장음표시 사용
21쪽
Et in conquirenda doctrina Seneca saeculo tributum solvit i); tenebat enim multos insanabile scribendi cacoethes' non tam propter Studia strenua Ciceronis Varronis Nigidii Figuli aliorum, quam quod Stoici RO-mani saltem - doctrinam umbratteam plurimi saciebant. Sextius vir multum celebratus rebus naturalibus studuerat
Plin. . H. XXXII 3.13 diligentissimus medicinae ,
Fabianus Papirius scripserat: cauSarum naturalium libros'', de animalibus' et de plantis vid. eus fel). Pari varietate Seneca tractavit Omnem sere studiorum materiam V Quintil. X l.428) citantur: de motu terrarum , de lapidum natura . de pi Seium natura, ' de situ Indiae. V de situ et sacris Aegyptiorum V, de forma
mundi Ha a se vol. III p. 419-421). Libellum de motu terrarum ipse allirmat se edidisse iuvenem Ν. Q. VI 4.2), quae de situ Indiae et de Aegypto composuit haud inepte tribuuntur tempori, quod insequitur iter in Aegyptum,
Lipsit η sagacitate erutum ex loco consolationis ad Helviam matrem 19.4) ubi Seneca narrat Se Spectatorem fuiSSe naufragii quo maritus materterae qui fuit Vetra-sius Polio, ut ipsius demonstravit - perierit. Ergo revertit a. 32 p. Chr. n. quo anno Polio mortuus est a).1 Speciem potius quam rem quaeri etsi contraria allirmat ad . . . ii 20. - - Seneca demonstrat scribendo Naturales QuaeStiones, qua parum accurate intra paucorum mensitu spatium consecit, et in quibus gravissimum ei est da Raisonnemunt
Post reditum demum quaesturam Seneca petere decrevit, quam dignitatem materterae ambitu iuvante adeptus est in Cursus igitur honorum ut Ciceroni, ita Senecae interruptus est, nam anno iam circiter 2 p. Chr. n. munere quodam, ex minoribus procul dubio
magistratibus, eum fungi scribit pater ). Causa ignota est. Die penbroch p. 34-35 conicit eum valetudine
mala permotum esse ut consilium otiores petendi et CRUSa agendi secausas agere velle desii ' p. 49.23 abiceret. quidem non video cur credamu pauci pOStanni Senecam convaluisse, qui Caligulae irae propter
hoc unum ereptus est, quod phthisici rovi morituri speciem habebat ). Mihi Seiani potius crudelis dominatio, Subacti iam cervicibus omnium et ad iugum adactis ' cons ad Marc. 1.3 in causa fuisse videtur. Attamen haec parum argumentis stabilire possumus; in dubio igitur relinquamus cum ipsi o p. XV utrum posterioribus Τiberii annis au prioribus Caligulae β Seneca quaestor
1 ad Ilelv lii. 9. 2 Die penbroch p. 36-37. Quo anno planei moro, an argumentum quo tepenbroc utitur, ut demonstret suisse ante a 37 - gratiam viduae Polionis non nisi apud Tiberium valuisse, parum irmum mihi videtur nam senem liomine perosum, qui Capreis in morosa solitudine viveret, aditus facilioris suisse quam Caligulum equidem non crediderim.
22쪽
sactus sit. Si coniectura mea de metu Seiani placet, simile quid ei accidisse videmus atque Ciceroni, quem bellorum civilium furore foro prohibitum audivimus. Quanta videtur fuisse temporum dissimilitudo nobis ex longinquo res maximas tantum discernentibus Atquanta revera utriusque privatae vitae similitudo fuit lAd hoc usque tempus Senecae vita sabulae dilucide
satis actae potest conserri, iam vero denSum aulaeum tollitur, evenit, quod in vita cotidiana sere non attendimus, in sabula scenica probamus, in historia conquerimur anni aliquot praeterierunt cum actores denuo in pulpita prodeunt. Secundus autem actus, nobiS vero ultimus, Annaeani dramatis erit exilium Pauca quae nobis nota sunt de intervallo, quod inter quaesturam et exilium intercedit, hoc loco Subiungam.
Ante a 3 i uxorem ducit, ex qua duos tollit filios ).
Post patris mortem huius vitam conscribit et scripta edere in animo flabet t. Gratis publice recitat et iuventuti valde placet ). In Senatu rationes habet, e luibus una Gaio Caesari tantam Movet invidiam, ut ultimum de eo sumeres Die penbroch p. 43.
velit supplicium, quod avertit amicae dexteritas i).
Ad lias in senatu orationes, et ad recitatione quoque equidem arbitror, censuram pertinere Caligulae:
Senecam commiSSione mera componere et harenam
esse sine calce ' Suet Cal. 53 Lipsius η recte statuit).
Porro consolationem scribit ad Marciam,
A. Cremuti Cordi illam, sive initio Claudiani temporis' δ sive, quod probabilius est, ultimo Caligulae anno ), qua primum ingreditur iter philosophiae moralis practicae ' ), et libros duos de ira 3, quibus libris nihil discimus de causa exilii, nam liber-
tutem dicendi scriptori nocuisse Sub eo praesertim principe, qui legem maiestatis aboleverit t), non lacile crediderim ). Restat ut narrem, quae Obi tradita Sunt de causa Oxilii Senecae.1 Di 59, 19. 7-η, tepent, rock p. 45-46. 23 d. nivei p. 1652 p. VI.3 Lipsius p. 105 qui tamen et post exilium scriptam esSeposse dicit), elim an Claudius u seine ei Gotha 858 p. 153sqq. Marten autem p. 32 et, quamvis dubitanter, Hethel p. 10), postquam Seneca Paulinam duxit. 4 Diopen broe p. 52-53, erche p. 284.b Martha les moralistes p. 4 ad Marc. 4.2 p. 5 etc. 6 Lipsius p. 1, Martens p. 27, Die penbroe p. 55, Ger chep. 285. Lelim an contra p. 315 sqq. , cui assentiuntur Schiller Nero p. 70 et sti hel p. 8 sq, ab educatore Neronis Scriptos putat. 7 Di 60, 3. Lehmann p. 136.8 Vid. Leti mann p. 154 Sq. et Marten P. 6-7.
23쪽
Iam ab initio principatus Claudius Summa imperii munera libertis mandans Odium sibi pepererat apud multos, apud eos imprimis qui aulae praecedenti proximi fueralit. Horum Studia in lilia Germanici, qui populo in deliciis semper fuerat, Agrippinam et Iuliam
Liuillam converSa Sunt, quae ipSae quoque praeSertimo Messalinae odium res nova moliri non abnuebant. Agrippina qua erat prudentia subdolis artibus et indignationem celans favorem populi ibi conciliare conata est. Liuilla contra illecebris corporis et nimia a miliaritate aluid principem Messalinae gratiam subvertere studuit et ipsam illam astu et arrogantia exacerbavit. Itaque ei immissi sunt delatores, qui cum alia tum adulteria obiectarent. Designatus est autem tamquam Liuillae adulter L. Annaeus Seneca i). Nec temere, ut opinor, Dum ipse culpam Suam aene OnseSSus est in consolatione
ad Polybium l3.3): viderit Claudius qualem volet
esse et aestimet causam meam vel iustitia eius bonam perspiciat vel clementia faciat bonam utrum quo in aequo mihi eius beneficium erit. Sive innocentem me scieriteSSe, Sive Voluerit μ)V, et ubi contra erimina Suillii es.
1 Di 60. . Die penbroch p. 56-58 cliol. ut Iuveri. 5.109: Hic sub Clatidio, quasi conscius adusserioriarii Iuliae Germanici liliae, in t Orsicam relegatuS. VForsitan delator luidani divitiis et gratia Senecae inviderit Hethel . . , 7, qui citat ad . . . 4: ad Polyh. 9.5). CLip.
Τac. . XIII 42 sq. se defendit de vita beata c. 4-16,
imprimi c. 12.2: at contra Sapientium remiSSae Voluptates et modestae ac paene languidae Sunt compreSSaeque et vix notabiles, ut quae neque arceSSitae veniant nec, quam Vi per Se acceSSerint, in honore Sint neque ullo gaudio percipientium exceptae, miscent enim illas et interponunt vitae ut ludum iocumque inter seria' i). Senecae utpote Senatori in Senatu au Sa acta est et nimirum capitis damnatur at Claudius grande ingenium exStinguere gravatus ni allor Die penbrock vitam
ei petiit ad Polyb. 43 2 Hethel p. ). unc exilium
decernitur et quidem deportatio, nam bona adempta esse videntur ). Ne nimis parva frustula evaderent, Senecae caSu uno tenore recen Suimus Sque ad id tempus, quo quae secit
atque locutus est cum Ciceronis et Ovidii lactis dictisque
Praecedit lamen: De Verbi echens ei litari ei sicli unschuldig et p. 8 . dicit: Λus uanspruchi Unschi Ad sinit oli die Aetisserungen ad . m. XIII 4, 6 8 u deuton.' Ego puto talia nihil demonstrare et loco ex de vita beata citato maiorem idem
1 Gerche p. 304 Wer Will a ausdem neque arcesSitae,''Schliessen, das Seneca de Versulti te arV sic eunet undisag dies Annalime ais militerniten instan gelieni machen sur die Beurtheilian de Mannes verschlagi es nichi viet. 2 CL infra in cap. de re a miliari. De statu exulum id OKen Tristia I p. 99, umber in Darember et agito Diction-uaire de Antiquites et J. .v. exilium et quo citant.
24쪽
susius comparabimus Ante tamen quam ad Ciceronem et Ovidium revertimur, maxima indicanda est inter sata eorum discrepantia Seneca omnem potentiam, honorem, gloriam acquisivit post reditum Sin minus, non exilium satis mite, sed mortem pertulisset), Naso elicitate qua paene Supra humanum modum usus erat i), iniquitate Augusti in perpetuum privatus est, Cicero quod in consulatu assecutus erat auctoritatis fastigium, posthac numquam attingere potuit vitae denique postremo anno iterum rector esse civitatis sibi visus est. Toto caelo erravit, nam nihil umquam nisi milites et pecuniam potentiam dare Caesar vere contenderat i).- Exposuimus Ciceronem labori forensi se dedisse cum Sulla rempublicam restituisset. Orationem primam quae SupereSt, Orationem pro Quincti dico, primam quoque SSe quam Cicero Scripto mandaverit, eve quod
de prioribus et Cicero et alii silent, efficere licet. Ceteras causas, in Quinctianae initio II memoratas, non tanti habuit, ut publici iuris eas saceret. Quod Quinctianam
his Bois ster L ipposition p. 108 qil. Poeta ipse i lem sere licit:
uic in Scyllita c. spi0 pie cognosco natalis tantina OStri Statilina de nigro vellere saeta milii Cum vice mutata qui sim fuerimque, recordor, Et tulerit quo me casus et unde Subit.
immortalitato dignam existimavit, SuSpicionem OVere potest ex hac causa eum Superiorem discessisse et de Horten Sio illo tempore rege iudiciorum ' Verr Act. Ι33 sqq. hi in victoriam reportRSSe. Maioris autem momenti est defensio Roscii Amerini, paucis mensibus OS SuScepta, quae, ut Supra iam diximuS, CcuSatio potius appellanda Si ChrySogoni, potentissimi Sulla liberti. Audacia, temerita quae paene videbatur, novi patroni magnam haud dubie admirationem movit neque parvam gratiam collatam in eum esse imprimis a partibus popularium credibile eSt, quae tum serme comminutae erant. Primo aSpectu no quoque species decipit; sed accuratius contemplatili temeritas illa mirum quantum decrescit. ROSinum in periculo amici non deseruerunt, advocati ei adsunt homines nobilissimi, Metelli, Servilii Scipiones' 15 GT), Romam profugum domo recepit Caecilia, dictatoris cognata 27, 147)η sit in me orationis A 143 sqq. Cicero ChrySO-gonum rogat oratque ut rei Vitae soli parcat, bona Secum 1 Quae Cucheva I p. 52 scripsit se in Gellio suo de iudicii
exitu legisse cupendant, 'it aut 'en apporter a n texted 'Λulu-Golle XV 28J ce ut Cicero qui en orti vainquevi ), non capio; equident ibi tale quid non invenio et Drumann V. 234 scribit: De Spruch de Gericlites si nicht ehanni. 2 CL Drumann V 235 ann. 65 et 244 ann. 32, Momm senR. G. III p. 6: seine Ciceronis hall, voi'sichtig hall, reisto Opposition , Cucheva I p. 60. Ceterum Aly p. 21 s. p. 87)haec omnia vocat halitos Vermutting)'.
25쪽
habeat id est Roscius in accusatoris scelere acquiescit et liberto avidissimo Omnia, quae cupiverat permittit. Accedit ut novi iudices senatorii, tunc primum in quae-Stione de sicariis ius dicentes, putandi sint non sibi iam ab initio infamiam contrahere voluisse'; aber aucti nur Scheinbar agen brachiel fim linermeSStiches GeWinn, e erregie ussehen, die Heraussorderun desinerr-
scher in Chrysogonus ab edem einer orte umVoraus a Geprii ge de Meisterschast ' Drum ann 244). Et postea in causa mulieris cuiusdam Arretinae Cicero edicto Sullae adversatus est γ). Non igitur ob
metum - quod contendit Plutarchus peregre prosectu eSt, Sed propter adversam valetudinem, quam cauSam
Plutarchus siciam appellat, et praeterea Studiorum gratia ). Graeciam et Asiam totam peragrans in summam gloriam venit et cum maximis et oratoribus fuit et philosophis; quos omnes eum Secum habuiSse iure miratur Cuchevat p. 683: On De e ut 'empecherd'etre Dappe 'etonne ment en sant e lignes que Ciceron conSacre a Son SejOur e Grece et en Orient; on se demande uel lait don te prestige dii nomromain te retentissemen de phildoyers me me de mediocre importance commm meu que Cicero invalis Drum anno 2 3. 2 Drumann V 245 sq. Cucheva I p. 66 sq.
plaides, Our que e eune avocat, modeste che vallerromain an grande fortune, ut re uni autour de luitant de grave person Iaage et se promene en sienve une Sorte de Ortege, compOSe des attres esplus distingues. ' Haec et quae dicit avet apud
Bois Sier Cic. e. s. a. p. 50): I 'eloquence nepe ut plus spere de diriger es evenemenis maiselle agit fur ux 'une fauon indirecte, elle Ssayede laire naitre es grand mouvements 'Opinion qui es preparent ou es ache vent: elle ne provoque pas de votes et des acies, elle sollicite des emotions'. Si et esset mora est te seu but qu'elle se propOS a ce Oment, celle de Ciceron, par On bon-dance et Sa Ompe, par On ecla et O pathetique, stat falle our atteindre, ' menti nostrae Semper infixa esse oportebit, Si postea interdum propensi erimus ad Momm senio astipulandum contendenti H P . 182 Ciceronis ingenium non nisi ianua apertas etsi egisse' et vanitas viri nobis taedium movebit. De studiis
Cum virum anno facit mirabile dictu oly p. 22:,,Indessem tetrachtete i Cicero dies Philosoplites immer nur is
26쪽
tantium vivere voluisset quod numquam voluit
Attici exemplum sequi debuisset qui mira calliditate viam sibi ad libertatem munivit, quam ei gratulatur Cicero, cum ipso sentit servili se premi sorte ad Att.
IV 6.1). Eandem ob causam atque Ciceronem Senecam philosophiae maximam impendere Operam videmu atque eo ardentiuS, quo hi tune omneS, praecipue nobileS, huic doctrinae favebant. Smyrnae Cicero virum visit quem exul sibi exemplum ponere potuisset Publium illum Rutilium Rufum, cui inde ab anno 2 exulanti adeo vita solitaria et umbrutilis voluptati erat, ut cum Sulla ei veniam redeundi ultro obtulisset, in patriam remeare recusaret p). Maximum tamen lucrum quod ex itinere secit, disciplina fuit qua utebatur egregiorum Oratorum, nam ad
Mitt0l 4 ii in I Ree ais ori ibuns: su seine Liubiungs WissenScliast. inter riclitiger LiebiungSkunst, die teredsam Leit. 1 Vid Bois ster Cic. p. 130 sqq. De eo, quod Attico obiciebatur suam ipsius Solam utilitatem eum Spectare, bene disseruit Lucas Collin Cicero, p. tu: His vocalion a certaini Ino patriolisin: ut the oridi Wisdom hicli epi Keil Willi menos ali politica coloum and sche Ned the wretched in trigiae anilhlood seud os Rome stanus ut in no rasa volarabie contrast Withthe conduc os an os o sol-dis an patriois Is e declinedio lake a fide hiisseis, men os ali parties resortet lo him in their ad vel Sity this an a sui ei as Ood a citigemas the noistest clamolirer liberir' in the Forum, o the reaillest anil illi ille agger.
2 Vide quos citat Drumani V 25 ann. 4 et 5.
eloquentiae principatum Omnia sua Studia intenderat ). Eundem etiam scopum spectat ubi cum Roscio comoedo et Aesopo tragoedo per longum tempus familiarissime vivit ab his enim decorum et actionem discere studet ). Bieimio postquam peregre prosectu erat, Romam erecepit non modo eXercitatior. Sed prope mutatus, nam
et contentio nimia vocis resederat et quasi deseruerat orati lateribusque vires et corpori mediocris habitus accesserar Brutus 346).Mox in matrimonium triginta duraturum annos uxorem ducit erentiam, nobili loco natam, cuius Soror Fabia virgo Vestalis capta est et quae ipsa in re Satis lauta fuisse videtur ). Anno insequenti cursum honorum a quaestura incipit deinceps omnibus magistratibus suo anno fungitur)et Lilybaeiani ossi ii omnes partes enixe implet. Nobiles autem, ex quorum lamilii magis magisque numero deminutis magistratus semper ferme Sumebantur, ingenium integritatem talia in homine novo nihil curabant, cuius virtus et industria in odio potius et invidia erat
Cic. Verr. V 181). Cicero ipse quoque intellegebat nihil so ab optimatibus impetraturum sSin nisi ad-
27쪽
versuritim e praestaret Ormidolosum metuendumque, quem sibi conciliare magnopere nobilitatis interesset. Itaque popularibus Se applicat quibus tunc temporis in certamine contra nobile equite erant Socii, quorum commo lis iudicia senatoria quae provinciarum rectores quam vi Sonte Semper absolverent, valde nocebant. Sane par pari reserebant cuia ante rempublieam a Sulla conversam procon Sules et propraetores, qui
contra publicanorum iniuria provincialibus opem tulerant, de repetundis sere damnarentur; populus autem cito iraeterita mala obliviscitur ita ut Ciceronisacile crederet cum equester ordo iudiearet annos prope quinquaginta continuos, in nullo iudice ne tenuissimam quidem Su Spicionem acceptae pecuniae ob rem iudicandam constitutam ess V Verr Act. I M). Foederi miserorum ' cum beatis ' ad Att. I 14.1 cum Cicerone se adiunxit Ompeius a Fortuna maturius ad magna Oeatu S. Temporibus Sullanis privato sum litu exercitum sibi comparaverat, statim post mortem dictatotis cum optimatibus Lepido restiterat et iraemium meritorum Sertorianam provinciam a Peperat MOmm- se R. G. IlI p. 283, iam, lex enim merum equitem vetabat maiore petere magistratus - imperium belli
Mithridatici extorquebat ib. p. 98 Sqq.).Ε laedure isto, cui nobilitas impar erat ib. p. 104 ,
unusquiSque Ociorum Sua Spolia reportavit Pompeius imperium, equite iudicia, populares tribunatum restitutum. In optimatium cladem Cicero quoque Suam Operam
studiumque contulit Errina accusatione, sed nisi maior neceSSitas alsuisset, Verres ut antea Cn. Dolabella et C. Antonius a Caesare accusati liber dimissus fuisset i). Non minore tamen industria Orator negotium suscepit atque etiam vanitati suae vim attulit splendore perpetuae rationis dimisso, ut intra annum causam ad finem perducere posset Verr. I 20,29). At non solum quia ipse auctoritate creverit, Cicero in ultimis Verrinurum capitibus de adversariis triumphat ei iam consilium suum reipublicae gerundae bene promotum sentit Ratio enim haec similis sere erat imagini, quam Polybius i. VI depinxit, civitatis Romanae temporibus Scipionum Polybius Optimum putabat conSOrtium
trium elementorum magistratuum quale tunc erant viri in omni genere administrationis peritiSSimi , SenatuS, equitum Cicero hactenus ea mutavit, ut magistratus et Senatore coniungeret, Secundo loco poneret equeStrem
ordinem plebeio ordini, id est, populari actioni quae Polybii temporibus nondum exstabat ), tertium destinaret locum Hic primo Scopus cogitationum fuit, pOStea Vero, cum ei SpeXit rempublicam Sine Pompei praesidio stare non posse, in libi is de re publica a. 4 Scriptis, Aristotelicam quandam constitutionem sibi sinxit: placet
1 Cic. Verr. V 476: De omnibus nobis, si ii tantulit in derecta regione isellexerit, non illa tacita existimatio, quam antea contemnere solebalis, sed vellemens ac liberum populi Romani iudicium consequetur ' s. Omnis en p. 96-97.
28쪽
enim esse quiddam in re publica praestan et regale, esse aliud auctoritati principum impartitum et tributum,eSSe quaSilam res servatas iudici voluntatique multitudinis ). Verumenimvero a. 70 aequabilitas in republica sub dominatione optimatium minime erat et equites cum popularibus sine alieno subsidio - velut Pompei militari auctolitate longe erant inferiores. Laetitiae ergo Ciceroni fuit his restituta tribunorum potestate, illis alia iudicum descriptione potestatem auctam esse. Sic ad meliorem rerum statum iri somniabat et ex longinquo cernere sibi visus est tempus quo futurum esset, ut ecsaece Romuli prisci Quirites, ex Pompeio Scipio ex se Laelius eXSiSteret r), quo senatores strenui essent et integri neque iam exspectantes dum sibi dormientibus omnia populi Romani beneficia deferrentur ). Persuasum igitur ei sui damnationem Verris non gratam tantum populo sed etiam utilissimam lare.
Vana Spe tenebatur, amnes retro ad sontes non labuntur. Odu unicus, quo rei publicae novus Sanguis
infundi potuisset, antiquae civitatis indoli ita repugnabat, ut ne cuiquam quidem eius in mentem venerit.
Agricolis talicis si absentibus suffragia ferre licuisset, ab his sine dubio libertas fulta fuisset ).
Insequentibus annis Ciceronem crebro a ratione Suaac via discedentem videmus; numquam tamen Obliviscendum est id ipsum de re publica gerenda sibi conStare, eo tempore, quo Suam quisque solam utilitatem spectaret, aperte PiSo OnSul professus est: Sibi quemque consulere oportere ' tu is 12 - non minimam Sse laudem. Si quis reprehendere vellet, quod praetor Pompeianus fuit et popularis, consul senatu propugnator, utrobique fortiori parti addictus, ipse procul dubio reSpOndisset, quae postea Simili vituperationi Opposuit senumquam in praestantibus in republica gubernanda viris laudatam esse perpetuam in una sententia permanSionem temporibus assentiendum esse bonos tunc suiSSein republica princip0s' i et talia multa quae licet inania praetexta qui vocarit, meliora dare non potuit, qui constiteri nollet togam cessisse armis. Et Saepius in iis, quae primo aspectu levitatis speciem praebent
ut lex Manilia Pompei gratia defensa, impugnatio
legis Serviliae, qua Optimates lavit - cum eiu Sententias de re publica consideramus, reperimu eum operam dedisSe ut inter partes exstaret quoddam aequilibrium neque esse cum Dionis severo assenti-
2 Dio 3s, 4. 35 a. 66J. duomodo autem Tyrrei l p. 5 sqq. demonstrare posse AEthi videatur, Ciceronem 'emper optimatium
29쪽
amur iudicio sui commodi gratia eum parte mutaSSe. In orationibus pro Fonteio, pro Sulla, in aliis i), quae vitio ei vertuntur causam amici vel clientis, non reipublicae, dixit, quod ipse in Cluentiana 3 139 prolitetur: Errat vehementer, Si quis in Orationibus nOStris, quas in iudiciis habuimus auctoritates nostra con Signatas Se habere arbitratur. Omnes enim illae rationescala Sarum ac temporum sunt, non hominum ipsorum aut patronorum. Nam, Si causae ipsae pro se loquipOSSent nemo adhiberet oratorem. Nunc adhibemur, ut ea dicamus, non quae nostra auctoritate constituantur, Sed quae e re ipSa causaque ducantur. VHaec sulticiant de reipublicae capessendae conSiliis. Quod sequitur tempus praeturae et con Sulatu fuse tractare Supersedeo; quibus prospere ei cessit, haec praesertim fuerunt eloquentia, quae favorem popularem et amicos ei conciliavit sesamiliaritas' Pompei quam sibi praetor amplissimis laudibus emit - - Statu periculosus rei publicae quo omnes SSidui contra re DOVIS, quas parabat Catilina, Caesare et Crasso tecte su-
parte fovisse, non intellego, nam initii itidem nonnulla itane contraria significare videntur, e g. quae sunt in sine Verrinarum
et in Sextiana c. 45 sqq. quae diei de proscriptorum litteris pro ROScio mei in c. 3 et in oratione quam consul liabuit iduintil. XI .85 Drum anno 38ὶ.4 Vid imprimis Cucheva I p. 159 sqq. 2 Quod ipse negans confitetur, ii aculi Ohserva Lucii evali p. 189.
Stentatus i), brevi foedere se coniunxerunt ). Hanc ordinum Concordiam, quam temporum necessitas in eXiguum templa male arsit, Cicero in Omtie aevum confirmatam putabat et eo instrumento uti parabat ad reducendam quietem ei vitati, quam etiamtunc Catilinaria iuventute periclitari arbitrabatur ). Verumtamen magis timendOS sibi hostes consciverat illi se consocians mederi bonorum , id est, optimatibus equites enim paulo OS repreSSam coniurationem, cum Optimates imprimi Cato, seturpibus et impudentibus' eorum postulationibus adverSarentur ), a Concordia abscisSi sunt PompeiuS, CuiuS magnopere intererat non constabiliti rempublicam, Ciceroni ipsum hoc studenti irasci coepit et eo ipso die, quo Cicero magistratu se abdicavit, per Metellum tribunum ei adversatus est. Quod ad Caesarem, SuSpicari licet nam omnia eius acta usque ad consulatum valde obscura sunt eum minime alienum suisSe
ab illis crebris in criminationibus, quibus Cicero propter
30쪽
Anni qui restant usque ad exilium Ciceronis, ex iis SVnt quorum confusionem perscrutanti idem accidit quod paene omnibus tunc temporis viventibus praearboribus silvam non videt. dem ego quoque X Per- tu Sum, num cum Omne excussissem ieeronis epiStulas, quae nobi pro unico sere fonte Sunt, noctem plurimam oculis Olfusam sensi. Quod mirum non eSt, pSe enim Seriptor et in suis et in alienis rebus caecutiebat Postmodo autem velut lumen subito menti meae essulsit illud Pompeianum de Caesare consule
imbecillus pliis valuit quam tota respublica ad Att. VII s. 3 et perspexi Caesarem sitisse, qui Ciceroni ,pinnaSinciderit' ad Att. IV 2.5 i), sed elim non prili chirurgiae manum admovisse i iam cum diaetam aeger renui SSet ). Postqi iam enim per Clodium Ciceroni timorem incutere frustra conatu est neqtie elim impellere potuit ii legationem liberam vel quinqueviratum acciperet, Cicero contra sortius invectus est in reges et tyrannos i), subito inimicum armavit Il l ann. 92 et 3. V i l ann. 7. Cuel leva I p. 286,-288 pro Flacco 3 3-5. 94-lus, iuni an V 21 sqil. Cliche val p. 301-305 3l2-316.1 CL Veli Pat. I 5.2 Non ea riuui in siispicione oppreSSi Ciceronis i aesar et Onipeius. 2 CL ad All. IV 3. 3. 33 Cic. de loino l. duin sein C. Cato tribuniis ad . D. I2.15 -et propius illi est saeti tui, piani ut oeciderellii '' a. 9).ΙIoc ellicitur Ciceronein timiduni sal teli non siliSSθ.
Caesar i). Infelix consularis suribundum tribunum viet armis sibi depellere non potuit, quamquam etiam postea affirmat sibi non exercitum sed duces defuisse ad sam. P9.13). Optimatibus enim plerisque plus piscina sua η quam respublica cordi erat et reliqui cum Cicerone
vestem mutare ausi sunt, Clodii gladiatoribus resistere non sustinuerunt. Cicero igitur Romam mox et Italiam relinquere coactus est. Quem brevi post Cato secutus est. Ratio in promptu. Cato, quod loquebatur tamquam in πολι re α Platonis non in saec Romuli ad Att. ΙΙ4.8), Stimma fruebatur apud multitudinem gratia ); Cicero, qua erat eloquentia ), Caesaris consiliis pervertendae antiquae civitati molestu eSSe poterat. Videmus igitii Iiropter merita quod eloquentia valebat et causam libertatis deserere noluit marcum Tullium ex patria eiectum SSe. Ovidii vitam ab annis iuvenilibus usque ad exilium 1 Cf. Laco ur-Gayet de P. Clodio Pulchro tribuno plehis
Littol. I iris. 1888 p. 35, si citat Pliit Cal. inin 33 Caesar l, de Dionis autem narratione laec scribit ann. 2): Si Dioni Cassio 38, b creditur, Caesar Ciceroni legationem ollerens, Pompeius Ciceronom verbis de Clodio Romae retinens, haec inter se constituerant ii Ciceronem illi suspicantem in fraudem adducerent sed sciendum est Dionotri occultis artibus res explicare solitum.