem naturam : & tamen neque peccatum converteretur in divinitatem casu , quo deficeret ob unionem denub productam Divinitatis cum anima: neque subsistentia crea ista in subsistentiam divinam , casu quo illa desineret esse ob huius adventum: ergo dicendum est, rationem horum non esse desectum oppositionis inter utrumque terminum ; sed quia neque datur aesto terminata ad divinitatem, neque actio terminata ad divinam subsistentiam , quamquam detur actio terminata ad unio
iio. Nego assumptum , si ibi subintelligantur caetera, quae sunt de eonceptu conversionis. Nego item primam probationem . quoniam alimentum ver) convertitur in vivens ipsum . quod alutur, quamobrem sorma illius convertitur in animam rationalem , non quia haee crescat entitati vE. fiatque substantialiter major . sed quia illi materiae se ipsam uniendo, homo crescit. & forma panis v. g. desinit esse in ea materia ob unionem hujus eum anima rationali . Et in hoc etiam sensu panis . & vinum convertuntur in cor.
pus . & sanguinem Domini . in quod . & in quem transubstantiantur panis, & yinum. Ad secundam nego minorem ε non enim
90쪽
An requi resessito termini a quo tac. in Conpersion, I 63
enim illa , sed quae paulo post exhibetur , est suffciens ratio, ne in alterutro ex istis duobus ea si bus detur conversio. Ad redargu. tionem respondeo, in utroque illo casu dandam conversionem subjecti a peccato ad divinitatem , ct 1 personalitate humana ad divinam ; at neque peccatum converteretur in divinitatem , neque subsistentia humana in divinam, non quia non detur nova a Aio terminata ad divinitatem, S subsistentiam divinam; sed quia ambae sunt absoluth , & simpliciter in causabiles et de conceptu au. tem conversonis, juxta communem usum hujus vocis Conversio, est,quod terminus ad queminit non generabilis; sui minus uerh ajune R R., alias nil converteretur in animam rationalem in sensu dicto . elim haec in generabilis sit, sed absolut) causabilis. sin velli rearis, id non esse de conceptu conversionis, consequenter dicere teneris, neque esse novam actionem productivam termini ad quem . elim haec nova actio supponat, eum esse ab hate, & simpliciter causabilem. iii. Objic. I. Omne constitutum per aliquid connexum cum desectu absoluto termini is quo. & nova productione termini ad quem, requirit per se eum desectum , & hanc novam productionem 4 At conversio ut talis intrinsece constituitur per aliquid siueonnexum. Probatur. Constituitur per desectum unionis termini is quo. S per novam productionem unionis termini ad quem; sed ille desectus est connexus cum desectu absoluto ipsius terminia quo ii hic enim utpote materialis nequit subsistere . deficiente unione sui cum subjector & haec nova produmo est quoque connexa cum nova productione formae ignis v. g. siquidem haec nequit naturaliter produci antequam informet subjectum et ergo . Distinguo majorem . Omne constitutam per aliquid connexum logie . aut metaphysic)ὴ Concedo majorem et per aliquid eonnexum purdphyfice r nego majorem . In Prol egomeno de rerum connexioniis
hus. & oppositionibus sundamenta jecimus hujus doctrinae . ihi
ostendimus, quod lic t omne metaphysice connexum cum tanda mento connexionis metaphysicae, sit metaphysice connexum cum termino ἔ non tamen omne connexum cum sucida mento conne.
xionis pure physicae esse adhuc physich connexum cum termino,imb fieri posse, ut sit metaphysice oppositum cum eo termino . ii 2. Similiter in praesenti . Omne constitutum per funda.
mentum metaphysice connexum eum termino est quidem meta. physice connexum cum illo veri m non omne constitutum periundamentum puth physice connexum cum termino est adhuc ph D