Commentarivs in vtramqve epistolam Pavli ad Thessalonicenses

41쪽

tur. Sed quomodo cum his conuenit discium Pauli et ad Corinth. a. Haec est glo riatio nostra, testimonitam conscientiae nostrae. Et ad Galat. 6. Opus suum probet unusquis ia,S tunc gloriam habebit apud

sese ' An non Paulus his verbi fatetur, recte facientem ossicia vocationis suae,posse se gloriari Iespondeo,Qxii testimonium conscientiae bonae habet in suis factis, po test utique gloriari, sed non eXtra Dominum. Quare has ceptione constitu mus. Prim Im, acceptum feramus Deo quicquid laabemus boni,nobis nillil arro,esanteS. Deinde retineamus illud fundamentum, an sola Dei misericordia sitam es.se nobis salutis fiduciam. Postremo in solo honorum omnium autore acquiesca mus. His sic apud nos constitutis,pia erit in omni bonorum genere gloriatio,immo necessaria dc expetenda. Nam nihil aliud est Vera gloria, quam approbatio consci entiae recte iudicantis, S aliorum rccite tu dicantium. Vbi igitur conscientia bona esst,coram Deo fominibus,ibi vera gloriatio, unde Paulus Actores Lig Omni hona conscientia versatus sum ante Deum in hunc sim diem.

42쪽

Cum possemus in onere esse, tanquam Christi Apostoli,facti tamen sumus placidi in medio uestri, pcrinde ac si nutrix foves at filios suOS.

pro Certissimo signo confirmat, se non quoesiuisse gloriam ab laominibus,cum in quit Post 'mus esse in onere, hoc est,usti Pare autoritatem Apost licam, vi caeteri Apostoli,Tamen huic iuri cissimus mites, placidi, de lenes effecti, Perinde atqtie Utriae, quae suos cncllos pueros calefacit, fouet, ac tenerrime tractar. Hoc Pauli ex emptu in sequantii pr Euangeli praeco neS, ne abii tente autoritate stia, pliis de struant, quam aedificent Quod quidem illis usti venire blet, qui intempcsti UOTOlo iurisdietionem Ecclesiast icam usurpant, sine matur Ecclesiae iudicio. Porro hic locus, Mui est, . Corinth.'.ς idetur nonnullis patrocinari operibus supereroga tionis, quae definiunt eis opera indebita, ut qua fiunt ultra id, quod qui debeat. Verum priusquam respondeam ad argu mentum Papiscicum, firma demonstratione osten

43쪽

fota

THESSALOM.

De Ostendam,quam ianum sit illorum fidimentiam. tiaectinq; Opera sub lege com Prehenduntui falso uocantur superer pationis opera.Sic enim Dominus inquit: Cum omnia feceritas, quae praecepta sunt vobis, dicite nutiles serui sumus, quae deabuimus facere, fecimus. Praeterea nullum Opus agnoscendum est bonum opus esse, aut De acceptum, quod lege Dei com Prchenium non sit, quemadmodum ex distinctione operum conuincitur, Nam tantum duo ordines sunt honorum Ope rum Aut enim ad Dc cultum, aut ad c ritatem proximi referuntur. Et ut nul lum ad Dei cultum pertiner quod non contineatur sub hoc capite: Diliges D minum Deum tuum in toto corde Ita nullum Osticium est caritatis,quod non re

quiratur illo praecept : Diliges proxi mum tuum sicut teipsum. Ex his axioma tis firmissimais sequitur, nullum pusio num supererogationis dici posse. Hoc acto undamento, ad obscetio nem Papistarum respondeo Paulus dicunt otiicio fatisfecisset, Euangelium Prs' dicando, addit nunc vltra aliquid ad cumulum, non utitur autoritate sua, qua uti

44쪽

potuisset,non sumit mercedem operis,qua dignum Operarium Dominis Pronun ciat. Igitur supererogat aliquid,quod non debet. Respondeo,Paulum ultra quidem progressi in suisse, quam requirit ordinaria uocatio Apostolorum, seu pastorum, qui a stipendio abstinuerit, quod Domi nus permittit pastoribus sumere. Verum cum esset ex eius officio pro circumstan iij temporis, S Personarum, quaecunque offendicula prouidebat,illis Obulare, ex neret autem Euangeli Dcursum impeditum iri, si facultate sua uteretur, Tametsi illud erat extraordinarium, Dico tamen nihil

Deo praestitisse plus quam deberet. Est enim boni pastoris, Ostendicula, quantum m se est,tollere. Non est igitur, quod eum aliquid indebitum Deo contuli se fingant, Cum nihil aliud praestiterit, quam quod officii necessitas,gloria Dei, ct caritas pro αNimi flagitabat. Cuius exemplum si si

querenter hodie multi ministri uerbi, mi nus esset, ribarum,minus scandalorum in Ecclesia Christi, propter insatiabilem multorum ingluuiem, qui eo Omne suos co natus destinant, Vt diuitias Per fas de ne fas corradans.

45쪽

ita erga vos affecti, libenter uoluissemus distribuere uobis non solum Euangelium Dei, sed nostras ipsorum animaS, Propterea quod cari nobis fa cti estiS.

Suum assectum ab esseta uirobat, ni trairum, quod non solum libenti an1mo praedicauerit ipsis Euangelium,quod inii neris est Apostolici, veru metiam quod paratus fuerit pro ipsis vitam dare, quod intime amantis indicium est. Discant hinc ministri verbi pluris facere salutem Ecclesiae, quam propriam uitam: Discant alacride promto animo,uel in medio persecutionum Euangelr negotium promouere: Di scant renunciare suis commodis Sc uoluptatibus, ut soli gloriae Dei ac saluti animaruna seruire possint.

Meministis enim fratres lashoris nostri ac fatigationis.

Confirmat superiorem sententiam ab experientia Thessalonicensium, qui exper ti erant

46쪽

PQ I. nti erant quantum laboris exhauserat Paulus apud ipsos. Porro graecanica voco κοπω S ,οχθω non multum disserunt. κο in insignificat laborem cum summa uarai selicitudine coniunctum. οχθω significat laborem quo quis fatigatur presistis laboris mole ac difficultate unde colligitur arduum esse munus ac difficile, Gdum ac sincerum ministium uerbi D EI

agere.

No ste enim die laboranstes, ne quem uestrum graucres1MUS, Praedicauimus apud uos Euangelium Dei.

Confirmationis expositio seu declaratio est. Duplicis enim laboris meminit, Nocturni, quo potissimum manuum labore sibi uictum parauit. Diurni, quo praecipue in praedicando Euangelio occu-Patias erat. Cur autem labore manum si hi uictum parauerit,causam reddit, quod noluerit cuiquam illorum oneri esse.

Apud Corintilios similiter,& apud Ephosios sibi uictum manuum labore acquis uit, haud dubie ob hanc causam, ut illis

47쪽

Omnem calumniandi d sinistre de se si spicandi occasionem amputaret. Est enim ministrorum uerbi officium cauere, ne sua culpa, alit tiam abusu sui iuris, cursum

Euangeli j impediant. Sed de hac re paulo supra plura sunt dicta,contra eos qui ex similibus exemplis opera supererogationis

Vos cstes, meus, quam sanet 8 iuste 4n culpate cum Vobis credciatibus uersati suo

muS. Prouocat ii sus ad testimonium Thessalonicensium S Dei Thessalonicen sium quidem, qui de externis faetis solummodo iudicare poterant, Dei Vero, qui cor intuetur, deOcysolus καρδιογvso Sκet in Scriptura dicitur. Porro uiuendi rationem, seu integritatem Chris ianito minis ad tria reuocat. Ad sanetitatem,qua homo in uero timore Sc fide uiuit: Ad iusticiam coram hominibus,quae non solum nemini nocet, sed potius omnibus pro des . Sunt enim huius iusticis duae par tes nimirum, abstinentia ab iniuria pro-

48쪽

E PI S I. Drimi do beneficentia.Ad innocentiam,RUa nemini praebet Occasionem de se maleto qxiendi. Qitia autem hoc postremum difficillimum est, restringitur ad credenteS, qui soli candide iudicare de aliorum s aestis didicerunt per spiritum fidei. Hic nos quot discamus, quo nostra uiuendi ratio imiuersa reserenda sit.

Qtiemadmodum scitis quos modo unumquemque uestrum tanquam pater liberos suos coaplexi sumus)obsecrantes 8c cons lantes cicstificantes, Ut am: bularetis digne Deo, qui uocaσuit uos in suum regnum & loariam. Supra nutrici, hic patri se comparat Paulus, suum in paternum aste tum tum Thessalonicentium testimonio, tum effectu probat, ut qui osticium ueri pastoris faciat,recte instituendo, hoc est, Obsecran do,consolando, ac docendo tintina litem que illorum, ut inbulent digne Deo, qui uocauit eos in suum regnum gloriam. Hinc ridiTitii qua

id n

alipta, i

49쪽

A E SI A L O N. Hinc multiplex doctrina peti potest. Primum enim docemur exemplo Pauli,quo modo amplecti debeant suos auditores ministri Euangelii, Nimirum, non secus quam bonus d blandus pater suos liberos Deinde quod eorum offficium sit,non tantum publice docere Omne simul, UOrumetiam singulorum curam habere, cprout cui l Opus est sermonem accommo

solentur moesitos S pusillanimes seu afflictos, S testificentur, Hoc est, doceantita des, ut uerbo Domini ac sana doctrina conuincantur de ueritate Dei Testificandi enim uerbum ad doctrinam refertur. Non est igitur perfunctus pastoris mune re, qui publicc docet tantum. Sunt enim quibus opus est peculiaris institutio. Pati lus Act. o. dicit, se mundum a sanguine Omnium, quia publice omnes S priuatim singulos admonere non cessauerit. Quare non potest se mundum a sanguine profi reri, qui priuatam instructionem negligit. Tertio, uocationis finis Obseruandus est, uidelicet, quod ideo uocemur per Euan gelium, Ut consortes regni Deira gloriae caelestis aeternum uiuamus beati Hunc si nem, qui sibi ob oculos vere ponit, fer uen-

50쪽

uentius contra mundum Sc uitia pugna re,ac integritatem sectari per totam uitam conabitur, quo iuxta mitum tollanta rem Dei patris uiuere quod quidem si digne Deo ambulare possit. Non igiturres leuis, scd regnum Dei ac salus anima rum agitur. Quae sane bona quantiscunaque Perictilis ac laboribus praeponenda sunt. Quarto, hinc admoneantur minia fir uerbi non solum fidci de iustificationis doctrinam urgere, uerumetiam serio legis doctrinam, quae regulam vitae Christianae praescribit proponere. Nam ut fide in regnum Christi ingredimur, Ita phsoperibus 5 fili js Dei dignis in regno Christi nos esse declaramus. Siculi contra mala opera ciues Satanae monstranti coar

guunt.

Propter hoc & nos gratias agimus Deo indesinenter, quodUOS amplexi sermonem DEI praedicatum a nobis recepistis, non sermonem hominum, sed quemadmodum est uere sero

naonem D EI, qui Zoellica est

s se o

fusi