Tractatus physicomathematicus de aestu maris auctore Theodoro Moreto Antuerpiensi e Societate Iesu

111쪽

e,- - - 4 228. Sicut enim Vt magnis parua componam litis in vas hae iseeus M aquae mijciat terrae glebasin arenas, quantum molis habent iniecta, .sim tantum a tundo alsurgunt aquae, latiusque se diffundunt, praesertim si vas instar paterae pandaturi sic in alueum maris congestus limus aquas asiurgere facit i effundit in littora eo latius&Hiffusius quo lenior fuerit littorum acclivitas. Et quemadmodum quotidiani maris accessu in quibusdam oris se per plina milliaria ei iunt atque adeo repente quod in prioribus tragidi vi expeditus cursor aut Gque . effusere vix possit prouoluentium se in littus undarum velocitatem; Ubi nimirum non montosus aut arduus, sed aequoreus esti it torum situs ac prope ad libellam complanatus ita regiones maritimae quo planiores leo labentibus annis maiorem maioremque sentiunt incumbentis sibi Oceani formi clinem pondus i nisi, aggeribus obieetis 'arte cum natura luctarentur . experirentur incursuri immitissimi elementi ferociam.

i. ι 29 Testantur id Germanorum imi Belgae quibus superiore δε- Minissessi culo mare in Antuer piae conspectu septuaginta . duos pagos op- ω m- presiit, turrium una, quasi Pharo quadam ad nuperos usque annos ex undis prospiciente testatur id lacus Hollandiam inter Frisiamque interiecstus Euder de id est Mare Australe appellatus quem Pomponio Mela teste olim Insula transibat medium paludosa quidem, sed ager tamen non autem, sicut nunc est nauigabile mare. Testatur id Anni 63o prope eomagum in Geldria Mosaesuvij perruptis aggeribus exundatio , quae pagos oppida adia- Centia oppressit. Nec alia sors maneret Flandriae Zelandiae plurimosque Hollandiae agros, nisi noctuque diuque gens omni . tym panis ac aere campano excita saepius in anno quoties aut tempestate furit Mare aut aestubus Equinoctialibus intumescit, concurreret ad aggeres ligonibus4 cespite cum inimico elemento pugnatura. Mexicani in Occidentalibus Indi non dissimilia pericula uibeunt, ut timendum sit ne sicut Siciliam a reliqua Italia , Angliam a Gallia aliasque quam plurimas Oceani mediterranei Insulas mare a Continente avulsit ita mare Boreale fretum sibi aperiat in Magallanici Oceani vastitatem eis illas diuites auri feraces odinas , iam propenatantes, subuertat. ν23o De Cycladibus alijsque terrae auulsionibus sic canit Ouidius

Pelago videas innare reuulsas Cocla s. rursus:

112쪽

Tt modo, qua graciles gramen carpsere capere, i η ibi deformes ponunt sua orpora phocae. CA rantur sub aqua lucos, urbesque domosque, Naereides siIuasque tenent Telphines. 'QDe Sicilia autem Virgilius grauiteris minus verbose: Hae loem vi quondam D vasta conuulsa ruinis. . Tantum aeua longinqua valet mutare vetusas Dus isse ferun/, cum prutinus utraque telluae Vna foret venit medio vi pontus undis N perium sculo latus abcidit aruaque urbes Llitore diducta angus interluit Abiu. Pulchre Seneca epist. I. Min rem meam: Iuga montium di unt, totis desedere regione poperta sunt fluctibus, quae proculὸ conspectu maris stabant. Et Ouidius lib. II. Metania

pridi ego, quod fuerat quoudam solidissima est ae

febretum vidi facti ex aequore terraΥ. 23 I. Se tamen non esse in hac transmutatione terra in mare φλυμῖ vicissim mutuam adaequatam compensationem sed piaeualere i'

lucra Maris ex dicendis patebit. Neque in Mari iacile nascuntur ιὸν am; plus nouae terrae . ue Insulae, nisi ex terrae motu quo agitante etiam η '

eleuatis alueis fluui cursum mutant non rara aut omnem vici det. niam inundant aut a terra absorbentur. Sed terrarum a suta ijs inuasio frequentius incurrit in oculos. Elatis cornibus Amnes appes la Valerius lib. I. Argon quia tanquum cornibus tauri sic nutrij agros inuadunt. Vndest exercitus in aciem digestus cornua habere dicitur, quibus ventilet hostem. 232. Vnde autem oriuntur istae opprissiones agrorum a Marti nisi quia alio loco Mare invaditur a Terres ea nimirum parte, qua

uui timum uehunt intra limites Maris Herodotus appellatis uisu,'ndus

gyptum uniuersam actumnem terrae quia nimirum Nilus limi in V m inguis seracissimus , omni Anno solutis in Africa nivibus inundans y onus suum prope ostia sua ad Mare Mediterraneum deponit. R ut Ara. medice loquar inducendo stratum ver stratum eam terram quotannis non tantum limo saxi dat lea eleuae Σ33. Imo idem Nisus ipsum Mare Mediterraneum constringit 2 obseruauit id Plinius lib. . hist nat. cap. 3. nam Pharus Insula in Gium M Mediterraneo sita, quae diei unius itinere olim temporibus Home

ri a Continente distabat ω temporibus lini, proxima aderat sic

113쪽

enim canit Homerus in disiae Δ Tantum semita quantum tota die eaua nauis confecit cui fridulus ventu Upirat a puppi. Et Lucanus lib. Io. Infula quondam Ia medio setit in mari)ub tempore vatis

Protheos at nune es Pelleas proxima muris Pharos enim Alexandria portum constituebat Nilus ergo vadum intulit in Mediterraneum ansulam Continenti coniunxit. Et inquit Seneca A Nilus in stare Rubrum alueum dirigeret, totum breui esset oblimaturuT.

Maraia, 36 Q Od de aegypti coagmentatione dixi ex Herodoto, idernae Hollandia tanquam Rheni filia assirmat Sabinon Me Ollanci tu tanquam Rheni filia assirmat Scalister Exercit. 9.nelcio an satis solide cespitosa est quidem Hollandia prope ni

uersa, ut limi depositio aestimari possit in abundat potius pratensi Campo, quam frumentario, sicut Sagyptus est inundationitus requentibus obnoxia sed tantum abest, ut haec adiectamenta uiam supra mare eleuent, ut potius mare etiam sic eleuatae ct crescenti Hollandia insultet plus siquidem undique de terra in mare celluit. Quam ad Hollandiam a Rheno deponi possitii plus Ma re de Hollandia invadit quam reddat. κώ. -- A . Ceterum iuuios arena. limum deportare . ostendunt

fraestet ii sulae quae ad ostia fluuiorum enasci solent. Curtius i.

tu testatur de Gange hirin Mare Rubrum ingreditur. Et Cer- .. - uin Albi, qui ad Hamburgum, Harburgum triginta con--rara didit Insulas. Denique commune est fluui labere Insulam penes

Ollium Marinum ex Oaderuatione arenarum inter ConcursUS aquae UeIcendentis ex terra maris occurrentis unde fit ut pigritante

ibi motu aquae facile se deponant arenae. Quamuis itaque in ipsol lumine subinde nascantur Insulae . saepius tamen in ostio Marino; Mare autem nunquam generat Insulam , sed submergit potius inuentam aut in plures Insulas diuidit.,. .L-, . 30 'Quid ' enixa aliud sonat omnium veterum historicorum , - narrati de agra Insula in Mari Ariant c, quae nulli exstat hae 'tate, nisi quod inter Americania columnas Herculeas ingens aliquis terrae tractus extiterit dii auri ferae, cuius modo paruae exitent reliquiae, insulae, inquam rar e nantes injur te in Flanuria: Cunariari paucae ad Caput Viride sitae. Et forsan hae ipsae terrae olim

uomer a.

114쪽

D fas 'M A RI4 97 olim continuae erant cum Africa, America , antequam Oceanus Indicus erumperet versiis Boream.

α37. De hac eadem insula est illud Tertulliani in apologetie ---. cap. 39. In totum abstulit mare magnam tam infulam Atlantidem T rνα orbe potiorem. Operae pretium est legisl Platonem in i l μmaeo de eadem disserentem de Aristotelem . qui libro e Caelo 'Mundo sub finem cum Seneca recentiore fatetur littora per occidentem .non longo maris tractu distare: ut vero- simile si Salomonem ex Mari Mediterraneo . per Tretum Herculeum in eas regiones Ophir tunc nominatas quotannis auri Laromatum causa nauigasse. In rupe ct Apostolum Thomam a Goater iam memoratam Atlantici siue Insulam sue Continentem in Brasiliam usque excurrume. Vtrobique reliquisse a quae in hodiernum usque diem ostenduntur Apostolatus sui monimenta quae recenset Emanuel Obre-ga, ct ex eo Ribad enetra in eiusdem Apostoli vita. Quam regionum continuationem olim suisses dixerimus nec miralamur quomodo in Brasi iam deuenerint posteri Noe nondum inuenta naui gationis scientia per tanta maris spatiari nec quomodo oues lo-ues eo potuerint nando transfretare nec recurremus ad aerias Apostoli Thomae transatione , sed ad laboriosas, Apostolicas peregrinationes i&denique tuebimur Maris inolitam Naturam S: consuetudinem grassandi impune in terras. Σ38. e Medii erranei laris in terram eruptionibus multi scri halia Di abunt . qui magis sunt Obvij nam Poetis tam Graecis quam Latinis mutata vix aliud olim mare innotuerat Lucanus l. 2. maiorem multo asse- tit fuisse Italiam. Toxe confinia pontus

Solueret incumbens terrasiue resolueret aequor.

239. Quid dicam de Insulis Philippinis 3 Paulus Venetus ad M; Ziprangi insulam iam Iapan dicitur dicit a lautis numerari sep - -

tem millenas quadringentas quadraginta, octo Insulas. Dico has olim fuisse unam Continentem, quam sensim mare eluendo diuiserit hac enim aetate creverunt numero nam undecim millenae recensenturi reor enim duas potissimum principales congregationes aquarum a Deo ab initio fuisse conditas Mare Indicum a Philippi 1Misti .hanis usque ad Americam protensum in Mare Pacificum ab Ameri μινα ca ad Philippinarum continentem , quae tamen inter se Fretis quibusdam habuerint aliquam communionem , sensim autem uuijs alueum

115쪽

alueum Maris implentibus in Naeserti melilante agro Diluuio, s cias complures insulas, maria inam ratim a Diluuio Gen. IO. v. s. irinium inceperunt Insula Ornanari. Hinc , 24O. Considerent autem hoc loco sacrarum litterarum ct inter-- rti prete Prophetarum, An quod dicit Isaias cap. I 8 Ite Angeli velo. νάε .h ces adgea tem conuulsam .di dilaceratam Lad populum terribilem ops

sumina quem non es alius, cuiuae diripuerunt flumina terram eius . intelligendum non sit de illis tot Insulis quas iam commemoraui, Iap niae adiacentibus d an non de Americanis , quorum siue Continentem sue Insulam Atliinticam ad Africam usque, Europam protensam, impialitati Regionibus illis svud exederunt Se coadae quarunt mari Considerent an illam terrarum omnium inter se

connexionem non insinuent Sacrae Litterae Geneseos C. . quando aquatuor fluminibus ex uno fonte exortis omnem Circum terram

irrigatam describit Occidentales nimirum Regiones Americae aurid gemmarum seraces Australes Ethiopes Africae Orientales. Mesopotamios .m Boreales Assyrios. Non est enim dubium quin hae scaturigines primae toti orbi liii Tecerint donec post Diluuium praesertim . alia fieret terrarum eluuio de montium valliumque immutatio in fluuiorum dispositio. mi . a 4 L. Considerent denique sapientissimi Scribae Esdrae de mari. Am se prout ab initio creationis suae erat historicam relationem l . . c. 7. totidem verbis expresiam : Tertia inquit die Tomine imperasti

eo is iam sex asi ut ex his fiat coram te ministrantia. seminata a Deo tulta. Quae etsi non sint recepta inter Canonicas scripturas, sunt tamen a viro Hebraeorum ea aetate sapientissimo dictata, quae fortassis acceperat per traditionem ea altate receptam omnium opinione veriorem. Siliaque vera est nartatio vii a vero non admodum potest clascere dicemus per hos quinque millenos cxl excentos Annos, piaesertim diebus Dilutii Noernitici tantum terrae eluuionibus ab-- rasum suusse ut ex septem partibus terraque globi duae tresue aliae accesserant ad Mato; nam hac tempestate si huius S prioris seculim. chitalaiiei S eo; is' deseriptiones, arist Aridae consulamus. rnis dimida um globi istius, quem inhabitamus , facile in ad minimum

ccv Ccuparunt aquae Leae quidem, non mole maiores sed minus pro .

F fundae latiusque proinde diimusae. 241. Sed , sinen faciam ostendendi quantum Terrae peringulas

116쪽

DERIT PHARIS 99las aetates occuparint quae omitto plurimari longum etenim foret si omnium marium Insulas eluuione natas recenserem in numerum Edrum inirem quamuis haberem totidem submersarum Regionum argumenta Norvvegiae littus aliquot millibus insularum cingitur. Uu N 'scopulis partim latentibus partim super aquas exstantibus testeri .. Chutraeo lib. . rerum Saxonicarum alibi supra siluas nauigatur ire sub-AE stu redundantes teste Plinio lib. II ct 6 minime fabulatu tari possit quod de sua nauigatione narrat Lucianus se supra vertices stiluarum nauigasse. 243. Delum intulam Cycladum sincipem in Mediterraneo aliae minimum quinquagi hia Cyciades circumstant. Numquid hoc vere est , quod ait Ecclesiasticus cap. 43. Plantauit in abso Tomi . - πω Infutas, vel potius ut alij legunt seminauit triuia mare dum temerarioi vago ductu 1quens terras interluit Metuit . quasi seminando constituit Insulas Deo sic volente ad Mundi varietatem. hominum delicias, commoda.

aqq. Visurgis ubi in mare intrat varia deponit vada. positae zdemolitur ac mutat quotannis non sine molestia ct fraude naui - ,--

1 3. Belgium tres pariebatur marinas exundationes priore se , Culo. Anno nimirum I 33 C. 4332.4 IIIo in quibus hoc dig- ζ.p .

num notatu secundam priore fuisse uno pede altiorem tennam e quia Mareris duobus prima quasi insinuarent hi ascensus quantum Maris fundum se intra quosvis iginti annos attolleret. Prior inundatio pta sepeliuit septuaginta duo templa Parochialia , ceterae plus intulerunt iacturae adeo sensim terrae meTsuntur.

a 6 Iidem populi non minores adluuijs suis quam a Mari in n---sidias patiuntur omni Anno, estque apud illos visu quidem horri se .

dum iud iucundum Philosophanti videre nuuios sic vallis suis ag ἔ zz et

geribusque contineri ve ipsum eorum fundum locis pluribus Om- b, diuisistinem vicini campi patentem planitiem transcendatri mirantesque audire senes , quod aluei quos pueri videriint nulla ripa laboriose aggesta, nullo obice continet id pacifice sine damno Scefffluuin deprope rare, iam senes aduerterent tam operose constringi. εο quasi maenibus quibusdam ne erumpant obsideri intueri nautas altiores vicini agri arboribus4 tectis in uuin nauigantesin despicientes undique in subiecstos agros depressos vinis denis aut vicenis. Quot annis nimirumis sensim attolluntur altius aggeres ab incoIis N 1 vi

117쪽

ut suuius in Mare, quod itidem sensim attollitur, possit defluere,

eo sines, ut nec mare nec suuius agros inundet Imo Stagnum ac

Mare esset Belgi pars magna, quin Gallia maritima, Riore pontus ubique atque undique Pontum si ut in desertis America locis licet, liceret etiam in Europa suuiis ct mari suo arbitrio siluere sine prohibente aggerum curatore. Ut ex his animaduertus quid quantumque eae Regiones aquis ex suo donent ubi desunt constituti Magistratus, qui aquis rama mijciant, ne aut alueos mutent, aut amplienti ς--, Nimirum etiamnuuiorum undum eleuatur ab aduem si M--ad licibus arenis limo, uos aquae ex Heluetorum montibus per ε--m et niuersam Germaniam delapsae tandem in Rheniis Mosae alueis

per pleniores Belgi agros deponunt Aquae porro in altum latae

cum Prouinciarum iniuria, terris vicinis partim adhuc minitantur. partim intulerunt inundationem . ac bonae viciniae imo hospitalitatis iura violente perturbarunt is quamuis huius modi iundorum eleuationes lentae admodum sint intumen sicut gutta lauat lapidem

non vitae saepe cadendo , a fluendi diuturnitas plurimum confert. v vel atomorum lenta aggestio tandem in molem magnam xcrescat. o em 1 8. Neque vero semper lenta sunt eiusmodi landorum incrementa. Vidi non semel una alteraue nocte vadum nouum in fluuio quando insolentiores imbres de plus arenarum deuoluunt in fluuium . ipsi fluuij rapidiore aestu late eradunt ripas suas . Omnemque hanc saburram seponunt eo loco, ubi sors saxum aliquod. vel arbor aut truncus quernus una raptus primum haesit eo enim -- et mox cetera fluui natantia onera se figunt impacta succedentibus glareis inuicem implicantur vadumque conficiunt limo subtiliore ulterius prouecto Sic in Boemorum Moldaua ad Pragensem Metropolimitent stipites non magnos it: sigere Marens paeterfluentes ad obiectum obicem paulatim vadantes ex cumulo in scaphas colligeret aduehere ad littus in usum caementariorum. Neque sane facile fidem dedissem asserenti tantam in dies uenarii mmolem ex Boemia deuolui cum aquis in Albim inde in Mare. nisi hos tantos cumulos paucis diebus concrescentes spectassem a. ut hinc facile coni jcere sit, quanta illa sit moles, quae a tot undique copiosissimis suuiorum cataractis toto orbe in Mare e terris abdu- Testatut

118쪽

149 Testatur id ipsum Romanus Tibris , qui subinde tantum Miniam sordium vehit ac ad pontem Adrianaeum, quem S. Angeli appellant, deponit, columnarum obstacula nactus, ut ea in cnmenta ad ipsos prope pontis tornices accumule tu , quae dum Tibris transcendit, tanto ad alterum pontis latus proruit impetu , ut fundamenta detegi videantur ac metui possit moli&tam praeclarae euerso. Σ3o Et quia a fluuijs ad mare incidit argumentari obseruates r. - ilis examine Philosophico dignissimum est quomodo st quare in cete θηη ubrioribus ciuitatibus , per quas medias fluuij decurrunt, ripete plerumque altae inueniantur,in profundi ad aquas descensus δε eo altiores, quo populosior urbs quoque hostilibus depopulationibus, incendi js ac ruinis masis fuit obnoxia. Testem e multis unum cito eumdem Romanum Tibrim , qui extra Vrbem quidem per agros labens non admodum altas ostendit ripas, quas in Urbe ipsa multo ostendit sublimioreS. 23. i. id ita, Quia nimirum Vrbibus commune est plateas M. A. saxis munire , ne imbrium I vice eluanturis deterantur,in detritae'

humilientur alueum autem fluviorum coarctares, ut rapiditate sua cloacae Urbis pronius uehantur. Itaque lapideum hoc munimen facit, ne a pluuin platearumin riparum terrae eluatur ac humilietur sicut ita agriS. 232. Praeterea urbes ordinario amplius, sed sensim elevantur m Lis Romae certe ceterisque Urbibus multa olim calamitate bellorum4

inccndiorum oppressis peculiare id est , quod sub plateis plateae in sub alat ij palatia lateant, R sub Roma, quae apparet, Vetus alia sepeliatur , atque adeo, quod per ruinas Urbes attollantur sensim

agri vero interim, qui pluuiarum eluuionibus exponuntur, semper decrescant ' quanquam ruinae aedium abessent tamen moris id est, Causa imis. v viae publicae quoties eae innovantur nouo lapidum strato elatiores sunt aggesta terra dit ex plateis gradu saltem Inico ascendatur in aedes Platearum itaque eleuatio facit, ut noua, si quae fiant. aedificia eleuentur vel uno saltem gradu eleuatio domuum sibi

inuicem post ruinas succedentium uniuersam ciuitatem de Olym a mpiade in Olympiadem sensim sine sensu sublimius erigat , e contrario deprimat infra seiunda suminum quod ipsum depressionis in continuae miraculum subeunt magnae templorum Basilicae in quarum aliquas ascendisse me puerum memini gradibus duobus aut tribus, in easdem vero iam plano pede ex plateis etiam descenditur; a non

119쪽

non quasi quod autumant nonnulli, undamenta subsidant, sed quia omnis circum planities urbium aggestione succrescit eandem fortunam subiere colossi Romani, quorum pars magna olim eminens iam humo latet cooperi uderibus nisi quos aliqui Pontifices eruderarunt ad umbilicum usque xvltra demersos. ..isisti VJ. Hoc in ciuitatibus; at ruri ubi non sternuntur saxis agri Σ - 4 plateae immobiles rupes contrariam subeunt fortunam quo erup ς σφ' nim plura a Diluuio decurrimus secula hoc plures maioresque ex- Is crescunt rupesci non quasi arborum more a radicibus assurgant ad nubes sed quia radices xi inbrium xtorrentium profundius deteguntur, exesione perpetua aquarum eluentium, profundius dis. cooperientium immota saxa Sic ubi rapidior est fluuius saxosum aut calculosum plerumque est in fluuijs fundi supremum i quia siquis limus in eo esset is omnis vi aquae auferetur elutis ' nitidissimis calculis silicibus relictis, quos communis ille impetus non potest propelleri ideoque . quod initio monebam . fluuij minus

vita praecipiti lapsu per plano agros prope mare defluentes, limum sub-

ι mo, tiliorem sibi seruanti deponunt nec calculoso seruntur alueo sed Σ limoso aut certe arenoso, si velociores serantur turbidamque subtiliore limo aquam in mare ei jciunt quidquid enim subtilissimum terrae est, id facile longius auehunt fluuij. quidquid grauisis id citius

deponunt.

.,mia. A fluui, ergo Oceanorum caui aluei limo implenturiam iu subtiliore arena in ipsi fluuiorum canales in planioribus . ut dixi,' ' -- agris eleuantur per ea, quae ex praecipitibus montibus auseruntur, is altiora terrae sensim exedunturAE abluuntur seseque uniuersa re. πυι-- ducunt ad eum statum quem humanis animis describebat Propheta: Omnis assis implebitur δε omnis mon ossis humiliabitur id est ad eam globositatem, quam initio elementa obtinebint cum ab3ssi terram contegerent, necdum in locum suum egestis terrarum montibus congregatae.

. , 3 3. Si dixero Sc llas ct Charybde aliasque maris rupes .

Chain de eminentia non uno loco Promontoria saxea . esse totidem indicia. - 'm' montium collium Magrinum . quos mare ex Continente inuaserit, ' et '. R deuorarit nescio an fidem obtinebo apud eos qui non animad- quorum is Vertunt, quantas saepe valles excavet vel unicii m nimbosum nubi-

η agium quid ergo de assiduo mari impetu insanis processis in erram arietante, quid de tumidis Estibus se infunclantibus libereque

120쪽

que refluentibus dicemus necessum profecto est magnas fieri et

uiones, magnaque Oceano accedere spatiorum incrementa , ubi tantae agrorum moles in maris alueum perpeti ex tot terrarum Oris auehuntur, ubi littora nulla aggerum arte obiecto obice aduersus furiolam hanc inuasionem muniuntur. Animaduertere ergo est ex his mi allor, pluvias . torrentes . nuuios ipsumque demum Oceanum multum indies de terra deterreres alueum maris impleri, atque adeo ad difffusionem in agros terrestres necessitate compelli do. nec praeter rupes4 laxa nihil, spiam exstiterit inaequale.

CAPUT VIGESIMUM.

Terra naturale Diluuium non repugnat Sacris Litte risi, nec rationi naturali.

Λ inquies redundaturum asseris Mare R exundatur uim o m. . nouo Diluuio in uniuersam superficiem Terrae, solis mon- -- Ltibus quasi scopulis eminentibus cum tamen Sapientia dicat Crea torem cireumdedisse mari terminum suum, D' legem posuisse qui , ne transirent Me suos. Et iterum defluuiorum , a quibus potissimum i Prouargumentor in mare ingressu agens , dicit Omnia flumina intrantia mare re mare non redundat. Quomodo ergo ingressus suuiorum in mare maris exundantionem inducent Responde, dubium non est , quin ad istora frangantur ει illidantur tumentes sua maris. ωhos mari siue vectes siue Car μη p ur ceres& leges postas, ne omniastu tempestate furente obruant et . terras . quas sine dubio obruerent nisi quando excavatus est maris ιν se. alueus, egesta terra ex alueo congesta fuisset in montes Melatiores diis, agros seueras ergo leges posuit aquis me transirent quotidiano set uore fistuum ct tempestatum fines suos , qui eas sic depressit sic eleuauit agros ut cum sponte in sublime ascendere non possint intra foueas suas se contineant. Idem tamen Legissator statui ct hanc legem ut, si foueae Terrae motu aut alia quacunque eiectione lapidum Murenarum impleantur, subsidente intra aquas grauior quouis corpore aquae se se eleuent. R extra vas suum se est undant. De hoc ergo finium transtu naturali non agit Sapiens neque de redundantia