장음표시 사용
51쪽
43 ELEMENTA IURII 8o. Et sane apud Romanos. servitus ideo qumqtia contra naturam esse videbatur, quod esui conditio, qua homo persona .esse desinebat, & in classem rerum redigebatur ἔ- 6, 77
St. Servi vero aut nascuntur, aut sunt. ΝΑ-
SGUΝTUR ex ancillis nostris, β. 4. Inu. h. t. qui servi sunt res c β. Or. J, & ex juris Principiis scelus,
tamquam aecessio ventris, ad dominum ventris peP-tinet, ρ. I9. Inst. ue rer. dio. t. 6. D. M ad iure.
rem dom. vid. infra 356. i. q. 82. FIUNT servi vel ex iure gentium, vel ex jure eloili . EX a URE GΕΝTIUM per eaptivitatem,
tinde seroi dicti, quasi servati,. mancipia, quasi ma nucapta, β. 3. Instit. h. t. . Etymologia vere Stoica . solebant Onim stoici, Eoorumque exemplo I I, loco tymoIoglarum grammatica- Iium, allusiones quasdam satis aliquando contortas da-ve . Talis etymologia testamenti, kr. Inst. de testam. --din. , mutui . L. u. q. 2. D. de reb. ered., pecu Iii, L. 5.
esse dicunt, ille vero cum servis nasci Θ natura esse tradit. Vid. Dan. Heinsii epist. ad Richteram . ESTOR. Ait . Seneca in Exeerp. eontrov. lib. I. deelam. 6. Neminem natura liberum feest, neminem servum g imposuit hae fortu na postoa singulis hominibu/ . . Lq. 8o. redigebat up Et ita quidem, ut non ampliu& pos se agere, quidquid placeret, in utilitatem suam, Sed P tius omnia agere teneretur in utilitaxem populi, quem -' admodum e. g. equus, quia res est, non sibi lucratur, Sed domino, ita servus omnia adquirit domino, quia non
non persona, Sed res est. . . . .
q. 8 i. nostris I Sstrvi enim non vivunt in matrimonis, sed in contubernio tantum . Lex vero natura haec est, uti qui nascitiar sine legitimo' matrimonio, matνem sequariar eniat lex specialis aliud indxeat, L. 2 . U. de stat. . min. Quo lex mensia reserenisa, quae ex alterutro - τουgrino natum deterioris parentis conditionem se 1 Ia bubat. UM. Fragm. ris. o. 3. -
52쪽
Servi fiunt i I. majores xx. annis, qui se pretii pa ticipandi caussa venumdari passi sunt, β. 4. Inst. h. e. r 3. liberti ingrati adversiis patronum, I. Instide cast. dom. L. un. C. de ingrat. lib.
Antiquo Enim auro etiam servi fiebant r 3. qui cenissum vel militiam subterfugerant, CICER. pro Corein. cap. 54.r c. ad supplicium capitales damnati, vel servi poenae,1. S. Init. Quib. mod. ius Patri potest. 3o . e s. mulierest berae, servorum alienorum amore bacchantes, ex SC. Claudiano e s. qui ab alio adserti, praestitassus cautionis Per edictum citati, intra annum se haud stiterant. Saacensus & militia Iecta tempore Iustiniani pridem ab u-Su Te e S erant: servitutem poenae, quod ad favor m &SucCESSionem cognatorum attinet, ipse sustulit Iustinianus, Nov. XII. e. 8. nec non SC. Claudianum, L. un. C. de SC. Claudian. to t. Adsertionam id Em admodum rE- strinxit, L. I. O 2. C. de adfert. ιolt. Vid. CUI AC. P rarit. t. e. eod.
β. 84. Quia servi e personis res fiebat q. 8o. e
recte sane dicitur, nul Iam eatenus in eorIrin statu es se differentiam, 5. Inst. h. e. quamvis negari ne . . q. 83. Iustinianeas Nec enim fidebat Romanis se ipsos privatis pactionibus in justam servitutem dare . Sed si quis, quem liberum essa non ignorat, quamvis lib-Tum Esse disyimulantem Emerit. beneficio nutus sanctionis in poenam privatur, & venditio, quamvis fraudis conscio, permittitur ad libariatsem proclamatiti modo antis proclamet quam alteri honae fidei smptori iterum venie Tit, L. T. 6. I. D. liberat. causa. L. xli. D. quibus ad I
Bert. proclam, non licet.. passi sunt Cujus rei elegantissimum Exemplum Exstat apud Plautum in Persa. Cum ergo haec fraps tum admodum frequens esset, non mirandum sane est, illam re- vara hac leg fuisse cosrcitam . haud stiterant in Immo ab ipso Iustiniano hoc cau tum est. Vid. L. I. q. v. C. de adfert. toII. 84. Oecurrere De variis servorum officiis de ordinibus, vid. Hainec . Antiq. Rom. t. I. iit. S. q. 8.habebanι Eorum hac maxime in re paullo tot arabilior erat conditio, quod, si destiquissent, non servili adficie-hantur supplicio, sed puniebantur tamquam liberi homines, vel iduo, quia libertatem sperarent.
53쪽
5o E ΜΕΝΤΑ δΠRIsqueat, varia eorum ossi ola variosque ordines ostenrrere, & alium servum altero ιiberalius habitnm, i tmnossi paullo tolerabiliorum sis isse conditionem STATUL GRORUM, iqui statutam in te nyus aut conditi mnem lιιertatem habebant, L. 9. D. de statu lib., cte
ADSCRIPTITIORUM, COLΟΝΟRUMQUE, L. a. σ
έ. C. de agric. . cena. Gr ibi . C AC. I o. CLXII. c. 3. 85. Ceterum Ger nanicae ori inis gemes sempellaec principia ignorarunt . TACl T. de mor. Germ. c. 25. Servos quidem habebant, & hodienum passim habent homines yroprios 3 led eos non res esse, jndieant, VeruIn Personas, gaudentes j irre connubii, contractu tm,& testamenti sactionis . Attamen glebae vel fundo ad scripti, uti in fundo venduntur, dominisque oporas &censum debent, nec non quibusdam locis certam pecuniam pro libertate matrimonii, & praecipuum ex haereditate, veluti optimum caput, optimas exrivias det. Vid. ΗΑRPRECHTl Tract. de jura mortuariis,& POTGlΕSSERl- Tras . do statu in cond. ser. in Germania. Et hactenus serviunt reliqua sibi ad
β. 86. Hi quoque vel nascuntur, pel fiant . NASCUNTUR ex ancillis, FlUNT non quidem per cassii vitatem, sed alibi per addictionem poluntariam, a ibi per nuptias cum aliena ancilla, alibi Per solam habitationem, domiciliumqne iis locis constiti tum, tibi valet adagiurn r aer ferocia reddit, dis Last mache eigen, ve inti in Algovia, Sueviae tractu. Vid. HERT.& THOMAS. Disa. de homin. prope. PO GlESS. Tr. cit, Cons. quoque Elem. nostr. jur. Germ. L. L
q. 87. Haec de seruis. His oppositi Ll Ri quum in ingenuos, .& libertinos distinguantur, K ε. 8. de illis Titulo IV., de his Titnlo U. agitur.
cuntur a gignendo nomen habent, quasi grassius in-
54쪽
genita est ubertas 3 vel, ut IS DOR. Orig. t. 9. c. 4., quasi qui in genere hMent libertatem, noxi in f M.
Exemplum est in L. 4. D. de iure. Ο' iuri, ubi VLPIANUS invicem opponit Iiberos, semos, & tertium genus libertos. Quae obsΘrvatio prodest ad textus paullo dissici jioras explicandos, s. g. L. 2. pr. C. m. de libe
Ingenians itaque est, qui statim, ut natus est, liber est . Inst. λύ t. 9o. Qiatim vero ad n Males hic respiciatur, fauorta ingenuitatis invaluit axioma r ingenuas est, qui
cumque est natur E. matre, qua temρore Dei conceptionis, pel Partus, pel intermedio, cium uterum gessit, saltim Per monumentum libera fuit, D. Pr. Inst. h. t. . 93. EN qim conse Initur: I, ut ingemiti' nasca tiar eX parentibus libertinis r a. nec non ex libera fieservo i 3. item vulgo quaesitias, si mater sit mulier liberar έ. Ut non ossiciat ingenuitati manumissio, siqiri ingeniatis natus injust in servitiatem detrusus me rit, β. r. Inst. h: t. e. g. a latronibris captus, L. I 3. pr. D. cyri testiam. Dc. Poss. r . 5. Ut libepi, Oli in permittente jure vetere a patre venumdati, vel noxae desiti, nec non obaerati, addicti creditoribus, posteaq in manumissi, non libertini essent, sed ingentii, QU1Ν-CTlLΙΑΝ. Inst. Ora . lib. 5. cap. 1 . GV lib. I. caP.
uuamvis enim alias liberi sequantur conditionem patris r id tamen non procedit extra nuptias, quia sine iis pater non intelligitur . Unde extra matrimonium con ditio matris spectatur, L. I9. C. de stat. hom. U. Abera fart Rsceptum hoc est in favorem liberistatis . Alias enim, si . solam analogiam iuris ConsiderEmus, respici sendum Erat tantum ad tempus partus, & momenta intermedia nemini prodessb poterant . 'β. st . cir semo Putant Cuiacius, & Ianus a Costa, olim aliud iuris suisse, natumqns ex libera & servo statui servili fuisss obnoxium, quod pri cis iuris auctoribus PlacuissEt, ut partus deterioris parentis conditionem sequeretur e quorum sententiam Tepudiat Schulting. ad Ulpian. Fragm. sit. S. 8.
55쪽
5a TLYMEML Irmis q. 92. An qnis statim, ut natiis est, liber uerIe, facti quaestio est e super quibus facti quaestioniblis quum jusjurandum re res j iidicata Pro veritate habeantur, L. ao7. D. de reg. jur. L. 8. C. de reb. credi. conseqnens est r 6. ut & libertinus haheatur ingenuus, qui sententia iudicis ingentius Pronuncia tir, L. 25. D. de stat. hom. ,- nec non e 7 qui deserente patrono ciuravit, se ingentium esse, L. 3 o. q. 4. D. de jurejur. Quod ad statum ingenuorm attinet, ea de re plura dixi in Elem. jur. Germ. lib. I. tit. a.
De Libertinis in β. 93. Haetentis de ingenuis . LIBER TlNI, 'his oppositi, sunt, qui ex justa serotture -9r. 4. --
numissi sunt, yr. Inst. h. a. L. De 3tat. Lom.
η Libertini dicuntur ratione statust Iiberti in Telatio. ne ad patronos. Illi sunt hi οἰνευθερμο i. Vid. LAUR. VALL. EIegant. Lat. Lin . L. IV. c. I. Ο Iim tamen libertus erat manumissus, libertinus e libero ins, SUETON. Claud. T. 24.
s. s . MAMMlSSIO est de manv tio, pr. Inst. h. t. manus autem Potestatem denotat in jure nostro, tit & olim veteribus. Vid. DU. GL a . ππ. II. Quum enim servi essem res g. 77. , duNum non erat, uti in domini dominio suo se abdicare, ademtie se his libertates reddere Possent. ingenui Nimirum quamvis leges vormitterent, ut Ii
hari venumdarentur, noxaeve darEntur, nec non ut o-
hae rati creditoribus in nervo addicerentur; nihilominus tamen Romani hanc servitutem urci injusta maluerunt have, ut faverent libertatibus, manumissiqua potius ingenuies ent, quam libertini . . q. 9 . de manu dario Ita in multis Codicibus, sed bar-hara plane loquutiona. Rectius Cujacius legit, ut Hibi
scriptum e manumissio est vitio libertatis abdicare Una addenda est exceptio, quae his tur in 2. Inst. qui ex quis. causa. manumittis non P s. svula, interesse reipublicae ne quis re sua meso utato .
56쪽
MB. I. TIT. v. 53 ρ. 05. Μodi manumittendi oeteres & solemnes
rant CENSUS, TESTAΜENTUM, VINDICTA, CIC.
in Top. c. a. ULPιΑΝ. Fragm. tit. I. g. 8. Sed εI urincensus lustratis jam a Vespasiani temporibus de ust recessisset, CENSOR lΝ. de die nat- P. I 8. nisi quod . eram longo intervallo interiecto repetierat Decias, TRE- BELI. POL L. in Valerian. , Constantinus Μ. ini ejus Ioerim substituit manumissionem IN SAGROSANCTIS ECCLESIIS,. L. r. em 3. C. da his, qui in Ss. EccI.,
quin solae restant ex tribus constitutionibus, quas eum in hanc rein edidisse tradit SOLOM. Hist. Mel. lib. D c. 9. Hinc, omisso censu, hune tantum modum Pe- Iiqnis accenset Justini ancis, β. h. Inst. h. t. q. 96. Modi noui, Se minus solemnes erant scires t
. Cava anim existimes, hos soIos fuissa. Liberae enim E. g. fiebant ancillae, quas, dominus' matronali habitu or- .naverat. Libari credebantur sErvi, qui volentct dominotahulas signaverant, QUINCTIL. Deelam. 34I. CT S I. ;vel quos dominus. domi doxtra Prehensox eircumegerat, APpIAN. de heus civ. lib. r. Sic puerum libarum indica tum novimus, . cui bullam & praetextam togam imposuexant venaliti,, SUETON. de ciar. rhet. c.iI...c ConL ΜΕ-BILL. Obs. lib. 7. P. 14. Hinc & manumissionas rsstringuntur per leges Aulambentiam,. α Fusiam Caniniam, de quibus xis. 6. ET T. a
6. M. Iustralis Ad arbitrium enim Censorum quinto quoque canno cives cens sebantur, id esu in publicas tabulas referebantur eorum nomina, filii, agri,. pecunia, servi quos possidebant, pro et hus trihutum pendebant, L. 2I. q. fin. D. M ann. legat. L. 32. D. de naufr. POS quam autem consendo finis. factus,. lustrum condebatur, idest sacrificio. populus lustrahatur, & quoniam id quinto quoque anno fiebat, lustrum pro quinquennio dici cce pie. KNORIUS. ' . . q. με. fili Ceterum hi modi non modo rationo formae differuui, varum etiam rationa effactus, siquidem mo
ara minus solemnibuν manumissi ad jura sivitatio A
57쪽
aervi, qui nomen suum in censum, jussu domini, eonferebant, VI P. Fragm. tit. I. g. 8., ac deinde inta- rerant lustro, Ci C. de Orat. lis -r. c. 4o. Fragm. eveteri JCto g. r . apud CL. SCHULTlΝG. Iuris r. iant. antuust. P. 8o9. Sed hic modus jam Iustiniani tempore quidem al, mri recesserat q. G. .
Orat. II. de resurr. Christi lib. q. v. de fer. subadspeetu plebis, adsistentibus Christianorum antistitibus, ita manumittebant, ut propter facti memo iam vice ac tortim recitaretur libellus sole innis, vel scri-Ptura, in qua ipsi vice testium signarent, L. 3, de his, qui in Ss. Foes. Cons. JAc. CΟΤΗΟFRED. ad L. un. C. Th. lib. 4. tit. I. Pag. 355. tom. q. 99. TESTAMENTO -- is manumitsitur, quia Servi sunt res β. 77. , Se de rebus cuique ligara 'Permittit lex xl l . tabularum, L. Iao. D. de vers. si
chvs haeres, oei tutor liberorum meorum esto Quin e nim voluit Aeruram suum haeredem, vel tutorem fiori, procul dubio & liberiam fieri voluit, ρ. 2. Inst. qui mea quib. causa. man. L. Penuit. . C. de necesso sero. Her. Inst. q. I. Inst. qui test. lndi dar. Poss. Lr 32. q. 2; D. de testam. tui. Per modum ydeicommissi,
manae non adspirabant, sed tantum Latini fiebant vel du-dititii. tabuias in Qui vult, aiunt, cons quens, vult etiam au 2EC dens . Testamenti autem tabulis signandis nonnisi ILheri, & quidem cives Romani adhiberi poterant. q. 98. pasehali in Fastis diebus, cte maxims temporis ει- Schatis, Baptismum Se manumissionam calebratam fuissa. non levis est conj ctura, quam praeter 4 a ab Auctoris . adducta, juvat L. 5. Cod. eod. de spectas. Ita VETO in numissi in Ecclosia reser haesur in tabulas .Ecclesiae matricularias. NERILL. ad Inst. q. I. h. t. signarent Simul Etiam quatuor Ecclesiae portae sole- 'hant aperiri, ut sciret libErtinus, sad non amplius eSSE
glebae adscriptum, sed vadere posse, quo liber . Unda
58쪽
iam testator vel haeredi, vel legatario injungit, ut Servum manumittat, β. a. Inst. de reb. sing. yer M
. Φ. roo. Manumissio per VlNDlCTAM erat actio logis β. 60. a. , & hinc coram eo magistratur apud
sitiem erat lagis actio, solemni ritu & sormnia expli- .anda . - QMia tamen simul urat actus jurisdictionis Vol tintariae β. 69.2. , non opus erat ,. ut pro tribu nati. fieret, sed indebatur recte manti mitti servus, etiam qnando praetor atit praeses in balneum, vel in theatriam ibat, Inst. h. e. L. 2. de manum.
' uui risus in eo consistit, quod dominus servum in trum ageret, PERS. Sat. V. v. 75. Colaphum eidem . in-igEret, a& ita Percussum a manu dimitteret, addita foris mula r HUNC ΗΟΜΙΝΕΜ UBERUΜ ESSE VOLO . Quo facto, lictor virgula, vindicta, a Vindicio servo, ita ma numisso, dicebatur LIq. lib. 2. eap. S. L. 2. 4. 24. D. de oris. jur. caput Servi percutiebat, SIDON. Carm. II. ad Anthim. v. 545. CLAUDIAN. Consul. Honor. v. 613. aeq.
Iar. Hi modi solemnes sunt manumissionis . PER EPISTOLAΜ manumissio sine solemnitate flebat s q. 96. . . Unde & absens hoc modo manumittebatur β. 25 o. ' , L. 38. pr. D. M uiri rei amitt. Possess. Postea Jristinianus primi s requirebat quinque testium subscriptionem ,. L. α n. q. r. C. de Lat. liberi. toll. q. io 2. INTER 'AΜlCOS manumittebat Ihminiis, quando serutam, quinque convocatis testibus, liberum esse jubebat, L. un. β. a. C. de Lat. laberi. toll. q. Io3. unumque indecorum olim videretur, eum serWis accumbere dominum Ant. nostr. Rom. h. t. g. γ.i de is PER CONVIVIUM ma misisse cense-hatur, qui servum adhibuerat mensae , CAI . L. I.
tire. tit. 1, ρ. Ο - - Eo nonnulli, sed parum 'acuurate, referunt verba Servatoris, Lue. XII. 37.
59쪽
s6 ELEMENTA IURIS ε. Io . Denique, tui olim servus, a domino ado-Ptatus, liber fiebati ita Iustinianus auctoritate Cat nis aliorumque veteriam statuerat, ut is servus, quem
dominus, actis intervenientibus, FILIUΜ SUUM AD, PELLAVERAT, Iiber esset, licet hoc ei ad jus filii
accipiendum non suffceret, I 2. Inst. dct adopta I 5. Oinnes ita mann missi e servis fiebant Iiberi, e rebus personae 6. 3. Et olirn quidem ex
institnto Servii Tullii DIONYS. HALIC. Lib. έ. c.
I 26. una erat omnium libertinorum conditio, qu niam omnes non modo libertatem, sed & civitatis Romanae jura, consequebantur, Gl C. Pro Corn. Balb.
ro 6. Posteaquam autem domini sce estissimos. servos ob varias caussas manumittere coeperant DIONYS. HALIC. ib. y. 228. , & civitas P simorum. ho minum collitive adfluere videbatiar e a. u. c. 755. Sex. AElio Caelo Ae C. Sentio Saturnino Css. Iege IE- Ll A STNT A cautum, ut servi sceleris aut noxae caussa pubblice caesi, vincti, torti, aut stigmate risti, Edferrum damnati, bestiisve objiecti, impetrata a dominis quocrimque modo libertate, non melioris essent
conditionis, ac dedititiir DIO. CASS. Iib. 55. p. 556. SUET. Avg. e. o. ULPIAN. Fragm. t. ,. x. CAI. Inst. lib. I. tit. I. q. 3.; id est, ii populi, qui se, divina humanaque omnia Romanis dediderunt, CAR. SlGON. de antiquo jure Bal. lib. I. c. I. P. 47. .
Io 7. Postea ob eamdem causam a. u. c. 77 I. M.
Iunio Silano de L. Iunio Norδano Core. lege DJΝΙΑβ. Io . susseeret Ad manumissionem enim hanc sumcishat qualecumque signum libertatis, adeo ut & pu Tum liberum pronuntiatum raperiamus, cui dominus fisci defraudanai caussa bullam auream .ct collo SuSPenderat .. ide Suet. de elar. rethor. c. S. 'Io6. dediderunt vocabantur hi etiam sub iugum missi. Ex tribus Enim hastis fiebat jugum, seu patibu- Ium, per quod deindε singuli ir iubebantur. Quema modum vero hi dedititii parum a servis diffexstiant, qui PPe magno 'tributorum onere pressi r ita & Iiberti do-dititii exortes erant iuris testamanti factionis, connubri, ct contractuum, adeoque Parum a servis distabant. 'iDiuitiam by Cooste
60쪽
MB. I. TIT. v. 51 NORBANA sanelium, ut modis minus solemnibus cs6. q. Ior. usque ad β. Io4. manumissi vitosve lex AElia Sentia in libertato mo ari Passa erat, non civitatis, sed Latinarum coloniarum, jura eonsequerentur, ULPl AN Fragm. tit. I. u. Io. CAJ. Inst. ib. q. xx. Add. Comm. nostr. ad. leg. Iul. in δερ. μρρ. lib.
Io8. Ex eo ergo tripartitus esse coepit libertin norum statias. Alii enim justam consequebantur liber
bantur Io6. q. 3. Inst. h. e. ρ-ios. CIVES gaudebant iuribus connubii, contra-etuum & testamenti faetionis, aliisque, qum ad j iis publicum & privatum Rom. Pertinebant. LATIN l, parvio es quidem quodammodo erant iuris commer-eiorum ULPIAN. Fragm- tit. 39. q. 4. tit. 2 o. q. 8. , non antem testamenti laetionis, neque juris connubii, nisi hoc speciatim concessum esset, ULPlAX.tit. 17. q. I. . tites. 4. 4. DEDITITII nullo h rum jurium gaudebant, ac ne spes quidera illis supererat, ad meliorem conditionem justamve libertatem adspirandi, . CUJ. In t. lib. I. tit. I. u. 6. IIo. At Justinianus primo id discrimen sustulit,
q. Io'. aliisque Puta Iuribus libertatis, census, tributorum, suffragii, honorum, gentilitatis, militiae, sacro- Tum, Patriae potestatis, usucapionis, de quibus vid. Hein- nec. in Antio. Rθm. adpend. lib. I. cap. I. PeregrIna con tra his omni laus iuribus. destituebantur. . factionis mno consequens erat, ut eorum bana iure quodammodo peculiari redirent ad manumisso rea, tamquam ad veteres dominos, β. ult. Inst. de sueces s. liber. Iidem autem, quod capaces Erant eorum, quae juris gentium sunt, de fidest commissa 1 uris gentium essent, idcirco ex propria conditione fidei commissa capere poterant, non autem legata, ULΡ. tit. 25. q. 7. Jos. Fern. de Retes Analest. I. S. exere. S. q. ixo. dedit Immo nonnullis promisit restitutionem natalium, seu ut ipsa vocavit, regenerationem, quae in hoc consistebat, quod libertini etiam a iuribus patronatus liti Eri pronuntiabantur: qua de vo singularis titulus agit in Digestis de restitutione natalium . -