장음표시 사용
41쪽
M ELEMEN A id usstitutiones Iegia habeant vigorem, si prineeps velit ac s. 5 I. consequens est, I. ut ruscriPta non saeiarit,us, si preces veritate haud nitantur, L. fri. Cia aere dioers. Prine. raser. vel si Prineeps non subscripsExit, vel si dies & eonsul desideretur, L. 4- C. socia vel si aut in rei p. detrimentum, ani in praejudioiura juris, tertio quaesiti, tendant. 3. ET L. r. C. Hispi acib. I . of L. F. C. si contra jias oel. viii. piabi. q. 57. Ex eodem consequitur, a. ut decreta jus tan tum iaciant inter partes. L. 2, C. de leg. conat. nisi princeps iis, vel jus obseuruis S ambiguum in-.serpretetur, L. 12. I. C. eoae. vel id dae tum didsimiles speetes proserri diserte iubeat. L. 3. C. eoa,
ρ. 58. Denique inde fluit, 3. sola ediata proprie jus facere, & pro lege esse. Unde & LEG ES EDi-
LITUR Rς dicuntur, L. 6. C. de sec. naρt. L. 2. C titi quis de curial. rei cohort. Lib. 6. c, de dioera.
Ita res sesct habet, si eonstitutiones in s oonsidctis rentur. Nam quatenus scripta de dct reta vel rum --.ps torum aeque ac edhcta in foro sensim auctoritat mobtinuerunt, & demum a Iustiniano Coryori iuris i secta sunt, eatenus ae ipsa ius faeere, & pro lege essis diountur.
59. Constitutionibus generalibuo opPonuntur sP
leges, adpellantur . GEL L. L. x. c. a. stendant θ Nisi in prenam jus quaesitum alicui Printem adimat ; vel ob utilitatem publicam Quo casu Praesta da indemnitas est, . Comm. Frad. L. f. C. de opetib. Publie. L. S. g. I. D. . ad M. 3 vel denique authenticum non legitimo insinuetur . ESTOR. q. s . iubeat ) Hujus quoqua ret Exemplum praebet L 13. D. quo dmet. eatiss., siquidem ibi Antoninus Imp. in Emere de casibus futuris pronuntiat, eos jus crediti non babituros qui, quod sibi debeatur, vi extorserit.
42쪽
LIB. I. TIZ. II. 396. 6o. PRIVILEGIA ergo sunt constitutiones, qui- s imperans uel ob meritum aliquid indulgst, oel ρα-
nam irrogat extra ordinem, ut taman ad exemplum none hantur '. Sa. γ έ. 6. Inst. h. t. Ab his meo privilegiis recto accuratior distinguunt
Benestela Iegis, cum generalita, veluti vestitutionis in integrum, inventariis ordinis, divisionis, tum aperiatia, Quibusdam hominum generitiqs, ut multaribus, studiosis, fisco, collegiis de corporibua data, quae & nonnumquaemiura singularia, Se impropris privilegia adpellantur CU-n AC. Oss. L. xT. e. 8. 6 r. Proinde privilegia vel ODIOSA snnt, qui8us Poma Extra ordinem major, quam Lege EUnita, infrigitur' , vel FAVORABILtA, quibus ob merita aliquid indulgetur. g. 6o. q. 6. Inst. h. t.'
IIIa legibus XII. tabularum ustita . CId. pro domo μ' I8. Saeps tamen ir gata sunt a tritiunis turbulentis caec pro domo e. Ir. de postea a princitibus. L. a. su, D. de his, qui aut vel alieni jur. L. 28. q. S. D. de Poen. L. uti. D. si quia a pari manum . auum vero Ba bonus Princeps vix irrogeti multo minus judieem vel mitio-Tem, vel severiorem legem esse decet, quia privilegia sunt Constitutiones solius principis, q. so. L. 8. q. a. c. ad teg. Iul. de vi pubI. vel priv. Unde non excusarica Galbae, adhuc proconsulis, severitas, dis qua SUETON. In Galia c. s. --so. ordinem Quales quid fecissa videmus Hadrianum in L. a. sab fin. D. de his, qui sunt sui, vel alieni
iniuris . Meara id solemus exemp/iam statutum, quoties princeps eo maioris metu incurrendi caussa atrocio empoenam irrogat, quam teges statuerunt . - .
ad M. Addo, vel sina exemplo subvonii: te nulIahabita Tation meritorum, voluti dum gratia delicti faciti unda tria habes constitutionum specialium genera . q. 63. ad fin. Privilegia si ad unicum, pauCosquis
ctus eonceduntur, peculiari aliquo vocabulo in foro nu capari solent e Ηuo spectant dispensationes, habili a io-Meε, veniae, gratia, .c. Sin autem cum aliqua perpetuitato conjuncta sunt, in specie priviisgiorum nomine veniunt,. Schmier Iurisp. pub. univ. l. 3. .c. 2. re p. E. Unda patet ad priviissia in specie dicta pertinara divisi nem sequentium privilegiorum in Personalia, de realia.
43쪽
tur, vel CAUSSAE. illa personalia, iraeo realia dicuntur a doctoribus. Illa cum Persona exspirant, nisi quod moribus hodiernis nonnum Iriam Sc Vid me, mo uo in arito, conceduntur: haec ad ii redes transeunt. Lib. 3. q. I. D. de cens. L. I96. D. reg. jum . β. 63. Quum ergo privilegia sint constitntiones r g. 6o. consequens est, I. ut ea solus imperans concedat . I. Ut ea concedendi jus non sit magistratibus . q. 61. 3. Ut ejusdem imperantis sit, statuere, quem Inodum esse velit sui beneficii . L. I9 I. D. de reg. Iur. eui non opponenda L. 3. D. nstis
q. 6έ. Ad ius scriptum porro pertinent ΜAGISR TUUM EDICTA u. 43 . Solebant enim praeto-
6. G2. transeunt Spd quese in dubio praesumitur privilegium λ Distinguendum est, titulone oneroso quaeSitum Sit, an ex sola' gratia principis p Prior enim casu indu-hio praesumitur reale. quia quisquΘ Pro se de haered e traxisse censetur I alias personale tantum ast. Con . Sarn. Stryckii Dirae. de priυilegio situra onerosa quaesito. ad An. ὶ Alia privusgia etiam svat gratiosa, vel on roga. Issa unice ex gratia conc dentis proficiscuntur, haec non sina pretio obtinentur. Μagis onerosis, quam gratiosis privilegiis accensenda sunt privilegia remunerat ri , quae ob insignia in RempubliCam merita conceduntur. q. 65. Benoeti tiain revocare privilegium γ Id adfirmandum, si datum sit ad beneplacitum bis aQ- derus 3, non si titulo oneroso quaesitum sit, nisi mani&sto vergat in dotrimentum reipublicae. Ita & suco ssor singularis recte revocat privilegium ab ant cessors da
tum, non autem successor universalis, vel haeres. Vid. erv. MIens. Par. 5. G IS. Is. II.
non opponenda lex, ero. Quippe quae propria da iu- Iulius singularibus loquitur, ds quibus β. so. in schol. Ita quidsm Auctor in Recitationibus. Sed sibi non plane constat in Pandectis, i. r. l. 4. q. II9. Cons. Iac. G tho r. ad L. Is I. D. de reg. jur in An. q. 6 . honorarii 3 Qui eumquct enim Romae honoribus
fungebantur, ii edicta reddere poterant da rebus ad cuis otionem suam pertinentibus . Hinc enim reperimus edicta Censorum apud Cornel. NeΡOt. in Caton. cap. I. Im mo de edicta Sacerdotum allegavimus in Hist. Iur. ι- I.
44쪽
Lu3. I. TIT. II: 4rtes, aediles et rules, i inmo & alii ma Istratus sub auspicium magistratris edicere, quo ordine, qua raιiΟnctius dictitri essent de rebus ad jurisdictionem sciam per tinentibus . Unde edicta urbana vel Praetoria, Prosin Halia vel proconsularia, . adilitia, quae conjunctim IURIS HONORARIl nomine venire soloni. ε. 7. Inst. h. e. L. T. q. r. D. da just. Er jur L. 52. g. 6. D. oblig. in o. q. 6S. Quamvis enim magistratus non essent Ie
rem My. L. II. I. D. de Mn. possess. sensim in
men sibi sumserant iacultatem ius adjuvandi, 3 plendi, corrigendi propter utilitatem publicam . L. T.
s. r. b. de just. er jur. Et ita intelligenda verba JUSTlFIAΝl Nou. XXV. praef. . Noo. XXVI. g. I. u.
a. ribi praetores legislatores vocantur. Unde tot a etiones Pratoria de aedilitiae, interdicta, restitutionea in integram, bonorum Possessiones . Quae omnia initio usu fori eomprobata, denique juris scripti aucto Pitatem Propter vetustatem obtinuerunt, Clta de im erit. L. 2. c. 22. maxime Postquam compilata sunt Edicta. Perpetua . .
q. 66. EDICTUM PERPETUUM praetorium vel M- .hanum auspiciis Hadriani compilavit Salv. anlianus, Const. tanta β. I 8. de confxm. Digest. EUTROP-mst. Lib. 8. cap. s. Edicti prouincialis perpetui auctor
β. 65. sumιreant facultatem Accsdente tamen populi Boryani voluntais, & athitrio. Ηsin Eccuis praesertim in notis ad Vinnium, & in igris Historia, nonnihil praetores xagitati unde Io. Richeν Windleias praetoris Romani inseris honoraria soripsit, quae Editae sunt Liplia I S eorrigendi Immo & evsrtendi leges. Id quod facita
Praestabant, partim inventis novis vacabulis, prima datis Oxceptionibus, partim promissis restitutionibus in inte grum, partim doniqus inventis fictionibus variis, quae omni R adcuratius Explicavimus in Ant. Rom. h. t. - egistaιores vocantiar t Nisi dicere malis praetorem ind. μυ. 26. a Iustiniano appellari legislaιorem, νομιοδέ quia Praetor legem ferebat, populumquis rogabat, quemadmodum & in Nov. 24. in Pras alti η πολυς uouo σκπῆε παριμώρωs λωψ multa Ieges voce prae torum frectamur. , a Diuiligoo by Corale
45쪽
ae aetas ignorantur, nisi quod & illud DOD ELL
Prael. Cambuen. VIII. u. Io. p. 335. sub Hadriano ara. SPANHEM. sol, Marco in Iticem editum esse suspicatur ita Orb. Rom. Exerc. II. g. 12. P. 97. 'Utrumque Periit, nisi quod ex iis multa in Digesta migrarunt, quemadmodum & tria edicta aedilitia ia. iis supersunt, L. 27. 28. D. ad Ieg. Aquit. L. I . . I. ET L. 38. L. 4o. seq. D. de aedit. edict.'
Neutrum tamen satis Expeditum est. Mihi PrOCOn- .sul ars ac praetorium unum idemqua fuisse videtur, di vo-c ulis tantum discrepasses. Nam CAIUS in Comment. ad Edictum provinciale eundem ordinem servat, quem secvarum ICti, qui Edictum praetoris illustrarunt, quin momiscuo moclo Pratorem, modo Proconsulem ait edice- Te, quoties verba edicti citat. Vid. L. c. D. quod qui que Iur. L. I. D. si quis cauν. L . I. g. 2. D. quod cu use.
iras scriptum referuntur q. 45. , id est, sententia eorum, viribus permissum erat ' de jure re3ρonuere,f. 8. Inst. his i Parmissum vero id erat initio omnibus, quibus studiorum esset fiducia, L. a. q. 4 i. D. de orig. Iur. Postea
Augustus certis tantuin hominibus eam facultatem respondundi concessit, obstrinxitquct rudi ess, ne ab eorum s sntentiis diseederent, 8. Drst. h. a. Ast Hadriani temporibus denuo haec facultas non peti, sed praestari sol bat, a. L. .2. q. 47. de orig. jur. Postremis tamen temporibus denuo principis beneficio indultam esse, exemplum
Innocentii ICti apud EUN AP. in vita chorant. P. 286. q. 68. Ex JGloruin illis interpretamentis, reSpon β. ' idem saurae viiatur Alios inter dissentit v.
C. Guadagni Inag. in Prorem. q. 2I.. in schoL Enim vexo S ego dicam quod sentio. Tametsi Edictum provinciale, ad quod scripsit Caius, unum idem B sit asi praetorium, MI eo tamen non seguitur illud non differra ab Edicto Prouincitat perpetuo, compilato fortassct ex edictis, quae propria ad caussas & nsgotia provincialium partinebant. Edictum enim. pvovinciata Tei operialiter, vsI Mne ID. Pro univalso adicto accipitui. Cons. CVI. Obs. ι. 25. c. s.
q. 67. de jure respondere γ M libri vetereta habeati
46쪽
' LIB. I. TIT. Itii 43sis, disputationibris, multa nata sunt juris capita, ve- Iuti legitima patronorum tutela, querela inoficiosi, actiones utiles, Iegis. actiones, & actus legitimi, Oet. Lib. a. o. D. d Orig. jur.
q. 69. ' Dicebantur vero LEGIS AC TloΝESi x.
formulae Se eonseptiones verbornm, qri ibus inter se homines diseeptabant, L. a. g. 6. Ix de Orig. Dr. 22. quilibes ac tris, tram contentiosae, tram voluntariae iurisdictionis, at d magistratum, apud quem legit Metio erat ' , soletnni ritu certisque formulis explica di, veluti manumis io, adoptio, emancipatio, cessio in gre, L. 3. D. de o Gysocons. L. 4. D. de adopt. b. I. D. do vis. judi Elegans est coniectura GuiI. Μarani, qui ad . 77. αδε reg. iuri opp. tom. R. pag. 62ο. LEGIS ACTIONES di- .ctas essου putat, quae non nisi Irae lata,' adeoqM apud populum explicari potuerint. Id enim tal m da adrogatio ne tradit GelI. Noet. aptie. A 5. c. I de testamentis Iustinianus, pr. Inst. d testament. ordinand. POSicta tis. men certis magistratibus eam facultatem datam esse spe-aelalthus Iegibus, ut apud uos esset Iegis actio, eoqua. acto pristinum nomen nihilominus mansissct. cons. Auct.
Hist. Jur. I. I. e. S. q. 45. qui simul =.46. Elegantar dis actibns legitimis, sorumqua differentia ab actioni a legis eleganter disputat
quibus permissum erat iura conderer unda Icti iuria oon- .aitoros intardum app hantur. sentensiis Intellies a santantiis non singulorum, sed totios . Collegii ICTorum, uλ proinda non liceret ab Eo-Tum unanimi doctrina discedura, Hein. ad Uinn. q. S. Inst. h. t. Nonnullti putant citato Institutionum Ioeo da signari constitutionem Theocor. & Valentiniani, in qua quorumdam Ictorum autioritas confirmata est, quod nubia da En re constitutio Augusti proferri possit, Iac. G thbis. Comment. ad L. um c. m. de resp. prud. vinn. - d. q. Mat. Sed aliis metiao haec opinio. displicet. vi LBittor. ad I M. Gotho D. in L aen. fic Thom. de navis
q. 69. interpretamentis lla interprotamenta nihil Iiud erant quam novae conclusiones, quas per regulas bo nae Interpretationis Ex lagibus eruebant. Itaque non mirum' ast illa juris auctoritatem accepisse, siquidem & illa legibus insunt, quae per bonam consequentiam inde ex
47쪽
blica oel Prioatim, oel solemniter, nec tamen coram magistratu, aρvd civem legis actio erat, eel branda ' . Aetiones legis Omnes, legit imi lite actus ex parte, nee conditionem, nec diem, nec Procuratorem admittebant, veluti mancipatio, accepti latio, haereditatis aditio, servi optio, tutoria datio, L. 77. L. 123. Pr. .. D. M mg. Dr., nec iter' ri potera at , d. L, i 23., nega pupillo explicari, sine: tritoris auctoritate, L. I9- D. M au I. tui. Addatur SCI P. GENTI L. da juriia. l. I. c. 34. P. I έ. U- Sic legitimus actus erat tutoris datio, d. I. . D. Mrm. ivr., & taman etiam legatus procos. apud quem non at legis actio, L. S. D. da meia procons. tutores dabat, L. IS. D. eod. C f. PETR. FABRI Semestr. L. α
Uulao omnibus hanc qualitatem tribuunt doctores et sed vids sis IAC. GOTHOFR. Comment. ad L. II. D. de res. iur.
. II. Haetenus de inre ser pto. NON SCRIPTUS, f. 44. 3 seu consuetudo, eat jus tacito populi suf
β. o. ee ebranda γ Ηio actus legitimi in signifieations speciali sumuntur . Nam alioquin actus legitimi genu quo dam constituunt, quod in actiones legis, ae actus le- itimos speciatim dictos tanquam in duas specio. div. itur. Omnis actio legis Erat etiam actus legitimus, non
.ee iterari Ita qui servum optaverat, non poterat ρο nitentia ductus, relicta illo, alium GPtaT. . . . Pauctoritate Ne quis me a ussi, quin hic de re nuru Ilus usus agere sustinuerim paucis addε, ipsas quidem actiones; legis & actus legitimos nullius hodie usus ess , conclusiones tamen indE natas in iure nostro utramquctricere Paginam, ut adeo multorum jurium Tationes rsddere non posSemus, nisi porspectum nobis esset, quid sint actiones legis, vel actus legitimi. doctores Quibus cui acius quoqua accensendus, Obs.
q. I. introductum Introducitur consuetudo a populo, vim Vero, atque auctoritatem consequitur tacito consΘ su legislatoris . Quid enim interest, tacito hanc adprobet Princeps, an expresse λ L. Sa. u. 3. D. de Iesu. '
48쪽
LtB. I. TIT. II. sfragio libera adhuc republica, vel tacito eonsensit principis, sub statu nonarchico inreqdvaiam, L. 32.
q. t. D. de leg. Qui enirn juri scripto, idem & nouscripto dat auctoritatem, id est, summus cuiusque civitatis imperans, quem pene est potestas legislatoria. q. 72. Quom ergo consuetrido sit jus tacito consensu legislatoris introductum β. 71. γ, consequens Estr I. ut quaestro facti sit, an conflavindo hujusmodi in 'rep. inoleveriti quod ex diuturnitate temporis, ct actuum uniformium freqnentia probandum, L. I. C. 'φ e ait long . consu. L. 34. D. de leg. r a. Ut intro- diaetae eadem vis sit, ac ipsius te is, β. 9. Inst. h. t. L. 3 a. q. r. De legis. r 3. Ut & legibus anterioribus deroget et easdem plane tollat, L. 32. r. De ιε-gib. q. a. Inst. t. t 4. Ut, si qua consuetudo re-oim rationi & bonis moribus repugnet, non Praesumatior a legislatore probaria. L. 39. D. de legi b. e. r.
I. 3. I. Io. TI. D. de consuet.
q. 73. Qvum vero tot species iuris scripti ex inutata subinde resp. Romanae forma natae sint q. έ5. facile patet i 5. eas I die sere extra usum essp . Hodie itaque LEX est praevium commune summi imm-rantis, .obligoens cipes, ut ad ejus normam actiones suasco onant .
q. 74. Ceterum omne jtis vel ad PERSONAS. ..i ad RES, vel ad ACTIONES pertinet, V. vlt. Inst. h.
t. Unde jam hoc Iibro .primo dct jure personariam ; li-hro secundo, tertio, & initio quarti de jure rerum libri quarti capite sexto Se sequentibus, de jurs a
ctionum agitur. . q. 72. probandum Neque lanisn duae, vel pluras iudi
eis sententiae consuetudinem faciunt i quamvis eae ad firmandam consuetudinem, quae iam inoIevit, plurimum valeant, quod eam quis in iudicio probaverit. Res judieatae tunc plane vim. Iegla obtinent, cum saepius & perpθ-
tuo similites judicatum est. L. 34. . 38. D. de ι ib. repugnet Αud errore obtinuerit, L. Ss. D. de υελλ
49쪽
ferunt . Homo est, micumque mens ratiose praedita ire corpora humano contingit. Persona est homo, cum νω- tu quodam consideratus.
q. 76. STATUS est qualitas, cujus ratione homines dioerso jure utantur: isque est vel NATUR ALIS, vel '
Μl Llα dispescitur, L. vlt. D. de caρ. , minus. Gertissimum ergo inris axioma est i quicumpas nullo νω- tu gaudes, jure Romano non persona, seu res habetur g. 75. . . s. II. Servus itaque esti homo u. 5. t est etiam Per/οnai quatenus eum statu naturali consideratur. L. 22. Pr. D. de reg. Dr. sed ratione status civilis est ατ υ ωτος, non est persoua, THEOPHl L. Pr. In alit. de 3ti ub sero. Personam legiὁvs non habens, CASSIODOR. Vat. L. 6. c. 8. res mancipi, ULPIANUS Fragm. tit. I9. i. inter res, qua in fundo sune, comprehensus, L. 32. q. a. D. de Leght. sine capite. 4. Instit. de caρ. domin., immo pro nullo o mortuo habendus, L. 32. . et o9. D. de reg. Dr. quia nec statu familiae, nee civitatis, nee libertatis
V. 77. non habens Attamen Ex domini persona se uuapbrsonam habero dicitur in L. 82. 2. D. de legat. 2.res mancipi Quae scilicet inter solos cives Romanos certo ritu, veluti mancipatione, alienari poterant. Tu vide Scultinc. μι. ad Fragm. Dip. tit. I9. q. I., Ac ili. Bynhers. de reb. mancipi, e r nec maneipi. Neque tamen Boile credas res mancipi fuisse pretiosiores, ut visum Hctine colo, aliisque. Ssd fortasse illae in Terum mandipi numerum adscitae sunt, quae prima in potestate Romano-Tum fuerunt. Profecto Ex Ulpiani Te ensione praecipuΘRd rem rusticam pertinebant, quum mobilia, quamvis Pretiosiora , praeter quadrupedem, & servum, non essent mancipi. Id porro convenit Romanorum moribus, Quos Diuili so by Co le
50쪽
UB. I. TIT. HI. ἔσ F. 78. Ad priorem ergo personae notionem S sinistum Iibertatis q. 76. pertinet Prirna personarum
TE dicuntur . Illa est naturalis facultas ejus, quod cuique facere libet, . nisi quid es, aut jure Prohibeatur, 6. I. Inst. Η me contra constitatio juris gentium secvndarii β, 39.. , qua vatae dominio alieno contra naturam subjicitur , β. Inst. h. t. Utraquae ham definitio de antiqua, & stoica . est q.
38. 3. Quomadmodum enim Stoicis omnes homines naritura liberi erant, adeoquΘ shrvitus naturae repugnare vi
de batur, Μ ERILL. Obs. L. I. e. IS. I ita Se idem sentistiant acti, L. 4. D. de juar. Iur. L. 32. D. de reb. tur. Servitutis vero dafinitio totid8m psn verbis apud Stoicos legitur . Vid. ARRIAN. Diss. Epictet. L. II. c. I. de L. IV. e. I. SIMPLIC. Comment. M EPICTET. Enchir. c. a. PERS. Sat. V. . ibi CASAU B. ita Romulus statuerat, ut vel armis, Vel aratro vires
Tentiam semper opus est, ut supponamus servitutem l. gitimam & iustam . Aliud enita est in servitute esse, quod & lihoro homini contingere potest per iniuriam, aliud servum esse . Pxius facti, posterior iuris . Hine Se Prior manumissus manet ingenuus, Posterior libertinus
q. 79. vi, aut inre Vis usum quidem adimera litis r atis potest, libertatem ipsa non potest: ius vero, dum immoderatam hominum licantiam cohibet, Iibertatem ipsam non minuit, Sed firmat. prohibentur)- vel est facultas omnia agendi ad Suam u-ailitatem . - . contra naturam Naturae non repugnare, ut homines li- heros libello, pactione, aut delicto servi fiant, existimat Grotius de jur. bel . G Pac. I. g. e. T. q. I. req. Human Ius xatiocinantur alli. Ceterum vid. Bynkers. quaest. jur. Pu- M. LI. e. S. subiicitur Vel ast necessitas omnia agendi ad utilitatem alienam. sentiebant mri Pugna hic versatur inter Aris otE- Iem de juris peritost hi enim servitutem contra naturam