장음표시 사용
621쪽
generatos opitulantur.'acuare studemus, suauis pars ad sanguinis detractu nem eiusdem conditionis o fortis est,quemadmodum utiquesi arthriticus finii omnibus articulis laboras .Quibus vero tars quaepiam nisi prius vacuatifueri Cpraecipue ius iatvrsaud aeque ex quaais particula acuat ignem moliri oportet os perinde atque in bis quae iam laborare incipi t.Quocirea DPicosexpialero vacuabis: comitiali autem morbo m. Ferti hi obnoxiospotius ex crarises: Si vero propter retentaου haemorrhoida anguinem mastris, si fluidem cohibere invole eaS quae in manibus saniola elicere,quae in cruribussunt venas careo iritet. Verum in iis quibus suppressa sunt menstrua, semper quae in crari, O shnt Non enini ut in hamorrhoidibus quidam liberari ei modi vacuat e Volam quidam ver' babere cupiuntnita qμoque in me'mapurgatione resse babet usippe vacuatiis per haemorroidassu lecta est ne in tantam euadat immoderation
υt aut hominem protinas interimat,aut omnino b dropicum,aut malicorporisbabimpraeditum reddat. Aper uterumpurgationibu ,ut qua naturasses an tale nihil dccidit. Euenit tamen aliquari ut etiam ex uteropropter er membanguis
erumpat,in quibus non idem est curationis scoptas. Non enim effluere sagainem uti in menstrab: sed plane sistere consiliam V.Communis igitur in iis o m 3 qui. Uere eneunte a anguinis mistionem veniunt haec ratio est,si quid praecipia infimam aliquam partem habean is quam quae coaceruata unimo decut 'bis seu serie ut vacuemus. Si ero tale nihilsit nis cuique mos placebit eri Ocepta tamen haemorrhoidis, aut mensium suppressone, ut paulo ante defini..ti effri Qv aryenae secandae sint partibus corporis nondum laborantibus hocdoco Galenus docet.Nam si vere ineunte, quo potissimum tempore vacuationi studeta est,in cor poribus quorum nulla adhuc particula laborat vacuatione anseuertere morbOS cupimus:ut si homo quispiam aestiuo tempore singulis anni febribus capit consueuit:dum redundantiam eorum,qu que morborum generationi opitulantur nam idipsum vox opi)-α significatot paulo post latius dicemus vacuarec amur, qu uis pars ad sangui 'nis detractionem eiu sdem est conditionis N sortis: inc est nihil refert tum,qua in par te venam seceLPerinse atque si .quis omnibus partibus,yt arthritici aboret Namqusi omnes ex Tuo laborent, parum rςfert qua ex parte languinem miti Si vero pars quaepilam nisi prius vacuemus,praecipue infestatur,tunc nyn aeque ex qua uis particula vacuationem molimur,sed sicut in iis quae iam laborare incipiunt plurimum resertquarii veli m seces, ita etiam tum ubi una aliqua praecipue infestabitur . Quapropter podas ici ex gibbero vacuandi sunt, quod hac ratione hqrnorum ad pedes defluxiob:
impetus in contrarium trahatur . Comitiali autem morbo it vertigini obnoxios, ex cruribus standem ob causam vacuare p*rtet. In retentis haemorrhqidibus, si eas ita retentas seruare ac cohibere studemus, venas quae in manibus sunt, quod humorum fluxum in contrarium agant .incidemus.Si vero haemorrhoidas elicere c--
622쪽
mentis expurget.Quod autem nonnulli ab haemorrhoidibus liberari velini,haec ratio est.Quippe metus est ne aliquando harmorroidum vacuatio in tantam euadat immoderantiam,vi hominem vel protinus interimat irtute nimirum prorsus extincta, vel aquae inter cutem et malo corporis habitui, ob iecur per hanc vacuationem immoderatam refrigeratum,obnoxium reddat.Hinc est quod Galenus lib. de Laborantibus partibus,cap. 6.ita scriptum reliquerit: Proinde rationi magis consentaneum est, rvt ob visceris restigerationem cibus distributus in sanguinem transinutari non possit. Qujnetiam reseigerantur cum ipso uniuersi corporis venae, idque maximi ubi nullo '' plerunque tumore in iecore apparente, laborans aqua inter cutem molestari videtur, 'vitio existente vel in liene,vel ieiuno,uel tenui intestino, aut mesenterio, vel pulmone 'vel renibus.Aut etiam ubi plurimus perhaemorrhoidas sanguis excernitur . Haec ille.'Quum vero in purgationibus quae per uterum fiunt naturalibus nihil gale accidat deo
nemo abiis vult liberari.Caeterum accidit inintdum ut sanguis ex utero erumpat,non quidem naturae ratione,quae per hunc uniuersum expurgaret corpus,sed propter er sionem venarum .Et tum plane is sanguis per commodam curationem, & iis medicamentis quae erosionem sanant, supprimendus erit. In fine huius capitis Galenus quae iam dicta sunt summatim perstringit,inquiens:Communis igitur in omnibus qui Vere ineunte sanguinem mittunt haec est ratio, ut si unam aliquam praecipuῆ infirmam partem habeant in quam quae colligitur plenitudo decumba reuutari8 vacuetur,a
que interdum ex distantissimis. At si nulla pars prae caeteris plus affligatur, ut ex quacunque parte magis placebit vacuemus, excepta tamen haemorrhoidum te mensium retentione n qua vacuandum perpetuo erit ea ratione quae pauid iupra est definita Mexposita,licebit.Quod ad vocem ορο αν attinet,sci edum hanc Graecis nihil aliud signi ficare nisi ἐρύσιν hoc est dationem, cotributionem,suppeditationemve. Vsus est itaque ea hoc in loco Galenus μεταφορικῶς, pro redundantia quae ad morbi generationem usuppeditatur.Vt enim alicui ad vitae sustentationem necessaria suppeditantur,ita quoque corpusplenum ad morbi generationem redundantem materiam,qua σρηγίαν no- AIssi seodex nat Galenus,suppeditat .Praeterea in Aldino codice Grie.dictio una, nepe in imo Adesideratur . Legendum igitur hoc modo erit, εσ OS ἁθροιζομενο-λῆθοσκατασκmM: in quam coaceruata decumbit plenitudo.
praestat cir nunc omnia percurrere, omnibus quae ante dicta sunt in unam hunc sermonem coaceruatis, er υna definitis quae minussunt
di tacta. gitur insumma hoc sciendum primu quod in sanguinis
misione dierum numero non sit attendendum, quemadmodum nonnulli scripserunt, quidam utique admodum ridiculepsi tertii diei accessonem, quando videlicet, ut iuunt, iam dignotionem aliquam habemus qualis sit forma , moribus,tota ues natura morbus. Ali1 ver' extremum terminum mittendisanguinis quartum definiunt die intra quem utique visa quis mittatur in accessonum interuallis,quando libuerit decernunt a* vero auferrefestinant,quisus sanguinis detractionem ex usu esse definiunt aeo etiamnum transfluente, cir nondum in aliqua resuperuacua recipientesmiter retento,unum solummodo co 'siderantes,num ciba in ventriculo concoquendi cirruptio aliqua facta sit, aut tarda contacti aut etiam cibi ab eo amplectantur. digitur maturandum sit in .
qui T vacuatio ex usu est,nisi ubi prius cibos, in prirens vem emicoctos hu-
623쪽
inores concoqai Uoneat, recti sime Dum iisque credendum e f. Verum pιοχ sepe postquam au quis dies iam quisque aut ex Urotaui ad cur amnem acrem simu experiet utiquesanguinem mutere etiamsi huius remedi prima occasio sit praetermissa. Quocunque enim die mittendisanguiniscopos in aegrotante ingen
ris, in eopraefidium hoc adhibito, etiamsi urgesmus ab initio morbi dies fuerit.
Quinam verofuerant hiscopi s Magnus morbus, riarium robur, excepta nate pueri ambaente nos aere admodum calido. Quoniam vero temporisprogres'inplurimis morbis uirtus exolaitar, ideo mittendi sanguinis occaso dierum numero amittitur.'ron quod idipsumprimario sticia sed interueniente aliquo, pri-usisaam sicilicet virtus dissoluatur. Proinde ubi altero aprincipio die aliquando virtus exoluta videturba misitonesanguinis abstinebimas.
Percurrit hoc capite Galenus,& summatim perstringit quaedam in superioribus p - testate dicta, iisque exquisitiorem distinctionem adhibet Docet autem in sanguinis
missione non esse primario attendendum ni N si feceruntiquod non raro dierum numero occasio ipse quae praeceps est, Hippocratis
tiam testimonio mittatur.Porro qui in sanguinis missione dierum numerum obse uauerunt, inter se non conueniebant, quod scilicet nonnulli fuerint qui ridiculὰ admodum non nisi plost diei tertii accessionem sanguinem esse mittendum statuerint, iique Diatri tarii di isti sunt, quod ante tertium diem neque cibum neque medicamentum ullum exhibuerint .Ante diem enim tertium nullam medicum habere posse didi: notionem qualis sit morbi forma,aut qui eiusdem mores,& quae sit uniuersi eius natura censebant,quemadmodum multis in locis,praesertim autem lib.8.Ther. metho.ca. y Galenus monstrat. per accessionem autem hic deterius tempus totius circuitus, hoc est principium, augmentum,& vigorem intellige.Excluditur itaque remissio A inte missio,vi quae totius circuitus tepora sint meliora.Forma aute quam in j vocat Ga-, lenus,nihil est nisi species ut differentia morbi,ut testatur lib.I Epid. const 3.co. Gale.Nihil itaque refert siue differetia siue specie,siue forma ροπον Gr binominat,dicas. Mos vero morbi non est nisi eius bonitas put malitia. Hinc morbus qui minime malus est,Graec8 ἐνκρης dicitur,ut est apud Galenum lib.3. prognost. m.et Morbi autem mos ex eius maximisymptomatis cernitur.Αlij vero extremum terminum mittendi sanguinis definierunt diem quartum, ita ut a quarto die nulli esse incidendam venam putauerint.Intra quartum autem diem concedebant mittendum esse sanguinem, id in accessionum interuallis seu remissionibus quandocunque libuisset.Interuallum autem remisit hue,Graecis διαλ-1μα dicitur,est, Galeno lib.a.de Iudiciis teste,quando accessio in quietem febre vacantem desinit . Et notandum quidem hoc loco Aldinum codicem, esse mutilum & deprauatum,legendumque in hunc modum, antiquό cons mante interpIete erit: ενιοι, γν ἀνῖἱοντα-ρρον ras φλεβοτομίας λω τηνορρυιλειν κ λς βοτομεινέν τοις - παροἱυσμῶν διοχλώμματι. 8α. Alii fuerunt qui festinauerunt sanguinem detrahere iis quibus ex usu esse censuerunt, eo adhuc transfluetite,& nondum in parte aliqua firmiter retento,unum tamen considerantes, num scilicet cibi in ventriculo corruptio aliqua facta sit, aut tarda concoctio, autetia . cibi ab eo amplectantur.Quando enim ventriculus non probe amplectitur, aut non tantisper donec concoctio perficiatur,ventriculi actionem laedi necesse est.Quandocunque igitur unum ex iam dictis accidebat, praedicti medici etiam adhuc transfluen- te sanguine enam non incidebant: Atque hae quidem veterum quorundam medicorum qui dierum numerum in mittendo sanguine 'bseruandum esse statuebant fieq
624쪽
runt sentetiae. De quibus quid sentiat Galenus nEc explicabimus.Quὀriinquit,sestina dum sit in iis quibus vacuatio competit,nisi ubi cibi crudi,aut semicocti in primis v
nis,hoc est iis quae iuxta iecur Si mesenterisi sunt ita enim metipse Galenus libra The. metho.cap. 3 . interpretatur humores sunt, rectissime dicunt, eisque credendum est. Nam cruditate existente in ventriculo, & in primis venis existentibus humoribus f micoctis,incideda vena non erit.Incisa enim vena crudos aut semicoctos humores in totum,ut copiosius lib. .de Then.sanit cap.s Galenus docet,corpus attrahit.Ηisvero malis non pr sentibus,festinandum ut primo quoque tempore is quibus ex usu est sanguinis detrassio, vena secetur. iuxta consilium quidem Hippocratis, qui ita scriptum reliquit: um morbi incipiutit,si quid mouetida videtur,moue. eterum in eo vete- ves errauerunt,quod extremum terminum mittendi sanguinis statuerunt quartum die te quod non nisi etiamnum transfluente sanguine,& nondum in aliqua parte fixo venam esse secandam prςceperunt Saepe enim accidit ut minicus ad aegrotum ante quintum vel sextum diem non accersatur, ita ut ex illorum praescripto sanguinem mittere
haud possit. Expedit tamen nihilo secius sanguinem mittere etiamsi huius praesidii prima occasio euellendi scilicet, sit praetermissa. Deriuationis enim humoris qui ad
laborantem partem confluxit occasio nondum praeteriit. Derivandum autem ex vena quet communitatem cism laborante parte, ut supra dictum est, habet. Generale ita- ique praeceptum subiungit Galenus,hoc scilicet. o que die mittedi sanguinis sco- spos in aegrotante inueneris, in eo venam incidito, etiamsi vigesimus ab initio morbi dies fuerit Sunt autem praecipui sanguinis mittendi, ut dictu est cap. s. scopi duo, gnitudo nimirum morbi, &virium robur. Magno igitur existente morbo, M aegro robusto sanguinem mittes.Excipiuntur tamen pueri,ut cap.II.fusius diximus. Aere quoque nos ambiente admodum csido existente,ut ostensum est cap. I .sanguis haud mitten- dus. Porro ne medicus temere quouis tempore venam incidat, ideo Galenus subiicit, fieri interdum ut occasio mittendi sanguinis dierum numero amittatur, non quod
hoc ipsum primario dierum numerus efficiat, sed quod progressu temporis in plurimis morbis virtus exoluatur. Interueniente igitur exolutione virtutis, fit ut occasionem mittendi sanguinis amittamus,non autem proprer dierum numerum.Nam si statim altero a principio morbi die virtus exoluta videtur, a missione sanguinis abstinebimus, tantum abest ut dierum numero certo, quarto nimirum diei,hoc sit acceptum reserendum. Quapropter potentia etiam in scopis venae secanda:praecipuis, de occasione dictum est. Amisso enim robore virtutis,amittitur una mittendisanguinis occasio. Et hoc loco Graeca in Aldino codice deprauata sunt. Legendum enim ita erit: ου πρῶτον τύτο ἐργαζομενου:-αδὶιαμου M.Id est,non primo hoc efficiente,scilicet nu- eodex metatur.
mero dierum,sed per medium,nempe pilusquam virtus di luatur.
C A P V T XXI. Vod vero in ipse rursum die in quo sanguinem minimus,obstruare 1-lloporaeat febris inclinatione notum esse arbitror. Qiranquam qui
busdam non est cognitum, qui mane tantum venam secandam esse
praeci iunt, aut quod si Wimu est usq; ad quintam auisextam ho
ra . Verum si quis memoria tenet quae antea toto hoc libro dicta sunt, nihil in iis errabit, quavis utique diei noctuyue hora, modo resspiciat in febrientibus particularium accessonum declinationem, an inran mittens. In quibus vero vel propter lippitudinem, vel aliud eiusmodi citra febrem hoc auxilio opus est,non declinatio nem omnino non existentisse is fiam itudinem doloris,au Hemones, aut to
tius affectus in quo sanguinis missione opus ut picere conuenit.
625쪽
bd in mittendo sanguine sit obseruanda seu expediada accessionis declinatio, tibi z. ab initio huius capitis Galenus monstrat am ut in ipsa accessione dare cibum,Hip
LAphs 71 α 4 pocrate teste,non oportet ne naturam a morbi concoctione avocemusata quoque re
liqua praesidia, sanguinis nempe missio,. purgatio, es id genus alia hoc tempore non sunt adhibenda . Per accessionem vero, deterius totius circuitus tempus intelligendum erit.Quare neque in principio neque in augmento, neque etiam in vigore accessionis sanguinem mittere oportet Haec enim deteriora sunt tempora:sed in de- Thetido rescis clinatis nepotius se laris.Hinc perspicuum fit omnibus,Theodoricum Gaudanu hune Eanimatum. Iocum pessime ita conuertisse,cauenda est febris declinatio. Non enim vult Galenus ut declinationem caueamus,sed hanc potius obseruandam atque expectandam planὸ esse cid enim significat vox επωρέμα praecepit, imo hoc vere doctis notum esse ait. Sunt tamen quidam qui hoc ignorant, ut qui perpetuo mane secandam esse venam , aut quod longissimum est, usque ad quintam aut sextam horam, hoc est, ante Horae laeti in . meridiem loquitur enim Galenus hoc in loco de horis inaequalibus, quibus Iudaei olim etiam usi sunt diem si noctem partibus horisve inaequalibus distinguetes. Quoties enim sine determinatione,ut alibi etiam monstrauimus,Galenus horarum meminit, semper inaequales intelligendae veniunt,quarum certε primaoriente Sole incipi bar sexta verθ semper meridies, ut duodecima occasus Solis fuit. Putauerunt itaque pr dicti medici matutino tantum tempore secandam esse venam,vel certeante quintam it sextam horas,hoc est,plane ante meridiem. Neq; id sane sine maximo errore, , . quod scilicet non raro in id temporis febris accessio incidat, inqua sanguis detrius: f-dus nunquam erit,sive vespertinum, siue matutinum tempus suerit. Quapropter qui memorIa tenet quae supra,capite nimirum duodecimo dicta sunt sutique quavis bel eg fpctisque hora sanguinem mittens nihil errabit,modo in iis qui febricitant particu-g c, Ilanum accessionum declinationem respiciat . Hoc est, medicus non errat mittens' sanguinem in febribus quacunque diei aut noctis hora id faciat, modo illa sit extra accessionem, S in tempore declinationis febris. Caeterum in aliis affectibus qui vacant febre, Galenus solam magnitudinem in mittendo sanguine esse consideranda bortatur. Quapropter in lippitudine,&id genus aliis malis in quibus venae sectione opus est,non declinatio febris, quandoquidem aegrotantes febre vacent', nullaque adsit,sed doloris, aut phlegmones,aut totius affectus magnitudo inspicienda erit, ut supra capite nono fusius diximus.
Quam vera 'ibit elusimodi urgeat,aut prohibeat, praestat mane venam seca
re non confestimasomno excitis Jerumhὰram circitem unam iam antea Nigilan
tibus.Dictum est autem quod uti balneo quibusdam expedit. Q V vers
yraeeunte pιoque deambulatione uti nonnustis utiles . Caeterum quibus Vere ineunte venam incidere conamur propterfebris metu aut alteri W cuia se
piam affectus,quibusdam etiam postquam solitorum operum quippiam obissent, siue in ludo literari siue in ossicinissae infra,siue in aedibus misissemesa νι-
nem nolit.Iteratae tamen detractioni in quibus utique pliciter vacuare stud mus,tempus eodem die esto. in qnibus reuellere conamur , vel duobus d ceps diebus a melius fuerit.In omnibus vero hu laborantis vires te attendere oporte manu illius arterias contingentem. Sunt enim quidam quorum vires tam facile laborant,ut confertam vacuationem ferre non queat.In quibus refecto pΠ-mo die aegrotant secundo detractionem iterare conuenit.
626쪽
Quando nihil eorum quae paulo ant Edicta sunt urget, aut prohibet, tunc Galenus Matutinum inae
conuenientissimum secandae venae tempus,matutinum ait,non quidem caestim pus quando ad nobis a somno excitis,sed antea horam circiter unam vigilantibus, & corpus ab excrementis tum per urinam,tum per aluum expurgantibus. Quae sequuntur in conte- diues. xis in GKeis codicibus desiderantur,ex veteri autem conuersione sunt restituta.Dicit Quitas neo
vero expedire quibusdam ut balneo utantuniis nimirum quibus venae procul a vise ribus distantes secantur,st qui crassiorem in vehis obtinet sanguinem. Is enim balnei calore liquatus ac dissolutus,propitius fluit Quo sanε nomine, nempe ut incalescat corpus,deambulatione quoque uti nonnullis utile est. Caeterum subdit Galenus se no- Nonnulli, ante nullis quibus ineunte Verno tempore, propter metum sebris in aestate futurae, aut alterius cuiuspiam affectus venam incidere conatus est, sanguinem mississe,postqua λωλ' stlita munera in ludo literario,vel officinis,vel foro, vel domi obiissent. Vt hinc etia. clarum sit interdum etiam longius quim horam unam a somno excitis sanguinem detrahi posse. In fine huius capitis de iterata sanguinis detractione praecepta assert, Desterata can- nempe in quibus simpliciter vacuare &citra revulsionem studemus is eodem die iam μ*R guis iterato mittendus erit.In quibus autem reuellere conamur,melius est ut detractio duobus deinceps diebus fiat, quemadmodum supra quoq; cap.rt .docuit, uulsionem inquiens eθ fieri efficaciorem, quo maiorem in numerum particulares detractiones auctaefuerint.Natura si quidem toties irritata ea quae ad partes laborantes confluunt, maiori cum impetu in contrarium locum depellere assuescit. Hinc etia est quod lib. 6.deTuen .sanit.cap.8.ita scriptum reliquerit:Idcirco detractionem sanguinis etiam si . secundo die iteramus. Aliquando vero Ain tertio bi videlicet D reuellere, & ex aliis se . ain alia transferre visum est conducere.Tamen medicum esse prudentem in i 1s vacua tionibus,ac diligenter laborantis vires attendere oportes, manu sua sanguine adhuc ἔ eiuuente arterias contingentem.Sunt enim nonnulli viribus tam imbecillis , ut con- - π ferram vacuationem ferre non queant,tantum abest ut iterata sanguinis detractionςm tolerare possint. Illis igitur primo dieconuenientibus cibis refectis, adeoque viribus firmatis,fecundo sanguinis detractionem iterare decet. Atque haec dixisse de venae sectione latis sit.
, Vod aute veteres auertas appellamvencs, a nobis demonia
listratam ante nos aliis cofessum fuit.Ob hoc intur ipsum,m l praeterea doctrinae assinitatem melim esse mihi usum es haud scri-
ubere alium de arteriarumsectione libri edorationi de venae se ne adnectere,oe hoc imum in eaparte in qua comeramus quas vena3 in quibus laborantibus partibus incidere oporteat.' enim strue venis in aliis partibus scanias esse monstrauimussic utique e r quae in temporibus sunt arterias quae post aures. edici incidere consueuerunt.Eas quidem quae in temporibus sunt, in
ti ne laborant potissimum, oe iis qui diuturni, capitis calidi: tritus, δε-
liribus infestantardamverὸopropter alia mala in capite consistetia diuturna, nonnulli arteriarumps auressessione usiseunt, non tamen in aba aliqua parte laborate hoc siunt remedi tame multisunt quibus eo magis svenae sectione opus est.Ubi enim calidus sanguis Osirimosius in arteriis coaceruatus infestat, hic comunibus laboratipartisecta arteriis opus est. Uem quil arteriae dissiculter
627쪽
mpescantar i ta medica era incidere non audent. Quum etiam irri sic tes venam vulnerarint artemiam, de e conse Zim sanguinis emptionem flant, uti res optime cadat ad cicatritem perdusta diuisione, tamen aneari ma μα
veteret, testa, De arteriarum sedi ione, propter doctrinae affinitatem,in hoc capite agit Galenus, appellauerut x docetque initio veteres arterias appellasse venas, id quod in lib.K. de Placitis Hippo- η cratis & Platonis, tineo cui titulus est u9d animi mores sequantur temperaturam corporis,& multis aliis locis copiosius monstrauit.Suffciat autem eius rei unum sal - tem exemplum ex Hippocrate protulisse .la enim lib.6.Epide part .s. Apho.2. disertὸ venam pro arteria accipit,dum ita scribit: ινθερ- φβεβιρραιό idi, Mi r με κω σῖδες.Hoc est, arteria sanguinis copia ubi calidissima fit, seliginosum quid oritur &c Vide nostros in hanc sententiam conscriptos commentarios. Doctrinae aut e 1 ratio plane requirebat,ut hoc in libro,in quo id potissimum docetur in qua parte la- . borante sit secanda vena,ageret etiam de arteriarum incisione, ne sibi subinde nouus uae arterini, aliquis liber exarandus foret. Docet etia hoc in capite Galenus quae arteriar, &in qui-ςi4ςοω. bus corporis malis sunt inciden M. Eas si quidem quae in temporibus sunt, & post aures Medici secare consueuerunt. Et eas quidem quq in temporibus sunt,quando defluxio aliqua calida Si spirituosa sertur in oculos. Eam enim tum uniuersiam hae secta arteria exhauriunt .Quae vero post aures sunt tum secant,quum vertigo alique, aut di A. Vis es turnus capitis dolor a calido & spirituoso sanguine natus infestat. od autem verticines gine vexatis veteres arterias post aures secuerint, testantur ea quae lib.3.de laboran.lo
D cap.8.in eum scribit modum:Quamobrem,inquit, nonnulli vertigine laboratium abis arteriarum sectione praesidium petierunt arterias pone aures ad tantam scilicet alti ' is tudinem secantes,ut medius inter duas partes locus cicatrice induceretur. Sed constat , , non omnes huius auxili, beneficio curari .Etenim aliae arteri et iis maiores ad cerebries sustentamentum per reti formemivocatam membrana ascendunt,per quas huiusmodi , , malum fieri rationi consentaneum est,elato per ipsas vaporoso calidqque spiritu atq; ,, implente cerebrum. Haec ille Carterum fuerunt qui etiam in aliis diuturnis capitis malis arteriarum post aures sectione usi sunt. Tamen in nulla alia parte laborante hoe remedio, tametsi eo magis quam ven sectione indiguerint laborantes,vti voluerunt. Nam ubicunque calidus A spirituosus sanguis in arteriis coactus molestat,hic sectione arteriarum quae cum laborante parte communitatem habent, opus est. Par vero est: sanguinem in arteriis esse calidiorem,seruentiorem, te magis spirituosum, quod sciliacet ex corde oriantur arteriar, quod natiui caloris,& vitalium spirituum fons es origo Ure Hediri . est,ut in libro de Formatione fortus,& lib.c.de Placitis Hippocr.& plato. Galenus su sius docet. Porro in fine capitis causam asteri quare Medici incidere arterias metu vin nempe quod dissicile compescatur Se constringatur ex iis eaeues sanguis id enim est quod ait,Aα lυσεπίκετον. Praeterea si secantes venam simul etiam vulnerent am. teriam,praeter id quod rerὰ sanguis sistitur,rard recte glutinantur arteriae, & si res ad θύρισμα cicatricem perducta arteriae diuisione optime cadat,tamen fit Ahur . Quod ad pertet arteriar malum est, ac fit ubi incumbens ipsi arteriar.cutis ad cicatricem quidem
peruenit,manet autem vulnus,arteria nec coeunt inec glutinata,nec carne obturata
quemadmodum in libro de Tu moribus praeter naturam Galenus scribit.
C AP V T XXIII. . Vin interiisse Posdam nouimus a sectione arteriae interiori in igibbero venae subiectae. Nonnussos atitem cons imbosi vinculum
4 injectum , medicis errantibus , ut sanguinis eruptio in gangrae Enam trafiet : alios postea in chirurgia aneu malis trucr toni
628쪽
res arteriam pie a medici refugiunt,paruas autem tanqPam haud plurimum
modum Hssiam um eo quod sine aneumma re cicatricem contraxerantia iuuetsi maior es arteria, oe ipsa quoque citra anearima cicatriice clauditur, tota
scilicet dissecta udque ipsam multoties quod exsanguinis eruptione imminet peri culum Astutit Manifeste enim apparet quum tota persee totam transeuersi r
ciditur,reuulsis retractisve utrinque ambabuspartibus, unam quid sursum, alteram deorsum concedere.. tis id etiam venis acciduoedarteriisse per ma-ps quam venis. i
AIiquot pericuIa quae ex sectis arteriis acciderunt huius capitis initio commemo- perista vae si rat Galenus.Quosdam enim se niuisse scribit qui propter sectionem arteriae quae internar in gibbero vens subiacet,mortui sunt. are accurata opus est chirurgis Semedicis opera ac diligentia dum internam gibberi venam secant, ne simul etiam huic vente subiectam arteriam vulnerent. Nonnnullos autem esse mortuos quibus propter vinculum seu funiculum, in eius iniectione errantibus medicis, sanguinis eruptio in gangr nam euasit, lenus ait. Est autem Gangr na ubi pars aliqua corporis propter Gangraena. inflammationis magnitudinem emoritur. Tamen non significat iam confirmatam mortificationem ed quae etiamnum fit,quemadmodum lib. γ.Aphor.comment.II. Et lib.2 de Laboran.locis. cap. 2.Galenus copiosius docet.Facile autem accidit ut ex vinculi parum recta,& vehementer stringente coarctanteque iniectione fiat inflammatio, quam ladem gangraena sequitur variant vero hoc loco Graeci codices Galeni, Greel eodserata alii enim,ut Aldinus, legunt σφαλουσαν mi ,eritque sensus quem in nostra conuessionem xv los uexpressimus.Alii sic scribat, ελκσαντων τε ἰα νέπων petiti αιμορραγίM: hoc est volentibus medicis sistere sanguinis fluxum .Et ita legisse costat antiquum interprete, qui hunc sensum ad verbum expressit. Quem quidem Galeni locum Avicenna quamia primi capite vigesimo ita retulit: Aliqui etiam ob vehementem dolorem ligaturae cuius strictura valida quaeritur ad prohibendu fluxum sanguinis arteriar, ita ut membrum ad perditionem deuenerit,mortem subierunt Haec ille.posterior lectio Galenimentem certius ob oculos ponere videtur. Quosdam etia se nouisse ait Galenus qui postea dum chirurgia curaretur meurisma, trucidati sint. Proinde quu in maioribus es bis, arteriis sectis semper praesens adsit periculum edici eas incidere noluerunζ Exiguas a-χ no; s
quoque secare neglexerunt,qu8d ex harum incisione exiguum,aut nullum commodu asperauerint.Quanquam in eo non parum errauerunt.Paruc enim arteriae se , saepe etiam non contemnendam utilitatem adserunt. Accedit quod cicatricem citra aneu- ctae nonnsquam risma contrahant, quod in maioribus non fit. Possunt tamen trillae ipsae citra aneu-risma cicatrice claudi,si totae transversim dissecentur. Nam ita fit ut utrinque ambae earudem partes retrahantur,una sursum,altera deorsum concedente. QEod in venis etiam,rarius tamen quam in arteriis accidit. Porro arteriarum praecisio 'pe etiam periculum quod ex sanguinis eruptione imminet,ὰ medio tollit. Vt itaque in magnis arteriet eur Nisarteriis sectis discrimen ineurismatis,ac eruptionis sanguinis caltare queat medicus, praestat eas totas transversim praecidere.
Ego vera qua ratione impulsem sum ut arterram secuerim iam ti& narrabo. nitin per quaedam somnia,quorum duo mihi euidenter uis sunt veni ad dextrae manus inter indicem pollicem sitam arteri permisi i voveret, donec
seu sent flereturba uis sic quide iuberesomniis. Effluxit aut e non tota libram
629쪽
Confessim vero διωπηM qui an ista maxime pane, qua iecur septa transuerse
committitur,fixus erat dolis,desiit. Hoc quidem mihi aetate adhuc iuncti accissit. Minister autem Dei Pergami diuturno lateris dolore Aberatus est per arte
ria in summa manu sectionem ex insomnη quoque monituri ad aggres M. Porro laberi cui ex malleoli vhlnere dissecta arteria fuerat ,sanguin is effluxus baud
cessarit,donec ego vocatus totampraeci Lac medicamento ex alie manna, o-Mrum albo lis leporinis excepto usus sum: vulnus ae citra a neurima curatum es osculo arteria carne obducto.Homo autem isse,annis iam quatuor ex intergat . Iis paruis coxa dolore vexatu deinceps perfecte sann erat Haecitasma bipem suaserunt vi multoties in summi artubm,imio etiam in capite, arteriag in omU
bis doloribus a calida stiritusasubstantia natis inciderem, maxime in membrani3,3sarum dolor unctorine, sim Ire expiunditur,panctorio quide
sensu in una parte,tanquam in centra laborantis loci facto, tensonis vero sense
circumcirca centrum uniuersopercipiente musiculo.
sguli, taphise, Hoc in loco primum qua ratione impulsus sit ut arterias secaret Galenus ostendit. est calenus seca- Monitus enim fuit ut idipsum faceret per quaedam somnia,quorum duo illi euidenter Ux Τ- admodum visa sunt Primum illi quidem occasione dedit ut arteriam dextrae manus inter indicem M pollicem sitam incideret, sineresque effluere sanguinem donec sua sponte sisteretur.Effluxit vero non integra libra Ab istius arteriaeueistione confestim diuturnus dolor qui ea parte erat qua iecur septo transuerso committitur,sedatus est. Copulatur autem iecur ea parte non solum septo transuerso, sed etiam cordi per septum Quare locus ille vulneratus, celerem affert mortem, quemadmodum copiose admodum Galenus lib- .de usu pari cap. l .monstratHoc quidem primum somnia Galeno adhuc iuueni visum est.Alterum somnium eum monuit, ut ministro Dei Perpolamum sit, gami,quod Galeni patria erat,quum diuturno lateris cruciatu molestaretur arteriam ni patria. in summa manu secaret,it statim eo dolore est liberatus.Dein quo pacto arteria diu secta sanguis sisti queat, V qua ratione vulnus arteriae citra aneurisma curari postis,guis sistebduc docet.Sistitur autem sanguinis fluxus arteria tota praecisa. Hac enim ratione Galenus affluentem ex arteria sanguinem qui nullis aliis praesidiis constringi potuit, comp scuit Quare autem ista praecisione sanguis constringatur, paulo supra est expositum.
vulisti, ibi, g. Vulnus Vero arseriae citra aneurisma commodissime curatur ex medicame to quod ei tra anetitistic constat ex aloe,manna,seu polline thuris,la ovorum albo leporinis pilis excepto. De
quomodo i quo utique medicamento sic lib.s.The eth.cap. .scriptu reliquit. Optimum omnigri que noui medicamentorum, quo etiam ad cerebri membranarum sanguinis effluxum es tutissime utemur,est quod nunc subiiciam:Thuris pars una,aloes partis unius semissi,, miscetur.Mox quum utendi tempus insta tantum huius cum oui candido subigitur is quantum mellis reddat crassitudinem hoc dehinc leporis mollissimo pilo excipitur. D Deinde tum vasi ipsi,tum viceri toti liberaliter imponitur. Alligandum autem id Q-n rinsecus fascia est ex tenui linteo.Haec ille Hoc quidem medicamentu osculo arterihcarnem obducit,ideoque citra aneurisma curat. Homo vero ille cui in malleolo secta est arteria, dolore coxae,quo iam totis quatuor annis,ex paruis temporum interuallis,vexabatur liberatus omnino est,ut deinde persecte sanus fuerit His itaque soniis Deuentu reru Galeno persuasum suit,ut in extremis artubus, hoc est summis manibus it pedis Artus. . bus,adde etia in capise arterias,in omnibus doloribus a calida Si spirituosa substantia
630쪽
ortis, subinde incideret:idque maxime in membranis, quarum dolor punctorius est, pinorius paulatimque expanditur am punctorius sensus in una parte eluti in centro laborantis loci fit. Sensum vero tensionis uniuersus musculus circumcirca centrum per cipit. Porro quod punctorius vocatus dolor ad membranas potissimum pertineat, alibi quoi, nimirum lib.2.deLabo.lo.capa.testatur Galenus in hunc modsi scribens: Punctorius dolor circa membranas potissimum consistit. Pathematis quidem veluti si radix in eo quod pungitur videtur esse fixa. Verim dolor circa locum punctum adsimagnum spatium extenditur Hactenus Galenus.Quae quidem verba praesentem locu si pulchre explicant,ut non opus sit plura adiicere. Atque hic Commetarios nostros in Libellum de Curandi ratione claudemus. 'FINIS.
Claudii Galeni pergameni de hirudini-
BUS, REVULSIONE, CUCURBITULA, ET
Scarificatione Libellus Leonharto Fuchsio
Iruthes nonnulli venantes includunt, eu,; ad multa utuntur. Siquidem hae cicuriatae carnes facili apprehendunt,tas autem quae recens capta sun diem unu seruare oporte exiguosanguine in pastum exhibito. Sic enim quod in ipsis est virulentum exprimitur. Invsu vero,pars cui si rudines admouetatur,namprius perfricetur,ungaturs, aut unguib Calpaturierom pt- enim apprehendent. term oportet eri istic rein aquae lapidae vaSpurum i amplum: dei longia comprehendentes, Grsordes afferrente manibus admouere.Ubi autem inhaesierint,oleu tepidum pamticulae instundemus,ne resistereturta manibus aut pedibus admouebuntur, ipsam partem aquae cui inseunt harudines immergere oportet. Ubi vero parsi attigerint,
forfice caudas ipsarumpraecidendae. seu Te sanguine effluente, trabere non cessant doneci ausale aut cinerem ori Esarum insterserimus. Ubi autem δε-
ciderint,cucurbitula virulentum elicere opo π.Sin manu sponsisfouere. Fora
minibus autem si cruentae lan mae effluxerint, cuminum,aut arinam insterPto,dein lana exiguo oleo madida inuoluito . Si vero sanguis cum impetu erumpat, linteum aceto imbutum iniicito,auigassam usum, sonPampice liquida m dente acpostea ustam imponito. Sciendum autem hirudines non esi qua inpro- fundo est sanguinem elice resed eum qui carni adiacet exugere. Vtimur vero iis pro cucurbitulis.Detrahimus autem eaε ubi dimidiam sanguinis potem esse ex tra lam comtimis. Prohibemus vero nec permittimuS effluere donec quo alis fit excretum fueritneo quodparticula tum ab hirudinibus natura si di tum ab . ambiente res matur.