장음표시 사용
41쪽
C A p v x VI. 2. . Elementatast daria ta veriora, visitaruor meteora, quam inferiora ,- mineralia, plan-ras σ animalia. s. Generationes, conseruationesse doractiones Elementatorum.
Haec omnia si quis bene obseruauerit &intellexerit,postea collatione adhibita facilius adho. minis cognitionem perueniet.
s. Ut collationem instituam. I. Microcoriis ehaos elysmen hominis in vasissematicon
Quod est nihil aliud quam aqua spiritus vivi
fici virtute adeo impraegnata, Vt hinc magnetica vim obtineat attrahendi in utero foeminae nutrimentum, quo in scelum exciescat&conformetur. II. Intimine inferior pars est venter inferior cum pedibus: Superior vero caput cum thorace:νelsi mauis, tu Iud inferius esse in homine arbitrator ; ex quo aliquid ad altiorem locum eleuari pote I: quemadmota siverius est, νnde aliquid deorsum demittitur. Caput ergo iure omnium membrorum supremum est : Ex eo enim catarrhi in inferiores partes defluunt, &spiritus animales per neruos in omnem corporis circum
ferentiam & profunditatem deferuntur. Thorax medius est, ac proinde superior & inferior: medius ratione ventris inserioris & capitis, quia inter haec situatus est. Superior ratione ventris inferioris tantum:inferior ratione capitis. Vnde quando ex eo aliquid in ventrem inferiorem demittitur, vel ab eo aliquid ex ventre inserioli recipitur. rationem habet superioris: secus si ex capite th rax aliquid vel accipit, vel sursum mediante calore eleuato
42쪽
, o PRODROMI PHYSICI re eleuat: tum n. Labet rationem inferioris partIs. Non aliter a caerest superior &inferior: superio itratione terrae &aquae: in serior respectu coeli: medius . quia inter coelum 6c terram interiacet. III. Elimenta hominis sunt. I. Calor natιuus, qui coelo, a. Spirιtin qu ι aeri. .humor qui aqua, 4. Pasia contιnentia , qus terra respondent. Quemadmodum coelum per astra sua agit in aera, aquam & terram, ut ea
exaltet & perficiat: ita calor nativus per astra sua, quae sunt in singulis membris propria, agit in spiritum, humorem , & continentia membra, ut ea perficiat, operarionibusque eximiis idonea reddat. IV. Stella is astra microcosimisunt archei singulis partibus infixi. Archaeus est ipse calor natiuus tinctus specifica membri, cui insidet, virtute. Stellae erraticae leu Planetae in homine sunt Archaei principalibus visceribus incorporati euidentem que uita motum in uniuersum corpu ostende-tes rvt est Archaeus cordis, qui Soli, cerebri, qui Lunae, pulmonis, qui Mercurio, hepatis, qui Iovi; renum, qui Veneri, Splenis, qui Saturno; fellis, qui Marti respondent. Qui Planetarum motum, vires& alias qualitates probe norit, exquistius de operationibus & virtutibus dictorum principalium viscerum iudicabit. Stellae fixae sunt Archaei caeteris membris minus principalibus inhaerentes. Inquirat ergo veritatis naturalis studiosus in stellas tam erraticas quam fixas, caloris natiui in singulis partibus determinate existentis naturam di operationem plenius intelliget. Meteora in homine sunt omnes flatus,ac proinde I. omnesi gnes ac calores, qui praeter natiuum calorem subsistune
43쪽
s stunt in corpore humano . & sunt vapores sulphurei,fuliginosi &sicci . L. Omnes vapores h Imidi siue coagulati sint, siue in forma vaporum existant: sue sal aliquod habeant in sese,siue plane insipidi sint. Mineralia hominis sunt calculi, salia ubiq; partibus adhaerentia, & pinguedines.
Plantarum naturam homini inesse ex vi vegeratrice luculenter apparEr. Singulae partes animantur& nutriuntur , crescunt & vivunt non aliter aeplantae. Cogita ergo illud quod plantas nutrit Manimat facile tibi etiam patebit in homine illud, quod singulis partibus nutrimentum & vita subministrat. Animalium brutorum naturam homini inesse nemo sanae mentis negabit. Sensus habet tam homo quam bruta. in animosis,audacib. fortibus&magnanimis natura leonum de aquilarum; in amicis fidis, natura Delphinorum; in a-rni ei ς fraudulenter misericordiam mentientibus natura Crocodilorum ; in amicis corticare is ad
fortunae motum se mouentibus natura auium aestiualium , quae aestate fortunante nobis adsunt. inclementia vero frigoris pulse recedunt, se prodit. & in lucem si stir. Similiter ex cornice, quae . frequenter sola secum sicca spatiatur arena. ambulantes Peripatetici; ex selibus & canibus cauda adblandientibus adulatores; ex corvis auari de austeri; ex monocerore casti & coelibes; ex leaena
crudeles & impii, ex alauda & pullis corvoru de uoti;ex simia psittaco, Elephante, discipuli doc les,ex ariete Nasinis discipuli indociles, ex apris dissoluti & vagabundi, ex pecude fatui , ex tigridibus feroces dc saeui, eae lepore di cunicula sce-
44쪽
1 PRODROMI PHYsICrcundae mulieres & fertiles, ex corvis & sturnis su- res. ex turture & palumbis gementes, ex porcis immundi & spurci ex muscis quae licet I pius abactae continuo nihilominus redeunt impudentes & importunt; ex canibus inuida maledicentia mordaces,ex regulo inobedientes & rebelles, ex cuculo ingrati, ex tauro indomiti & fastuosi, ex gallis Indicis prae nimia ira effervescentibus iracundi, ex ursis latrones, ex vitibus deputatis lacrumantes. ex noctuis&vesipertilionibus, quae sunt aves nocturnae, lucifugi, ex tauris magnates consortis impatientes ac de dominatu concertantes, ex palumbis coniuges sincere se mutuo amantes,ex agris mansiteli,ex lepotibus meticulosi,ex upupa quae nigris maculis coloratur.&ob id melancholicae complexionis desertas quaerit nemorum & in Aias plagas , spurcissima auis, insepulchris commorans, dc Oleto nidum circumliniens) melancholici & sordidi, ex catis mundi ,expiscibus muti, ideo Pythagorari, teste Athenaeo apiscibus abstinebant ενεκαὶ ex carduelere philomela quae vocis modulatione mirifice delectant, & quibus inter aues nullae siuauiori ca- tu dulcius aures demulcent mu sici, ex an fetibus M anatibus gregatim vociferatibus mulieres obstreperae & loquaces ex muribus nocui ex cicadis Otiosi, ex vitulo obstinati Sc lascivi, ex simiis ad Omnia imitanda habilibus, parasiti& scurrae, ex hippopotamo, qui parricida ing titudinem meritorum & iniustitiam nunciat parricidae, ex hi
cis petulantes & salaces, ex hirundine & cygno philost orgi, ex ciconia pii erga parentes,ex serpe
45쪽
pitre praedones , ex mulis recalcitrantes, ex meo aue risium & cachinnum humanum ultra modum imitarite ridentes, ex formicis & apibus, quae norunt sibi prouidere pro hyemis necessitate,'tu tas parare latebras, sapientes & prouidi, ex spicis gratiis onustis, semper se demittent: bus &inclinantibus scientia pleni Sc humiles,ex spicis vacuis sponte se erigentibus sicientia inopes&tamen videri volentes, ex columbis simplices, ex pastinaca marina, quae exocculto in transeuntes radiu figit, solertes, exher inaceo&gliribus, qui totam hyeme sic obdormiunt. sic somno expirant ut vix igne reuocari queant, somnolenti, ex almis stolidi, pigri, patientes,ex cani b. supplicabundi, ex capris, equis, pavonibus superbi ex noctuis, quae aues simi Saturnales & solitariae, tristes δί melancholici ex gallis gallinaceis qui victi silent, canue vero si vicerint, & superbo ingressu spectatissima illud naturae insigne, cristam videlicet erigunt, triumphantes de hostibus,ex chamaeleonte, qui pretnimio metu colore mutato multiformis esticitur. versuti ex vulpibus, polypo & sepia quae suo astu non vacant: ubi enim piscantem sensere seu praesentiam voraciorum piscium, effuso atramento, quod pro sanguine ipsis est, aqua absconduntur versipelles, dolosi & frauduleti, hypocritae,ex capreolo veloces N agiles, ex lupis pilos & ossa deuoratibus voraces, insatiabiles & rapaces cognoscuntur, atq; cum iis in natura conuenire iudicatur. Ex his reliqua quilibet consequenter iudicare Poterit. r. Cucrumgenerationcs.conseruat es o tam
46쪽
PRODROMi PHYsICI--qui caelam ct terras campoque liquentes Lucentemqueglobum Luna,Titaneas astra Intus alit. Hic spiritus est anima uniuersi,ob quam omnia in omnibus inueniti, in infimis suprema. insu- premis infima; in coelo terrena,sed coelest modo, in terra coelestia, sed terreno modo Proclus dixerat. Haec est Natura nihil faciens frustra: De qua
in ipso Physico Systemate plura dicemus. C A P v T VI.
De collatione Macrocosmi cum g crocosmo.
x' 'Eniam viam, qua rerum naturalium gnitionem adipiscimur, insequituν quartae Pua est collatio Macroco ι cum Microcosemo. Ex collatione enim huiusmodi dignitas &praestantia hominis, omniumque rerum, quae hoc in maiore mundo existunt, ad hominem ordo liquet. Imo collatio Macrocosmicu microcosmo persectam hominis naturam nobis pandit: Cum, quicquid maiore mundo circu circa diffusum co-tinetur, totum hoc micro cosmo ceu compendioco trahatur.Ideo enim homo factus est, teste Gregorio Nazianaeno initio libri de hominis opificio , ut Deus in ipso exprimeret sub breui quodacompendio,quicquid diffuse ante fecerat. Deus ergo gloriosus non creauit aliquam creaturam Lapientiorem ac nobiliorem homine,quia omni um animalium mos & primum esse in ipso reperitur, ac cum sit omnium creaturaru fasciculus,
47쪽
CAPUT VI. asse ipsum ipse in omnis carnis facie,in omnIs crea turae ingenium instar Prothei alicuius eiungit, fabricat oc transformat. Nam,ut reconditioris litex turae scientissimus Picus Mirandulan.asserit,na- istenti homini omnis generis semina & omnigenetvitae germina indidit Pater coelestis: Quae quisq; excoluerit,illa adolescent, & fructus suos ferene in illor si vegetabilia, planta fiet: si sensualia, obbrutescet: si rationalia, coeleste euadet animat: si intellectualia, angelus erit Zc Dei filius: Et si nulla creaturarum sorte contentus in unitatis suae te trum se receperit, unus cum Deo Spiritus factus in solitaria Patris caligine , qui est super omnia constitutus,omnibus antestabit.
a. Duplici vero ratione hic procedimus. r. macrocosmo microcomum cognoscimus. t. in res rerum macrocosmicarum ad hominem reθicientes vel ex homine , vel ex operationibus earum , qaac in se inuicem exercent, deprehenda.
3. Vt ex macrocosmo hominis natura es v rationes iqua intra corpus eius contingunt, qui- si e cognosiantur, macrocosmu rim bene cegno .icendus e L Id enim per quod aliquid eognosci debet, prius notum esse debet, quam id quod cognoscendum est. Microcosmus e macrocosmo cognoscitur,vel quia una eademque utriusque essentia est.
cum hoc saltem discrimine, quod ea, quae in homine sirit, sint vςluti implicata: quae vero in mams s criam
48쪽
6 PRODROMI PHYs rex crocosmo,explicita. Implicitum autem ex explicito cognosci aequum est. Unam esse eandemque essentiam macrocosmi & micro cosmi vel hinc liquet, quod uterque mundus ex una prima maleetria, quae est aqua igne& spiritu vivifico actuata, conster. Deus unam massam sibi aequali forma inditrinsecus &extrinsecus constantem & conformocreauit: sed cum ea propter organorum caret iam uires suase ercere non potuerit, Deus separauit
subtile a spisso, subtiliq; imperium in spissum tanquamluperiori in inferius concessit, ut inde mutationes variae orirentur. Verum ne confuse omnia mutationem subirent, Deus per multiplicem mistionem suos gradus habentem impie s-sione specificarum tincturarum per verbum suu Certas condidit species, partim vi sui sit miles per
secula producerent species partim ut mutationes re Ium promouerent. usquedum omnia. quae per separationem primam a se inuicem seiuncta se estre, iterum inpuriorem, praestantiorem& perfectiorem substantiam coaluerim,& homo aeterni rati diuinitus consecratus sum ea in unitate essentiae in omnia indesinentia secula consistens Deo soli vivat, eiusque immensam maiestatem summa cum lxtitia& perpetuo cantu intueatur. Ad rem: Cum nostra ipsorum intimam &Occuleram naturam propter te Debras mentis nostrae
non possimus videte &intelligere , Deus posuit
nos e tenebris uteri eductos in paradisum terre- . strem. nempe in mundum, ut ea, quae in mundo
sunt, beneficio luminis solaris videamus, oculis post ieromus, atq; inde nosmet ipsos cognosc*-
49쪽
C A p v T VI. a, mus. Caeterum notandum est , quod, dum permacrocosinum , micro cosmum expiscamur,
fieri etiam facile possit, ut ex microcosmo ma-ςrocosmum quodammodo intelligamu): Nam dum unam partem microcosmi perscrutati tuimus , contingere potest , ut ex eius partis cognitione alia in microcosmo ad intellectum nostrum deueniant: Quae si cum macro cosmo contulerimus, aliquid in eo manifestare possunt: ut prgo vel hac ratione collatio macrocosmi cum microcosmo sit veluti generalis via ad rerum naturalium apprehensionem. Imo plurimae humani corporis partes, quia vel per se vel mediante artificio an atomes incurrunt in sensum, suamque figuram sensibus ingerunt,nos in cognitionemVirtutum Sc operationum corporum macro cosmi corum deducunt: ut paulo post hoc in capite ab . unde videre est. Summatim dictoru sensum paucis verbis repeto: In corpore hominis sunt quaedam implicita Se sensibus haud obuia: haec ex iis quae in macro cosmo apparent explicita, & sensibus nostris patent,per collationem facile cognoscuntur. Sunt & in corpore humano multa sufficienter expressa & in sensum incurrentia: ex hisce ea quae in rebus macro cosmicis intus latentabscondita, per figurarum & qualitatum exter'arum similitudinem & analogiam facile nobis patescere possunt. Id quod px signaturarum docuit Ba aperte liquebit.
Admacmosimi cognitionem προ tantum
50쪽
esistensium obseruatis,obseruatorum assidua meditatis , se harmonia rerum natura exisentium, sedetiam sa) mierocosemus Phlosophica arte ρυ- paratus, in quo elementa cum multis qua Flementis contιnentur, visa imagine Domin filiis insqui a Philosophis admittuntur, praesentantur. V Dicitur Sendiuogio speculum in regno Sulphuris existens. Lubet huc ipsa Sendi uogii
verba ex ipsius tractatu de Sulphure transscribere: Sic autem p. 6s .au: In regno eius Sulphuris est speculum,in quo totus mundus videtur. Quicunque in hoc speculum inspicit, tres pari essapientiae totius mundi in illo videre & addiscere potest: atque ita sapientissimus in hisce tribus regnis euadet: quales Aristoteles & Avicenna fuerunt,& alii multi, qui sicut & caeteri antecessores, in hoc speculo viderunt,quomodo &mundus crea tus est: Ex illo didicerunt coelestium virtutum influentias in inferiora , & quomodo Natura per
pondus ignis res componat:tum etiam motum Solis&Lunae, praesertim vero motum illum viatis uersalem, quo mater eius gubernatur. Ex illo gradus caliditatis,frigiditatis, humiditatis & sicci tatis, virtutesque herbarum ac omnium rerum cO-gnouerunr; undς optimi Medici sunt. . Pur ergo exquisite ex macrocosms micro-eosmum cognoscere ex animo cupit, considerato, I. GMacrocosmi chaos. t. Eius ordinem,quo alia sunthuperiora,atia inferiora. I. aeuatuor elemeum, ut caris eu ignem, aera, aquam se terram.