Marci Antonii Plenciz, medici Vindobonensis Tractatus de scarlatina. Olim cum aliis ejusdem operibus, modo vero separatim, et ab auctore ipso novis observationibus auctus in lucem prodit

발행: 1780년

분량: 233페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

161쪽

Quo in extremo casu sequens Per scripsi rem edium: R. Auri fulminantis scrup. I. Magister mecoacon. gran. XXV. Spirit. salis coagulati drach. f. misce f. pilui. c. mucilag. tragac. pond. gr. I. quae foliis auri, aut argenti obvolvi possunt. De his pitulis sumpsit aeger

omni biliorio unam alteram Ue: Vix sumpserat talium noVem , Videbatur jam saepius ad emittendam urinam, & ad deponendam alvum stimulari.

Ex quo factum est, ut die sequente tres habuerit sedes; & urinae libras tres

circiter emiserit. Die Vero tertia quinquies aperiebatur alvus, & urinae librae ad minimum quatuor secesserant. Qua ex ratione jussi , nychthemerispatio quatuor tantum pilulas assumi. Ex quorum continuato usu magna seri copiatam Per alVum, quam per urinas quotidie evacuabatur ; sicque tumor laciei, abdomin is, scroti, aliarumque corporis

162쪽

partium quotidie magis minuebatur, pristinusque corporis Vigor successive restituebatur; & aeger intra viginti aliquot dies integra sanitate fruebatur. Interea, dum his pitulis utebatur aeger, praedicta fomenta calida ex speciebus carminativis in Vino applicabantur scroto.

Postquam Vero scrotum in totum detumuisset, applicabantur quandoque lintea fumo aliquo aromatico, & carminativo imbuta, quandoque vero eadem intingebantur in aqua calcis, & aliqua portione spiritus vini camphorati, & calidiuscule scroto applicabantur. Ex eadem ratione, nimirum ad genus nervosum, & vasculosum roborandum , utebatur dein aeger tinctura rhetaquosa cum tertia parte tincturae martis cum succo pomorum, item insula ex bac

163쪽

LXXIV.

Hoc singulare tamen in hoc casu observabatur, quod dum exanthemata scar- latina aderant , aliquoties saliva sanguinea, & loturae carnium similis extiterit. Item, quod, dum tumor leucophlegmaticus, in suo Vigore constitutus erat, urinae crassae , & quandoque sanguineae fuerint; dein vero, dum tumor jam notabiliter subsederat, urinae fuerint clarae, aqueae, & aliquando etiam sanguineae.

LXXV. Egrotus V. Alius octennis puer post superatam scarlatinam benignam inciderat in eundem tumorem leucophlegmaticum; Μedicus ejusdem ordinabat diversa remedia aperi tiva, incidentia, diuretica, adeoque salina , scillitica , quinimo rhabarbarina ,roob ebuli, sambuci, de spina cervina&similia, sed omnia sine aliquo effectu;

nam nec alUus eXinde moVebatur, nec urina in majore quantitate evacuabatur

164쪽

unde tumor & anXietates potius exinde augebantur , quam minuebantur. Quapropter ordinabat pulvisculos ex jalappa, trochiscis, alliandali, aut diagridio sulphurato, cum rheo; item emulsa cum resina jalappae. Ex usu quorum Vehementer quidem purgabatur aeger; sed dolorem in latere dextro circa regionEm reniS persentiebat, ut pressionem manus ferre non potuerit. Aderat praeterea nisus ad Vom, tum, ingens sitis, febris magna, Vigiliae, summa virium prostratio; his dein accessserat delirium, oculorum conVulsiones, &tandem mors.

LXXVI.

ANNOTATIONES

Hosce tres aegrotos, eorumque cura tiones atque alia huc spectantia una eademque fidelia examinanda sisto. Unde sequentia corollaria deduci possunt: videlicet Pr,

165쪽

Primo , quod tam scarlatina benigna quam maligna opus habeat debito & moderato lecti tepore, similique transpiratione: quibus neglectis ut plurimum status ille hydropicus supervenire solet. Ego ipse mirabar , & adhuc miror , quod ista regula non tantum tempore hiberno sed & aestivo tam necessaria esse

videatur.

Sed suadent, & exigunt id repetitae observationes ; ratiocinia vero hic silere debent. Sic id ipsum in aliis casibus, ut erysipelate, Vulneribus, ferme quΟ-tidie observamus; in quibus nisi partes laesae debite tegantur , quantocius in pejus ruere solent tam hiemali, quam aesti-

VO tempore.

LXXVII

Secundo, quod in alvi, & urinae ob structionibus remedii dosis, quamVis quadruplicata allumatur, non eXerat effectum , quem simplex ejusdem remedii Pleiiciet de scarlat. L do-

166쪽

TRACTATUS

I 6 adosis in statu sano producere solebat. Unde necessitas elucescit in similibus casibus non tantum talium remediorum dosim augendi , sed etiam ad medicamina Valentiora, & magis actiUa confugiendi. Hoc ipsum confirmat aegrotus tertius, sed praesertim quartus.

o LXXVIII.

Tertio, quod in hoc tumore leuco phlegmatico purgantia drastica ut plurimum sinistrum soleant sortiri effectum , quod inter alios, quos ego Vidi, aegrotus quintus confirmat.

Ast posset aliquis hic oggerere, quod

aurum fulminans, resina, aut magisterium mechoacannae Videantur pariter ad remedia drastica referenda esse; quo tamen non obstante, talia ego approbavi. Respondeo , ingentem esse differen tiam inter remedia, quae ab aloe, scamonio, jalappa, aliiSque, resina acri, & te naci praeditis, petuntur; & inter alia re, media, quae eX auro fulminante, mercu

167쪽

DE SCAR LATINA . 1 6 3

rio dulci, aut etiam magisterio mechoacaninnae, desumuntur; quia illa conflant particulis acribus, resina tenacissima obvolutis unde fit, ut non tantum.illa similium remediorum portio, quae in primis viis haeroi, verum etiam illa, quae ad sanguinem resorbetur tenaciter adhaereat corpori; sicque constanter, & pertinaciter irritet tam genus Uasculosum, quam ne volam & membranosum. Unde dein febris accenditur, inflammatiQni, putred, ni, & gangraenae Via sternitur. Verum omnia haec funesta symptomata a nostris remediis tam facile metuenda non sunt; quia aurum fulminans nec inhaeret nec adhaeret alicui corporis parti; neque ad masesam humorum resorbetur; sed speciali suo pondere successiUe pertranseundo intestinorum tractum, successiVe pariter modo unam, modo alteram illorum irritat partem ; si blaque una cum aliis in eodem canali, aut in vicinia haerentibus, stagnantibusque Viam parat, & aperit.

168쪽

164 TRACTATUS Item aliter est de resina V. g. jalappae& de resina mechoacrinnae 1entiendum, nam refina jalappae quacunque ratione subigatur, aut corrigatur, sua tenacitate, ita adhaeret fibris, easque sua acrimonia irritat; ut fere semper aut Vomitus, aut tormina, tenesmus, aut febris, stisque ejus usum sequatur; quapropter etiam ab

ejus praescriptione quantum possum abhorreo , & abstineo. Aliud vero de magisterio, seu resnamechoacannae sere quotidie edoceor; nam haec nulla opus habet correctione, aut cum oleis subactione; a naturalibus motibus viribusque vitae lacile subigitur, &solvitur. Neque unquam speciale aliquod

incommodum , nimirum , dolorem, to mina , tenesmum aut sebrem inflammatori. am inde exortam vidi: Interim praesente febre . ab ejus usu mihi tempero. Doleo tantum, quod hoc magni pretii remedium

divitibus solummodo praestitui possit. LXXIX.

169쪽

DE SCAR LATINA.

Sinistra sors , quam noster aegrotus quintus a supradictis drasticis expertus erat, consistebat in febre illa inflammatoria, quae principaliter renem dextrum, cerebrumque occupasse, & dein in gangraenam degenerasse videtur.

Tandem quarto illud mirabile sympto-ma considerandum restat, quod aliquando tempore essiorescentiae, aliquando tempore tumoris leucophlegmatici obserUatur. Contingit nimirum, ut sub emorescentia scar- latinae saliva sanguinea, aut loturae carnium similis appareat. Item contingit quandoque, ut tempore tumoris leucophlegmatici urina sanguincta, aut loturae carnium similis secedat; uti in nostro casu evenisse asserui. Hoc symptoma ratione prognoseos alicui, minus in his rebus experto, imponere posset; Verum coram testari possum hoc esse plane indifferens, adeoque nec

mali, nec boni quidquam portendere.

170쪽

Judico enim hoc symptoma eodem modo tam quoad causas, quam quoad prOgnosim , sicuti mucum narium sanguinolentum in coryZa, considerandum esse. Videntur enim Vasa in similibus casibus ita relaXata esse, ut sanguis facile vasa aliena intrare. eorumque Oscula aperire, & exitum sibi quaerere Valeat. Hoc tamen in nostro casu mihi mirum videbatur, quod urina ista sanguinea ab adhibitis quibuscunque diu- reticis , non OXacerbetur, & eXasperetur; quin imo procedentibus copiossurinis successiVe minuatur , & tandem abigatur.

LXXX. AEgrotus VI.

Infans bimulus laborabat scarlatina benigna , qui usque ad diem ab eruptione sextam videbatur quoad omnes functiones bene Valere. Eadem die ad Vesperas fere inopinato convellebatur; istae con-

SEARCH

MENU NAVIGATION