장음표시 사용
31쪽
18 PRODROMI PHYSICI se in animas sobrias sapientis sitientes demittunt. Caeterum ille qui ex Deo aliquid discere cupii,, ἡ non tantum pie dc sobrie vivito, sed etiam Deum sine intei missione inuocato ut sapientiana largia tur. Quaerentes Dominum intelligunt omnia, Proueib. 23. F. Optavi,&prudentia mihi data est: Inuocaui Spiritus sapientiae obuenit mihi, Sap. 7.7. In fide vero orato, qui precibus a Deo mani in festationem secretorum obtinere cupit, ut aperte D. Iacobus docet ubi ait: Si quis vestriam indiget sapientia postulet a Deo, qui dat omnibus assue ter,&dabitur ei : Pollulet autem infide nihil bio talis Qui enim haesitat, similis est fluctui rnaris quia. vento mouetui& circumfertur. N hergo exi. stimet homo ille, quod accipa at aliquid a Vomi- Iiosa cob. i. s. Qui fiduciam suam habent in Domino, veritatem intelligent, Sap. sC A p V T IV. De hominesecuta naturalis eritatu ia a XIIa prima , quae Deus est manis ans nobis V m steria Natura quando in veraside a nobis seobrie exoratur/nsficienterpaucis explicata,ad secundam viam,qua homo est erocedimus.
L. Homo vero hic tum via a medicitur,quan
a udi m tura in naturabb.reb. informati ais ex lumine Natura principia Physica aperit. ly. Unde qui via hac secunda ad perceptione rerum naturalivmprouehi ex animo sibi optat , i. e. qui hominis institutione maturasium rerum co-
32쪽
Dilcro, ut sicientem rerum naturalium ob
sequio se benepciissibi deusnciat.
Ille a quo instrui cupii , probe sciens esto rerum naturalium; cum ignorans de rebus, quas nescit,neminem erudite queat. Obsequium vero& beneficia demulcent animos praceprorum, Ut paratiores & promptiores in . explicandis Natu Tae thesauris discentibus se osterant, atqne planiorem viam iis phae monstrent. Amantur amantes. II.
Fidelitatem se taciturnitatem , quides
pha cateris communicattir, praceptori voveto. Apud garrulum& per sdum nihil arcani deponendum est: Antiqui Philosophi adeo hanc propositionem obseruarii tir; ut illud, quod e naturae sinu Praeceptorum ope S. instructione hauserunt; non propriis sed analogicis & parabolicis terminis expresserint sibique solis & posteris suis reser-Dauerint. Margaritae porcis non sunt obtrudelidae, ne luto foetido immergantur,& de splendore virtutibusque suis aliquid amittant. Fidis & taci-thrnis conceduntur arcana Naturae, quia hi soli sciunt, quomodo tam pretiosis thesauris uti fruidebant. Nemo ergo sibi persti adeat, quod veri Philosophi mercede aliqua permoveri possint ut publice sine aengi male sinceriotis& occultioris sapientiae arcana doceant: Non tamen de nihilo est ; quod aliquando ad ingeniorum subtilium excitationem pro re nata semina verae sapientiae proferant & explicent. Sapientiae filij animad-B a uertum
33쪽
io PRODROMI pHYsICI uertunt: Stulti &stupidi nihil exinde proficiunt. Non aurem ideo sapientes inuidi sunt, quia arca na obscure tractant, & ita tantum proponunt, ut d gni inteligant, patentes enim non ideo inuident bono liberorum, quia ipsis ante ration Is V sum debitum cultellos acutos porrigere nolunt τsibi plus damni ex cultellorum usu liberi parerent . quam commvdi, si parentes permitterent. Sapientes autem soli sciunt uti sapientia, &eius mystorii .
Dicti difigenter obseruato se attente me
ditator. λ Meditatio enim attenta animo saggerit inuentionem multarum nouarum rerum, suppeditat occasionem in res ipsis profundius & exquisitius inquirendi, & memoriam hominis adeo firmat, ut postea ex ea, veluti ex promptuario quocunq; loco & tempore sapientiae riuulos de se fundere,
di apud dignos perspicuo sty lo deponere possit.
Estrum, qua non intelliguntur nterpretationem a ZYaturae docure modeste requirito. Itaque naturae studiosus in dubiis quae propo
nuntur, Naturae interpletem consillito, ut certus
sit de sensu,quem interpres intendit. Quae dicuntur, primo intuitu non temper intelliguntur. Dicenti quae manifesta & satis perspicua sunt, an dienti obscura saepiuscule sunt. Vt ergo mentem docentis discipulus naturae bene intelligat, eum compellato, atque sensum dictorum petito.
34쪽
Dictu or lectione se meditationestequen- si repetito.
Praesertim dicta fundamentalia, quae sapientiae quasi viae & ianuae videntur. Sunt axiomata feci propositiones uniuersales, quae quia ex plurimis particularibus desumuntur iubministrant rationem de particularibus iudicandi. Repetenda sunt dicta: Nam lectio lecta placer,decies repetita placebit.
C Α p V T V. De obseruatione propria,tertia natur iis Neritatis Nia. III Id tertia, qua ad cognitionem rerum natu. V ralium dedueimur, es obseruatio propria.
2. .Qui ergo obseruationeρropria ad rerum naturalium cognitionem prouehi cupit, intuetor I. Elementorum tam superiorum, quam inferio
menta Iorum generationem, co Ueruationem ordestructionem. q. ConuenientIam omnium rerum in uno eodemque mundi d spiritu. s. EfffcIm atque accidentia ad eandem cerrarum re
rum dillositione vissime or necessanosauen tia obseruato.
a) Ordinem superiorum & inferiorum a nobis obseruatiDeus voluit, quia ipse in opere crea-
35쪽
tatoru generationem, conseruationem dc destructionem ideo studiose obseruato,&vt naturaElementato tu bene explores,dc Elementoria dum ad generatione, conseruatione&destiuialonem re- Ium naturaliu concurrunt, transmutatione, exablatione & clarissationem intelligas. Beatus mihi ille est,qui hanc mente assequi vir: Ei n. via ad n rurae miracula patefacta est, d)Spiritus indi est subtilissima&virtuosis lima ita mihi loqui liceat ementia, quae omni b. hoc uniuerso colentis ita inest,& ut per illam operentur quicquid operantur,& v x in ea tanqua in communi natura entia naudι etiam inter se diuersistima &a se mutuo remotissima conspirent. Hic spintus quamuis pro diuersitate entium diuersus videatur, tamen ubiq; reuein unus est, qui ratione multiplicis virtutis&potestatis variat inter se contraria praestare potis est. Hic spiritu: non diuulsus est se, sed continuus v-hiqii ita tre rudiuersitatem,quet per radio tuistius spiritus effluuium ςx centio hunc in mundu introdusta ei ad unitare perpetuam', cuius radix incentro est, reducςrς quotidie allaboret. Hic spiri- rus puruέ &incorruptibilis est, ita ut etiam in direxim puris de corruptiunt obnoxiis corporibus nihil impuritatis, ni tui corruptionis sbi contrabat, sed potius in id unice incumbat, ut impuritatem pro- pqlset, Sc mediante illa corruppiope perfectione, exaltationem,clarification ς summamq; eminen- . iam cutib. corruptibi I b. impertiat. Mirabilis hic spiti tus est, que si beος nosIes, Deo indesinenter laude & gratias cans res, i huius Spiritus notitia
sthi dederit &qgasi insenera ustit. Hic est Spirit
36쪽
PRODROMi PHYsICr-qui caelum o terras camposique liquentes Lucentemqueglobum Luna. Titaneas astra Intus alit. Hic spiritus est anima uniuersi,ob quam omnia in omnibus inueniti, in infimis suprema. insu- premis infima; in coelo terrena,sed coelest modo, in terra coelestia, sed terreno modo Proclus dixerat. Haec est Natura nihil faciens frustra: De qua
in ipso Physico Systemate plura dicemus. C A P v T VI. De coliatione Macrocosima cum g crocosimo.
I Ertiam viam, qua rerum naturalium cs
A gnitionem adipiscimur, instequitur quartar ua in collatio Macrocosemicum Microcosimo. Ex collatione enim huiusmodi dignitas & praestantia hominis, omniumque rerum, quae hoc in maiore mundo existunt, ad hominem ordo liquet. Imo collatio Macrocosmicu micro cosmo perfectam hominis naturam nobis pandit: Cum, quicquid maiore mundo circu circa diffusum co-tinetur, totum hoc micro cosmo ceu compendioco trahatur. Ideo enim homo faehus est, teste Gregorio Natianaeno initio libri de hominis opificio , ut Deus in ipso exprimeret sub breui quod compendio, quicquid diffuse ante fecerat. Deus ergo gloriosus non creauit aliquam creaturam sapientiorem ac nobiliorem homine,quia omnium animalium mos & primum esse in ipso reperitur, ac cum sit omnium creaturaru fasciculus,
37쪽
C A P v T VI. 2sse ipsum ipse in omnis carnis facie,in omnIs crea turae ingenium instar Prothei alicuius e iungit, fabricat Sc transformat. Nam,ut reconditioris liter turae scientissimus Picus Mirandulan.asserit,nascenti homini omnis generis semina & omnigenetvitae germina indidit Pater coelestis: Quae quisq; excoluerit,iPa adolescent, & fructus suos ferene in illo: si vegetabilia, planta fiet: si sensitalia, obbrutescet: si rationalia, coeleste euadet animat: fi intellectualia, angelus erit de Dei filius: Et si nulla creaturarum sorte contentus in unitatis suae ce trum se receperit, unus cum Deo Spiritus factus in solitaria Patris caligine , qui est super omnia constitutus,omnibus antestabit. a. Duplici vero ratione hic procedimus. r. macrocosmo microcomum cognoscimus. a. Viri res rerum macrocosmicarum ad hominem res=Lcientes vel ex homine , vel ex operationibus earum , qπ- in se inuicem exercent, deprehendi.
3. Vt ex macrocorimo hominis natura se op rationes, qua intra corpus eius contingunt, quia si ecognscantur, macrocosmu rim bene cogno scendus e I. Id enim per quod aliquid eognosci debet, prius notum esse debet, quam id quod cognoscendum est. Microcosmus e macro cosmo cognoscitur,vel quia una eademque utriusque essentia est.
eum hoc saltem discrimine, quod ea , quae in homine sunt, sint vςluti implicata: quae vero in mams s crin
38쪽
ε PRODROMI PHYs rex crocosmo,explicita. Implicitum autem ex explicito cognosci aequum est. Unam esse eandemque essentiam macrocosmi & micro cosmi vel hinc liquet, quod uterque mundus ex una prima maleetria, quae est aqua igne& spiritu vivifico actuata, conster. Deus unam massam sibi aequali forma in trinsecus & extrinsecus constandem & conforme creauit: sed cum ea propter organorum caretiam vires suase*ercere non potuerit, Deus separauit
subtile a spisso,subtiliq; imperiunt in spissum tanquam superiori in inferius concessit, ut inde mutationes v tia: orirentur. Verum ne confuseormia mutationem subirent, De ui per inultiplicem mistionem suos gradus habentem impresbsione specificarum tincturarum per verbum suu certas condidit species, partim vi sui similes per i
secula producerent species, partim ut mutationes Ierum promouerent. usque dum omnia. qme per separationem primam a te inuicem seiuncta se estre, iterum in puriorςm, praestantiorem& persectiorem substantiam coaluerint,& homo aeternitati diuinitus consecratus sum ea in unitate essentiae in omnia indesinentia secula consistens Deo soli vivat, eiusque immensam maiestatemium ma cum triuia& perpetuo cantu intueatur. Ad rem: Cum nostra ipsorum intimam&Occu tam naturam propter te Debras mentis nostrat
non possimus videte &int iligere , Deus posuit. nos e tenebris uteri eductos in paradisum terie strena. nempe in mundum, ut ea, quae in mundo
sunt, benescio luminis solaris videamus, oculis
39쪽
preis a suu speronesae pet fuer
uit C A p V T vΙ. a Imus. Caeterum notandum est , quod, dum permacrocosmum , micro cosmum expiscamur, fieri etiam facile possit, ut ex microcosmo ma-srocosmum quodammodo intelligamus: Nam dum Vnam partem micro cosmi perscrutati fuimus , Contingere potest , ut ex eius partis cO-gnitione alia in micro cosmo ad intellectum no-- strum deueniant: Quae si cum macro cosmo con tulerimus, aliquid in eo manifestare possunt: Viprgo vel hac ratione collatio macro cosmi cum micro cosmo sit veluti generalis via ad rerum naturalium apprehensionem. Imo plurimae humani corporis partes, quia vel per se vel mediante artificio an atomes incurrunt in sensum, suamque n-guram sensibus ingerunt,nos in cognitionem vir tutum Sc operationum corporum macro cosmi corum deducunt: ut paulo post hoc in capite ab unde videre est. Summatim dictoru sensum paucis verbis repeto: In corpore hominis sunt quaedam implicita & sensibus haud obuia: haec ex iis quae in macro cosmo apparent explicita, & sensibus nostris patent, per collationem facile cogno-- icuntur. Sunt & in corpore humano multa sussicienter expressa & in sensum incurrentia: ex hisce ea quae in rebus macro cosmicis intus latent abscondita, per figurarum & qualitatum externarum si litudinem & anal 'giam facile nobis pa- te scere possent. Id quod ex signaturarum docui iR perte liquebit. '
40쪽
eissensium obseruatis,obseruatorum assidua meis ditatio, est harmonia rerum natura exissentium, sed etiam sa) mieroesmin Philosophica arte praeparatus o quo elementa cum multis quae Elemen-ris continentur, visa imagine Doctrinae filiis,' squi a Philossophis admittuntur, praesenIantur. ao Dieitui Sendi uogio speculum in regA Salphuris existens. Lubet huc ipsa Sendi uogii
verba ex ipsius tractatu de Sulphure transscribere: Sic autem p. u.au: In regno eius Sulphuris est speculum,in quo totus mundus videtur. Quicunque in hoc speculum inspicit, tres part esse pientiae totius mundi in illo videre & addiscere potest: atque ita sepientissimus in hisce tribus regnis euadet: quales Aristoteles& Avicenna fuerunt,&alii multi, qui sicut & caeteri antecessores, in hoc speculo viderunt,quomodo &mundus crea tus est: Ex illo didicerunt coelestium virtutum influentias in inferiora . & quomodo Natura per pondus ignis res componat:tum etiam motum Solis & Lunae, praesertim vero motum illum vniis uersalem, quo mater eius gubernatur. Ex illo gradus caliditatis,frigiditatis, humiditatis & siccitatis, virtutesque herbarum ac omnium remm cognouerunr; undet optimi Medici facti sunt. . Aut ergo exquisite ex macrocoma micro-eosmum cognoscere ex animo cupit, considerato, I. GMacrocosem chaos. t. Eius ordinem,quo atia sunt superiora,alta inferiora. I. uatuθr elemeu-