Nicolai Hoogvliet Oratio de latione legis publica, non unico revelatæ religionis documento

31쪽

gento, qui ne laviter quidem unquaricli. teras attigerant rerum ignorantia, sermonisque rusticitate cogniti, notatique GDlilaei, eodem tempore loqui instituunt linguis, sine discrimine, diversis quacunque lingua utuntur, volui liter dicunt, ac sen, tentiose res DEI magnas atque illustres tanto amplificant eloquio , ut in stuporem abripiant attonito,que teneant Viros, ex aquavis gente , honestos piosque , qui eos lingua de oratione sibi patris , seu nativa, non minus scite, quam si sui gentiles es sent, loqui, uno ore contestantur. En miraculum, novum plane, prorsu, inauditum, quocunque, quod solo corporum motu absolvitur, longe majus , CG omnium,

32쪽

omnium, quae unquam usquam patrata fuere, sorie maximum di quis enim dili genter, ac praejudiciis Vacua mente adtem dii cum vocem verborum in aere forma tam , intolerabili adeo si ad intima prae e dia penetramem , ut eam supplex deprecari necipta habuerit, mortis metu cor reptus, totusquς memiscens Israel tum nostros homines, qui linguas , in qu, sante horam,irdis, mutique fuissent . pulam es proboseim digere siue mora, sine haesitantia ostendunt; qui eis dulcissima imstituunt, quibus commotae mentia tranqui lentur, colloquia, orationemque habent, ad compunctos animos, essicacissimo solatis mcreandos, divine compositaria is nuo de vocis legem ferentis gravitate, t aspe-

33쪽

asperitate nihil fingredi lenem, quae diei Pentecostes audita suis, orationem mismadvertit hanc vero DE loquentisci dici homini comanti exhibere minus perspicua, quam quae Israeli habuit illa, non facile, modo, quid ajat, intelligat, adfirmaverit. Sanctum ipsum Spiritum in istis Galilaeis loqui mortalibus coepisse Verinta Euangelii , remissionem peccatorum unicuique Jesum Christum sincera fide amplexuro, adnunciantis, signis hic exploratum sit omni luce clarioribus. Cum Mose in montis vertice per quadraginta dies commoratus J Ε Η ΟΝ Αiuit , 'totamque legem communicaVit, quam . ille, horribilis adeo visi magnifi-eentia inauguratus , in deinde

34쪽

lamo Israeli repeteret, traderetque. Spiritus Sanctus Galilaeis cunctos cogniationis, sapientiaeque divinae sontes aperuit, unde regia Lex, quaeidei, quae libertatis

esset, eis manavit universa : non enim

ad quadraginta dies, non ad totidem me se , sed ad omnem vitae ministeriique curriculum, in eorum ipse animis sedem fixit procul dubio , ut placidioris επαφανεια splendore initiati dulcissimas reclusi Euangelii delicias , leni subinde, de ex eodem continue sente fluente, praeconio longe lateque diffunderent, tandemque eas collectas, literisque consignatas populo , qui gloriae Regi ex quavis gente redemtus, per omnia saecula esset congregandus, proderent, tamquam salutaris doctri

35쪽

nae, cum Mosein Ρrophetis, scaturiginem abundantem ita, perennem, ut ex ea plenitudine DII sermonem,in quid Spiritus dixerit Ecclesiis, ad gloriosissimum Serva

toris usque reditum , vere esset receptu

rus: neglectis cujuscunque oratis sive legis, sive traditionis paludibus, utpote saperfluis, humanamque originem nimis redolentibus. Id autem immutabilis Sospitatoris adstricta fides, deseendentis Spiritus fines, stupendi eo die effectus , nec non memorabiles adeo, neminique negandae , quae in Remp. Judaeorum, totumque fere terrarum Orbem, introductae ab eo temp6re fuerunt, mutationes conversionesque, mirifice illustrant, probantque tam manifeste, ut nihil sapis.

Fidentius hic procedat oratio. Nost enim

36쪽

enim sereno , quo Spiritus effusus , die amotus fuit procvlve stetit populus; non ad caliginem abierunt Apostolici sed nova, sed pleniore gratissimaque luce ei cumfusum se ipse Spiritus . totumque suum opus conspiciendum praebuit, , quid sibi vellet, sedate inquirendi, libero cuique accessu, reliquit facultatem. Detestibus si quaeritis , tam publice res acta

est , ut per suam naturam , praesentemque Israelis , inter alias gentes, dispersi conditionem, publice magis fieri non potuerit Testes oculatio auriti fuerunt omnis in Israeta mas Judaei, viri religiosi , ex omni, quae sub coelo, natione, ad solemne festum Hierosolymis commorati immo cum Maliarum quarumcumque gentium

37쪽

maximi interesset, ex omni sere natione, Israeli accesserunt, qui origine ut dicuntur Ethnici, ad Judaeorum sacra admissi,

Proselytorum nomine veniunt totidem quasi legati, qui moderante Spiritu, earum gentium nomine toti negotio interfuerunt, novum , inopinatumque de coelo nuntium ad suam quisque gentem manifesto testimonio transportaturi. Quanta

autem horum tessium fuerit multitudo, ex tribus , eo die Christo adscriptorum hominum, millibus colligere in proclivi est. Inanis foret de majori, minorive eridentiae, vel certi gradu disputatio : eum utrinque eundem esse, adserere licet, sed alius quodammodo generis pro variis

38쪽

dicti in quod ad DEI naturam, cultumque attinet, in alia omnia euntes dissicillime novam, suisque opinionibus adeo inimicam, doctrinam essent admissi iri Ejusmodi populis hominibusque ut, ingenio suo convenienter, certa fieret Christianae Religionis Divina origo, ea in primis congruebant signa , ac documenta , quae , cum sensus lenius adficerent, mentem maxime Occuparent; quae attentionem traherent, quae admirationem moverent, quae

investigandi studium excitarent, quae denique Rationi, postquam omnes fraudum, suspicionumque latebras peragrasthi, ad plenissimam persuasionem fidemque abunde stant. Talia autem excellentissimo modo suillh, etiam nunc sis, miracula

39쪽

cula Pentecostalia , eorumque , quos tetigi, effectus. atque sequelas, maxima fiducia adfirmamuS. Haec etsi abunde satisfacere putem , leviter tamen aliud, nec minus palpabile

tangam argumentum.

Notae nimirum illae, quas interioribus, ad ipsam naturam argumentumque Revelationis pertinentibus, saperaddere voluit DEI optimi clementia, non adeo ad prinbandam doctrinam, a quidem ad auctoritatem addendam Divinitus constitutis ejus Fundatoribus illae notae, ut vocantur, externae a summi Constitutoris arbitrio pendent, qui, ut πο προπως patribus olim fuit locutus . innumeris modis designa

40쪽

tos sibi Prophetas indicare novit, MLque signis pro rerum , hominumque varietate variatis, optime sese totius Revelationis, haud uno tempore consi mandae , sontem demonstrat de scaturiginem. Qui itaque hujusmodi notas postulare, qui eas definire, immo, quod plus est, qui uni soli omnem vim atque evidentiam attribuere, eique ita insistere sibi adrogat, ut caeteras, quantumvis indubias, admittere, vel adtendere dedignetur, is sane vanitatem prodit incredibilem summae Sapientiae, quemadmodum potest tena, majestatemque ostendat, praescribit; nullam ante Mosis aetatem Religionem v re Divinam, vel certe satis firmatam, in

orbe fuisse docet; sanctissimo IEHU E