장음표시 사용
141쪽
136 INSTIT. LIB. III. TIT. XV.
atur depositum sequestrarium, de quo hic non agitur. Si tamen partes lititigantes inter te convenerint, ut possessio neutri prodesset, erit penes s questrem. l. I7.f. i. D. depos. Non itidem usus rei est penes depositarium, in tantum etiam, ut ii re deposita utatur invito domino, committat furtum e. surtum 6. Instit. de oblig. laclict Nis tamen res pondere numero aut mensura deponantur,4 conventum sit vel expresse vel tacite, ut si de starius utatur 4butatur re deposita, eandem in genere restituat lci . 23. 27 28. 29. D. depos Vci nisi corporum depositorum usus suerit conccissus .dd. ll. Quamvis negari non debeat, quin priori in casu contrahentes noriminos depoliti terminos egrediantur moti uesico ventio usurarum fuerit adjecta l. 2 . D. depos. Et qiudem dicitur resa poni; dictuin enim depositum, a de & ponendo, praepositio de auget positum, ut ostendat totum ejus fidei esse commissum, quod ad custodiam rei pertinet. l. I. D. dep. Ut propterea recte appellatum sit commodatum, quod alicujus fideli custodia committatur, descon mendetur. l. 24. D. dep. Subjicitur, quod gratis custodienda detur. fit enim gratia cnficii,quod mercedem non admittit. l. I. si quis servum. D.dep.ut tamen non omnino honoratium excludat, quod aliud sit merces, aliud honorarium, rei nunerandi animo interveniens. Occurrit porro indesnitione, ut eadem res in specie restitiatur, quo nonii ne a mutuo distinguitur. Aliquo tamen in casu uiri it talit undem in genere restitui, si deponatur quantitas vel pectinia non consignata, ea lege, ut si veIit, abuti ea possit depositarius. l. 2 . 23. D. depos, id de consis nata vel non consignata pecunia Salicet. in l. pen. Cod depos Alciat in l. a. in princ. n. I i. D. Si cest. petet Co rasis. misceli. io Barbos. ad i. sinora et O. tom. r. D. soluti matrim rcii. ro. Adjicitur denique, quan cimique libuerit deponenti . sicut deponchs rem quocumque tempore repetere valeat, nec paetum valeat, ut res deposta post certum tempus repetatur l. I. . 3. 6. D. depos. Unde nec deponenti objici poterit compensatio, nec praetextu debiti res deposita per depositatium retineri l. sia Cod. de compens. Verum an quemadmodum deponens ad lubitum repetit, etiam deposta ius cx natura correlativorum, rem depostam quandocumque velit, restituet Non videtur, quod causa deponentis agatur, cui officium praestatur, non depositarii. Ut propterea non debeat in deponentis damnum contra ossa eii Iegem rein intempestive restituere. Nisi tamen vel justa subsit
causa, vel non interlitiat poncntis, rena mox restitui. o. in Diali depos.
Quae hactenus circa detinitionem deposti explicata , potissimuni respiciunt depositum simplex, seu vulgare, ut non omnia illa applicari debeant deposito miserabili, incendii, ruinae, naufragii caula, ubi ex ne sitate, adeoque
142쪽
QUIII MODIS RE CONTRAHITUR OBLIGAT. 13t
que volente nolente animo aliquid deponitur, is insciatione lis crescit in duplum. l. a. s. I. D. depos. Non etiam applicabuntur depostoscquestri, quo sorte ctiam invito litigatore judice consensum supplente, res litigiosa apud aliquem in evertum litis deponitur, ut ea victori restituatur. De quo videri poterunt l. 7. in in .
D. qui satis d. tit Cod. de prohib pecula sequestr ibique. D. M ias. 3.
observ. 33. Ferrari in scrin libell. stqucur plos. I. Coras. . misceli. 2. Cail. I. de Arrest. n. 7. MI. Obs 3 6 1 8. Goedd de sequestr. pc T. Mora. tit de divis. depost Covarr. practic quaest. s. c. I 7. Hoenon disp. Insiit. IJ .is. Althus. dicajol. i. c. 6O Gothesred. in l. 7. D. depos. Coppen 2 obs. II. Non denique locum habebit definitio data in deposito secto in loco p blico, ut usurarum sistatur cursus, creditore oblatam pecuniam accipere recusante, de quo in l. o. D. de Pignor. l. 9. D. de Pignor. l. o. D. de usur Renckinck de retractu quaest. 6 de oblationed deposit. Te titur actione depositi de ea ipsa re. J Depositatius actione deposti directa tenetur, deponens actione contraria. Hac ipsa depostarius repetit impensas, quas fecit in re deposta asscrvanda, etiam aestimationem dan. ni ex re deposita passi Arg. l. 7. D. testam quem adna aper . . . D. depos. l. 6 i. D. de furi Illa agit deponens ad rei depositae res:ituti nelii, quandoque ejusdem in specie, idque ut plurimum S.I. hic quandoque ejusdem in
generri quod ramna. l. q. 23. D. depos quandoque aestimat: Onas rei de-POstae. LI. L 7. l. 2. . l. q. D. eod. quandoque Ctiam dupli. l. I. s. I. .d
pos Et venit in hanc dircetam actionem dolusin culpa lata quae dolo
comparatur l. 32. D. eod. nec ultra teneri depositarium a quum est, si naturam contractus intueamur, cum deponcntis tantum gratia res sit depol ta ρ. 3. hic. l. I. s. 13. D. de oblig. xaction. l. o. D. depos . . . com-mOd. l. 23. D. de resul. jur. l. I S. D cum quid. D. Lc g. I. neque enim alia
cui suum officium debctcse damnosum. l. 7. D. quemadm tellam. aper. I. 6 I. g. quod vero. D. defuit. Et bi imputc deponens quod amicone, gligenti rem custodiendam tradidcrit. s. hic. l. Ol. D. de regul tutis. Imo conditionem depositarii antea potui lici,ctiam dita illat cxplorare, nec ignarus cise ejus genii quo cum contrahit. l. I9. D. dorc iii iuris Hoenon. disp. is Insiit. n. I 2. Neq; obstabiti. 32. D. cic p. Nam praetor liram quodd. l. 32. IarIam admittat teditionem, etiam ex ea n
fraudis nomine, id est de dolo culpa lata , Lexpilaviis tantum, quid sit
fraus, quando paterfamilias in fraudes. rsetur, putas non ad suum mo
143쪽
si minorem adhibeat curam rei depositet,quam suae rei dum eam curat negli sentissime, non possit non constitui in culpa lata, vel dolo, cujus ratione intamia notabitur l. I. U. qui notant infam. vid. Fabrotum ad The phil. hic.
Verum an unquam evenire poterit, ne depostarius teneatur de dolo e Cum ea conventio non valeat, ne quis in laturum de dolo teneatur, quod vitaret ad delinquendum, . 27. g. s. D. de paci etiam in Omnibus contractibus ela negotiis ad minimum dolus erit praestandus. Quandoque tamen in plus tenebitur depostarius, quam ex natura contractus requiritur. Neque enim repugnat eum teneri de casu fortuit, si dolo secerit, quo minus res extet, forte perierit, si rein vendiderit; si de aestimatione praestanda teneatur; si eandem rem in genere restituere debeat, i conventum sit, ut de casu tortuito teneretur l. I. ν. 6. rin. l. 24. 3. D. depos Arg. l. I. ν 3. D. comm . Quandoque tenebitur de culpa levi , veluti li pretium accepetit pro custodia. l. I. . si vestimenta. 8. D. depos conventum sit, ut etiam praestaret culpam. d. l. I. M. 6. si utriusque gratia res sit deposita. l. 3. D.
Quandociue in omnem culpam erit obligatus, ut si ad depositum recipiendum se ponte obtulerit. l. I. g. s. D. clepos si gratia solummodo de postarii te sit deposita. . . D. de rebus credit Arg. I. I. g. IO. D. comm . Hoenon. disp. Instit. 3. n. I 2. Plura circa hanc materiam petenda ex Connan. . comm. q. Men. I. praes 9. dc arbit r. cas ro8. 232. Mantic de tacit Mamb. libr. Io tit. o. ela seq. Barbos in prael. l. si mora. n. r. seqq. D. sol ut matrimon. Hoenon disp. s. Instit thes. LI. Iu RE DIVINO.
Iure Mosaico circa depositum adhibenda est distinctio Vel enim serto sublatum esse dicitur, vel mortuum,vel stactum, vel ab hostibus abductum. Si prius, vel ablatum ab alio, vel a depositario. Si abi Ilo, deprchensus, stituet duplum. Si non uerit deprehensus, id est, non constiterit alium fuit depositum abstulisse, depositarius apud judices se jurejurando expurgabit. Quod si a depostario depositum sublatum vel celatum cile dic tur Testis hoc asserens, ni probet depostarium abstulisse, dupli nomine tenebitur, si probet, o nomine tenebitur depositarius qui si non messet factum inficiatus, verum citipam fassus esset, in sortem o quintaen ejus
partem tenebatur Baba Kam. c. o. f. 7. 8 vid. Hottinger ad i. s. 34. I. Iuris Hebraeor. Quod si depositum mortuum vel stadium esse dicatur, idque acciderit
144쪽
II MODIS RECONTRAHITUR OBLIGAT. t 3
nemine praesente, sic ut testibus id probare nequeat depostarius, juram cu- tum purgationis per cfficium judicis interponour. ExCd. 22. v. 7. ωkq. Quod si depositarius inficietur sibi rein esse commissam, vel amissum depositum se invenisse, idque interposito jurejurando, S postmodum convincatur mendacii, solidum rectituet, insuper ejus partem quintam inici nam Levit. . v. 9.&seq. Quod si hoc negaverit simpliciter, citra juris jurandi interventum, secundum Rabbinos , tanquam violator praecepti regii, Mintectabilis habebatur. Hottinger ad i. 23 3. Juris Hebraeor. Quod si pecus sit commendatum ad custodiendum, quidem commendatum promissa mercede, qua in parte notissmos depositi crminos egreditur, quod ex amicitia ducat originem, S a bestia sit intercepta ovis, pastori commissa, s bubulco, non restituetur. Exod. 22. v. s. Hcbraei tamen jurisconsulti adhibita dis in Stione casus determinabant. Nam si tum uidesset raptum aut laesum a cle, vulpe mustela, reddendiim crat, ut lamnum repa andum. Si a lupo, urso, cone, serpente, non licin , quod hisce resisti non possit, illis autem facile possit. Idcin quod de intercopiis ab hostibus est statuendum, quando adest vis major qui repelli nonio.
test. Exod cap. 22. v. IO. Drusius in not ad Sulpit Seucrum p. mihi dis Licet dicendum videatur, etiam durius cum mercenariis actum fuisse ante lagoinlatam, sic ut in omnem eventum pecus suae commissum custodiat reuituere debuelint, vel ejus praestare aestimationem Gen. II. v. 38.
Iure Saxonico,quod circa commodatum ad s. 2.hoc tit . fuit constitutum, idem circa depositum observari volunt DD. ibidem allegati, verum sine fundamento, ut nec in deposito de moribus vel posscsso vel dominium in depositatium transeat vid. DD. ibid. . cx commitaria locum iis habet in Pignore. 6. Qua actione conveniatur Creditor 7. Qua culpa veritatrix hanc actionem p8. Quid obtineat Jure Divino λ9. Quid Moribus λio. Upid Iure Canonum CF editor quoque qri pignus accepit, re ebligatur. Agitur hic de contracti pignoris, qui re constare dicitur,4 speciatim non generatim accipitur aliterquam in l. i. in princi D. de Pignor. action. Ut ita secernatur a re, quae pignori datur,4 aliquando pignus appellatur. Etiam Disserentia inter Pignus in p.-
Definitur Pignus speciatim acce
Luid eruat in actionem pignoratiliam λ
145쪽
ab hypotheca, quae licet solo nominis sono a pignore differat, quod una fit
vox Graeca, altera Latina secundum Marcianum in l. . . I. D. de pignor. voce pignoris,quae generis est etiam designetur hypothcca. l. i. D. duPignor. action. Mantic II tit. I. de tacit Mambig. Bacchov. trin depilanor. hypotheci libr. i. c. I. ut statutum de pignore, etiam locum ii beat in hypotheca Negua de pignor. p. I. membr. i. n. 8. Hoenon disp. Instit is n. i . li tamen forensem senium utriusque spectemus, prout pignus speciatim capitur, erit distinetiim ab hypotheca Illud enim contractui civili adnumeratur, qui re constat. Haec praetorium pactum est, nuda conventione peragitur. Illud est crae fidei; haec arbitraria. Illud est apud creditorem, cui traditur increditi securitatem. Haec remam penes debitorem, aflecta tamen pro debito. l. 9. D. de pignor action. Ex illo
nascitur in personam actio, & quidem adversus solum creditorem competens, ut tamen etiam detur contraria creditori adversus debitorem. Hujus nomine datur actio tantum directa, non contraria in rem adversus quemcumque possessorem sorte aliquo casu in personam, quo soluta omni pecunia hypotheca ad creditorem pervenit Cujac Parat Cod de pignota action illia debitore non praescribitur, cum creditor ipsum possideat. l. 7. Cod. de praescript so annor. sicuti non praescribitur uri luendi pignori a creditore, quod sit sacti , seu facultatis. D. apud Gabriel comm . conci 3. de praescript conclus 7. Cujac ad i. s. D. de usucap. Z s. D. designor action. n. 8 dies varii apud Delset in not. ad Zoes Instit hic. n. 33. Huic, puta hypothecae ter tertium, ter debitorem praescribitur, qui creditorem tempore non agentem, post annos quadringinta a suo jure excludit. d. l. 7.
Atque hactenus relata dii gerentiae uri sunt consorines, non illa quani DD. admittunt, quasi hypotheca it rerum immobilium, pignusmbbilium tantum Licet entia pignus sit a pugno appellatum , quali manu traditum, adeoque mobilium rerum. l. 237. D. verb fgni f. Quin tamen possitisse rerum immobilium nihil obstabit, sicut hypotheca rerum mobilium. l. I. D. de pignor. l. 2. q. D. de pacta. . D. in quibus caus pign. vel hypothec vid. Connan. q. comm. Is usque adhin Baccho v. i. de pignor.
c. I. Coppen et observ. i . seq. disscujac Parat Cod de pignor.&hypothec. s. Poterit autem pignus speciatim acceptum, prout est hujus loci, deisniri
per contractum bonae fidei, quo res aliqua traditur creditori, increditi*curitatem, ea lege, ut soluto debito, ea ipsi restiquatur. Dicitur contr. litus, quo nomine cxcluditur pignus praetorium, quod conitituitur auctoritve
jus dicentis, misso quopiam in possessionem, rei servandae causa tot tit. D. ex quibus caus in posses eatur. Etiam
147쪽
Neque obstabit l. i. D. de pignor actione, quasi nonnunquam pignus
sinere cons ituatur. Quoniam ind. l. I. non tantum agitur de pignore prout est contractus reconstans, verum etiam de hypotheca, quae solo conscnsu constituitur Gothesred in not ibid. s. De ea re, gravi accepit restituenda tenetur. J Creditor rem pignori traditam restituere tenetur, non si pars debiti, sed integrum debitum fiterit L ibi tuin Tum enim demum pignus est sine causa apud creditorem. I. I. g. 1. l. s. s. r. D. quibus mod pigia vel hypothec lv. l. 9. s. s. D. de pignor. actio n. triindemit in rem tenet rcstituere, vel rei pretium, vel quanti interest debitoris, si ejus culpares perierit. l. pen. D. de pignor action. l. fidei Cod de negot gest Cujaci Parat Cod de pignor action. Nee refert propria an aliena res pignori tuerit data, ii saltem quae
alienares est apud creditorem sit sine caula. Nec tantum rem ipsam verum insuper restituere tenetur fructus,& omnem accessionein, qua in debiti exonerationem, vel sortem non sis imputata. l. 2Ο. l. 22.4.2. l. 33. . de pignor action. l. s. l. 6. D. de pignor. hypoth. l. I. Cod. de pari. pign. vid. Robert. I. animadv. 26. Cujac. Observ. 23 Menoch. s. praes. I9. Mascard in voce solutio. Unde si cum usuris datae pecunia suetus fuerint compensati, non erunt restituendi, quo casu & tributionera sustinere creditor tenetit r. l. . a. l. d. D. de pacti dem quod accidit in , --: id est, mutuo pignoris usu, quem percipit creditor, tu vicem usurarum. l. 3. 39. D. Pign. action. l. D. I. D. de pignor.&hvpotbec licet tructus percepti excedant legitimum moduli usuraru in si modo antichresis sit eae pressa, non tacita l. Iq.I7. d. de usur. Cujacis. Obs 33 a. obsa . Donetl. de pignor c. II. yias. 6.
ue Quid si ex commissoria pignori fuerit adjecta, nec die suo debitum solve rit debitor, an pignus erit commiuum creditori, an restituendum debitori Reu. Quia tale pactum jure civili est improbatum, nec confirmatur licet accesserit jusjurandum, pignus debitori erit restituendum A. I. l. sia. Cod. ile pact pignor. Secus quam obtinet inpacto, ut nili debitum certo tempore solvatur, pignini ulto pretio su enditum cressitor vid. l. fili. D. de contrab. empta l. o. . . l. q. D. M Pignor amon. l. ior. g. sin. D. deprauor. l. 43. D. de solut C ac. II. Observ. 22. Mantic.do tacit. Mamb. libr. II. et ita V rixeneis actionς pignor titu. Loeditor directa actione pignoratitia tenetur; non item tertius possessior. Venit enim haec actio ex contractu qui
148쪽
QUIA MODIS RE CONTRAHITUR OBLIGAT. τι
cum tertio initus non est. l. 23. D. de Pignor action. Contraria tamen
pignoratilia tenetur debitor, si quid pignoris nomine creditori abest, puta quia damnum passus est ex re vitiosa pignori data, quia impensas in eam
conservandam fecit, quo casu rem ipsam retinere poterit, donec impensae fuerint restitutae l. 8. In princ D de Pignor action Insuper tenetur haeactione debitor, si rem alienam pignori dedit, vel malitiose in pignore versatus est. l. s. D. eod. Qui etiam surti convenictur, si antequam solutum tuerit debitum invito creditore pignus subtraxerit s. o. Instit de oblig. ex delict. Et actione extraordinaria criminali de stellio natu, si sciens a spro auro pignori subjecerit, vel rem alteri obligatam, idque celavciit. l. I.
s. 2. D. de Pisnor action. l. 6. D. eod. l. 3 ρ. I. D. de stellion.
Placuit sus kere,fit exactam diligentiam adhibeat. Quae culpa veniat in a 7.ctionem pignorantiam directam, hic explicat locus. Et statuitur exactam adhibendam esse diligentiam, quod est praestare culpam latam xlevem, quod utriusque gratia contractus pignoris ineatur. I. q. hic. l. 23. D. de regul jur. l. is. Iq. D. de Pignor action Idque procedit in pignore conventionali, secus quam obtinet in praetorio xjudiciali, ubi non nisi lata culpa praestanda. l. ait praetor. Q. s. est praeterea. S. D. de rebus auct judic.
Neque obstabit l. 3. I. D. de Pignor. action. ubi comparantur commodatum N pignus in eo, quod in pignoratiliam veniat dolus & culpa, lic- uti in coinmodato. Quoniam verissimum est in pignoraritiam tantum v nire dolum& culpam quod autem commodato comparetur, id procedit in tantum, non in totum, uti loquuntur. Praeterquam quod omnino illi contractui commodati ratione culpae comparetur, in quo non nisi dolus &culpa praestatur l. 23. D. de regul juris. Id quod evenit si quando aliquid utriusque gratia utendum conceditur. Non etiam obstabit s. q. v. aliquo casu fortuito Instit hic quasi tantum non teneatur de casu fortuito, ut etiam de culpa levissima eum teneti sit dicendum. Quoniam in d β. q. non est adjecta particula taxativa, creditorem tantum non teneri de casu Brtuito, verum eum de casu fortuito non teneri asseritur, quod verissii num est, sicuti culpae levissimae etiam non esto φxius. η .hmi ni Q. lNon denique obstabit l. io .cod. depignor. hypothce. Qitia idem quod in s.q. alseritur creditorem ad calum fortuitum non ad si ringi, quod certum est. Ut lex quae minus dicit, non adversetur legi, qua plus dicit. Ni siquis ponat casum habilem, in quo pignus nonnisi gratia accipientis
149쪽
Sisertuito casu rem amisierit. J Creditor ordinarie de culpa levissima non tenetur, multo minus de casu fortuito. l. I s. in fin D designor action. l. 6. Cod. eod. nil tamen casum antecesserit levis culpa creditoris, vel creditor in se susceperit casum. Verum cui incumbet probatio rem casu amissam esse, an debitori, qui id nolit in sui perniciem, an creditori affirmanti rem casu esse anus est. Creditori rem casu amistam allerenti, id erit probanduis L q. Cod. de edend. l. 23. Cod de probat L 3. Cod de Pign. action vid. glos . in v. fortuito casu Instit hic Lasium in i si quis ex argentar. s. fin D. de edend.
Iure Mosaico a debitore, vel eo qui pro alio fideiusserat pignus accipere
idque in crediti securitatem, prohibitum non erat. Prov. o. v. I 6. 47. v. is. Ita tamen ut si in mutui dati restitutionem caperetur pignus, domum
debitoris ingredi ad capiendum pignus fas non esset. Foris enim erat cor sistendum exspectandum donec debitor pignus efferret, sorte quia ad judicis ossicium spectaret ex alicujus domo pignus caperC Deut. 2'.v. Io II. Non tamen in pignus accipere licebat metam & catillum, id est, inseri rem superiorem lapidem molarem d. c. 2 q. v. 6 . Non itidem viduae vestimentum. d. c. 2 q. v. I7. Nec alterim depauperati vestem, qua induitur, aut si rasulam, qua se tegit, retinere licebat ultra solis occasum ut antes lis occubitum creditor tale pignus cujus usus debitori erat necessarius, restituere deberet id quod erat charitati ela aequitati congruum. Exod. 22.
v.8. Deserina vero modo rem inobilem hypothecae subjiciendi agitur
4. Pignus rei mobilis moribus nostris me effectu est, nisi acritalis rei tradiatio interveniat eu nisi res illa sit locq mota, cum esset in domo vel sendo de bitoris, vel ibidem arresto incius a Unde ii ad tertium justa aula interveniente sit transsata, pignoris nexu erit liberata, quod mobilia sequelam non habeant vid. Grol. 2. introd. KS. n. q. Christin. ad Mech lin tit. . art. 8 ok ol. I. decis 27q. Coren supr. cur GL 38 de motibus Galliae Boer. ad Bitutic tir. 7. g. 2. Challan ad Burgund Rubric. s. s. s. RebusT ad constit regias de litter oblig. n. q. glost. 2. n. 8. Secus quam obtinet apud Sabaudos,teste Fabro Cod libr. 8 tit. 6 def. 2I. Germanos , reserente Carpetov. iurispmd forens p. 2 constit. 23.
Quod spectat pignus rei immobilis, non aliter apud EoIIandos valida est ejus constitutio, quanis sub generali bonorum appellatione comprehensa facta