Commentarivs in vtramqve epistolam Pavli ad Thessalonicenses

21쪽

ARGUMEN

TUM IN EPISTO,

LAM PAULI PRIOREM ad busionis enses. UONIAM DE DIVO Paulo hilius Epistolae autOre saepius est a me dictum, ipsius praeconio omista, hic dicam Primum de occasione scribendi unde non solum tractationis ordo melius intelligetur, sed etiam consilium autoris de scopus orationis depre

hendetur.

Deinde de quaestionibus principali hus,ut genus causae perspiciatur. Tertio de ordine tractationis, quo non obseruato non solum docentis,sed di scentium quos labor erit frustraneus.

IN 7 capite Actor: commemorat Liscae quomodo Sc quanta cum difficultars Apostolus apud Thessalonicenses breui ad modum tempore, Ecclesiae quaedam se mina iecerat unde pii quibus salus fuit cordi admoniti scripturas scrutati sunt, an

22쪽

E PII T. AE Dista ita se haberent, quemadmodum a Paulo erant docti. Sed quia Paulus, turba eta citata per IudN quosdam, coactu est, cte discedere Beroeam, d inde Athenas inde hanc Epistolam scripsit reliquit Diic Timotheum, quem cum ad se AthenaS vocasset, didicit ab eo statu Ecclesiae Thessalonicensis, nimirum quod constans in medio persecutionum suorum ciuium Perra sisteret. hiod cum audiret Pauliis, haud Parugauisus est, quare dc ipsis cribit, cum ut laudet hanc illorum constantiam,TUm ut animet eos exemplo aliam Ecclesiarum ad patientiam, ex quo consilium Pauli Scscopus totius Epistolae cis colligitur, ut Thessalonicenses in fide, patientia dc Pie

tate confirmet.

AESTIONES PRINu

dissicilius est quaestionc set Pi OP sitiones principale et Uere, Ux tamen nocesiarie i in coilnitu,modo velimus altius hanc Epistolam introspicere. ReuocemUS

itaq; totam Epistolam ad lias hypotheses. De constantia fidei, S laude Tlicisalonicensium in Perserendaici secutione De Paulianc

23쪽

pin is, tan

lcet arula

sectu erga illos: De gaudio ob constanti- ipsi . , relabantur in pri- stly Q exi Oxes Persecutionibus fracti De iii QxRxione ac uot Pauli ad Deum, ut veni

R JPise , Ut sipsi crescantis confirmenta ruriscis ad aduentum Christi De Xhortatione ad viruitc Christianas Dc mitigan do dolore super mortuis De ductu Chri siti: De oratione pro sanctificatione spiritus animi S corporis Has propositiones tra ctat in hac Epistola,que sunt veluti capita, ad quae caetera. Omnia referenda sunt. Hinc

iam intelligi potest, quod haec Epistola su mixti generis,partim enim est Demonstra i giz:, tui, partim Suasorii partim Didascalici

a Pix generis.Nam habuit Paulus hic rationem, non solum eorum,qui in fide erant radicati, vertimetiam infirmorum, rudium, eoru qui adhuc ueterem hominem seque Dantur,in uitiis familiaribus de consuetis. uaco,

pio se ORDO TRACTA,

bes, nos iuratione cum gratiarum adtione, quod Thessalonicenses in fide sint stabiles, ne dimoueantur a confessione sidcipro-Prex Persecutiones Praesentes. At s haec est prima

24쪽

EPIs T. I. AD prima pars, quae absoluitur in primo capi e. Dcinde in secundo capite ingredHUr

narrationem fundatae per se Ecclesiae apua Thessalonicenses. Vnde rursus in laudes eorum eXcurrit, quod imitentur alias lac instas Dei,in patienter serenda cruce.Hinc in tertio capite subiungit Xpositionem te Oationis Timothei ad ipsos: cui votum de suo aduentu addit. His pertractatis, addit in quarto dc quinto capitibus parxnelesse uarias rebus, 'bi doctrinam resurrectioniS, dc aduentus Christi per occasionem attin-pit. Tandem precatione ac voto lauari Epistolam.

SUMMA PRIMI

A PI I S. Audantur a Paulo Thessalonicenses, quod ad ipsius praedicationem con lici si, in medio persecutionum firmi m hae Derstiterint. Adeo quod alius credentibus exemplima sint fidei, persevcrantiar, S

25쪽

inlauia

ORDO ET PARTES

PRIMI CAPITIS. EPigrapha salutatio, propositio gratia. rum aetionis,per Xpositionem conii matio, Sc declaratio, unde prima propositio superius indieata colligitur.

EXEGESIS PRIMI CAPI

TIS CUM OBSERVATI Oane doctrinariam.

Paulus, Sylvanusin Timoa

presserit hic Paulus dignitatis S sun ctionis suae titillum, eX contrario est colli gendum, Ut enim Apostolatum suumna terdum eXtollit,vindicandae suae autorita

tis causa: Ita hac supprimendo Apostolatus titulum, significat se agnitum fuisse a Thessalonicensibus verum Christi Apostolum, ut non fuerit opus, id quod ab hucitra controuersiam receptum erat, referre.

Sed cur sibi adiungit Sylvanum de Timo

theum c ut tanquam communibus episto, lae autoribuS, ei autoritatem apud Thes. salonicenses conciliet. Vnde monentur si

26쪽

xc, sed extollere potius anserioreSsymm stas non suam tantum,sed aliorum quot rationem habenteS.

Ecclasia Thessalonicensiunt.

Thessalonica a victis Thessalis di sta

est, Et est ciuitas Maccdoniae, quam non solum haec Epistola Pauli, vertimetiam

I Hagni Theodos i praeceps Scimplacabilis

ira famosam reddidit. Indignatus enim ob caesos in ea iudiccs alioqui clementissJmus Imperator, ni Versum urbis populum trucidari mandauit,ubi II OG O ho minum caesa traduntur. Hoc acinus tam immane non ferentincorreptum Diuus Ambrotius Mediolanensium Episcopus, Imperatorem ab ingressi Ecclesiae prohi-hi tum ad poenitentiam compulit. Nec maximus Princeps pastoris subire iudici irin recusauit vade librum 9 Tripartitae historiae. Hodie Thessalonica cum tota Macedonia Turcorum inis eri subiecta esse unde admoneamur vicissitudinis rearum humanarum,Vt Deum rimentcs, nOS ab eo rem contra insidias Diaboli ardei tibus precibus ZOPsemus.

In Deo peta

27쪽

lit is a

Haec amplificatio a causa sumta,docet eam esse veram Ecclesiam, quae in Deo est fundata, S in qua Christus suo uerbo dc spiritu regnat.

Gratia uobis & pax a Deo Patre nostro, Domino lasu

Christo.

Loco salutationis imprecatur stitam re Thessalonicensibus gratiam Sc pacem, quae propria Euangelii bona sunt. Est autem gratia fauor Dei cum remissione peccatorum, d aliis bonis quae cum illa coniuncta sunt. Quae dona ideo gratia dicuntur, quia gratuito donantur. Pax in x conciliatio nostri cum Deo: Cui tranquillitas conscientiae cohaeret, omnia prospera,adeoque salus ipsa vi autem doceat

hec non aliunde proficisci quam a Deo per Iesum Christum, utque discerna cadem ab evanida mundi gratia pace, addita Deo Patres Domino nostro Iesu Christo. Nam ut Deus Pater suum Filium complexus est summo auore: Ita propter eiusdem

28쪽

cati fide pacem habemus cum Deo Patre, per Dominum nostrum Iesum Christum, Per quem etiam accessum obtinemus fide ingratiam hanc inqtia stamuS. Qitapro Pter quoties Paulus aliquibus gratiam cPacem imprecatur, simul requirit fidem: sine qua nemini contingunt. Hanc praecedit praedicatio verbi,cui coniuncta est virtus Spiritus saneti . Meminerimu ergo Praedicationem Euangeli summa bona secum adferre, quae qui non habet,sub ira Scdamnatione manet.

Gratias agimus Deo sem, pc pro omnibus UObIS,mcntio inem facientes in prccibus no

Propositio est gratiarum actionis obprofestum Thessalonicensium in pictate. Vnde Sc nos discamus ratias De azcre pro suis benefici js, S matas me pro propa ratione Euangeli j. Et simul admoneamur,

quod propagatio Euangelii diuinum sit opus Exemplum Pauli nos etiam invitet ad

29쪽

THESSALOM. ad orandum pro Ecclesia, quoties ad D Una preces fundimus S ministros verbi officii sui commonefaciat.

Indesinenter memores ea

stri propter opus fidei,5 labo.

rem caritatis, Sopatientiam spei Domini nostri Iesu Christico, ram Deo patre nostro.

Ratio est propositionis, ac totiUM positionis sequentis summa, Sed omnia sunt nobis distinctius excutienda.Cum di cit, Indesinenter memores vestri, monet summum gaudium Christianorum esse debere, mutuum in pietate profectum, nec ullum debere esse arctius vinculum inter homines pietate vera Deinde breui

phorismo complectitur summam vitae Christianae, quae sita est in fide, caritate spe atque horum flectibus seu fructibus. Fides,spes caritas resident in corde, sed eorum fructus palam testantur, hi veri d non simulate adsunt. Fides proinde non est otiosa, sed operatur, producit suos fructus, inuocationem, gratiarum actionem constantiam in consesssione 5 c. Cari

30쪽

E PI I T. et Dras Iaborat,id est eri molestias in praestat, dis offici j leuandis fratrum oneribus.

Spes tolerat patienter quaeU1 Incomm

da, hona promissa in fluctibus persecuti nem expectando, Sed ne quis hac spestu stratum iri suspicetur, eam fundatam stem Domino nostro Iesu Christo asserit, Id que in conspectu Dei, qui coram intuetur Omnia, iste curam suorum, iuxta illud mouit Dominus viam iustorum. Collis amus aitur e hoc loco veram Christianismi rationcm,quae est firma fidei constantia cum caritate Sc spe, quae saluta. res fructus per totam vitam in aedificati nem edunt.

Scientes fratres disceti a Deo

esse laetionem uestram.

Singulae expositionis partes vim con firmationis habent. Reuocat autem hic Paulus ad causam primam, profectumTliessalonicensium in Evangeli o,nimiruna quod sint a Deo electi. Quotquot enim vere in Christum credunt,a Deo electi esse dicuntur. Nam electi dicuntur respecta impiorum, qui viles Mabominabiles lia bentur in conspectu Dei.Cum contra fideles at