장음표시 사용
421쪽
concertaret, S: Mindefuturum;mon his iit corur, &dilations inisenni inposta dum albis certis nisaduentret, qui cotianam ducte ille ante φ iiit' tienter ferens uellan exiret, & fugere , non trivmnpsi tim,&1 flammam aestuationis: Hoc igitur & ipse sigi , cauit dicenm Adhue enim dc modicum tetripus .di i aut venturiis est, ueniet dc non ta adabiti. Haec KChrylo-
E Tenapetanti Continentiare classita nihil hic addimus ad ea, quae dedistiplina persectionis libris secundo tu quarto trajdita silia L Demansuetudine & humili late
quae a S. Thomaad Temperantiam reuocantur,paucae
Actio Masuetudinis est iram moderari Huius actio nis vim dc potestatem explicat S T homas sic:Ira quam mitigat mansuetudo, propter suum impetum maxume impedit animum hominis, ne libere iudicet uerita tei,& propter hoc mansuetudo maxime facit hominem compotem sui,ac propterea dicitur: Fili in masuetudine serua animam tua. sed alia ratione id assequitur mansuetudo, ut sit homo copos sui, essicit enim ne iracundiainflammatus aduersus u tatem pugne qua ob cautati SaAugustinus scribit:Opus est mitescere pietne quasiq: declarans quid sit mitescere, subiungjnns
422쪽
aliqua uitianostra percutit, sile non intrilectae, quasi nosmaelius sapes meliusq; percipere possimus:sed cod - , gitare potius, &Credere id esse melius,& verius; quod ibi scriminest; etiam si lateat, quam id quodper nos-
Porro hςc iret moderatio qu, mansuetudinis est propria,non ita accipitur, ut nullo modo irasci unquam liceat, irat enim aliqua utilis est interdum,&necessaria, ut scribunt Patres. explicat nobiliS Theologus sita Mu- 1.1 q.HRniis passionis maeuon ministrat voluntati & rationi rectae in aetu con filis udicis,praecepti aut electionis,quoniam quodlibet horum praecedere naturaliter debet iret motum,& irae rurbatio in ambus non consert. Sed milii strati motus actui executioni eius, quod electum, praeceptum,iudicatum,consultumq; cst,co quod iuuat ipsam cXecutionem utpote a natura ad hoc ministeriuordinatus,mesius enim est: quod sccundum naturae o dinem fit. Et hinc sit,ut hi qui non sunt executi ui vindictae, sed solummodo consiliari, iudices, scuccia tes, non egeant Ira, SI de istis verificatur Stoica sententia, quod debent clite sicut leges , quae nulla passione commouentur, sed illi qui sunt executi ui, vindictae Verbo, ita ut ipsa reprehensio sit castigatio, aut facto, eget motu irae subministrant uoluntati uindictam. Alioquin voluntas remisia est. l Haec ille. Nec desunt in Scripturis Sactorum exempla. Resero unum S. Paulum de quo S Chrysostomus sic: SI Uero Homil. s. ut Lucas refert, 4'aulus Ioannem dimisit, quoniam ali hiilli μ' qua inter ipsos facta est contentio, noli hoc delictum Putare,non cnim commoueri malum est, sed irrationa, - - - Fff a biliter,
423쪽
biliter, nullὀqs iusto flagitante negotii, commoneHώlae . ,. Iracundia inquit, iniusta non iustificabitin , missi ergo Matilius. culpatur simplex iracundia, sed iniusta: &rursus iratus fuerit fratri filo sine causa , inon ergo simpliciten Psta vi iratus. Et Propheta dicit: Irascimini, trolita peccam. Quod si omnino huiusmodi uti hon oportet assinu, etiam cum tempus exposuit, mastra nobis videtur in genitus ,Sed prosecto non sinistra, quem certe prouidus, nobis Creator insertait ut dormientes animas atq; res Iutas ab inertia desidiam suscitaret. Quasi cnim gladio aciem, itaemcnti nostrae irae acumen imposuit ut cocii oportet, utamur. Propterea igitur & Paulus hoc saepe est usus assectu,& modeste Ioquentibus erat melior iratus, cum lcmpore omnia faciens opportuno. pro lucro
commodo praedicandi. Neq; enim simpliciter lenitas semper est bona, sed cum illam tempus eflagitat, quando ueris id non ades. etiam ista uitiosa est, fitquci
Maxime autem Paulus assectit irae adhibuit in reprensionibus grauium peccatorum , eorum praesertim quae in commune aliorum damnum redundabant L cus est S. Chrysostomi id explicantis etiam Christi Domini exemplo, in principio in Epistolam ad Galatas CG mcntatio rurn eius, quem hic adscribo, quod res haec planius ac elegantius quam Chry sostomi oratione d clarari minime possit. Proςmium ait,est multa uehemetia, magnoq; spiritu plenum, nec Progmium modo, u rum etiam tota ut ita dicam Epistola. Etenim tum placi, de leniterq; loqui discipulis cum opus est acrimonia, non Doctorii I sed corruptompotius suetit. 5: hostis.
424쪽
Hanc ob causam & Dominus cum multa placide mansuetin. locutus sit discipulis, nonnunquam tamen &ρusteriorem adhibuit orationem, nunc quidem illos beatos pratalicans,&collaudans, nunc rursus increpans de obiurgans . Itaque cum Petro dixisset: Beatus es Si ' 'λ δε mon Bar Iona, promissisietq; futurum, ut illius fundamenta super illius professionem iaceret, haud multo post dicit eidem: Vade post me Satana, scandalum es Ibid. mihi. & alibi rursus: Adhuc &uos sine in tellectilestis Matth. is. Tantumq; terroris illi iniecit, ut Ioannes dicat, quod Vi tb.
dentes eum cum muliere Samaritana colloquentem, de cibo quidem commouent; Ceterum, nemo fuerit
ausus dicere, quid quaelis, aut quid loqueris cum ista Hςcedoctus Paulus , ac prςceptoris sui uestigia ingrediens, uaric sermonem ad discipulorum utilitatem attemperat : nunc quidem urens ac secans, nunc rursum minora admouens remedia. Et Corinthijs quidem dice i. Cor . bat: Quid, vultis in uirga veniam ad uosyan in charitate& spiritu lenitatis3 Porro Galatis ita loquitur. O stulti Gal. . Galatς, nec uerb semel duntaxat, sed bis usus est hac obiurgatione. Quin & sub finem Epistolet taxans illos dicit: Ne quis mihi facessat negotium. Ceterum his acer- Gal.ε. bitatem denuo mitigat, cum ait: Filioli mei, quos iteru Gai, parturio; alijsq; multis consimilibusuerbis. Ceterum, nanc Epistolam esse plenam uehementi , cuiuis perspicuum est, uel ex ipso statim lectionis ingressu, & post. Quod igitur erat peccatum, quo sic commotus erat profecto magnum erat, quodq; illos omnes abalienabat a Christo,quemadmodum ipse in progressu, sermonis declarat dicens:Ecce ego Paulus dico uobis, quod si cili.
425쪽
circumcidamini,Chiistus nihil uobis prositums est. Aerursum: Quicunq; in lege iustificamini, a gratia excidi
stis. Et post. Proinde cum cerneret totam Galatarum gentem inflammatam, ac periculosum incendium adauersus corti Ecclesa exortu esse,iarnq; domu labefaeta periclitari, ne corrueret, partim ira iusta Commotus, partim immenso animi dolore correptus, nam &hoc declarauit dicens, cupiebam nunCcsse apud vos,& rmatacitis re Vocem meam) scribit Epistolamad uniuersos. Haec
ibi Facti porro irς documenta in Scripturis sunt Moysi plerςq; res gestae, Phinees, Iosue, Dauidis, Eliae, Eli Dei, Matinatiar,ac Diui Petri contra Ananiam & Saphitam, aliorumq; multorum, ex quibus intelligitur administrationis rectae iracundiam, zelumque cxtitisse etiam in sanctis persectisq; hominibus. Universe autem loquendo: Vir ac praesertim praeses Euangelicus, humane mansueteq; agere cum hominubus debet,potius qu in austere ac semide,nis boni pu- blici&salutis aliorum ratio ut dicebamus, secus neri Matth. 1 1. quam fere fieri oportet,prςscripserit. Si quidem disciter. Pet. s. a me Dominus ait,quia mitis sum.& S. Petrus non qua Lib. ,. de si dominantes in cleris.& S. Augustinus, nulla superbia Ces.cj'. consulunt his, quoS filios vocant. Id uero maxime in corrigendis hominibus contra actiores reprehensiones, Miaq; ad eorum inueteratos morbos depellendos adhibita uehementiora remedia obduratis.Q s enim
aum potio curare non Valuit, ad salutem pristinam i Pςns ait S. Gregorius cruciamenta non corrigunt, nonnunquam ab iniquis actionibus lenia blandimenta compescun t. Quia dc plerunq; aegroS, quos fortis pigmento
426쪽
pens aqua reuocauit,&nonnulla vulnera quς curari in- eisione nequeunt. somentis olei sanantur,&durus adamas incisionem fieri minime recepit, sed lani hircorusanguine mollescit . o. Ad ex londam autem virtutem mansuetudinis nubbe opportuniores,aut magis idoneae occasiones rCpCriuntur,quam iniuriae. Hς enim dant occasionem mansueto,ut mansuetior euadat,& iracundo,ut abiecta ira,
mansq*tudinem induat, quae exercitatio plane Euangelica est a Christo Domino primum de caelo dedit. cta, verboq; & exemplo Christianis omnibus apprime commendata, & in hac suadenda cum partem hanc Christianae Philos phiae tractant, toti sunt Patrα. ACci- .piam ex Chrysost Eci quaedam simulque ex striapturis. Primum igitur exercetur mansuetudo , cum insertur iniuria, silentio & taciturnitate, siquidem turbatus sum, & non sum locutus. Saepe numero ait S. Chryso' sibili, stomus vinci quam uinccrc praestantius est, optunuSprofectis victoriae modus. Nam siue quis rapiat, siu percutiat, siue inuideat, qui suffert, & non cominus aggreditur , ille pulcherrimus uictor est Cur rapinam &inuidiam dico, cum etiam qui ad martyrium traditur, caesus, laceratus, iugulatusq; hoc pacto denique superat. Et quidem in bellis osterasio prilii est, si miles occiderit. Haec apud nos clarissima est victoria; nullibi certe male agentes, & ubiq; mala sufferentes superamus. Illa fulgenti siti uictoria est;)qua infercntem patiendo superasti Cumq; oppressam exteriori victoriae naturam haebeat,PHd maximet virtutis argumentum est, a Deo es
427쪽
ες LIBER se demonstratur, sic scopuli fluctibus caesi facile ipses
distatuunt:sic sancti omnes praeclaio priconio coronati priclara tropheta statuerunt, hanc victoriam laboris
expertem consecuti. Non enim luctari te, aut laborare oportet. Deus eas tibi uires conccsiit, ut non conseitione manuum, sed patientia vincas. Non exeas toturitipr lium.& vicisti: non collucteris,&coronatus cs. multo tu prςstantior, & fortior aduersario es. Tu teipsim dedecoras, noli committere, ut ille possit dicere, ut a te
in prςlio superatum suisse: sed fac ut inexpugnabilem
hanc uirtutem admireretur,& stupeat, pr dicetque abs
te sine praelio se victum fuisse. Adscrt deinde exemptu Ioseph qui contumelia affectus tacet, es Christi Domini, qui idem dedit in passione sua documentum.
Non sussicit tamen ad mansuetudinem solum silentium,nisi etiam adsit magnus animus, quo exurgens ira comprimatur,extinguaturq;, siquidem animi uirtus est mansuetudo & Dominus indicat cum ait: Mitis sum &. humilis corde, non solum humilis, videlicet sed etiam mitis corde, & hic est in hac palaestra victoriae cumulus non exiguus, non solum quia animo suo dominatur mansuetus, sed etiam quia patientia sua & mansuetudine placat iratum 6c contum Clio stim aduersariiun. In ira inquit S. Chrysostomus, quia valde contumeliatus alium est, superasse videtur, cum re uera ipse maxime a turpi hac perturbatione victusnon parum sibiipsi nocuerit. Qui autem niagno animo tulit intuitam, hic profecto, & quidem cirm laude superauit.. Ille nanqu nec suam quidem aegritudinem compressit , hic etiam alicram extinxit,& ilic suo morbo superatus est,hic etiam alienum
428쪽
alienum curauinnec solum ipse inilamatus non est, uerum etiam ingentem alterius flamma extinxit. Quod si apparentem hanc es non veram victoriam consequi uoluisset, &ipse victus iacuisset, &aduersarium magis incendisset, sic turpiter &miserabiliter quemadmodumuliercular ab ira exagitari ambo iacent. Nunc vero &huius dedecoris expers est, qui philosophatur,& prςclarum tam sibi, quam proximo de iracundia trophaeum constituit Tertio ad usum mansuetudinis firmiter tenendum ac continuandum facit maxime illa cogitatio, quod notam iniuria nos asscit contumesiossis quis beneficio. Quanto plura ait idem alibi,illata tibi aduersario incommoda dixeris, tanto re ipsa benefactorcin ipsum ostendes, qui causam tibi praebuit, ut tuorum possis peccatorii in sordes detergere Ita quo maiores in te iniurias ille iaculatus est, eo maioris indulgentiae tibi causa constitutus est. Nam si voluerimus nemo nobis unquam iniuriari poterit, sed cum inimici sint, praecipua tamen nobis inserunt lucra. Cur de homini Dus tantum loquor,
cum Diabolus quoq; ipse quo nihil pernici sius, non
paruas nobis approbationis causas adseratῖ Quam rem Iob.L8e 1
Iob ille manifesta omnibus fecit. Si ergo Diabolus occasionem coronς praebuit,cur alios inimicos formidas3 in Perspice igitur quot & quanta lucreris, si aequo animo iuriatii: . oppressiones inimicorum tuleris. Primo quia maximu i est, peccatorum remissionem. Deinde patientiam atq; , perseuerantiam laudabilem.Tertiis mansuetudinem.&humanitatem. Nam qui nescit aduersus inimicos irasci, multo magis amicis erit commodior. Quarto quia pro- ' GSS, . . cul
429쪽
cul ab ira tranquillo semper animo uiues. Cui rei quid unquam conferri poterit Z Qui enim ira non capitur is
iucunditatem animi consecurus est
: Quarto sed nec hic sistit mansuetudo persecto quin
aemula charitatis cuius & filia est, inimicos & iniuriam inserentes homines amore beneficijsq; prosequitur, etsi aliter no potest altem commiseratione, oratione, &lachrymis. Praeterea ait idem:Tecum crebro uerte, quia Christis ad crucem iturus ipse quidem gaudebat, de ciucifigen tibus autem lachrymabatur. Que itaimitari debemus , ut quo magis perseuerant persecutores nostri, eb largiores lachrymas pro ipsis effundamus.Innumera enim hinc bona nobis, illis aut non pauca in commoda comparamus.Sed coram inquies omnibus & verbis, Mverberibus me duriter uexauit. Coram igitur omnibus dedecore & infamia se notauit, & multorum aduersus seipsum aperuit ora, tibiq; maioreS subtexuit coronas,& multos praecones patientiς, ac magnanimitatis tuae
constituit. Sed clam inquies, apud alios mihi detraxit. Et quid hoc est Eliuius en1m rei rationem Deus,non illi qui detrahente audierunti petiturus est. Accedit, quod poenas sibi multiplicauit non de delictis suis solum, sed etiam de ijs, quae de te oblocutus est, redditurus Praeterea, apud homines tibi detraxit, &apud Deum sibi d tractum est. Quod si haec tibi satis non sunt, quia Deo apud homines quos maxime diligebat, Diabolus detraxit, & Unigenito filio similiter. Nam si patremfamilias Μλιλ-xo. inquit Beelgebub vocaverisit, quid facient familiaribus eius λ Nec obtrectauit solum iniquissimus ille D mon, vertim etiam fides sibi adhibita est , nec minima, scd ma
430쪽
diima ei crimina intulit, seductore&aduersatium Deo Marth. , si appellans. Sed magnis oppressus sum aerumnis ab eo ais, qui beneficio meo conspicuus est. Ideo maxime ti bi gaudendum est, quia Deo, qui tam ad probos quam improbos solem oriri facit, similis factus es. Quod si a diiu,ac ultra uires tuas imitatio Dei tibi uidetur, quinauis studioso dissicile non sit, tamen quoniam te tuo iudicio excedit,age ad seruorum eius uenias imitatione. 'Imitare Ioseph, qui adseruitutem usq; fratrum iniuria Gen. i. traditus,beneficio suo sponte ipsos subleuauit. Iniitare
Moysen, qui uel post mille iniurias pro populo depre- M. y.cabatur. Imitare Beatum Paulu, qui quamuis mille a Iu- Rom. mdς is aflictionibus quotidie premeretur,anathematameesse pro lalute ipsorum uolebat. Imitare Stephanum, Aet. r. quidum peteretur lapidibus, ut hoc peccatum lapidantibus remitteretur, orabat. Haec omnia cogitantes omne irae incendium restinguamus. Haec ille.
De Octionibus Humilitatis earumque continuo. Cap. XIV.
Oni illius quod arduum appellant Philoso
phi, ius sui rationes , una est, qua bonum illud voluntatem hominis sua bonitate ad se allicit,trahitq; altera qua eandem uoluntatem sua dissicultate quasi a se auertit. Iccirco in--rquit S. Thomas, circa appetitum boni ardui necessaria est duplex virtus:una quidem, quae temperet,&resroe- net animum, ne imiru erate tendat in excelsa, & hoc