Publii Terentii Afri Comoediae sex: ex editione Westerhovii

211쪽

PER. pol quam paucos reperias meretricibus Fideles evenire amatores, Syra. Vel hic Pamphilus jurabat quoties BacchidIlQuam sane et ut quivis facile posse crederese Numquam illa viva ducturum uxurem domum. Hem duxit. s. Ergo propterea te sedula Et moneo, et hortor, ne cujusquam misereat: Quin polles, mutiles, laceres, quemquam nacta sis. H. Utin eximium neminem habeam 3 3. Neminem: Nam nemo illorum quisquam, stilo, ad te venit, 'Quin ita paret se abs te u blanditiis suis, Quam minimis pretio suam voluptatem expleat. Hiscine tu, amabo, non contra insidiabere Ps. Tamen pol eandem injurium est esse omnihus. Sy. Injurium autem est ulcisci adversarius' sAut qua via te captent, eadem ipsos capi tram me miseram cur non aut istaec mihi tas, et forma est aut tibi haec sententi,

REN Ea si quaeret me, modo in dirito

Ad portum, percontatum adventum Pamphili. Audin', quid dicam, Scirtes si quaeret me, uti Tum dicas: si non quaeret, nullua dixeris Alias ut uti possim causa hac integra Sed ,ideon ego milotium t unde haec advenει Philotis, salve multum. h. o salve, Parmeno. SI Salve mecastor Parmeno. a. Et tii aedepol Syra.

212쪽

.minime quidem me oblectavi, quae cum milite ad Corinthum hine sum prosecta inhumanissimornennium ibi perpetuum misera illum tuli. m. Aedepol te desiderium Athenarum arbitrW, Philotium, cepisse saepe et te tuum Consilium contemsisse. m. Non dici potest, asQuam cupida eram huc redeuncti, abeundi a milite, Vosque hic ridendi antiqua ut consuetudine Agitarem libere inter 'a convivium.

Nam illic baud licebat, nisi praefinito loqui,

Quae illi placerent. H. Haud opinor, commode et Finem statuisse orationi militem.' Sed antidio negoti est, modo quae narravit mihi Hic intus Bacchi, quod ego numquam credidi Fore, ut bae ille viva posset animum inducere Uxorem habere ' misere autem ' Eho tu, an non habes as'. Habet sed firmae hae vereor ut sint nuptiae. H. ita Di Deaeque faxint, si in rem est Racchidis. Sed qui istuc credam ita esset dic mihi, Parmeno.

Pa. Non est opus p lator hoc percontarier Desiste. H. Nempe ea causa, ut ne id fiat palam. Io Ita me Di amabum , haud propterea te rum, Ut hoc prosenam sed ut tacita mecum gaudem

Pa. Numquam dice tam commociis, ut tergum meum

Tuam in fidem pommittam. m. ni 1 Parmeno.Quasi tu nyn multo Ralis narrare hoc mihi, squam ego quae percont i seire 'r.Vera haec praedicat:

Et illud mihi ritium ' iva imum si mihi fidem

vas, te tacituram, dicam. s. I d ingenium redis.

Fidem do loquere. Pa. Ausculia. h. Istic sum P Hane Baechidem mahat, ut 'ma me, tum Pamphilus, o

213쪽

ΛCTySI. SCENA I. aqrinum pateri yxorem ut d at, strare occipit: . Et haec communia omnium quae λη patrum, Sese senem esse, dicere illum autem unicum: Praesidium velle se senectuti suae. Ille primo se negare sed postquam aeriua eriter instat, iacit animi ut incertus foret Pudorin', anne amori obsequeretur magis.

Tundendo, atque odio denique effecit senex: Despondit ei gnatam hujus vicini proxumi. Usque illud visum est Pamphilo neutiquam grave, e Donec jam in ipsis nuptiis postquam videt Paratas: nec moram ullam, quin ducax, dari: Ibi demum ita aegre tulit, ut ipsam Bacchidem, Si adesset, credo ibi eius commiseresceret. Ubicumque datum erat spatium solitudinis, se Ut colloqui mecum una posset Parmeno, Perii quid ego egi t i quod me, conieci malum ρNon potero hoc θrre parmeno perii miser lim. At te Di, Deaeque perduint, eum istoc odio Laches. Pa. Ut ad pauca redea in uxorem deducit domum. ino Focte illa prima viminem qn attigit. Quae consecuta est nox, eam nihilo magis. m. Quid ais cum virgine usi x adolescens cubuerit Uus potus, illa se abstinere ut potuerit Z Non verisimile dicis nec verum arbitror. 6e Pa Credo ita rideri tibi nam nerno ad te venit, Nisi eupiens tui ille invitus illam duxerat.

m. Quid deinde sic Pa. Diebus sane pauculis

Post Pamphilus me solum seducit foras 'Narratque, ut virgo ab se integra etiam tum siet: yeque ante, quam eam uxorem dux et domum,pperasse, eas tolerare posse nuptias: Sed quam decrerim me non posse diutius nabere, eam ius rio haberi, Parmenoi

214쪽

- B AE A. Quin integram itidem reddam, ut accepi ab silla, imque honestum mihi, neque utile ipsi virgini estilla Pium ae pudicum ingenium narras Pamphili. H. Hoc ego proseaere, incommodum mihi esse arbitror: Reddi patri autem, cui tu nihil dicas vitii, Superbum est sed illam spero, ubi hoc cognoverit. IciNon posse se mecum esse, abituram denique. m. Quid interea ibatne ad Ilacchidemi a Cotidie. βω, ut fit, postquam hunc alienum ab sese videt, Maligna mulio, eit magis procax facta ilico est.

H. Non aedepol mirum. Pa. Atqui ea re multo maxime

Disjunxit illum ab illa postquam et ipse se, et

Et illam, et hanc, quae domi erat, cognovit satis, Ad exemplum avi arum mores earum existimans. Haec ita uti liberali esse ingenio decet, Pudens, modesta incommoda, atque injurias QViri omnes ferre, et tegere contumelias. Hic, animus partim noris misericordi. Devinctus, partim victus hullus injuriis, Paullatim elapsu est Bacchidi atque huc tralnstulit Amorem, postquam par ingenium nactus est. Et Interea in Imbr moritur cognatus senex Horunc ea ad hos redibat lege hereditas. Eo amantem invitum Ρamphilum extrudit pater. Relinquit cum matre hic uxorem. nam senex Rus abdidit se huc raro in urbem commeat. IOOm quid adhuc habent infirmitatis nuptiae tri. Nunc audies primo dies complusculos Bene conveniebat sane inter eas interim Miris modis odisse coepit Sostratam: Neque lites ullae inter eas, postulatio acie Numquam ' Quid igituri a Si quando ad eam ac, cesserat confabulatum, fugere e conspectu ilico:

215쪽

videre nolle deiaque, ubi non quit bati, Simulat se a matre arcessi ad rem divinam abiit. Ubi ibi est dies conlplures, arcessi jubet. I id Dixere causam tunc, nescio quam iteram iubet. Nemo remisit postquam areetant se fius, Aegram esse simulant mulierem nostra i ola visere ad eam admisit nemo hoc ubi senex Reseivk, heri ea causa rure huc advenit i iis Patrem continuo convenit Philumenae. Quid egerint inter se, nondum etiam scio tNisi sane curae est, quo uin eventurum hoc siet. Habes omnem rem pergam, quo coepi hoc iter. H. Et quidem ego nam constitui cum quodam hospite, Me esse illum conventuram a Di vortant bene, I, iquod agas Ph. Vale. Pa. Et tu bene vale, Philotiunia

PRO Deum atque hominum fidem quod hoc genus est quae haec est coniurati, somnia lutin omnes mulieres eadem aeque studeant, nolintque Neque declinatam quidquam ab aliarum ingenio ullam Periast Itaque adeo uno animo omnes socrus oderunt nurus. viris esseadvorsas aeqve studium est LMailsapertinaria est. Ineodemque omnes nima videntur ludo doctae ad mathiam. Ei ludo, si ullus est, magiaram hanc esse sitis certo scio M. Me miseram quae nunc, quamobrem Raecuser, nescio. La. Elem l ru nescis tuo. Non, ita me Di bene amenti mi Laohes a Itaque una inter uos agere aetatem lis t. a. Di mala prohibeant Io

216쪽

M. inque abs te immefit esse Meusatam, postmodium rescisces. a. Scio.

Te immerito an quidquam pro istis factis dignun te dici potest

Quae me, et te, et familiam dedecoras filio luctum paras. Tum autem, ex amicis inimici ut sint nobis adfines, faciat Qui illum decrerunt signum suos cuilifleros committerenti Tu sola exorere, quae perturbes haec; tua impudenti M. Egone t M. Tu, inquam, mulier, quae me omnino lapidem, non hominem putas. An quia ruri crebro esse soleo, nescire arbitramini Quo quisque pacto hic vitam vestrorum exigat scio. Μulto melius hic quae fiunt, quam illic, ubi sum assidue. Ideo, quia, ut vos mihi Mihi eritis, proinde ego ero fama soris at Iampridem equidem audivi cepisse odium tui Philumenam Minimeque adeo mirum et, ni id fecisset, magis mirum foret. Sed non credidi adeo, ut etiam totam hane odisset domum Quod si scissem, illa hic maneret potius, tu hinc isses soras. At de quam immerito aegritudo haec oritur mihi abs te, Sostrata: as Rus habitatum abii, concedens vobis, et rei serviens; Sumtus vestros otiumque ut nostra res posset pati,ino labori haud parcens, praeter aequom atque aetatem

meam.

Non te pro his curasse rebus, ne quid aegre esset mihiqSo. Non mea opera, neque pol culpa evenit. a. Immo

maxume. 3 18ola hie fuisti in te omnis haeret culpa sola Sostrata. Quae hic erant, curares: quum ego vos solvi curis caeteris. Cum puella anum suscepisse inimicitias, non pudet tIllius diem culpa factum. M. Haud equidem dico,

Laches. et e r

217쪽

ACΤUS II SCENA II. MyLa. Gaudeo, ita me Di ament gnati cauis nam de te qui lem Satis scio, precando detrimenti nihil fieri potest. M. Qui scis, an ea causa, mi vir, me odisse adsimulaverit, Ut cum matre plus una esset La. Quid ais non signfhoc sat est, Quodberi nemo voluit visentem ad eam te intro admittere t M. Enim lassam opprio tum esse febant eo ad eam non admissa sum. ILa. Tuos esse ego illi mores morbum magis, quam ullam

aliam rem, arbitror. Et merito adeo: nam vostrarum massa est, quin gnatum velit Ducere uxorem: et quae vobis placita est conditis, datur.

Ubiduxere impulsu vostro, vostro impulsu easdem exigunt.

PHIDIPPUS LAC HES SOSTRATA.

ETSI seioego, Philiuneo meum ius esse, ut te cogam. Quae ego imperem, facere: ego tamen patrio animo vicintus, faciam, V tibi concedam neque tuae libidini advorsabor. La. Atque eccum Phidippum optume video ex hoc iam

scibo quid siet.

Phidippe, etsi ego meis me omnibus scio esse adprime obsequentem, Sed non adeo ut mea sacilitas corrumpat illorum animos rQuod tu si idem faceres, magia in rem et nostram, et vostram id esset. Nunc video in illarum potestate esse te. h. Heia vero lILa. Adii te heri de filia ut veni, itidem incertum amisti. Haud ita decet, si perpetuam via esse adfinitatem hanc, Celare te iras si quid est peccatum a nobis, profer: MI Aut ea refellendo, aut purgando vobis corrigemus,

218쪽

axo C in re A. Te iussim ipso si ea est inuis retinendἱ apud vos Quia aegra est te mihi injuriam facere arbitror, Phidippe, rSi metuis satIs ut meae domi curetur diligenter. 13 At ita me Di ament i haud tibi hoe eoncedo, etsi illi pa

teres,

Ut tu illam salvam magis velis, quam ego id adeo gnati

causa,

quem ego intellexi ilani haud minus quam se ipsum;

magnifidaTe. Neque adeo clam me est, quam esse eum graviter laturum credam, Hoc si rescierit eo domum, studeo haec, prius quam ille. ut redeat, o M. Laches, et diligentiam vostram, et benignitatem Novi et quae dicis, omnia esse, ut dieis, animum induco.

Et te hoe mihi cupio eredere illam ad vos redire studeo, Si facere possim ullo modo. La. Quae res te facere id prohibet Mol num quidnam musa virum 'Minime nam postquam attendi asinos, et vi coepi cogere, ut rediret, sancte aturat, Non posse apud vos Pamphilo se absente perdurare. Aliud fortasse aliis vitii est ego sum animo leni natus. Non possum advorsari meis. a. Hemi Sostrata. M. Heu me miseram lLa. Certumne est istuc Ph. Nunc quidem, ut videtur. sed numquid visi somm est, quod me transire ad forumdam oporteat. La.

Eo tecum una.

AT DE POL nae nos sumus mulieres inique aeque --nes lavisae viris,

219쪽

malo.

Nam ita me Di amenti quod me accusat nune vir sum

extra noxiam.

8Mnon facile est expurgatu itaanimum induxeruntis Tua Omnes esse iniquas haud pol me quidem nam numquam secus Habui illam ac si ex me esset nata nec, qui hoc mihi eveniat, scio. Nisi pes filium multis modis jam exspecto,ut redeat domum

PAMPHILUS. PARMENO. MYRRHINA.

ν AMPHILUS.

NEMINI ego plura acerba esse credo ex amore homini umquam oblata, quam mihi heu me infelicem Phanocine es vitam parsi Perderet mccine causa ego eram tantopere cupidus redeundi do mum cui quanto fuerat praestabilius, ubivis gentium sero

aetatems

Quam huc rediret atque haec ita esse, miserum me rescisceret Nam nos omnes, quibus est alicunde Miquis obiectus labos, Omne quod est interea tempus, prius quam id rescitum est.

Iucro est. Par. At sic citius, qui te expedias hiis aerumnis, reperias. Si non redisses, hae irae factae essent multo ampliores: Sed nunc adventum tuum ambas, Pamphile, scio reverituras. 3 Rem cognosces iram expedies rursum in gratiam reLtitues:

220쪽

xis C R A. Leria sunt haec, quae tu pergravia esse an animvim Induxti tuum. m. v id consolare me an quἱsquam usquam gentium est aeque miserqPrius quam hanc uxorem duxi, habebam alibi animum amori deditum: Iam in hac re, ut taceam, cuivis facile scitu est, quam fuerim miser: ITamen numquam ausus sum recusare eam, quam hi obtrudit pater. Vix me illinc abstraxi, atque impeditum in ea expedivi

animum meum: Vixque hue contuleram hem nova res orta 'st, porro ab hac quae me abstrahat. Tum matrem ex ea re me, aut uxorem in culpa inventurum arbitror.

Quod ita quum esse invenero, quid restat, nisi porro ut fiam miseri oNam matris serre injurias me, Parmeno, Pietas jubet. Tum uxori obnoxius sum ita olim suo me ingenio Peae tulit. Tot meas injurias quae numquam in ullo patefecita mSed magnum nescio quid necesse est evenisse, Barineno, Unde ira inter eas intercessit, quae tam permansit disia asPar. Haud quidem hercle parvom, si vis ero veram Tationem exsequi. Non maxumas, quae maxumae suo interdum irae, injurias Faciunt. nam saepe est, qui scio rebus aliua ne iratus quidem est; Quum de eadem causa est iracundus iactus inimicissimus. Pueri inter sese quam pro levibus noxiis iras gerunt 3oQu propter quia enim, qui eos gubernat nimus, infirmum gerunt.