장음표시 사용
781쪽
tibus dentium relinquatur, & ibi putrefiat. Ex ista putrefactione benignus succus in superiora ascendit & instar roris refocillare potest illa: sed cum id, quod praeter illum bonum succum
superest, per debita emunctoria conuenient non excernatur , sed ultra debitum tempus intra dentes relinquatur, contrario modo dentes molestat, & suo Sale ne tuos dentium perstringit, ac si pro ratione Salis dolorem creat, & consumptionem molitur. Praeterea dum cibus &potus in ventriculum proiicitur , in ventriculo aliquandiu commoratur , & ventriculo bene disposito in chylum bonum conuertitur: Archaeo vero ventriculi infirmato chylus non bene praeparatur, sed cibus vel plane indigestus permanet, Vel in prauum chylum citius aequo liquescentem abit. Ex illo lienteria, ex hoc diarrhoea oritur. Lienteria ergo est , quando cibus adhuc plane crudus per intestina excernitur. Di inarthora est chyli totius ex deprauata ventriculi concoctione sic praeparati per aluum ess uxus intempestiuus. Postmodum ventriculi Archaeo bene suam functionem obeunte chylus mittitur per orificium ventriculi inferius ad intestina, de in ieiuno per venas mesaraicas pars eius sincerior ad hepar desertur: impurior vero pars ad inferiora intestina abripitur, ibique detinetur, usque dum suam emissionem vel pondere vel accedente felleo humore urgeant. Quod si vero eius nodi impuritates de Salis constringentis natura parti
cipent , vel sulphur aliqqod inflammabile in se contineat , tunc sulphuris nimia caliditate impum
782쪽
LIB. X. CAp. XII. limpuritates exiccantur, vel salis styptici virtute
intestina contrahuntur, &adeo angustantur, ut postea excrementa excerni nequeant. Hinc permulti solent oriri morbi. Quod si tum excremenis lassa tuosam naturam secum habuerint coniunctam, satus ad colon abeunt, ibique tormina ve
tris excitante si simul ad generationem vermium disposita fuerint, vermes generabunt: Si sulphurei & fuliginosi vapores inde exierint, cordisca psulam aliquando serient,& palpitationem crea bunte aliquando vero in caput elevabuntur, &ibi dolores, epilepsiam, melancholiam, maniam pro fui ginum istarum acrimonia vel remissiore efficacia movebunt. Addo quod salis acrimonia in excrementis intestinorum existens tape dyse teriam causetur, quando ea arrodit & exulcerat. Porro sinceriorem partem chyli ad hepar delat hepar in sanguinem ςlaborat: ut vero desce catior reddatur sanguis qui totius corpsi is nutrimentia fieri,& spiritibus inalibus ateria subministrare debet,tres separationes in nepate animaduertu tur: 1 ampuriorem sanguinem splen in se attrahit. fel vesicula fellea sibi elicit,& servin per venas emulgentes in renes delabitur: R eliqui sanguinis parte primu ipsum hepar nutritur; altera pars petvenam cauam in omnia transmittitur membra, divi spiritumaqueum iis impertiatur, &ut suppeditet nutrimentum, quo alantur & restauren tur: Archalus attractum impuriorem sanguinem
magis magisque in ossicina splenis digerit, quod purum est, sibi appropriat, impurum ver segregat&dissipat: Quod si praestate no poterit, Ss &cum
783쪽
dicitur vulgo nimis stricte Ana sarca. Quando
vero vel ex dispositione alimenti, vel ex indispositione hepatis sanguis partim in flatus, partim ita serum commutatur, flatusque ipsum abdomen penetrant, fit Tympanites, alia hydropis species. Potest etiam accidere, ut venae, per quas sangui Sex hepate in abdomen fertur , renum officium per obstructionem imitentur, & non patiantu csanguinis ruborem , sed solummodo serum ad abdomen prolabi, tum ascites producitur. Idem in utero foeminae aliquando contingit, qui vel ex obstructione venarum deferentium , vel alio suo vitio ruborem attrahere nequit, sed tantum pro sanguine 1erum assumit, ut sic intumescat Min morbum incidat, qui hydrops matricis appellatur. Caeterum serum ad renes delatum perv- re tres ad vesicam delabi tenetur: Verum saepe euenit, ut ex quadam superadueniente imbecillitate Archaeus renum omne tartarum cum sero ad
vesicam ablegare nequeat, ac proinde locum Asedem ei concedit in officina renum. Horum vires cum inde magis magisque molestentu il& obtundantur, tartarum relictum amplius digeritudibique vel putrescit, vel paulatim in acrem& corrodentem salem resoluitur : Vnde nephritis tacalculus renum oritur.
Quod si vero tartarum ulterius ad ureteres
prolabitur, ibiqi figitur, serum ex parte regurgitat δε ineffabiles dolores in renibus, dorso & lu-
bis causatur. Sin vero e renibus in vesicam serunx illabitur, &in ea vel ex vi constringenti salistarin arei in sero conte uti , vel ex tenacitate tartar
784쪽
6 4 PHYsICAE HERMETIc Baliquandiu perseuerat, calculu Vesicae generat,&pro diuersitate salis diuersos dolores cieat. Quod si calculus ille svexit valde compactus, dissicillime solii itur & expellitur: Si vero arenarius, facilius eiicitur. Iam venio ad digestionem, qua singula membra in sanguinem operantur, &ex eo nutrimen tu sibi hauriunt, ut inde intelligi queat,
quomodo ex nutritione membrorum impuritates relinquantur , infinitorum morborum procreatrices. Vbi ante omnia sciendum: I. Sine auteratione sanguinem in substat iam membrorum permutari no posse. I. Alterationem eam sanguinis fieri mediante Archaeo lingulis membris destinato & appropriato,dum assumptum sanguine digerit. & amplius coquit. 3. In omni eiusmodi digestione fieri separationem puri ab impuro, de impurum , quando relinquitur in ipsis membris. vel ad alia membra , quae a se illud repellere nequeunt , propellitur, pro ratione suae naturae dolores de morbos excitare. Quot ergo membra in .homine, quae sanguine nutriuntur, reperiuntur, tot etiam lpecies morborum dari possunt. Intuemini articulos. Hi ex sanguine elici ut illud quod est nauci laginosum de viscosum ad sui nutritione. Quod si vero cum eo nutrimento sal aliquod peregrinu in articulos insinuatur, quod expelli nequit, generatur arthritis, quae in manus articulis chiragra, in pedis articulis podagra, in genibusgonagra, in vertebris dot si , has fluctivehe appellatur. Similiter ubi in inferioribus partibus post digestionem nutrimenti impuritates relinquuntur Δ resoluuntur, sursum ex iis vapores eleuan-
785쪽
LIB. X. CAP. XII. tur, qui cum a superio His partibus etiam ditiant, agunt in spirituum ergasteria, spiritusq; aci
eo molestat, ut ordinarie & moderate suas actiones absoluere nequeant: itaque vel vasa superio
ra obstruunt magna ex parte:& sic Epilepsiam inuehunt, dum per vehementem istam obitructio nem spiritibus a corde ad cerebrum ascendentibus liberam surripiu ut motionem & operatione, conuulsionemque causantur: vel manifesta vi in
spiritus agunt congelando: quod fit vel vaporibus stulphuribusq; narcoticis, quae sensum & motum adimunt neruosis partibus: unde lethargus,
paralysis & apoplexia oriuntur; vel vitriolaticis spiritibus: qui humores coagulant, & coagula do debita vasorum officia impediunt: Vnde aliquando lucta inter spiritus vitales & animales producitur,&Epilepsia etiam nascitur. Praeteri sta sciendum est,alimenta ingeri debere, qua icorpus bene & temperate constitutum est . alia etiam bonum succum& humorem in contrariam mutari naturam.& morbos imo *pe mortem g nerare et Tum enim impuritatum cum alimen ssumptarum a conuenienti puritate separatio
gitima fieri nequit. Sic corpore nimium inflamio homo in ingentem sitim fertur: qui ubi deindς potionem frigidam in ventriculum infundit, humor potionis iubito in vapores resoluitur,&vel sustocationem spiritibus infert vel vasa in intemperiem disponit. ut varii inde morbi suam sumanoriginem. Est & adhuc alius modus, quo, praetuimpuritatum ex digestione sanguinis ad partium nutritionem facientis relictionem, morbi oriun-
786쪽
s ps Ys IcAE HERMETIO AEtur ex spirituum digestion Dum enim spiritus a
queus cum aereo in officinam cordis fertur, muritatur in spiritum vitalem. Haec mutatio non pomtest fieri sine spirituum digestione ac proinde tum impuritates quaedam fuliginosae saeparantur: quae si intra coidis capsulam per quandam obstructionem aliquandiu detinentur, palpitationem, vel syncopen non raro producunt. Si deserantur in Pulmonem, secumque simul habent sal aliquod aluminosum & acre, pulmone male alias affecto, facile eum exulcerat,& sic phthisin, qua Dogmatici vocant,ess ciunt. Sin vero sursum cum spiritu impuritates istae sulphureae & salinae ascendunt,
Dei uos obstruunt, stuporem inducunt, caput feri' Unt, dolores excitant, vertigine causantur& mul-xa alia infinita mala. A ccedit quod etiamsi legitima fiat excretio impuritatum per digestionem ispirituum in ossicina cordis factam, tamen in cerebro spiritus vitales nonam mutationem subepant, dc persectius digesti in animales radios coqmutentur in eiusmodi digestione si fortassis pec satur,&impuritatum spiri rualium perfecta separatio non sit, tum sese vasis superiori b. immiscent intemperiem inde hunt, & impedientes functionem animalium spirituu omnis generis morbos pro ratione suae naturae. sulphureae scilicet salinaeve aut Mercurialis in capite gignunt. Censidet Mi is haec omnia, ε homo, apud te exactius, &in profundiorem morborum cognitionem euelle' ras, nulliasque fere morbus, qui ex impuritatibus per digestionem separatis ortum suum trahit, tibi
787쪽
L i B. X. C A p. XII. σή rationem & transpirationem secum adducit aliquoties venenum. Quod si a vitali facultate Seba amo hominis natiuo stiperatur & repellitur, nihil noxii affert: Sin vero ex imbecillitate qua
dam internarum virtutum venenum separari ne
quit,agere illud incipit in corpus,& vel subito, si spiritus nimium potentes habet, oeconomiam humani corporis dissoluit & destruere molitur, vel si spiritus non adeo potentes sunt, sed corporaris cuiusdam mole quodammodo coercentur,sese intimius partibus imprimit, usquedum tandem cum successu temporis exacerbetur , & pro Varieta e naturae suae varios progeneret mor bos
Omnis humor naturalis s e suo genuino loco
mouetur, Cr in alienum corporis ocum delabitur. morborum multorum fit radix.
Id sic intellige ex hoc exemplo . Sanguis Veno sus enis tanquam propriis vasis continetur : Si vero accidit ut extra ea vasa oberret, & vel inpleuram musculosve mesopleuriticos internos vel in diaphragma alioue feratur , putrefieri in ei pit & pro putrefactionis ratione inflammati omnem gignit, ex qua deinceps pleuresis & alia mala suboriri queunt. Quando humor naturalis in aliena parte est, pars illa innato calore agit ineu,& id, quod sibi est in conueniens, non tantum segregare, sed etiam exterminare conatur. Vbi quia naturali emunctorio, per quod expurgatur, demstituitur, in acrimoniam impuritas exaltatur,&sie
788쪽
σ 8 PHYsic AE HERMETICAE putrefactionem partis, ad quam prolapsus erat
r. V Pstructio hominis ea animae humana af corporeseparatis.
Quod si anima separatur,mors oritur.Destrui tur autem homo variis modis: I .a Deo immediate: Sic Moyses mortuus est, 1. manu Angell, .ma nu hominis, .impetu alicuius bruti, 3. lapsia aliquo repentino, 6. oppressione subita, dc 7. veneni coniuncti cum iis,quet conseruationi hominis inseruire debent, dominio : venenum enim illud quando naturales vires superat, certissimam ais
a. Anima homini pose separationem a corpore adDeum,ιροι dedit eam, redit: corpus autem eius in Elementa. Reuertitur puluis in terram,unde erat, S spiritus redit ad Deum, qui dedit eum. Ecclesiast. Q. vers.7. Axioma
Resolutuisseu destructio hominis fatalis eis, o
euitari nullosubsidio humano potens.
Id est homo quia immortalis est, & in externis vine sitae conseruationem quaerit, tandem motitur,etiamsi fieri possit, ut terminus vitet prolonge turidi hora, qua per naturam moriendum fuisset. P Q-
789쪽
procrastinetur. Prolongationis autem certa sunt
auxilia & media, per quae euitare licet non ipsam u. mortem,sed horam quandam mortis. Media tam lia sunt Pietas &Medicina. TimorDomini appOnet dies,&anni implorum breviabutur Prou. IO. 27. Ezechias postquam a Propheta Esaia nomine Dei ipsi mors annunciata fuit, Esse .38. I. faciem sui ad parietem conuertit,& orauit ad Dominum ib. V. 2.&ipsius diebus i s .anni a Deo adiecti fuerui, ib. v. 3 . Medicina tam dia tetica, qtrim prophylactica & therapeutica intelligitur. Hic commedatur valde remedium metallicum, quod vocant v- niuersale: sed magis commendetur ad eundem v- sum medicamelum desumptum ex radice homi- nis, quae est sanguis ipsius. In sanguine hominis proximius cotineri balsamum humanum, quam in aliis rebus toto genere diuersis, ut vegetabilib.& metallicis nemo nescit,ac proinde recte medicinam vere confortativam ex eo elici merito statuimus: Sed cum sit euidenti corruptioni obno-
xius sanguis, curandum est, ut ex re minus corruptibili metallica ipsi balsamum ad iugamus, & sic
in medicinam longaevitatis permutemus. Radico bene curata facilius & melius curabitur id, quod ex ea radice est. Medicina autem ex sanguine &balsamo vere metallico confieri nequit, nisi balsamum metallicum c statu minerali in vegetabi-
lem & animalem, arte iuuante&ingenio Philosophi transplantatum & trans nutatum fuerit. Doctrinae filiis id considerandum& peragendum re linquo.
790쪽
uimus: siverens Harmonica, qua ha mφuiam rerum naturalium explicat. a. Harmonia rerum naturalium eis, qua res naturales velinterse, etiam diuiniorabi unt Iam tandem,Deo benedicente ,ad nobilissima Physicae Hei meticae partem accedo, eiusque explicationem non sine singulari delectatione illa situo. Video enim & re ipsa cognosco,iandamε-